Omwegen
%In Leiderdorp gebeurt nooit wat";
Hen plaatsje tegenover Zoeterwoude
ALLER
LEI(DS)
„We gaan niet met
bijbelteksten smijten
[DEN OMGEVING
CcicUc Gouaatit
VRIJDAG 22 MAART 1965 PAGINA 17
'38 WAREN ER PLANNEN VOOR EEN TWEEDE SCHIPHOL BIJ
LEIDERDORP: EEN NEGORIJ WERD UIT DE VERGETELHEID GEHAALD...
Bveld ti
Fogelt
e
r dr. Cr van ons kent niet bei-
va^orP als de dynamische,
s tel. ilbeiovende Rijnlandse ge-
s,e^nte, die groeit en almaar
®g,en'it en allerlei vestigingen
Kaag instellingen aan de grote,
nep; tere, maar historisch jonge-
»rp: zi buurman Leiden ont-
,'2f"dende en immer minza-
Wam burgemeester Van der
>e Gijzte mag trots zijn op z'n
Ni<£3uurliik t'jdperk. Hij is
Liaae: r 69 uit naam der konin-
zi haar plaatsvervanger in
r. Kajerdorp geweest. Enkele
2232jduizenden inwoners beta-
2102 ^un b'jdrafien aan de
- Rljrfr in 1938 zag het er alle-
dr. vil even anders uit. Dat
Va? nog de tijd, dat Lejder-
iAaeyfp „alleen maar lang en
S d?; breed was". We kusnen
radus h terugkeren naar een
le - Kroorlogs Leiderdorp van
!n dr-1 47 jaar geleden, aan de
ir Hjd van een rijkelijk met
in-witte foto s geïllus-
- Terrd periodiek dat destijds
v. Scheen onder de naam
dr'e bladzijden
725^i?ekte ..Wij" op een uit-
'idige manier Leiderdorp,
egstg< zich graag door de ver-
39. zae vreemdeling liet bekij-
uborigines en de later in-
Voerde gemeentenaren een
^3,1'rode kleur van vëront-
Dtheeiprdigir
jtheeiprdiging krijgen bij het le-
»er invan die ontdekkingen
atheel» het blad „Wij", dêt zich
M*2*3(ervaard begaf op een ge-
dwijk P dat later door onze pulp-
leen den zou worden ontgon-
ïnd va. „Wij" kwam op Leider-
al' omdat daar 's lands
^ped'^nationale luchthaven
ejepti ko.aen! De anonieme au-
sMf kwam, geheel privé, kij-
i, ze. „O, is dit nu leider-
én liet verder lauwe-
eJ>u 0s een spaan heel \an het
ptsje waar 3000 nensen
centronden. Hoogst verirakelij-
Hillectuur voor de stieekbe-
in '85, dat wel. De ge
il^ f®iedenis stond in '34 op de
Kriiisjnipel van de tweeie we-
jdoorlog en het vliegveld
>EN -I er nooit komen. De re-
12S^^e begon aldus...
leitW de iaatste weken is het
0704pje Leiderdorp plotseling
NDiElde verzonkenheid van de
-delijke rust naar voren
genaaid, nu de regering plan-
heeft aangekondigd in
ie omgeving een centraal
zaterdelijk vliegveld aan te
Leiderdorp wordt
»nhude Plannen doorgaan
16.00 tweede Schiphol Croy-
tot 1|, Le Bourget. Waar nu de
agelilnisman met zijn karretje
v Sr'zullen straks de
kenhrs met internationale
es vahmerborden snorren,
I0-I9»r thans een puffend boot-
1lat zijn weg zoekt door de
^"^vcnoijdc Oude Rijn, het
0-l6£e geluid geeft dat de stil-
u. irerstoort, denderen straks
130 ipC 3's en wellicht de nog
rin-it
De wonderbare
gezangen
van de
Volkshuis-merel
De wonderen zijn de we
reld nog niet uit, zeggen we
al sinds 's mensen heuge
nis. Reeds meer dan een
week zingt een merel, vlak
achter de rumoerige bure
len van de Leidse Courant,
zijn hoogste lied. De
vreemde, niet in te tomen,
vogel heeft een standplaats
gekozen op de televisie-an
tenne van het zich vernieu
wende Leidse Volkshuis
die uitsteekt boven de ste
nen massa's van de Haar
lemmerstraat cum annexis.
In weer en koude wind en
natte sneeuw gaat hij zich
daar te buiten aan levens
lust. Met kleine zinnetjes
van hoop en verwachting.
