HFinTTl TAFEL Politie in Kaap provincie heeft slechte reputatie kerk wereld Gereformeerde synode: belijdenis steeds opnieuw verwoorden Ceid^e Souoo >weer brieven lezers L ACHTERGROND EetdAcOomont DINSDAG 26 MAART 1985 [EN i Bidden voor UDF-leiders De hervormde en gereformeerde werelddiakonaten hebben de gemeenten opgeroepen de gearresteerde leiders van het Vere nigd Democratisch Front (UDF) in Zuid-Afrika en hun fami lieleden in de voorbeden te gedenken. Op 29 maart begint het proces tegen 16 leiders van het UDF. Zij worden beschuldigd van hoogverraad. Als zij schuldig worden bevonden, kunnen zij ter dood worden veroordeeld. Het UDF werd in 1983 opge richt. Het verenigt inmiddels 600 groeperingert, waaronder vakbonden en kerkelijke organisaties, die zich verzetten tegen de apartheid. Het proces tegen de 16 leiders van het UDF zal naar verwachting enkele maanden duren. DPR-leden: studie naar positie leken Het informeel overleg van leden van Diocesane Pastorale Ra den (DPR) heeft de DPR's van de verschillende bisdommen voorgesteld in oktober een studiebijeenkomst te houden over de plaats van de leek in de R.-K.Kerk. Daarbij zou in het bij zonder de positie van de DPR in het bestuur van de Kerk aan de orde moeten komen. Volgens mevrouw Els van Leuken van het informeel overleg heeft het voorstel voor de studiebijeen komst niets te maken met de benoeming van mgr. Ter Schure tot bisschop van Den Bosch. Het gaat er de DPR-leden vooral om te onderzoeken welke plaats en bevoegdheden het Tweede Vaticaans Concilie aan de leken en aan de diocesane pastorale raad van een bisdom heeft toegekend. Beperkt in zijn natuur, oneindig in zijn verlangens, is de mens een gevallen god die zich de hemel blijft I herinneren. Alphonse de Lamartine BRIEF AAN VERONTRUSTEN „Duurzaam en niet beweeg lijk betekentverstarring. Be weeglijk en niet duurzaam be tekent verwarring. Tegen beide gevaren van eenzijdig heid dient de gemeente van Christus zich te wapenen". Met deze boodschap richt het moderamen (bestuur) van de synode der Gereformeerde Kerken in Nederland (GKN) zich in een brief aan ongeveer dertig kerkeraden en enkele classes. Die hadden bij de sy node hun moeiten met be paalde ontwikkelingen bin nen de GKN kenbaar ge maakt. Op de synodevergade ring van november 1984 werd besloten tot het opstellen van de brief, nadat ook op de voorjaarsvergadering al was gesproken over ingediende bezwaren. Belangrijkste thema's uit de bezwaarschriften zijn het aan de bijbel toe te kennen gezag, de homofilie, opvattin gen van dr. H. Wiersinga, het geluid dat de IKON (Inter kerkelijke Omroep Neder land) laat horen, alsmede het spreken van de Kerk. Uit het synodale schrijven blijkt dat het moderamen heeft gepoogd te zoeken naar „wat ligt achter de felle, soms te felle, uitingen van veront waardiging". Naar overtui ging van het synodebestuur blijft het belijden der Kerk het houvast en verschaft het de zekerheid, eigen aan het geloof. Maar dit houvast en de leiding van de Heilige Geest betekenen allerminst een ga rantie voor onfeilbaarheid Dij het zoeken van de weg, die de Kerken hebben te gaan, aldus de brief. Het moderamen ont kent niet dat het gevaar van subjectivisme bestaat. Individualisme Wellicht heeft de grootste verontrusting binnen de Ge reformeerde Kerken betrek king op individualisme en vrijblijvendheid bij talloze ge meenteleden en op een niet langer functioneren van de belijdenis „omdat men zich daar toch niet aan houdt", schrijft het synodebestuur. Het brengt onder de aandacht van de verontrusten, dat in het belijden zowel het ele ment van het duurzame als dat van het beweeglijke zit. Het evangelie moet naar de inhoud niet worden aangepast aan, maar wel vertolkt in een telkens