MARC CHAGALL
veelzijdig scheppend kunstenaar
Oscar-winnares Sally Field:
„Julliehóuden van me"
Michiel Vergeer verrassend aan kop
Ceidóe Commit
Rob Druppers
naar
Sassenheim
FILM/KUNST
VRIIDAG 29 MAART 1985 PAG]f|")
Michael Jackson
onthult zichzelf
LONDEN Terwijl bui
ten duizenden fans ston
den te schreeuwen heeft
de Amerikaanse rockster
Michael Jackson gisteren
in het museum van Mada
me Tussaud in Londen
zijn wassen evenbeeld ont
huld. Er moesten stevige
lijfwachten en bereden po
litie aan te pas komen om
de menigte voor het mu
seum in bedwang te hou
den. Toen Jackson voor
het museum uit zijn limou
sine stapte werd hij be
laagd door enthousiaste
bewonderaars, van wie ve
len al vanaf de dag daar
voor op hem hadden staan
wachten. De popster po
seerde voor journalisten
en fotografen naast het
wassen beeld. Hij ver
klaarde te hopen binnen
kort een toernee door
Groot-Brittnnië te kunnen
maken.
Ex- Vliegende Non is saccharine-syndroom kwijt
VICTOR
Wanneer u vanavond 1 -i
tv (0.05 tot 1.30. Ned 2fT I
naar de Oscar- uitreikir^
afgelopen maandagavori
Hollywood plaats vond.
even opletten of u ergee or,
afloop nog Victor Bannecht
beeld krijgt. Ik durf eat h
wat biscoopkaartje om Un. 1
wedden dat hij dan eem v<
zuur gezicht trekt. Banrden
u kunt hem kennen uitxxsti
van Willigenburgs „Filmen
fans" van woensdag j.l., onvi
een zeer belangrijke rol irief
vid Leans film „A Passij aa
IndiaPeggy Ashcroft >ze
voor haar bijrol in die fih vol
trijs
Bannerjee: wel Gc
Globe, geen Oscar.
- HM
Oscar, Bannerjee niets,
had al iets afgesproken m\
oude actrice, die in LoP
zou blijven voor de begra\&1
van Michael Redgrave. Ibeï
Dame Peggy's Oscar wordydf
kend gemaakt en uit he^ej
bliek verheft zich de impi
te gestalte van de Britse A
la Lansbury. Bannerjee n!er(
loop tegen een verslaggin&
Peggy Ashcroft is een ^o\
vriendin van mij, ik hi g€
een tekst voorbereid, en^
staat opeens Lansbury o;
niets maar dan ook niets,
de film te maken heeft"hL
huilen stond hem nader'be
het lachen. Toch eerdeoer
staan, Victor. nu
SIR LARRY
DEN HAAG Mare
Chagall, die gisteravond
in zijn woning in het
Zuidfranse St. Paul de
Vence overleed, heeft
zich in zijn lange carrière
nooit echt bij een bepaal
de stroming aangesloten.
Terwijl Cézanne, Picasso
en Braque zich begin van
deze eeuw in Parijs wier
pen op het kubisme,
bleef Chagall's werk ge
kenmerkt door een poë
tische, mystieke aanpak
met warme kleuren. In
deze periode herinnert
zijn werk aan zijn witrus-
sische geboorteland, met
boeren, bruiloften en
feesten als onderwerp.
Hoewel hij uitstekende
contacten met de kubis
ten had, bleef hun in
vloed op zijn werk be
perkt.
Chagall, in 1887 geboren in
een groot gezin van Chassidi
sche joden in Wit-Rusland,
trok na zijn mislukte oplei
ding aan de Kunstacademie
van St. Petersburg in 1910
naar Pariis. Zijn eerste grote
expositie had hij evenwel in
1914 in Berlijn, waar hij grote
indruk maakte op de Duitse
LEIDEN In het per
soonlijke kampioenschap
van de Leidse schaakbond
heeft een outsider alleen
de leiding genomen. Na
vier van de zeven te spe
len ronden is Philidor-
voorzitter Michiel Vergeer
de enig overgebleven spe
ler met nog honderd pro
cent.