Van 's morgens vijf minu
ten vóór zes tot 's avonds
een uur of zeven. Met
inachtneming van de thee-
of koffiepauzes.
Het moet wel een bijzonde
re merel zijn, want zijn re
pertoire lijkt rijker dan
dat we van z'n collega's ge
wend zijn. Hij maakt dolle,
ja zelfs gewaagde bi tonale
grapjes; steeds weer nieu
we variaties op een lente
thema. Het lijken bijna al
lemaal vragen. Z'n trillers
raken aan de „pop". Soms
gaat-ie even ergens bood
schappen doen, maar dan
is het diertje zo weer terug
om zichzelf en mij te ple
zieren. Waarschijnlijk
heeft hij in deze winkel-
buurt een scharrel zitten en
af en toe verslikt hij zich
in z'n eigen geestdrift en
struikelt-ie over zijn prach
tige poëzie met uitdagin
gen en ordinaire uithalen.
Blijf daar maar eens onge
voelig voor. Waarom gaat
zo'n merel niet naar de
Leidse Hout, een hoge
boom in?, vraag je je af.
Maar nee, onze bloedeigen
merel viert het nieuwe le
ven liever als solist op een
steedse antenne. Een fanta
sierijke, inspirerende, flui
tende straatjongen op de
grens van de Leidse Camp.
De rulle linde
„Op een zonnige dag als die
ene Zaterdag schijnt de le
venssnelheid van Leiderdorp
vertraagd. Boven uit de toren
van de Hervormde kerk ziet
men de trilling van de lucht
boven het weiland. Onder
een rulle linde in een petite-
rig voortuintje zitten een
oude dame en haar zoon, rus
tig, niets uitvoerend. Hun fa-
„Een dorp, dat alleen maar lang, en niet breed is", met aan de overkant, rechts, het goede
Meerburgse Zoeterwoude.
Op mijn omwegen door stad en land I
kom ik graag mensen tegen. U kunt I
mij telefonisch of schriftelijk vertellen
wie graag in deze rubriek zou willen Wfl
tegenkomen. Ik ben bereikbaar via 071 BHKi) tLtHH
- 12 22 44 op toestel 10. -Hoor Ton Piclors
milie heeft misschien eeuwen
hier gewoond en zij zullen
wellicht hier nog eeuwen
wonen. Het kruideniertje
knoopt een wat langer ge
sprek met een van zijn klan
ten aan dan gewoonlijk.
Tempo ontbreekt. En eerlijk
gezegd lijkt het een beetje
zonde om deze welhaast
plechtige rust op te offeren
aan de brullende snelheid
van verkeer en landsverde
diging. Alleen de vuilnisman
en de straatveger hebben
tempo, want morgen is het
Zondag en dan moet het dorp
brandschoon zijn. Overigens
valt er weinig schoon te ma
ken..." Mooi hoor. Alleen om
deze opening al zou de schrij
ver in „Wij" de toen nog niet
bestaande P.C.Hooft-prijs
verdiend hebben. Maar het
blad ging verder:
„Zo plotseling is daar een
dorpje uit de nevel der ver
getelheid te voorschijn ge
sprongen. Een aaneenschake
ling van huizen, waarvan bij
na niemand iets wist, behalve
de inwoners en de naaste
omgeving. Een verloren plek,
ergens tussen Leiden en Al
phen aan de Rijn, waar twee
kerktorens bovenuit spitsen
en recht tegenover Zoeter
woude: dat is Leiderdorp.
Eerst is het de omroeper van
het A.N.P. geweest, die aan
kondigde, dat plannen ge
maakt werden voor de aan
leg van een centraal vlieg
veld in de omgeving van Lei
den en waarschijnlijk bij Lei
derdorp. Niemand zal meer
verwonderd zijn geweest dan
de goede dorpelingen zelf,
toen ze de naam van hun
woonplaats „zo maar door de
radio" hoorden afroepen.
Want er gebeurt in Leider
dorp nooit wat''.
