AfiriTTi
TAFEL
Leonardo Boff werkt rustig
door na Vaticaanse kritiek
£eidóeSouAdf'
Vuurwapenvrijheid zuiderburen
maakt Nederland machteloos
kerk
wereld
.GEMOEDSRUST NIET AANGETAST'
ACHTERGROND
£eidócQowwunt
VRIJDAG 22 MAART 1985 Pi
-rus
Animo voor pausmis valt tegen
Tot dusver zijn zo'n 10.000 toegangskaarten aangevraagd voor
deelneming aan de eucharistieviering met paus Johannes Pau-
lus II op 12 mei in de Irenehal van het Jaarbeurscomplex te
Utrecht. De Irenehal biedt evenwel plaats aan ongeveer 21.000
personen. Met name de respons vanuit de parochies is tot nu
toe beneden de verwachting gebleven. Dat kan een gevolg zijn
van het feit dat nogal enige haast gevraagd werd met invulling
en terugzending van de benodigde formulieren ter verkrijging
van toegangskaarten. Daardoor kan ten onrechte de indruk
zijn ontstaan dat het weinig zin heeft toegangskaarten aan te
vragen. Opgave voor deelname aan de pausmis in Utrecht is
nog mogelijk tot 1 april.
Meer priester roepingen in Spanje
Het aantal priesterroepingen is in Spanje de laatste vijf jaar
langzaam, maar gestaag toegenomen. In 1979 bereidden zich in
totaal 1505 jongeren in het groot-seminarie voor op het pries
terschap. Dit jaar is het aantal toegenomen tot 1901. Het per
centage kanidaten dat na afloop van de studie ook daadwerke-,
lijk tot priester wordt gewijd, is opgelopen tot ruim 65 procent.
De belangstelling van de Spaanse jongeren voor het prieste
rambt was tussen 1965 en 1980 in hoog tempo teruggelopen. In
die vijftien jaren nam het aantal groot-seminarie-studenten af
van 8902 in 1965 tot 1505 in 1979. Het Spaanse episcopaat heeft
goede hoop op het doorzetten van de huidige opgaande lijn.
Wees niemands echo,
zelfs niet van een
wijsgeer.
De Braziliaanse bevrij
dingstheoloog Leonardo
Boff heeft „in gemoeds
rust" de verklaring ver
welkomd die het Vati-
caan woensdag over zijn
opvattingen heeft gepu
bliceerd. Zoals gisteren
gemeld, veroordeelt het
Vaticaan in deze verkla
ring bepaalde „onaan
vaardbare" opvattingen
uit Boffs boek „Kerk:
charisma en macht" uit
1981. De franciscaan laat
weten in geheel niet van
zins te zijn met de R.K.-
Kerk te breken.
In een persverklaring legt de
bevrijdingstheoloog er de na
druk op dat in de verklaring
van het Vaticaan geen kritiek
wordt uitgeoefend op de theo
logie van de bevrijding en dat
er in het geheel niet wordt
verwezen naar het marxisme
of het socialisme; dit in tegen
stelling tot het document dat
het Vaticaan in september
1984 over de bevrijdingstheo
logie publiceerde. Boff maakt
in zijn communiqué niet dui
delijk of hij bereid is in zijn
boek de wijzigingen aan te
brengen die het Vaticaan
voorstelt. „De verklaring van
het Vaticaan spreekt in het ge
heel niet van maatregelen te
gen mijn persoon en mijn acti
viteit", aldus Boff. Hij laat we
ten dat hij „in gemoedsrust"
en met verdubbelde aandacht
voor de vragen die het hoogste
gezag in de Kerk stelt, zijn
werk zal voortzetten.
Boff erkent dat de voorstellen
van theologen om de actuele
problemen van de Kerk op te
lossen bestudeerd en zelfs ver
worpen mogen worden door
het kerkelijk leergezag. Hij
legt er de nadruk op dat hij
bereid is te luisteren en uit
spraken van het Vaticaan te
eerbiedigen.
