DSM mikt op speciale produkten
Duivelshandelsmerk
verpakking verwijderd
Beurs van Ainsterdan
Van Berkel: meer winst na sanering
Staking dreigt op
bevrijdingsdag
ECONOMIE
CcidócGouAont
ZATERDAG 27 APRIL 1985 PAGI)
Lichte daling autoverkopen
AMSTERDAM De verkoop van nieuwe personenau
to's in ons land is in het eerste kwartaal van 1985 iets
teruggelopen ten opzichte van dezelfde periode vorig
jaar. Er zijn de eerste drie maanden van dit jaar 160.554
auto's verkocht, 1784 minder dan in 1984, aldus een
woordvoerder van de RAI gisteren. Meest verkochte
merk is nog steeds Opel, dat de afgelopen maanden
31.852 auto's verkocht en tevens de grootste winst boekte
met bijna 4000 wagens meer dan in het eerste kwartaal
van vorig jaar. Op de tweede plaats komt Ford met
19.702 verkochte auto's, een winst van een kleine drie
honderd. Derde merk is Volkswagen/Audi dat met
13.935 verkochte auto's overigens een verlies boekte van
ruim 2000 in vergelijking met begin 1984. Winst was er
verder onder meer voor Renault 1178), Toyota
1276), Volvo 833), Seat 567), Mercedes-Benz 533)
en Nissan 472). Ten opzichte van vorig jaar mag de
stijging van het aantal verkochte Dacia s (Roemenie)
spectacuair genoemd worden: van 1 naar 24.
ROTTERDAM Ook in
1985 zal Van Berkel's Pa
tent nog een aantal sane
ringsmaatregelen moeten
treffen, maar door het
verdwijnen van verliezen
zullen de kosten hiervan
in korte tijd kunnen wor
den terugverdiend.
Voor 1985 wordt een toene
ming van de winst verwacht,
maar deze zal nog van beschei
den omvang zijn (1984: 1,3
miljoen). Dit blijkt uit het gis
teren gepresenteerde jaarver-
De raad van bestuur verwacht
dat automatisering en zelfbe
diening in het winkelbedrijf
een belangrijke rol zullen gaan
spelen. Er zullen bovendien
weer kansen ontstaan voor in
dividuele specialistische win
kels, al dan niet ondergebracht
in een supermarkt. Het assor
timent elektronische toonban
kweegschalen wordt verbreed
en de positie op de snijmachi-
nemarkt zal worden uitge
breid.
Bij de koelingbedrijven wordt
verwacht dit jaar uit de verlie
zen te komen. Verzekeren van
de marktpositie en het berei
ken van een redelijk winstni
veau zijn de hoofdpunten van
het beleid in deze sector.
Na enkele zwaar verliesgeven
de jaren kwam Berkel vorig
jaar met een winst van ruim
f 1 miljoen voor de dag. De
voornaamste oorzaken van
deze keer ten goede waren de
vernieuwing van het produk-
tenpakket, betere resultaten in
de sector koeling, het door
werken van eerder getroffen
maatregelen, het afstoten van
verlieslatende activiteiten en
de vorig iaar doorgevoerde fi
nanciële herstructurering. Het
personeelsbestand bleef met
3.570 medewerkers vrijwel on
gewijzigd.
CBS: In- en uitvoer
in februari gestegen
DEN HAAG De uitvoer van goe
deren had in februari een waarde
van 19,5 miljard, dat betekent een
stijging van 11 procent ten opzichte
van februari vorig jaar 17,6 mil
jard). De waarde van de invoer was
in februari 18,1 miljard een toena
me van bijna 7 procent vergeleken
met februari 1984 17 miljard). Ge
meten over de eerste twee maanden
van 1985 bedroeg de uitvoerwaarde
39,4 miljard, tien procent meer dan
in diezelfde periode vorig jaar. De
invoerwaarde was januari plus fe
bruari dit jaar 37 miljard gulden, een
stijging van bijna 11 procent.
hoofdfondsen
AEGON
AEGONdiv.85
Ahold
Akzo
DordlschePr
Elsevler-NDU
Gist-BrocdlvSS
Heineken
Heineken H.
twur*25-4 t*urs26-4
180.00 180,00
175.00 178.00
226.30 227,50
116.30 113.20d
429,50 432,50
241.00 237,00
77.00 76,80
72,80
74,80 74,60
183,00 190.00
180,30 186,50
118.70 119,50
Nat.Ned.div.8S
NedlloydGr.