nieuwe tijd. Bewoordingen en denkpatro nen van belijdenisgeschriften ademen de geest van de tijd waarin ze zijn ontstaan. Voor nieuwe generaties gelovigen levert dat de opdracht op, niet alleen het belijden steeds te toetsen aan het Woord van God, maar het ook op nieuwe wijze onder woorden te bren gen. Het onderlinge gesprek in de gemeente blijft onmis baar, vindt de synode. „Aan deze zo broodnodige gesprek ken en ontmoetingen tussen gemeenteleden probeert de synode leiding te geven", al dus de brief. De wiize van leidinggeven verschilt evenwel met die van vroeger. In de jaren zeventig hebben de synoden van de GKN gekozen voor een ande re lijn dan het doen van leer- uitspraken of het nemen van ethische beslissingen, om die vervolgens aan de leden voor te houden en op te leggen. Te genwoordig geeft de synode bezinningsmateriaal uit, on der meer in de vorm van pas torale handreikingen. Dat dient naar de mening van het synodebestuur het belang van meningsvorming binnen de gemeente. Met het materiaal van de sy node is naar het oordeel van het synodebestuur elke ker- keraad in staat vanuit eigen pastorale verantwoordelijk heid gemeenteleden toe te rusten in het proces van be zinning op geloofsvragen of nadenken over ethische kwesties. De synode heeft niet willen volstaan met het ver wijzen naar eerder genoemde besluiten. Zo komt er een ver volg op „God met ons", het stuk van deputaten Kerk en Theologie over de bijbel en de aard van het Schriftgezag. De namens de GKN in het IKON-bestuur zittende leden hebben het verzoek ontvan- fen toch vooral aandacht te lijven besteden „aan de zo noodzakelijke bezinning op de inhoud en het gehalte van de programma's". Paus op satelliet Paus Johannes Paulus II heeft afgelopen zondag een bezoek gebracht aan het sa tellietverbindingsstation „Te- lespazio" ten oosten van Rome en daar een toespraak gehouden tot de arbeiders in de wereld. De toespraak, waarin de paus werknemers en werkgevers opriep tot on derlinge solidariteit, werd via satellieten over de hele we reld verspreid. De kro heeft nog wel overwogen de uitzen ding over te nemen, maar hiervan uiteindelijk afgezien „omdat er dit jaat al zoveel paus In het pakket zit", aldus pater G. Sprokel, hoofd godsdienstzaken van deN KRO. Ongeschoeide Karmelietessen: terug naar Teresia van Avila Zoals vier eeuwen geleden de Spaanse mystica Teresia van Avila binnen de orde van de Karmelieten een hervormings beweging tegen verslapping van de regel leidde en daartoe de orde van de Ongeschoeide Karmelietessen stichtte, zo is er nu in Spanje een beweging van monialen van de orde op gang gekomen die terug wil naar de oorspronkelijke regel met af wijzing van de huns inziens vrijblijvende postconciliaire in terpretatie De Spaanse slotzusters worden in hun land de "Maravillas" genoemd, naar de kloosternaam van de initiatiefneemster van de hervormingsbeweging, "Madre" Maravillas de Jesus, oud- -priorin van het Aldehuela-klooster in Madrid. De Maravillas hebben tot nu toe ongeveer 20 procent van de ordeleden ach ter zich gekregen. Naar verluidt heeft paus Johannes Paulus II zich eveneens aan hun zijde en tegen de meerderheid ge schaard en heeft hij onlangs bekendgemaakt dat hij de "bran dende kwestie" van de toekomstige regulering van de Kar- mel, in eigen handen zal nemen. Gevulde uien met aardappelpuree uit de oven abrikozencompote met zure room Nodig voor twee personen: 4 grote uien, zout, 1 lepel azijn, 5 g margarine, 150 g gehakt, tomatenpuree, pe per, paneermeel. 