Bisschop Ernst: geen sprake van restauratie OÏ17I TAFEL Joodse gemeenschap teleurgesteld £eicbe@ouWe ACHTERGROND kerk wereld Als de paus van huis is Evaluatie pausbezoek in november „DIE UITGESTREKTE HAND IS ER HELEMAAL NIET" Gedenkplaat Titus Brandsma bij gevangenis van Kleef Nieuw moderamen Gereformeerde Kerken 'Lutherse kerk mag niet ontbreken bij Samen op Weg' Paus-appeal onontkoom|"« 1 brui uueer CeidócSouocmt WOENSDAG 15 MEI 198SPA Herdenkingsdienst voor geaborteerde foetussen De Amerikaanse zanger Pat Boone heeft aangekondigd dat zondag in Manhattan Beach een herdenkingsdienst wordt ge houden voor ongeveer 16.500 geaborteerde foetussen die drie jaar geleden zijn aangetroffen in de woning van een lijk schouwer. Tijdens de dienst zal een nieuw nummer van Boone worden gedraaid, te weten Zestienduizend Gezichten. In de VS is een rel ontstaan over de foetussen, die in 1982 werden gevonden in de woning van de ex-directeur van een gesloten pathologisch laboratorium in Santa Monica. De foe tussen waren na de abortussen door ziekenhuizen naar het la boratorium gezonden voor een lijkschouwing. Het patholo gisch lab liet echter na de foetussen te begraven of te creme ren, kennelijk vanwege geldgebrek. „Ons volk buigt zich voor de anti-christ" ,,Ons volk buigt zich voor de anti-christ. Dat de paus de anti christ is blijkt wel uit het noodweer tijdens zijn bezoek aan ons land". Dit zei de Staphorster predikant ds. K. Veldman gisteravond in een tijdrede voor de Staatkundig Gereformeerde Partij in het kerkgebouw van de gereformeerde gemeente in Hooge- veen. De dominee vond het niet nodig dat koningin Beatrix eerder in een boetekleed naar de paus was gegaan. „De mens moet zich meer voor God dan voor de paus buigen", meende de dominee uit Staphorst. Veldman sprak over „donkere tij den". Volgens hem wordt het geloof beproefd. Hij was bang dat de godsdienstvrijheid op den duur niet meer toegelaten zal worden. Mannen huilen even dikwijls als vrouwen. Maar zijpra ten er niet over. ROME Als de paus van huis is, dansen in het Vati- caan muizen noch kardinalen in het voorhuis. Iedereen blijft rustig op z'n plaats en al les gaat z'n normale gang, be halve dat waarvoor de hand tekening van de paus zelf vereist is. Onderscheid moet worden ge maakt tussen het Vaticaan als wereldlijk instituut en als Cu rie. als bestuur van de we reldkerk. Het instituut Vati caanstad bestuurt zichzelf, met of zonder paus, en er moet heel wat gebeuren (bui ten de zon- en feestdagen willen de pelgrims de St. Pie- ter, de postzegelwinkel of de beroemde musea op slot vin den. De paus heeft dat vorig jaar nog allemaal makkelijker gemaakt. Toen belastte hij zijn staatssecretaris, kardinaal Casaroli, met de tijdelijke of wereldlijke soevereiniteit over Vaticaanstad voor het geval hij, de paus, er zelf niet mocht zijn. Aan die benoe ming ontleent Casaroli de bij naam vice-paus. Zijn de paus en Casaroli er geen van twee- én, dan is de stadstaat nog niet stuurloos, want iedereen kent er zijn plaats en compe tentie, zoals een goede ambte naar betaamt. Een ander, moeilijker verhaal is dat van de spirituele soeve reiniteit of het bestuur van de wereldkerk. Alle lijnen van de kerkelijke pyramide ko men samen in de paus als ad ministratief en spiritueel hoofd, en daar aan die top is hij onvervangbaar. In mei 1981, na de aanslag op zijn le ven, was de paus gedurende enkele dagen fysiek niet in staat als hoofd van die we reldkerk op te treden. Kardi naal Casaroli nam toen enkele administratieve taken waar, en voor de rest werd het be stuur van de kerk aangehou den. Gaat de paus op reis, dan wordt het bestuur van de we reldkerk opgeschort. Zijn er zaken die zich plotseling aan dienen en waarin onmiddel lijk moet worden