Inauisitie
In «3e linkse media in Italië is
dezer dagen in verband met de
affaire Boff weer met kenne
lijk genoegen naar de vroegere
Inquisitie verwezen. „In ande
re tijden zou pater Boff op de
brandstapel van de Inquisitie
zijn geëindigd", schrijft de
linkse krant Paese Sera. En
ook het communistische blad
II Manifesto laat verstaan dat
het in het Vaticaan weer naar
brandstapels ruikt. Kardinaal
Ratzinger, aanklager en rech
ter van Boff, wordt „groot-in
quisiteur" genoemd.
Deze vergelijking met het ge
vreesde instituut mag grote
lijks overdreven heten, maar
komt niet helemaal uit de
blauwe hemel vallen. De con
gregatie die nu (met de uit
drukkelijk vermelde instem
ming van de paus) Boff heeft
aangepakt en veroordeeld, de
„Congregatie voor de Geloofs
leer", is een voortzetting van
de in 1542 ingestelde „Congre
gatie van de Universele Inqui
sitie". Daaronder kwamen de
toen al eeuwenlang bestaande
inquisitietribunalen of „Tribu
nalen van het Heilig Officie"
te ressorteren. In 1908 veran
derde paus Pius X de naam
van de congregatie weliswaar
formeel in „Heilig Officie"
maar dat heeft gedachtenasso-
ciaties met de inquisitie nooit
kunnen verhinderen. De con
gregatie werd afgeschilderd
als een soort geheime politie
van de paus, een apparaat dat
oppermachtig was en dat de
„herders van Gods kudde"
flink wat schrik aanjoeg. In
1965 kreeg dit „inquisitieinsti-
tuut" onder druk van de Con
cilievaders niet alleen een po
sitiever en aangenamer karak
ter, maar ook een andere,
minder onheilspellende naam.
Sindsdien heet het de Congre
gatie voor de Geloofsleer.
Deze congregatie procedeert
nog altijd tegen geloofsdiena-
ren die in hun opvattingen af
wijken van de officiële kerke
lijke leer. Nadat de congrega
tie heeft geconstateerd dat een
theoloog afwijkt van de leer,
krijgt „de verdachte" gelegen
heid zijn mening toe te lichten
en/of deze in te trekken. Doet
hij dat niet, dan kan een ver
oordeling volgen. Tenslotte
wordt aan de paus overgelaten
de strafmaat vast te stellen.
Verdachte theologen komen
overigens zelden op de door
hen verkondigde („dwaal"-)
theoriëen terug. Toch doet de
Congregatie het dan soms naar
buiten toe voorkomen alsof de
verdachte die bereidheid wel
heeft getoond. Illustratief is
het geval Schillebeeckx. De
congregatie deelde in haar
laatste vonnis over Schille
beeckx aan de pers mee dat de
domenicaan beterschap had
beloofd. Alle Italiaanse kran
ten meldden de volgende dag
dan ook dat Schillebeeckx
door de kniëen was gegaan
voor Ratzinger, de Duitse kar
dinaal die de Congregatie voor
de Geloofsleer aanvoert. Schil
lebeeckx moest dat daarop zelf
allemaal weer gaan ontkennen
en tegenspreken.
Hoe het uiteindelijk met Leo
nardo Boff zal aflopen kan
slechts worden gegist. Boff is
alleen veroordeeld voor zijn
boek „Kerk: charisma en
macht", maar niemand slaagt
erin die publicatie los te zien
van wat Boff in de wereld be
tekent als bevrijdingstheoloog.
Trouwens, een deel van deze
bevrijdingstheologie is juist
vervat in dat gewraakte boek.
In het Rijks
museum Het
Catharijnecon-
vent in Utrecht
wordt momen
teel de laatste
hand gelegd
aan een ten
toonstelling
onder het
motto „Neder
land en de Ka
tholieken". Op
de foto de
kostuums zo
als die destijds
werden gedra
gen door de
geheim ka
merheer van
de paus
(rechts) en de
huisprelaat
(links).
CHRISTELIJKE GEREFORMEERDE
KERKEN:
Classis Hoogeveen neemt
predikant gemeente af
De classis Hoogeveen van de Christelijke Gereformeerde
Kerken blijkt maandagavond te hebben besloten ds. J. Zuur
los te maken van zijn gemeente in Assen. De classis meent dat
een vruchtbare samenwerking met hem niet langer mogelijk
is. De gemeenteleden zelf waren hierover gisteren nog niet
ingelicht.
