PvdA-fractie wil zich niet
blindstaren op 48 raketten
T "".,1 h-
Aalsmeer stimuleert
verbreding sortiment
anjers voor de klok
I
IN EN OM DE KAS
LELIE PARADE BOL VAN NIEUWE CREATIES
LAND EN TUINBOUW/CONSUMENTENINFORMATIE üeidwQowianl
DINSDAG 28 MEI 1985 PA
GROENTETIPS VOOR
DE CONSUMENT
De liefhebbers van asperges
zullen de prijzen in de ko
mende weken goed in de ga
ten moeten houden. Na de
Pinksteren kan de aanvoer
snel groeien. De gemiddelde
prijs komt nu nog uit op 12,-
per kilo. Voor broccoli is de
prijs ook dalende, voor deze
bijzondere groentesoort be
taalt men nu 7,50 per halve
kilo. Er is ook weer bleeksel
derij van eigen bodem te koop
voor ƒ3,30 per stuk. Prei is
wel goedkoper geworden,
maar kost toch nog 3,30 per
kilo. Het op het ogenblik rui
me sortiment aan groenten is
voor redelijke prijzen te koop,
op een enkele uitzondering
na. Een flinke krop sla kost
nu niet meer dan 50 cent. Er
komt nu steeds meer zwaar
dere natuursla in de handel.
Tomaten zijn weer een heel
stuk in prijs gedaald. Een kilo
mooie ronde export-tomaten
kost nu ƒ3,65. De vleestoma
ten zijn duurder, men betaalt
4,30 per kilo. De extreem
hoge prijzen bij de rode papri
ka's zijn weer iets gedaald.
Een mooie rode paprika kost
toch nog ƒ2,50 per stuk. Als
men ze in stukjes snijdt dan
kan men met mindere kwali
teit volstaan welke goedkoper
is. Voor een groene paprika
betaalt men ƒ2,- per stuk.
Komkommers van 350 gram
zijn te koop voor ƒ1,- per
stuk. Voor zwaardere vruch
ten ligt de prijs hoger, zo moet
men voor een komkommer
van 550 gram op 1,40 reke
nen. Komkommers van bin
nenlandse kwaliteit zijn goed
koper. De courgettes zijn nog
steeds goedkoop, ze kosten nu
1,40 per stuk. Koolrabi is
spotgoedkoop, men betaalt 54
cent per stuk. De radijs is ook
flink in prijs gedaald, een bos
je kost nu 54 cent. Aubergines
zijn met een prijs van 1,50
per stuk niet duur te noemen.
Bloemkool wordt maar lang
zaam goedkoper en kost nu
gemiddeld 5,60 per'stuk. Het
gaat hier wel om een hagel
witte vaste kool. Lossere
bloemkool is goedkoper. An
dijvie en spinazie behoren tot
de goedkope groentesoorten.
Beide gewassen zijn voor ƒ1,-
per kilo te koop. Rabarber is
voor 48 cent per kilo te koop.
Witlof is iets goedkoper ge
worden. Een kilo snijlof kost
nu 2,60. Een kilo lof van
kwaliteitsklasse II is voor
4,50 per kilo te koop. Voor
een kilo paksoi betaalt men
1,10. Raapsteel tjes kosten
slechts 32 cent per bosje. Pos
telein is goedkoper geworden
en kost nu 2,40 per kilo.
Voor boskroten en bosuitjes
ligt de prijs op 1,20 en 54
cent.
Vanaf vandaag, dinsdag
28 mei is de bloemenvei
ling VBA in Aalsmeer
begonnen de introductie
van nieuwe en exclusieve
anjersoorten voor de vei-
lingklok te ondersteunen.
In eerste instantie is een
keuze gemaakt voor de
promotie van vijf nieu
wigheden met een goede
houdbaarheid.
speciale bulletins en vazen
vol noviteiten in de uitbloei-
vitrines bij de tribunes wor
den de nieuwigheden onder
de aandacht van de VBA-
kopers gebracht. Een inven
tarisatie onder de VBA-
kwekers van anjers, trosan-
jers en alle andere anjerty
pen heeft een lijst van twin
tig noviteiten opgeleverd,
die voor promotie voor de
klok in aanmerking komen.
