Qowuvnt
AZL verkoopt
medische vinding
aan industrie
STAD OMGEVING
:De buren sprak je vroeger aan met mevrouw of meneer
ALLER
LEI(DS)
Brand legt zolders in as
MAANDAG 29 APRIL 1985 PAGINA 9
jax Christi: contacten
liet Polen intensiveren
s-owilDEN „De contacten die Pax Christi met
2?|Mse groeperingen onderhoudt, moeten geïnten
deerd worden. Recente ontwikkelingen in Polen
rc-oc^nen de katholieke kerk en in de (verboden)
^^jcbbnd Solidarnosc zijn hoopgevend voor meer
Hoiiangebreide contacten". Dit zei Jacques van der
^JJer, voorzitter van de Oost-Europa-sectie van
flinoo* Christi Nederland, zaterdag op een studiedag
rw|Jh*%l" Polen. Deze was georganiseerd door de Stu-
igroep Polen van de Leidse studentenecclesia.
groep ondervindt bij haar contacten met Polen
wtrgtiek onder andere omdat gesprekken met en
k-N^jn aan de oppositionele beweging het koude-
H&logsdenken zouden bevorderen. Doel van de
Bojo-was na te gaan hoe een progressieve politieke
jtelling in Nederland te verenigen is met con-
met Polen.
Snuffel-
markt
succesvol
LEIDEN De zoge
naamde 'Snuffel-
markt' die tijdens het
weekeinde in de
Groenoordhallen
werd gehouden heeft
13.000 bezoekers ge
trokken.
Blijkens mededelin
gen van de organisa
tie hebben de stand
houders goede zaken
Popliefhebbers zorgen
voor overlast bij WV
LEIDEN De politie heeft zaterdag
ochtend op moeten treden bij het VVV-
kantoor aan het Stationsplein toen zich
voor het kantoor een grote menigte
jongeren had verzameld. Zaterdagoch
tend startte de kaartverkoop voor het
concert dat Amerikaan Bruce Spings-
teen op 12 juni in het Feijenoord-sta-
dion geeft. Door de geweldige drukte
sneuvelde onder meer een grote ruit.
Enkele jongeren hadden de hele nacht
voor het VVV zitten wachten. Flatbe
woners uit de omgeving klaagden over
rommel en overlast die de jongeren
zouden hebben veroorzaakt. In een
portiek lieten zij een autobank, een
slaapzak en wat lege flessen achter.
Inbraak in
winkel
LEIDEN Uit
een Tandy-winkel
in de Haarlemmer
straat is in de
nacht van vriijdag
op zaterdag voor
ruim 10.000 gulden
geluidsapparatuur
gestolen. De win
kel wordt momen
teel verbouwd. De
inbrekers waren
binnengekomen
via de steigers die
voor het pand
stonden.
Uitslaande brand
in Margrietstraat
LEIDEN De brandweer
heeft in de nacht van vrij
dag op zaterdag een brand
geblust in een duplex-wo-
ning aan de Margriet-
straat. De gehele beneden
woning brandde uit, ter
wijl de belendende perce
len rook- en waterschade
opliepen. De 27-jarige be
woner van de woning was
wakker geworden door de
enorme hitte van het
vuur. Hoe de brand is ont
staan, is niet bekend. Er
deden zich geen persoon
lijke ongelukken voor.
Mishandeling
na aanrijding
LEIDEN Een 28-
jarige Leidenaar heeft
een 26-jarige voruw
vannacht een vuist
slag verkocht, nadat
hij zelf op het Gange
tje een aanrijding met
de auto van zijn
plaatsgenote had ver
oorzaakt. De man
bleek stevig gedron
ken te hebben en
werd door de politie
meegenomen. De vo
ruw heeft een aan
klacht wegens mis
handeling ingediend.
Chauffeur tracht
politie om de
tuin te leiden
LEIDEN Een 21-jarige Leidenaar is
in de nacht van zaterdag op zondag te
gen een lantaarnpaal naast de afrit
Plesmanlaan van de A44 gereden. De
21-jarige Leidenaar dacht zichzelf voor
vervolging te behoeden door de kente
kenplaten van de auto mee naar huis te
nemen maar was vergeten dat het ken
teken ook op het aan de voorruit be
vestigde deel III staat vermeld. De jon
gen werd dan ook kort na de aanrijding
door de politie van zijn bed gelicht met
het verzoek zijn wagen op te halen en
de schade te vergoeden.
