^Autoriteiten zijn
$e grote schuldigen
ossmg voor
-iMachtsvertoon politie
'hield Rotterdam rustig
ien3elgische politie volstrekt ondeskundig'
Van der Reijden vreest definitief einde Europa-Cup
i^NNEN LAND/BUITENLAND
EeidaeSou/uwt
DONDERDAG 30 MEI 1985 PAGINA 5 -
JMMENTAREN IN DUITSLAND EN FRANKRIJK:
S 1*1 1
van f^N/PARIJS In eerste com-
orië Intaren uit Duitsland en Frankrijk
patiti$de dramatische gebeurtenissen in
len pJSSel werd vooral kritiek geuit op
a gezit(volstrekte ondeskundigheid" van
overiBelgische politie. De Franse tele-
lever^e zond de beelden van de ongere-
1 de ldheden rechtstreeks uit waarbij de
dit (rtverslaggevers zich vertwijfeld
jw vjroegen wat ze ervan moesten zeg-
slag: f Al voor de wedstrijd had één
lijk ifr hen geconstateerd dat de getrof-
het j veiligheidsmaatregelen ontoerei-
wacnd waren,
k vanmorgen openden de Franse kran-
>uw dan ook hun voorpagina's met
s-indt
koppen als: „Belgische politie bewijst
ongelooflijk onvermogen", „Het voet
bal vermoord" en „Dodelijke stommi
teit". „De wreedheid heeft de cup ge
wonnen", zo zei een televisiecom
mentator gisteravond. Veel Fransen
hebben zich geërgerd aan het toch la
ten doorgaan van de wedstrijd. De
voormalige Franse bondscoach Mi
chel Hidalgo zei dat het doorgaan van
de wedstrijd de enige manier was om
een nog groter onheil te voorkomen.
De Franse commentatoren wezen
nog eens op de gewelddadige erva
ringen die men eerder in Parijs had
bij een bezoek van de sup
porters van de Engelse club Leeds
United.
Ook in de Bondsrepubliek werd luide
kritiek geuit op de Belgische politie
en autoriteiten, die de supporters van
Liverpool en Juventus onvoldoende
gescheiden zouden hebben en veel
eerder en harder op hadden moeten
treden toen de rellen begonnen. „In
zulke situaties, zeker als er doden en
gewonden zijn gevallen, zouden wij
sneller en harder zijn opgetreden",
zei Harald Zielinsky van de stadion-
-politie van Eintracht Frankfurt.
Van Marle wilde finale
niet laten doorgaan
BRUSSEL Voorzitter Jo van Marle
van de KNVB was één van de be
stuurders van de Europese voetbalu
nie (UEFA), die tijdens de slachtpar
tij vóór de aftrap van Liverpool-Ju-
ventus koortsachtig vergaderden.
Mijn eerste, inderdaad impulsieve re
actie was: „De finale mag niet door-
gaan", vertelde de geëmotioneerde
Van Marle, ook penningmeester van
de UEFA, na de dramatische gebeur
tenissen. „Maar mijn collega's bleven
op me inpraten. Ze wezen me op het
gevaar van nog meer rellen, nog meer
doden. Daardoor begon ik steeds meer
begrip te krijgen voor het algemene
standpunt van de UEFA".
jlHRIJVER DESMOND MORRIS MAAKTE STUDIE VAN „VOETBALFAN"
Oesmond Morris
saties
en g|
gehlN HAAG/OXFORD
?t woensdagavond tien uur.
t gisyerpool-Juventus is „ge-
^ier|on" begonnen. Tot on-
ïld flten*s van ve*en- «Met
fwa?e wedstrijd ben ik ook
e onOdgegaan. Engeland
is erin zich schamen voor de
ot nree grootste blamages in
Italijetbal. De vreselijke
de fed in Bradford, en nu
y0t", zegt bijna huilend
i iS p ex-voetballer, nu ver-
deraggever voor de BBC.
