ordt AIDS de pest
e twintigste eeuw?
van
AANGEBODEN:
EEN
MOOI
HUIS.
DE SCHILDER STAAT ERVOOR.
iÉLc^ ,y\V*
Fm
GIÜITENL AND/ BINNENLAND
Ceidae Soman!
ZATERDAG 27 APRIL 1985 PAGINA 7
jizenden Libanese christenen
i de vlucht voor plunderaars
ROET Ongeveer 75.000 Libanese christenen
en gisteren hun dorpen ten zuiden van Sidon
_ten en zijn op de vlucht voor plunderende en
idstichtende Palestijnen en moslim-fundamenta-
n. De aanvallen op acht christelijke dorpen volg-
minder dan 36 uur nadat christelijke militieleden
eenzijdig hadden teruggetrokken om de vrede in
g^ouurt van Sidon te herstellen na een maand van
IL edige gevechten.
>ker 75.000 mensen hebben de regio verlaten. De
htelingen zijn er zeer slecht aan toe", zo zei het
,,-malige parlementslid Jean Aziz in een telegram
Jezzine aan president Amin Gemayel. Er ziin ze-
vijf doden en 35 gewonden gevallen, zo meldden
istelijke radiozenders. Generaal Antoune Lahd
"4 het Zuidlibanese leger dreigde gisteravond Sidon
p.Seschieten als nog meer christenen uit hun dorpen
lreven zouden worden.
Bijna helft
Afghanen gevlucht
PARIJS Bijna de helft van de Afghaanse
bevolking van 15 miljoen zielen is gevlucht
tijdens de zeven jaar oude burgeroorlog. Dit
heeft een internationale commissie voor de
mensenrechten, onder voorzitterschap van
de Nederlandse professor Theo van Boven,
gisteren bekendgemaakt. Volgens de com
missie bevinden zich 2 miljoen ontheemde
Afghanen in Afghanistan zelf, drie miljoen
Afghanen zijn de grens met Pakistan over
gevlucht en anderhalf miljoen Afghaanse
vluchtelingen zouden zich in Iran bevin
den. De „interne vluchtelingen" zijn er vol
gens de commissie het slechtst aan toe om
dat zij nauwelijks worden bereikt door de
internationale hulpverlening. In drie gebie
den zou ernstige hongersnood dreigen.
Vier doden bij
treinbotsing
in Zwitserland
DEISWILL Bij Deis-
will in het Zwitserse
kanton Bern zijn gisteren
vier personen gedood en
zestien gewond bij een
treinongeluk. Volgens de
politie gebeurde het on
geluk toen twee lokale
treinen met elkaar in
botsing kwamen bij het
station van Deiswill op 5
kilometer van Bern. De
bestuurder van één van
de treinen zou geen acht
hebben geslagen op een
onveilig sein.
Smartegeld
voor marteling
in Namibië
WINDHOEK Drie Namibiers, die
het slachtoffer waren van mishande
ling door de speciale politie-eenheid
Koevoet, hebben elk een smartegeld
van rond de 14.000 gulden ontvangen.
Ze hadden onder ede verklaard dat po
litiemannen hen met elektroshocks,
kettingen en stokken gemarteld had
den. De katholieke kerk in Namibië
heeft de drie mannen gesteund in hun
gerechtelijke procedure tegen de auto
riteiten. Met de toekenning van smar
tegeld geven de autoriteiten toe dat de
klagers mishandeld zijn, zo verklaarde
pater Henning, vicaris-generaal van
het bisdom Windhoek.
Laatste nazi-proces
Duitsland afgerond
WALDSHUT Kort voor 8 mei, de datum
waarop in de Bondsrepubliek oorlogsmisda
den verjaard worden verklaard, is gisteren
in het Westduitse Waldshut de vroegere
Wehrmachtluitenant Kurt Rahauser tot
drie jaar gevangenisstraf veroordeeld om
dat hij aan het eind van de oorlog bevel
had gegeven vijf Poolse dwangarbeiders
dood te schieten. De thans 68-jarige man
had het bevel over een groep zogenaamde
Weerwolven: kaders uit de Hitleijugend die
aan het eind van de oorlog in het leven
werden geroepen om de bewaking van de
werkkampen over te nemen. De executie
uitgevoerd door twee jongens van 16 en
17 jaar gold als represaille voor twee
ontsnapte gevangenen.
