Wielrennen voor vrouwen
krijgt steeds meer allure
Canada en Kagel
als rode lijnen
Holland Festival
Etappe
winst
voor
Connie
Meijer
KUNST
•SPORT CeidactSotwwt
ONDANKS „TEGENWERKENDE" REGLEMENTEN
Ook Nederlandse
artiesten maken
plaat voor Afrika
Ploeg Post f
rijdt weer j
in prijzen e
Conny Meijer als eerste over de eindstreep in Hilversum.
HILVERSUM Connie
Meijer heeft de tweede
etappe van de Ronde van
Nederland voor dames,
van Lisse naar Hilversum
over 77 kilometer, gewon
nen. In de eindsprint bleef
de rijdster uit Vlaardingen
de Volendamse Mieke Ha
vik en Gonny van Koert,
die de leiding in het alge
meen klassement behield,
net voor.
DIRECTEUR FRANS DE RUITER
REKENT NIET OP VOLLE ZALEN
AMSTERDAM Tijdens
het 38-ste Holland Festi
val, dat van 1 tot 30 juni
voornamelijk in Amster
dam speelt, worden geen
volle zalen verwacht. Wel
een enthousiast en
nieuwsgierig publiek, dat
zoekt naar originaliteit,
inventiviteit en nieuwe
wegen voor oog en oor.
Aldus Frans de Ruiter, die dit
jaar voor de laatste keer direc
teur van Holland Festival is,
wegens zijn benoeming tot di
recteur van het Koninklijk
Conservatorium per 1 augus
tus. Onder zijn leiding zijn in
het Holland Festival de tradi
tionele rode lijnen verwerkt,
die dit jaar worden gevormd
door de Argentijnse Duitser
Mauricio Kagel, van wie 39
werken worden uitgevoerd,
Canada, Zweeds theater en het
Verre Oosten.
Met de 39 werken van Kagel
als centrale festivalkunste
naar, is geen andere componist
voor hem zo uitvoerig aan de
orde gebracht. Tijdens het fes
tival wordt aldus een histori
sche doorsnede van Kagel ge
geven, van solistische tot zeer
groot bezette stukken, waaron
der zijn laatste twee muziek
theaterstukken: „Auf Deutsch-
land" en „Die Erschöpfung
der Welt".
Canada
Wat Canada betreft wordt een
inventarisatie gegeven van
hetgeen thans aldaar aan de
orde is, op het gebied van mu
ziektheater, muziek, dans,
film, video, traditionele kunst,
beeldende kunst, literatuur en
andere vormen van cultuur.
Tijdens de uitvoering in de di
verse Amsterdamse theaters,
zal vooral opvallen dat Canada
zich sterk heeft ontwikkeld op
het terrein van de geïmprovi
seerde muziek en dans.
Zoals gebruikelijk tijdens het
Holland Festival ontbreken
ook de traditionele kunsten
niet, vergezeld van kritische
beschouwingen over het leven
van de eskimo's en de india
nen in Canada. Het mag wel
licht zonderling lijken, maar
onder de weinige plaatsen bui
ten Amsterdam waar HF-eve-
nementen worden uitgevoerd,
behoort Coevorden. Er is ech
ter een eenvoudige verklaring
voor: de grote Canadese stad
Vancouver dankt de naam aan
een telg uit het geslacht Van
Coevorden. Reden voor deze
Nederlandse gemeente om dit
jaar 40 jaar na de bevrijding,
aandacht aan Canada te schen
ken. Dit gebeurt door de india
nen van Canada te adopteren.
Op 14 juni treden in het Mid
deleeuwse kasteel van Coevor
den „Canadian Plains Indian
Dance- and Singinggroup" op.
Zaterdag 1 juni opent het Hol
land Festival meteen al met
een aantal opmerkelijke, grote
produkties. In het Tropeninsti
tuut wordt die dag de Opera
Seria ..L'eroe cinese" van Jo-
hann Adolf Hasse uitgevoerd,
in het concertgebouw dirigeert
Leonard Bernstein het Con
certgebouworkest met Mahlers
Negende Symfonie, gaat Ka-
gel's „Nach einer lektüre von
Orwell" in Nederlandse pre
mière en brengen Armando en
Cherry Duyns en Johnny van
Doorn de voortzetting van het
tv-programma „Herenleed" in
De Kleine Komedie.
De dag daarop wordt onder
meer traditionele kunst uit
Korea, hof- en dodenmuziek
gespeeld in het Tropeninsti
tuut. Na Canadees theater op
woensdag 5 juni volgt de zesde
het eerste stuk Zweeds thea
ter: „Demonen" van Lars No-
rén door de stichting Demoon
uit Rotterdam en in de regie
LEIDEN Het wielren
nen voor vrouwen krijgt
steeds meer allure. Op het
mondiale vlak kunnen de
fietsende vrouwen steeds
meer aan de bak in koer
sen die een redelijke af
spiegeling zijn van de uit
gaven voor hun mannelij
ke collega's. Het beste
voorbeeld hiervan is de
Tour de France van vorig
jaar, waar de Nederlandse
vrouwen de successen
opeenstapelden.
