Ccidóc Somant
Vandaag in Den Haag
morgen naar Limburg
.Ik wil alles doen om verzoening te bevorderen'
Kus met
dropvegen
uueer
Mild maar vasthoude#
Minister Rietkerk
betreurt
onverdraagzaamheid
Nuntiatuur zonder krant
Erger voorkomen
MAANDAG 13 MEI1985 PAGINA 2
DEN HAAG De paus
moet vandaag, op de der
de dag van zijn bezoek
aan Nederland, een uitge
breid programma afwer
ken. Na de eucharistievie
ring van vanmorgen in de
Houtrusthallen en de aan
sluitende ontmoeting met
enkele leden van het ka
binet in het Catshuis,
volgde in het begin van
de middag een bezoek aan
het Internationale Hof
van Justitie in het Vredes
paleis.
Voordien gebruikten de paus
en zijn gevolg de lunch in de
nuntiatuur aan de Carnegie-
laan, vlak bij het Vredespa
leis. Om veiligheidsredenen
werd ook de korte oversteek
vanuit de nuntiatuur per
pausmobiel gemaakt. Het
laatste programma-onderdeel
van de paus in de Residentie
was de ontvangst door ko
ningin Beatrix en prins
Claus op Huis ten Bosch.
Daarna vertrok de paus naar
Utrecht, waar hij aan het be
gin van de avond in het
Paushuis een ontmoeting
heeft met vertegenwoordi
gers van andere kerken.
Deze bijeenkomst wordt ge
volgd door een oecumenische
gebedsdienst in de Pieters
kerk, waarna de paus naar
Den Haag terugkeert voor
zijn laatste overnachting in
de nuntiatuur.
Morgenochtend in alle
vroegte vertrekt de paus per
auto naar het vliegveld
Ypenburg, vanwaar hij per
vliegtuig naar Zuid-Limburg
reist. Voordat hij op het
vliegveld Beek voorgaat in
een grote eucharistieviering,
maakt de paus een rondrit
door het centrum van Maas
tricht, waarbij hij korte be
zoeken brengt aan de Sint
Servaas en de O. L. Vrouwe
basiliek. Na de eucharistie
viering op Beek begeeft het
pauselijk gezelschap zich per
trein naar Amersfoort, waar
een ontmoeting met jongeren
en een ontmoeting en diner
met alle bisschoppen op het
programma staan. De paus
overnacht morgennacht in
het klooster van O. L. Vrou
we Ter Eem, vanwaar hij
woensdagmorgen naar
Schiphol vertrekt. Na een af-
scheidsceremonie in een tent
op het vliegveld vertrekt de
paus rond negen uur naar
Luxemburg.
NEDERLAND heeft het afgelopen weekeinde kennis ki
maken met een bisschop van Rome, die in milde toonzetti
traditionele waarden van de Rooms-Katholieke Kerk c
wees. Het aantal belangstellenden dat de straat was opg ->
om de paus te begroeten viel weliswaar erg tegen, maar q I
nehal was tot de laatste plaats bezet met een enthousiaste
te en via de televisie hebben de woorden van de paus ong
feld naar miljoenen hun weg gevonden.
OPVALLEND in zijn redevoeringen was dat de paus 1
enkele gelegenheid fel uithaalde naar onorthodoxe opvatL
en praktijken in ons land. Vergeleken met de toespraken
tijdens zijn recente reis door Zuid-Amerika hield en waj
bijvoorbeeld scherpe kritiek op de bevrijdingstheologie u|
de toon die de paus in ons land hanteert welwillend en vi|
lijk te noemen.
Met name de Konferentie van Nederlandse Religieuzen V
de zich hierover aangenaam verrast. Vertegenwoordigen
andere organisaties waren minder positief in hun beoordelj
klaagden er soms over dat de paus „te vaag" was geblevei
deze klacht uit, verliest echter uit het oog dat het hoofd
Rooms-Katholieke Kerk wel genoodzaakt is zich in ab?nze
termen te uiten, wil hij de bisschoppen en andere priestejj^
in hun concrete beleid voor de voeten lopen.
