Boerhaavehuis geeft
zijn geheimen prijs
Noordwijk
„vlagt'Volop
in weekeinden
iIDEN OMGEVING
Heterwoude geeft ruim 800
gilden aan Verzetsmuseum
1
Corso op
televisie
EERSTE PAAL NIEUW WATERGEMAAL
ZOETERWOUDSE HAASBROEKPOLDER
Baldadige
jeugd maakt
misbruik van
gastvrijheid
Swetterhage
Diefstal
van geld en
sieraden
£oek naar andere
jocatie op AZL-terrein
aor Buitenkliniek
ITERWOUDE Het gemeentebestuur van Zoeterwoude is
plan het Zuidhollandse Verzetsmuseum een éénmalige bij-
e te verstrekken van 10 cent per inwoner ofwel een totaal
van ruim 800 gulden.
idee om te komen tot een permanent Zuidhollands Verzets-
?um is afkomstig van het „Vijf Mei Comité" uit Gouda. Er is
werkgroep gevormd, die hard met de voorbereidingen voor
lergelijk museum bezig is. Er is inmiddels al veel materiaal
ïikbaar terwijl nog steeds nieuw materiaal wordt verza-
Het is daarbij van belang dat de werkgroep een geschikt
BB kan aankopen en inrichten als museum. Juist dit jaar,
^Htig jaar na de bevrijding, lijkt het moment rijp om met een
^Helijk initiatief te komen en er zijn in den lande al veel ge-
^H-)ten die positief hebben gereageerd. Zo goed als zeker zal
dat voorbeeld volgen.
ALLOZE GEBRUIKSVOORWERPEN KOMEN BOVEN UIT BEERPUT
&zidóe<2owiant
DONDERDAG 25 APRIL 1985 PAGINA 17
TV en koffie
buit op
school
VALKENBURG
Het eerste kopje kof
fie 's morgens smaakt
het best. Dat moeten
de inbrekers in een
school aan de Broek-
weg in Valkenburg
gisternacht hebben
gedacht. Behalve de
kleurentelevisie van
de school namen zij
namelijk ook 48 pak
ken koffie mee.
NOORDWIJK
Het Bloemencorso
voor de Bollenstreek
komt twee dagen
voor het gaat rijden,
op televisie. Dankzij
bemiddeling van
VV V-directeur W.
Rovers besteedt Ve
ronica vanavond in
het programma
Agenda aandacht aan
het corso. Die uitzen
ding begint 17.44 uur
op Nederland I.
Meer subsidie
plattelandswinkels
DEN HAAG De subsidieregeling voor rij
dende of gevestigde winkels in plattelandsker
nen, is in 1984 succesvol gebleken. Staatssecre
taris Van Zeil van Economische Zaken stelde
vorig jaar 1 miljoen gulden ter beschikking
voor financiële activiteiten van kleine winke
liers in kleine kernen.
Vorig jaar werden in een tijdsbestek van een
half jaar 81 subsidie-aanvragen ingediend (52
voor een rijdende winkel en 29 voor een „vas
te" winkel). Vanwege het grote aantal verzoe
ken stelde staatssecretaris Van Zeil van Econo
mische Zaken 300 duizend gulden extra be
schikbaar. Er zijn dit jaar in vier maanden tijd
al 50 aanvragen gedaan.
ZOETERWOUDE De Nederlandse Spoorwe
gen bouwt in de Haasbroekpolder ter hoogte
van de Weipoortsevliet een watergemaal. Van
morgen rond de klok van half acht is de eerste
paai geslagen voor het gemaal dat dienst gaat
doen voor waterschap „Noordwoude". De NS
neemt de bouw op zich vanwege het feit dat het
waterschap nogal wat concessies heeft gedaan
in het kader van de verdubbeling van de spoor
lijn Leiden-Alphen.