De circa 180 Christelijke Gereformeerde kerkeraden zullen
rond het weekeinde een vertrouwelijk schrijven ontvangen,
waarin het besluit wordt toegelicht. De classis heeft het be
sluit in beslotenheid genomen. Zelf is ds. Zuur niet bij de be
sluitvorming betrokken geweest. Ook de motieven van de
classis zijn hem onbekend. Losmaking betekent dat een pre
dikant zijn volle rechten als Dienaar des Woords behoudt,
maar dat ambt niet meer in zijn huidige gemeente mag uitoe
fenen omdat die hem is ontnomen. Wel is ds. Zuur beroep
baar in de Christelijke Gereformeerde Kerken en mag hij de
sacramenten blijven bedienen. Eind 1983 behoorde ds. Zuur
tot de veertien predikanten van de CGK die een protestbrief
tegen de komst var) de kruisraketten ondertekenden. „Dat
heeft als een katalysator gewerkt", zegt hij nu.
lod
Brinkman van verre
F.B
W N
p ree
EeN bewindsman-op-zakenreis heeft vanuit het b| doo
weer eens een fikse steen gemikt in de Haagse polt-aak
ver. Het is niet voor het eerst dat dit gebeurt en h?er v
wel niet de laatste keer zijn. Minister Brinkman?16 r<
parlementariër op de tenen gaan staan met zijn uifsj^drj
in Engeland over een commercieel televisienetst
niet tegen te houden is, aldus de minister van wv^aar
omroepen, uitgevers en STER maar aan dezelfde taji vie
om een dergelijk net te gaan beheren. Maar let w^ De
man vertelde erbij, dat hij zo'n oplossing pas ^iet in l
de verkiezingen.
ISW
UtEN wat vreemde boodschap uit de mond van ien
zich juist zo heeft geharnast als kruisridder tégen i
cieel gekleurde televisie. Geen haar op het hoofd \tn
zittende bewindsman piekert er over ingrijpende wf r
aan te brengen in de Mediawet, die rond de jaarwij
behandeling moet komen en nu nog een tournee naai
adviserende organen. Verhaaltjes over commerciële**'-'
nédat dit kabinet de rit heeft beëindigd, passen in i
verte niet bij het standpunt dat Brinkman tot nq
heeft verdedigd: geen commercialisme om het Ne(AAC
zuilenstelsel, dat toch al flink wankelt, overeind te^nie
BRINKMANS eigen CDA had de echo van zijn u" v(
nog maar net in de oren of daar sprak men al gepepj^6™
Brinkman is bezig over zijn eigen graf heen te re"^
praat voor z'n beurt. Alleen bij de VVD zijn de me( hcm
listen opgeveerd: ze zien een opening om grotere vhiliu
de ether te scheppen. Brinkman had beter zijn monètalei
Misdaadslachtoffers
(ma
ONLANGS is op een congres weer eens aandacht 1 aar
voor hulp aan slachtoffers van criminaliteit. De pL ee
D. Mulder, eertijds adviseur van het ministerie vai
hield een indringend pleidooi de belangen van de|s de
fers beter in het oog te houden. a,
be
Het vraagstuk speelt al vele jaren en al die tijd isij h
baar bitter weinig of niets aan gedaan. De misdadi{fan 1
gepakt (of niet natuurlijk), berecht, vervolgens vooP'?1^
allerlei psychiatrische en andere begeleiding, en o, ir
als hij schuldig wordt bevonden (of niet, want datr-~~
woordig niet meer zó natuurlijk). In elk geval: er w
aandacht aan hem of haar besteed. ;e
HET slachtoffer daarentegen kan bij lichamelijk lel
nen op medi^phe verzorging op eigen initiatief enrx^j
rest blijft hij/zij zitten met vaak ernstig geesteli^€j
Frustraties waarvoor niemand klaar staat. In feil
slachtoffer er vaak ernstiger aan toe dan de dader. ,^ze s
damentele juridische ontkenning van de status van*
fers als belanghebbenden", aldus de heer Mulder. HA/
inist
Er moet in zijn visie een gezaghebbend orgaan in t de
worden geroepen, dat de zorg voor de slachtofferen,
neemt. Ook het strafrecht zal moeten worden aj doi
Vanuit het ministerie van justitie zijn er belofteser
maar spoed en meer doortastendheid is een vereis!
niet alleen een zaak van billijkheid maar ook van
recht.