Aardverschuiving
bedreigt Luik
BRUSSEL Zeventien huizen in een
volkswijk van Luik zijn gisteren ont
ruimd, omdat ze bedreigd worden
door een aardverschuiving. Onder
zocht wordt of ook de bewoners van
166 appartementen in twee flatgebou
wen hun woning ook moeten verla
ten. Voorbijgangers merkten een
week geleden een scheur op in een
terrein tussen de woningen en de
twee flatgebouwen, die op een berg
mijnafval zijn gebouwd. De scheur
heeft inmiddels een lengte van 45 me
ter en een diepte van meer dan een
meter. Alleen al in de nacht van
woensdag op donderdag werd de
scheur zeven centimeter dieper.
prdt AIDS de pest van de
intigste eeuw? De
Isterieuze ziekte grijpt
gelijks verder om zich
pn en maakt in de meest
enlopende
yolkingsgroepen
jchtoffers. Steeds meer
Insen worden met AIDS
j het gevaar ermee
smet te raken
bonfronteerd. Deze week
Viseerde de Nederlandse
Maatschappij voor
Tandheelkunde (NMT)
haar leden tot een aantal
ingrijpende
veiligheidsmaatregelen die
besmetting moeten
voorkomen. De
samenwerkende klinieken
van de gemeentelijke en
vrije universiteit van
Amsterdam waren hen daar
al in voorgegaan.
Deskundigen op het gebied
van de ziekte vinden de
reactie van de tandartsen
overdreven en
onverantwoord. Zij
waarschuwen voor een
AIDS-hysterie, die zich kan.
gaan richten tegen de
mensen die het meest door
de ziekte getroffen worden
en het daardoor toch al
dagelijks moeilijker krijgen.
Onze verslaggever Aijen
Broekhuizen verdiepte zich
in de oorzaak en
achtergronden van de
ziekte en sprak met
vertegenwoordigers van de
tandartsen en de voorzitter
van het Nederlandse AIDS-
coördinatieteam over de
manier waarop de ziekte
het best benaderd kan
worden.
Deze maand werd in Italië
het eerste kinderslachtoffer
van AIDS begraven. Het was
de tweejarige Gianluca Cuz-
zocrea, zoon van twee
drugsverslaafden.
f
i
Ik
i
)S is een afkorting van Ac-
1 vied Immune Deficiency
r jjHrome en betekent een
fevefestal dodelijke aantasting
kfai het menselijk afweersys-
?s jn, als gevolg van een te-
'aarjt aan bepaalde witte bloed-
:jerjen, waartegen geen kruid
i. FA* gewassen. Aanvankelijk
lr #n vooral homosexuelen en
?ns inindere mate hemofiliepa-
ue/jten door AIDS te worden
za|offen, maar de laatste we-
i komen er steeds meer
dingen van AIDS-besmet-
"■^en en sterfgevallen via he-
«sexuele kontakten. Vorige
,nd overleed de eerste Ne-
ndse heterosexuele
jw aan AIDS en in Enge-
:n Italië zijn deze maand
's en jonge kinderen over-
[n die al voor hun geboorte
de ziekte besmet moeten
geraakt. In totaal zijn er
al meer dan 100 baby's
hun moeder besmet ge-
AIDS dus zeker geen
o-ziekte" genoemd mag
,~en was overigens op
?mtnd van gegevens uit de
cenrenigde Staten al lang be-
^veeid. Globaal loopt dat land
ïr ej AIDS betreft ongeveer
"8 V jaar op de Europese ont
takeling voor uit, zodat we
vejruit vrij betrouwbaar kun-
I afleiden wat er aan deze
'"S-lt van de oceaan nog staat
reniebeuren. Sinds een jaar of
z0' geleden dit raadselachtig
intetgiien van de natuurlijke
,*5r>huniteit tegen infecties zijn
-D^te slachtoffers maakte, zijn
a Z1iaanvankelijk vooral homo-
[H^Jiele mannen met veel wis-
loorjnde kontakten geweest die
l^biet raakten. Al spoedig
CD'am AIDS echter ook voor
^er drugsgebruikers en lij-
Jnstfc aan de bloedziekte hemo-
T"°j. Dat leidde tot de intussen
nos{!enschappelijk onderbouw-
stelling dat de ziekte via
"Itakt met sperma en-of
——fed moest worden oVerge-
doen zich in de VS echter
"vwl 8eruchtmakende besmet-
^Jjen voor bij baby's, die niet
I oorzaak kunnen hebben
transfusies met besmet
fed. Zuigelingen bleken door
)i moeder te zijn besmet, al
|de baarmoeder of via de
èdermelk, terwijl de vrouw
jtwestie soms zelf geen spo-
van de ziekte vertoonde,
de rftgelijke gevallen zijn de
cT"
laatste weken gemeld op het
Europese vasteland. Besmet
tingen van heterosexuele
vrouwen hebben ook het eerst
in de VS plaatsgehad en ko
men nu ook steeds vaker in
Europa voor.