De belangrijkste concurrent.
Joop Piket, werd uitgescha
keld door een nederlaag tegen
Nico Kuijf, die zelf weer van
Vergeer verloor. Op de tweede
plaats staat de titelverdediger
Peter Passenier met een half
punt minder.
De Philidor-speler Vergeer,
tweede tiental, was vorige
week niet bij de favorieten ge
noemd, maar met jaren
KNSB-ervaring behoort hij
toch zeker tot de sterkeren. In
de vierde ronde had hij dan
ook geen pardon met zijn
teamgenoot Nico Kuijf, die een
Scheveninger onnauwkeurig
verdedigde. Kuijf had tot op
dat moment een goed toernooi
achter de rug met overwinnin
gen op LSG-er Maarten Kuijt
en op de schaker met de hoog
ste rating en de enige hoofd
klasser in het gezelschap: Joop
Piket. Die sloeg in tijdnood, bij
het uitvluggeren, in een iets
betere stelling remise af en
ging vervolgens door zijn vlag.
De belangrijkste achtervolger
is de 20-jarige Peter Passenier.
Hij moest een half punt af
staan aan een goed spelende
Ton Pronk uit Noordwijker-
hout. Passenier was zelf wel
erg tevreden over zijn zege op
Sjaak Kamps. In een rustige
Italiaanse partij bouwde hij
met de witte stukken lang
zaam een aanval op die uitein
delijk bekroond kon worden
met een loperoffer en een
schitterend dameoffer en on-
dekbaar met tot gevolg.
Het peloton spelers met 3 pun
ten telt zes namen. Naast de al
genoemde Piket en Kuijf zijn
dat Ton Pronk en de LSG-ers
Folkert-Jan Geertsma, Gert-
Jan Manniën en Maarten
Kuijt. In de laatste drie ron
den. vandaag en morgen, kun
nen zij het de koplopers nog
lastig maken.
Beker
Philidor-Leiden heeft in de
landelijke bekerstrijd voor
viertallen de laatste zestiën be
reikt. Nadat in de vorige ron
de Katwijk met 3,5-0,5 onder
de voet was gelopen, werd nu
tweedeklasser VHS zelfs met
4-0 verpletterd. Philidor had
totaal geen moeite met de
Haarlemmers. Op het eerste
bord kwam Peter Gelpke wel
iswaar sléchter uit de opening
maar hij maakte dat in het
middenspel weer goed en won
overtuigend. De andere drie
spelers, Leo Hofland, Wim de
Kok' en RAG de Graaff, over
speelden hun opponenten di
rect vanuit de opening. De
volgende tegenstander van
Philidor is nog niet bekend.
Competitie
In de eerste klasse A van de
LSB is de laatste ronde ge
speeld. Zoals verwacht heeft
het Oppermachtige LSG 3 ook
zijn laatste wedstrijd gewon
nen. Tegen het onderaanstaan-
de Boskoop is voorlopig een
6,5-2,5 voorsprong bereikt en
de overgebleven stelling wordt
waarschijnlijk als gewonnen
voor LSG gearbitreerd. Daar
mee heeft LSG het maximaal
mogelijke aantal matchpunten
gehaald: 14 uit 14, met 49,5
van de 70 te behalen bordpun-
ten. De leidse punten werden
binnengebracht door Ruud
Mieremet, Aad van Moorsel,
André van der Drift, Peter
van der Heijden en playing-
captain Nico Bosman. De re
mises kwamen op naam van
Wim Bakker, Henk Koegler
en Frits Taal. De te arbitreren
stelling die de tien completeert
is van invaller G. van Uitert.
Boskoop* haalde nog een punt
weg door G. Snabel die het in
correcte pionoffer van Piet Pi
ket dankbaar aanvaarde. Te
rugblikkend op het afgelopen
jaar kan teamleider Bosman
niet anders dan tevreden zijn.