Kaasomelet,
zuurkool met
banaan en
aardappelpuree
vla met rumbiscuits
vegetarisch
Als u met z'n tweeën bent,
dan heeft u nodig: 3 eieren,
3 lepels melk, zout, peper,
50 g kaas in dunne plak
ken, 15 g margarine, peter
selie:
500 g zuurkool, 1 banaan,
10 g margarine, paprika
poeder;
0,5 tot 1 kg aardappelen,
zout, peper, nootmuskaat,
melk, 15 g margarine;
0,5 liter gele vla (0,5 liter
melk, 25 g custard, 30 g sui
ker), 4 lange vingers, paar
lepels rum of water met
rumessence, Frans vruch
tje.
Klop de eieren los met melk.
zout en peper en leg de kaas
(zonder korst) klaar. Smelt
de margarine in een flinke
koekepan, schenk er het ei-
ermengsel in, schep het stol
lende deel van de eieren met
een vork naar het midden
van de pan, verdeel vervol
gens de kaas over de eieren,
sluit de pan en laat de omelet
op een klein vuur stollen.
Vouw de omelet in de pan
dubbel en laat haar zo op een
schotel glijden. Garneer de
omelet met een toef peterse
lie.
Kook de zuurkool in weinig
water gaar in twintig minu
ten. Snijd de banaan in plak
jes en warm die met de mar
garine op het laatst even mee
met de zuurkool. Garneer de
groente met paprikapoeder.
Geef de aardappelpuree vers
of doe haar in een ingevette
ovenschaal, strooi er weinig
paneermeel over, leg daar
stukjes margarine op en zet
de schaal even onder een
hete grill (of twintig minuten
in een oven die op 6 of 250
staatvoor een korstje
Besprenkel stukjes lange
vinger met rum of verdund
rumessence en leg er een
gele vla op. Garneer met een
paar mooie stukjes Franse
vrucht.
JEANNE
BELGISCHE WAPENINDUSTRIE GOED VOOR 20.000 ARBEIDSPLAATSEN
TURNHOUT „Een semi-
automatisch machinegeweer?
Geen probleem. Wat mag het
ding kosten?". De woorden
van de verkoper in een
toch bonafide wapenhan
del in Sint Niklaas maken
duidelijk, dat in België bijna
alles op wapengebied mogelijk
is. Weliswaar is de laatste ja
ren veel verbeterd, onder
meer op het gebied van de
^controle op de verkoop van
handwapens, maar de vrijheid
in de ongeveer 400 geregis
treerde verkooppunten blijft
groot. Zo groot zelfs, dat Bel
gische wapendetaillisten Ne
derlanders tot de beste klan
ten mogen rekenen.
De Tweede Kamer ging deze
week akkoord met een wets
ontwerp waarin het wapenbe
zit wordt geregeld. Een goede
zaak, zo'n wet, daar was men
het in de Kamer wel over
eens. Maar tegelijk zei men
dat het „dweilen met de
kraan open" blijft als er in
België niet iets tegen de wa
penhandel wordt onderno
men. Een dagje „winkelen"
bij onze zuiderburen levert
zelfs aanbiedingen van hand
granaten en vlammenwerpers
op.
Nu het in eigen land met de
wapens voorlopig wel goed
lijkt te zitten, is het volgens
de Tweede Kamer tijd dat de
Belgen eens worden gewezen
op hun verplichting in actie te
komen. Ze hebbben het in
1970 in Benelux-verband ge
sloten „wapenbeheersingsver-
drag" nog altijd niet geratifi
ceerd en dus blijft de uit 1933
stammende wapenwet van
kracht. „Die wet is flink ver
ouderd en dat maakt ons
werk een flink stuk lastiger",
leggen rechercheurs van de
afdeling Opsporingen van de
politie in Antwerpen uit.
„Weliswaar is er op het ge
bied van de handwapens een
goed vergunningenstelsel,
maar sportwapens en 22-punts
jachtgeweren kan iedereen zo
maar vrij kopen. Naam noch
jachtpapieren worden ge
vraagd".