(Vervolg van de voorpagina)
De paus zei zaterdag in de
St. Janskathedraal in Den
Bosch dat hij alles wil
doen dat in zijn vermogen
ligt om verzoening te be
vorderen. Zowel in Den
Bosch als elders maakte
hij, in abstracte bewoor
dingen, duidelijk dat dit
„alles" eindigt waar de
traditionele leer van de
Room-Katholieke Kerk
begint.
De meest positieve reactie op
de toespraken van Johannes
Paulus kwam het afgelopen
weekeinde van de Konferentie
van Nederlandse Religieuzen.
In een toespraak tot de reli
gieuzen zei de paus dat de
Kerk „een groot vertrouwen"
in hen heeft. Hierover toonde
het bestuur van de KNR zich
na afloop „bijzonder ver
heugd". De religieuzen hebben
de toespraak van Johannes
Paulus als „bemoedigend en
bevestigend" ervaren. „De
paus zette niet de puntjes op
de i", aldus het bestuur van de
KNR, „maar gaf eerder een
schouderklopje". Bijvoorbeeld
toen hij hen prees voor „aller
lei goede werken" die zij ver
richten.
tegenover de religieuzen dat
vernieuwingen in de Kerk
niet in strijd mogen komen
met de traditionele geloofs
waarheden. Hij vroeg de zus
ters, broeders en paters dan
ook „edelmoedige gehoor
zaamheid aan het leerambt
van de Kerk". En hij riep hen
op zich te onderwerpen aan
hun oversten en de bisschop
pen, „die voor de ogen van het
geloof de wil van God bemid
delen".
In de Sint Janskathedraal in
Den Bosch ontroerde Johan
nes Paulus II velen door zijn
betrokkenheid te tonen met de
talloze katholieke Nederlan
ders die zich niet kunnen vin
den in de bisschopsbenoemin
gen van de afgelopen jaren in
Nederland. „Dit lijden van de
Kerk doet mij pijn", aldus de
paus. „Maar weest ervan over
tuigd dat ik werkelijk geluis
terd, goed overwogen en gebe
den heb". Met betrekking tot
de benoeming van mgr. Ter
Schure tot bisschop van Den
Bosch zei hij: „Ik heb ten
overstaan van God diegene be
noemd die ik het meest ge
schikt achtte. Accepteert hem
omwille van de liefde van
Christus als diegene die temid
den van u de Goede Herder
van de Kerk vertegenwoor
digt".
Direct nadat Johannes Paulus
zaterdag op het vliegveld
Veldhoven de Nederlandse bo
dem had gekust, vroeg hij de
Nederlandse katholieken „zich
niet te distantiëren van het
centrum van de eenheid", dat
wil zeggen: Rome. Door soli
dair te zijn met Rome, aldus de
paus „groeit de vitaliteit van
de plaatselijke kerken of
wordt zij opnieuw gewekt".
Opvallend in deze eerste
speech was ook dat de paus
onmiddeliijk inhaakte op de
recente viering van 40 jaar be
vrijding en op de herdenking
in dit verband van de holo
caust. Met betrekking tot het
joodse volk zei hij: „Wij bidden
hun God, die ook onze God is,
dat het uitverkoren volk
voortaan in vrede en veilig
heid kan leven". De open hou
ding waarmee hij Nederland
tegemoet wil treden ver
woordde Johannes Paulus in
Veldhoven zó: „Vriendschap
ontstaat en groeit door echt
met anderen kennis te maken,
die altijd anders blijken te zijn
dan men gedacht had".
De behoudende inhoud van de
pastorale toespraken van de
paus en de over het algemeen
abstracte taal waarin hij deze
heeft verpakt, roepen in krin
gen van vernieuwingsgezinde
katholieken kritiek op. De
voorzitter van de progressief-
katholieke Mariënburggroep
prof. dr. G. Staal: „In de toe
spraken van de paus mis ik
een visie op de toekomst. Hij
stelt zich behoudend op. Daar
door geeft hij weinig perspec
tief. Over de priesteropleiding
horen we allemaal geluiden
die we al tientallen jaren ho
ren, maar hoe moeten we ver
der?".
