De bange, onbenullige helden van Remco Campert c Van Dis en Barend bepalen vraag naar bibliotheekboi DE KEER BOEKEN In het hol van de hai Successen Hermans' Helden Erfdeel katten Komrij-feest Koelie >n ja £eidóc@oma/nt VRIJDAG 15 MAART 1985 PA Boeken weekgesehenk „Somberman 's actie Het kan niet anders of Remco Campert heeft zich in het ver haal dat hij schreef voor de Boekenweek 1985 een aantal grapjes in een paar richtingen veroorloofd. De titel ervan is (ook gezien inhoud en lengte van het verhaal) een verwij zing naar de boekjes die W.F. Hermans de laatste jaren als kleine meesterwerkjes laat uit geven: „Philip's Sonatine" of Homme's hoest". Tot en met de verkeerd geplaatste apo- strofe geeft Campert eenzelfde titel aan dit Boekenweekge schenk: „Somberman's actie". Een klein verhaal over bange, onbenullige mensen die al te laat in hun leven tot een on zinnige daad komen. Somberman, de hoofdfiguur ivan dit verhaal, kennen we al uit „Wie doet de koningin" van Campert. Hij is nog steeds werkloos, jnaar nu komen we meer van zijn privéleven te weten: zijn vrouw heeft een naam gekregen („Bezig") en we volgen Somberman in zijn bezoeken aan cafés, de kapper en een lounge van het hotel waar zijn vrouw tegen zijn zin als receptioniste werkt. Ook de heer Domoor uit „Wie doet de koningin" is weer van de par tij, maar dat zal dit keer voor het laatst zijn, want hij komt aan het slot van het verhaal maar wat naar aan zijn eind. Met Somberman en Bezig gaat het natuurlijk niet goed. Bin nen de kortste keren laat Campert het echtpaar het slachtoffer worden van grote wederzijdse vervreemding: zij rommelt wat met de barkee per van het hotel en hij voelt zich herboren worden door een relatie met een dienstertje in een café. Veel woorden maakt Campert daar overigens niet aan vuil: de crisis wordt afgedaan met wat mededelin gen over een moeilijk nachte lijk gesprek tussen de echtelie- de huiskamer blijft slapen. Het huwelijk zit kennelijk defini tief op de klippen. Intussen is er ook nog sprake van de Actie die Somberman onderneemt. Als voormalig werknemer van het failliete bedrijf „Het Warenhuis" is hij vervuld van wrok, omdat het falende beleid van zijn directie indertijd tot het ontslag van de werknemers heeft geleid. Een vage kennis, de heer Bluf- kaak, weet wel hoe dat komt. Hij legt dat uit aan Somber- man: „Ze kochten daar te duur in. Neem dat nou maar aan van een handelsman. Het was een beetje te chic. Ze hadden het daar te hoog in de bol. Op den duur was het voor de ge wone man niet meer te beta len". De lezer kan verder spe culeren welk warenhuis daar wel mee bedoeld kan zijn. Overigens geeft deze Blufkaak zijn analyse van de koude grond ten beste in een van de leukste scènes uit „Somber man's actie": Somberman en hij bezoeken daar op een dins dagmiddag de kapper. Die dan vanwege de verplichte win kelsluiting clandestien in een achterkamertje zijn vaste klanten helpt voor een wat zachter prijsje en met een bor reltje binnen handbereik. „Wie kan het zich veroorloven om een middag met zijn dui men te gaan zitten draaien?", redeneert hij. „Ik moet tegen al die thuiskappers opconcur- reren". Uiteindelijk vindt de actie die de titel belooft dan plaats: Somberman komt in actie met wat jongeren die Het Waren huis gaan bezetten. Als dat la ter weer ontruimd wordt, komt hij tot een laatste wan hopige daad, die uiteraard het tegendeel oplevert van wat Somberman misschien voor ogen heeft gestaan toen hij hem stelde. Het is teleurstel lend dat Campert zich van de beschrijving van deze laatste episode van het verhaal zo slordig afmaakt. Met een ach teloosheid en een tegenzin om er verder woorden aan vuil te maken, wordt de bezetting van Het Warenhuis uit de doeken gedaan. Het boekje van Remco Cam pert is een erg aardig ge schenk, alleen al omdat het zo eigentijds is, zowel wat inhoud van