Eten gooien in plaats van bommen
maakte het behoorlijk onwerkelijk
Ook WD wil snel regeling
voor euthanasievraagstuk
Voor sportieve, actieve mensen.
DE STEVEN VAN
GIJS 1
„De tijden van Jan Terlouw
keren terug". Deze reactie was
op het ministerie van Econo
mische Zaken te horen toen
bekend werd dat minister Van
Aardenne een adviseur krijgt
De man, Steven van den Berg,
moet Van Aardenne een hand
je helpen om diens imago en
dat van zijn partij, de VVD, op
te vijzelen.
Van beleidsadviezen zal Van
den Berg, voormalig medewer
ker van de VVD-frac'ie, zich
onthouden. Wel moet hij de
communicatie tussen de eerste
VVD-minister in het kabinet
en de andere bewindslieden
gaan verbeteren en zorgen
voor goed gestroomlijnde con
tacten tussen Van Aardenne
met de Tweede-Kamerfractie
en het partijbestuur van de
VVD.
De adviseur is op aandrang
van de VVD-top aan Van Aar
denne toegewezen om het
schadelijk effect van de affai
res waardoor Van Aardenne
DE KAMER DEZE
WEEK
Uiteraard heeft de Tweede
Kamer morgen, op Koningine
dag. vrijaf. Woensdag, op de
Dag van de Arbeid, worm te
gen de zin van de PvdA toch
vergaderd, zij het alleen
's middags. Dan wordt een
aanvang gemaakt met het de
bat over het verlenen van
kiesrecht aan niet-Ncderlan-
ders bij gemeenteraadsverkie
zingen Donderdag wordt het
vorige week geschorste debat
over de omroep-cao voortge
zet. Voorts wordt minister De
Koning (Sociale Zaken) geïn
terpelleerd over diens weige
ring de eenmalige uitkering
van de zogeheten „meerjarige
echte minima" de verhogen
Een ruime kamermeerderheid
is vóór een verhoginc van die
uitkering met 150 gulden Als
er nog tijd overschiet discus
sieert de Kamer donderdag
ook over het werk Van iK In
lichtingen- en veiligheidsdien
sten, een onderwerp dat al en
kele malen is uitgesteld
BURGEMEESTER
MATEMAN 1
Wim Mateman: ..Zeg eens net
jes dankjewel tegen die me
vrouw"
verzekerd. De vroege vogels
bleken de zaak goed te hebben
ingeschat, want nog vóór de
aanvang van de festiviteiten
was zaal „De Pol" aan de Pol
straat reeds tot de nok toe ge
vuld.
De publieke belangstelling was
dermate groot, dat de deuren
de aangrenzende hal ook
maar werden opengegooid.
Helaas bevond zich daar ook
de bar, zodat het geroezemoes
en gelach uit die hoek lang
zaam maar zeker de toespra
ken gingen overstemmen. Na
dat Lubbers enkele malen ver
stoord had opgekeken, besloot
de CDA-voorzitter van de af
deling Aalten het experiment
maar weer te staken: de deu
ren gingen dicht en de wakke
re christen-democraat posteer
de zich als uitsmijter voor het
portaal.
Het publiek, dat opvallend
lauw op de verschillende spee
ches reageerde, was blijkbaar
eerste instantie toege
stroomd om de mensen, die ze
alleen van tv kenden, nu ook
eens in levenden lijve te kun
nen aanschouwen. Het enige
wat tijdens deze bijeenkomst
echt oververhit raakte was het
glaswerk op de perstafel. Als
provisorische kandelaars
prijkten daar enkele borrel
glaasjes, waarin kaarsen wa-
geplant. Enkele drankgla
zen bleken duidelijk niet op
deze nieuwe taak berekend en
spatten met een luide knal uit
ïlkaar. En zo werd het toch
nog een gezellige avond.
Wat Terlouw betreft werd er
tijdens zijn ministerschap al
leen maar gedacht aan het
aanstellen van een adviseur
(dat had Ben Pauw moeten
worden, hoofd voorlichting
van de SER), maar uiteindelijk
kwam het er toch niet van.
Voor Van Aardenne acht de
VVD-top het aanstellen van
een hulpje in de politieke huis
houding evenwel onvermijde
lijk. In 1982 behaalde de VVD
bij de verkiezingen tien ka
merzetels winst en kwam te
recht op 36 zetels. Inmiddels
staat de liberale partij in de
peilingen echter alweer op ne
gen zetels verlies. Er wordt
overigens nog steeds rekening
mee gehouden dat Van Aar
denne na de volgende verkie
zingen uit het Haagse politieke
circuit verdwijnt.