(Vervolg van de voorpagina)
DEN HAAG/UTRECHT „Een uiting van onverdraagzaam
heid die ik bijzonder betreur". Aldus de reactie van minister
Rietkerk van binnenlandse zaken op de gewelddadigheden
waartoe het pausbezoek gisteren in Utrecht inspireerde en waar
bij ongeveer dertig personen verwondingen opliepen. Gevraagd
om een commentaar op de ongergeldheden, zei Theo Palstra
perschef van de Nederlandse bisschoppenconferentie: „Daar is
geen enkel commentaar op. Als de gebeurtenissen het beeld van
het pausbezoek aan Nederland bepalen is dat ten onrechte. Tij
dens de manifestaties binnen was er sprake van groot enthou-
Volgens hoofdcommssaris Wiarda van de Utrechtse politie werd
gisteren op de Catharijnesingel een politiejeep belaagd door de
monstranten, die ruiten en deuren vernielden. Twee demon
stranten deden, aldus Wiarda, een poging de bestuurder van de
jeep te wurgen. De bestuurder loste twee waarschuwingsschoten,
waarna de demonstranten zich verwijderden.
De veertien aanhoudingen die de politie heeft verricht, hebben
betrekking op openlijke geweldpleging, illegaal zenden en het
opplakken van opruiende pamfletten. De politie had overigens
zondagmorgen al molotov-cocktails, klauwhamers, stokken en
staven in beslag genomen.
De aanhoudingen wegens illegaal zenden vonden plaats nadat
de frequentie van de ME-verbindingsapparatuur veelvuldig
werd gestoord door een radiopiraat die het lied „Popie Jopie"
ten gehore bracht. Uiteindelijk ontdekte de politie in een rond
rijdende auto de illegale zender en twee vermoedelijk gesto
len politiemobilofoons. De politie denkt dat de arrestanten
dezelfden zijn die ook zaterdag de politiefrequentie met „Popie
Jopie" hebben willen storen.
De demonstranten hebben tijdens de ongeregeldheden ruiten
vernield van onder meer het Paushuis, dat de paus vandaag be
zoekt, de rechtbank, het stadhuis, gebouwen op het Domplein en
aan de Oudegracht. Op de Croeselaan vernielden ze auto's en
haalden paaltjes en stenen uit het trottoir om er de ME mee te
bekogelen. Volgens de politie zijn er ook stenen naar het paus
mobiel gegooid.
Van de tweeduizend politiemensen die zondag vanwege het
pausbezoek waren ingezet, hadden er aanvankelijk maar dertig
de taak de demonstratie te begeleiden omdat de politie uitging
van een „zo ontspannen en rustig mogelijke sfeer'Toen de rel
len begonnen, zijn in de binnenstad tachtig ME'ers ingezet.
Het harde geweld in Utrecht volgde op onschuldige en vreedza
me protestacties die zaterdag op kleine schaal in Den Bosch
plaats vonden.
Vrouwelijk element ganisaties was het vrouwelijk element sterk vertegenwoordigd.
Tijdens zijn ontmoeting in Utrecht met de maatschappleijke or- Hier de paus tussen de leden van een Volendams zangkoor.
DEN HAAG De nuntiatuur
aan de Carnegielaan heeft het
vanmorgen zonder ochtend
blad moeten stellen. De trou
we krantejongen was present,
maar de krant werd onmiddel
lijk naar het hoofdbureau van
politie gebracht. Niet om wat
er in stond, maar om wat er
eventueel in kon zitten.
Aan de Carnegielaand was het
op dit vroege uur een en al
rust. Het enige dat te horen
was, was het geblaf van de po
litiehonden. Politie was in dit
afgezette gebied wel aanwezig
maar niet te zien.
De enige die te zien was, was
een nonnetje dat om vijf over
acht naar buiten kwam om de
stoep van de laatste stofjes te
ontdoen, voordat de paus naar
de Houtrusthallen zou ver
trekken.