het verhaal als vertelwijze betreft. De ironie van Campert is niet zelden bitter en bittere ironie kom je in Boekenweek geschenken doorgaans niet te gen. Bovendien is het boekje weer eens een echte kennis making met literatuur, meer dan het nogal pathetische en ouderwetse verhaal dat Maar ten 't Hart vorig jaar schreef, om van de uitgaven in de Boe kenweken daarvoor maar te zwijgen. Maar daarmee is „Somberman's actie" nog geen hoogtepunt: daarvoor zit het al te ongelijkmatig in elkaar. Wie voor 17,50 aan boeken koopt in de Boekenweek krijgt het van zijn boekhandelaar ca deau. JAN VERSTAPPEN Remco Campert: „Somber man's actie". Een uitgave van de Stichting Collectieve Hamsters behoren met katten, honden en vissen tol geliefde huisdieren. In talloze gezinnen wordt drukdoend bolletje wol in een kooitje op de kinder! houden. In zo'n behuizing kan zo'n beestje zich priï gemak voelen, maar zijn natuurlijke gedrag kan I niet helemaal onplooien. Om kinderen eens duidelijk te laten zien hoe in hd vende hamsters zich gedragen heeft het Zwitserse! echtpaar Heiderose en Andreas Fischer-Nagel, he! lijk verborgen leven van deze beestjes op een heel manier in beeld gebracht. Een stel hamsters is in I een glasplaat geconstrueerd hol geplaatst, waar d het zich heel comfortabel maakten en waar ze pral dergronds" gefotografeerd en bekeken konden woj De biologen volgden alle gebeurtenissen in het hol c en legden alles glashelder in kleurenfoto's vast. 1st g „In het hol van de hamster", bestemd voor kindereLille jaar (maar als kijk-boek ook best voor veel kleinerefde geschikt) is werkelijk schitterend. Het laat biivoorbid on mooi het „liefdesleven" van de hamsters en de geb«ne de jongen zien. De foto's kunnen prachtige illustra^^ aal vormen voor ouders die hun kinderen op een l^H nier willen voorlichten. De tekst in het boekje is v^H formatief en vormt een evenwicht met de schittereBB ren foto's. LEPpi Heiderose en Andreas Fischer Nagel: „In het hol hamster". Uitgeverij: Meulenhoff Jeugd, 40 bladzrf F bonden in geplastificeerde kaft. Prijs: ƒ19,50. Autohandboek ANWB helpt garagerekening te „drukken" Het vertrouwen dat ons aller ANWB stelt in de uitgevers maatschappij Reader's Digest lijkt niet erg groot. Samen' met RD gaf de toeristenbond in 1983 een Autohandboek Uit, maar nog geen jaar later gitig de ANWB in zee met de technische boekenuitgeverij van Kluwer om een nieuwe versie op te zetten. Die nieu we versie is vorige week ge presenteerd: Het Nieuwe ANWB-Autohandboek, dus. Het begeleidende persbericht klinkt overigens vrijwel identiek aan de wervende taal die het eerdere boek om spoelde: het gaat ook deze keer om een uitgebreide theoretische en praktische handleiding voor de heden daagse automobilist, die er mee in staat wordt gesteld zelf de sleutels ter hand te nemen en zodoende de uit de pan vliegende garagereke ningen binnen de perken te houden. Verder is er weinig nieuws onder de zon. Het nieuwe boek is wat bescheidener in omvang dan het samenwer kingsproject met Reader's Digest, maar ziet er in de zelfde mate verzorgd en kleurrijk uit. De grondslag voor het boek werd gelegd door de Engelse „zuster" van de ANWB, de Automobile Association (AA). De AA-versie (date rend uit 1980) werd door spe cialisten 'van Kluwer en van de ANWB onderhanden ge nomen, geactualiseerd en aangepast voor het Neder landse publiek. Het resultaat is een handzaam naslagwerk, waarvan de indeling iets overzichtelijker en prakti scher lijkt te zijn (de praktijk zal moeten uitwijzen of dat ook zo is) dan die van het eerste boek. In elk geval is het hoofdstuk „het opsporen van storingen" een visuele vondst, waarbij de gebruiker tijdens het be antwoorden van vragen langs de verschillende moge lijkheden wordt gevoerd die voor hem van belang zijn. De verrichtingen die je zelf aan je wagen kunt (of mag) uit voeren