20 g mar garine; tot 1 kg aardappelen, zout, peper, nootmuskaat, melk, paneermeel, 15 g margarine; 150 g gedroogde abrikozen, 3 Vt dl water, 50 g suiker, (aardappelmeel), half be kertje zure room, halve le pel basterdsuiker. Maak de uien schoon, snijd er aan de bovenkant een kapje af en hol ze uit met be hulp van een theelepel en een aardappelschilmesje. Zet de uien naast elkaar in een pan met een bodem water en de azijn en strooi er zout Over. Kook de uien gaar in twintig minuten, laat ze uit lekken en bewaar het kook nat. Snijd de kapjes en het uitholsel van de uien klein en fruit dit deel van de groente lichtbruin in de mar garine (eerste portie). Bak vervolgens het gehakt even mee en doe er dan naar smaak zout, peper en toma tenpuree bij. Laat dit meng sel vijf minuten smoren en vul er de uien mee. Zet de hoog opgevulde uien tegen elkaar aan in een oven schaal. schenk er het kook nat naast, strooi er iets pa neermeel over en leg op elk exemplaar een stukje marga rine. Beken voor het opwar men en een korstje veertig minuten in een oven die op 6 óf 250 staat. ■Zet de puree, ook met pa neermeel en margarine afge werkt. er naast in de oven. Zet vanavond de abrikozen weg met het water. Kook de vruchten morgen in dat weekwater gaar in een kwartier, doe er de suiker bij en bind desgewenst het vocht met aardappelmeel. Meng de zure room met bas terdsuiker en schep daarvan bergjes op de afgekoelde compóte. JEANNE LANGA De Kaappro vincie in Zuid-Afrika, waar de afgelopen week tijdens rellen in de zwar te woonsteden minstens negenentwintig doden zijn gevallen, heeft al ja- renlang de reputatie een van de politiek meest ge voelige gebieden van het land te zijn. In dit gebied, waar zes mil joen Xhosa wonen, raakten blanken en zwarten aan het einde van de achttiende eeuw voor het eerst met el kaar slaags. Het is de provin cie waar ook veel belangrijke Afrikaanse leiders vandaan komen, zoals Nelson Mandela van het Afrikaans Nationaal Congres en en Steve Biko, de oprichter van de zwarte be wustwordingsbeweging. De provincie dient ook als verbanningsoord voor poli tieke gevangenen, die na hun vrijlating door de Zuidafri- kaanse regering naar woon steden in dit gebied gestuurd worden een maatregel die zeker heeft bijgedragen tot de huidige explosieve situa tie. Bovendien zorgen de twee Zuidafrikaanse „onaf hankelijke" thuislanden Cis kei en Transkei, die in de Kaapprovincie liggen, ook voor spanningen in de zwarte gemeenschap, omdat de Xho- sa-sprekende Afrikanen door het onafhankelijk verklaren van de twee thuislanden hun Zuidafrikaans staatsburger schap verloren hebben. Economisch gezien is de Kaapprovincie een noodlij dend gebied. De grond is schraal en de recente droogte heeft gezorgd voor een aan zienlijke verslechtering van de levensomstandigheden voor de enkele honderddui zenden inwoners van dit ge bied. Vijf jaar geleden waarschuw de een rapport van de inlich tingendienst de Zuidafri kaanse regering dat de le vensomstandigheden in de Kaapprovincie zo slecht wa ren dat men een uitbarsting van geweld, stakingen en on lusten kon verwachten. Vol gens het rapport was het zeer slecht gesteld met de huisves ting en andere voorzieningen in de 75 zwarte woonsteden van de Kaapprovincie. Naar aanleiding van het rap port benoemde de regering toen onmiddellijk een inter departementale commissie, die tot de conclusie kwam dat er tenminste één miljard gul den nodig zou zijn om „de si tuatie normaal te maken", al dus de toenmalige ondermi nister van samenwerking George Morrison. De voor malige minister van posterij en, Louis Rive, de man die na de rellen in de zwarte wijk Soweto in Johannesburg in 1976 met een plan ter ver betering van de woonsituatie kwam, kreeg de opdracht ook een plan op te stellen voor de woonsteden in de Kaapprovincie. Vorig jaar, bijna vier jaar na dat het rapport was uitge bracht, stemde de Zuidafri kaanse regering er mee in om een half miljard