Ommeren Van
Pakhoed Hold.
Philips
181.70 183.30
153.70 156.30
137,00 138.00
131.70 130.00
59.60 60.30
58.60 59.80
Rorenlo
Unilever
Ver Bezit VNU
VolkerStevin
t*s*2S-4 MurtTM
203.00 209.80
66.60 67,80
65,30 66,70
172,50 171.00
173.60 177,00
325,00 325.00
29,90 29,80
66,20 66.50a
57.20 57,30
72,90 73,60
138,30 139,00
68.00 68,60
44,40 44.90
349,00 351,50
219.70 218,OOd
32,00 30,60
103,30 103,50
overige aandelen
Audet
Aui.lnd.R'dam
BAM-HokJing
Batenburg
Bow De. Kon.
BorsumyWehry
BoskaiisW.
BraatBouw
Breovastc
BrVMo°|nc
Buehrmann-T.
Cah/è-Delflc
Catvèprefc
EMBA
Eriks
Fokker Vliegt.
Gamma Holding
Gamma prei
Gerolabriek
Giesserv-deN.
GoudsmltEd.
Hagemeyer
Hoek s Mach.
beun25-4 bsurs26-4
303,50 304,80
342,00
248.00 245,00a
137,50 138,50e
300,00 302,00
1400,00 1400,00
71,20e 70,80
602,00 595,00
178,00 180.00
242.00 246,00
91,50 91,00
407,50 409,00
58.40 57.50
427,00 428.00
144,90 147,00e
95,50 96.50
198,50 198,00
207,00 210,00
206.00 210,00
177,50
279,00
280,00
24.80e
50.00
396,00
NAGRON
NBMBouw
NEDAP
Ned.Scheepsh.
Nut ricia divêS
NulnoaVBdiv.85
Nyv.-TenCate
OTRA
Pont. Kon.
287.00
24.50
51,50
0,70
126.50
102,90
178,50
76,00
320,00
172,20e 174,90
77.50
Schultema
Schoppen
Schuttersv.
Smit Intern.
Telegraaf De
Text.Twenthe
Tw.KabelHoid
Tw enGudde
Ut) bink
Ver Glaslat*.
VMF-Storfc
Verio
VRGGemBer
Wegener's
Wegen. cert.
bwi2M be**26-4
53,00e 52,70
135,00b
39,40 36,50
10.20
124,00 120,001
147,80 147,80
5095,00 5300,006
1628,00 1626,001
121,00 121,00
129.00 132,00
322.00 324,501
140,50 141.00
96,50 93,00
83,90 83,80
60.00a 60.001
126.20 127.00
121,50 120,00
354,00 357,00
269,50 269,50
27,00 26,00
370,00 372,00
1400,00
1400,00 1400,00
660,00 660,00
114,50 115,50
126,50 127,20
532,00 531,50
101,00
74,00
70,50
HoflAmUne
punter Dpr.
IHCCaland
Industr.My
lng Bur Kondor
Intern-Muller
Kempen 4 Beg.
KBB(cert)
KBB(pret)
Kon.Ned.Pap.
Koppel poort Hold.
Krasnapolsky
Landrè&GL
leidscheWd
MadntoshC.
Marwei Petr.
Medicopharma
MHV Amsterdam
Moeara Enim
MEnimOB-cerl
M EntmWVceil
24,40 24,10
64,00 85,00
86,00 86,00
144,00 142,00
62,50 63,00
82,80 80,00e
212,00 215,00
197,00e 196.00
459,00 455,00
beleggingsfondsen
38.00
73.00
397,00
America Fund
KSS»
BOGAMU
Chemical Fimd
Colon. Growth
275,00
184,00
142,20
291,00
34,00
142,30 i
297,00
34.40 r
152,00
190,00
156,00
53,00
53,50
19,00
153,50
193,00
155,00
171,00
814,00 842,00
10300.00 10400.00
2250.00 2300,00
2990,00 3000.00
1400,00b 1400,00
Holland Fund
Inter bonds
JapanFund
Old Court D.
RentalentBeL
Rentef.Ned.W.