Voor een goede waterbeheersing van de Haas-
broekpolder en de Groenedijksepolder zou het
aanvankelijk noodzakelijk zijn kunstwerken te
maken onder de spoorbaan. Door in de Haas-
broekpolder een tweede maal te bouwen kun
nen die kunstwerken bruggen) achterwege
blijven en dat werkt voor de N.S. enorm kos
tenbesparend. Ter hoogte van de Bentdijk zal
onder de Broekweg een duiker worden aange
legd zodat de twee genoemde polders met el
kaar in verbinding komen. In verband met
hoogteverschil in het waterpeil tussen beide
polders zal tevens een stuw worden aange
bracht. Het overtollig water dat niet snel ge
noeg verwerkt kan worden door het gemaal in
de Groenedijksepolder zal door de nieuwe situ
atie via de Haasbroekpolder worden verwerkt
Het nieuwe gemaal zal tevens dienen als ver
vanging van een oud gemaal (In de volksmond
het „gemaal van Turk" red.) dat niet meer
betrouwbaar is. Naar verwachting zal het nieu
we gemaal in de Haasbroekpolder vóór de
bouwvakvakantie in bedrijf genomen kunnen
worden, zodat vanaf dat moment de waterbe
heersing optimaal is.
)EN/NOORDWIJK
k nog eens intensief naar
andere, voor langdurig
kinderen meer geschik-
icatie op het terrein van
Academisch Ziekenhuis
ïn (AZL). Aan dit aspect
ivoldoende aandacht be
en de spciale voorziening
3e hier geboden zorg zal
ren gaan wanneer deze
:iening voor chronisch
kinderen zijn aantrekke
nd verliest". Dat advies
de Provinciale Raad voor
'olksgezondheid over de
tie rond de Buitenkliniek
>ordwijk. Dit houdt dus in
.vordt ingestemd met over-
it sing van de Buitenkliniek
L 't Noordwijk naar het ter
van het AZL in Leiden,
dat tegemoet wordt ge-
!n aan de bezwaren van
iagj en het personeel van de
g&i nkliniek die inhouden
inderen in een gehospita-
de omgeving alleen maar
Sttg r worden.
BSjrovinciale Raad moet Ge-
;rde Staten van Zuid-
(GS) in deze kwestie
i en GS moeten op
beurt advies uitbrengen
iet ministerie. De Provin-
Raad volgt met dit advies
[istrictcommissie die vori-
over de Buitenkliniek
lerde. Tijdens die verga
lg kwam plotseling het
van de AZL-directie op
'm de Buitenkliniek te
pesten op de vierde in
is van op de negende ver-
fng van de nieuwe kinder
kliniek op het AZL-terrein.
Die verhuizing, die als aan
trekkelijk werd gebracht we
gens de aanwezigheid van een
dakterras, kwam voor de
Stichting Instandhouding Bui
tenkliniek als een donderslag
bij heldere hemel. Ook de di
recteur van de kinderkliniek
van het AZL pleitte voor de
vestiging van de totale kinder
unit ergens aan de rand van
het AZL-terrein (bijvoorbeeld
in het poortgebouw), zodat er
voldoende groen aanwezig is
en de kinderen niet voortdu
rend met de ziekenhuisomge
ving worden geconfronteerd.
De ouders verenigd in de
Stichting Instandhouding Bui
tenkliniek, vinden dat die mo
gelijkheid moet worden onder
zocht.
De Provinciale Raad stemt nu
op advies van de Districtscom
missie in met de verhuizing
van Leiden naar Noordwijk.
Wel wordt toegegeven dat de
nieuwe locatie beduidend min
der geschikt is dan de huidige
in Noordwijk, maar daaraan
wordt toegevoegd dat niet te
ontkomen zal zijn aan over
plaatsing vanwege de bezuini
ging die ermee wordt bereikt.
Wel wordt benadrukt dat er
een tuinvoorziening getroffen
zal moeten worden. Overigens
zullen de patiëntjes na een
eventuele overplaatsing niet
direct in de nieuwbouw te
recht komen. Die is pas in
1992 klaar en in de tussentijd
komen zij in een interim-voor-
zièning op het AZL-terrein
den scherven werden
zorgvuldig uit de nog al
tijd kwalijk riekende
modder gevist en later
stukje voor stukje bij el
kaar gezocht waarmee
een voorwerp ontstond
dat was gebruikt door het
gezin Boerhaave of latere
bewoners.