Van vijf nieuwigheden
stond de houdbaarheid al
bekend als goed, de houd
baarheid van de andere vijf
tien soorten wordt momen
teel onderzocht op het
Proefstation voor de Bloe
misterij in Aalsmeer. Bij een
bevredigend resultaat van
dit onderzoek kunnen deze
nieuwe of exclusieve anjers
alsnog in de promotiecam
pagne worden opgenomen.
De houdbaarheid is de be
langrijkste maatstaf om voor
ondersteuning van de intro
ductie voor de VBA-klok-
ken in aanmerking te ko
men. Daarnaast moet sprake
zijn van een wezenlijke ver
betering of aanvulling van
het bestaande sortiment. As
pecten als kleur, vorm van
de bloem, takopbouw en
eventuele bijzonderheden
zijn daarom door een specia
le commissie van de VBA
beoordeeld, samen met de
gegevens over de houdbaar
heid, de te verwachten aan-
voerperiode en de totale
aanvoer in stuks. Deze laat
ste gegevens zijn belangrijk
voor de zogenaamde „na
vraag" van ae handel.
Het werkt niet bevorderend
voor het kopen van nieu
wigheden als de handel niet
aan de navraag kan vol
doen. Dat is een van de pro
blemen van de introductie
van nieuws voor de veiling-
klok. De aanvoer is in som
mige gevallen onvoldoende,
of de aanvoerperiode is te
kort. Daarbij komt het ook
voor dat nieuwigheden in de
enorme dagelijkse bloemen
massa verloren dreigen te
gaan. Kortom, bij de handel
overheerst de onbekendheid
over nieuwe produkten.
Door gerichte promotie en
informatie probeert de VBA
hierin verbetering te bren
gen.
De Lelie Parade 1985 zit
weer op slot. Op Tweede
Pinksterdag liet men in
Keukenhof het doek zak
ken. En stellig zal dit le
lie-spektakel de geschie
denis ingaan als de
mooiste en grootste over
dekte lelietentoonstelling
die ooit is gehouden. Dat
lijkt erg kras gezegd,
maar er is geen sprake
van overdrijving. Zo'n as
sortiment er stonden
pakweg 270 verschillende
soorten! in zo'n kwali
teit, dat mag men met
koeien-van-letters aan de
befaamde balk schrijven.
Dè Liliade die tijdens de Flo-
riade in 1982 in Amsterdam
werd gehouden nam tot nu
toe een onaantastbaar lijken
de positie in. Maar de Lelie
Parade 1985 heeft die show
met glans overtroffen. Inzen
ders en veredelaars hebben
tot op de bodem van hun re
servoirs moeten tasten, maar
het is ze glansrijk gelukt.
Dat er veel nieuwe cultivars
te pronk gezet zouden wor
den, stond tevoren al vast.
Maar dat men er bijna 300
voor het voetlicht zou bren
gen had niemand durven ver
wachten.
Dat alles wil niet zeggen dat
men wat de veredeling betreft
aan het plafond zit. Want hoe
wel het aantal nieuwe Aziati
sche hybriden enorm was,
blijkt men de eerste zuiver
witte nog niet gecreëerd te
hebben. Waar men ook keek,
ze waren allemaal roomwit of
crème of wat groenig-wit,
maar nooit sneeuwwit. Het
zelfde kan eigenlijk ook ge
zegd worden van de rose Azi
aten. Weliswaar komt men
met deze tint steeds meer
vooruit vooral Gebr. Vlet
ter en J H. den Haan uit
Rijnsburg hebben op dit ter
rein al veel bereikt maar
de eerste zuiver rose Aziaat
moet toch nog gewonnen wor
den.
Achter de schermen
Wellicht is men al zo ver,
maar in Keukenhof stonden
ze in ieder geval niet. Achter
de schermen wordt er hard
aan gewerkt, maar als men
reeds resultaten heeft ge
boekt, dan zal men dat nog
niet aan de grote klok han
gen. Eerst moeten de zaailin-
gen-van-nu een koper vinden.
Met andere woorden: de nieu
we rassen zullen in betrekke
lijk korte tijd plaats moeten
maken voor nieuwe series
met betere kwaliteiten.