Krentebrood met
zure haring
Niemand wist precies waar
Leiderdorp lag. Ja. ergens bij
Leiden. Maar „Wij" heeft het
ontdekt: „Neem een autobus
die op Boskoop rijdt en waar
in een aantal jongelieden van
het land krentenbrood met
zure haring eten en men late
zich rijden tot in het hart van
de goede gemeente Zoeter
woude, daar waar een gewel
dige kerk haar koepels de
lucht insteekt. De chauffeur
zegt dan: „Leiderdorp, aan de
overkant van de Rijn" en dat
is het dan. Vlak bij de Zoe-
terwoudse smederij waar
men autogeen last en snijdt
moet je eerst de vlierstruiken
opzij duwen en dan sta je op
een vlondertje aan de oever
van de Oude Rijn. Je hoeft
maar even te roepen en dan
komt er een grijsaard in een
vlet, die handig met een paar
afgeknabbelde riemen werkt
en de welluidende somma
van vier centen voor zijn ge
presteerde arbeid vraagt. En
dan daar, waar de neus van
de vlet de andere oever
raakt, daar is Leiderdorp".
De man van „Wij" ontmoette
aan de overkant alras de
tweede inboorling: een
groenteboer die een krop sla
en drie komkommers op een
kruiwagen transporteerde, en
„Rustig gaat hij zijn gang, zich niet storend aan mensen om
hem heen. De hele dag sabbelt hij zo n beetje op zijn pijp en
snijdt wat kroppen sla van zijn stukje land. Het standaardtype
van den Leiderdorper"...
daarna werd het gemeente
huis ontdekt, en een tol,
„zo'n voorwereldlijk ding,
waar men betalen moet als
men erdoor wil. De tol vraagt
een cent om u door te laten
naar Zoeterwoude en als u
handig bent, dan betaalt u
dat lachend, want de vletter-
man vraagt twee cent en de
andere weg, langs Leiden, is
een uur lopen. Bovendien, de
tolgaarder, een jongmens dat
bij zonnig weer aan de bui
tenkant en bij regen aan de
binnenkant van het venster
zit, zou u zonder cent niet
doorlaten. Dan was u ver
plicht om in het oprechte
„Koffijhuis" daarnaast te bi
vakkeren".
Uit de vergangenheid wist
„Wij" te verhalen, dat er in
de 17e eeuw een of andere
steenrijke koopman was die
er niets voor voelde „om
naast zijn collega's aan de
Vecht te wonen. Welnee, hij
bouwde in een iepen bosje
aan het Leiderdorpse water
het lustslot Rijn-Vreugt". In
1938 was het een ruïne, in
het „plattelandig uiterlijk
van Leiderdorp". Maar ook
in Leiderdorp werden in de
dertiger jaren van onze eeuw
„confectiehuizen" gebouwd,
middenstandswoningen, „die
toch zo lief staan", net zoals
„in Sneek, Den Helder en in
Roermond". En er kwamen
zakenlieden, „die er werke
lijk steedse winkels neerzet
ten en het dorp het aanzien
gaven van een pilobroek,
waarin men een zitting van
crêpe-georgette gezet heeft.
Maar in Leiderdorp staat ook
een gemeentehuis van mo
derne bouw met kostelijk
glas-in-lood tussen en tegen
over huizen uit Thorbecke's
tijd (het hoogseizoen van al
les wat stijf en lelijk is in ar
chitectuur)".
Ach, Leiderdorp. Misschien
blijft burgemeester Van der
Have er na z'n abdicatie wel
wonen, ook al heeft hij het
dorp in '38 niet ervaren. In
die tijd was „de oorspronke
lijke boerenbevolking sterk
achteruitgelopen; haar grond
wordt steeds meer in beslag
genomen door ondernemen
de bouwers, die thuis van
schoonheid geen flauw benul
hebben, doch die merkwaar
digerwijs dadelijk zagen, dat
in deze eenvoudige glorie
van water, weiland en hoge
iepen geld te verdienen viel".
De jonge dochters
Leiderdorp had toendertijd
twee taxi-ondernemingen en
een staf van gemeente-reini-
gingslieden, die „met een
kruiwagen en een gewone
huisbezem de strakke stenen
van de straten keren. Op Za
terdagmorgen komen de jon
ge dochters, waarvan het
conservatieve deel lange,
zwarte, eigengebreide kousen
draagt en een jurk met mou
wen, jonge dochters, die op
blauwe keukentrappen gaan
staan en de ramen lappen,
die door zwaluwen en passe
rende vrachtauto's besmeurd
werden. Drieduizend inwo
ners die nu op hun vliegveld
wachten", „wij" heeft er
toch iets kostelijks van ge
maakt, moet ik bekennen.