gulden, inclusief buitenlandse lenin gen, in de renovatie van de wijken in de Kaapprovincie te steken. Op het moment dat er begonnen werd met de uitvoering van het Rive-plan. hadden echter ook de eerste onlusten in Cradock plaats, nadat de regering een onder wijzer had ontslagen die ge protesteerd had tegen de slechte condities in de wijk Lingehile. Sinds die tijd is het in de meeste woonsteden in de Kaapprovincie, zo'n 75 in aantal, voortdurend onrustig geweest. Kort voordat de po litie tijdens een begrafenis- mars in Langa vorige week 19 mensen neerschoot, had den drie uit de Kaapprovin cie afkomstige blanke parle mentsleden van de kleine Progressieve Federale Partij (PFP) nog gepleit voor een speciale commissie, die de onrust en het geweld in het gebied zou moeten onderzoe ken. De drie parlementsleden den te hebben dat het politie optreden in deze wijken di rect of indirect veel slachtof fers eist. Op dit moment wordt onder zocht welke rol de politie speelt bij de escalatie van de spanningen in de Kaappro vincie. De PFP heeft beëdig de verklaringen over politie acties verzameld van zwarten uit de zwarte woonsteden Cradock, Uitenhage, Port Elisabeth, Port Alfred en Grahamstown. John Malcomess, een van de parlementsleden die gepleit had voor een onderzoeks commissie, heeft drie van deze verklaringen in het Zuidafrikaanse parlement voorgelezen, zodat de verkla ringen openbaar gemaakt konden worden zonder de omvangrijke beperkende be palingen op het rapporteren van politieacties geweld aan te doen. „Bepaalde elementen binnen de politie gedragen zich op een brutale en sadistische manier. Uit de verklaringen blijkt dat het politieoptreden vaak een bestraffend karak ter heeft, in plaats van dat men probeert de vrede en orde te handhaven", aldus Errol Moorcroft, een ander parlementslid. Ook de ver klaringen die de PFP na de rellen in Langa verzamelde suggereren dat de politie een van de voornaamste bronnen voor het ontstaan van con flicten in dit gebied vormt. Dit zijn enkele directe oorza ken van het geweld en de ge spannen situatie in de Kaap provincie. Ongetwijfeld neemt in heel Zuid-Afrika het besef toe dat er een ver band bestaat tussen de slech te levensomstandigheden en het Zuidafrikaanse apart heidssysteem. Dit besef maakt de situatie in de zwar te gebieden van de Kaappro vincie gevaarlijk explosief, zoals de gebeurtenissen van vorige week op tragische wij ze hebben laten zien. BARRY STREEK Copyright The Guardian Botha houdt Le Grange hand boven het hoofd JOHANNESBURG De Zuidafrikaanse president Pieter Botha heeft gisteren de roep om het aftreden van de minister van open bare orde, Louis Le Gran ge, afgewezen. Zijn aftre den werd geëist naar aan leiding van de geweldda digheden in de Kaappro vincie vorige week donder dag, waarbij 19 zwarten het leven verloren door politie kogels. Hun gewelddadige dood leidde tot onlusten die aan zeker nog eens tien zwarten het leven hebben gekost. Tijdens het weekeinde eisten vijf oppositiepartijen, onder andere de blanke anti-apart heidspartij van de Progres sieve Federalen, het aftreden van Le Grange. Deze staat bekend om zijn onbuigzame houding jegens tegenstanders van de apartheid. Botha zei niet te begrijpen waarom een minister die zijn plicht doet zo heftig moest worden aan gevallen. Hij voegde daaraan toe dat hij zich niet zou laten beïnvloeden door de kritiek. De toedracht van de gebeur tenissen van donderdag in de zwarte woonstad Langa bij Uitenhage, waar de politie negentien man neerschoot, blijft echter duister. De blan ke minderheidsregering, heeft een juridisch onderzoek beloofd, maar lijkt al voordat dat is begonnen de lezing van de politie voetstoots te aan vaarden. De lezing van de politie luidt dat