Ook in Nederland heeft men
het dit jaar aangedurfd de
vrouwen meer te bieden dan
de traditionele rondjes rond de
kerktoren en een incidentele
„klassieker". Voorbeelden
hiervan zijn de Omloop van
het Molenheike, die zondag
plaatsvond in het Brabantse
Diessen, en de eerste Ronde
van Nederland, die één dag la
ter startte in Leiden. Dat men
de vrouwen desondanks nog
niet echt serieus neemt, mag
blijken uit de reglementen van
de UCI. Het puur uit mannen
bestaande bestuur verbiedt or
ganisatoren koersen te organi
seren die de voorgeschreven
gemiddelde afstand van
50 kilometer overschrijden,
maar weigert vooralsnog die
regel aan te passen aan de
praktijk, die uitwijst dat vrou
wen tot heel wat meer in staat
zijn. Op dit moment staan de
vrouwen voor de taak te be
wijzen dat zij de nodige aan
dacht waard zijn.
Toch had het Nederlandse
vrouwenpeloton, aangevuld
met een Amerikaanse en een
Duitse selectie, bij de proloog
van de Ronde van Nederland
even het idee voor volwaardig
te worden aangezien. Het or
ganiseren van een etappekoers
is in Nederland al een zeld
zaamheid, een dergelijke wed
strijd voor vrouwen werd tot
voor kort onmogelijk geacht.
Op zich is dat niet zo vreemd,
want hoewel de Nederlandse
vrouwen, te beginnen met
rensters als Keetie van Oos-
ten-Hage en Tineke Kole-Fop-
ma, door de jaren heen grote
successen hebben geboekt op
bijvoorbeeld de wereldkampi
oenschappen en de Olympi
sche Spelen, bleef het peloton
beperkt tot een kleine groep
rensters die tevergeefs naar
erkenning zocht. De oorzaak
hiervan was tweeërlei: ten
eerste was de top erg smal, ten
tweede nam de omvang vari
het peloton nauwelijks toe. Za
ken die van doorslaggevend
belang zijn voor een organisa
tie, die liever 100 mannelijké
fietsers om de premie van de
plaatselijke banketbakker ziet
strijden, dan vier vrouwen op
een totaal van dertig.
Oorzaken
Dat zo weinig vrouwen op de
koersfiets stapten had zijn tra
ditionele oorzaken: wielren
nen achtte men schadelijk
voor het uiterlijk van de vrou
wen. Het gevaar van valpartij
en waarvan de littekens eeu
wig zouden zijn en het voor
uitzicht van in omvang toene
mende benen had een af
schrikwekkende werking.
Hoewel de maatschappelijk
veranderde houding ten op
zichte van vrouwen ook het
wielerpeloton niet onberoerd
heeft gelaten, is het alleszins
duidelijk dat die groep nog al
tijd met een scheef oog wordt
bekeken. Niet het laatst in de
conservatieve wielerkringen
zelf, waar „progressieven"
"slechts met de grootste moeite
erkenning krijgen. Voorbeeld
hiervan zijn de vooruitstre
vende trainingsmethoden, die
resoluut opzij werden gescho
ven, of waarschijnlijker: hele
maal niet werden gelezen, zo
lang ze slechts in boeken voor
kwamen. De praktijk, name
lijk de successen van Frances
co Moser vorig seizoen, moest
de doorslag geven.
Een belangrijke stap op weg
naar volwassenheid van de
fietsende vrouwen was de op
richting van een belangenver
eniging. Initiatiefneemster
daarvan was Mieke Havik, die
niet alleen in de koers haar
woordje danig meespreekt. Als
voorvechtster van hun belan
gen, laat zij geen gelegenheid
onbenut om de buitenwereld
duidelijk te maken, dat het on
derscheid tussen fietsende
mannen en vrouwen volstrekt
willekeurig is: „Ons voor
naamste bezwaar is de gelimi
teerde afstand. Eéndagskoer-
sen mogen niet langer zijn dan
50 kilometer, terwijl we in
etappekoersen gemiddeld ook
niet meer kilometers mogen
afleggen. Ik weet zeker dat wij
veel meer aankunnen, al kan
ik natuurlijk niet precies zeg
gen waar de grens ligt".
Mieke Havik (rechts, met Gonny van Koert): „Het dameswielrennen wordt meer voor „vol" aan
zien sinds onze successen in de Tour de Femmes".