RentotaalNV
Tokyo PacH.
Unifonds(20)
Vance, Sanders
V1BNV
140,00 140,00
155.00 156.001
31,00 31,40
35,00 3520
1412,00 1415,00
48.00 48.001
662,00 665,00$
43,00 43,50,
161,00 163,00
56,50 56,50
1278,00 1285,00 8
152,00 153,50
102,00 105,00 L
1116,50 1121,40 a
102.70 102,50
26.0OJ
960c
9,55
37,00
132.70
21,40
19,50
8420d 84,30
43,75 43,00
172,00 172.50
beur*25-4 beurs26-4
I2.75NL81-91
I2.50NL81-91
12.25NL81-68
12.00NL81-91
12.00 NL81-88
11.75NL81-91
11 50NL 80-90
11 50NL81-91
11.50 NL81-92
11 50NL82-92
11.25NL81-96
1125NL82-92
11.00 NL81-88
11 00NL82-92
10.75NL80-95
10.75NL81-91
10 50NL74-86
10 50NL80-00
10.50 NL 82-92
10.50NL82-69
10.25 NL 80-90
10.25NL80-87
10.25 NL 82-92
10.00NL80-90
10.00NL82-92
10.00NL82-89-1
10 (X) NL 82-89-2
9.75NL74-99
9.50NL 76-91
9.50NL 76-86
9.50NL80-95
9.50 NL 83-90
9.25 NL 79-89
900NL7600
9.00 NL 79-94
9.00NL83-93
8.75NL 7690-1
875NL75-90-2
8.75NL7696
8.75NL 79-94
875NL 79-89
8.75NL64-94
8 50NL75-90
8.50NL7691
8.50NL7693
8.50NL 78-89
8.50 NL 79-89
8.50NL83-94
8 50NL84-94-1
8.50NL84-94-2
8.50NL84-91-1
8 50NL84-91-2
8 50NL 84-91-3
8.25NL7697
8.25 NL 77-92
8 25NL 77-93
825NL 79-89
8 25 NL 83-93
8 25NL84-94
8 25 NL8695
800NL 69-94
8 00NL 70-95
8.00NL 70-85-1
8.00 NL 70-862
8 00 NL 70-85-3
8.00NL71-96
8.00NL7691
8.00 NL 77-97
8 00NL 77-87
8 00NL 78-88
8.00 NL 83-93
8.00 NL 8695
7.75 NL 71-96
133,50
117,20
108,40
113,80
106,50
111,20
113,90
114,20
119.00
113,80
133,90
117,40
108,50
110,00
112,70
114,40
105.60
113,70
111,90
110,00
102,50
119,60
111,30
117,70 117,50'
106,00 106,80
109,80 109,50
105,50 105,30
110,90 110,60
105,40 105,40
103,90 103,70
101,40
106,30
109,10
104,20
101,41
106,00
109,10
104,00
103.10 103.00
103,80
105,80
101,80
102,00
103.70
103,60 103,50
103.00 102,90
105.60 105,30
106,00
101,60
101,60
102,50
101,90
102,00
104,00
104,00
106,50
105,00
103,10
103,30
102,10
101.61
103,70
106,00
104.70
103.00
103,10
102,00
101,80
101,80
7.75NL77-97
7.75NL77-92
7.75NL82-93
7.75 NL 854)0
7S0NL69-94
7.50NL71-96
7 50NL 72-97
7 50 NL 7693
7.50 NL 78-861
7.50 NL76662
7.50NL83-90-1
7 50 NL83-90-2
7.50NL84-00
7.S0NL8695
7.20 NL 72-97
700NL6691
700NL6692
7.00NL69-94
6.75NL7698
6.50NL6693-1
6.50 NL66962
6.50NL6694
6.25NL6691
6.25NL67-92
6.00 NL 67-92
5.75NL65-90-1
5.75 NL6690-2
5.25NL64-89-1
5.25 NL64-862
5 00NL64-94
4 50 NL 5689
4 50 NL6690
4.50 NL6693
J 4.25 NL6690
4.25NL61-91
4.25NL66961
4.25NL66962
4.00NL61-86
4.00NL62-92
3.75NL5693
3.5ONLS147-07
3.50NL 56-86
3-25NLB4698
3.25NL5690
3.25NL54-94
beun25-4 beun264
99,70 99,70
99,70 99.70
100.50 100,50
101.00 100,50
99,60 99.10
100,30 100.20
99.70 99,60
99,70 99,60
99,70
101,10 100,80
100,90 100,70
100,25 100,00
100,50 100,10
98.20
99,00
97,70
99,00
98.40