zij werd aangevallen met stenen en brandbommen en het vuur pas opende toen de menigte weigerde gehoor te geven aan de oproep om uit een te gaan. Ooggetuigen zei den eenter dat er in net ge heel geen sprake was geweest van een waarschuwing en dat de zwarten, die een be grafenis gingen bijwonen, geen enkele bedreiging vormden voor de politie. Vol gens de Zuidafrikaanse zwar te leider Allan Boesak heeft de politie sommige gewonden zonder meer terechtgesteld. Enkele zwarte jongeren heb ben hem dit verteld, zo zei Boesak gisteren tijdens een persconferentie. Hij mag ove rigens het gebied zelf niet be zoeken. De Amerikaanse onderminis ter Chester Crocker veroor deelde voor de tv het dood schieten van ongewapende demonstranten door de poli tie. Het was de scherpste kri tiek van Washington op Zuid-Afrika tot nü toe. dei 'oor Veel liefs uit Moskou r§ei E i geha: De Amsterdamse zakenman Van Eeghen heeft1}1* zj^ vanuit zijn riante buiten in Heemstede verblijd me^1 ^et uit Moskou. Het Kremlin is bereid rechtstreeks nj sedert land te praten over de kwestie van de kruisrakettok van land zal, zoals bekend, in november besluiten 48 keft de ten te plaatsen, indien er op dat moment méér d^^fsts}€ 20's op Russisch grondgebied staan. Een van de daarbij echter, hoe op 1 november moet worden \jet stat hoeveel raketten er in de Sovjet-Unie zijn opgestegehoud overg( VaN EEGHEN had op twee punten verblijdend^"0*11*" lingen. Er zouden er op dit moment minder dan 3- in de Sovjet-Unie staan opgesteld, en bovendiei" Kremlin bereid zijn met Nederland te overleggei wijze waarop rond 1 november dat aantal kan word troleerd. De heer Van Eeghen heeft zich in de afg< gen ongetwijfeld doen kennen als een positief inj bezorgd man, die alles voor de wereldvrede wil dc zijn bescheiden vermogen ligt. WAT ons echter heeft bevreemd is de grote mate citeit, die de Amsterdammer heeft gekregen. Uit a immers, dat Van Eeghen zakenman is en geen poli mededelingen zijn goed bedoeld, maar rijkelijk na immers niet zo, dat aan de onderhandelingstafel i de Russen op het allerhoogste niveau niet hebbe sproken, dat er inmiddels méér dan 400 SS-20-ra! opgesteld, zoals van Amerikaanse zijde is verklaar het dan zo voor de hand meteen maar geloof te he een Russische ambtenaar die een Nederlandse bu der vertelt dat er minder dan 378 raketten staan? DEZELFDE, wat cynische houding moeten we he f men tegenover de mededeling, dat de Russen bere zijn over Nederlandse controle op het aantal SS-2C ten Premier Lubbers zei enkele dagen geleden in ment, in antwoord op een interpellatie van mevi kers van de PPR, dat de controle ongetwijfeld het fectief zou kunnen worden uitgevoerd door een pari re delegatie naar de Sovjet-Unie te zenden onder lei het PPR-kamerlid. Maar, zo voegde hij daar aan t< wel niet mogen, dus kunnen we maar het beste v» op de Amerikaanse satellietgegevens. LUBBERS sprak daarmee een wijs woord. De uf^^ langrijke Nederlandse beslissing rond 1 november ajs v plaatsing, mag niet uitsluitend gebaseerd zijn op itl,0Db, afkomstig van de Russische propagandamachine, oejar een mogelijke vooringenomenheid aan Amerikaar,en Er moet zoveel mogelijk objectieve informatie wor<Uen meld, op basis waarvan de moeilijke beslissing moer genomen. Dat is een niet gering probleem voor mededelingen van een Amsterdamse zakenman, tpr;e1 bedoeld ook, zullen daarbij weinig of geen £ew'cinct- schaal kunnen leggen. llust Buien DE BILT (KNMI) Na het voorbijtrekken van een de pressie afkomstig van Noord- -Frankrijk wordt het weer in ons land vandaag bepaald door een luchtstroming afkomstig van de Noordzee. In deze stro ming komen talrijke buien voor. De middagtemperatuur wordt dan ook niet hoger dan cirka 6 graden. De wind draait daarbij van west naar noord west en neemt geleidelijk in kracht toe. Na morgen wordt koude polaire lucht naar ons land gevoerd, waarin de tem peratuur verder daalt tot 4 a 5 graden. In de nacht en och tend kan de temperatuur zelfs beneden het vriespunt komen. Beroepingen Gereformeerde Kerken Nederland Beroepbaar, W.D. Davids; H. Ier Hall. Singel. 