Ook de getalsmatige ontwik
keling van de ziekte verloopt
in Europa parallel aan die in
Amerika. Dat betekent dat de
lijn van een halfjaarlijkse ver
dubbeling van het aantal pa
tiënten geleidelijk zal afzwak
ken tot een groei met 100 pro
cent per jaar. In Amerika, dat
thans ongeveer 10.000 officieel
geregistreerde gevallen van
AIDS kent, waarvan er ruim
4500 al zijn overleden, treedt
nu een verdubbeling per tien
maanden op. Het Nederlandse
cijfer ligt nu opv52 (36 sterfge
vallen), een stijging van elf in
de laatste drie maanden.
AIDS lijkt tot nu toe een mys
terieuze ziekte waarvan eigen
lijk helemaal niets met zeker
heid valt te» zeggen, behalve
dan dat hij vroeg of laat dode
lijk zal zijn. Hoewel met name
in Amerika en Frankrijk al
meer dan vijf jaar intensief
onderzoek wordt verricht,
heeft dit nog weinig meer dan
hoopvolle geruchten opgele
verd. Er wordt koortsachtig
gewerkt aan allerlei manieren
die moeten voorkomen dat
AIDS na een besmetting nog
de kans krijgt zich werkelijk
te ontwikkelen. Een wezenlijk
succes lijkt, zo het er ooit
komt, echter nog jaren verwij
derd.
Zetten we de thans bestaande
„aan zekerheid grenzende
waarschijnlijkheden" op een
rijtje dan valt over AIDS nog
het volgende te zeggen:
- AIDS kan zich ontwikkelen
na besmetting met een virus
dat bekend is onder de namen
LAV en HTLV-III, die waar
schijnlijk identiek zijn. AIDS
is dus een infectieziekte;
- besmetting vindt plaats' via
kontakten met bloed en-of
sperma;
- na besmetting met het virus
kan het lichaam echter vol
doende anti-stoffen ontwikke
len, waardoor het virus on
schadelijk wordt gemaakt. In
dat geval gebeurt er niets;
- na besmetting kan men ook
ziek worden. Er treden ver
schijnselen op als koorts,
nachtzweet, diarree, opgezette
lymfeklieren en gewichtsver
lies. Die verschijnselen kun
nen na enige tijd weer ver
dwijnen en nooit meer terug
keren;
- ze kunnen ook gaandeweg
sterker worden, dan wel na tij
delijke afwezigheid in hevige
mate terugkomen. Uiteindelijk
kan zich dan AIDS ontwikke
len. De natuurlijke lichamelij
ke afweer wordt dan gestaag
afgebroken, zodat allerlei in
fecties kunnen optreden. Ook
vormen van huidkanker, long
ontsteking en aantastingen
van het hersen- en zenuwstel
sel kunnen optreden. Het zijn
deze ziektes, door AIDS ver
oorzaakt, waaraan men uitein
delijk overlijdt.
Snel verspreid
Tot nog toe is onbekend wie
na besmetting met het HTLV-
III-virus ook werkelijk AIDS
krijgt en of daar nog bepaalde
factoren een rol bij spelen. Op
grote schaal wordt, ook in
Amsterdam, onderzoek naar
de ontwikkeling van AIDS ge
daan en daaruit is al komen
vast te staan dat het virus dat
AIDS veroorzaakt zich snel
verspreidt. Dat beeld kwam
overigens al eerder naar voren
uit Amerika, waar onder de
homo-populatie in steden als
New York en San Francisco,
in het bloed van bijna de helft
van de homosexuele mannen
al anti-stoffen tegen het
AIDS-virus werd aangetrof
fen, een teken dat men een
keer met het virus is besmet.
Dit geldt voor een derde van
de deelnemers aan het Am
sterdamse onderzoek.