98,20
95,80
96.40
96,70
96,00
95,50
97,70
94,30
94.80
94.60
98,40
88,30
98.70
97.30 1
98,70
98.30
98,00
95.60
96,40
96,70
96,30
96,00
96.40
96,30
96,60 j
96.70
96,00
95,50
95.50
95,60
95,70
97,70
94.30
94,80
94,60
98,40
88,30
95,60
92,70
91,50
buitenlands geld
103.00 102,90
102,70 102,45
100.90 100,80
101,10 100,90
100.10 100,10
100,10
100,10
100,80
100,80
101,10
101,20
100,90 100,70
101,40 101,20
101.60 101,30
100,10
100,90
101,00
Amerikaanse dollars
Engelse pond
Belgische fr. (100)
Duitse merk (100)
ital. lire (10 000)
Port. escudo (100)
Canadese dollar
Fr Irank (100)
Zwits frank (100) 1
Zweedse kroon (100)
Noorse kroon (100)
Deense kroon (100)
Oostenr. sch. (100)
Spaanse peseta (100)
Gr. drachme (100)
Finse mark (100)
J.Slav. Dinar (100)
Ierse pond
16.80 18.81]
1.90 2,40
2.53 2,67
35,75 38,75
133,50 138,00
37,25 40,25
37,50 40,50
29,75 32,75
15,88 16,30
1,96 2,21
2,35 3,15
52,50 55,50
beurs van New York
Am. TT 21 3/8
Asarco Inc. 24 3/8
Belh. Steel 17 1/8
Boeing Co. 63 1/4
Canadian Pacific 43 7/8
Chevron 37 1/4
Chrysler 36 3/4
Citicorp 46 3/8
Cons. Edison 33 1/2
Dupont Nemoura 56
Eastman Kodak 67 1/0
Exxon Corp 52 3/4
Ford Motor 43 3/4
General Electric 60 1/2
Gen. Motors 70 1/2
Goodyear 26 3/8
Hewlett-Pack. 33 1/2
IC Indus 32 3/4
Inco Ltd. 13 3/4
Omzet 86.570 000 Stemming la
Mac Don Douglas
Merck Co.
Mobil Oil
Nabisco Brandt
RCA Corp
Royal Dutch
Kon. Olie
uitschieter
AMSTERDAM Koninklijke
Olie was gisteren de absolute
topper op de Amsterdamse ef
fectenbeurs. De koersstijging
van de dollar was daarbij een
niet onbelangrijke factor, maar
ook de forse vraag op Wall
Street stuwde de koers van het
oliefonds omhoog. Het slot lag
ƒ6,80 hoger. Van de aandele-
nomzet van bijna ƒ592 miljoen
kwam niet minder dan ƒ210
miljoen voor rekening van
Koninklijke Olie. De algeme
ne ANP/CBS-index, waarin
Koninklijke Olie zwaar weegt,
kwam op 211 punt op record
hoogte. Het oude record lag op
209,7.
Akzo kon nog nagenieten van
de fraaie kwartaalcijfers. Ex-
-dividend 4,50) deed dit aan
deel 113,20, een winst van
1,40. KLM wist evenzeer van
de goede stemming te profite
ren en klom na enige aarze
ling in de ochtenduren ƒ1,20.
Unilever sloot een rijksdaalder
hoger. Bij de handelsbanken
ging alleen ABN nog wat
vooruit en wel ƒ2. Amro en
NMB waren wat gedrukt. Ver
zekeraar Amev kwam op 4
verlies te staan. Nationale Ne
derlanden sloot 1,20 hoger.
In de uitgevershoek werd
VNU ex-dividend ƒ3,90 meer
waard. De bouwers lagen er
wat gedrukt bij, maar in de
scheepvaarthoek kwam na een
verliesgevende week de om
mekeer voor Nedlloyd met
een winst van 3,40. Elders op
de markt begin Heineken in
de loop van de middag te stij
gen om 2,60 hoger te sluiten.
