Gi js de eigenzinnige De Haagse schijnwere blijft onaangetast RPF: „Abortus-voorstel schandelijk" Ki tl WAAR HU ZIT EN HU ZAL ZICH NOG VERROEREN OOK Politiek Partij Parlement 'SIJTHOFE ,TENJ BINNENLAND CcidaeSouacwt ZATERDAG 9 MAART 1985 PAi PUTTEN RPF-fractielei- der Meindert Leerling is zeer verbolgen over het voorstel van minister Brinkman (WVC) om de in klinieken verrichte abortussen niet te vergoeden uit het zieken fonds, maar uit de gelden van de Algemene Wet Bij zondere Ziektekosten. „Een ronduit misleidende en daar mee schandelijke oplossing", zei Leerling vanmorgen in een toespraak tot de RPF-fe- deratieraad. Volgens Leerling heeft Brinkman met zijn voorstel het gezicht willen redden van het CDA, dat tegen op neming van abortus in het ziekenfondspakket was. De „ogenschijnlijk fraaie oplos sing" die Brinkman heeft ge vonden vindt Leerling ech ter niet meer dan „een foef". Leerling: „Het geld dat be schikbaar komt voor de AWBZ komt deels uit pre mies, deels uit belastingen. Gaat het plan door, dan bete kent dit dat elke Nederland se belastingbetaler indirect gaat meebetalen aan de moord op het ongeboren kind". In zijn toespraak sprak Leer ling zich verder onder meer uit tegen het loslaten van het kostwinnersprincipe in het sociale zekerheidsstelsel en vóór verhoging van de uitga ven voor justitie. Sprekend over de verkiezingen van volgend jaar zei de RPF- fractieleider niet uit te slui ten, dat zijn partij bij de vol gende kabinetsformatie zal worden betrokken. „De RPF zal regeringsverantwoorde lijkheid op voorhand niet schuwen", voegde hij daar aan toe. Met geen woord repte Leer ling over de nog altijd niet opgeloste problemen tussen hemzelf en zijn fractiegenoot Wagenaar. Laatstgenoemde sprak daar gisteravond op een RPF-bijeenkomst in Stolwijk wèl over. Hij roem de de activiteiten van het „comité eenheid en verzoe ning", dat in het conflict een bemiddelende rol speelt. Sinds kort houden Wagenaar en Leerling dankzij dat co mité weer gezamenlijke frac tievergaderingen. „De be reikte situatie binnen de Tweede-Kamerfractie biedt de partij een unieke moge lijkheid de gelederen weer te sluiten", aldus Wagenaar. TTTT -RT TTÏTT JnLIJ iJiJJr 1 7TTTÏ?TVf LA. 1 1Jd1> "L" Lx,,,;;:, wÊÉgmÊmêm. Van Aardenne op de vraag wanneer zijn aftreden te verwachten is: „Waar heeft u het nou weer over DEN HAAG Het was 1975. Een verslaggever, die nog maar kort geleden zijn eerste schreden op het pad van de parlementaire journalistiek had gezet, nam in een luchtig ge sprek met de toenmalige yVD-voorlichter het libe rale segment van de Tweede Kamer onder de loep. Nadat fractieleider Wiegel en enkele andere coryfeeën aan een be schouwing waren onder worpen verscheen de fi- nancieel-economische spe cialist Gijs van Aardenne in het brandpunt. „Ik ken hem nog niet goed, maar het lijkt me een uitermate saaie man", sprak de jour nalist. Hij was nog maar nauwelijks uitgesproken of de voorlichter wierp zich met een stortvloed van woorden op als een vurig advocaat van Gijs. Natuurlijk, op het eerste oog was deze doctorandus in de wis- en natuurkunde, voorma lig directeur van een staalcon- structiefabriek en oud-wet houder van Dordrecht, niet meer dan een dorre, zakelijke cijferaar, een wandelende computer En toegegeven, hij beschikte ook niet bepaald over een sterke uitstraling. Maar er was ook nog een an dere Van Aardenne. Met een zekere vertedering in zijn stem vertelde de VVD-voor lichter hoe voorkomend en hoffelijk Gijs altijd was, welk een vriendelijke en zorgzame huisvader er achter de man school, hoe hij vrijwel elke dag zijn jongste kinderen naar school