We halen nu alles uit de kast
vat Limburg te bieden heeft99
GEÏNTERESSEERD IN
MODERN WONEN?
(ddeauvan
Scheiden is geen gemakkelijke weg"
VAN DER
MEER
OVER
MODERN
WONEN
Spoorwegen ondergraven
functie van station CS
Het gezin als „h uiskerk
ilüfNENLAND*
fietdaeGotiacuii
WOENSDAG 15 MEI 1985 PAGINA 5
ip voor
gdoenden
De tegenvallende
jt van 50.000 mensen op
iegveld Beek heeft de
tientallen neringdoen-
het feestterrein weinig
tot vreugde gegeven,
n hier vanaf twee uur
gens tot elf uur 's a-
fin touw. Als ik thuis
ieb ik veertig gulden
hd", aldus de teleurge-
jhamburgerverkoper In-
I uit Rotterdam. Ook
fe Graaf uit Spakenburg,
ier van vis, klaagde
eenvallende inkomsten,
ït mij duizenden gul-
tosten". Alleen de kaar-
koop liep redelijk.
Tent
stort in
EEK De grote
ontbijttent op het
terrein in Beek is
gistermiddag als
gevolg van de har
de wind gedeelte
lijk ingestort. Eén
van de twee grote
palen die de tent in
het midden over
eind moest houden,
brak als gevolg
van de winddruk
op het doek. Op
last van de brand
weer is de tent
toen ontruimd.
„Bureaucratie
oorzaak incidenten''
SAO PAOLO De Brazili-
aanse kardinaal Lorscheider
heeft de Vaticaanse bureau
cratie verantwoordelijk ge
steld voor de incidenten en
protesten tijdens het pause
lijk bezoek aan Nederland.
Volgens de kardinaal zijn de
protesten een gevolg van be
slissingen die de curie heeft
genomen „en die bij de ka
tholieken in een aantal lan
den slecht zijn gevallen". De
conservatieve kardinaal van
Rio de Janeiro, Sales meen
de dat de protesten in Ne
derland moeten worden toe
geschreven aan „groepen re
bellen".
BEEK Scheiden is volgens de
paus de gemakkelijkste weg kiezen.
In het gezin leert men tegen de
menselijke zwakheid te strijden en
niet de gemakkelijkste wegen kie
zen. Dit heeft de paus in zijn preek
tijdens de mis op het vliegveld Beek
„Het gezin ondervindt in deze tijd
veel tegenspraak. Het wordt door
sommigen in discrediet gebracht die
menen dat het de vrijheid beknot,"
zo zei de paus. Daarentegen waarde
ren velen het gezin, dat het eerste
milieu is waarin men deelt in Gods
liefde. „In het gezin verwerft men
de persoonlijke vrijheid en het on
derscheidingsvermogen, waardoor
men niet de speelbal wordt van fu
neste sociale pressie".
De paus besteedde in zijn preek veel
aandacht aan de term waarmee het
Tweede Vaticaanse Concilie het ge
zin heeft aangeduid: „een huiskerk".
Dat houdt onder meer in dat de klei
ne gemeenschap van het gezin deel
heeft aan het leven van de grote
kerkgemeenschap en verder dat de
opvoeding van de kinderen ten dien
ste van de verkondiging staat.
In het gezin ontstaan ook de pries
ter- en kloosterroepingen. Daarbij
verwees de paus naar het groot aan
tal missionarissen dat Nederland
heeft uitgezonden, en naar de talrij
ke priesters, die er „nog maar kort
geleden" waren.
Hosties naar
parochies
BEEK Voor de ere
dienst waren tevoren
100.000 hosties gebakken.
De helft die is overgeble
ven, wordt verdeeld over
de kerken in het bisdom
Roermond. De communie
werd uitgereikt door 600
priesters. De paus reikte
de communie uit aan het
kleine gezelschap speciale
genodigden. Verder was
het opvallend dat alle
voorbeden werden uitge
sproken door mannen, ter
wijl bij eerdere vieringen
ook vrouwen dit deden.