2St ij.
roermond Morris, de befaamde
aoloog („De naakte aap"),
"".tuurslid van voetbalclub
ford die met zijn boek „Spel
de bal" een van de weinige
idies ter wereld leverde
•r het gedrag van suppor-
5, maakt zich in zijn woon-
iats bij de televisie ongeloof
kwaad. Als kenner van
voetbalfan" is hij inmid-
al ettelijke malen gebeld
erdjj commentaar. Wanneer ik
enPim aan de lijn heb, is hij hef-
'S2 opgewonden en vooral
ardtvaad. „Wat hier vanavond is
jeurd moet voor honderd
icent toegeschreven worden
n de verregaande nalatig-
>id van de autoriteiten in het
hisselse stadion", stelt hij in
s eerste plaats.
Je zult zien dat de „fans"
forgen met z'n allen in de
ranten zullen worden afge-
ïhilerd als het Grote Kwaad,
Is de verschrikkelijke boos-
oeners. Ook de autoriteiten
jllen graag alle verantwoor-
elijkheid van zich afschui-
en. Maar bij hen ligt het be-
in van alle ellende". Even la-
rader verontschuldigt Desmond
senlorris zich een beetje voor
de ijn uitval. „Ik ben nu een-
jw taal verschrikkelijk emotio-
lanjeel bij het „fan-wezen" he
mdrokken. Als ik zeg dat hon-
meierd procent schuld bij de sta-
tofdion-autorireiten ligt, wil ik
dtaar wel iets van terugnemen,
jurtfaar een feit blijft het dat we
Vjlemaal op de televisie vele
duizenden fans gezien hebben,
die rustig stonden te kijken,
die nergens van wisten. Het
gebeurde allemaal in die ene
hoek. En wie zegt me wie daar
precies stonden. Fans, gewoon
tuig, reltrappers, die zich tus
sen het publiek hebben ge
mengd, zoals je zo vaak ziet?
En wie zegt dat een toeschou
wer in Liverpool-shirt ook een
Liverpool-supporter is? Ik wil
me er voorlopig niet aan wa
gen Engelsen of Italianen de
schuld te geven. Maar ik
waarschuw ervoor, dat we een
heksenjacht op de supporters
zullen krijgen. Die onmiddel
lijk als monsters en duivels
zullen worden afgeschilderd.
Ik geef toe, natuurlijk is het
waanzin dat je stadions tegen
woordig als slagvelden moet
afschermen. Maar neem die
wedstrijd van Everton in Rot
terdam en je ziet dat een goede
organisatie een hele hoop ver
mag".
„Ik maak me vooral kwaad op
die idioten van de Britse tele
visie, die het nu al over een
straf voor Liverpool hebben.
Helaas zul je inderdaad zien
dat de voetbalclubs zelf de
dupe worden. De consequentie
van dat alles is straks en
dat zie ik echt gebeuren dat
er geen „vreemde" toeschou
wers meer toegelaten worden.
Dat je een verbod krijgt op het
reizen van voetbalfans. Dat je
alleen pure „thuiswedstrij
den", voor alleen eigen pu
bliek krijgt. Triest voor juist
Lverpool, dat in het Engelse
voetbal wat geweld betreft een
brandschone naam heeft".
Het is duidelijk dat Desmond
Morrisde echte voetbalsuppor-
Een Belgische
politieman In rel-
tenue achtervolgt
een supporter op
het voetbalveld,
terwijl één van
zijn collega's
achtereen
reclamebord een
andere
toeschouwer die
het veld op was
gevlucht, krachtig
op de rug slaat.
ters wil beschermen tegen wat
hij „boeven" (thugs) noemt,
die hij ervan verdenkt van
wedstrijd naar wedstrijd te rei
zen, louter om de rellen. Mor
ris: „Maar ik blijf erbij dat de
fouten die er gemaakt zijn in
Brussel om moeilijkheden vra
gen was. Je kon het zien: een
flinterdunne afscheiding tus
sen twee „vijandige" groepen.