Op de lokale markt werden
weer goede zaken gedaan
de handelssector. Borsmunij
Wehry steeg hier ƒ25 in waar
de en Ceteco ft. CSM ging
7,50 vooruit en voor Gelatine
Delft werd 25 meer geboden.
Fokker moest ƒ3 terug. De
obligatiemarkt toonde een
zwakke stemming.
Elsevier/NDU koopt
Amerikaanse
uitgeverij
AMSTERDAM Elsevier/N-
DU wil de Amerikaanse uitge
verij Gordon Publications Ine,
gevestigd in Randolph, New
Jersey, kopen. Volgens Else
vier is in beginsel overeen
stemming bereikt met de over
neming. Gordon Publications
geeft onder meer veertien
vakbladen uit en dertig kran
ten voor vakbeurzen. Het is
volgens Elsevier de grootste
uitgever op dit gebied in de
Verenigde Staten. Er werken
190 mensen. De jaaromzet be
draagt ongeveer 105 miljoen.
Orlandini president
commissaris
Heineken
AMSTERDAM Drs S. Or
landini, president-directeur
van de KLM, wordt president-
-commissaris bij Heineken.
Orlandini volgt H.H. Thyssen-
-Bornemisza op, die wel lid
blijft van de raad van commis
sarissen. Tot commissaris is
verder benoemd de bestuurs
voorzitter van Hoogovens, drs
J.D. Hooglandt.
goud en zilver
CINCINNATI De
Amerikaanse multinatio
nal Procter Gamble
gaat de komende jaren
geleidelijk over tot ver
wijdering van haar han
delsmerk van verpak
kingen wegens de tel
kens weer de kop opste
kende geruchten dat het
merk te maken heeft
met satansaanbidding.
Dat heeft de onderne
ming deze week bekend
gemaakt. Enkele beken
de artikelen van het be
drijf zijn de wasmiddelen
Dash, Dreft en Ariel, de
shampoo Head en Shoul
ders en het luiermerk
Pampers. Het omstreden
handelsmerk toont een
mannetje met een baard
op de maan met daarom
dertien sterren omgeven
door een cirkel.
In de afgelopen vier jaar
heeft Procter Gamble
100.000 vragen moeten beant
woorden naar aanleiding van
geruchten dat het al honderd
jaar in gebruik zijnde merk
te maken zou hebben met
aanbidding van de duivel. De
maatschappij heeft een zestal
gerechtelijke gedingen aan
gespannen tegen personen
van wie zij dacht aat zij de
geruchten hadden verspreid.
Al die zaken zijn buiten de
rechtszaal tot een oplossing
gebracht.
Vorige week werd de moge
lijkheid geopend om de on
derneming gratis per telefoon
te benaderen met vragen
over het merkbeeld omdat de
geruchten weer sterk in om
loop kwamen in het gebied
van New York, New Jersey
en Philadelphia. Verder
heeft P G twee detective
bureaus in de arm genomen
om uit te zoeken waar de ge
ruchten vandaan komen. De
geruchten waaiden ook over
naar Nederland, Met name
op de Veluwe en in Urk do
ken stencils op waarin ge
waarschuwd werd voor het
handelsmerk.
Overigens wordt het han
delsmerk niet helemaal los
gelaten. Het vignet verdwijnt
wel van de verpakkingen,
maar wordt gehandhaafd op
het briefpapier en verslagen
en het wordt aangebracht op
gebouwen van het bedrijf, zo
deelde een woordvoerder
ROTTERDAM In de Rotterdamse haven is een conflict ont
staan over de uitleg van de cao, wat betreft het werken op be
vrijdingsdag. De Vervoersbond FNV heeft de werkgeversorga
nisatie SVZ een ultimatum gesteld, dat volgende week vrijdag
afloopt. De bond eist van de werkgevers, dat zij de vijfde mei,-
óók nu die dag op zondag valt, erkennen als nationale feestdag.
De werknemers moeten volgens de bond de keus hebben of zij
die dag willen werken en zo ja, daarvoor een speciale feestda
gentoeslag krijgen. Als de SVZ niet op de eis van de bond in
gaat, dan zullen bij de massagoed- en containerbedrijven acties
uitbreken zo is gewaarschuwd. De SVZ heeft inmiddels laten
weten niet op zijn standpunt terug te willen komen. De bonden
zullen aansprakelijk gesteld worden voor alle acties op vijf mei,
aldus een woordvoerder.