beslist, dan neemt kardinaal Casaroli (of wie hem vervangtcontact op met de paus. Zaterdagmiddag was de paus in Nederland, toen zich in Bradford de sta dionramp voordeed. Casaroli (of wie hem verving) stelde zich in verbinding met de paus, waarop uit het Vatciaan namens de paus een condole ancetelegram naar Engeland kon worden gezonden. Bij afwezigheid van de paus vinden ook wel eens bis schopsbenoemingen plaats, of worden bisschoppelijke ont- slagaan vragen geaccepteerd (zoals dinsdag van een Argen tijnse bisschopDeze kwesties zijn dan al geregeld voordat de paus vertrekt. Prelaten van de curie hebben wel eens geklaagd dat de paus zo vaak weg is en er dan zo veel za ken blijven liggen. Maar nie mand is er nog in geslaagd een besluit aan te wijzen dat op zich heeft laten wachten vanwege de uitstedigheid van de paus. Bij de curie wordt trouwens nooit gedacht in de trant van: nu ligt er een dos sier op mijn bureau waarvan de afhandeling geen uitstel duldt. Zo werkt het Vaticaan niet. Alles heeft er z'n tijd, en alles kan wachten. De kerk is eeuwig, en de curie brengt die stelregel elke dag in de prak tijk. Overigens wordt de reizende paus thuis in het Vaticaan niet zozeer administratief ge mist alswel spiritueel. De ad ministrator mag best op reis, maar de inspirator, de bezie ler, kan beter niet te lang weg blijven. Met het oog daarop wordt de pauselijke afwezig heid nooit overdreven. Drie weken is het maximum. Vol gens mgr. Simonis enkele we ken geleden „kon de paus niet langer uit het Vaticaan weg, en moest daarom zijn verblijf in Nederland beperken tot enkele dagen Hoe het ook zij, het Vaticaan zonder de paus is een ander Vaticaan. Dit is niet alleen een kwestie van gevoel voor de prelaten van de curie, voor de inwoners van Vaticaan stad, of de pelgrimerende Ro me-gangers. Maar ook een kwestie van omzet voor de ambulante verkopers die zich de hele dag aan de grenzen van het Pietersplein ophou den. Is de paus weg, dan blijft hun clientele ook weg. Geen dag kunnen zij de paus mis sen. Want de paus is hun han del. CEES MANDERS De paus en de Neder landse bisschoppen heb ben nog geen slotgesprek gevoerd over het pausbe zoek aan ons land, dat vandaag is geëindigd. Be sloten is dat in november, als de bisschoppen in Rome zijn ter gelegen heid van de zaligverkla ring van Titus Brandsma, die evaluatie zal plaats vinden. Mgr. Ernst, die dit op een persconferentie in Utrecht meedeelde, voegde er aan toe dat de paus al wel had gezegd onder de indruk te zijn van zijn ontmoetingen in Neder land. Pater A. H. van Mun ster, secretaris-generaal van de kerkprovincie voegde er aan toe dat de paus zijn be zoek aan ons land niet alleen van belang achtte voor de Ne derlandse kerkprovincie, maar ook voor de roomska- tholieke wereldkerk. De paus had niet gezegd hoe hij dit be doelde. Mgr. Ernst, de bisschop van Breda, gaf als zijn voorlopig oordeel over de pausreis te kennen dat de paus de Kerk in Nederland op „milde wij ze" is tegemoetgetreden. „En in alle openheid en eerlijk heid, zoals we die van hem zijn gewend, heeft hij de din gen bij hun naam genoemd". Er is volgens hem geen spra- Poolse belangstelling op Beek Temidden van de vijftigduizend aanwezigen op de luchthaven Beek was ook weer het groepje Polen dat de paus tijdens zijn bezoek aan Nederland voortdurend heeft gevolgd. (Foto: Cees Verkerk) ke van de aankondiging van een „restuaratie" van de kerk in Nederland zoals die door sommigen zou zijn verwacht. Dr. Van Munster zei dat de paus „grondwaarheden" heeft uitgeproken, zonder op de uit werking daarvan in te gaan. Hij noemde als voorbeelden de boodschap van de paus over het gezin, het geweten, de huwelijkse liefde en de verhouding Rome-Reforma tie. Bisschop Ernst zei naar aan