De eerste kleuter In ons land die een kus kreeg en door de
paus over de bol werd gestreken, de twee jarige Willem
Russell, had daar duidelijk niet op gerekend. Zijn moeder
evenmin. „Willems mond zat net helemaal onder de drop-
strepen. Ik denk dat de paus ook wel een zwarte veeg op
zijn gezicht heeft gekregen", aldus Mevrouw mr. C. Rus
sell, officier van justitie in Den Haag. Hoewel de heer en
mevrouw Russell met de kleine Willem zaterdagmorgen al
vier uur vóór de aankomst van het vliegtuig met de paus
op het vliegveld bij Eindhoven de wacht hadden betrokken,
hadden ze niet verwacht de paus van zo dichtbij te zien.
,,En dan gebeurt er ook nog zoiets. Werkelijk ongelooflijk",
aldus mevrouw Russel. In de opwinding na de verrassende
begroeting door de paus raakte ze onmiddellijk daarna de
kleine Willem in het gedrang kwijt. Ze vond hem terug in
een politiebusje, waar hij glunderend en met de zwarte
dropvegen nog rond zijn mond zich ook al opperbest
had vermaakt.
Aan deze extra pagi
na's over het bezoek
van paus Johannes
Paulus II aan ons land
werkten mee:
TEKST:
Gé Ansems
Jos Bouten
Denise Dannis
Jaap Hallewas
Leo Henny
Aad van Holstein
Lütsen Kooistra
Lonneke van Koot
Jan Leune
René van Leusden
Willem Meuleman
Nico Mok veld
Loek Moor
Anthon v.d. Neut
Joos Persoon
Ton Pieters
Tom van Rijswijk
Arjen van der Sar
Willem Scheer
Jos Timmers
Paul Toby
Arjen van der Sar
FOTO'S:
Tjerk Heringa
Milan Konvalinka
Brand Overeem
Cees Verkerk
VORMGEVING:
Charles Bels
Hans Schneider
s bL^
>vatLJl
;en\,
vaai
)rs
TWEE maal kreeg de mildheid van de paus extra relifetsh
eerste keer toen hij kardinaal Alfrink, door veel orthodo^n t
tholieken gezien als de kwade genius achter de vernieuwen
Nederland, „mijn leermeester" noemde. De tweede keer t(jj v
mevrouw Hedwig Wasser de hand drukte, nadat deze dft j
onverbloemd had gewezen op wat zij ervaart als de „uitslag;
door de Rooms-Katholieke Kerk van „ongehuwd samen%n
den, gescheidenen, homoseksuelen, gehuwde priesters enji
wen". t<
vc
De handdruk van de paus bewees overigens dat het welde
lijk mogelijk is om, ook als men kritische gevoelens op h< O'
heeft, in open dialoog met hem te treden. Dankzij dit weliuit
gecreëerde incidentje werd nogmaals duidelijk, dat „krver
katholieken" ten onrechte van de ontmoetingen met de pafs 1
geweerd. j
EvEN duidelijk als de vaderlijke vriendelijkheid die 1
straalde is intussen de vasthoudendheid waarmee Johannëj
lus II zijn behoudende beleid heeft uitgedragen. Of het J
zijn visie op de beasisgemeenschappen ging of om zijn I
mingenbeleid (mgr. Ter Schure), om het priesterschap of f
bescherming van het ongeboren leven, nergens in zijn td"
ken zei hij iets dat als een concrete concessie kan worden
legd. Maar dat had ook niemand kunnen verwachten.
Uiteraard zal het pausbezoek geen onmiddellijke ga
brengen voor de verdeeldheid in katholiek Nederland. Ml
de „bisschop van Rome", zoals hij zich bij aankomst op hev
veld van Veldhoven nadrukkelijk noemde, vasthoudt
milde, invoelende toonzetting van het afgelopen weekein®
het niet anders of er ontstaat althans meer begrip voor hej
tionele erfgoed van de Rooms-Katholieke Kerk.