Op het bureau van politie
wordt een flink uit de kluiten
gewassen geweer tevoorschijn
gehaald, dat deze week nog is
gebruikt bij een overval op
een nachtclub. „Het waren
een paar opgeschoten jongens
die er mee liepen te sjouwen.
Die hadden het toch niet mis
selijke wapen moeiteloos bij
een wapenhandel op de kop
getikt.
Voorbeelden van dit soort zijn
er legio. Kijk in de krant:
„Antwerpse Hold-Up-Dag".
Elke maand worden er meer
overvallen gepleegd. We zit
ten er wel een beetje mee.
Zo'n onder gangsters, zeer
populair wapen kan met
een vrij verkrijgbare, bloed
linke Brenneke-cartouche een
gat van minstens tien centi
meter grootte in bijvoorbeeld
een politiebusje maken. Aan
de andere kant van de wagen
blijft dan een even groot gat
achter. Er kan per laadbeurt
acht keer mee worden ge
schoten, het kost maar 700
gulden en is in alle zaken in
het grensgebied met Neder
land te koop. Trouwens, een
beetje handige jongen bouwt
deze shotgun zo om tot een
wapen waarmee hij als een
revolver kan schieten", klinkt
het bitter.
Een goede schatting van het
aantal Nederlanders dat op
deze waar afkomt, is volgens
de politie-functionarissen
moeilijk te maken. „Het zijn
er in elk geval veel, erg veel.
Waren het er maar een paar
honderd, dan zou het nog wel
meevallen. Nee,, het zijn er
elk jaar duizenden".
Brood verdienen
Belgische politici benadruk
ken het keer op keer: „Het
beleid blijft erop gericht een
snelle bekrachtiging van de
Benelux-overeenkomst inzake
wapens en munitie te bevor
deren. Maar zolang er nog zo
veel mensen in de wapenin
dustrie en -handel hun brood
moeten verdienen, hoeven de
Nederlandse politici er niet op
te rekenen dat er iets zal ver
anderen", zegt Georges Lang,
voorzitter van de Unie van de
Wapenmakerij in België, die
zowel fabrikanten als grote en
kleine handelaren verenigt.
Volgens de Unie zou een snel
le inwilliging van het Neder
landse verzoek de wapenhan-*
del in België aan banden te
leggen, veel Belgen brodeloos
maken. „Bovendien zou al
leen maar een verschuiving
optreden naar landen als
Frankrijk, waar nog veel
meer mag dan in België en
Nederland. Wie in eigen land
het wapen van zijn keuze niet
mag kopen, omdat hij geen
vergunning heeft, rijdt ge
woon nog een stukje door
aldus Lang. Daarom zou hij,
als er dan toch regels gesteld
moeten worden, ervoor willen
pleiten een Europese aanpak
te kiezen.
De Unie-voorzitter vertegen
woordigt de belangen van
naar schatting 20.000 mensen
die v§n de wapenindustrie af
hankelijk zijn. De invloed van
deze machtige groep is duide
lijk merkbaar, want de Belgi
sche regering treuzelt nu al
vijftien jaar met de wapen-
wetgeving. „We begrijpen de
Nederlanders best. Natuurlijk
gaan we ermee akkoord dat
er een vorm van controle
moet zijn. Het zou al een goed
begin zijn als in Europees ver
band gestreefd zou worden
naar een vorm van registratie
van de verkopen. Maar laten
we de zaak verder niet over
drijven", aldus Lang.
Paradijs
„België is echt een paradijs
voor de Nederlandse wapen-
liefhebber", zeggen de Ant
werpse rechercheurs. En in
derdaad, wie bijvoorbeeld de
zaak van Roland Reymen in
Turnhout binnenloopt, treft
daar een enorme verscheiden
heid aan jachtgeweren, long
De Gouden Gids bij onze zuiderburen geeft honderden grote
en kleine handelaren aan, waar ook het minder „onschuldige"
wapentuig verkrijgbaar is.
Wapenhandelaar Roland Reymen in het Belgische Turnhout: „De Nederlanders komen in België
wat halen tegen hun gevoel van onveiligheid. Een wapen geeft veel mensen een zekerder ge
voel".
rifles en shot- of riot-guns.