De enige keer dta zijn team in
problemen kwam was, met
veel invallers, tegen Philidor 5
en ook dat liep nog goed af
met 5,5-4,5.
REMMELT OTTEN
Marc Chagall gefotografeerd op 90-jarige leeftijd In zijn huis in St. Paul de Vence voor een van
zijn werken.
expressionisten. Chagall ging gen en tijdens de Tweede
echter terug naar Rusland, Wereldoorlog zelf is er spra-
waar hij onder meer een ke van een duidelijke ver-
Kunstacademie opzette in schuiving in Chagalls werk.
zijn geboorteplaats Witebsk Overheersten eerst de war
en in Moskou werkte voor me, speelse en lyrische ele-
het Joodse staatstheater, ove- menten op zijn schilderdoe-
rigens zonder veel succes. ken, in die tijd wordt zijn
Tussen de twee Wereldoorlo- werk somberder en geken
merkt door de ontwikkelin
gen die zich in heel Europa
voltrokken. Chagall schildert
later beroemd geworden doe
ken als de „Witte kruisiging"
(1938), „de cellospeler" (1939)
en „de oorlog" (1943).
Tussen de wereldoorlogen
werkte Chagall ook nog aan
zijn doel, een illustratie te
maken bij de bijbel. Daarvoor
verbleef hij ook in Nederland
(1932). Pas in 1956 voltooide
hij het meesterwerk, „De Bij
belse Boodschap", bestaande
uit 67 schilderijen die hij la
ter zou schenken aan de
Franse staat.
Chagall begon zich steeds
meer te werpen op andere
kunstvormen dan alleen het
vee-
hij
in de VS, waar hij decors en
kostuums ontwierp voor ope
ra's en balletten. Eenmaal
weer terug in Frankrijk be
gon hij met beeldhouwen en
met de vervaardiging van ge
brandschilderde ramen voor
de kathedraal van Metz. De
opdrachten stroomden bij
hem binnen. Werk van zijn
hand is nog te zien in het ge
bouw van de VN in New
York, het Israëlische parle
mentsgebouw, in de Metropo
litan in New York en de
Opera van Parijs.
Marc Chagall is tot op hoge
leeftijd doorgegaan met zijn
werk. Twee jaar geleden ont
wierp hij nog gebrandschil
derde ramen voor een kerk
in Mainz. In Nice is een mu
seum neergezet waar een
groot deel van zijn werk te
aanschouwen is. In Neder
land werd hij in 1960 geëerd
met de Erasmusprijs.
Hoe het begon: Sally Field als ,,De vliegende non".
cetie met het cherubijnenge
zichtje dat wereldwijd be
roemd werd door haar tv-rol
eind '50-er jaren als „De vlie
gende non". Een klein vrouw
tje met kinderlijk bolle wan
gen in een babyface; gedoemd
lijkend tot een loopbaan in
vrouwelijke zoetelieve-gerri-
tjes-rollen. Tót ze er zelf een
punt achter zette. „Ik speel
niet meer" zei ze toen, „tot ik
anderssoortige rollen aange
boden krijg". Een dappere be
slissing.
Tuttig i
Na afloop van de Oscar-uit
reiking liet ze de Britse tv-
journalist Barry Norman we
ten: „Ik denk dat ik dat zei op
dat podium omdat die eerste
Oscar me overweldigde. En ik
was me er toen alleen bewust
van dat ik niet voor gek wilde
staan, wat natuurlijk iets zeer
stoms is. Ik heb m'n emotio
naliteit inmiddels wat meer
geaccepteerd en deze keer
kon het me niet schelen of ik
zou struikelen en onzinnige
dingen uit zou kramen. Ik
was hoofdzakelijk dankbaar
dat die collega's die daar zaten
voor mij gestemd hadden. Dat
vakmensen mij bovenaan hun
lijst hadden gezet. En hoe raar
dat misschien over kwam, dat
wilde ik ze laten weten".