Toch ziet dé Amsterdamse so
ciaal werkster, die net zoveel
tijd in haar training steekt als
een topamateur, ook lichtpun
tjes: „Door onze grote succes
sen in de Tour de France is
het publiek ons beslist anders
gaan bekijken. We worden nu
veel meer voor „vol" aange
zien dan vroeger. Toch is het
belangrijk de ontwikkelingen
kritisch te blijven volgen. Kijk
maar naar de reglementen, die
nog steeds niet aangepast zijn".
Keetie van Oosten-Hage, ac
tief wielrenster in de periode
'66-'79, betwijfelt of die hou
ding verstandig is: „Ik vraag
me af, of sommige vrouwen
niet te hard van stapel lopen.
Tegenwoordig hoeven ze niets
meer zelf te doen. Terwijl wij
vroeger op een WK zelf onze
was deden, worden nu bij wij
ze van spreken hun veters
vastgemaakt door een begelei
der". Dat de rensters de situa
tie in hun voordeel proberen
om te buigen .vindt de veel
voudig ex-wereldkampioene
op baan en weg logisch en te
recht. maar de manier waarop
dat gebeurt vindt zij niet altijd
de juiste: „In de Omloop van
het Molenheike is Mieke ex
pres ongeïnteresseerd achterin
gaan rijden om te protesteren
tegen het huidige beleid. Dat
kan niet goed zijn, want zo
schop je de hoge heren tegen
de schenen".
Niet alleen die vraagtekens
zijn gerechtvaardigd. Het is
een feit dat het (internationa
le wielrennen voor vrouwen
nog altijd stijgt in aanzien bij
organisaties en publiek, maar
de vraag is hoe lang het effect
van de zich opeenstapelende
successen in de Tour de Fran
ce nog na zal werken in Ne
derland. Na de wereldtitel van
Petra de Bruin in Valkenburg
in 1979 heeft er geen Neder
landse vrouw meer op het ere
podium gestaan. Het gebrek
aan succes in de klassiekers en
de Franse rondrit heeft de
mannelijke collega's de laatste
zomer danig parten gespeeld:
het publiek kwam in minder
groten getale naar de criteri
ums en de Zesdaagse van Rot
terdam en de interesse van de
sponsors nam af. Aan de Ne
derlandse vrouwen de taak dat
in hun geval te voorkomen.
PIETER EVELEIN
t
ZAMORA De tweede cP
de Ronde van Spanje vel
net als de eerste, geheeji
fens de voorspellingen»
■elg Eddy Planckaert wil
eerste vlakke rit in lijn,
Valladolid naar Zamora if
massasprint, zijn Nederlf
ploeggenoot Bert Oosterf
kreeg een nieuwe geler.
Het aantal verdiende pe
liep zodoende voor de re,
van Post al in de hondei
zenden. h
Het uitvoeren van de opó<
ten was woensdag geen j.
lijke opgave. In beest»
weer tijdens de eerste
van de 177 kilometer lant
in de richting van Poi
had geen van de 169 rei
trek in een harde koers.
van Teuntje Klinkenberg. De
bekende Zweedse regisseur
Ingmar Bergman komt met
het gezelschap Dramaten uit
Stockholm King Lear op de
planken zetten.
In tal van Amsterdamse grote
en kleine theaters worden in
juni ook (hedendaagse) Neder
landse produkties gespeeld, zo
als Loevendie's, Naima door
de Nederlandse Operastichting
met het Amsterdam Philhar-
monisch Orkest en het Neder
lands Operakoor, „Kaalslag"
door HoketusVDe Volharding,
werk van Hans Kox (Tweede
Vioolconcert), Loevendie, Jan
van Vlijmen, Guus Janssen.
Otto Ketting en Louis An-
driessen. Voorts treden op
dansgroepen, waaronder het
Nederlands Dans Theater en
het Canadese nationale ballet.
Buiten Amsterdam
Slechts enkele produkties in
het kader van het Holland
Festival worden buiten Am
sterdam gegeven. In Den Haag
wordt in Dilligentia „Heren-
Gisella Witkowsky en Rex
Harrington in het Nationale
Ballet van Canada tijdens
de uitvoering van Don
Quixote, een van de pro
ducties die worden opge
voerd tijdens het Holland
Festival.
leed" en in het Circustheater
het NDT verwacht en in Haar
lem treedt Werkcentrum Dans
op. Maar de buitenlandse in
breng blijft beperkt tot Am
sterdam - op die eenmalige in
diaanse uitvoering in Coevor
den na. NOS, TROS. AVRO
en VPRO zullen een groot
aantal produkties al dan niet
rechtstreeks op radio en tele
visie uitzenden.
Los van het Holland Festival
heeft Utrecht weer een eigen
Festival Oude Muziek, van 30
augustus tot 8 september. In
dat festival wordt aandacht
besteed aan werk uit de Mid
deleeuwen, Renaissance en
Barok.
