eeuwenoud
hemelbed
Vakantie in
I na
ZATERDAG 25 MO 1985
Schte!
IMPELS Napels heeft pro-
lemen met zijn image. Er zijn
fcinig steden in Italië (Mafia-
bd Palermo is wellicht eea
Kgenoot) met zo'n slechte re-
Ltatie als Napels. Italianen
Jlf trachten deze stad uit hun
Ijisschema's te weren, en ook
het buitenland hebben al
Ikele kwalijke vooroordelen
er Napels postgevat. Napels
i smerig en vies zijn, chao-
ich nogal, en bovenal ge-
arlijk en onveilig.
it is allemaal waar. Maar toch
in je als toerist eigenlijk niet c
ipels heen. Napels wordt immers
hoofdstad van Zuid Italië ge-
hoofdstad typisch voor
derde wereld van Europa, de
iliaanse Mezzogiorno. Het stads-
ituur heeft nu in samenwerking
it de provincie en de regio een
ipagne gestart om de stad in een
|nstiger daglicht te plaatsen, om
jar te promoten als cultureel bol-
ferk, en ook als toonbeeld van
arme en hartelijke gastvrijheid"
en geringe klus, temeer daar het
kdsbestuur zich al anderhalf jaar
htlngl de grootst mogelijke chaos be-
ndt, wegens democratische moei-
kheden. „We kunnen niets doen,
lfs geen plannen maken", zeggen
ikele medewerkers op het stad-
lis een beetje triest. „Er is geen
igroting, en zolang dat duurt mag
geen lire worden uitgegeven",
apels haalt in de rest van het land
ke dag moeiteloos de voorpagi-
i's; vanwege de moord en dood-
ag waarmee de verschillende fa-
ilies van de lokale Camorra (een
menklontering van criminele
sndes) met elkaar communiceren,
e Napolitaanse Camorra vormt
er onderhand een schaduw-staat,
e zijn onderdanen vaak attenter
idient dan de echte, de democrati-
he staat. Napels haalt ook de pers
n zijn besmettelijke ziektes (hepa-
tus B bijvoorbeeld), om de kerk-
k B Oof die mode is geworden de
atste maanden, om de corruptie
et behulp waarvan de overheids-
lOlenjenaren hun inkomen aanvullen,
iniekh de tonnen vuil die langs de weg
ggen te rotten, om de aardbe-
ingsellende waaraan nooit een
nd komt, en om zijn verkeer dat
6or het meest ongedisciplineerde
j>orgaat van het land.
ultuur
r zijn nog meer slechte aspecten
in Napels. „Maar laten we toch
schoonheid, met de openbare hy
giëne. Een onlangs gestarte inen
tingscampagne bracht slechts vier
honderd Napolitanen naar de ge
meentelijke gezondheidsdienst. Een
lokaal dagblad schreef in dit ver
band al over „koloniale toestanden,
en dat in een stad waarin vijfdui
zend afgestudeerde medici zonder
werk zijn". Maar een medicus is
nog geen vuilnisman. Althans niet
in Napels. Er zijn nog meer cijfers
te geven die het drama van Napels
voltooien: stad met de hoogste
werkloosheid, de hoogste bevol
kingsdichtheid, enzovoort).
Maar cultuur en natuur tonen een
opwekkender beeld. De vulkaan de
Vesuvius, het handelsmerk van
Napels, torent hoog boven stad en
zee uit, onaanraakbaar, maar toch
binnen handbereik. Een voortref
felijk treintje, de Circumvesuviana,
brengt je in een kwartiertje naar
Ercoleanum. Voor het station staat
(als het goed is) geduldig een bus te
wachten die de verbinding vormt
met de stoeltjeslift. Deze lift of
„seggiovia" brengt je tot enkele
tientallen meters onder de krater
rand. De lift werkt het hele jaar,
maar is „helaas" de laatste maan
den in reparatie. „U kunt gemak
kelijk te voet naar boven", zegt het
toeristenkantoor. „Maar u moet
dan wel een gids nemen. Dat is
verplicht".