Politie helpt bus
passagiers op weg
LEIDEN Een busje
van de politie heeft zon
dagmiddag een aantal
buspassagiers op hun be
stemming afgeleverd, na
dat de chauffeur van de
bus waarin zij zaten on
wel was geworden. De
37-jarige Alphense chauf
feur van West-Nederland
moest met een aanval
van nierstenen naar het
AZL worden vervoerd.
De bus eindigde zijn rit
op de Vrouwen weg. het
politiebusje maakte de rit
af.
^JLEIDEN Het Acade-
jnicutmisch Ziekenhuis (AZL)
heeft een uitvinding ver-
m,Skocht aan het Neder-
^Jlandse dochterbedrijf
van de Amerikaanse on
derneming Centocor. De
^-uitvinding is volgens het
v-sv\ AZL van grote betekenis
,dre*voor het opsporen van
^.^trombose, het vaststellen
1 'van de grootte van een
artinfarct en het lokali-
;eren van kanker.
acht jaar aan de uitvinding
gewerkt. Het AZL heeft pa
tentrechten op de verkochte
uitvinding. De uitvinding be
rust op een methode om be
paalde radioactieve isotopen
chemisch te binden aan zoge
heten monoclonale antilicha
men, eiwitten met een affini
teit voor speciale weefsels.
De radio-actief gemerkte ei
witten zijn in het lichaam te
volgen met speciale camera's,
waardoor het mogelijk is een
afbeelding te maken van de
plaatsen waar deze gemerkte
antilichamen zich in het li
chaam ophopen.
Tot nu toe was het beperkt
mogelijk een radioactief iso
toop zoals jodium te binden
aan deze eiwitten. Jodium
isotopen hebben bij gebruik
in het lichaam echter een
groot aantal nadelen. De
nieuwe bindingsmethode is
volgens het AZL nagenoeg
ongevaarlijk en zeer alge
meen toepasbaar en goed
koop.
Centocor, het Amerikaanse
bedrijf dat de vinding heeft
gekocht is één van de onder
nemingen die werkzaam zijn
in de zogenaamde bio-tech-
nologie en die in Leiden ves
tigingen zullen oprichten.
Centocor zal nieuwbouw la
ten plegen in de Leeuwen
hoek, naast de bestaande be
bouwing van de Leidse uni
versiteit tussen de Plesman
laan en de Wassenaarseweg.
Volgens de plannen moeten
in de komende jaren meer
bedrijven die in deze sector
werkzaam zijn zich in het ge
bied vestigen. De gemeente
heeft vroegere woningbouw
plannen voor de Leeuwen
hoek al geschrapt om een
verdere ontwikkeling van de
bio-technologie in Leiden
mogelijk te maken.
De zolderverdiepingen van twee woningen aan de Aker-
voorderlaan In Lisse zijn zaterdagavond bij een uitslaan
de brand verwoest. Daarbij raakte niemand gewond. De
brand is vermoedelijk ontstaan doordat een allesbran-
der het dichtgeslibte rookkanaal van een van de wonin
gen In brand heeft gezet. De brandweer was binnen vijf
minuten aanwezig en binnen drie kwartier de brand
meester. De brand is op de zolder van een van de wo
ningen begonnen en overgeslagen naar de evenhoog
gelegen verdieping van het buurhuis.
iAI BOEK OVER 60-JARIGE „BETERE" RAADSHERENBUURT
-Mal
EN Een plaatselijke
nemer wist het in 1928 al
rërtellen: In de Fagelstraat
it. je nooit een huis kopen,
waren niet best en zouden
ti vijfentwintig jaar blijven
in! Fragment uit het boek
adsherenbuurt, zestig jaar
jen en leven in een Leidse
irt" dat afgelopen zaterdag
lieel het levenslicht zag.
irschijning van dit fraaie
erk geeft al aan dat de
iste aannemer een doem-
De huizen in de
*2-jj{elstraat staan er nog steeds
aslzdat geldt voor alle wonin-
33-]|; in de Raadsherenbuurt.