De Hout- en Bouwbond CNV heeft zich gistermiddag zoals
verwacht werd, bereid getoond de onderhandelingen in deze
sector te heropenen. Daarmee is een scheuring ontstaan in het
werknemersfront, aangezien de bouwbond FNV het laatste aan
bod van de werkgevers (2 procent atv) onaanvaardbaar heeft ge
noemd. Terwijl de FNV nu acties voorbereidt, overweegt de
christelijke vakcentrale de werkgevers desnoods via een kort
geding weer aan de onderhandelingstafel te krijgen. CNC-be-
stuurder Van Commenee acht het niet uitgesloten dat een ak
koord wordt afgesloten zonder de FNV. De Bouw- en Houtbond
FNV onthield zich gisteren van commentaar.
De stakingsdreiging in de sigarenindustrie is van de baan, nu
ook de Voedingsbond FNV akkoord is gegaan met een tweejari
ge cao voor de ongeveer 2300 werknemers. De andere bonden
konden zich al eerder vinden in het akkoord, waarin onder
meer een gefaseerde invoering van de 36-urige werkweek is op
genomen.
de zoetstof aspartaam.
Selman: „Ondernemingen die
iets aan onze activiteiten in de
fijnchemie kunnen toevoegen
zijn echter schaars en duur. Er
zijn vele kapers op de kust en
meestal betaal je twintig tot
dertig keer de winst van zo'n
onderneming. En dan heb je
nog niet de garantie dat je dat
geld er naderhand uithaalt".
DSM heeft kortom, handenvol
geld nodig. In kas zijn honder
den miljoenen gereserveerd
voor investeringen en er naar
de onderneming verwacht, zal
het rijk met enkele tientallen
miljoenen bijdragen. (Ter ver
gelijking: Gist-brocades kreeg
voor het investeringsprogram
ma in biotechnologie 100 mil
joen gulden subsidie).
Eis
De nadruk die DSM op nieu
we produkten legt, is meer een
dwingende eis dan een drin
gende wens. Ook de concurre
rende chemische industrie el
ders in Europa heeft de bel ge
hoord voor een nieuwe ronde
in de eeuwige strijd om het
nieuwste en het beste produkt.
Bovendien is de afhankelijk
heid van DSM van de Westeu-
ropese kunststofmarkt wel erg
froot. De omzet van de divisie
ulkchemie omvat tachtig pro
cent van de totale omzet. Een
prijzenslag op dit terrein zou
de winstgevendheid van het
concern onmiddelijk ondergra
ven. Gezien de nu al aanwezi
ge overcapaciteit, de komst
van nieuwe aanbieders op de
wereldmarkt (met name Saoe-
dische producenten) is een
verdere aantasting van de ren
dementen zelfs niet onwaar
schijnlijk.
Acht
DSM heeft nu acht commer
ciële programma's opgesteld,
waarbij heel wat bio-technolo-
gie te pas komt. Deze acht zijn
onderverdeeld in nieuwe ma
terialen, nieuwe tussenpro-
dukten en nieuwe bemestings
technieken. Bij nieuwe materi
alen wordt allereerst de zoge
heten gel-technologie verder
ontwikkeld.
„Deze DSM-technologie, be
schermd door internationale
octrooien, kan leiden tot een
exclusieve positie op de we
reldmarkt", aldus Selman. Met
de geltechnologie kunnen ster
ke vezels, tapes en andere
hoogwaardige produkten wor
den gemaakt. Beschermende
kleding, speciale kabels voor
de offshore-industrie, onder
delen voor vliegtuigen en au
to's, medische-, audio/video
tapes, verpakkingsfolies, druk
vaten en flessen behoren tot
de toepassingsgebieden.
Polymeren
In de groep „nieuwe materia
len" wordt eveneens gewerkt
aan het commercialiseren van
grondstoffen voor keramische
materialen (voor dieselmoto
ren, machinebouw, elektroni
sche industrie), speciale hoog
waardige polymeren en com
pounds, en ook de ontwikke
ling van vezel versterkte stof
fen.