Het zijn duidelijk woorden
van een actrice die het erg
moeilijk heeft gehad met haar
image. Die het publiek en
haar collega's met de neus op
een aantal feiten moest druk
ken: Dat er achter dat wat
tuttige uiterlijk van dat zon
der make-up een beetje zielig
ogende vrouwtje een énder
school. Misschien dat haar
korte verhouding met een
man als Burt Reynolds ook te
maken had met die drang
zich op een andere manier te
bewijzen. Het zie-je-wel-dat-
ik-sexy-ben-effect. Want Rey
nolds gold en geldt als Holly-
woods sexy superman. Het is
Sally Field, althans in Ameri
ka, blijkbaar gelukt, al blijft
ze onzeker genoeg. „Pas na
een jaar of zeven, kan ik m'n
eigen werk beoordelen" liet
ze in een interview in een
krant uit Dallas weten. „Zelfs
wanneer ik nu „Norma Rae"
zie, dan zie ik wel een film.
Laurence Olivier: bgjj
montage.
Twee immense applauseiFe
dens de Oscar- ui trei kil
waren voor James Sterdr
(een ere-Oscar voor zijn j^'
carrière) en Sir Laurence
vier. Olivier zou de Oscarr
de Beste Film uitreiken
eerst de nominaties nog FF.
geven en dan de en veil
met de winnaar opentred e
Sir „Larry" was blijkbaê™
beduusd van de staande o\
die hij kreeg, dat hij allee
sten vergat en meteen F
riep: „En de winnaar is", t
Forman, die de winnaar*]?
na afloop: „Ach, ze wi
toch dat de ceremonie |Q
korter was? Sir Laui
heeft het geheel zo een stjj-
sneller gesneden. Van
krijgt hij de Oscar vooi
montage
De Engelsen waren wat i
over het feit dat zij niet zofa,
Oscars oogstten als de
ties voor „The killing fi&§
en „A passage to India" vln
spelden. Producer David K c
nam van de eerste
zich minder kennen:
wijst nog eens hoe
is zo'n Oscar te
vind wel dat
een verwaarloosd
maar nauwelijks m'n eigen
rol erin. Ik voel wel dat ik
niet voor aap sta in die rol.
maar of het echt goed is wat.
ik doe, weet ik nog steeds
niet. Hetzelfde met „Places in
the heart". Ik heb nog geen
recensies gelezen, maar ik ge
loof niet dat ik me voor die
rol hoef te schamen. De film
spreekt mij heel sterk aan,
maar met m'n eigen rol weet
ik nog geen weg'
huilde ik zoals Edna nooit zou
doen".
Sally Field, dochter van Mar
garet Field, contractactrice bij
Paramount Pictures, vanaf
haar vierde jaar opgevoed
door stiefvader Jock Maho-
ney, cowboy-acteur en een
aantal malen film-Tarzan, en
als kind al op privé-les ge
daan door Ma bij niemand
minder dan Charles Laugh-
ton. Ze is zelf gescheiden van
haar jeugdliefde, die een eind
je verderop in San Fernando
Valley woont en die haar
twee zoons (Peter, 15 en Eli,
12) opving als zij er niet was
(„we zijn zeer goede vrienden,
hij en zijn vrouw zijn als le
den van de familie"). Eind
vorig jaar trouwde ze op
nieuw, met producent Alan
Greisman.
In haar dankwoord bij de Os
car-uitreiking betrok ze ze al
lemaal. Haar regisseur, haar
mede-acteurs, haar „ex", haar
kinderen, haar man. „Ik ben
veel dank aan mijn gezin ver
schuldigd. Voor hun liefde,
voor dat ze mij overeind hiel
den. Voor hun geduld met die
obsessie van mij".
Ook Hollywood heeft laten
weten dat het goed zit. „Jullie
houden van me". Sally Field
weet het eindelijk.