Aan deze kwestie zit nóg een
opmerkelijk aspect. Toen en
kele PvdA-ministers in het
tweede kabinet-Van Agt advi
seurs aanstelden, deed de
VVD daar lange tijd zeer ho
nend over en betitelde hen
constant als „politieke advi
seurs". En dat, terwijl de
Pvd A-assistenten er alleen
maar waren om hun bewind
spersoon beter te laten „over
komen". Dat de liberalen nu
zelf de noodzaak van zo n ad
viseur inzien, zegt voldoende
over de situatie bij de VVD. Zo
zie je maar, een kat in het
nauw kan altijd' weer rare
"Sprongen maken.
|eling
tenj>r verlof
™fingerschap
hanNederland
VLIEGERS OPERATIE MANNA EVEN TERUG IN NEDERLAND:
GIJS 2
GENLAND
regeerperiode
uniform btw-tarief
De kans is verkeken dat er
c kabinetsperiode één btw-ta-
ng 'ordt ingesteld. Staatssecretaris
van financiën bevestigde za-
- voor de TROS-radio dat de
eiwm gewenste wijziging van de
te vLjdige tarieven niet meer valt
test-Een in deze regeerperiode,
ig co,
nestig wil een gemiddelde van de
en iPn van Procent (voor onder
Wensmiddelen) en van 19 pro-
'fcas, elektra en luxe artikelen)
linnen het kabinet wordt daar
iilend over gedacht. Met name
eretaris Van Zeil van econo-
zaken voelt niets voor de
i, zo gaf Koning toe.
MAANDAG 29 APRIL 1985 PAGINA 3
Vier Nederlanders
dood door ongeluk
met sportvliegtuig
SCHIPHOL Vier Nederlan-
ders, allen woonachtig op
Texel, ziin zaterdagmiddag in
Engeland om het leven geko
men door het neerstorten van
hun eenmotorige sportvlieg
tuig. Het toestel, een Cessna
172, kwam tijdens een sneeuw
storm rond één uur Neder
landse tijd neer bij het plaatsje
Strealy ten noorden van Lon
den. Alle vier de inzittenden
kwamen om het leven. De
mannen waren op weg naar
een luchtvaartshow. De dienst
luchtvaart van de rijkspolitie
stelt een onderzoek in.
tijd,
gunstig
in Br HAAG Een ver-
aentjing van de Neder-
r. Dfe zwangerschapsver-
;urtrjeling met die in an-
i. Z4 Europese landen
>ij B|üit dat die in Neder-
est lfngunstig is.
burl
wal Frankrijk, Oosten-
ke nkZweden en West
rand kennen een
p regeling, terwijl de
ig in België, Enge-
n Luxemburg met
men? Nederland verge-
mits^r is. De regeling in
arken, Finland en
is minder dan de
n v}andse.
aat,
♦oept in Aspecten van het
fngsvraagstuk anno
je eerste rapportage van
'erkverband Periodieke
gewPS6 Bevolkingsvraag-
Denr' waarin onder meer
jjbureau's meedoen.
eninbul
imp
eliJ'Wa.
iet Ijm
het
angerschapsverlof is
de aspecten die in-
hebben op het nemen
jinderen. Het werkver-
"ijst er ook op dat in stu-
géconstateerd dat het
klimaat in Nederland
•d hiet hebben van kinderen
ge^ ongunstig dan gunstig
meri
meldt het werkver-
Jat uit onderzoek naar
is gekomen dat de kin-
xjonjpngmogeliikheden door
annJerlandse bevolking als
.-J36™*6 wor£it gezien en
(emancipatie uiteindelijk
0lt ®meer potentiële ouders
g niieer) kinderen zou kun-
én a>en afzien,
wjx
verband stelt dat het
ibod tot 2005 zal stij-
endien zal de ver-
van de bevolking snel-
en zal de vrouwelijke
toenemen". Volgens
r. ..verband zal de be-
ipfiaan uitbreiding van wo-
dalen.
ord|erlander
tjiongaarse
ddatf
n. owegens
«p4sensmokkel
dwef
neegDAPEST De Ne-
er °jjdse vrachtwagen-
[jL^lèur Herman van
g Dpel is in Hongarije
roodrdeeld tot zes jaar
Aaifegens mensensmok-
êenkcht mede-beklaage-
ghe?rie Westduitsers en
an ^ongaren, kregen ge-
/erb)nisstraffen van tien
kenden tot drie jaar en
fnaanden. De verde-
i is in hoger beroep
Lrp, aldus het Hon-
ioni persbureau MTI.
reel landse Zaken in Den
idagpeeh bet bericht beves-
jradF veroordeelden hebben
is het Hongaarse persbu-
lken|sechoslowaken en Roe-
n ZiJtegen betaling van vijf-
agtefldizend mark naar de
-adefcpubliek gesmokkeld.
