„Proloog" Whitbreadrace
zaterdag in Scheveningen
Glasbergen op drempel van
interregionaal zaalvoetbal
51
f
GehateDertiendePenningnog dertig jaar vette melkkoe
Bekerfinale
dag verschoven
DHC morgen tegen EHC
SPORT
CcidócSoiwant
DINSDAG 21 MEI 1985 PAGINA,
SCHEVENINGEN Op
28 september a.s. gaat in
Portsmouth (Eng) de
Whitbread zeilrace rond
de wereld weer van start.
De Nederlander Conny
van Rietschoten won deze
monsterrace over 27.000
mijl al twee keer. Dit jaar
doen voor Nederland twee'
schepen mee, te weten de
Philips Innovator van de
Friese schipper Dirk Nau-
ta en de Equity Law
van schipper Pleun van
der Lugt uit Den Haag.
Als voorproefje op de gro
te (handicap-)race organi
seert de Jachtclub Sche
veningen i.s.m. met de
Stichting Scheveningen
Bad komende zaterdag ter
hoogte van de boulevard
van Scheveningen al een
krachtmeting tussen bo
vengenoemde schepen en
het Belgische jacht Ruca-
nor TriStar van Staf Ver-
si uys.
In een olympische driehoek
wordt van 11.00 tot 15.00 uur
een spectaculaire race geva
ren, maar belangrijker is nog
de voorstelling van de jachten
en hun bemanning aan de zeil-
liefhebbers. Bij goed weer zal
het publiek deze „proloog"
van de Whitbreadrace vanaf
de kust uitstekend kunnen
volgen. Zondag zeilen de drie
jachten in een race naar Oos
tende, alwaar een dag later
een Belgische presentatierace
zal plaatsvinden. Reeds nu
staat vast dat straks alleen
Dirk Nauta een arts aan boord
zal hebben. Op de Belgische
Rucanor daarentegen bevindt
zich zaterdag al een in het
oogspringend bemanningslid,
dat de andere jachten ontbe-
De drie jachten liggen vanaf
vrijdag in de Scheveningse ha
ven bij het parkeerterrein aan
het Adriaan Maasplein, direct
achter de boulevard. Er be
vindt zich daar ook een infor
matiestand.
Het zeiljacht van de Haagse schipper Pleun van der
Lugt op volle zee.
Dirk Nauta aan boord van zijn Innovator.
ZEIST De ronden om het
Nederlands voetbalkampioen
schap voor de amateurs begin
nen morgenavond met de
wedstrijd tussen de zondag
hoofdklassers DHC en EHC.
In tegenstelling tot vorig jaar
is een scheiding aangebracht
tussen de zaterdag- en de zon
dagploegen. De clubs ontmoe
ten elkaar twee keer. De strijd
tussen DHC, EHC en Rheden
eindigt op 5 juni. In de zater
dagafdeling wordt de competi
tie tussen Kozakken Boys,
GVVV en Spakenburg op 12
juni afgerond.
de twee
petities spelen op 19 en 22 juni
de wedstrijden om het algeme-
beslissingsduel is voor 26 juni
op de agenda gezet.
Het speelschema is:
Zondagamateurs:
22 mei: DHC-EHC
25 mei: EHC-Rheden
27 mei: Rheden-DHC
30 mei: EHC-DHC
2 juni: Rheden-EHC
5 juni: DHC-Rheden
Zaterdagamateurs:
25 mei: Kozakken Boys-
GVVV
28 mei: Spakenburg-Kozakken
Boys
1 juni: GW V-Spakenburg
4 juni: GW V-Kozakken Boys
8 juni: Spakenburg-GVW
12 juni: Kozakken Boys-Spa
kenburg
Om de algemene titel: 19 en 22
amateurtitel. Het eventuele juni, eventueel 26 juni.
ZEIST De finale van
het toernooi om de
KNVB-beker zal één dag
later, op donderdag 6 juni,
worden gespeeld. Het be
sluit is genomen om de
clubs die in de nacompeti-
tie van de eerste divisie
spelen, op woensdagavond
de ruimte te geven. De
clubs die in de bekerfina
le uitkomen mogen zelf van,f
de plaats van hlndeling elftal ,egen de
bepalen.