Historische routes
In Napels is trouwens genoeg te
doen. De gemeente heeft vier histo
rische wandelroutes uitgezet, een
van barok, van roccoco, een van de
middeleeuwen, en de vierde van de
renaissance. De middeleeuwen-rou
te scheert langs gebouwen die uit
die periode stammen, de renaissan
ce-route loopt langs bouwwerken
uit de renaissance, enzovoort Met
behulp van een (gratis verstrekte)
wandelkaart kan niemand verdwa
len in dit verbazingwekkende laby
rinth van bouwstijlen, kerken en
monumenten. „Geen enkele stad in,
Europa toont zoveel verschillende
cultuurperiodes in zo'n beperkte
ruimte'Bij deze wandelingen door
de kunstgeschiedenis is Vierdaag-
se-ervaring beslist niet nodig, want
het gebied beslaat nauwelijks één
vierkante kilometer. En als men
dan toch nog de weg kwijtraakt,
kan elke Napolitaan om advies
worden gevraagd. Want de mensen
in Napels zijn vriendelijker en be
hulpzamer dan in Rome. Kwestie
van beschaving, zeggen ze in Na
pels.
CEES MANDERS
een extra pondje neertellen wan
neer ze ook de binnenkant van het
slot willen zien. In plaats van 11
man personeel, zijn er tegenwoor
dig 21 mannen en vrouwen in vas
te dienst. Het gewone dagelijkse in
komen wordt aangevuld met de op
brengst van het verblijf van kleine
groepjes vakantiegasten, vaak niet
meer dan een echtpaar met enkele
kinderen, die op het kasteel kun
nen overnachten, ontbijten en di
neren. Het avondmaal wordt ge
bruikt uit solide zilveren borden.
De kokkin van Muncaster Castle
kookt lekker; Patrick en Phyllida
Gordon-Duff-Pennington zitten
trouwens mee aan. Zij zijn onvoor
stelbaar gastvrij. Patrick is een
sympathieke Schotse schapenfok
ker, geschoold in Eaton en Oxford.
Hij verlangt nog vaak naar zijn
boerderij en 900 fokdieren in de
heuvels van Schotland, die hij tij
delijk vaarwel heeft gezegd. Overal
elders noemen ze hem „Patrick of
the hills" (Patrick van de heuvels).
Zelfs de politie van het parlement
in Londen kent hem bij die naam.
Vroeger ging hij daar geregeld de
belangen van de „hill farmers" (de
Schotse schapenfokkers) bepleiten.
Het kasteel runnen is ook geen
kleinigheid. „Voor de financiële sa
nering van Muncaster Castle heb
ben wij tien jaar uitgetrokken",
vertelt Patrick. „Toen wij eraan be
gonnen, was er een jaarlijks deficit
van 50.000 pond; afgelopen jaar is
het ons gelukt alle kosten te dek
ken". Patrick Gordon-Duff-Pen
nington is een buitengewoon gezel
lige prater, die zijn gasten onder
houdt met leuke anekdotes van po
litieke en aristocratische aard. Zo
als alle rijke Engelse families wa
ren ook de Penningtons tamelijk
excentriek. Patrick weet er alles
van. Hij leidt ons rond in het kas
teel en vertelt honderd uit over de
kostbare meubels, het zilverwerk,
het porselein, de schilderijen en het
beeldhouwwerk dat daarin ten
toongesteld is. „Verveel ik u niet
met mijn gebabbel?", vraagt hij ge
regeld, maar wij geven hem telkens
de verzekering dat hij dit nooit zou
kunnen. Vooral de achthoekige bi
bliotheek van het slot is een merk
waardig stukje architectuur. Zij da
teert uit 1780 en bevindt zich op de
plaats van de keukens in de mid
deleeuwen. De rekken bevatten
zo'n 6.000 in fraai leer gebonden
boeken. „Patrick of the hills" en
zijn vrouw Phyllida zitten daar
vaak bij de open haard nieuwe ge
gevens over de Penningtons op te
snorren.
Erg fris
Muncaster Castle is een erg fris
kasteel, zonder centrale verwar
ming. ,,'s Winters installeren wij
ons in onze zwaarste overjassen bij
het haardvuur", verklapt Patrick.
Zijn vakantiegasten merken trou
wens direct, dat slobbertruien en
dikke, gebreide sokken op dit slot
gelse auteur John Ruskin
(1819-1900) van zijn kant noemde
Muncaster de poort naar het Para
dijs.
Uitgestrekte tuin
Maar dit fraaie kasteel is ook we
reldberoemd vanwege zijn prachti
ge en bijzonder uitgestrekte tuin,
gevuld met een unieke verzame
ling azalea's, rododendrons, cameli
a's en magnolia's, de troetelkindjes
van „Patrick van de heuvels".