De Oriental-lelies vormen een
betrekkelijk nieuwe groep. De
eerste aanzet hiertoe gaf de
toenmalige eigenaar van de
Oregon Bulb Farms in Ameri
ka, de ex-Nederlander Jan de
Graaff. Hij kruiste Lilium au-
ratum, de zgn. goudbandlelies
met de bekende Japanse Spe-
ciosum-lelies. Dat nieuwe ras
bracht hij als Imperial-lelies
op de markt. Later bleek dat
er aan dit type toch wel enige
minder feestelijke gebreken
kleefden. Een andere Ameri
kaanse veredelaar Lesley
Woodriff kwam ook met Ori
entals maar wel vanuit een
andere lijn, omdat hij ook
bloed van Lilium Japonicum
en Lilium Rubellum inkruis-
te. Hieruit kwam o.m. de nu
heel populaire Stargazer
voort, een rose Oriental met
opstaande bloemen die door
de bloemenhandel gretig
wordt gekocht. Die opstaande
bloemen zijn in feite een
„must" omdat lelies met han
gende bloemen zich moeilijk
laten verwerken.
Van nieuwe Orientals met
verticaal staande bloemen zijn
nu al tientallen verschillende
cultivars gepresenteerd. Er is
zelfs een onderneming die
zich uitsluitend met de vere
deling en produktie van Ori
entals bezighoudt. Dat is Trior
BV uit Hillegom, waarin drie
ondernemingen deelnemen.
Gebr. Van Zanten BV uit Hil
legom die de afzet en marke
ting voor zijn rekening neemt,
de bekende veredelaar Bis-
schoff Tulleken uit Wierin-
gerwerf die ervoor zorgt dat
er steeds nieuwe aanwinsten
komen en Gebr. De Vries uit
het vlakbij Bergen op Zoom
gelegen Wouwse Plantage die
de produktie verzorgen.
Verblindend
Toch is het tot nu toe de fa.
Gebrs. Vletter J. H. den
Haan uit Rijnsburg die voor
de meest opmerkelijke succes
sen hebben gezorgd door de
introductie verblindend witte
Casa Blanca die enorm grote
mei
bloemen heeft en een l0\[
stengel. Verder is in di
de rose Le Rêve vai.
haast onaardse schoo'inë
Ook die Lisserbroekseautc
ker Henk Imanse heelWaj
veelbelovende zaailing^cl
wonnen, nl. de intenserv
Stardrift, die opstaande^
men heeft en beter van" 6
is dan Stargazer. die
Orientals blijken enonrpoli
gelijkheden te bieden, mar
men lijkt er in geslaagd ie p
bloed van Aziatische tie
den in de Orientals in te
sen. Dat betekent dat^an
binnen afzienbare tijd
gele en oranje Oriental?6 1
moet kan zien. Dat zal Ken
zetmogelijkheden van van
toch ai fraaie lelies belaWill
vergroten. plaa
Kortom: lelieveredelaaop
nog lang niet aan hetyan
van hun latijn. Wellieven
men op de Lelie Paradbn
enige voorboden zal kwoe
zien van deze reeks rianl
creaties.
-fiad
-kwj
^ïaa:
ovei
*e i
BINNENLAND/BUITENLAND
DEN HAAG „Weet je,
je zou het zo kunnen sa
menvatten: het is niet vol
doende voor Lubbers de
staatsman te spelen, hij
moet het ook zijn. Maar
dat staatsmanschap mag
hij dan óók van de PvdA
verlangen. Als wij de pre
tentie hebben, dat er zon
der ons niet geregeerd
kan worden, dan moeten
wij dat ook willen waar
maken. Dan moeten wij
ons niet blindstaren op 48
kruisraketten".
PvdA-kamerlid en oud-minis
ter van defensie, mr. A.
(Bram) Stemerdink, zegt dit,
terwijl hij ons begeleidt naar
de uitgang van gebouw De
Vijverhof, de fraaie zeventien-
de-eeuwse dependance van de
Tweede Kamer, waar hij zijn
werkvertrek heeft. Het ge
sprek, bedoeld om bij te praten
over zijn waarschuwing aan
Amerikaanse Congresleden en
over zijn opvatting dat het
aantal Russische SS-20's niet
nauwkeurig te tellen is, is uit
gemond in een hartekreet: de
PvdA-fractie, die al zolang
langs de zijlijn staat, wil dol
graag weer meepraten over
defensie- en buitenlands be
leid. Te meer omdat daardoor
misschien vermeden kan wor
den dat CDA en PvdA na de
verkiezingen lijnrecht tegen-'
over elkaar komen te staan.