De voetbalbond heeft in prin-
"P
voor de twee beslissingswed
strijden van het Nederlands
nummer twee
groep 1 in de voorronden
van het toernooi om de we
reldbeker in 1986. De data
móeten uiteraard nog wel
cipe de woensdagen 16 oktober worden doorgesproken met de
en 2 november ingeruimd nog onbekende tegenstander,
al lijkt België wat dat betreft
de meest waarschijnlijke. Voor
de beide interlands zijn de
weekeinden vrijgehouden van
competitievoetbal. Op 12 en 13
oktober wordt echter wel de
eerste ronde van het toernooi
om de KNVB-beker afge
werkt. Het is voorts de bedoe
ling tweemaal van 2 tot
met 4 en van 23 tot
september een driedaigV
trainingskamp voor het nat
nale team op te slaan. Mede
verband met de belangen v
Oranje start de competitie
het seizoen 1985-'86 in h
weekeinde van 17 en 18 augu
tus. Drie keer op de woenM?
dagen 21 en 28 augustus en
november wordt door
week gespeeld. De competit*.
wordt afgesloten op 3 en
mei, terwijl de bekerfina
voor Hemelvaartsdag 8 ma y
1986 gepland staat. Tweei i
Kerstdag begint de wintersti
die duurt tot 1 februari. In d ',r
fase vindt weer het indoop
soccertoernooi plaats.
LEIDEN Het zaalvoetbal
team van Glasbergen heeft
zich gisteren zo goed als zeker
in de interregionale competitie
'85-'86 gespeeld. De kampioen
van de Leidse hoofdklasse, die
de eerste twee wedstrijden in
deze promotiecompetitie om
twee interregionale plaatsen
ook al winnend afsloot, ver
sloeg Margriet uit Gouda met
maar liefst 16-2. Alleen als het
Haagse Alter Boys op 3 juni
Spartaan '20 verrast en Spar
taan Glasbergen een monster-
nederlaag toebrengt, kan de
promotie Glasbergen nog ont
gaan.
De formatie van coach Nico
Glasbergen besefte gister
avond ook terdege dat het
doelsaldo aan het einde van de
rit van belang kan zijn. Het
zwakke Margriet werd vanaf
de eerste minuut op de eigen
helft vastgezet en na een wat
moeizame start („slechts" zes
goals voor rust) dan ook ver
pletterd. Jan Hogewoning was
met zes doelpunten topscorer,
Martin van der Plas was met
vijf een goede tweede. Wim
Driebergen en Peter Hogewo
ning (beiden 2x) en Arie van
Dijk maakten de zestien vol.
Het Leids zaalvoetbalteam
werkte gisteravond in Lisse
een tweetal oefenwedstrijden
af. Hoewel selectiespelers Nico
Groeneweg, Frank Bakker,
Hans van Leeuwen, Ruud Al
kemade en Hennie Koet ont
braken (de eerste vier om „le
gale" redenen; Koet bleef zon
der afschrijven weg) werden
Cassiopeia (5-0) en een combi
natie van FC Lisse (10-1) des
ondanks ruim verslagen. Bax-
speler Kees van der Lans
greep de kans om zich defini
tief in het Leidse team te spe
len gretig aan, terwijl met
sterk spelende keeper ED
Zuidhoek ook invaller Jaap
ide
van Duyn een goede indru
maakte. Wim Bouckaert w;
in het eerste duel met dri pj]
treffers topscorer. Tegen F
Lisse namen Mario Faber e 06
Marco van der Plas (beide
drie goals) die rol o
Tite
Stand promotiecompetitie
Glasbergen 3-6 26- pn
Spartaan '20 2-4 13- jd<
Alter Boys 3-4 26-
Project 4-2 11-1
4-o 4-5a;
Margriet
Pausbezoek (5)
toen met tranen in zijn ogen
naar zijn vader en riep zo hard
hij kon, zodat ook de anderen
het hoorden, „eindelijk heb ik
ook een échte vader".
M. Koppert,
NAALDWIJK.