HAAG/LEIDEN-
iC Nog lang zul-
het zich herinne-
die tweehonderd
»n en vrouwen van
indstad rond Den
en Leiden. Met vier
1 trokken ze als pel-
i naar het Zuidlim-
Beek, naar de
ge weiden van het
eld waar paus Jo-
s Paulus II zijn be-
lan het hem kopzor-
srokkenende Neder-
afsloot met een
opgezette massale
ristieviering. De be-
ingen van de H. Va-
èt de hemelse zaken
et van dien aard dat
elementen naar zijn
kan zetten. De pel-
1 werden zich bewust
,er het was en hoe
die mist, en hoe
net die harde wind.
|na afloop, na een
van ruim 13 uur
hburgse bodem, za-
Un hoofden er ver
uit door die toch
Jerlijke zon.
bussen, „Parochiebus-
inoemd, waren het
met hazenslaapjes: als
t slapen gaat het vaak
et was indommelen en
echtop gaan zitten. Een
uit Voorburg zette
het Veni Creator in,
wam niet verder dan
s tuorum visita". Hij
jeen steun van het To-
is-volkje (inclusief een
ns met een rozenkrans
nek), dat even bijkwam
kop koffie tijdens een
Daar was een ober die
i in de nacht rondliep
dgh witte stok met haak
'jee je klapvensters open
-Q&t kunt doen. Het was
,gp, „de staf van de paus".
Zo gaat het, als je op visite
gaat bij je geestelijke opper
herder die in je eigen land een
paar dagen handen, hart en
geest vol heeft.
Mijn achterbuurvrouw uit Lei
derdorp zei in de bus we
passeerden in schemerlicht,
tussen Eindhoven en Leende,
de eerste rij wachtende over
valwagens met opgeschoten
marechaussees dat ze erg
graag de paus wilde zien, ook
al was ze het niet altijd met
hem eens. Ze had een zoon die
„ach, die paus..." zegt. Dan legt
ze hem steevast uit hoe het al
lemaal historisch gegroeid is,
„maar die jongelui luisteren
gewoon niet".
Pretpark
Om nalf zeven onder een
mistdeken we moesten nog
zes uur op zijne heiligheid
wachten was het meteen al
een erg pikante aankomst
lungs omwegen op Maastricht
Airport. Chauffeur Koos, die
volgens iedereen Haags sprak
hoewel hij dit ontkende, „want
ik woon al jaren in Voorburg
en ik kom uit Loosduinen", le
verde zijn levende have af in
een verbijsterend groot pret
park, een kermis met pauselij
ke goedkeuring. Alles was er
te vinden: geüniformeerde
contingenten van de BB, aan
gevuld door Limburgs eigen
schutterijen met veren, plui
men en rinkelende onder
scheidingen, die met een arm
band van de BB om in
„vreemde dienst" mochten
treden en iedere bezoeker op
gekleurde vak-kaarten moes
ten controleren/ Er waren
veldhospitalen en ambulances,
geweldige „catering-tenten"
voor de hap en de slok, forse
concentraties van zelfreinigen
de (Duitse) toiletten, hóeken-
stallen waar je de vreemdste
snuisterijen kon kopen, een
paar ijscomannetjes die verder
de godganselijke dag niets te
doen hadden en zich onder
een grote umbrella, die je in
het Latijn paraventum zou
De lange tijd van wachten werd gevuld met fanfaremuziek, een
pilsje of een lang gebed.
(foto's: Cees Verkerk)
Bij de offergaven was een vlaai... En de Limburgers schoten vol
Met kijkers gewapend of met de handen tot kijkers gevouwen
volgden de samengedromde gelovigen de eucharistieviering van
grote afstand.
kunnen noemen, verscholen
tegen de felle wind. Er was
nog net geen schiet- en ballen
tent.
Maar de entree was overweldi
gend: we raakten verzeild in
een pauselijke omgeving die
de aanblik had van een groot
legerkamp in volledige staat
van paraatheid. Neerlands
ganse politieapparaat was er
geconcentreerd. Belgen, Span
jaarden, Fransen zouden opge
togen kunnen zijn. Mijn Lei-
derdorpse zegsvrouwe, wier
man op dat moment nog niet
wakker was, zei: „In Oost-Eu
ropa kan het niet erger we
zen..."
Het was een vreemde dag otn
nooit te vergeten. Een carillon
van de Koninklijke Eijsbout
uit Asten tingelde de minuten
weg, terwijl de hordes zich in
de niet aan opklaren toeko
mende ochtend bewogen naar
het grootse voorterrein waar
aan de pauselijke tribune als
een immense gebroken witte
kathedraal in linnen grensde.
Nee, het was het grootste en
mooiste „spandoek" dat de
paus zich had kunnen wensen.