FRITS BROMBERG
brechts, Henk Elsink, R
Jacketti en de Scooters
lem Duyn, de Star Sist
de Dolly Dots. Of alle art
hun toezeggingen na
komen hangt voor een
deel af van de houding
platenmaatschappijen,
mee zij een contract heb
Het idee om de Nedei
artiesten, net als hun l
kaanse collega's, een pl
laten maken werd ruil
week geleden geboren,
gebeurde", aldus Kamj
Van Warven, „toen ik n
tv-uitzending over de
van de nationale Afrik
zat te kijken. Daaruit
dat er nog verschrikkelij
geld voor hulp nodig
voltrekt zich daar een w
ramp en daarom is elk
tief, ook al is het in i
landen al gedaan, zeei
kom". De plaat word
10.000 gulden gesponsori
het gemeentebestuur
Kampen en het plaatseli
drijfsleven. Dat is bijns
derde van de produktieh
Van de opnamen van d<
wordt een videoclip gei
De muziek wordt gesel
door Hans Vermeulen,
de bedoeling dat de „I
land voor Afrika"-sing
juli dit jaar in Kampe
doop wordt gehouden.
Verzamelde
werken Vestdij
voor Dolman
AMSTERDAM ln
Nieuwe Kerk in Ai
sterdam heeft Twee
Kamervoorzitter dr.
Dolman gisteren de e
ste complete serie
mans van de hand i
Simon Vestdijk in o
vangst genomen. Met
uitgave van „Kind I
sen twee ouders" is:
het gehele romanoeui
van Vestdijk op
markt gebracht. 1
menteel wordt hard
werkt ook de gedich
van zijn hand in zijn
heel uit te brengen.
DONDERDAG 25 APRIL 1985 PAGINjÉ
KAMPEN Binnen drie
maanden verschijnt op de
nationale platenmarkt een
„Nederland voor Afrika"-
single. Meer dan 20 vader
landse topartiesten heb
ben hun medewerking
hieraan inmiddels toege
zegd. Het plaatje wordt
uitgebracht op initiatief
van de Kamper pastoraal
werker Rinus van War
ven.
In eerste instantie zullen
10.000 exemplaren worden ge
perst. De opbrengst van de
platen wordt waarschijnlijk
gestort op het gironummer
van de Stichting Een voor
Afrika, maar het overleg daar
over is nog niet afgerond.
Volgens initiatiefnemer Van
Warven stromen de aanbie
dingen van artiesten om gratis
aan het plaatje mee te werken,
binnen. Zo zijn er al toezeggin
gen binnen van onder meer
Ben Cramer, Frits Lam-
Wim Broeckx
onderscheiden met
beeldje
DEN HAAG De stichting Vrienden
van het Nationale Ballet, afdeling
Den Haag is van mening dat de dan
ser Wim Broeckx zich in het seizoen
1984/85 het meest heeft onderschei
den. Broeckx krijgt daarvoor een
bronzen beeldje van de beeldhouwer
Frits Stapel, dat hem wordt uitgereikt
tijdens een bijeenkomst na afloop van
de voorstelling van 6 mei in het Cir
custheater. Broeckx krijgt het beeldje
voor zijn vertolkingen van Mercutio
in Romeo en Julia, van Petroesjka,
van de Vaandeldrager in De Groene
Tafel en voor de wijze waarop hij
steeds ook aan kleinere rollen gestalte
weet te geven.
Pulitzerprijs naar reportage over
dood militairen
NEW YORK In New York zijn gisteren de Pulitzerprij-
zen voor de beste verrichtingen op het gebied van journa
listiek, literatuur, muziek en theater toegekend. De Pulit
zerprijs voor journalistiek ging naar een krant in Texas,
voor een reportage over de dood van bijna 250 Amerikaan
se militairen, als gevolg van technische problemen met he
likopters van de firma Bell. Een krant in Philadelphia
kreeg een prijs voor haar berichtgeving over meer dan 350
aanvallen door politiehonden op mensen. Andere prijzen
gingen naar reportages over de belevingswereld van een
blind jongetje, de gevaren van veehouden en over de hon
ger in Afrika. De Pulitzerprijs voor literatuur, categorie
non-fiction. ging naar het sinds kort ook in Nederland ver
schenen boek „De goede oorlog" van Studs Terkei. De prij
zen voor muziek en theater gingen naar stukken die nog
niet in Nederland zijn opgevoerd. Aan de Pulitzerprijs is
een bedrag van 1000 dolar verbonden.
Geen krant ontvangen? Bel tussen 18.00 en 19.00 uur, zaterdags tussen 14.00 en 15.00 uur, num
mer 071-122248 en uw kram wordt nog dezelfde avond nabezorgd.