leiding van een vraag of de afwijzing door de paus van homosexualiteit en echtschei ding wel in overeenstemming is met het gewenste pastorale karakter van zijn bezoek, dat de paus het begrip pastoraal vooral gebruikt in de zin van evangelisatie. Zijn opmerkingen bijvoor beeld bij de jongeren in Amersfoort, over sexualiteit, waren een beroep op het ge weten, een uitdaging tot evangelische radicaliteit. En het pastorale aspect is dat de jongeren zelf de invulling 1 die uitdagin Aldus mgr. Andere commentaren De commentaren uit progres- sief-katholieke en reformato rische kring op het pausbe zoek zijn tot nu toe vrij kri tisch. Deken H. Tops, voor zitter van de dekensvergade ring in het bisdom Den Bosch: „De paus heeft een heel be minnelijk karakter. Overal zoekt hij binding met de gelo vigen. Hij doet dit echter van uit een autoritaire structuur. Op de concrete problemen is Een mild lachende paus houdt de verzamelde jongeren in Amersfoort voor dat een veeleisende Christus oproept tot ra dicale bekering. (Foto: Brand Overheem) hij geen enkele keer inge gaan. Hij geeft niet de weg aan waarlangs de Nederland se gelovigen als volk Gods on derweg moeten gaan". De mening van deken Tops wordt onderschreven door prof. dr. H. Staal van de Ma- riënburggroep van kritisc- h-loyale katholieken, die in de toespraken van de paus „visie op de toekomst" heeft gemist. Beiden hebben de in druk dat de paus, weliswaar voorzichtig, „geluiden heeft laten horen die we al tiental len jaren kennen". De preek van de paus gisteren op het vliegveld Beek had deken Tops „doen denken aan de Catechismus van 1880". Ds. C.B. Roos, de pas afge treden praeses van de Her vormde Synode: „De paus had van te voren zijn reis een „pastoraal bezoek" genoemd. Voor ons protestanten bete kent pastoraal dat je naar de mensen luistert. In Romeinse ogen betekent dit kennelijk: orders uitdelen. Tot aan de overheid toe", aldus ds. C.B. Roos, die met dit laatste doel de op het onverhulde aan dringen van de paus op een krachtige gezinspolitiek door de Nederlandse regering. De feministische theologe prof. Tine Halkes: „De kloof tussen het Vaticaan en de Ne derlandse kerkprovincie is „niet erger" geworden, maar het beoogde herstel van de eenheid moeten we afwach ten. Zal hij begrip tonen voor de pluriformiteit van de Ne derlandse Katholieken? Dat hangt af van de wijze waarop de paus zich in de komende tijd tegenover de Nederlandse kerkprovincie zal opstellen". De progressieve Nijmeegse theoloog prof. Edwara Schil- lebeeckx: „Ik denk dat het bezoek tot verdere polarisatie zal leiden. Niet alleen in ka tholieke kring, maar ook in de betrekkingen met de pro testantse kerken en andere geloofsgroeperingen". De Joodse gemeenschap in Nederland is hevig teleurge steld over het bezoek van Jo hannes Paulus II aan ons land. Hoewel de verwachtin gen toch al niet hoog gespan nen waren, viel de aandacht die de paus aan de joden heeft gegeven toch nog tegen. Rab bijn L. D. Lillienthal uit Am sterdam van de joodse ge meenschap Liberaal noemt het „allemaal zeer minimaal". „Voor het bezoek van de paus aan Nederland heeft het Vati caan het gehad over een uit gestoken hand. Wij hadden niet de verwachting, maar wel de hoop, dat die hand nog verder uitgestoken zou wor den. Maar nu is gebleken dat er helemaal geen hand is". „De paus denkt nog steeds in traditionele katholieke ter men". aldus Lillienthal. „Bui ten de katholieke kerk is er niets. Het lijkt me dat de paus zelf niet veel heeft begrepen van het Tweede Vaticaanse Concilie, waar het de omgang met anderen in respect be treft". „Wij hebben zoals bekend ge weigerd deel te nemen aan de gesprekken met de paus. Het zou niets uitgemaakt hebben als we wel meegedaan had den, daar ben ik zeker