Het huis dat uit 1660 dateert,
wordt ingrijpend gerestau
reerd. Onder meer worden de
houten vloeren vervangen
door betonnen, vandaar dat
de „put" zoals dat in korte
archeologen-taal heet een
aantal dagen bereikbaar was
voor de enthousiaste gravers.
Kees Kerkvliet die al zes jaar
gewapend met een metaalde
tector rondzwerft in Voor-
houts regionen, zag hierbij
zijn kans schoon en begon op
een dinsdagochtend vol vuur
met het openmaken van de
put, hierbij geholpen door de
71-jarige amateur-archeoloog
Arie de Vries uit Noordwijk,
die volgens zijn eigen zeggen
„al 50 jaar in opgravingen
zit".
Op een gegeven moment stuit
het tweetal op een kruik, die
zoals later bleek afkomstig
moet zijn uit de achttiende
De in elkaar geplakte scherven leverden dit resultaat op.
eeuw. „Rond 1800 is de put
ook voorgoed gesloten", ver
telt Kees. „Op deze kruik
staat een blauwe letter p. Dat
is zeer waarschijnlijk een
maatsaanduiding, een pint
denk ik. Nee, petroleum kan
het niet zijn, dat hadden ze
toen nog niet". Blij met deze
eerste vondst is er nog twee
volle dagen gegraven in de
put waarvan de rand bewerkt
is met „tras" een soort zand
cement met schelpengruis.
„Belangrijk is dat je zo'n put
goed nat houdt want als hij
uitdroogt, kan hij instorten",
aldus Arie. Kees Kerkvliet
voegt daaraan toe: „Arie blijft
ook constant luisteren. Hij is
enorm getraind op geluid; als
er maar wat kraakt of iets
hóórt hij het".
Etensresten
De twee haalden continu
loodzware emmers met mod
der naar boven, waarin talrij
ke scherven en etensresten te
vinden zijn uit de tijd van het
predikantengezin Boerhaave:
honderden en honderden ker-
sepitten, vijgepitjes, walnoten,
hazelnoten. perzikenpitten,
visgraten en vogelkopjes. Uit
de natte en stinkende modder
kwamen ook steeds meer
voorwerpen tevoorschijn,
maar niets was meer héél op
een tinnen lepeltje (1650-1700)
en een zwaar bronzen klokje
na. „Waarschijnlijk hebben de
dienstboden vaak iets gebro
ken en snel in de beerput ge
kiept, óf de put is vaak leeg-
geschept met zo'n emmer aan
'n lange steel. Daar gingen ze
dan niet zachtzinnig mee over
de bodem, zodat het spul dat
onderin lag gebroken is, maar
dat is natuurlijk maar onze
theorie hoor. Maar van een
grote schaal uit 1779 het
jaartal staat erop met de af
beelding van een duif ont
breekt echt een heel groot,
stuk. Deze is dus duidelijk
van te voren gebroken en in
de put gekiept. De ontbreken
de scherf is waarschijnlijk la
ter van onder de bank of for
nuis weggehaald en elders
neergegooid".
Resultaat
Al de scherfjes hebben de bei
de gravers in elkaar gepast.
Het resultaat is verbazend.
Vier aardenwerken po's,
„misschien is er wel een van
Herman Boerhaave bij"
veel chiftees porselein, aar
denwerken kookpotten, pap
potten, nappen, aardewerken
hanglampjes voor olie, zalfpo
tjes, een zoutvaatje op pootjes,
kruikjes en glaswerk met en
zonder voet. Een donker glas
op een voet herken ik duide
lijk van een schilderij van Jan
Steen „Vrolijk gezelschap"
geheten. „Dat kan heel goed,
want veel voorwerpen zijn te
rug te vinden op schilderijen
van oude meesters, daardoor
kun je ook vaak de tijd herlei
den", vertelt Kees Kerkvliet.