Bij deze cijfers moet bedacht
worden dat dergelijke onder
zoeken plaatsvinden onder een
geselecteerd homo-publiek,
dat, vóór de campagne op gang
kwam om hen tot meer voor
zichtigheid te manen, nogal
veel wisselende relaties onder
hield. Niettemin zei een van
de ontdekkers van het AIDS-
virus, de Amerikaan dr. Ro
bert Gallo, begin april in Lon
den te verwachten dat tien tot
twintig procent van de hele
Amerikaanse bevolking met
het virus in aanraking is ge
weest. Dan spreken we over
anderhalf tot twee miljoen
mensen.
De praktijk leert ons op dit
moment dat tussen de vijf en
tien procent van hen in de
hjJSKE EN WISKE HET DREIGENDE DINGES
loop der tijd werkelijk AIDS
krijgt. Ongeveer 75 procent
van de patiënten overlijdt bin
nen twee jaar en de kans om
nog vijf jaar met AIDS te le
ven beloopt maar enkele pro
centen. Bij een aantal perso
nen ontwikkelt zich verder
een met AIDS vergelijkbaar
ziektebeeld, dat echter niet fa
taal hoeft te zijn. Aanvankelijk
ging men ervan uit dat AIDS
een incubatietijd kende die op
liep tot twee jaar. Gaandeweg
is die tijd, al weer door prak
tijkervaringen, opgerekt en
steeds meer deskundigen ra
ken er nu van overtuigd dat
de ziekte een onbeperkte incu
batietijd kent. Eenmaal in het
lichaam aanwezig kan het vi
rus zich soms nog na vele ja
ren verder ontwikkelen en tot
de dodelijke aantasting van
het immuniteitssysteem leiden.
Over de herkomst van de
ziekte weten we zo mogelijk
nog minder dan over zijn aard.
Ook hier zijn er weer vele
theorieën die sterk variëren in
geloofwaardigheid. De meest
aangehangen theorie is dat
AIDS afkomstig moet zijn uit
Afrika. In landen als Zaïre en
Oeganda kent men al vele ja
ren raadselachtige ziekten met
dezelfde verschijnselen en af
loop als AIDS. Nader onder
zoek heeft geleerd dat grote
groepen van de bevolking, met
name heterosexuele mannen
en vrouwen, anti-stoffen in
hun bloed hebben die wijzen
op een besmetting met het
AIDS-virus. Een extra bewijs
dat ook via heterosexueel ver
keer besmettingen plaatsvin
den.
Het virus werd ook in talrijke
bloedmonsters afkomstig van
donorbloed uit deze landen
aangetroffen. Met name de
Verenigde Staten hebben in de
jaren zeventig op grote schaal
bloed uit deze landen betrok
ken, wat een verklaring zou
kunnen zijn voor het exporte
ren van deze ziekte naar dit
land. Dat het daar in tegen
stelling tot in Zaïre en Oegan
da vooral homosexuelen wa
ren die het eerst aan AIDS ten
prooi vielen, laat zich volgens
medische experts verklaren
door het anale sexuele kon-
takt, dat onder heterosexuelen
in Afrika een veel gebruikte
manier is om zwangerschap
pen te voorkomen.
Onder de categorie „curieuze
onzin" valt een niettemin se
rieus bedoelde theorie die af
komstig is van dr. Peter Le-
win van het kinderziekenhuis
in het Canadese Toronto. Hij
beschouwt het AIDS-virus als
een zusie van het visna-virus
dat veel bij schapen voorkomt
en hun hersenen aantast. In
derdaad hebben beide virussen
wat dat betreft veel met elkaar
gemeen. Lewins theorie is dat
Amsterdam de bakermat van
AIDS bij mensen moet zijn.
Hij gaat er daarbij vanuit dat
gezien de in de homo-gemeen
schap van deze stad heersende
zeden er eens iemand contact
gehad moet hebben met een
besmet schaap en deze besmet
ting zo verder heeft overge
dragen.
Hysterie
Een theorie als deze laat al
zien dat over AIDS de gekste
verhalen de ronde doen. Het
mysterieuze karakter van de
ziekte en het feit dat er geen
remedie tegen bestaat, is in
veel landen al een voedingsbo
dem gebleken voor overtrok
ken reacties tot een ware hys
terie tegen de bevolkingsgroe
pen die het meest onder AIDS
te lijden hebben. Engeland is
daar een voorbeeld van. De
veel gelezen boulevardpers in
dit land stortte zich zonder al
te veel kennis van zaken op de
ziekte en hun slachtoffers. De
paniek die hiervan het gevolg
was leidde zelfs tot het weren
van homosexuelen uit bars en
de weigering van eerste-hulp-
diensten hen in voorkomende
gevallen mond-op-mondbeade
ming te verlenen. Uiteindelijk
moest de regering ingrijpen
met vermanende woorden om
de publieke reactie in te to
men.