van". Lillienthal gelooft niet dat Jo hannes Paulus II enige in vloed kan hebben op de ver houding tussen de joodse ge meenschap en de andere ker ken in Nederland, die wel goed is. „Hij kan de dialoog hier niet stopzetten. Net zo min als hij de ontwikkelingen op ander gebied door zijn be zoek kan remmen". Ook bij het Nederlands Israë litisch Kerkgenootschap, waarin de orthodoxe joden in ons land zijn verenigd, werd het kleine beetje hoop dat er nog was op een toenadering vanuit Rome, de grond inge boord. Secretaris drs. J. San ders: „Alleen bij aankomst heeft de paus een passage uit gesproken over de joden: dat die extra geleden hebben in de Tweede Wereldoorlog en dat hij hoopte op vrede en veiligheid voor het uitverko ren volk. Maar daarmee kwam hij bij lange na niet toe aan de voorwaarden die wij gesteld hadden voor een ge sprek. Wij hebben gevraagd of het Vaticaan erkent dat 2000 jaar Christelijke bescha ving hebben bijgedragen aan het klimaat, waarin de ver volgingen konden plaatsvin den, wij hebben gevraagd om erkenning van de staat Israël; en ten derde wilden wij een reactie op de stelling, dat paus Pius XII toendertijd had kun nen helpen, door in het open baar zijn mening te geven. Ook daar is de paus niet op ingegaan". De goede contacten met de andere kerken zullen ook vol gens Sanders onaangetast blij ven. „WIJ hebben altijd goed kunnen overleggen binnen het Overleg Joden en Christe nen (OJEC). Vóór dit pausbe zoek hebben we indringend gesproken met de katholieke kerk. Maar ja, Rome gaat niet mee. Het is erg jammer, dat we nog steeds een onder scheid moeten maken tussen de katholieke kerk hier en Rome. De plaatsvervangend minister-presi dent van Noordrijn-Westfalen, dr. Diether Posser, zal morgen (Hemel vaartsdag) een bronzen gedenkplaat onthullen ter nagedachtenis van de Nederlandse pater Titus Brandsma, die op 26 juli 1942 de marteldood vond in het concentratiekamp Dachau. De plaat is aangebracht bij de ingang van de strafgevangenis van Kleef, waar Titus Brandsma van 16 mei tot 13 juni 1942 heeft vertoefd. Er worden veel gasten uit Nederland en de Bondsrepubliek Duitsland bij de onthulling verwacht. In de nabij gele gen Stiftkerk zal een plechtige oecu menische kerkdienst worden gehou den. Sprekers zijn genoemde minister en Louis Frequin, bestuurslid van de Stichting „Titus Brandsma Gedachte niskapel te Nijmegen". Initiatiefnemer voor het aanbrengen van de gedenkplaat is Probst V. Roe lof fs uit Kleef. In de tekst op de plaat wordt ook eerbetoon gebracht aan al len die in die gevangenis in de tijd van het nationaal-socialisme ten on rechte gevangen hebben gezeten. De pater-karmeliet Titus Brandsma is van 1923 tot 1942 hoogleraar geweest aan de KU Nijmegen en mobiliseerde in overleg met de bisschopen in de be zettingstijd de Nederlandse rooms-ka- tholieke pers tot verzet tegen de ideo logie van het nationaal-socialisme. Dat leidde in januari 1942 tot zijn ge vangenneming, Via Arnhem, Scheve- ningen, Amersfoort en Kleef beland de hij tenslotte in Dachau, waar hij met een injectie is vermoord. In no vember van dit jaar zal te Rome zijn zaligverklaring worden uitgesproken na een proces van bijna dertig jaar. De nieuwe generale synode van de Gereformeerde Kerken heeft gisteren in Gouda een modera men of dagelijks bestuur geko zen. Zoals al gemeld is dr. H. J. Kouwenhoven (54) uit Vlaardingen tot voorzitter (prae ses) gekozen. Hij was ook prae ses van de vorige synode en het is gebruikelijk - vooral de laatste jaren - dat een voorzitter deze functie in twee synodes vervult. Zo komt ziin ervaring het meest tot zijn recht. De synode koos weer een vrouwelijke scriba. Dat werd mevrouw drs. G. J. Lassing-Ridderbos uit Zaandam. In de vorige synode was mevrouw Als eerste