BERT JANSMA
LEIDEN De Ondernemers
Vereniging Sassenheim houdt
dinsdag 2 april de tweede
„Promenadeloop". Het betreft
hier een loop waarbij kan wor
den gekozen tussen de afstan
den 2Vi, 5 en 10 kilometer. Rob
Druppers komt (om 19.00 en
19.30 uur) de startschoten los
sen, waarmee de lopers wor
den „losgelaten" op het par
koers dat door het centrum
van Sassenheim en natuurlijk
de bollenvelden zal voeren.
Inschrijven kan vanaf 18.30
uur aan de Hoofdstraat, tegen
over de Hervormde Kerk.
Kosten, fl. 2,50 (jeugd) of fl. 4,-
- (ouderen).
DAVID
Puttnam: komedie v
waarloosd. it
busters" wel krankzinnig vPl
geld opbrengt, maar het A
moet doen met enkel een bil
minatie vooreen liedje?". Or
rigens konden Vrij Nederla&t
lezers vorige week kennishl
ken met de als bijlage gebr»n
te. originele reportage *n
Sydney Schanberg uit de lijd
York Times, waarop de Adi
„The killing fields" is geU
seerd. Né de film lezen is rtn
advies. De film is inmidbi
ook in romanvorm naveri
door Christopher Hud
Voor liefhebbers: De Boeket
24,90.
BERT JANShi
AV Holland
AV Holland houdt op 2 april
(exact de datum waarop de
vereniging 50 jaar geleden
werd opgericht) een iubileum-
trimloop in de Leidse Hout.
Start en finish vinden plaats
op de kunststofbaan. De deel
nemers kunnen kiezen uit af
standen, variërend van 2 tot
ruim 14 kilometer. Leids wet
houder Dick Tesselaar zal 's a-
vonds om 19.30 uur het start
schot lossen. Inschrijven is
vanaf 18.30 uur mogelijk in
het clubhuis. Kosten: fl. 2,50
(jeugd) en fl, 3,50 (ouderen)
Sally Field riep het in
tranen uit voor de bom
volle zaal met vers geper
ste tuxedo's en avondjur
ken in het Music Centre
van Los Angeles afgelo
pen maandag: „O, jullie
hebben zoveel voor me
gedaan. Jullie hebben
mijn leven veranderd. Dit
betekent zoveel voor
me". De Oscar dus. De er
kenning als beste actrice
voor haar rol van de met
vele rampen tegelijkertijd
tobbende Edna Spaulding
in de film „Places in the
heart".
Sally Fields tweede Oscar. De
eerste kreeg ze voor de film
„Norma Rae" in 1979. Van
daar dat ze daar voor al die
collega's uit de filmwereld
kon uitroepen: „Die eerste
keer heb ik het nauwelijks zo
gevoeld. Het was allemaal zo
nieuw voor me. Ik heb geen
gewone carrière gehad. En als
ik één ding wilde, was het jul
lie respect. De eerste keer dat
ik hier stond voelde ik dat
niet. Maar ditmaal voel ik het
wél". En bijna huilend: „Ik
kan er niet meer om heen dat
jullie nu van me houden".
Een lachende reactie in de
zaal die overgaat in applaus.
En Sally Field róept het nog
een keer, met overslaande
stem, op het randje van hyste
rie bijna: „Jullie hóuden van
Sally Field als Edna Spaulding In .Places in the heart"
Onzekerheid
Een onzekerheid, die op zich
zelf nauwelijks ongebruikelijk
is voor een acteur of actrice,
al zullen er weinig zijn die er
zo voor uitkomen. Alleen in
het geval Sally Field, lijkt er
weinig reden voor die onze
kerheid. Na de door haar zelf
gekozen werkeloze jaren,
kwam ze in '76 met „Stay
Hungry" definitief uit de zoe
te rollen vandaan en in de
vier uur durende televisie-se
rie „Sybil" - in Nederland ook
als bioscoopfilm uitgebracht -
speelde ze een geestelijk ge
stoord meisje, een gespleten
persoonlijkheid in het kwa
draat, of beter nog, tot de
vierde macht. Een rol die
haar de „Emmy Award", de
televisie-Oscar, opleverde. En
in '79 speelde ze dus „Norma
Rae", de militante jonge
vrouw die strijdt voor een
vakbond in de fabriek waar
ze werkt. Ze kreeg er alle mo
gelijke prijzen voor, inclusief
die eerste Oscar. Inmiddels
had ze Amerika en de wereld
bewust willen laten zien dat
ze niet alleen huilerige rollen
kon spelen, maar ook talent
voor humor had. Ze werd
Burt Reynolds evenknie in de
twee „Smokey and the ban-
dit"-komedies. En enige tijd
zijn privé-partner.