Vooral in april en mei staat dit
struikgewas in volle bloei. Als bij
komende attractie heeft Muncaster
Castle nog een kleine dierentuin
vol kleurrijke vogels, wallaby-kan-
goeroes en vier honingberen uit het
Himalajagebergte. Die beren zijn er
al van toen de ouders van Phyllida
Gordon-Duff-Pennington zich nog
zelf inspanden om hun kasteel het
nodige geld te doen opbrengen. Ie
mand had Lady Pennington-Rams-
den verteld, dat enkele wilde die
ren in de tuin meer bezoekers zou
den trekken. De kranige dame
reisde meteen per trein naar het
verre Londen, waar ze in een klei
ne „pet shop" (een zaak waarin
huisdieren verkocht worden) een
leuk zwart beertje aantrof. Lady
Pennington-Ramsden besloot op
staande voet het te kopen, maar ze
vond de jgevraagde prijs veel te
hoog. Afdingen zit rijke lieden in
het bloed; ze kreeg het beertje voor
een schamele 25 pond. De kasteel-
vróuwe had het lang niet onge
vaarlijke beest al gekocht, toen ze
pas tot het besef kwam, dat ze er
nog mee naar huis moest. De trein
was hiervoor niet geschikt Lady
Pennington-Ramsden nam toen
maar een Londense taxi, die haar
voor veel geld tot aan de ingangs
poort van Muncaster Castle bracht.
Deze terugreis maakte van haar
engste verovering een heel dure
ïer, die echter later toch een goe
de investering bleek. Muncaster
Castle is het enige echte kasteel dat
door de Engelse „At Home"-organi-
satie aangeprezen wordt voor een
vakantie op een buiten. U hebt een
auto nodig om er te kunnen ko
men, maar u kunt die ook huren in
de naburige stad Carlisle, die ge
makkelijk bereikbaar is per trein.
Desnoods haalt „Patrick van de
heuvels" u op aan het station, maar
dan kost het meer. Hij vraagt 125
pond per dag om zijn gasten rond
te rijden. Een verblijf op het kas
teel komt voor een persoon op 40
pond per nacht. Twee personen be
talen 70 pond. Een hele week kost
hen 480 pond. Maaltijden (behalve
het ontbijt) kosten extra: voor een
lunch wordt 4 pond en voor een di
ner 12 pond (of 14 pond met wijn)
gevraagd. Voor reservering wende
men zich tot Mw Gretchen Stevens,
At Home Country Holidays, Lower
House Farm, West Burton, Pulbo-
rough. West Sussex, RH20 1HD,
Engeland. Op aanvraag wordt u
een brochure toegestuurd.
bij- ioken
d en
ifs de twee spoken van Muncas-
Castle lieten ons met rust. Het
is de geest van de onfortuinlij-
Engelse koning Henry, die na
(Overwinning van Edward IV te
ivkesbury vermoord werd in de
Eiver van Londen. Van dit ver-
faalde spook wordt verteld, dat
1 verschijnt op de kamer waarin
nry zich verscholen had nadat
a, terwijl zijn rivaal tot koning
geroepen werd, naar Noord-En-
and was gevlucht. Spook num-
lr 2 is een geest zonder kop. Tij-
is zijn leven was hij een jonge
ïmerman, die op het kasteel van
T incaster zijn lage stand uit het
verloor. Hij werd namelijk ver-
fd op Heloisa, de schattige doch-
van Sir Ferdinand Pennington,
■■■enaar van het slot. Heloisa vond
m een knappe jongeling, maar
Ferdinand weigerde zo'n werk-
üboot in a^s toekomstige schoonzoon te
;epteren. Heloisa moest een rijke
b.b.-mjder trouwen. Sir Ferdinand be
ll 1 io,fde zÜn nar> Tom the Fooi, wat
Jd om de jonge timmerman te
iet humoorden. Tom moest evenwel
ƒ599!
bewijzen dat hij deze akelige op
dracht uitgevoerd had. Daarom
hakte de nar in de uitgestrekte tuin
van het kasteel zijn slachtoffer het
hoofd af. Daarna bracht hij dit
bloederige bewijsstuk naar zijn
meester. Sir Ferdinand dacht wel
licht, dat het zaakje hiermee rond
was, maar hij had buiten de magi
sche krachten van zijn volk gere-
kehd. De jonge timmerman zonder
hoofd verschijnt naar verluidt nog
geregeld in de brede gangen en
donkere kamers van Muncaster
Castle Hat in de lente, de zomer en
een stukje van de herfst bijna dage
lijks geopend is voor het publiek.