Pausbezoek (6)
Allen die er aan hebben mee
gewerkt om de zieken in de
Houtrusthallen een onvergete
lijke dag te bezorgen wil ik
graag hulde brengen. Voorts:
alles wat er allemaal over de
paus is gezegd deed me den
ken aan de volgende „para
bel". Van een stel kinderen
dat op straat kattekwaad uit
haalde, kwam dan de ene, dan
de ander vader naar buiten om
ze er van langs te geven. Be
halve de vader van één jon
gen: die had met zijn zoon te
doen en gaf hem een schou
derklopje, nadat zoonlief ver
teld had hoe het allemaal was
gekomen en hoe moeilijk het
allemaal wel was. Maar die
jongen ging het steeds bonter deze krant
maken, totdat ook zijn vader zoek.
naar buiten stoof en hij er van
langs kreeg. De jongen sprong
Tijdens de tocht van de paus
door Den Haag per pausmobiel
van de Houtrusthallen naar
het Catshuis, stond een en
thousiast publiek hartelijk
groetend langs de route. Wat
echter ontbrak was de school
jeugd. Daar op Prinsjesdag alle
Haagse scholen vrij-af hebben
is het wel zeer teleurstellend,
dat bij dit zeker voor het ka
tholieke volksdeel zeer be
langrijk bezoek, het bijzonder
onderwijs geen wegen heeft
kunnen of willen vinden om
ook daar bij aanwezig te zijn.
Daardoor is onze jeugd een
wel zeer bijzondere ervaring,
een ontmoeting met de paus,
onthouden. Overigens: dank
voor de goede berichtgeving in
het pausbe-
Pausbezoek (7)
Het goede journalistieke prin
cipe van hoor en wederhoor
wordt door de prima actuali
teitenrubrieken Brandpunt en
Echo niet alleen beleden, maar
ook in praktijk gebracht. Maar
wie of wat weerhield de KRO
er eigenlijk van godsdienstige
kwesties in hun programma's
altijd te laten bespreken door
katholieken van verschillende
opvatting? Al jaren waait de
wind uit dezelfde hoek, alleen
de windsterkte vertoonde va
riatie. En er zijn natuurlijk
ook mensen, die eenvoudig or
thodox willen blijven in de
leer, maar overigens voorstan
der zijn van elke positieve
verandering of vooruitgang. In
tv-reacties op de benoeming
van bisschop Ter Schure zag
ik drie mensen die hun in
stemming of aanvaarding
mochten komen toelichten.
Eindelijk, „per gratie Gods".
Het bleken bescheiden en in
tegere mensen, met wie best te
praten viel. Overigens ging
het om twee NOS-program-
ma's en één van de KRO. Men
vraagt van progressieve zijde
Koeien in een stuk
weiland in de
noordwesthoek van de
provincie Utrecht. De
grond waarop zij staan
wordt al sinds de
middeleeuwen
„uitgemolken" met
behulp van het recht van
de Dertiende Penning.
Kopers
Onroerend
Goed
achtervolgd
door
Middeleeuws
recht
ABCOUDE Verbijste
ring, verslagenheid en on
begrip zijn te lezen op het
gezicht van de man die
een stuk grond met een
huis wil kopen in Abcou
de. „Wat? Dertiende Pen
ning betalen? Wat is dat
voor iets middeleeuws?".
Een uit de vroege middel
eeuwen daterend recht
van de Dertiende Pen
ning, uiteraard volledig
uit de tijd, bezorgt kopers
van onroerend goed in
een aantal plaatsen in de
provincie Utrecht grijze
haren. Hebben ze allerlei
kosten gemaakt die elders
in het land ook gebruike
lijk zijn, krijgen ze van
een wildvreemde „recht
hebbende" een heffing
opgelegd van maar liefst
elf procent van de grond.
van hoe het nu precies zit met
dit recht. Het is dan ook een
zeer merkwaardig en voor
heel Nederland uniek recht,
die Dertiende Penning. Het
heeft vele eeuwen van proce
deren overleefd", aldus notaris
H. Schoenmaker uit Abcoude,
die beroepshalve veel te ma-
ken heeft met de middeleeuw- terugkerende taak mogelijke
wel en wat niet wordt belast,
loopt dwars door de gemeen
ten heen. „Over de grond on
der het ene huis moet wel
worden betaald, terwijl het
aan de overkant van de straat
misschien weer niet hoeft",
legt Schoenmaker uit.
Als notaris heeft hij de steeds
waardoor de landbouw schade
lijdt.
De naam van het gehate recht,
is penning XIII, ik heb ge-
echter een adder onder het verschillende procedures
gras schuilen. De woningzoe- maatstaven op na. „Een slech-
kende loopt een goede kans elf
procent van de waarde van de
grond over te moeten maken
naar een buitenstaander, die
in het bezit is van het recht
bepaling. De notaris heeft
de loop van de jaren een heel
archief opgebouwd over het
merkwaardigste stukje zake
lijk recht van Nederland.