106, 2284 XW In Rijs wijk (Zuid-Holland). Beroepen te Amsterdam (zieken huispastoraat), mevrouw M.A.T.van der Kooi-Dijkstra te Leimuiden die dit beroep heeft aangenomen. Beroepen te Alphen ad Rijn, F.J.Boer te Breda. Gereformeerde Kerken Vrijgemaakt Bedankt voor Zwartsluis in combi natie met IJsselmuiden-Grafhorst, C.de Putter te Oegstgeest en Lisse. Weerrapportan ven venmorgeniw zij i uldge in c: eg rr miji (c we was *ir eg liny de ^delfc ir h - tnig pen Jdere jp de JWOO 1^inel jn aa öarer i is regen 11° ue bui regen 11° Oeelen regen 10° Eelde regen 10° Eindhoven regen 12° Den Helder zw.bew. 8° Rotterdam regen 11° Twente regen 10° Vlissingen zw.bew. 8° Zd. Limburg regen 12° Aberdeen zw.bew. 7° Athene zw.bew. - Barcelona onbew. 17° Berlijn h.bew. 12° Bordeaux zw.bew. 14* Brussel zw.bew. 11° Dublin mist 9° Frankfort zw.bew. 13° Geneve zw.bew. 15° Helsinki sneeuw 3° Innsbruck zw.bew. 13° Klagenturl h.bew. 13° Kopenhagen zw.bew. 6® Lissabon l.bew. 17° Locarno regen 12° Londen zw.bew. 10° Luxemburg regen 11° Madrid l.bew. 16° Malaga onbew. 22° Malta regenbul 17° Stockholm Las Palmas 'f:li! Brieven graag kort en duidelijk geschreven De redactie behoudt zich het recht voor ingezon den stukken te bekorten Eigen schuld Op alle aanplakzuilen zien we ze hangen; affiches met het opschrift: Züre regen, onze ei gen schuld, onze eigen zorg. Na het grondig vervuilen van de wereldzeeën slagen we er nu ook in de atmosfeer van onze aarde te vergiftigen. Uiteraard is het een goede zaak dat daartegen actie on dernomen wordt. De wijze echter waarop een begin wordt gemaakt met een ver moedelijk langdurige periode van nieuwe belastingen, ont heffingen, verboden en derge lijke vind ik niet reëel. Iedere weldenkende burger begreep twintig jaar terug al dat de explosieve groei van het particulier autobezit, teza men met de enorme hoeveel heid industrieën ervoor zou zorgen dat de mensheid eens geconfronteerd zou worden met onaangename consequen ties. Schrijvers van sciencefic tionverhalen stelden ons een wereld in het vooruitzicht waarin men op straat met zuurstofmaskers uitgerust zou dienen te zijn om tenminste niet onmiddellijk vergi^y worden door een vijan maakte atmosfeer. De nu hevig ontdaan jqqr regeringsleiders hebbeu tot een reclamebureau jr, om een campagne te die tot doel heeft Het K n te doordringen van dét zaak „schoner te leven"ge< beste regeringsleiders, L bliek weet dat allemi Niet het publiek, ma" overheden zijn de schue in deze stinkende affair* M Nu worden we echter Rei fronteerd met de eerste vermoedelijk vele afficb^ geen ander doel hebW de burgers op te zadelr1 een schuldgevoel waar j gen zegt. Naar alle waar*' lijkheid gaat men tracht^ murw te beuken, zod|r straks op onze knieën li#*6 er niet asjeblieft een gifl )U! mer op tv kan versdre waar we onze bijdragi8e kunnen storten om ons,8e ten te sussen, onze schub kopen. Als dat giron^'j eenmaal bekend is, zull'ei gezamenlijke omroepen rv< twijfeld een actiedag orjf~~ ren. Op deze wijze zal e||[ geld uit de zak word&_ klopt, veel meer dan er was geweest als er twintl terug in de regering i« had gezeten die had voor zien en begrepen dat weg gingen de boel te vc| gen. 1 De kreet „de vervuild taalt" kan worden aang door er „de overheid laa vuilen" bij te zetten. R. van den Ab DEN HE

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1985 | | pagina 2