Het is onbegrijpeljk dat zoiets
kon gebeuren. De gewone,
goedwillende voetbalsuppor
ters en dat zijn de meesten
toch wordt de dupe".
BERT JANSMA
v
LONDEN Voetbalge
weld, zoals dat gisteren in
het Brusselse Heizel-sta-
dion tientallen levens eis
te, heeft zich overal ter
wereld voorgedaan. Van
Argentinië tot Polen en
van Mali tot zelfs in Chi
na. Maar geen land heeft
op dit gebied zo'n slechte
reputatie als Groot-Brit-
tannië.
Al meer dan dertien jaar ple
gen Britse voetbalfans zich in
het buitenland te buiten te
gaan aan geweld. Tegenmaat
regelen van regeringen en
sportbonden hebben tot nu toe
weinig effect gehad.
In 1972 zorgden de supporters
van het Schotse Glasgow Ran
gers als eersten voor ernstige
rellen in Barcelona. Sindsdien
hebben Britse voetbalaanhan
gers huis gehouden in de sta
dions en straten van Barcelo
na, Rotterdam, Parijs, Turijn,
Madrid, Bazel, Oslo, Amster
dam, Luxemburg en Lissabon.
Daarbij is voor miljoenen gul
dens schade aangericht en wa
ren ook al enkele mensen om
gekomen. Clubs kregen hoge
boetes opgelegd, werden ver
oordeeld tot het overspelen
van wedstrijden of werden
zelfs tijdelijk uitgesloten van
de Europese voetbalcompeti
ties. Echter, de ketting van ge
weld werd nooit doorbroken.
Maatregelen
Ook in eigen land zorgen de
Britse voetbalsupporters her
haaldelijk voor grote proble
men. Twee maanden geleden
kwam premier Thatcher per
soonlijk in actie, nadat bij een
wedstrijd in de eerste divisie
veertig gewonden waren ge
vallen. Zij stelde een interde
partementale commissie in om
de „voetbalterroristen" aan te
pakken. Er werd onder meer
voorgesteld stabiele hekken in
ieder stadion te plaatsen en
tv-camara's te installeren om
vandalen op te sporen en de
omstreden eis voor een per
soonsbewijs met foto. Maar
deskundigen wezen erop dat
bijvoorbeeld clubs als Chelsea
en Leeds United ondanks hoge
hekken te maken hebben met
de gewelddadigste supporters.
Chelsea liet zelfs een elek
trisch hek oprichten, dat met
„krachtige, korte stoten" van
12 volt de fans van het bestor
men van het veld moest weer
houden. Maar de gemeente
raad van Londen verbood la
ter dit „schrikdraad"-hek.
De Britse minister van bin
nenlandse zaken, Leon Brit
tan, kondigde in een witboek
maatregelen aan, die overigens
ook bedoeld zijn om rassenrel-
len en stakingen aan te pak
ken. In de herfst zal de betref
fende wet in het parlement
worden behandeld. Volgens de
voorstellen mag de politie het
aantal toeschouwers bij voet
balwedstrijden en andere ma
nifestaties beperken. Het wit
boek voorziet verder in een
verbod van de verkoop van al
cohol in Engeland en Wales,
een maatregel die al eerder in
Schotland is genomen.
Minister Brittan onderstreept
in het document dat is gepro
beerd een evenwicht tot stand
te brengen tussen het belang
van vrijheid van bijeenkom
sten en bescherming van het
individu en groepen tegen be
dreiging en geweld.
Twee Engelse oud-voetballers
hebben drastiscTie maatregelen
aanbevolen. Bobby Charlton
adviseerde de regering dienst
plicht weer in te voeren en de
vroegere speler van Liverpool
Emlyn Hughes stelde voor
persoonsbewijzen te verstrek
ken, die zouden kunnen wor
den ingetrokken bij wange
drag en zonder welke men
geen stadion meer zou mogen
betreden. De Britse regering
voelt hier echter nog niet veel
voor.