De Dertiende Penning is een
zakelijk recht dat op onroe
rend goed rust. Als er een stuk
grond wordt verkocht waarop
het recht van de Dertiende
Penning rust, dan kunnen de
eigenaren van dat recht (niet
altijd de eigenaren van de
grond) de koper een aanslag
opleggen. Dit unieke recht is
nog steeds van kracht in de
gemeenten Abcoude, Harme
ien, Kockengen, Vinkeveen
"'averveen,
Loenen
„Niet iedereen in de noord- totaal rust het recht op een op-
westhoek van de provincie pervlakte van 3.500 hectare
Utrecht is goed op de hoogte grond. De scheidslijn van wat
kopers van onroerend goed
het gebied uit te leggen hoe
het zit met die Dertiende Pen
ning. Hij stuit daarbij voortdu
rend op verbijstering bij zijn
toehoorders. „Het is ook niet
zo makkelijk uit te leggen hoe
het komt dat een zo oud recht
zoveel aanslagen door de eeu
wen heen heeft overleefd".
Volgens Schoenmaker begon
in 1420 al een woedende boer
tegen het recht te procederen.
Zijn moeite was tevergeefs en
de man koelde zijn woede door
op een landhek de volgende
tekst te krassen:
„Wie hier dit land koopt, zij
bedacht
dat hier nog altijd
kracht
het recht uit de oude pruiken
tijd,
Wildernis
Hoe onstaat zo'n recht van de
Dertiende Penning? De histo
rici nemen aan dat dat rond
1100 na Christus is gebeurd.
Het recht had oorspronkelijk
betrekking op wildernis, die
door de landsheer ter ontgin-
ning uitgegeven werd. De ont- Afkopen
ginners (de heren van Abcou
de en Proos en het kapittel Wie zijn n
van Sint-Pieter) bedongen als hebbendi
contraprestatie voor hun werk de Staat der Nederlanden, die
de Dertiende Penning. Ze heb- vooral in Abcoude en omge-
te zaak voor de rechtszeker
heid van de kopers van onroe
rend goed", zegt Schoenma
ker. „Bovendien hoeven de
bezitters van het recht op geen
ben het recht in de loop 1
kwam van particulieren.
Zo kan in 1985 de volgende
tekst in de streekbladen staan:
„Te koop in Vinkeveen: huis
van gulden. Informatie in te 1
Prijs ƒ200.000 het taxeren
i bij de heer X." Een heel drie groepen particulieren
advertentie. In
plaats als Vinkeveen kan
de Dertiende Penning. Zo enkele manier rekening te
hangt boven de verkoop van houden met de door de koper
een huis in de genoemde en verkoper van de grond
plaatsen als zwaard van Da- overeengekomen prijs. Er
mocles altijd «de Dertiende wordt door de heffers gewoon
Penning. een nieuwe taxatie gemaakt".
Per 1 januari is een wet in
werking getreden die de af
schaffing van het recht regelt.
Dat betekent dat de rechtheb
benden nog tot het jaar 2015
van de Dertiende Penning
kunnen profiteren. Omdat het
daarna helemaal afgelopen is,
is bij wijze van schadevergoe
ding het percentage van de
heffing verhoogd van 7,7 pro
cent (een dertiende deel dus)
naar elf procent. De wet schaf
te ook het reeds lang in on
bruik geraakte „naastings-
recht" af. Wie in het gebied
van de'Penning zijn grond wil
verkopen is nu niet meer offi-
ving heffingen oplegt. Alleen
kopen, voor anderhalf maal
het bedrag dat normaal ge
sproken wordt geheven. Ove
rigens is de staat erg mild met
de grond. Verder zijn
i totaal bijna honderd perso-
Alle groepen houden er
Miljoenen
Over de precieze inkomsten
die uit het bezit van het recht
op de Dertiende Penning
voortvloeien is men niet erg
mededeelzaam. „Het moet in
de miljoenen guldens per jaar
lopen", denkt Schoenmaker.
„Het is gewoon een melkkoe.