Het uitspansel kwam uit Zwit
serland en moest in de kortste
keren na het pausbezoek voor
minstens een halve ton weer
van de hand gedaan worden.
Ook rond een paus moet je uit
de kosten zien te komen.
Alles uit de kast
Voorprogramma. Om het
wachten te bekorten. Zoals
steeds, in deze dagen. Muziek,
koren, ensembles, dansgroe
pen. En altijd weer Polen, die
op de roem van hun Poolse
pontifex afkomen. Op „Beek"
moest een honderdkoppige
groep de stokken van hun
vlaggen en spandoeken in be
waring afstaan aan de politie.
Want met stokken kun je
meppen, als de nood dringt.
Daar was ook de Limburgs ge-
vooisde Pierre Huyskens,
kranteman, die de grootste
mond had in het dialect dat op
Beek de overhand bezat: „We
gaan nu alles uit de kast halen
wat Limburg aan schoonheid,
kunst en cultuur te bieden
heeft, en dat is niet gering!"
En dan kwam er weer zo'n
stoot fanfare en harmonie en
reidans.
Niemand was vertederd. Daar
was het te koud voor. Maar
daar had je toch die onvervalst
Limburgse misdienaartjes die
zich van her repten naar het
podium (zeg maar de Paus-
boulevard) in hun witte super-
plietjes, met rode schouder
manteltjes en hoog opgetrok
ken rode toogjes vanwege de
moddervette Limburgse klei
met de kleur van Limburgse
mergel. Het Haags-Leids ge
mengde gezelschap had inmid
dels de ogen wijd open ik
tikte „oepen", maar dat zal
ook Limburgs zijn.
Een Leidschendamse vroeg
haar medereizigers: „Hebben
jullie dat ook gezien, die snuf
felhond, die hashhond, die
over het altaar liep? En die
stofzuigers, vlak voordat de
paus kwam, en de vegers over
die zetels?" Er waren er die
dat gezien hadden. Maar ze za
gen ook een benedictijn op an
derhalve „poot" rondhuppe
len, en een soort „Byzantijns-
orthodoxe monnik" met zwar
te hoofdbedekking (als van
een roomse zuster) die „hups"
werd geschikt. Vreemde mon
nik, met witte sokken en net
zichtbare zwarte pantalon.
Maar dat krijg je, als je ortho
dox bent
Een vlaai
Het aanbieden van de offerga
ven aan Zijne Heiligheid had
ook veel voeten in de aarde.
Bij die offergaven was een
Limburgse vlaai... En de Lim
burgers, schutters of niet,
schoten vol. Dit was het
mooiste dat ze zich ook hadden
kunnen wensen. Maar het was
lang wachten geweest, op de
paus. Die had in Maastricht in
tijd een achterstand opgelopen
bij de Sterre der Zee.
Op een gegeven ogenblik arri
veerde Jan Pavlos de Tweede
bij het stationsgebouw. Men
had hem op zeer grote afstand
met prismakijkers in de smie
zen. „Ja hoor!", riep een Voor
schotenaar: „het pausmobiel
rijdt. Meter voor meter". Toen
de paus „voorbij" was (u kent
dat, als iemand voorbij rijdt),
getuigde een Leidschendam-
mer van zijn twijfel op grote
afstand: „Ik zie in de verte, op
dat podium, steeds iets wits
wapperen en dan denk ik: o,
dat is de paus. Maar dan is het
dat witte tafelkleed. Sorry, die
witte altaardwaal".
Heel het Westlandse aandeel
in de pelgrimage was lange
tijd gesticht. Maar uiteindelijk,
toen de handen en gezichten
paars geworden waren, was
hun vroomheid onderkoeld
bijna. Toen deelden onze Oud-
Rijnse pausgangers in de misè
re die de niets al meer om
handen hebbende neringdoen
den ten toon spreidden. Ters
luiks werden door schutters en
volkomen zijdelings geïnteres
seerde jongeren pinten bier
verorberd tijdens de homilie
van de Heilige Vader. Maar ja,
wat moet je ook in Limburg?
Toch weer die typisch roomse
trekjes in een gewest dat z'n
eigen karakter heeft Op korte
afstand geloof cn ongeloof.
„Popie Jopie", tijdens het ein
deloos wachten op de bussen
richting huis en de jolige tafe
relen tussen een jonge jeugd
en een stel jonge priesterlijke
voorgangers met modder-
schoenen die vertrouwen wek
ken. Hoe is het in 's hemels
naam mogelijk?