Een wit glas zonder voet,
eveneens van tientallen stuk
jes aan elkaar gelijmd, ver
toont allerlei kleurtjes. Kees
legt uit dat komt door oxyda-
tie. „Kleigrond bewaart de
voorwerpen goed, er komt
geen zuurstof bij, het sluit he
lemaal af. Anders is het bij
zandgrond, dat vreet alles op,
de voorwerpen vergaan to
taal". Het gevonden Chineese
servies bevindt zich nog in
uitstekende staat. In elkaar
gezet levert het een fraai
beeld op. De kleuren, blauw
en wit. zijn totaal niet aange
tast. De kopjes zijn erg klein.
„Daaraan kun je zien dat de
thee in die tijd erg duur was.
Datzelfde geldt voor de tabak,
want de gevonden pijpekop-
pen zijn eveneens klein". Pas
aan het eind van de 16e eeuw
wordt het roken van een pijp
een meer algemeen genoegen.
De pijpen zijn gevormd van
witte pijpaarde, een gezuiver
de klei waardoor het een wit
te kleur kreeg. Ook kan men
de maatschappelijke status
van de eigenaar van al de ge
vonden gebruiksvoorwerpen
beoordelen. „Het Chinees por
selein bijvoorbeeld kwam
naar Holland in de Gouden
eeuw door handel. Het duidde
evenwel op welvaart wanneer
ie een dergelijk servies in je
bezit had. Het was dan ook al
leen te vinden bij rijken en
notabelen, waartoe de predi
kantengezinnen in het Boer
haavehuis dan toch kennelijk
behoorden".
De put van het Boerhaave
huis is nu leeg. Drie meter
diep is er gegraven en daar
onder zit alleen maar zand
grond waarin niets bewaard
blijft. De twee „gravers" ho
pen dat er vandaag of morgen
nog een tweede put tevoor
schijn komt. Ze gaan ervan
uit dat die er moet zijn, want
onder het Boerhaavehuis zijn
de fundamenten van een nog
oudere woning gevonden en
als het goed is, moet er dus
nog een put zijn.
WIL GOSLINGA-VAN DER
KROFT
ZOETERWOUDE De gast
vrijheid die „Swetterhage" al
meer dan drie jaar biedt aan
de inwoners van Zoeterwoude
wordt door een aantal - veelal
jeugdige .- lieden misbruikt.
Het gaat in vrijwel alle geval
len om baldadigheid die zelfs
soms zo ver gaat dat de bewo
ners van „Swetterhage". een
woon- en leefgemeenschap
voor geestelijk mindervaliden,
gekwetst worden. Desalniette
min pleiten Hans Bouter, coör
dinator van „Swetterhage" en
Marjanne Meijer, paviljoens-
hoofd, nadrukkelijk voor be
houd van het open-karakter
van Swetterhage.
De heer Hans Bouter: „Swet
terhage staat op privé-terrein
maar is zeker geen gesloten in
richting. Wij vinden het een
prima zaak als bewoners uit
Zoeterwoude op het terrein
komen. We hebben daar ook
heel goede ervaringen mee.
Kinderen uit het dorp hebben
hier in Swetterhage vriendjes
en vriendinnetjes en dat is een
zeer positieve ontwikkeling.
Daarom is het zo jammer dat
een aantal jongeren zich mis
draagt. Ik zal niet generalise
ren want het merendeel van
de jeugd gedraagt zich wèl vol
gens de regels". Omdat het
laatste anderhalf jaar het van
dalisme in opvallende mate is
toegenomen, vindt men het bij
„Swetterhage" tijd worden
eens aan de bel te trekken in
de hoop dat de groep met
„kwalijke bedoelingen" tot in
keer zal komen.