Onafzienbare rijen antieke
wapens, met fijne bewerkin
gen op het staal, tot en met
semi-automatische, Kalashni-
kov-achtige creaties. Half-au-
tomatische gevaartes met
trommelmagazijnen. „Vijftig
keer schieten per laadbeurt,
goed voor slechte schutters",
schaterlacht de handelaar.
De wanden hangen er vol
mee, de etalage puilt uit. Het
wordt al gauw duidelijk dat
de meeste wapens die hier
staan, vooral bedoeld zijn
voor de jacht. De advertenties
van de wapenhandelaren zijn
dan ook bijna allemaal op de
jager gericht. Maar ook ander,
minder „onschuldig" wapen
tuig gaat volgens eigenaar
Reymen goed van de hand.
De Nederlanders die in zijn
zaak komen, worden volgens
hem vaak door heel andere
motieven dan de jacht gedre
ven. „De Nederlanders ko
men in België wat halen te
gen hun gevoel van onveilig
heid. Een wapen geeft veel
mensen een zekerder gevoel",
zegt Reymen.
Hij maakt zelf de vergelijking
met de verdovende mid«3elen.
„De Nederlanders komen in
drommen hun wapens bij ons
kopen, terwijl andersom veel
Belgen naar Amsterdam gaan
voor verdovende middelen.
Dat is in Nederland weer ge
makkelijk en vrij goedkoop te
krijgen. Een Belg of een Ne
derlander die een beetje afge
legen woont, moet de kans
hebben een verdedigingswa
pen te kopen", vindt Reymen.
Strenge regels voor de wa
penverkoop zullen naar zijn
mening dan ook juist deze
mensen treffen. „En het zijn
meestal keurige mensen, die
Nederlanders die ik in m'n
zaak krijg, echt geen gang
sters", verzekert de Turn-
houtse handelaar.
Zwaarder materiaal
De wapenhandel wil doen ge
loven dat criminele elemen-,
ten hun wapens niet daar,
maar op de zwarte markt ko
pen. Het is echter een publiek
geheim dat er ook heel wat
zwaarder materiaal onder de
toonbank door gaat. Wie als
Nederlander in de Belgische
grote steden op zoek gaat naar
het grotere werk, heeft al
gauw succes. Een in de Ant
werpse onderwereld bekende
figuur, die alleen met zijn
voornaam Bert vermeld wil
worden, verzekert alles te
kunnen leveren, via handela
ren die gewoon in de Gouden
Gids staan. „Zeg het maar wat
je wilt hebben. Handgrana
ten? Hoeveel? Antitankge-
schut? In een wapenproduce-
rend land als België is aan al
les te komen. Tot vlammen
werpers en volautomatische
geweren toe. Je zal de Am
sterdammers de kost moeten'
geven die elke maand wat
schiettuig komen halen", al
dus de man die bekend staat
als de Pistolen Paultje van
Antwerpen.
Dergelijke aanbiedingen zijn
uiteraard niet in de winkels
zelf te vinden, maar past wel
bij België als wapenland. Die
mogeljkheid zal blijven be
staan zolang de wapenindus
trie in België nog een belang
rijke economische factor is.
Alle Nederlandse druk ten
spijt.
ARJEN VAN DER SAR
'j,prei
DE BILT Ook ma a
het weer onder invL
een depressie, die in;,
gelse kanaal lag en
het zuidelijk deel
Noordzee trekt. Het
gebied geeft wel op dt
plaatsen nu en dar
ar het heeft ook
gemaakt aan het koiQprj
van de eerste helft
week. De middagtem)
is nu, met ongeveer
maar iets onder de
waarde voor de tijd [j di
jaar. |js v
Ook zondag en het b<
volgende week be
weer onder invloed i
pressies, met af en Icq, j
en middagtemperatui^f
9 graden. De kans op
voorlopig maar klein.
Weerrapportert van ven morgen
Stockholm i
Las Palmas
GRATIS ELCE WOENSDAG.
BIJLAGE BU UW KRANT 4
INFORMATIE OVER FILMS.»*
THEATER. RECREATIE. EXPC
EN EEN COMPLETE AG~