bracht en hoe hij zijn kroost placht te helpen bij het huiswerk. Ook verhaalde hij in geuren en kleuren over Van Aardennes hobby: de vo gelkunde. Urenlang kon Gijs in de duinen ronddwalen, een verrekijker op de omvangrijke buik, spiedend naar alles wat vleugels bezat. En hij kende ze alle bij name, zelfs in het la- tijn. Dat zou je toch niet achter hem zoeken, nietwaar? De verslaggever, het was on dergetekende, schudde ongelo vig het hoofd. Inderdaad was het moeilijk voorstelbaar een relatie te leggen tussen de stij ve, massieve gestalte van Van Aardenne en een soepel door het zwerk bewegende geelgors of bruine kiekendief. Incasseringsvermogen We zijn inmiddels tien jaar verder en nog altijd komen dit soort verhalen naar buiten als mensen uit Van Aardennes di recte omgeving over de non- politieke kant van de huidige minister van economische za ken praten. Zeker nu de man al sinds drie maanden in het middelpunt van het nieuws staat, nemen Van-Aardenne- kenners af en toe de kans waar om weer het wat onwer kelijke beeld op te roepen van de vredig in korte broek door bos en veld struinende natuur vorser. En een verslaggeefster van De Telegraaf tekende zeer on langs nog uit de mond van me vrouw Van Aardenne op, hoe graag haar man voor zijn gezin de rol van Passer Domesticus (huismus) speelt: „Van de week moest ik met mijn doch tertje naar de tandarts omdat haar beugel eraf mocht. Prompt belde mijn man 's middags om te vragen hoe het gegaan was. Hoe druk hij het ook heeft, daar maakt hij tijd voor. Zo is Sinterklaasa vond in ons gezin een hoogte punt. Hij maakt de mooiste ge dichten. Met Kerst koopt hij zelf de kerstboom en straks met Pasen staat hij weer in de keuken om de eieren te kleu ren". Zeer binnenkort, op 18 maart, wordt Gijsbert Michiel Vre- denrijk van Aardenne 55 jaar, maar hij ziet er nog vrijwel hetzelfde uit als toen hij in 1979 minister van economische zaken werd in het kabinet- Van Agt-Wiegel. Hij heeft een nieuwe bril gekregen, laat zijn haar een ietsepietsje langer groeien en is qua postuur een paar centimeter in omvang toegenomen. Zijn gezicht ver toont echter niet het geringste spoor van de bijna zeven jaar ministerschap die hij erop heeft zitten en waarvan zeker de laatste maanden toch beslist niet gemakkelijk voor hem zijn geweest. Dat heeft alles te maken met twee eigenschappen van Van Aardenne, die veel kenmer kender voor hem zijn dan z'n formidabele rekenkunst en z'n minzame omgang met mens en natuur: z'n enorme incasse ringsvermogen (premier Lub bers herinnerde daar tijdens het kamerdebat over de RSV- SUSKE EN WISKE HET DREIGENDE DINGES enquête nog eens aan) en z'n taaie onverzettelijkheid. Vervelend Z'n incasseringsvermogen heeft hem in staat gesteld, te weerstaan wat vele andere po litici al lang had doen wanke len: alle harde kritiek van de afgelopen maanden over zijn RSV-beleid alsmede de pressie die, zelfs vanuit zijn eigen par tijgelederen, op hem werd uit geoefend om z'n biezen te pak ken. Mondjesmaat gaf Van Aardenne tegenover de bui tenwereld wel toe, dat het hem niet allemaal in de koude kleren ging zitten („Ach ja, het is natuurlijk wel vervelend", zei hij bijna achteloos voor het NOS-journaal van vorige week), maar om nou te zeggen dat de RSV-affaire van hem een nerveuze, geestelijk gebro ken man heeft gemaakt... nee. Die hoge incasseringsdrempel is overigens niet los te zien van de andere genoemde ei genschap: onverzettelijkheid. „Als Gijs eenmaal iets heeft besloten, dan gebeurt het ook. En als hij eenmaal een stand punt over een bepaalde zaak heeft ingenomen, zal hij daar nooit meer van