Veel van de paniek is terug te
voeren op de gedachte dat
naast bloed- en spermakontakt
ook via speeksel het virus zou
kunnen worden overgedragen.
In Amerika zijn namelijk spo
ren in het speeksel aangetrof
fen, waarschijnlijk veel te wei
nig om besmetting te veroor
zaken, maar je weet maar
nooit
Alle Nederlandse deskundigen
zijn het er echter over eens dat
besmetting via speeksel puur
theoretisch is. Drs. Hans Moer
kerk, voorzitter van het Lan
delijk AIDS-coördinatieteam:
„Dat verhaal over speekselbes-
metting is een typisch Ameri
kaans indianenverhaal. Het
Amerikaanse centrum voor
ziektenbeheersing (CDC) moet
in zijn richtlijnen die moge
lijkheid wel openhouden om
zich nu al in te dekken tegen
eventuele juridische claims in
de toekomst. Wie weet komt
er wel eens iemand met een
verhaal bij een rechter dat hij
alleen maar via speeksel kan
zijn besmet en die rechter aan
vaardt dat. Dan kan het CDC
op gigantische schadeclaims
rekenen als ze de mogelijkheid
van speekselbesmetting geheel
hebben uitgesloten. Alleen om
zich in te dekken tegen dit
soort juridische eventualiteiten
sluit men die vorm van be
smetting niet uit", licht Moer
kerk toe. „Maar als je dit feit
losmaakt van zijn puur juridi
sche elementen en omstandig
heden en je laat dit in Europa
een eigen leven leiden, dan
ontstaat automatisch de discus
sie, paniek en hysterie, zoals
we die in Engeland gezien
hebben".
Moerkerk wijst er nog eens op
dat alle AIDS-deskundigen in
Nederland speekselbesmetting
uitsluiten. „Zou het virus wel
via speeksel worden overge
dragen, dan zou het beeld van
de epidemie er immers ook
heel anders uitzien. Dan had
den we al veel meer slachtof
fers gehad en ook uit heel an
dere bevolkingsgroepen".
Tandartsen
Blijkbaar hecht niet iedereen
evenveel waarde aan het
standpunt van de Nederlandse
deskundigen. Eind vorige
maand weigerde de kliniek
voor mondhygiëne van de
Universiteit van Amsterdam
een man nog verder te behan
delen toen hij in een gesprek
had laten vallen dat hij mee
deed aan het AIDS-onderzoek
van de GG en GD. Gevraagd
naar het waarom rechtvaar
digde de woordvoerder van de
universiteit de weigering „om
dat AIDS nu eenmaal ook via
speeksel wordt overgedragen".
Daarmee ging hij er niet al
leen op voorhand van uit dat
iemand die zich laat testen wel
besmet zal zijn, maar sugge
reerde hij ook nog eens dat het
virus via speekselkontakt
wordt overgedragen. Zowel
binnen de homo-beweging als
in de Amsterdamse medische
wereld leidde dit tot scherpe
kritiek. De decaan van de sub
faculteit voor tandheelkunde,
Erof. Thoden van Velzen, er
ende later dat hier wel „wat
onzorgvuldig" was gehandeld,
maar dat belette het bestuur
van het Academisch Centrum
voor Tandheelkunde in Am
sterdam, een samenwerking
van beide hoofdstedelijke uni
versiteiten niet snel tot een
reeks voorzorgsmaatregelen te
besluiten. Daarbij werd een ar
tikel in een Brits blad als uit
gangspunt genomen, waarin
tien maatregelen worden ge
noemd „ter voorkoming van
besmetting via speeksel of
bloed".
De Nederlandse Maatschappij
ter Bevordering van de Tand
heelkunde (NMT) kwam deze
week overigens met soortgelij
ke richtlijnen: het dragen van
handschoenen, mondkappen
en oogbescherming. De opstel
ler, de Utrechtse tandheelkun
dige dr. Van Palenstein Hel
derman, erkent dat besmetting
via speeksel erg onwaarschijn
lijk is. Niettemin wil hij dit
niet uitsluiten, zolang het te
gendeel niet is bewezen. In de
richtlijnen aan de tandartsen
wijst hij er overigens op dat
men daar niet beducht voor
hoeft te zijn.