Ontvankelijker
De Amerikaanse psycholoog
Jeffrey Goldstein, onderzoe
ker aan de Temple-universi-
teit en deskundige inzake
sportgeweld, verklaarde dat
Engelse fans ontvankelijker
lijken voor geweld. „Als een
sport, zoals voetbal, zelf al een
bepaalde soort geweld inhoudt,
dan stimuleert dat op zich al
geweld onder de aanhangers",
aldus Goldstein. „Als je daarbij
het feit neemt dat fans vaak
naar deze wedstrijden gaan
met de verwachting van een
soort geweld, is dat voldoende
om te leiden tot enige vorm
van geweld". Een extra pro
bleem, zegt hij, is het feit dat
er veel wordt gedronken voor
de wedstrijd begint en zeer
veel mensen op elkaar staan
gepakt. „Als iemand comforta
bel zit, is het niet aannemelijk
dat een vechtpartij uitbreekt
tussen twee mensen". Volgens
zijn collega onderzoeker Coa-
tes van de universiteit van
Ohio zijn Amerikaanse sta
dions beter geconstrueerd dan
faciliteiten in andere landen
en worden zij zorgvuldig be
stuurd, met goed opgeleide
portiers en duidelijk aangege
ven uitgangen.
In onderstaand overzicht van
„voetbal ram pen" na de oorlog
zijn overigens ook die rampen
opgenomen, die niet te wijten
waren aan supportersrellen
Maart 1946: 33 doden en 500
gewonden bij de Engelse be
kerwedstrijd Bolton - Wolver
hampton.
December 1957: 120 gewonden
bij de Italiaanse competitie-
- wedstrijd Fiorentina - Juven
tus door een ingestorte tribu
ne.
Oktober 1959: 65 gewonden in
Napels al toeschouwers het
speelveld bestormen.
April 1961: 5 doden en 300 ge
wonden bij Chili - Brazilië in
Santiago door een ingestorte
tribune.
Mei 1964: 350 doden en 500 ge
wonden bij supportersbotsing
bij Peru - Argentinië in Lima
December 1964: 84 gewonden
bii Turkiie - Bulgarije.
Maart 1966: 300 gewonden bij
Zamalek - Sporting in Cairo.
September 1967: 44 doden en
600 gewonden bij Sivas - Kay-
seri (Turkije).
Juni 1968: 73 doden bij Boca
Juniors - Rio de la Plata.
Januari 1971: 66 doden in
Glasgow bij een ingestorte tri
bune.
Februari 1974: 48 doden in
Caïro bij Zamalek - Dukla
Praag
April 1977: één dode en vijf
tien gewonden bij Hambur
ger SV - Bayern Munchen.
September 1979: 12 doden in
het stadion van Medan (Indo
nesië).
Februari 1981: 21 doden en 54
gewonden bij Olympiako-
s- AEK in Athene
November 1981: 17 doden bij
een instorting van het stadion
in Ibague (Colombia)
Oktober 1982: vermoedelijk 60
doden na de UEFA-bekerwed-
strijd Spartak Moskou-Haar
lem.
November 1982: 24 doden en
50 gewonden bij America - Ca-
li in Colombia.
November 1982: 8 doden en
600 gewonden in Algiers.
Mei 1985: 53 doden en 60
zwaargewonden bij een brand
in het stadion van Bradford.
Mei 1985: ernstige onlusten in
Peking bij de VVK-wedstrijd
China - Hong Kong.
Mei 1985: tien doden en 50 ge
wonden in Mexico Stad bij de
finale van het Mexicaanse
kampioenschap.
29 mei 1985: 41 doden en meer
dan 200 gewonden bij de Euro-
pa-Cupfinale in Brussel.