En de PvdA-fractie heeft daar
veel voor over, ook het ter dis
cussie stellen van eigen stand
punten.
Volgens Stemerdink waren
ook al zijn activiteiten van de
laatste tijd, die bij velen
vreemd overgekomen zijn, ge
richt op het vermijden van die
dreigende verlamming van de
Nederlandse politiek. Zijn
brief aan Amerikaanse Con
gresleden had de bedoeling
Washington ervan te weer
houden met Nederland een ra
ketverdrag te sluiten. „Die
brief zullen de Amerikanen
zeker gebruiken als hun dat
uitkomt. Je weet nooit hoe de
kaarten daar komen te lig
gen". Zijn stelling dat de SS-
20's niet exact te tellen zijn,
welke bewering hij ook nu
staaft met verklaringen van
Amerikaanse deskundigen,
paste in hetzelfde streven. Hij
wilde daarmee bereiken dat
het kabinet niet gewoonweg
op 1 november kan zeggen
„dat de Sovjet-Unie 414 SS-
20's heeft opgesteld en dat er
dus in Woensdrecht 48 kruis
raketten geplaatst moeten
worden".
Andere koers
Die initiatieven werden Ste
merdink mede ingegeven
SUSKE EN WISKE HET DREIGENDE DINGES
f Hu'.... itn rvtotctn rnxhmt hull M
nor jou opjeonnd. nuho "IH lkbmetn
honmbrlt eUmdtlinf. ftirrrm door
y
de lijn-Van den Broek
gezeten en een plaatsingsbe-
sluit daardoor onafwendbaar
leek". Maar nu, zo meent Ste
merdink te weten, vaart de
premier weer een wat andere
koers.
„Lubbers heeft zich gereali
seerd dat op 1 november alles
bij elkaar komt. Rond die tijd
moet er immers ook beslist
worden over het al dan niet
afstoten van de andere kernta
ken van de Nederlandse
krijgsmacht. En dat zou wei
eens heel grote problemen
kunnen opleveren met zijn ei
gen club".
Stemerdink doelt erop dat
Joep de Boer en Ton Frinking,
de defensiespecialisten van de
CDA-fractie, zich al jaar en
dag sterk maken voor het af
schaffen van de nucleaire ka
nonsystemen. Maar helaas
voelt de NAVO daar niets
voor en dat zal de weerstand
binnen het CDA tegen de
kruisrakettten weer aanzien
lijk doen toenemen.
Laten we eens aannemen dat
Lubbers inderdaad een uitweg
zoekt. Wat voor compromis
zou hij dan moeten bedenken?
„Als ik Lubbers zou zijn, zou
ik rond 1 november met een
plan naar de Tweede Kamer
komen, dat vier punten bevat:
het kabinet spreekt zich in
principe uit voor de plaatsing
van 48 kruisraketten in Ne
derland; gezien de toch wat
veranderde situatie in de Sov
jet-Unie vindt het kabinet de
koppeling van een plaatsings-
besluit aar« het aantal SS-20's
bij nader inzien toch niet han
teerbaar, te meer omdat er
problemen zijn met het vast
stellen van het exacte aantal;
de koppeling aan het resultaat
van de onderhandelingen in
Genève vindt het kabinet
daarentegen nog steeds volko
men juist; met de bouw van de
basis in Woensdrecht wordt
niet eerder begonnen dan dat
het resultaat van de onderhan
delingen in Genève daartoe
noopt. Zoiets zou ik vanuit
Maar dan blaast de VVD het
kabinet op?
„Ja, als hij zich zou beperken
tot de kruisraketten. Maar het
besluit daarover moet hij aan
vullen met een standpunt over
SDI (Star Wars), over de kor-
te-afstandskernwapens, over
de conventionele bewapening
en over de problematiek van
de vertrouwenwekkende
maatregelen. En dan moet hij
van het totaal een zodanige
mix maken dat die zowel aan
vaardbaar is voor CDA als
VVD. Zo zou ik het aanpak
ken. En vanuit zijn positie ge
redeneerd zou ik dan de .oppo
sitie uitdagen een antwoord te
formuleren op dat brede pak
ket. En wij als PvdA zouden
die uitdaging aannemen".