„Wordt speeksel echter met
bloed vermengd, zoals bij een
tandsteenbehandeling kan ge
beuren, dan wordt het anders.
Bovendien kunnen dan stukjes
tandsteen en tandweefsel
rondslingeren die bij de tand
arts wondjes kunnen veroorza
ken. In dat geval is het dragen
van handschoenen, een mond-
kap en een beschermbril no
dig". Overigens is nog nergens
ter wereld een geval bekend
waarbij medisch personeel dat
beroepsmatig in aanraking
kwam met besmet bloed ook
werkelijk met AIDS werd
geïnfecteerd.
Van Palenstein Helderman er
kent dat tandartsen het gevaar
lopen van discriminatie be
schuldigd te worden, als ze
niet permanent en routinema
tig deze maatregelen nemen,
ongeacht welke patiënt zij in
de stoel krijgen. „De maatre
gelen moeten inderdaad wor
den genomen afhankelijk van
het soort behandeling, maar
ongeacht bij welk type patiënt
In wezen is immers elke pa
tiënt potentieel besmettelijk
Woorvoeder Vingerhoeds van
de NMT vindt het echter niet
nodig tandartsen te waarschu
wen tegen discriminatie van
een bepaalde bevolkingsgroep.
Dat zou de discussie alleen
maar opblazen, meent hij. De
voorzitter van het landelijk
AIDS-coördinatieteam denkt
daar heel anders over. „Als de
tandartsenorganisatie zo'n
waarschuwing weigert te ge
ven verstopt zij zich achter de
werkelijkheid", zegt drs.
Moerkerk. „Men dient zich te
realiseren welke kracht zo'n
advies kan hebben en als men
dat niet wenst te geven laadt
men een grote verantwoorde
lijkheid op zich".
Moerkerk heeft "forse kritiek
op de handelwijze van de tan
dartsen. Hij ziet er een stuk uit
de VS en Engeland overge
waaide hysterie in. „Hun reac
tie slaat nergens op. Zij vor
men de eerste beroepsgroep
waar je nu paniek gaat zien,
louter omdat ze gewoon jaren
lang veel te slordig hebben ge
werkt Al die maatregelen
hadden allang genomen moe
ten zijn, bijvoorbeeld vanwege
besmettingsgevaar voor hepa-
titis-B. Maar nu wordt alles in
eens op AIDS gefocust".
Moerkerk ziet grote gevaren
in de reactie van de tandart
sen. „Door niet te waarschu
wen tegen discriminatie en de
speekselverhalen niet krachtig
te bestrijden, begeven ze zich
op een zeer hellend vlak. Ze
komen op zeer gespannen voet
met het non-discriminatie be
ginsel, dat ook door de Ge
zondheidsraad wordt bena
drukt Ze realiseren zich niet
dat ze nu van AIDS vanzelf
een issue maken, met als ge
volg dat net als in Engeland
misschien straks ook brand
weer, politie of verpleegsters
gaan beginnen. Ik vind het
verantwoordelijkheidsbesef
van dit soort mensen erg
laag".
Volgens Moerkerk verschilt
een AIDS-patient in niets van
een andere patiënt „Dus be
grijp ik werkelijk niet waar al
die kouwe drukte om gemaakt
wordt Het geeft maar weer
aan hoe men klaarblijkelijk
over de risicogroepen denkt.
De stelling dat Nederland niet
homofobisch is, blijkt dus niet
te kloppen. Als dit zo doorgaat
zullen er toch wat duidelijker
politieke uitspraken moeten
komen, desnoods van een mi
nister. Dat heeft in Amerika
en Engeland uiteindelijk ook
geholpen".
ARJEN BROEKHUIZEN
ADVERTENTIE
Bent u een begenadigd doe-
is de buitenkant van uw huis
De schilder maakt 't mooi
u zeker weet dat uw huis
beschermd is. Een veilig gevoel
het-zelver? Dan nog
een ander verhaal,
en doet 't goed. Zodat
weer voor jaren
- en dat is heel wat
waard. Weet u wat? Bel de Y\ man die 't kan.
.-.t f 1 -V(-..)■ f rr q