zijn helder in beeld gebracht, met foto's die stap voor stap tonen wat er ge beurt en hoe je te werk moet gaan. Ieder hoofdstuk is opge bouwd vanuit de theoreti sche kennis, die ter plekke wordt aangevuld met de bij behorende praktische werk zaamheden. Overigens kan worden gemeld dat ook be trekkelijk eenvoudige activi teiten worden uitgelegd, tot en met het verwijderen van de binnenbekleding van een autoportier en het inbouwen van een kinderzitje. RENE DE COCQ Het Nieuwe ANWB-Auto handboek, onder redactie van M. Drenth, M.H.A. Muller en L. Hegeman. Uitgave: Kluwer Techni sche Boeken Prijs 49,75 (voor ANWB-leden 39,90). (ADVERTENTIE) BOEKHANDEL LEIDEN LEIDERDORP OEGSTGEEST KATWIJK VOORSCHOTEN bo*k*n zijn bav. Of vla onxa TERMINAL ta bavtellan en dan binnen drta da- gen verkrijgbaar. boeken actueel hand van Willem Frederik Hermans. De Bijenkorf geeft het uit, voor een luttel be drag, drie gulden en vijftig cent. Als curio sum zal het op den duur wel meer waard worden: verzamelaars doen er goed aan te zorgen het in hun bezit te krijgen. Hermans vertelt zomaar wat, als een gezel lige causeur (een heel boeiende rol voor deze mensenhater!) over wat hij allemaal zo leuk vindt aan katten. Hoe zijn poes de merkwaardige gewoonte heeft om via de kast op de kamerdeur te gaan zitten, hoe de hond als huisdier het bij lange na niet haalt bij het mysterieuze, eigenzinnige, onvoor spelbare van de kat. Leuk, maar onbelangr rijk. „De Aanslag" van Harry Mulisch wordt verfilmd, dat zal niemand zijn ontgaan. Het is daarbij een van de meest succesvolle boe ken, die de afgelopen jaren zijn uitgebracht. Intussen zijn immers maar liefst 270.000 exemplaren van dit boek verkocht. Dat is een ongelooflijk aantal. Dezer dagen bereikt, wat betreft het succes van zijn boek, ook Hugo Claus een gedenk waardig moment. Dan neemt hij het 100.000ste exemplaar van „het verdriet van België" in ontvangst. Wat evenzeer onge hoord is, zeker als je bedenkt dat dit boek toch zo'n vijftig gulden kost. Het blijkt dat voor beide auteurs de moeite loont en dat is een belangrijke konstatering: „De Aanslag" (rond de twintig gulden) en „het verdriet van België" leveren de au teurs grote bedragen aan auteursrechten, om van de winsten van de uitgever (de Be zige Bij) van beide romans nog maar niet te reppen. Heel boeiend is het ook, dat de poezie van Achterberg een ongekend succes is gewor den. Dichtbundels van Jan Eijkelboom en Judith Herzberg hebben groot succes, maar Achterbergs „Verzamelde Gedichten" werd in 1984 voor de achtste keer herdrukt, in een oplage van maar liefst 7500 exempla ren. De negende druk gaat er reeds over heen, 10.000 exemplaren, waarvan drie kwart naar een grote boekenclub gaat. „Achterberg is de enige dichter wiens ver zameld werk, althans naar de mening van WVC, zonder subsidie kan verschjnen", meldt de redactie van Boekblad, het tijd schrift van uitgevers van boekhandelaars, dat deze gegevens verstrekt. Francis Mordaunt, Kniertje Vermeer, Al fred Issendorf, Freek Groenevelt, Anton Steenwijk, Kees Bakels en Erik van Poel geest. Kent u ze allemaal? Hoofdpersonen uit beroemde Nederlandse letterkundige werken, uit heden en verleden. Honderd van die figuren worden zeer uitvoerig be schreven in een uniek boek van De Bijen korf, dat in deze tijd van schoolonderzoe ken en examens over literatuurlijsten op al lerlei scholen wel heel welkom is: „Hon derd helden uit de Nederlandse Litera tuur". De samenstellers, Inez van Eijk en Rudi Wester, moeten een waar monniken werk hebben verricht om zoveel over al die helden bij elkaar gezocht te hebben. Je leest er gegevens over de tijd waarin deze gen aan de bijdragen die Komrij leverde als redakteur van Maatstaf en als wekelijks co lumnist van NRC-Handelsblad (de rubriek „Eén en Ander"). Een mooie brief van Hans Warren en een bijdrage van J. Rentes de Carvalho