Klemmend beroep
Bedoelt u dit nu als een oproep
aan Lubbers?
„Ja, bij deze doe ik een klem
mend beroep op hem om de
discussie open te gooien. Kijk,
sinds 1979 zijn de kruisraket
ten een puur binnenlands pro
bleem, eerst doordat het pasge
boren CDA bijeen moest wor
den gehouden en vervolgens, 1
juni vorig jaar dus, omdat de
coalitie met de VVD gered
moest worden. Nu moeten die
raketten eindelijk eens gezien
worden voor wat ze zijn: een
onderdeel van een totaal vei
ligheidsbeleid. Ik kan dat van
uit de oppositie alleen maar
van de daken roepen en dat
doe ik nu ook, maar Lubbers
als minister-president heeft de
macht de zaak sturen".
Als Lubbers doet wat u wilt,
kunnen CDA en PvdA elkaar
dan na de verkiezingen weer
vinden?
„Uiteraard is er de mogelijk
heid dat wij als oppositie niet
geheel zouden kunnen instem
men met de Invulling van zo'n
totaalpakket. Maar Lubbers
heeft dan wel op alle gebieden,
vanaf SDI tot en met de kruis
raketten, openingen gemaakt
voor een discussie. Hij heeft
dan een basis gelegd, waarop
het volgende kabinet kan
voortbouwen. Wordt dat weer
een centrum-rechtse coalitie,
dan zal de VVD proberen de
zaak aan te scherpen in haar
richting. Komt er een kabinet
van CDA en PvdA, dan zullen
wij dat ook doen".
Gelooft u eigenlijk nog wel in
een coalitie met het CDA? Be
staat die partij tegenwoordig
niet vooral uit mensen a la
Van den Broek, die niets moe
ten hebben van de PvdA?
„Ja, het kader is wel zo. Uit
een enquête is gebleken dat
dat nog rechtser denkt dan de
VVD. Het is het spiegelbeeld
van onze situatie, waar het ka
der linkser is dan de fractie.
De Van-den-Broekianen zijn
in het CDA zeker in de meer
derheid. De woordvoerders in
de Kamer op het gebied van
buitenlands beleid en defensie
denken anders, maar hebben
te weinig gezag om de discus
sie echt te kunnen beïnvloe
den. Dat heeft niet zozeer te
maken met hun kwaliteiten
maar met het feit dat ze twee
eigen ministers in het kabinet
hebben. Die worden be
schouwd als koersbepalers.
Maar Van den Broek en De
Ruiter zijn min of meer el-
kaars tegenpolen... Dus Lub
bers moet de doorslag geven.
En zoals ik heb gezegd is hij
aan het schuiven".
Maar mocht dat uiteindelijk
toch niets opleveren, is een
coalitie PvdA-CDA dan onmo
gelijk?
„Als er toch een plaatsingsbe-
sluit komt en ook een verdrag
dat pas na bijvoorbeeld vijftien
jaar opgezegd kan worden en
waarin staat dat er eind 1988
geplaatst moét zijn, ja, dan ziet
het er somber uit... Dan dreigt
er een regelrechte impasse na
de verkiezingen. Ik ga ervan
uit dat Lubbers dat ook niet
wil. Ook daarom is het zo be
langrijk dat hij rond 1 novem
ber met een totaalplan komt
en dat hij ons uitnodigt erover
te praten".
Ondergeschikt
Bedoelt u daarmee dat de
kruisraketten in wezen van
ondergeschikt belang zijn?
„Ondergeschikt... Ja, als we
die 48 kruisraketten op zich
zelf nemen, praten we over
een te verwaarlozen iets. Maar
dat Nederland niet plaatst, is
politiek wel van belang. In de
cember zijn er in België ver
kiezingen; het ziet er naar uit
dat de socialisten de grootste
partij worden, zonder welke er
geen regering gevormd kan
worden. En volgend jaar zijn
er verkiezingen in Engeland
en zou mevrouw Thatcher
haar meerderheid weieens
kunnen verliezen aan Labour.