van de buurt (die in-
lemd ligt tussen Rijnsbur-
^^Jireg, Warmonderweg en
isSise Hout) is overigens met
"lodige problemen gepaard
—jaan. In 1919 waren er plan-
een villawijk te bouwen
I' de „gegoeden" voor Leiden
1 behouden. Aan de andere
^ft van de Rijnsburgerweg
\jde wat eenvoudiger Voge-
puurt worden gerealiseerd,
ar ook de Raadsherenbuurt
i eenvoudig van opzet wor-
uiteindelijk is er maar
landhuis (aan de Johan de
itstraat 3) gebouwd, de rest
I het buurtje werd volgezet
t eenvoudige midden-
idswoningen. Voortuintjes
festen het landelijk karakter
eel mogelijk behouden,
i woningen werden ge-
wd door de N.V. Leidsche
iloitatie Maatschappij van
^erende Goederen (LEM-
In 1924 werd gestart
de eerste huizen in de Jo-
de Wittstraat en acht jaar
de Van Oldenbarnevelt-
de Hogerbeetsstraat en
Ledenberchstraat waren
'olgezet, was de wijk met
touw van de laatste rijtjes
ten in de Fagelstraat af. De
Ikzaamheden kwamen
is stil tf liggen wegens ma-
aalgebrek, en om een ko
of geldschieter de indruk
ven dat er toch hard werd
rkt, werden de dakpan-
wel eens van het ene naar
andere huis verlegd. Vol-
veel buurtbewoners is bij
bouw van de huizen in de
jelstraat gebruik gemaakt
L I materialen die waren be
ad voor het Academisch
kenhuis. Buurtbewoners
én nog hoe de woningen
den opgeleverd, het hout-
'k moest nog worden ge-
T<"fd en de zoldertrap zat er
ïniet in. Een badkamer ook
f, maar dat was zeker niet
jewoon in die tijd. Kinde-
werden in een kuip in de
'ken gewassen, de ouderen
gen naar het badhuis in de
Irlemmerstraat.
{enwoordig wordt voor een
s in de Raadsherenbuurt al
w twee ton gevraagd. Dat
f vroeger wel even anders.
Jan Wolkers (midden) was zaterdagavond in de showroom van de LAG aanwezig bij de presentatie
van het boek „Raadsherenbuurt, zestig jaar wonen en leven In een Leidse buurt". De schrijver
kreeg het boek van mevrouw A.L. van Wely, voorzitter van de vereniging Raadsherenbuurt. Wol
kers, die een aantal jaren de Leidsche Houtschool bezocht en heel wat voetsporen in de Raadsher
enbuurt heeft liggen (in veel van zijn boeken is dat goed te merken), vertelde een verhaal over zijn
eerste liefde, die in de Fagelstraat woonde. Deze „eerste liefde" was ook bij de presentatie van het
boek aanwezig.
De eerste huizen in de Johan
de Wittstraat kostten tiendui
zend gulden, plus ƒ36,50 voor
de grond. Maar omdat de ver
koop niet wilde vlotten, zak
ten de prijzen naar 8500,- en
kon men in 1933 in de Fagel
straat voor ƒ6500,- terecht.
Ook was het mogelijk in de
Fagelstraat de huizen per 10
stuks te kopen, als belegging.
Daar moest 40.000,- voor
worden neergeteld. Huren was
ook mogelijk, voor 35 gulden
per maand was men in 1938
onder de pannen. Pas in 1939
stegen de prijzen. Herman
Kleibrink vertelt in het boek
dat hij in 1956 zijn huurhuis
voor ƒ11.000 kocht. Hij vond
dat griezelig, aan schulden was
men niet gewend. „Tot diep in
de zestiger jaren zijn huizen
hier voor hooguit 15.000 ver
kocht. Nu doen ze twee ton!"
Betere buurt
De Raadsherenbuurt gold met
een als een van de betere
buurten van Leiden. Er woon
den veel onderwijzers, leraren,
medewerkers van de universi
teit, ambtenaren, middenstan
ders, een ingenieur bij de gas
fabriek, een directeur van een
wasserij, een accountant en de
toenmalige directeur van de
Oegstgeester Courant, Donk.
Toch werd de buurt niet al
leen door de „betere standen"
bevolkt. Naast koophuizen wa
ren er ook veel huurwonin
gen. Maar handarbeiders
woonden er bijna niet, de tim
merman die in de beginjaren
in de Fagelstraat huisde, was
een uitzondering. In plaats
van huur te betalen, timmerde
hij de overige huizen in de
buurt af.
Het spreekt vanzelf dat in de
nieuwbouwwijk voor het me
rendeel jonge, vaak kinderrij
ke gezinnen kwamen wonen.
Zo huisde in de Van Olden-
barneveltstraat een gezin met
zestien kinderen en in de Fa
gelstraat een met twaalf. De
meeste families waren niet zó
groot, maar drie vier kinde
ren was in die tijd heel ge
woon. De kinderen groeiden
op en vertrokken in de vijfti
ger en zestiger jaren uit de
wijk. Er trad een vergrijzing
op waaraan in het begin van
de zeventiger jaren een einde
kwam doordat zich in de vrij
gekomen huizen jonge gezin
nen vestigden.