ROTTERDAM De dui-
lelijke aanwezigheid van
ie Rotterdamse politie
mor en tijdens de recente
Suropacup-finale tusSen
tjjet Engelse Everton en
Jtapid Wien in de Kuip in
Rotterdam en de inbeslag
name van allerlei soorten
ilagwapens, waren de be
langrijkste preventieve
{naatregelen die hebben
itgeleid tot het vrijwel
vlekkeloos verlopen van
deze voetbalwedstrijd.
Volgens een woordvoerder
van de Rotterdamse politie is
het niet onaannemelijk, dat
aan beide voorwaarden in
Brussel onvoldoende is vol
daan. De woordvoerder van de
politie zegt dat slagwapens in
de vorm van bijvoorbeeld
vlaggestokken, bierflessen en
beugels en dergelijke, die in
Brussel volop voorhanden ble
ken te zijn, in Rotterdam al bij
binnenkomst in het stadion
van de supporters waren afge
nomen. Dronken supporters
werd daarnaast de toegang ge
weigerd. Bovendien maakte de
politie van meet af aan haar
aanwezigheid rond het suppor-
tersgebeuren duidelijk, aldus
de woordvoerder. Bij de aan
komst van de supporters wer
den waarschuwende folders
uitgedeeld over mogelijk poli-
tie-optreden. Ook na de wed
strijd deden zich in Rotterdam
nauwelijks noemenswaaardige
incidenten voor.
Medewerkers van het
Rode Kruis en de poli
tie te paard vormden
de coulissen waarach
ter zich de meest af
grijslijke tafrelen af
speelden.
MIDJE VERHOLEN HET GEHEIM VAN DE UYLENBORGH
125) In het hoofdbureau van politie was intussen
Ipen grote verwarring ontstaan. Hoofdinspecteur
Maffelaer had nachtdienst en de krachten voor
pit zware werk verzamelde hij altijd op een com
fortabele divan, die in zijn werkvertrek stond
opgesteld. Toen hij echter de boodschap kreeg,
ntiat wijkagent Mops was binnengekomen met
«en belangrijke vangst, stormde hij zonder dra-
ndlen naar beneden.., zonder pantalon en zonder
ai)6choenen. Dat aaf niks, want belangrijke vang
roten gingen vóór.... En wie zal des hoofdin
specteurs verbazing beschrijven, toen hij in het
liOvachtlokaal een stralende Mops aantrof, die
p trots op zijn arrestant wees. „Nou!?" vroeg
r<Mops. "Hoe vindt U dat? Ik heb hem zélf lens-
ïtfieslagen!" „Een knap staaltje vakwerk,"
tilPrees de hoofdinspecteur. „Maar eh..., zo te
zien is het een van onze eigen mannen. Waar
om. Mops, WAAAROM?" „Hij is helemèèl
niet van ons," snoof Mops verontwaardigd.
„Het is Loetje Saloe. U weet wel, Loetje Saloe
van de Swarte Piraet. We loeren al jèéren op
hem!" „Wat doet die kerel dan in óns politie-
uniform?" vroeg de H.l. verbaasd. „Ik..., ik
ben lid van een toneelclubje," probeerde Loet
je. „We voeren vanavond een stukkie op. Mag
ik nu gaan, want anders kom ik te laat voor de
repetitie..." „Repeteer jij maar in de cel.
Loetje," besloot de hoofdinspecteur. „Daar heb
je mooi de tijd je rol nog eens door te nemen.
Intussen zoeken wij wel uit wat er precies met
jou aan de hand is." En terwijl de H.l. dit zei,
naderde buiten een zekere smidje Verholen met
een portier aan een touwtje...