Het prachtige domein van Muncas
ter is al zeven eeuwen eigendom
van dezelfde familie, de Penning
tons, die daar rijke kunstschatten
bij elkaar hebben gebracht. De hui
dige eigenaars, Sir William en
Lady Pennington-Ramsden, laten
het beheer over aan hun dochter
Phyllida Gordon-Duff-Pennington
en haar man Patrick, die sedert
drie jaar lofwaardige pogingen
doen om Muncaster Castle te red
den van een wisse financiële on
dergang. Het kasteel trekt nu veel
meer dagjesmensen aan, die een
pond betalen om de uitgestrekte
tuin te mogen bezichtigen en nog
De opvallende, achthoekige bibliotheek dateert uit 1780. Hier bevonden
zich in de middeleeuwen de keukens van het slot.
Muncaster Castle, daterend uit de 13e eeuw, bijzonder fraai gelegen in
Cumbria, het graafschap van de Engelse meren. Toeristische trekpleister
voor dagjesmensen. Men kan er echter ook overnachten.
de normale klederdracht vormen.
Elk hemelbed voor de gasten is
trouwens uitgerust met een elektri
sche deken, die voorkomt dat je
's morgens stijfbevroren op het
zeegras ligt. Door de ramen van het
uit roze graniet opgetrokken kas
teel heeft men een schitterend uit
zicht op de diepe vallei van de Elk.
Aan de monding van deze rivier
ligt de verzande haven van Raven-
glass, die in haar Romeinse tijd de
drukste van Noordwest-Engeland
was. De bergen en meren van het
Lake District liggen vlakbij. Ver
ondersteld wordt dat Muncaster
Castle gebouwd is op de plaats
waar zich een vesting bevond, die
door de Romeinen gebruikt werd
om de Ierse Zee te beheersen. Zij
zouden van plan zijn geweest daar
een overrompeling van Ierland te
beginnen. Later was Muncaster
Castle een van de eerste bolwer
ken, gelegen vlak bij de Schotse
grens, vanwaar Engelse edellieden
ten strijde trokken tegen roofzuch
tige indringers uit Schotland. Pa
trick Gordon-Duff-Pennington zit
vol verhalen uit die tijd, waarbij hij
wijst op de heerlijke vergezichten,
naar het noorden, het oosten en de
zee, die je hebt vanuit het kasteel
dat hij met goede zorgen omringt
Op glasheldere dagen zie je zelfs
het eiland Man en daarachter Ul
ster liggen. Toen hij nog maar prins
van Wales was, werd door koning
Edward VII gezegd, dat Muncaster
het beste uitzicht van Europa had.
Die man kon het weten, want hij
was bijna overal geweest. De En
niet over die onaangename zaken
praten. Napels is voor alles een stad
van cultuur", zegt de bezoldigde
stadspromotor Gelasio Gaetani. De
Camorra, en dat soort dingen, ach
dat zijn vervelende zaken'en hij
maakt een gebaar alsof hij ze diep
onder zijn bureau wil wegstoppen.
Overigens moest de politie onlang
nog een gewapend cordon leggen
om het gebouw waarin de ver
maarde Seicento-tentoonstelling
wordt gehouden. De Camorra
bleek zijn zinnen te hebben gezet
op enkele van die geëtaleerde
kunstwerken "van onschatbare
waarde".
De criminaliteit in Napels is een
groot probleem, het is een onveilige
stad. De Napolitanen vinden dat
zelf ook, want nergens in Italië zijn
zoveel vuurwapens in omloop. Le
gaal: de autoriteiten worden over
spoeld door aanvragen van jacht
en normale wapenvergunningen.
En uiteraard ook illegaal.
In een stad waar de misdaad zo'n
hoge vlucht heeft genomen is niet
anders te verwachten. Het gebruik
van handtasjes en een al te opzich
tige demonstratie van persoonlijke
welvaart worden in Napels ontra
den. In Napels lopen massa's men
sen rond die alleen op de rijkdom
van de medemens uit zijn. Autora
dio's zijn na een nachtje parkeren
de volgende ochtend dan ook be
slist verdwenen, en soms worden
ook alle vijf de wielen van de auto
meegenomen.