Echtelingen werden in
-FraPchtwagen vervoerd. De
en (deelden zouden ook
atui/*n en technische artike-
Pr Hongarije hebben ge
leld en die op de zwarte
-Dufbebben verkocht.
Munt uit in zuiverheid.
EMELS
nr
''tüjfTiu laat min zoav zo vaak ënzolano
iimroATif /v ner I^EKCND w
'SEPT HAAR 0l£LJ<(£>®QSCACaL
gra»
8c
OAT /v ver U&kcnd Ren vee
1 MeesreA.
(Van onze parlementaire re
dactie)
DEN HAAG De VVD
wil niet dat het vraagstuk
van de euthanasie over de
verkiezingen wordt heen-
getild, zoals minister
Brinkman (wvc) heeft ge
suggereerd.
Als de staatscommissie, die
sinds 1982 bezig is een advies
over de kwestie voor te berei
den, niet voor de zomer klaar
is, moet de Tweede Kamer zelf
aan de slag. Dit heeft Dick
Dees, specialist volksgezond
heid van de VVD, zaterdag ge
zegd voor de TROS-microfoon
De Kamer zou „desnoods" via
een al in behandeling zijnd
initiatief-wetsontwerp van
D'66 kunnen vaststellen wan
neer euthanasie wel of niet ge
rechtvaardigd is, zo meent
Dees.
Evenals D'66 (en PvdA) gaat
de VVD ervan uit dat de mens
in beginsel vrij is zelf te beslis
sen of er een einde aan zijn le
ven moet komen. Maar de li
beralen hebben ook bezwaren
tegen het Democratisch inita-
tief; ze zijn het er onder meer
niet mee eens dat het geen re
geling bevat voor de circa
honderd patiënten in ons land,
die in coma zijn zonder dat er
een kans is dat zij ooit nog bij
komen.
Ook het CDA zal meewerken
aan de verdere behandeling
van het D'66-wetsvoorstel, al
blijft het fel gekant tegen de
inhoud daarvan. De christen
democraat F red Borgman
meent dat het heel riskant is
euthanasie te legaliseren. Het
is niet uitgesloten dat ernstig
zieken, als ze zijn opgenomen
in een ziekenhuis of verplee
ginrichting, dan bang worden
dat ze „een spuitje zullen krij
gen", zei Borgman in het
TROS-programma. Ook vroeg
hij zich af of volgens PvdA,
VVD en D'66 ook jongeren
met psychiatrische problemen
desgewenst een eind aan hun
leven moeten kunnen laten
maken.
Het CDA acht euthanasie al
leen gerechtvaardigd als het
gaat om het staken van het
eindeloos in leven houden van
van tot sterven gedoemde
mensen. Maar volgens Borg
man, die als voorbeelden
Franco en Tito noemde, is
daar geen wetswijziging voor
nodig en kan volstaan Worden
met een verandering van de
artsencode.
Het CDA-kamerlid Wim Ma
teman had afgelopen woens
dag de avond van zijn leven.
Het was hem gelukt om in zijn
woonplaats Aalten alle CDA-
kopstukken op één avond bij
een te krijgen. Premier Lub
bers, fractieleider De Vries,
partijvoorzitter Bukman, de
ministers Deetman. Braks en
De Koning alsmede een hand
jevol staatssecretarissen en ka
merleden waren voor een re
gionale CDA-manifestatie
naar de Achterhoek getogen.
Ieder kopstuk werd door Ma
teman, als ware hij de burge
meester van Aalten, verwel
komd. Wim, bepaald niet wars
van publiciteit, zorgde er wel
voor dat hij zich steeds in de
buurt van de verzamelde pers
fotografen bevond.
De aankomst van premier
Lubbers bij de zaal liep hij tot
ziin schrik op. een haar na mis:
edoch, de nijvere CDA'er stoof
met een (gezien zijn omvang)
opmerkelijke snelheid op de
ingang af en kon zodoende
nog net de premier, onder een
lawine van flitslichten van de
regionale persfotografen, de
hand schudden. De kleine Ma-
temannetjes liepen onderwijl
handtekeningen te verzamelen
van de prominenten, die door
vader werden aangewezen,
(„Dat is de staatssecretaris van
justitie! Zeg eens netjes dank
jewel tegen die mevrouw").