Gevaar
Marjanne Meijer: „Het komt
voor dat bewoners van Swet
terhage bij speelwerktuigen
worden weggejaagd omdat de
jeugd er zo nodig gebruik van
wil maken. Woest en ondoor
dacht gebruik van de familie
schommel leverde zelfs gevaar
op voor de bewoners van
Swetterhage en dat kan na
tuurlijk nooit de bedoeling
zijn. Regelmatig hebben wij
geconstateerd dat de jeugd de
sterpaviljoens binnen komt en
met rolstoelen gaat rijden. Dat
is natuurlijk niet leuk meer.
Er mag op de paden best wor
den gefietst, maar dat gebeurt
vaak met hoge snelheid, ter
wijl de bewoners van Swetter
hage aan het wandelen zijn.
Ook fietst men door de tuinen
en over de gazons. Als we er
wat van zeggen, kunnen we
zelfs nog een grote mond krij
gend
Maatregelen
Hoewel Swetterhage het open-
karakter wil en zal handhaven
zijn toch enkele - noodzakelij
ke - maatregelen genomen.
Ter hoogte van de twee ster
paviljoens wordt een hek ge
plaatst. Iedereen wordt als het
ware gedwongen via de hoofd
ingang het terrein van Swet
terhage te betreden, zodat er
een beter zicht is op wie op het
terrein komt. Voorts gaan de
sterpavihoens 's avonds en in
het weekeinde op slot. Hans
Bouter: „Dat betekent ook be
perkingen voor onszelf. Jam
mer, maar het kan niet anders.
We hopen maar dat het van
dalisme van tijdelijke aard is.
De goede relatie tussen bewo
ners en de Zoeterwoudse jeugd
moet gehandhaafd blijven. Er
komen bij ons veel ouders met
kinderen om te wandelen of te
fietsen. Dat mag gewoon niet
verloren gaan We staan echt
open voor iedereen en met el
kaar moeten we proberen er
iets van te maken. Met een
beetje goede wil moet dat toch
lukken"
GERARD V.D. HOEVEN
LISSE Geld en sieraden
hebben inbrekers uit een wo
ning aan de Grevelingstraat in
Lisse meegenomen, 's Avonds
tussen acht en twaalf uur heb
ben de daders de voordeur van
de woning geforceerd toen de
bewoners niet thuis waren. De
hele woning werd doorzocht
ie de Vries (links) en Kees Kerkvliet in de bouwput.
jwbjviNCIALE RAAD VOLKSGEZONDHEID:
Omvangrijk evenementenprogramma opgezet
NOORDWIJK Scouting
Norvicus zorgt er dit toe
ristische seizoen voor dat
Noordwijk er „vlagrijk"
bijstaat. Op verschillende
punten in de bloemenbad-
plaats zullen de scouts in
het kader van de actie
„heitje voor een karweit
je" in de weekeinden
vlaggen hijsen en strijken.
Naast de Nederlandse
driekleur komt de bad-
plaatsvlag te hangen.
Buiten dat heeft de Noord-
wijkse VVV weer een om
vangrijk evenementenpro
gramma voor elkaar gebokst,
ondanks de financiële proble
men. Een aantal zaken is nog
niet helemaal rond. Zo is
VV V-directeur W. Rovers nog
bezig met het aantrekken van
het jeugdcircus Atleta uit War
mond voor een optreden in het
Gat van Palace en ook werkt
hij aan het verzorgen van
twee poppentheatervoorstel
lingen.