onder de titel „Wat zoekt Komrij in Portugal?" Dit boeiende maatstaf-nummer, een grote hommage aan Komrij, wordt besloten met een bibliografie van de gedichten van Ger- rit Komrij, samengesteld door Paul van Cappeleveen, die een speurtocht onderno men heeft om tot een volledig overzicht te komen. Met deze zeventig pagina's (want zo uitvoerig is dit overzicht) van deze afleve ring van Maatstaf wordt dus een begin ge maakt met de registratie van Komrij's werk in de officiële literatuurbeschrijving en zijn inlijving in de historie. Hij zal er zelf gemengde gevoelens over hebben, daar op zijn veilige plek in Portugal. over Rubens, Breyten Breytenbach, suele kunst van Pol Mara, de Open Ijt siteit en nog zo wat cultureel allerlejic dige bijdragen over de poezie van Her de Coninck en het „Light Verse", i met name de nonsens-poezie van Kei wordt besproken, vind je ook in de* vering. „Ons Erfdeel" besteedt vaak ook aai aan taalkundige (en taalpolitieke)! werpen. Ditmaal bijvoorbeeld een bl van J. M. van der Horst over „Verail gen in het hedendaagse Nederlands"! in een aantal tendensen worden bT ven, die in onze taal aanwezig lijken de kennelijke neiging om de vergn en overtreffende trap (belangrijker, li rijkst of interessanter, interessantst)! vangen door omschrijvingen met n! meest. Ook het gebruik van het vool woord „zich" schijnt aan verschuil ten slachtoffer te gaan valen, merlf' Der Horst op. „De liefde tussen mens en kat" is de wat overdreven en weidse titel van een simpel boekje, zo'n veertig pagina's groot, van de Gerrit Komrij, zoals hij door tekenaar Sieg fried Woldhek is uitgebeeld, op de omslag van Maatstaf. verhaalpersonen leven, hun leeftijd en woonplaats, hun bloedverwanten, omstan digheden, baan, passies en bezigheden, bij zonderheden in uiterlijk en karakter. Via deze invalshoek komt zo'n roman of to neelstuk je opeens weer helemaal voor de geest. Een originele manier om een rugge steun te geven aan de lezers (studenten en scholieren bijvoorbeeld), die een aantal lite raire werken uit hun herinnering moeten kunnen bespreken, soms vrij lang nadat zij het boek gelezen hebben. Niet een te uit voerig of te summier uittreksel, zoals in die vele boeken, die op dat gebied voor dit soort lezers worden uitgegeven, maar een verzameling gegevens, die het hele boek weer in de herinnering terug kunnen ha len. En dat voor zo weinig geld: 7,50. Straks is het veel duurder, als het boek door een an dere firma wordt uitgegegeven. Het literaire tijdschrift Maatstaf heeft als nummer 11/12 van zijn 32e jaargang (1984) een „Gerrit Komrij Speciaal" gemaakt. Gerrit Komrij heeft nu afscheid genomen van Nederland, omdat hij in Portugal is gaan wonen, een van de aanleidingen tot het uitgeven van dit nummer. Zeer veel bijdragen, uit heel uiteenlopende pennen. Een gedichtje van Kees Van Koo- ten en beschouwingen van Harry Prick, Boudewijn Büch, Bart Tromp, Johan Polak, Ethel Portnoy en Koen Koch. Herinnerin- „Ons Erfdeel" is een „Algemeen-Neder lands Tweemaandelijks Cultureel Tijd schrift", dat wordt uitgegven door de ,„Stichting Ons Erfdeel" in het Belgische Rekkem. Het blad bestaat al heel wat jaren, iets korter dan „maatstaf", maar de 28 jaar van „Ons Erfdeel" zijn natuurlijk niet ge ring. Het eerste nummer van deze nieuwe jaargang bevat onder meer beschouwingen Na de herdruk van „Rubber" vei van de auteur M. H. Székely-Lul< nieuwe uitgave van de Indische „Koelie", oorspronkelijk verschei 1932. Het verhaal van een Java slachtoffer is van een noodlottig ki systeem. Opmerkelijk dat zo iem; hoofdpersoon van een Nederlands-li roman is gekozen. De meeste auteui genre beschrijven immers de spanni sen de blanke en de wereld van de gezien vanuit de vreemdeling, de aan. „De Indische literatuur heeft rakter van brieven die men schrijft", heeft Bep Vuyk ooit mevrouw Székely-Lulofs maakt hii tuurlijk een opmerkelijke uitzoi door zich te verplaatsen in het lot i in de meeste literatuur van dit gei „inlander" heet. Opmerkelijk. Dooi teau opnieuw uitgegeven, nadat het jaar niet herdrukt was. In deze rubriek genoemde en besp boeken en uitgaven: W. F. hermans: „De liefde tusseninne en kat". Uitgave De Bijenkorf. Ird ƒ3,50. s er Inez van Eijk en Rudi Wester „Holie ii ■helden uit de Nederlandse Literal me Uitgave De Bijenkorf. Prijs 7,50.