Leiderdorp is tegenwoordig
voor de plaatselijke brood
schrijvers) geen fluitje van
een cent meer Daar gaat
handenvol werk inzitten
voor de moderne „veerman"
die commercieel aan de slag
wil blijven. In '38 was er nog
sprake van „dikke kwakken
geel zand tegen de vergooide
muren van het theehuis, af
komstig van de langsvarende
zandschippers. Dat is dan
Leiderdorp!", schreef „Wij".
Nog een laatste beeld uit
1938: „Wanneer men de be
woners fotografeert nemen
zij hun pet af en vouwen de
handen voor de buik; de tim
merman heeft rood haar en
zal wel een Deen van af
komst zijn, want hij heet
Nielsen. Leiderdorp laat zich
graag fotograferen, want „wij
zijn geen Staphorst". De
vraag is nu maar of zwaar-
brullende Douglas-toestellen
en sierlijk wegglijdende Fok
ker-bommenwerpers de ele
gante libellen, die boven de
met kikkerbeef bezaaide
slootjes sidderen, zullen ver
jagen. Het zal goed ziin voor
de economische ontwikkeling
van de rustige gemeente,
maar met Leiderdorp is het
dan gedaan". „Wij" heeft het
in '38 toch wel aardig ge
zien...
Ipl*
beth-pl
©pi
i^Lr reeve
gleden
i) zijn
Da(
lur afeCHOTEN LEIDEN
i9.0Qter Gerardus Josephus
ig óeeve, die dinsdagavond
rerM Elisabeth Gasthuishof
lei. liden op 79-jari'ge leef-
in e een langdurige ziekte
enza^ed, wordt zaterdag be-
en n. Pater De Greeve, die
*n beroemd priesterge
50; stamt was Montfortaan
t:
pL
IDS
De Greeve werd gebo-
ip 16 juni 1905 in Am-
m. In 1936 werd hij tot
er gewijd. Daarna werd
blksmissionaris en trok
ikend het hele land
met als standplaats de
:hie van de Haagsche
(iw, toen nog Voorscho-
!n 1952 werd hij pastoor
3Je Haagsche Schouw en
iou hij tot 1967 blijven,
pa trok hij zich feitelijk
Buit de zielszorg, al ver-
hij zo nu en dan nog
bijstand, bijvoorbeelc in
burg. In 1975 ging Piter
keeve met emeritaat en
hij zich terug in Huize
a Jteyn in Voorscholen,
ilooster van de Montior-
k.
Ivond wordt er in de
inaïsche Schouw een
dwake gehouden die Dm
uur begint. Zaterchg-
ten wordt eveneens in
laagsche Schouw de tit-
t gehouden, waarna >a-
pe Greeve zal wonen
■pet op het kloosterkek-
fan Beresteyn.
Engelse
muziekschool
door de
Rijnstreek
Leerlingen van The Oundle
School uit Oundle, een stadje
ten noorden van Londen zul
len de komende dagen een
aantal concerten geven In de
Rijnstreek. Dit In het kader
van de uitwisseling tussen
deze Engelse muziekschool
en streekmuziekschool Rij
nakkoord in Leiderdorp. Het
Engelse bezoek aan Leider
dorp is vandaag begonnen.
De 38 jongens in de leeftijd
van 11 tot 17 jaar en hun be
geleiders worden onderge
bracht bij 25 gastgezinnen en
blijven in totaal een week.
Zaterdag 23 maart wordt een
concert gegeven in de NH-
kerk in Woubrugge, aanvang
19.30 uur. Zondag 24 maart
een concert in de NH-kerk in
Koudekerk, aanvang 16.00
uur. Maandag 25 maart een
concert in de RK-kerk Jaco
bus de Meerdere in Alkema
de, aanvang 19.30 uur.
Woensdag 27 maart een con
cert in de Gereformeerde
Kerk in Hazerswoude-dorp,
aanvang 19.30 uur. Tenslotte
op donderdag 28 maart het
stotconcert in Muzenhof Lei
derdorp, dat om 19.30 uur
begint.
NIEUWE STUDENTEN P ARTIJ CHRISTELIJK
INITIATIEF:
LEIDEN .„Zonder nu met
Bijbelteksten te gaan smijten
toch vanuit de bijbelse normen
praktische universitaire poli
tiek bedrijven". Dat is wat de
onlangs opgerichte studenten
partij het „Christelijk Initia
tief" hoog in het vaandel
schrijft. Ze wil in mei met de
universitaire verkiezingen
meedoen en zal „waarschijn
lijk voldoende stemmen" krij
gen om een zetel in de univer
siteitsraad te veroveren. Het
Christelijk Initiatief zal het tij-
Liszt-cyclus
Pianiste Toos Onderdenwijn
gaard heeft woensdag 27
maart haar tweede en tevens Concert
laatste concert van de Liszt-
cyclus 1985. De pianiste geeft
tijdens het concert een mon
delinge toelichting op de te
spelen werken. Het concert
begint om 20.15 uur.