TON PIETERS
ltorgemeester: Acties
i zondag „on-Utrechts'
lElfi
De 1.500 men-
zondag tijdens het be-
m de paus aan Utrecht
irstorend bezig waren"
lang niet allemaal
Jers. Het is duidelijk dat
uit het hele land bij
die dit als geregelde
hebben. Utrechts burge-
r, mevrouw M.W.M.
n Gortel noemde giste-
hardheid van sommige
„niet bepaald karakte-
voor Utrecht", hoewel
de Domstad de afgelopen da
gen juist door de forse rellen
tot in alle uithoeken van de
wereld bekendheid heeft ge
kregen.
Naar verhouding zijn de orde
verstoringen volgens de bur
gemeester binnen de perken
gebleven: „Er waren een paar
uitschieters, heel vervelend,
maar in het algemeen is de
zaak toch niet uit de hand ge
lopen".
^üuxe handdoek van
cm wordt uw deel,
(kleine) moeite doet
iuwe abonnee aan
gen voor deze
R ALS NIEUWE ABONNEE M.I.V.
tvangt de eerste twee weken de krant gratis.
Drdt het abonnement betaald per:
h per maand
EEN LUXE HANDDOEK NAAR:
T böE/PLAATS:
bon ingevuld aan de Leidse Courant, Antwoordnummer 998,
1 Den Haag (postzegel niet nodig).
I
J^eWZj
LEDEN TELEVISIEPANEL OVER PAUSBEZOEK:
99
UTRECHT De opmer-
king van de paus gisteren
in Maastricht, dat mensen
met huwelijksproblemen
niet de „gemakkelijke
weg van de scheiding"
moeten kiezen, heeft tot
nogal felle reacties geleid.
Prof. R. van Rossum,
hoogleraar Missieweten
schappen aan de Katholie
ke Theologische Hoge
school in Heerlen, zei in
een reactie „heel verdrie
tig" te zijn over dit soort
uitspraken. „Het huwelijk
van nu is zoveel moeilij
ker dan 25 jaar geleden.
Een relatie staat tegen
woordig veel meer onder
druk. Blijkt het mis te
gaan dan doen mensen zo
veel moeite om het vol te
houden. Scheiden gaat al
leen met pijn en moeite,
dat is geen gemakkelijke
weg".
Prof. R. de Moor, hoogleraar
sociologie aan de Tilburgse ho
geschool, meent dat de kerk
een pastorale taak links laat
liggen door alleen maar in re
gels en wetten te spreken. „Ik
kan me wel goed vinden in die
mooie idealen, maar je moet
ook de andere kant doorzien",
zo zei hij gisteravond voor de
televisie.
Het panel van vier, dat de af
gelopen dagen zijn commen
taar heeft mogen geven op de
uitspraken van de paus, is nog
al verdeeld over de resultaten
van het bezoek aan Nederland.
Duidelijk teleurgesteld is me
vrouw L. Stael van het Bureau
Relatievorming en Sexuele
Opvoeding in Utrecht. Zij
heeft, vooral om zich nu eens
intensief met de katholieke
leer bezig te houden, ermee in
gestemd om zitting te nemen
in het panel. „Er gaapt nog
een tamelijk grote kloof tussen
het dagelijks leven van de
mensen en de leer van de
kerk. Ik had gehoopt dat de
paus meer oog zou hebben
voor de nieuwe waarden, die
zich hier aan het ontwikkelen
zijn. Wat dat betreft is het me
wel tegengevallen".
De enige jongere in het panel,
een studente aan de Katholie
ke Theologische Hogeschool in
Heerlen, is juist blij met het
bezoek van Johannes Paulu-
s II en ook met haar optreden
in het panel. Marike Milder:
„Ze hebben me gevraagd om
dat ze een vrouw wilden, en
ook iemand die nog jong was.
Ik dacht dat ik er wel iets zin
nigs, iets belangrijks over kon
zeggen, want ik ben me zeer
bewust van de positie van de
iongere èn van de vrouw in de
kerk. Het verbaast me hele
maal niet", aldus de studente,
„dat de paus een aantal tradi
tionele opvattingen bevestigd
heeft. Maar hij heeft richtlij
nen genoemd, die waren niet
toegespitst op individuele
mensen. Over de pastoraal
werkers bijvoorbeeld, die
heeft hij tenminste genoemd,
dat vind ik al een soort erken
ning. Maar misschien luister ik
te positief. Hoe dan ook, ik
ben me dichter bij de paus
gaan Voelen. Ik voel me meer
opgenomen in de rooms-ka-
tholieke kerk dan tevoren".