BESCHAMENDE demonstraties vooral in Utrecht, wa;
geweld niet werd geschuwd zodat zelfs de mobiele een
aan te pas moest komen, hebben uiteindelijk geleid tot ei
tal gewonden. Een trieste ontwikkeling, die uiteraard ee|j
duw werpt op het pausbezoek. Dat neemt niet weg dat c
gingen in feite de kritiek hebben ontkracht op de grote c
van de veiligheidsmaatregelen rond het bezoek van de
ONGETWIJFELD zal gesteld worden, dat deze ongen
den juist zijn uitgelokt door de omvangrijke veiligheidsmal
len. Die theorie gaat echter voorbij aan de ernstige dreii
ten, die tegenstanders van het pausbezoek al tevoren herl
lijk hadden geuit In pamfletten en aanplakbiljetten was ij
aangespoord afzettingen te doorbreken en benzinebom^
de hand te houden, terwijl zelfs onverbloemd is opgeroep^ rjj(
moordaanslag op de paus te plegen. Het buitenland heef
eens kunnen zien hoe tolerant ons volk wel is!
EeN provocerende bijrol zij het uiteraard van een h<"ï
dere orde is daarbij ook vervuld door het smakeloze
naamd satirische tv-programma, waarvan de VARA
avond na de aankomst van de paus nog een reprise mee
moeten geven. Die uitzendingen hebben zeker niet bijgew
tot een normale sfeer, waarop iedere respectabele gast 11
buitenland bij zijn ontvangst zou moeten kunnen rekener®-
staat dat het omstreden lied van het Pisa-programma ook
de betogingen weerklonk.
GEZIEN het dreigende karakter van de tevoren aangek^
de demonstraties hadden de verantwoordelijke autoriteit
laas geen andere keus dan strenge veiligheidsmaatregt
treffen. Om nog erger te voorkomen.
Perioden met zon
DE BILT In het afgelopen
etmaal kwamen in ons land
talrijke buien voor. Deze buien
gingen soms vergezeld van on
weer. Daarbij traden dan flin
ke windstoten op. Op sommige
plaatsen viel een flinke hoe
veelheid regen.
Uit het zuiden nadert nu een
nieuw storingsgebied dat in de
komende nacht opnieuw buien
zal brengen. Na het voorbijt
rekken van deze zone klaart
het op. Er komen dan flinke
perioden met zon voor.
Daar de wind naar het zuid
westen draait wordt er koelere
lucht aangevoerd. De tempera
tuur komt daardoor op een iets
lager niveau.
Benelux en noord-Dui^/-^
perioden met zon, ook
kele bui. Middagtempf-
ongeveer 19 graden. f~-
Frankrijk en zuid-Dut:.!
veranderlijk bewolkt, it---
lijk een regen-of onw«jï?Th
Maximumtemperatuur
21 graden. P-"-
Alpengebied: veranderl^^
wolkt en enkele buien
-graden-niveau bovenflfl
meter, middagtemperat|||l
tot 22 graden. ÜM
Portugal en Spanje: E
noorden wolkenvelden tz O
kele buien. Later oofc= U
zon. Temperatuur 16 EE U
graden. In het zuiden E*-"
en droog: 20 tot 25 grad
Weersvooruitzichten voor di
verse Europese landen, geldig
voor woensdag en donderdag.
Zuid-Scandinavië en Dene
marken: zonnige perioden, ook
een enkele bui. Middagtempe-
ratuur 14 tot 18 graden.
Britse Eilanden: wolkenvelden
en vooral woensdag in het
westen enkele buien, daarna
droog. Middagtemperatuur on
geveer 15 graden, in midde
n-en zuidoost Engeland om
streeks 17 graden.
Italië en Joegoslavische
veranderlijk bewolkt. K
middag en avond mogefl
lokale regen- of onwd
Middagtemperatuur vi
graden in de Povlakte
streeks 25 elders.
De rubriek A-
TAFEL sjj:
vandaag op jU
na 14.