BURGEMEESTER
MATEMAN 2
Overigens waren de meeste
politici weer eens véél te laat
uit Den Haag vertrokken
(„Het is toch verder dan we
dachten"). Terwijl ceremonie
meester Bukman reeds met
zijn openingswoord was be
gonnen, bleven de prominen
ten één voor één binnendrup
pelen. Zo niet de trouwe CDA-
achterban die vanuit de verre
omtrek was toegestroomd en
waarvan sommigen zich reeds
zeer vroeg in ae avond van
een plaatsje in de zaal hadden
Redactie: Frans Weerts
Bijdrage: Marga Rijerse
en de VVD het laatste jaar ne
gatief in de publiciteit kwa
men (vooral de RSV-kwestie),
in te dammen.
De VVD is hiermee in dezelf
de positie gekomen als D'66 in
het tweede en derde kabinet-
Van Agt De vice-premier van
de Democraten heette toen
Jan Terlouw en deze zat toen
ook op Economische Zaken
Hij was dermate druk bezig
met zijn ministerschap en het
slaan van bruggen tussen CDA
en PvdA dat hij zijn partij
„vergat". Gevolg, misverstan
den tussen partij en bewinds
lieden en een terugval van
D'66 bii de kamerverkiezingen
van 1982, Zes van de zeventien
zetels hield men over en Ter
louw verdween van het poli
tieke toneel.
DE STEVEN VAN
JicidóeCoivMMit
„NIET OVER VERKIEZINGEN HEEN TILLEN'
Ook Venezuela wil
niet deelnemen in
Shell-Curacao
SCHIPHOL Venezuela is
bereid ruwe olie te leveren
aan de Shell-raffinaderij op
Curacao. In deelneming in het
aandelenkapitaal van de vesti
ging ziet het land echter niets.
Dit heeft mr. Emile van Len-
nep, speciaal afgezant van de
Nederlandse regering, gisteren
gemeld na zijn bezoek aan Ve
nezuela en de Nederlandse
Antillen. De toekomst van de
raffinaderij staat op het spel.
Voor het voortbestaan heeft
Shell voorwaarden gesteld, zo
als overname van een meer
derheid van de aandelen door
de Antillen en Venezuela.
Actieweek
besloten
DEN HAAG/WASSE
NAAR „We merkten
hoe hard de mensen hier
dat eten nodig hadden
toen we overvlogen. Er
werd enorm enthousiast
gezwaaid met zakdoeken
en kleding. Wij hadden
natuurlijk ook geen idee
hoe de stand van zaken
hier was. Dat realiseerden
we ons pas op dat mo
ment". Aan het woord is
E.D. Leaviss, die in april
en mei 1945 als boord
schutter meevloog met de
vliegtuigen die uiteinde
lijk boven de Randstad
voedsel zouden afwerpen.
Op het moment van de
operatie „Manna" was hij
24 jaar en had hij al de no
dige oorlogservaring op
gedaan bij het 460-ste
Squadron van de R.A.F.,
de Britse luchtmacht.
Op dit moment is hij samen
met tweehonderd andere oor
logsvliegers uit zijn land, de
VS, Polen, Nieuw-Zeeland en
Australië één week in ons land
op uitnodiging van de Stich
ting 40 Jaar Voedsel en Vrij
heid.
De tweehonderd vliegers de
den gistermiddag de renbaan
Duindigt aan, waar een groot
aantal paardenraces werd ver
reden tot groot vermaak van
de nu veelal bejaarde mannen,
van wie de meesten vergezeld
waren van hun vrouw. In het
restaurant van de renbaan
werd in aanwezigheid van de
ambassadeurs van de zes sta
ten menige herinnering aan de
acties van april en mei 1945
opgehaald. Zo waren er vier
Canadezen, die elkaar na de
operatie „Manna" uit het oog
hadden verloren, en enkele
d jtii geleden hun oude vlieg-
tuigmaten weer ontmoetten.
Oorlogsvlieeers
Twee jaar geleden was er in
Den Haag een kleine reünie
van Britse oorlogsvliegers. Nu
zijn de zaken veel groter aan
gepakt en misschien wel voor
het laatst. De kwieke 65-jarige
E.D. Leaviss vertelt waarom
dat best eens zo zou kunnen
zijn:„Ik was met mijn vieren
twintig jaar destijds één van
de jongsten. Over tien jaar, als
alles vijftig jaar geleden is, zijn
velen van ons vast te oud om
nog naar Nederland te ko
men".