DEN HAAG In Neder
land is met afschuw gere
ageerd op de gebeurtenis
sen in het Brusselse voet
balstadion. Staatssecretaris
voor sportzaken Van der
Reijden zei te vrezen voor
een definitief einde van
de Europa-Cupwedstrij
den als de Europese rege
ringen niet snel echte
maatregelen nemen. Hij
sprak van een „trieste be
vestiging van alles waaro
ver de Europese sportwe
reld zich al enkele jaren
zorgen maakt.
Van der Reijden leverde gis
teravond voor de Tros-televi-
sie zware kritiek op het door
gaan van de voetbalwedstrijd.
„Als 36 doden niet genoeg zijn
om een voetbalwedstrijd niet
door te laten gaan, dan moeten
het er blijkbaar 22 zijn: bij ie
der elftal 11", aldus een sarcas
tische Van der Reijden. Hij
wees erop dat bij dergelijke
wedstrijden een scherp draai
boek een eerste vereiste is.
Aan het einde van het televi
sieprogramma liet de staatsse
cretaris nog eens duidelijk blij
ken afstand te nemen van het
doorgaan van de wedstrijd
door van harte in te stemmen
met kritiek daarop van de pre
sentator.
Samen met zijn Engelse colle
ga McFarlarie heeft Van der
Reijden de afgelopen jaren in
de Raad van Europa het voor
touw genomen in de discussies
over voetbalvandalisme. Ove
rigens tot dusverre zonder op
zienbarend resultaat „Het is
V
spijtig dat wij in de raad zo
weinig bijval hebben gekre
gen, maar nu wordt het toch
wel tijd voor echte maatrege
len", aldus een onthutste Van
der Reijden.
André van der Louw, voorzit
ter van de sectie betaald voet
bal van de KNVB, pleitte gis
teren voor een uitvoerig on
derzoek naar de oorzaken van
deze rellen. „Het is afschuwe
lijk, wat er is voorgevallen. En
dan mogen we achteraf nog
heel blij zijn, dat het twee we
ken geleden in het Feyenoord-
stadion bij Everton-Rapid
Wien zo goed is gegaan. Daar
zaten tenslotte toch ook 20.000
Engelsen op de tribunes".
Frits de Kimpe, de directeur
van het Feyenoord-stadion,
heeft in Brussel met eigen
ogen gezien dat de beheerders
van het Heizel-stadion in
Brussel niet corform de regels
van de Europese voetbalunie
(UEFA) hadden gehandeld.
„Supportersgroepen van twee
clubs moeten gescheiden wor
den door een neutraal vak, of
anders door dubbele hekken
met een vrije doorgang daar
tussen. In de Heizel was daar
geen sprake van. Ze stonden te
dicht bij elkaar", aldus De
Kimpe. Ook De Kimpe wijst
op de wedstrijd Everton-Rapid
Wien., die mede dank zij een
goede vak-indeling zonder
noemenswaardige incidenten
verlopen is. Een woordvoerder
van de politie van Rotterdam
voegde daar aan toe dat de
duidelijke aanwezigheid van
de politie vóór en tijdens die
wedstrijd benevens de inbe
slagname van allerlei soorten
slagwapens vooraf, problemen
heeft voorkomen. Volgens de
woordvoerder is het niet on
aannemelijk dat aan beide
voorwaarden in Brussel
woensdag onvoldoende is vol
daan.
Dertien juni is er in Den Haag
een mondeling overleg van de
vaste commissies voor politie
en verkeer en waterstaat en
de betrokken ministers over
aanbevelingen ten aanzien van
de aanpak van voetbalvanda
lisme. Een van de belangrijk
ste aanbevelingen is dat er een
landelijk overleg moet komen
over voetbalvandalisme, waar
in alle betrokken instanties
zijn vertegenwoordigd, om tot
een goede aanpak van het pro
bleem te komen.
Gaan krant ontvangan Bat tussen 18 00 an
19.00 uur. zaterdaga tuaaan 14.00 an 15 00
uur. teMooonr .071-122244 en uw krant
wordt nog dezelfde avond nabezorgd