assessor (algemeen vervan ger) werd gekozen ds. E. Overeem uit Haren en de tweede assessor werd ds. B. J. F. Schoep uit Gouda. Mevrouw Lassing-Ridderbos heeft sy node-ervaring. Ze was lid van de synodes van 1971 en 1973, secundus-lid van de synodes van 1974 en 1983 en tertius-lid van de synode van 1981. Ze is 44 jaar en staf functionaris bij het studentenpastoraat in Amsterdam. Ds. Overeem is ver bonden aan de Gereformeerde Kerk in Haren. Hij is in 1949 geboren en ds. Schoep is predikant in Gouda. Ook hij was evenals ds. Overeem lid van verschillende synodes. Ds. Schoep is in 1928 geboren. Bij het proces van Samen op Weg, het samengaan van de Nederlandse Hervormde Kerk en de Gereformeerde Kerken, mogen wij als Lu therse Kerk niet ontbreken. Van begin af aan moeten wij meedoen. Dat zei ds. H. Mud- de gisteravond tijdens de ver gadering van de Synode van de Evangelisch Lutherse Kerk in Den Haag. De Synode hield zich bezig 'met een peiling die in de ge meente was ingesteld over de toekomst van de kerk. De ge nerale kerkelijke vergadering had aan de Synode geadvi seerd een model te ontwikke len, waarbij als hoofdlijnen zelfstandig voortbestaan van de landelijke kerk werd aan gegeven, maar waarin aan de gemeente de ruimte werd ge boden om samenwerking te zoeken en te concretiseren. Ds. Mudde zag in dat voorstel van de generale kerkelijke vergadering een perspectief, namelijk dat veel Luthersen graag willen dat de Lutherse kerk zelfstandig voortbestaat, maar toch ook een grote openheid willen. Als een ge meente oecumenische oplos sing kiest in plaats van een Lutherse oplossing, dan moet men dat haar niet kwalijk ne men. Veel mensen zoeken graag een oplossing ter plaatse met een andere kerk dan dat men combineert met een ge meente op veertig of vijftig kilometer afstand. De Synode kwam met de be handeling van dit onderwerp nog niet gereed, maar zal in het najaar daarmee verder gaan. n vai GEGEVEN de behoudende opstelling waarvan |e rel Paulus II tot nu toe heeft blijk gegeven in zijn p$ ^ei hebben de Nederlandse katholieken de afgelopen vr.aaa| alle ruimte van hem gekregen waarop ze red^r v, mochten hopen. Dat mag de slotconclusie zijn na eet-) aa zoek dat over het algemeen feestelijk is verlopen pok band van de Nederlandse kerkprovincie met het P ®u' „centrum van de eenheid" zeker heeft versterkt. La. ften rv I (nt DE paus heeft de „milde toon" waarmee we zijnl na de eerste twee dagen karakteriseerden tot het'e ve volgehouden zoals ook de progressieve bisschop - Breda gisteren zei. Verre van boetepredikaties te h opvattingen te hekelen die hij voor onwaar houdtj paus vanuit een positieve, opbouwende optiek, aam vraagd voor de grondlijnen van het rooms-katholiel I PROMINENTE woordvoerders van de progressiefjjgpj ke vleugel in ons land, zoals de Brabantse deken,nes hebben hierop gereageerd met de mopperende waL}er dat Johannes Paulus II niet op de concrete problen 0j gegaan. De paus heeft nagelaten een duidelijke wivas wijzen waarlangs de Nederlandse katholieken nu i» Gods onderweg" verder moeten, aldus deze reactj va het zij met liefde gezegd, gezeur. Juist door niet op^ aa te gaan heeft de paus voor deken Tops en de zijn^n geschapen. r ÏVIAAR niet alleen door wat hij zei in zijn speeches,ioet< wie hij was wanneer hij luisterde, handen schudde „de kuste, heeft-Johannes Paulus II ruimte geschapen.en delijk georiënteerde mensen als de meesten van onsian den we het moeilijk om aan dit „paus-appeal" toe Een zekere eenvoud van geest is nodig om te durve nen dat we moeilijk kunnen ontkomen aan de chï deze paus. Bijvoorbeeld op momenten als gisteren ii foort, toen hij, sprekend tot jongeren, lachend corj gaf op de zon die door het sombere wolkendek bralj paus spreekt, spreekt