De meeste kinderen gingen
naar de in 1932 opgerichte
Leidsche Houtschool (School
met de Bijbel). Katholieke ou
ders stuurden hun kroost naar
scholen in Leiden, andere kin
deren gingen naar de openba
re school in Oegstgeest. In en
na de oorlog veranderde deze
situatie, zowel niet-christelijke
als katholieke kinderen gin
gen naar de Leidsche Hout
school die een periode van on
gekende bloei kende. Alleen al
uit de Fagelstraat zaten er in
1950 honderd kinderen op en
werden in totaal vierhonderd
geteld, zodat moest worden
uitgeweken naar de ULO en
Christelijke Kweekschool.
De manier waarop de kinde
ren in de buurt met elkaar
omgaan is eigenlijk niet veran
derd, op straat wordt al zestig
jaar gespeeld. Met hun ouders
was het anders gesteld. Buren
sprak je vroeger aan met me
neer of mevrouw en van veel
onderling contact was nauwe
lijks sprake. De heer Lambi-
non van de Johan de Witt
straat 7 weet nog hoe hij in
Spanje Nederlanders ontmoet
te die niet alleen uit Leiden
kwamen, maar ook nog woon
den in het huis Johan de Witt
straat 18. „We kenden elkaar
helemaal niet!", vertelt hij
verbaasd. Ook was het zo dat
bewoners van de ene straat
zich niet veel bemoeiden met
die van een andere straat. In
de Fagelstraat werden wel de
meeste evenementen georgani
seerd. De tijden veranderden
en in 1979 werd de buurtvere
niging opgericht die in de be
ginjaren voornamelijk protes
teerde tegen de verkeersmaat
regelen. Zo werd succesvol ac
tie gevoerd tegen de aanleg
van een busbaan door de Leid
se Hout en voor een verkeers
drempel in de Johan de Witt
straat. Tegenwoordig zijn tal
van activiteiten (voorstelling
in het openluchttheater, buurt
feest, nieuwjaarsborrel) al min
of meer traditie geworden.
De eerste auto die in de buurt
rondreed, er waren toen nog
geen verkeersdrempels nodig,
was van de heer Lambinon, de
directeur van de Rotogravure.
Hij was de trotse bezitter van
een Studebaker uit 1933. Au
to's zette je overigens niet voor
de woning neer, dat gaf geen
pas in die tijd. Nee, de wagens
werden gestald in een box van
de Leidse Autoboxencentrale
(LAG) aan de Hogerbeets
straat. Zoals gebruikelijk was
in die tijd werden in de „bete
re" nieuwbouwwijken auto
boxen gebouwd, omdat men
toen al veel verwachtte van
dit vervoermiddel. De LAG,
die ook nog een tijdje een au
tobusdienst en touringcarbe-
drijf exploiteerde, bestaat nog
steeds. De garage doet echter
geen dienst meer als auto-ber
ging, maar is in de zestiger ja
ren veranderd in een „echte"
garage, die in 1973 werd uitge
breid met een showroom (de
voormalige kruidenierszaak
van Van Bavel).
Deze Van Bavel was de laatste
die de winkel aan de Van 01-
denbarneveltstraat dreef.
Voorheen was daar de Vivo
van Wesseling gevestigd. De
Raadsherenbuurt had oor
spronkelijk zes winkeltjes, drie
in de Johan de Wittstraat en
drie in de Van Oldenbarne-
veltstraat. Alleen de tabaks
zaak (en postagentschap) van
Spoor op de hoek van de Jo
han de Wittstraat en de Van
Oldenbarneveltstraat bestaat
nog, vierde in 1984 zelfs het
50-jarig bestaan. De rest van
de winlcels is ten onder gegaan
in de concurrentiestrijd met
het grootwinkelbedrijf. Bakke
rij Hoogeveen, drogisterij De
Gaper, de kruidenierszaken
van de families Van Went en
Van Bavel gaven voorname
lijk in de zestiger jaren de
geest.
Had meneer Lambinon de pri
meur van de eerste auto, me
vrouw Modderman van de
Warmonderwee haalde in de
vijftiger jaren ae eerste televi
sie, en daarmee op woensdag
middag een hele schare buurt
kinderen in huis. Kinderen
vermaakten zich op straat of
op de landjes in de buurt.
Vooral het landje van Ballego
was in trek omdat daar een
rails en treintje lagen die 's
avonds mochten worden ge
bruikt. Het landje van Ballego
was de achter de Fagelstraat
felegen dahliakwekerij van de
amilie Ballego. Het landje
heeft vanaf het begin een
stempel gedrukt op de buurt.