Wat de nieuwe tussenproduk-
ten betreft, wordt gedacht aan
grondstoffen voor de farma-
HEERLEN Onderne
mingen en instituten in
ons land zoals Gist-broca
des, Akzo en Unilever en
TNO, zoeken zich tegen
woordig een ongeluk naar
goede bio-chemici om de
laboratoria te bemannen.
DSM, het staats-chemie-
concern in Heerlen, blijkt
er echter geen enkele
moeite mee te hebben. In
de afgelopen maanden
wist DSM tientallen jonge
wetenschappers in huis te
halen en dat moeten er in
totaal circa 500 worden.
Zonder zich nu op de borst te
willen kloppen, verklaart Ir.
Ruud Selman, bestuurslid van
DSM en speciaal verantwoor
delijk voor research: „Die jon
ge wetenschappers voelen zich
blijkbaar tot ons bedrijf aange
trokken omdat we onze re
search sterk gaan uitbreiden
in de komende jaren. Boven
dien halen we onze onderzoe
kers ook uit België. Daar zit
DSM in de buurt en we spre
ken bovendien dezelfde taal
als de Vlamingen". DSM zal
ook in West-Duitsland zoeken.
Tenslotte heeft de onderne
ming goede contacten met de
TH van Aken, evenmin ver
van huis.
Kennis
DSM, het concern dat met
kunstmest een vooraanstaande
plaats inneemt op de wereld
markt en z'n woordje mee
spreekt met kunststoffen, wil
met de ontwikkeling van spe
ciale produkten, hoogwaardige
materialen en fijnchemicaliën,
minder kwetsbaar worden. Be
halve met de aanzienlijke ver
sterking van het van oudsher
gedegen research-bestand (mo
menteel 1200 man), moet de
kennis er ook komen door sa
menwerking met derden, deel
nemingen en overnames. De
werkmaatschappijen in met
name de Verenigde Staten
hebben de opdracht oren en
Bestuurslid ir.
R. Selman,
verant
woordelijk
voor research
bij DSM.
ogen open te houden, want
elke potentiële overname-kan
didaat is welkom.
Opname met
een
elektronen
microscoop
van de nieuwe
supersterke
polyetheen-
vezel die DSM
samen met de
Japanse
onderneming
Toyobo heeft
ontwikkeld.
ceutische en de agro-industrie.
Tenslotte wordt gewerkt aan
de commercialisatie van biolo
gische bemestingstechnieken
om de opbrengst per hectare te
verhogen voor de meest ge
bruikelijke voedingsgranen.
Selman: „De keuze van juist
deze programma's hebben we
gemaakt op grond van onze
kennis en de projecten waar
mee we al begonnen waren.
Het wil niet zeggen, dat al
deze projecten per definitie
commercieel haalbaar zullen
zijn. Maar dat geeft niet, want
dan heb je altijd nog je kennis
opgedaan. Sommige nieuwe
technologieën moeten we wel
licht met nieuwe partners ont
wikkelen. Maar hoe groter
onze kennis, hoe groter de
bruidsschat als we over sa
menwerking onderhandelen".
Stapjes
De innovatieronde betekent
echter niet dat DSM zich uit
de bulkchemie zal terugtrek
ken. Het beleid blijft erop ge
richt de kosten te blijven
drukken, „walgelijk goedkoop
produceren", heeft de bekende
ex-topman Bogers eens gezegd.
Uiteindelijk moeten de „speci
alties" en de energie-activitei
ten op de Noordzee samen de
helft van de totale omzet gaan
uitmaken, tegen twintig pro
cent nu.
Selman: „Dat is een moeilijke
weg, vol kleine stapjes. Het
voorspellen van de toekomsti
ge omzet is dan ook heel moei
lijk. Je praat immers over pro
dukten die je nog moet uitvin
den".
HENK ENGELENBURG
Japanners
DSM werkt reeds samen met
enkele Japanse ondernemin
gen. Met de Japanse onderne
ming Toyobo ontwikkelt DSM
een supersterke polyetheenve-
zel. En voor het nieuwe nylon
stanyl wordt sinds enkele
maanden samengewerkt met
onder meer Unitika. Enkele
paar dagen geleden werd met
Toyo Soda overeengekomen
een joint venture op te richten
om de markt op te gaan met