Groter verband
Prof. Van Rossum had tevoren
zijn twijfels of hij wel voor de
televisie zijn mening zou wil
len spuien. De doorslag gaf
een argument waar hij het zelf
roerend mee eens is: als des
kundige op het gebied van dp
missiewetenschappen is Van
Rossum niet zo gefixeerd op
wat hij noemt een „partij" bin
nen de katholieke kerk. „Ik
kan de dingen misschien wat
meer in een groter verband la
ten zien".
In dat grote verband heeft
Van Rossum ook de uitspra
ken van Johannes Paulus II
beschouwd. „Ik was bang dat
de paus heel concreet een aan
tal dingen zou gaan veroorde
len. Dat heeft hij niet gedaan,
hij is op het vlak van de be
ginselen gebleven en dat vind
ik een goede zaak. Je kunt
niet concreet worden in een
wereldkerk. Als je het hier
goed hebt aangepakt, maak je
het elders weer kapot".
Van Rossum is om nog een an
dere reden tevreden over de
pauselijke missie. „Johannes
Paulus II is niet alleen een re
presentatieve paus geweest
Het is niet gebleven bij verto
ningen zoals in Maastricht.
Ook de katholieke kerk heeft
zich in alle facetten kunnen
presenteren. En dat volgens
mij nieuw in de reeks van
pausreizen".
ADVERTENTIE
Don heeft de nieuwe Von der Meer een gratis brochure voor u. Boor
devol eigentijdse woonideeën, rijkelijk voorzien van kleurenfoto's, gratis
af te holen. Of een kaartje naar: Van der Meer, Antwoordnummer 482.
3500 AZ Utrecht. Of bel: 030-88 04 04.
Dat is voldoende om het lijvige werkje te ontvangen!
BU WIE OOK WEER?.... BIJ DE NIEUWE VAN DB* MM.
Utrecht Rotterdam Den Hoog Beverwijk Diemen Waalwijk.
Waardering voor inzet politie
DEN HAAG De regering heeft grote waardering voor de in
zet van het politiepersoneel bij het bezoek van de paus aan ons
land. Minister Korthals Altes (Justitie) heeft dit in de Tweede
Kamer meegedeeld. Hij verdedigde het inzetten op massale
schaal van de politie, enerzijds als persoonlijke beveiliging van
de paus, anderzijds uit zorg voor de handhaving van de openba
re orde en de regeling van het verkeer, waarbij veel grotere
problemen werden verwacht.
Tijdens het vragenuurtje vroeg het kamerlid Scholten (ex-CDA)
informatie over de aanhouding van een ingezetene van Den
Bosch, die op het hek van haar huis de woorden „Even pauzen"
had geschilderd. Minister Korthals Altes antwoordde, dat de
vrouw was aangehouden wegens overtreding van de algemene
politieverordening: zij zou meermalen het kladverbod overtre
den hebben.
DEN HAAG De Neder
landse Spoorwegen onder
graven de functie van station
Den Haag Centraal als zij de
halfuursdienst tussen dit sta
tion en Amsterdam CS op
heffen. Dat zijn burgemees
ter en wethouders roerend
eens met de gemeenteraad
die over deze aangelegenheid
verontrust vragen had ge
steld.
Het college laat weten op de
hoogte te zijn gesteld van het
voornemen dat in mei volgend
jaar moet worden verwezen
lijkt. Echter niet de NS hebben
Den Haag geïnformeerd, maar
een particuliere organisatie.
Verder delen burgemeester en
wethouders de mening van de
gemeenteraad dat de opheffing
nadelige gevolgen zal hebben
voor het gebied rondom het
station. Immers, er is in dit ge
bied veel werkgelegenheid ge
concentreerd omdat het be
reikbaar is fnet alle soorten
van openbaar vervoer. Wordt
deze belangrijke treinverbin
ding opgeheven, dan wordt ge
vreesd voor een sterke toene
ming van het autovervoer.
Het college laat weten al ge
protesteerd te hebben tegen
net voornemen. Het is van
plan daarover zowel met de
NS als met de minister van
verkeer en waterstaat in de
slag te gaan.