^ ve september bij uitgeverij Agathon, ƒ24,50). Maatstaf: nr. 11-12/1984 - „Gerrit K Special". Uitgave Arbeideif prijs 32,50. Q „Ons Erfdeel" 28e jaargang numo rf Uitgave „Ons Erfdeel" - Rekkem, B Prijs per los nummer 15,-. „M. H. Székely-Lulofs: „Koelie" - ve Manteau. prijs 19,90. DEN HAAG „Je ziet het na iedere uitzending van Adriaan van Dis of Sonja Barend. Als daarin een boek besproken wordt, het maakt niet uit van wie, loopt het storm. Iedereen wil plotseling dat boek lezen. Ze weten vaak naam noch titel, maar als het in zo'n pro gramma ter sprake komt móeten ze het lezen. De vraag is dan niet bij te be nen". Het is een gegeven dat biblio theken en boekhandels soms tot wanhoop drijft: de invloed van de televisie op het leesge drag. Loek van Dam, hoofd uitlening van de centrale bi bliotheek aan de Bilderdijk- straat in Den Haag, kan er van meepraten. TV-series, uitzen dingen van Van Dis en Ba rend, documentaires, het heeft vaak een plotselinge vraag tot gevolg waarop de bibliotheek het antwoord, al is het maar tijdelijk, schuldig moet blijven. En is het aantal boeken een maal afgestemd op die plotse ling overweldigende vraag, dan blijkt de belangstelling vaak al zodanig verflauwd dat een groot deel een bijna per manente plaats inneemt in de rekken van de bibliotheek. Serie Loek van Dam: „Als er een se rie aan de gang is, „Wie be taalt de veerman", of zoals nu „De schaduwzijde van de zon", komen er onmiddellijk men sen vragen om het boek dat eraan ten grondslag ligt. Na verloop van een bepaalde pe riode zie je die belangstelling totaal wegvallen. Je hebt dan als bibliotheek een groot aan tal exemplaren ingekocht, maar het gebruik dat de leden er na die periode van maken, is miniem. Opmerkelijk is ook dat mensen soms een beetje te leurgesteld zijn als ze zo'n boek lezen. „De Parel in de kroon" bijvoorbeeld bestaat uit meerdere delen en is niet echt makkelijk door te komen. Dat wordt vaak al snel terugge bracht. De mensen hebben geen idee wat hen te wachten staat als ze zo'n boek lenen". Welke boeken worden nou het meest uitgeleend in de Neder landse vaderlandse bibliothe ken? Het Nederlands Biblio theek- en Lectuur Centrum aan de Taco Scheltemastraat in Den Haag, waar dergelijke informatie behoort samen te komen, moet het antwoord schuldig blijven. De automati sering is in de bibliotheken nog nauwelijks doorgedron gen, en een totaalbeeld van wat landelijk de bibliotheek deuren uitgaat valt niet te ge ven. De Nederlandse Biblio theekdienst houdt een top tien bii van de boeken die door de bibliotheken het meest worden ingekocht. „Maar", aldus een woordvoerder, „Het staat de bibliotheken vrij buiten ons om boeken te kopen bij de boekhandel. Dat gebeurt veel vuldig. Die top-tien is daar door niet representatief voor Adriaan van Dis, die na elke bespreking van een boek in zijn programma een stormloop op de bibliotheek veroorzaakt. wat er in de bibliotheken voorhanden is. Bovendien kan het best zijn dat de meest inge kochte boeken nog niet het meest worden uitgeleend. U heeft dus niets aan die lijst". Seizoens invloeden Een bibliotheek zelf is de eni ge plek waar wat meer duide lijkheid valt te krijgen over het leengedrag van de Neder landers. Met daarbij de aante kening dat ook de bibliotheek te maken heeft met seizoens invloeden. Loek van Dam: „Boeken als De Val van Marga Minco, De Aanslag van Mu lisch en Een Roos van Vlees van Wolkers