Dus zouden we de vreemde si
tuatie kunnen krijgen, dat Ne
derland ten koste van heel
veel ellende de plaatsing van
kruisraketten doordrukt, ter
wijl ze in het buitenland, weer
worden weggehaald. Zo kan
dat gewoon gaan".
U blijft dus toch „neen" zeg
gen tegen de kruisraketten.
Dan heeft zo'n dialoog met
Lubbers toch geen zin?
„Wij blijven „neen" zeggen zo
lang die middellange-afstands-
raketten geïsoleerd bekeken
worden. Wij hebben altijd ge
zegd dat je de SS-20's niet
moet plaatsen tegenover kruis
raketten. Dat is een ontzetten
de versimpeling en als je die
toepast, kom je er nooit uit. In
tegendeel, dan ga je altijd de
mist in. Want dan word je in
de NAVO telkens getoetst op
een deelbeslissing. Daaraan
wordt afgeleid of je wel loyaal
bent".
„Maar als je de nucleaire be
wapening als totaalpakket ziet,
dan kan Nederland zeggen: dié
modernisering (kruisraketten)
zien we niet zo zitten maar
een andere wel. Wat Lubbers
dus nu moet doen, is de discus
sie in Nederland weer daar
heen leiden. Als hij dat doet,
als hij morgen tegen de PvdA-
fractie zegt: ik wil praten over
buitenlands politiek beleid,
dan is hij van harte welkom.
Ik heb wel in mijn hoofd wat
voor een compromis ik daaruit
zou willen slepen, maar dat ga
ik natuurlijk niet van tevoren
bekend maken".
Prioriteit
Mient-Jan Faber zegt in zijn
boek dat u de plaatsing van
enkele kruisraketten
dedigen als daar maai
stoting van veel kerntPon
genover staat se P
ik weiger op deelterreibur
slissingen te nemen, (en
minister in 1977 de
dat gezegd in de NAVCter(
om kon ik ook op dat |jjn
geen „neen" zeggen ti»„t
laal
neutronenbom. Dat is
,'der
sequentie van zo'n beL-»
gen die achtergrond
ook altijd gesproken r
kruisraketten. Als mfen
leerd gevraagd wordt: lo
ketten versus SS-20's,
„neen, foute beslissing'*en
„Maar als het om he1 ru'
gaat, het veiliger mak°ve
Europa dus, dan heb ""f
absolute prioriteit: l°ve
pens bij de oost-west-jner
weghalen, de nucleairezet
systemen dus. Dan kurver
formeel kernwapenvriten
tot stand brengen, 50 ader
lometer aan weerszijd
de grens. Dat is mijn ;In
prioriteit. Als men zou vo<
„Alles wat er in Europe
is de kruisraket en de r rjg
dwijnt", dan is dat Vlgei
bespreekbaar. Dat zei rjn
1977 en dat zeg ik nog^
Helaas lijkt zo'n situaV
weS" he,
rer
U wilt u dus niet bliiimi
op één nucleair wapen ten
dei
„Dat doe ik nooit. Er kese.
de toekomst duizenden
raketten naar Europa,
vliegtuigen en aan boc_
onderzeeërs. Die 48 v( j
zijn daarbij vergeleken
vant".
Maar hoe wilt u uw pLÏ
stuur en in het bijzon de
zitter Max van den Be,t
zover krijgen dat zij ei'
gelijk compromis aanvsTe]
ho
„Het enige antwoord (gii
hierop heb is dat onze
eigen defensienota's pl|"°
maken. Ook vorig ja(vo
daarin staat maar één j H<
over de kruisraketten. 1 tol
oogpunt van vrede en p€
heid is dat immers ni tq
probleem. Maar dat zit
niet. Men kijkt alleen n;
ene pagina en de rest bi; dl
gelezen, ook door de n da
in onze eigen partijl Ijj
Men vindt dat mooie, pj
oninteressante verhalei
dereen bij ons, die zie ro
vrede en veiligheid êr
houdt, heeft daar ontz gr
de ziekte over in. Ooi w,
van den Berg". dt
RIK IN 'T 1