Ondanks alles houden de Napolita
nen hardnekkig vast aan hun trots
en eigendunk. Enkele jaren gele
den liet een toeristenorganisatie op
stations en andere plaatsen van sa
menscholing borden aanbrengen
met het dringende advies aan het
publiek goed uit te kijken naar
zakkenrollers en andere onverla
ten. Daar stak toen zo'n storm over
op dat de borden weer snel moes
ten worden verwijderd. De Napoli
tanen voelden zich beledigd.
Stank en smerigheid
Meer nog dan door onveiligheid
wordt de vreemdeling getroffen
door de stank en de smerigheid.
Rome is geen stad die de algemeen
aanvaarde grenzen van luchtver
ontreiniging eerbiedigt. Napels is
veel erger. Beperking van het lood-
gehalte van de motorbrandstof is
een zaak waar hier slechts in enke
le elitaire kringen over wordt ge
discussieerd. Via Roma, of Corso
Umberto begint te lijken op een
openbare gaskamer. Zelfs de wind
van zee verandert daar niets aan.
ndige
^50OjnDEN Vakantie in een
■■nelbed is weer iets anders,
er zin in heeft, kan te-
1000*- 'ht bij de eigenaars van
r met" fncaster Castle, een fraai
I.000.- ge*s kasteel uit de 13e eeuw
ZO F accommodatie voor va-
.000.- ntiegasten, die er de antie-
inka- geneugten van het slot
.000.- nnen proeven. Een unieke
^^_|evenis. Muncaster Castle
op anderhalve kilometer
ber-i zuidoosten van het dorpje
ï.OOO.-venglass, in Cumbria, het
chuuriafschap van de Engelse
i-000.-Jren.
■rt geleden hebben wij er voor u
van de oeroude hemelbedden
tueel ést. Het sliep lekker. De matras
.500.- s hard en kennelijk met zeegras
■uld, maar je kreeg er geen
mpen van. Het was een hemel-
tuin I ^at boeken zou kunnen schrij-
500.- 1 oy/er wat het in zijn langdurig
■taan allemaal heeft meege-
akt. Telkens wanneer we erin
pten, ons vermoeide lichaam uit-
000~ jkten of ons eens een keertje
'legden, bleef dit antieke ledi-
Jjg tt echter verbazend kalm. Het
irstond al onze bewegingen zon-
ra9®. toornig te kraken. Onze zalige
trnachting in dit hemelbed werd
'000*" fk bevorderd door hemelse stilte
HBrust. Vakantiegasten op Muncas-
Castle worden ondergebracht in
met i toren, daterend van 1325. De
er en ren zijn bijna twee en een halve
met ter dik. Een betere isolatie vind
.500.- nergens. Stevige houten luiken
■iten de dubbele ramen van de
apkamers af. Ook overdag laten
i als- nauwelijks licht door. In zo'n
3x10 ner slaap je praktisch in een ge-
,000.- dsvacuüm.
The King s bedroom, met eeuwenoud hemelbed, dat boekdelen zou kun
nen schrijven over wat het allemaal heeft meegemaakt.
Er zitten vele
onaangename
aspecten aan
Napels. Uit
toeristisch
oogpunt
probeert het
stadsbestuur
echter het
image wat op
te vijzelen, de
vuile was niet
al te
nadrukkelijk
buiten te
hangen.
Napolitanen hebben dat misschien
niet zo in de gaten, want van de
tien mensen op straat hebben er
negen een sigaret in de mond. Om
de geur van het verkeer niet te rui
ken?
Napels' vuilnisprobleem is haast le
gendarisch. Als er geregeld vuilnis
mannen uit Rome moet komen om
in Napels de rotzooi op te halen,
dan weet iedereen hoe laat het is.
Rome is namelijk ook niet een van
de properste steden van het land.
Een beetje straatvuil kan bijdragen
tot het pittoreske beeld van een
Italiaanse stad, maar in Napels ko
men er al ziektes van. De gemeente
heeft onlangs een anti-vuilnistele-
foon ingesteld. Veel mensen bellen
dus op om ratten en muizen aan te
geven, om bergen onopgehaald
straatvuil te signaleren. Alleen zijn
er geen vuilnisauto's en dito man
nen genoeg om dan in te grijpen.
De een is in reparatie, de ander
ziek.
Napels is ondertussen in Italië de
stad met het hoogst aantal gevallen
van hepatitis B, een gevaarlijke
ziekte die in oorzakelijk verband
staat met (het gebrek aan) publieke