„Er kwam eens een kind r.uar
me toe dat me vroeg: „Hoe
heet jij?" „Ik ben Ballego", zei
ik. „Dat kan niet", zei het
kind, „Ballego is een landje",
weet Jan Ballego nog. In 1971
werd het land niet meer be
bouwd, in mei 1978 werd het
terrein bouwrijp gemaakt en
volgezet met huizen. De fraaie
bollenschuur bleef staan, maar
brandde in november 1982 af.
Ermi-ijs
De Johan de Wittstraat In 1933.
Op de achtergrond de eerste bruine Studebaker in de straat.
De Leidse Hout hoort officieel
niet bij de buurt, maar het
wandelpark vervult sinds de
aanleg een essentiële functie
voor de wijk. Veel bewoners
zullen zich de ijscoman
„Blanch" herinneren die op de
hoek Warmonderweg en de
Van Slingelandtlaan stond en
waar je heerlijk Ermi-ijs kon
kopen. Op de grote vijver
werd 's winters druk ge
schaatst en de piasvijver
bracht in de zomermaanden
verkoeling. Het boek gaat uit
gebreid in op de geschiedenis
van het park dat er na de oor
log net zo kaal bijlag als bii de
aanleg in 1928. In het boek is
de passage uit het bock „De
Walgvogel" van Jan Wolkers
opgenomen waarin staat be
schreven hoe de muziektent in
de Leidse Hout in de honger
winter in korte tijd tot brand
hout wordt gekapt en het be
vat tevens een tekening die
Jan Wolkers in 1943 van de
muziektent maakte.
Het door Ina Harinck, Els Hol
thuis, Rob Mante, Ton Stap
horst, Judith Tasseron en Mie-
ke Warnink samengestelde,
zeer lezenswaardige boek geeft
een goed beeld van de buurt.
De redactie ging overigens
niet in op de vraag of de
Raadsherenbuurt nu moet
worden ondergebracht bij
Oegstgeest of een Leidse buurt
moet blijven. Het boek is een
terugblik op 60 jaar Raadsher
enbuurt en vooral voor wijk
bewoners en zeker oud-wijk
bewoners heeft het een nostal
gische waarde, men zal er veel
in herkennen. Drukker Geuze
Co uit Dordrecht maakte er
een professionele uitgave van
en produceerde 800 exempla
ren. Het is onder meer te koop
bij Spoor voor 12,50. Leden
van de vereniging Raadsher
enbuurt hoeven er in de eerste
maand maar 7,50 voor te be
talen.
KEES VAN HERPEN
GAK
Burgemeester C. Goekoop
opent woensdag 15 mei
het nieuwe gebouw van
het Gemeenschappelijk
Administratie Kantoor
(GAK) aan de Verbeek-
straat 1. Het nieuwe on
derkomen maakt deel uit
van het kantorencomplex
dat langs de Plesmanlaan
verrijst. Met de opening
van dit gebouw is de defi
nitieve verhuizing van het
GAK tot voor kort te
genover het station geves
tigd een feit.
Ouders op herhaling
Voor de deelneemsters
van „Ouders op herha
ling" wordt vanavond
vanaf acht uur een bijeen
komst gehouden over de
gemeentelijke plannen
met betrekking tot het ba
sisonderwijs. Deze verga
dering heeft plaats in het
Gulden Vlies. Voor andere
geïnteresseerden is er een
inspraakbijeenkomst op
donderdag 2 mei in het
Antonius Klubhuis, Lange
Mare 43, aanvang 20.00
uur. Meer informatie is
verkrijgbaar bij de directie
Onderwijs tel. 254311.
Alby Six
Het swingorkest Alby Six
treedt woensdagavond op
in Aniba's muziekkamer
aan de Herenstraat 1. De
formatie speelt onverval
ste swing uit de jaren der
tig. Het optreden begint
om negen uur, de toegang
is gratis.
Lidwina
Het Lidwinahuis, een in
ternaat voor geestelijk ge
handicapte kinderen aan
de Zoeterwoudsesingel 34.
houdt ieder jaar een va
kantiekamp. Om dit kun
nen bekostigen wordt tra
ditiegetrouw een fancy
fair/rommelmarkt gehou
den. Dit jaar heeft deze
markt woensdag 19 juni
plaats. Tot die tijd wordt
driftig naar spullen voor
deze fancy fair gezocht.
Wie war heeft voor het
Lidwinahuis kan contact
opnemen via telefoon 071
146141/146945 De spullen
worden opgehaald.