sche rondwandelingen staat,
als alles meezit en de horeca
ondernemers aan zee finan
cieel over de brug wensen te
komen, in het weekeinde van
27 en 28 april het Bloemen
corso voor de Bollenstreek op
de Koningin Wilhelminabou-
levard te pronken. Van 25 tot
en met 27 mei volgt de natio
nale filatelie-tentoonstelling
„Space-view" die wordt opge
zet in samenwerking met de
ruimtevaartorganisatie ES-
TEC. De eerste toeristische zo-
mermarkt in de Hoofdstraat
staat voor 25 juni op het pro
gramma en de twee andere
volgen op 16 juli en 6 augus
tus. Op 15 en 16 juni wordt
voor de derde keer het Gat
van Palacefestival gehouden
op de plek tussen De Koningin
Wilhelmina- en de Parallel
boulevard waar eens het Pala
ce Hotel stond. Voor de orga
nisatie staat SKAN borg. Dat
zelfde weekeinde wordt het
10-jarig bestaan van het Bol-
lenbad gevierd met veel eve
nementen in en om het bad
aan de Nieuwe Zeeweg. De zo
merkermis brengt als vanouds
DORHOUT „O land
mest en mist, van
kouden regen,
stukske
vol killen dauw en
vol vuns, onpeil-
slijk en ondoor-
wegen, vol
en parapluies, vol
en vol kramp!"
couplet uit het
gedicht „Bouta-
van de remonstrantse
uit begin 1800,
moeten de
amateur-archeolo-
Kees Kerkvliet en
Arie de Vries wel ge
dacht hebben toen zij on
geveer twee weken gele
den in weer en wind aan
het graven waren onder
de grond van het geboor
tehuis van Herman Boer
haave. Hierbij werd de
beerput van het laat-mid-
deleeuwse landhuis tot op
de bodem toe uitgegra
ven. Een fraaie oogst van
twee eeuwen was hun
welverdiende loon. Het
Boerhaavehuis gaf zijn
geheimen prijs. Honder-
In het Gat van Palace hebben deze zomer weel verschillende manifestaties plaats.
zwaaien en zwieren met zich
mee in de week van 21 tot en
met 28 juli op de Koningin
Wilhelminaboulevard. De eer
ste week van augustus tot slot
volgt Zomerbloemenexpositie
in de N.H. Kapel aan de
Hoofdtraat, uitmondend in de
praalexpositie op de Koningin
Wilhelminaboulevard van het
Rijnsburgs Bloemencorso.
Ook op muzikaal gebied is er
aan de liefhebbers gedacht. Zo
zijn er weer de traditionele
woendagavond-
zangsamenkomsten, is er een
orgelserie waaraan op 19 juli
in de Grote Kerk in Noord-
wijk-Binnen meewerken
Klaas Jan Mulder en Berdien
Stenberg. Op 2 augustus komt
het British Columbia Boys
Choir uit Canada over. Dit
ko>r bracht vijf jaar geleden
ook al een bezoek aan de bad
plaats en wordt deze keer be
geleid door Klaas-Jan Mulder
op het orgel.
Sportief gezien kan ook ieder
een aan zijn of haar trekken
komen. Zo zijn er de interna
tionale Surf-poolwedstriiden
waaraan internationale kop
stukken meedoen. Deze wed
strijden worden gehouden van
27 tot en met 30 april. Daar
na is het weer fietsen gebla
zen. Op 25 mei wordt de finale
van de amateur-wielerzes-
daagse in Noordwijk-Binnen,
rond de Grote Kerk, gehou
den. Tennisballen vliegen
daarna over de netten heen en
weer op het van het promi
nente gebouw ontdane Casino
complex tijdens het Badgasten-
ter.Viistoernooi van 20 tot en
met 28 juli, Diezelfde periode,
van 21 tot en met 28 juli, zijn
er ook ballen in het spel, zij
het van een kleiner type. Dan
wordt namelijk het KLM In
ternationaal Open Golf Toer
nooi op de Noordwijkse golf
links gehouden. Enkele tine
tallen profs en ook koninklijk
bezoek worden verwacht bij
dit grootste golftoernooi van
Nederland. Op 24 juli wordt
de Profronde (wielrennen)
van Noordwijk verreden door
onder meer de kopstukken uit
de Tour de France Na die
strijd zal tevens Joop Zoete
melk, die afscheid neemt als
wielrenner, worden gehuldigd
Het laatste sportieve evene
ment van dit seizoen is de Na
tionale Zwemvierdaagse in het
Bollenbad van 19 tot en met
22 augustus