de hemel". Een milde Heilij met een groot gevoel voor humor. Wat willen we nj Perioden met zon DE BILT Voor morgen ver wacht het KNMI vrijwel over al droog weer. De zon breekt af en toe door en de middag- temperatuur ligt rond de 18 graden. De wind is zwak en waait uit oostelijke richtingen. Dit weerbeeld wordt veroor zaakt door een uitloper van een hogedrukgebied boven Groenland en de Noorse Zee. Vrijdag en zaterdag ligt de as van deze uitloper over de Brit se-Eilanden. Tegelijkertijd zijn de barometerstanden boven Gebakken tong met worteltjes en pikante aardappelpuree yoghurt met rozijnen (Dit menu is bedoeld voor vrijdag, het menu voor He melvaartsdag stond giste ren in de krant). Voor twee personen hebt u nodig: 2 tongen a 250 g, zout, los geklopt ei, paneermeel, 50 g boter, halve citroen, pe terselie; 1 bos jonge worteltjes, zout, 5 g boter, peterselie; V» tot 1 kg aardappelen, zout, peper, melk, bieslook, paar plakjes ontbijtspek; 1 lepel rozijnen, 4 dl yog hurt, jam naar smaak, 1 le pel chocoladevlokken. Spoel de vissen af met koud water, strooi er zout over en laat ze op een vergiet uitlek ken. Haal de tongen door ei en door paneermeel en bak ze in warme boter in 8 minu ten bruin en gaar. Houd de vissen warm op een schotel, die op een pan met kokend water staat. Garneer met ci troen en peterselie. Snijd het loof van de wortel tjes en was ze schoon. Ge bruik een borsteltje bij het wassen, schrap jonge wortel tjes alleen als ze door wassen en borstelen niet schoon worden. Let er op dat de groente zo kort mogelijk in het water blijft, ze verliest anders veel van de smaak. Snijd dikke wortels kruis lings in, zodat ze in dezelfde tijd gaar zijn als de dunnere exemplaren. Kook de worteltjes in weinig water met zout in 10 minu ten gaar, giet ze af en schud er de boter en fijngeknipte peterselie door. Maak een luchtige, niet te stijve aardappelpuree en meng er krokant gebakken en verkruimeld spek en fijn geknipte bieslook door. Was de rozijnen, kook ze 10 minuten in weinig water, laat ze uitlekken en afkoe len. Meng rozijnen, yoghurt en jam en garneer het toetje met chocoladevlokken. JEANNE centraal Europa laaj gaat daardoor naar oosten en voert lj waarin de temperati zon tot ongeveer kan oplopen. Op de landen en in de Noord-Holland blijft ratuur wat achter. De depressie boven pese vasteland trekt| naar het noorden. hoge barometerstani geleideijk naar het wind gaat daardt naar noord en krii dag verder door n« west. Er blijft wat doordat de lucht koi ten over koud zee^ de middagtemperati normaal. Weersvooruitzichten! verse Europese land! geldig voor vrijdag! dag. Zuid-Scandinavië: dij en toe zon. Midda[ tuur ongeveer 17 grjl Britse Eilanden: droj^ rioden met zon. Midi ratuur van 14 gradé Schotse noordkust tè den plaatselijk in he; ten van Engeland. Benelux en noord perioden met zon eB^ overal droog. Middaf tuur ongever 20 grad Zuid-Duitsland en RS bied: mogelijk een o dagtemperatuur ongjre graden. de Frankrijk: half tot 2 wolkt en mogelijk Middagtemperatuur J\ graden in Normand graden aan de Rivièr^ Spanje: half tot zwaairn en mogelijk een buifS temperatuur van 1' vi aan de Atlantische k ft graden langs de zuidj^» Portugal: droog en met zon. Middagten ongeveer 21 graden, jj* Italië en Balkan: zwaar bewolkt en t een bui. Middagten^j ongeveer 25 graden. Woenapporlen M Amsterdam o De Bil» o Eelde Eindhoven Den Helder Rotterdam Twente Vlissingen Zd. Limburg Aberdeen Barcelona Berlijn Bordeaux Brussel Dublin £""£211 onbew. 23° Luxemburg l.bew. 15* h.bew. 18° 1 onbew. 22° in regen 21° L;, l.bew. 25° flI> zw.bew. 22° I i l.bew. 17* H onbew. 23° r motregen 14° n. onbew. 21° \r< Stockholm Wenen Zuerich

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1985 | | pagina 2