afwijken", vertellen kamerleden en amb tenaren eensgezind. Als voorbeeld noemt een amb tenaar, die vele jaren met hem gewerkt heeft, het vraagstuk rond de kernenergie. „Hij is altijd een groot voorstander van kernenergie geweest en daar heeft hij tijdens het eerste kabinet-Van Agt ook nooit een geheim van gemaakt. De Tweede Kamer en de anti kernenergie-beweging staken echter een stokje voor Van Aardennes plannen om het aantal kerncentrales uit te breiden. Eerst moest er die brede maatschappelijke discus sie komen. Hij is daar mok kend mee akkoord gegaan, maar dacht: ik drijf toch m'n zin door. En inderdaad, toen die maatschappelijke discussie klaar was en nota bene uit wees dat een meerderheid van de bevolking kernenergie niet zag zitten, lapte hij dat hele rapport aan z'n laars en kreeg het kabinet zo ver dat er op nieuw een plan kwam om meer kerncentrales te bouwen. Zo keerde hij via een omweg- getje toch weer terug op het pad dat hij zelf had uitgestip peld. Dat is nou typisch Van Aardenne". Kandidaat Zomaar een voorbeeld. Maar het sterkste staaltje van Van Aardennes onwrikbaarheid is al sinds december vorig jaar vrijwel dagelijks voorpagina nieuws geweest: zijn weigering de ministerssteek eigener be weging aan de wilgen te han gen. Uiterlijk onbewogen leg de hij een week voor Kerstmis in de Kamer een verklaring af naar aanleiding van het ver nietigende oordeel dat de en- queêtecommissie over hem had geveld. Met zijn doordrin gende, emotieloze stemgeluid, mede gevormd door de beken de hete aardappel, deelde hij de Kamer mee dat hij de ge beurtenissen rond de zogehe ten „blanco cheque" aan RSV betreurde en dat hij zoiets niet weer zou doen. Daags daarna debatteerde de Kamer over de zaak-Van Aar denne en de minister overleef de dat debat, zij het dat hij wel tot „aangeschoten wild" werd verklaard. Niettemin was in zijn ogen de zaak afgedaan. De Kamer had hem niet naar huis gestuurd, dus dat betekende dat hij kon blijven, vond Van Aardenne. En dat deed hij, ook toen de golven om hem heen in de daarna volgende weken nog hoger werden op gezweept dan in december het geval was geweest. Sterker nog, toen zelfs de VVD-top er aan begon te twijfelen of ze nou eigenlijk wel zo blij moest zijn met Gijs als onwrikbare rots in de branding, gaf de mi nister zich ijskoud weer bij het partijbureau op als kandidaat voor de kamerverkiezingen van 1986. Ik blijf er... De uitspraak die de strijdlusti ge Franse maarschalk Mac- Mahon in 1855 tiidens de Krim-oorlog deed, „J y suis, j'y reste" (ik ben er, ik blijf er) blijkt Van Aardenne tot zijn lijfspreuk te hebben gemaakt. Met geen tien paarden is hij vanachter de regeringstafel weg te slepen. Hij gaat voorbij aan de politieke gedragsregels die tot nu toe golden voor be windslieden met een duidelijk zichtbaar besmet blazoen (in zo'n geval dien je de eer aan jezelf te houden en treed je af) en hij toont zich zélfs ongevoe lig voor de electorale argu menten die vanuit zijn slin kende partij tégen zijn aanblij ven worden aangedragen. „Wanneer komt dat aftreden nou?", vroeg een VARA-tele- visie verslaggever aan Van Aardenne, toen hij hem tien dagen geleden op het Binnen hof in z'n ministeriële auto zag stappen. De aangesprokene zweeg enige seconden stil, maar vlak voor zijn chauffeur wegreed riep hij op hoge toon door het nog net op een kier staande achterportier: „Waar heeft u het nóu weer over?". Wie desondanks de afgelopen week, tijdens het staartstuk van het derde en laatste RSV- debat, toch nog heeft getwij feld over de vraag wat de mi nister zou doen, is nu defini tief uit de droom geholpen. Gijs blijft