Frustrerend
Hoe sterk ze bezig is met haar
eigen carrière blijkt uit het
feit dat ze een productiemaat
schappij voor zichzelf opricht
te. „Niet om geld te verdie
nen" zei ze in het Britse blad
Photoplay, „want als je me
een kwartje geeft weet ik niet
wat ik er mee moet doen.
Maar omdat ik niet afhanke
lijk wil zijn. Als acteur leg je
je lot in andermans handen
en dat is vreselijke frustre
rend. Ik wil andere rollen
hebben en als ik ze niet krijg.
wil ik zelf projecten vinden
en daar zelf weer de mensen
voor zien te winnen. Ik ben
in wezen erg onzeker, ik vind
het moeilijk beslissen te ma
ken. Maar ik ben inmiddels
35 en dan heb je toch een aan
tal dingen van jezelf goed le
ren kennen."
Ze is nu 37 en heeft met „Pla
ces in the heart" blijkbaar
haar thuis gevonden. Regis
seur Robert Benton zei over
haar: „Sally betekent voor
deze film, wat Dustin Hofman
indertijd betekende voor mijn
film „Kramer versus Kra
mer". Ze benadert een karak
ter niet van buitenaf, maar ze
kruipt erin. Ze gaat een ka
rakter „bewonen" en dat doen
weinig acteurs. Robert Duvall
is zo'n type. Sally ook". Sally
Field zelf over haar acteren:
„Ik ben geen actrice die naar
huis gaat en haar rol vergeet.
Die rol blijft altijd bij me. Wat
ik zo moeilijk vond in dat ka
rakter van Edna Spaulding is
dat die vrouw haar gevoelens
opvreet, niet kan uiten. Ik zou
schreeuwen en huilen, maar
zij houdt zich in. Na afloop
van zulke hevige scènes als
waarin Edna haar man moet
begraven, moest ik met Ro
bert Benton gaan lopen om
m'n opgekropte emoties kwijt
te raken. Dan huilde ik en
Als „Norma Rae": Eerste Oscar-rol.
Nieuwe bevelhebber
Koninklijke Luchtmacht
DEN HAAG Generaal-ma-
joor F.J. de Jong (50) is met in
gang van vandaag de nieuwe
bevelhebber van de Koninklij
ke Luchtmacht. Het bevel
werd hem op de luchtmacht
basis Soesterberg overgedra
gen door zijn voorganger, lui
tenant-generaal C Baas (57),
die de dienst verlaat vanwege
zijn leeftijd. Baas is benoemd
tot commandeur in de orde
van Oranje Nassau met zwaar
den.
Sally Field en F. Murray Abra
ham (Salieri in „Amadeus")
met hun Oscars.
me". De regisseur laat een
tussenopname zien van Sissy
Spacek, in de zaal. Concur
rente van Sally Field, geno
mineerd voor haar rol in de
film „The river". Sissy Spa
cek lijkt bijna verbaasd naar
die uitbarsting van Sally
Field te kijken. Toch is die
uitbarsting niet zo verwon
derlijk als het lijkt. Sally
Field hééft een merkwaardige
carrière achter de rug. Ze
heeft daarbij zelf het heft in
handen genomen om af te ko
men van wat al haar „saccha
rine-syndroom" werd ge
noemd. Sally Field, het actri-