Ramses
Zomeracademie Ramses houdt
van 29 juli tot en met 6 augus
tus in Frankrijk twee creatie
ve cursussen. De cursus kera
miek kost 125 gulden en de
cursus fotografie 135. Nadere
inlichtingen zijn telefonisch
verkrijgbaar: 149577 oi
143331.
gint om 20.00 uur. De toe- Amnesty
gangsprijs bedraagt 7,50
Bij de Stichting Burcht speelt
vanavond de Westduitse cel
liste Susanne 'Susu' Busching
de zelden uitgevoerde Suites
van J.S. Bach. Het concert be-
Gedichten
De dichters J.P. Abrahams,
Jan Bouts en Rik van Boeckel
hebben hun werk in een bun
deltje vervat en in een oplage
van 300 stuks ter gelegenheid
van de boekenweek uitgege
ven. Het bundeltje is verkrijg
baar voor9,50 bij een aantal
Leidse boekwinkels. Dinsdag
avond wordt 'Gedichten' zoals
de titel van het boekje luidt,
officieel gepresenteerd in Sca-
rabee.
De werkgroep Leiden van
Amnesty International houdt
dinsdag 26 en donderdag 28
maart schrijfavonden voor ge-
we tensge vangen en.
Dinsdag
kan men vanaf acht uur te
recht in de Vredes- en Bevrij
dingskerk aan de Burggra-
venlaan en donderdag om
half acht in het gebouw aan
het Rapenburg 100. De
schrijfavonden staan in het
teken van de landelijke actie
die zich richt op de situatie in
Rusland, Zaire, Chili, Iran en
Turkije.
dens de verkiezingen moeten
opnemen tegen de studenten
van de Progressieve Partij en
de Centrum Groepering Lei
den. Zoals bekend heeft de
Leidse Studentenbond zich uit
de actieve universitaire poli
tiek teruggetrokken.
Op de vraag wat het Initiatief
de studenten anders wil bie
den dan de PP en de CGL
antwoordt initiatiefnemer Ar
jan Groen: „De bestaande frac
ties in de universiteitsraad
miskennen naar onze mening
het verantwoordelijkheidsge
voel dat leeft onder de Leidse
studenten. Zij strijden voor zo
veel mogelijk extraatjes voor
de studenten, zoals verlaging
van het collegegeld. Zij hou
den de studenten snoepjes
voor. Wij vinden dat je derge
lijke eisen niet kunt stellen
aan een maatschappij waarin
het economisch niet zo best
gaat. Samen moeten we het
verantwoordelijkheid voor de
gang van zaken in onze maat
schappij dragen", aldus Groen,
die overigens wil benadruk
ken, dat het Initiatief wel de
belangen van de student cen
traal stelt. Hij noemt twee pro
grammapunten Ten eerste is
de partij niet principieel tegen
studentenstops Zij erkent dat
niet elke student geschikt is
voor elke studie. Ten tweede
zou er volgens de partij meer
controle op de kwaliteit van
het onderwijs van docenten
moeten komen. „De studie
duur is nu drastisch ingekort
tot zes jaar en het mag niet
voorkomen dat men moet af
haken doordat de begeleiding
door de docenten slecht is", al
dus Groen, die overigens niet
bekend bleek met de enquête
die volgend jaar op initiatief
van de studentenfracties in de
raad onder studenten zal wor
den om de kwaliteit van on
derwijs te melen. De komende
weken zal het Initiatief beste
den om bekendheid te knjgen
onder studenten. „We hebben
rn idee welk percentage van
Leidse studenten zich aan
getrokken zal voelen tot onze
ideeën, maar ik denk dat de
markt groot genoeg is. Ik denk
dat hot kleine opkomstpercen
tage bij de verkiezingen van
zo n 40 procent mede te wiiten
is aan het feit dat vele studen
ten met christelijke achter
grond niet weten op welke
partij ze moeten stemmen. Een
van onze idealen in de nabije
toekomst is het organiseren
van een congres met forum
waarvoor prominente christe
lijke wetenschappers en stu
denten zullen worden uitgeno
digd", aldus Arjan Groen.