zitten waar hij zit; en hij zal zich nog verroeren ook. Eigenlijk is dat niet „on verzettelijk" meer te noemen. Zoiets heet eigenzinnig. DICK VAN RIETSCHOTEN DEN HAAG „De Haagse schijnwereld", zo omschreef prof. mr. Tjeenk Willink, regeringscommissaris voor de reorganisatie van de Rijksdienst, onlangs de landspoli- tiek. Parlement, amb tenaren en regering maken beleid, geba seerd op hun inschat ting van de alledaagse werkelijkheid. Of het beeld wat zij voor ogen hebben echter klopt met de realiteit, is een levensgroot vraagteken, meent Tjeenk Willink. De hoogleraar gebruikte zijn kwalificatie van de Haagse po litiek toen hij sprak over de parlementaire enquête RSV. Deze week is daarover in de Kamer het derde en laatste de bat gehouden: een confrontatie tussen regering en Kamer. Centraal daarin stond de alom beleden stelling dat er voor de toekomst lessen getrokken moeten worden uit het drama rond het scheepsbouwconcern. Of die lessen werkelijk geleerd zullen worden is echter de vraag. Naast ellenlange verha len over de positie van minis ter Van Aardenne (Economi sche Zaken) kwam de Kamer niet veel verder dan het aan dragen van een aantal moties. Deze behelzen onder meer de volgende voorstellen: uitbrei ding van de inspraak van on dernemingsraden in bedrijven, meer controle op de positie van regeringswaarnemers, het laten uitvoeren van het steun beleid aan bedrijven door „wijze mannen" (niet afkom stig uit de overheid) alsmede een aantal ideeën die de werk wijze van de Kamer zelf moe ten verbeteren. Ten aanzien van dit laatste on derwerp is in de Kamer tij dens het tweede RSV-debat (begin februari) een groot aan tal voorstellen gedaan, varië rend van het inschakelen van externe deskundigen bij het kamerwerk tot de wens om meer informatie van de over heid te krijgen. Een speciale kamercommissie onder leiding van kamervoorzitter Dolman moet dit nu allemaal eens gaan uitzoeken en met definitieve voorstellen komen. De Kamer trok echter geen les uit de wijze woorden van Tjeenk Willink. Aan de eigen schijnwereld, de politieke cul tuur, deed men niets. Uit de parlementaire enquête RSV is onder meer gebleken dat de Kamer zich in veel gevallen te gemakkelijk door belangen groepen op sleeptouw liet ne men. En ook dat men te veel directe contacten had met de ambtelijke wereld om nog on afhankelijk tot een oordeel te kunnen komen. Wonde Sprekers van de kleinere frac ties in de Kamer legden tij dens het tweede RSV-debat de vinger op deze wonde. In plaats van zich te verliezen in details van het beleid zouden kamerleden zich met de grote lijn bezig moeten houden. Dan is de kans op „beïnvloeding" van buitenaf veel geringer. De betogen van mensen als Lankhorst (PPR) en Schutte (GPV) zullen echter weinig ef fect sorteren. Kamerleden im mers worden gekozen door een bepaalde achterban, een groep kiezers die iets van de betrokken parlementariërs verwacht. En dan praten we nog niet eens over het feit dat veel kamerleden er neven functies op na houden, waarin zij ook met mensen en hun verlangens te maken hebben. Het merendeel van de kamer leden is erop gebrand, zich te genover de achterban te profi leren. De volksvertegenwoor digers in kleine fracties doen dat op meerdere beleidsterrei- ernv relep NGTON (elaars b i Genève ïart gedr ild van k 5 alle At igen sla| :n ligt o jovjetleici erklaardi aanse d ;man ga; te slaan lietigend jtisch ve it. nen, maar hoe groter een frac tie wordt, hoe kleiner het be leidsgebied zal zijn waarmee een kamerlid kan „scoren". En dat maakt de kans op beïn vloeding van buitenaf groter. De wens, de noodzaak bijna (men wil immers