Het is dan ook niet zo verwon
derlijk dat de houders van het
recht zich de afgelopen eeu
wen met hand en tand tegen
de opheffing ervan hebben
verzet. Er is geregeld geproce
deerd, maar het recht was
kennelijk zo sterk, dat de
rechters altijd weer de bezit
ters van het recht van de Der
tiende Penning in het gelijk
stelden. Dat is dus over dertig
jaar afgelopen en de mensen
in de noordwesthoek van de
provincie Utrecht kunnen dus
opgelucht ademhalen. De mid
deleeuwen liggen dan pas
voorgoed achter ons.
ARJEN VAN DER SAR
aan Rome om openheid e
„ruimte". Zou het voor de Ne1,
derlandse kerkprovincie geer11*
verrijking zijn als de KR( eni
eens zelf in praktijk brachjiet
waar zij om vraagt? Na 15 ?fëv
jaar alleenvertoningsrech
voor progressieven van diver
se pluimage moeten m.i. ooi
redelijke orthodoxen regelma
tig aan het woord kunnen kol)le<
men. Inteelt resulteert immer ijn
in scheve ogen, kleine oren ei njr
lange tenen? En tenslotü
Voo
raakt zelfs „het brede midden'
met dergelijke afwijkingen bel.
hept. Ik wil niet vleien, maai 'Jn
ik moest in dit verband tocl
eens opmerken, dat het hooft^
stuk „godsdienst" in d
krant een sympathieke
veelzijdige aandacht krijgt.
pausreis is bijvoorbeeld bijzon
der goed en soms geinig ver
slagen. Dat moet een hele kluif]
zijn geweest.
Jan de Vries,
DEN HAAG.
Pausbezoek (8)
Tussen de vaak veel te nega- -
tieve reacties van de media^Q
(het positieve kwam te weinigJ
naar voren) kwam de eenvou-
dige en ontroerende getuigenis an
van de koks van wie er één NI
met trots de rozenkrans liet^d
der
verademend
vonden het een eer voor de
paus te mogen koken.
M. van Loon de Rooy,
DEN HAAG.
Pausbezoek (9)
De veelal negatieve en leuge- »er
nachtige verslaggeving vaï
het pausbezoek in verschillen-v
de binnenlandse en buiten °e
landse bladen, geeft duidelijk
aan wat de journalistiek waarden
is! Het panel van de KRO-tele-bijs
visie zat zo in elkaar, dat bij
voorbaat vaststond dat buiten- Eer,
kerkelijken volop aan hunje
trekken zouden komen. De tv-jn
beelden op zich en de versla- let
gen in deze krant waren hetver
meest zinvol. In het KRO-pa-^
nel verzuchtte mevrouw L.pn r
Stael-Merkx, dat de paus geen
hebben
we waarden die zich hier
het ontwikkelen zijn. Welke
nieuwe waarden dan wel? Van
moord- en doodslag waar
kranten bol van staan? V;
vernielzucht bij voetbalwed
strijden? Van milieuvernieti
ging bij het wegwerken var
vergiften? Van roof- en steel-
partijen in banken en waren
huizen? Van aanrandingen en
kindermisbruik? Van aangega
ne verplichtingen die njet
worden nagekomen? Van leu
gen en bedrog? Het is voor een
christen duidelijk dat de paus
de leer predikt van Christus,
die heeft gezegd: „Ik ben de
Weg, de Waarheid en het Le
ven En wie de inhoud
deze woorden niet aanvoelt
kan ze, profaan uitgedrukt,
misschien ook in deze zin
weergeven: Christus is de Psy
choloog, de Filosoof en de So
cioloog bij uitstek voor alle tij
den voor iedereen. En Chris
tus moet het weten, want de
mens is van Zijn schepping.
Q.J. v.d. Horst,
met
RIJSWIJK.
Tamils
Woningtekort, werkloosheid,
bezuinigen en overbevolking
maken ons land ongeschikt om
te dienen als luilekkerland
voor ontevreden mensei
alle hoeken van de wereld
Het kabinet-Den Uyl kwam
met een slap toelatingsbeleid,
dat diverse regeringen
stand hielden. Als resultaat
van een onderzoek moeten de
Tamils nu terug. Eindelijk een
verstandig voornemen
onze regering. En het zijn
weer de socialisten, communis
ten en andere linkse figuren
die nu op de grote trom slaan
tegen dit verstandig regerings
besluit.
P. de Jong,
DEN HAAG.