komen op vrijwel alle boekenlijsten van middel bare scholieren voor. In de pe riode van schoolonderzoeken zal je er hier vergeefs naar zoeken. Dat zijn boeken die wij zelf ook nauwelijks nog onder ogen krijgen. Bovendien heeft de gewone lezer er ook belangstelling voor. Het komt wel voor dat mensen een half jaare moeten wachten voordat zij aan de beurt ziin voor een boek dat ze hebben aange vraagd. Dat geldt met name voor de net genoemde schrij- Een rondgang langs de meest bekende schrijvers bevestigt haar opmerking. De biblio theek neeft 27 exemplaren van Een Roos van Vlees van Wolkers, zo ongeveer het hoogste aantal exemplaren van één boek. Ze zijn allen uit geleend. Datzelfde geldt voor Turks Fruit, waarvan 20 exemplaren rouleren onder het ledenbestand. Voor De Aanslag van Mulisch, ook zo'n twintig exemplaren, moet de lezer eveneens rekening hou den met een forse wachttijd. Grote belangstelling is er ver der voor het werk van Yvon ne Keuls (De Moeder van Da vid S.; Het verrotte leven van Floortje Bloem), Kees van Kooten (Veertig, Hedonia) en Umberto Eco (In de Naam van de Roos). En die belangstelling De boeken van Jan Wolkers worden zoveel uitgeleend dat In de bibliotheek nauwelijks nog exemplaren voorhanden zijn. Montaillou Een boek dat volgens Loek van Dam „niet is aan te sle pen", is dat van Emanuel le Koy Ladurie: „Montaillou, een ketters dorp in de Pyreneëen, van 1294 tot 1324". „De schrij ver is bij Adriaan van Dis ge weest, en daarna liep het storm. Als je het boek leest vraag je je af waarom. Het is beslist niet makkelijk, je moet je er soms echt doorheen wor stelen. Datzelfde geldt voor Eco. Soms denk ik wel eens dat het maar goed is dat er nog mensen zijn die boeken kopen, anders zaten we hier helemaal met de handen in het haar. Je ziet ook dat naar boeken die in de winkel nog te betalen zijn minder vraag is dan naar boe ken waarvoor mensen diep in de portemonnee moeten tas ten. Een Van Kooten is toch beduidend goedkoper dan Um berto Eco, en dat merk je in de aanvragen". Computer Wat heeft het bibliotheeklid verder op zijn verlanglijst staan? Loek van Dam: „Com puterboeken. Daarin is mo menteel een ware hausse. Dat gaat in een gestage stroom de deur uit. Verder wat ik wel betitel als de „zelf-psycholo- gieboeken". Titels als „Het heft in eigen handen", „Ik ben OK, jij bent OK", „Als ik nee zeg voel ik me schuldig". Boe ken waardoor mensen aan zichzelf kunnen werken. Daarnaast boeken over zwan gerschap en geboorte, voor- lichtingsboeken, die gaan ook goed". Boeken die altijd een grote plaats innemen m het voor keurslijstje van het gemiddel de bibliotheeklid zijn de thril lers, avonturenboeken en de tectives. Naar schrijvers als MacLean, Le Carré, Bagley, maar ook Simenon is een con stante vraag. Maar niet alleen jen e dat genre kan zich v|^ j Oo in de belangstelling. vaak dat scholieren i boekenlijst-boeken wel eens wat uit treeks willen meeneif worden toch ook leend. En naar streej blijft altijd vraag. Visser-Roosendaal, van Hoorn, Henny Boer". Wat verder een belani inneemt in het uitle» van de bibliotheek vcj buitenlandse boeken. leen die in de modert maar ook in talen di| rond de Middellang worden gesproken. Dam: „Bij ons valt mee, maar in de bibl in de oude stadswijkei ze daar uitgebreide I van. Er is veel vra| Ook naar studieboek talen" Wat haar verder is o]| is dat het leesgedrag m bliotheekleden in bij\ 9 een wijk als het Ha noordenhout, opvallei 'atl eenkomsten vertoont zijl in de Schilderswijk, en die enorme verschilll ie volkingssamenstellinj ®pn bijvoorbeeld altijd jgro moet hebben zijn de fm mans, de damesromai en tives en de boeketreel e/ic worden net zoveel g en Benoordenhout als in n b derswijk. Een meisje* w gymnasium neemt dikker makkelijk mee als of vrouw". KOOS VA!

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1985 | | pagina 10