De destijds 25-jarige D. Bur
gess, nu voorzien van grijs
haar en een fraaie Engelse
snor, was ook een boordschut
ter. Hij maakte twee trips om
de Randstad van voedsel te
voorzien. Hij vloog al vanaf
zijn achttiende jaar in een
Lancaster.
„Nee, echt bang was ik niet
om hier dat voedsel af te wer
pen. We vlogen regelmatig bo
ven Essen, Neurenberg en ook
Berlijn, en daar werden we fa
natiek beschoten. Hier gebeur
de dat niet op die manier. Er
waren afspraken gemaakt met
de .Germans'". Burgess weet
niet meer precies waar hij de
vracht afgooide. „Er waren
hoge schoorstenen, dus er wa
ren vast fabrieken in de buurt.
Maar waar? Ik weet het niet
meer, zo uit het blote hoofd".
In 1947 zwaaide hij af. „Toen
ik klaar was, was ik blij dat
het voorbij was. Ik wilde er
niets meer mee te maken heb
ben. Maar nu, hier in Holland,
komen de goede herinnerin
gen weer boven. Ik was erg
verrast door de ontvangst, het
is geweldig".
Australiër
Australiërs zijn slechts met
moeite te vinden onder de gas
ten. Eén van die weinigen is
J.G. Wilson, die met smaak
vertelt wat nu het mooie was
aan de operatie „Manna", die
zowel burgers van de honger
dood heeft gered, als ze een
hart onder de riem heeft ge
stoken. „Kijk eens", zegt hij
bedachtzaam, „Eten gooien in
plaats van bommen, dat maak
te het allemaal behoorlijk on
werkelijk. Het mooie was dat
we mensen redden". Wilson
was ten tijde van de operatie
pas twintig jaar.
Alle paardenraces stonden gis
teren in het teken van de
De oorlogsvliegers werden In Duinrell „swingend" binnengehaald door Muziekkapel De Dorstte-
„fooddroppers", zodat negen
keer door een oorlogsvlieger
een prijs werd uitgereikt.
Prins Bernhard, die vanwege
zijn verblijf in het ziekenhuis
niet in staat was de tiende en
laatste prijs uit te reiken, ont
ving van de vliegers een tele
gram, waarin hem beterschap
werd gewenst. Eerder had de
Prins zelf al een telegram ge
stuurd, waarin hij uitlegde
Baron W. van Tuyl van de renbaan Duindigt huldigt samen met de Nleuw-Zeelander BUI MacMurray
de rijder W. Gerritsen, die gistermiddag de vierde race won.
hoezeer het hem speet dat hij
niet bij de festiviteiten aanwe
zig kon zijn.
Bloembollencake
De tweehonderd vliegers met
aanhang werden in de avond
uren onthaald op het recrea
tiepark Duinrell in Wassenaar
door H.R.J. Graaf van Zuylen
van Nijevelt. De heer Van
Zuylen zorgde voor een onver
wachte verrassing, vlak voor
dat van het koud buffet werd
genoten. Door een Texels res
taurant had hij met een re
cept van Dr. L. de Jong een
aantal cakes van onbespoten
bloembollen laten bakken. In
dit geval wel voor een deel be
reid met grondstoffen, die aan
het eind van de oorlog niet
voorhanden waren, maar des
ondanks goed om te laten mer
ken hoeveel het door de geal
lieerden afgeworpen voedsel
waard was.
„Ik zal het nooit vergeten",
zegt de enige man die in
Schotse rok is gekleed: Monty
Monteith, die zich voor deze
gebeurtenis in de kleuren en
ruiten van zijn clan heeft ge
stoken. „In de buurt van Lei
den wierpen we voedsel af, en
daar stonden kinderen op een
dijk. We hebben ze een pak
ketje met snoep („Candies en
chocolates") gestuurd aan een
parachute. In Rotterdam ston
den de mensen op gebouwen.
We zagen zelfs Nederlandse
vlaggen. Het was ongeloof
lijk".
ROB PERIK
Foto's: MILAN KONVALIN-
KA
In Utrecht werd zaterdag de
actieweek „Honger hoeft niet"
afgesloten met een politiek fo
rum. Sprekers
waaronder S.
Zambia, spraken als hun me
ning uit dat de overproduktie
van de landbouw in de EG al
tijd zal leiden tot een tekort
aan voedsel in de derde we
reld.