graag op nieuw gekozen worden!) om zich als kamerlid te profileren blijft immers altijd bestaan. Daarom móet een kamerlid van een grote fractie wel iets moois maken van het stukje beleid dat hij onder zijn hoede heeft, hoe gering in betekenis dit soms ook is. Met een klein beleidsterrein is het aantal belangenorganisa ties gering. Voor die organisa ties is dat echter wel gemak kelijk. Zij lopen veel minder het risico bij een parlementa riër aan te kloppen die nog zo veel andere dingen aan het hoofd heeft, dat alle moeite voor niets zou kunnen zijn. Het „veld" kan zich richten op het enkele kamerlid dat spe ciaal op hun beleidsterrein werkt. Dan geldt ook voor de ambte naren op de ministeries. De mogelijkheden van directe contacten tussen hen en de be trokken kamerleden worden groter. En dat is handig bij het formuleren van het beleid. Be paalde ideeën op de ministe ries kunnen immers al vóór een debat op hun kans van slagen in het parlement ge toetst worden, hetgeen ook da gelijks gebeurt. En zo wast de ene hand de andere. De Haag se schijnwereld van Tjeenk Willink wordt op die manier in leven gehouden. Het is duidelijk dat deze poli tieke cultuur door de RSV-en- quête niet zal veranderen. Al leen binnen kleine fracties blijken kamerleden zich te kunnen concentreren op de hoofdlijnen van het beleid. Zij móeten dat ook wel omdat zij anders kopje onder zouden gaan in de dagelijkse lawine van onderwerpen die over hun hoofden wordt uitgestort. Opvallend genoeg blijkt het systeem van de kleine fracties echter te werken. Kamerleden als Schutte (GPV), Van der Vlies (SGP), Wagenaar (RPF), Willems (PSP) en Ernsting (CPN), om er maar een paar te noemen, worden algemeen op het Binnenhof geroemd om hun kundigheid. Werkwijze Het zou goed zijn als men bij de grotere fracties eens wat meer zou kijken naar de werk wijze bij de kleine broertjes in plaats van almaar te willen blijven excelleren op de vier kante centimeter. Het vragen om steeds meer informatie vanuit de ministeries, het wensen van het zoveelste mondelinge overleg met een bewindspersoon of van een 536e uitgebreide commissie vergadering heeft weinig zin. Men zakt alleen verdj het moeras van de de mist rond het beleid wordt steeds gi Maar als de grote frs derdaad af zouden sta) het „specialistendom" betekenen dat een gi^ van de fractie zou ve tot „stemvee" en vuil de bankjes in de Tws mer. En dat laat een' respecterend kamerlid lijk niet gebeuren. Twee jaar werk van i^ze cor mentaire enquêtecomn drie kamerdebatten ef de (ADVERTENTIE) deze manier in de verf te raken. Het politieF in de Binnenhof-are gëled verder. De circustent n afzi waar ingezakt door qpartn storm maar die wordt ^eo ve weer herbouwd. j daar wordt een paal \e stevigd of wordt een^ kabel gespannen. Eee ond vlaggetje of lampje qd afn ook wel. Hoofdzaak isj- (lan circüs verder gaat. Bu< j^gtl usual, zoals de Engef noemen. The show mu!£ Geschrokken '1 van ie on Misschien is men op E(erling sche Zaken nog wel htrocessi geschrokken van d comj RSV-enquête. Vast staverleg der geval dat men daa&kettei wat voorzichtiger is g% wori met het geven van fiï-gespi steun aan bedrijven. Hieeste lopen jaar was men ington meer bereid de werfjeen 1 Fijenoord om te laten ontv ware het niet dat de gtigen Schiedam dat met stejlingei de Kamer op het laatioorloj ment wist te voorkomt omd de Amsterdamse werlculat werd keihard behandehaat h steun meer. Nog geeitieke jaar geleden gingen degespri den bij het ministerie g tenn open toen ADM in pzeqggen zelfde situatie aan dan le klopte. Een bedrijf aes op Doorne's Transmissie? Amt ook al de nieuwe windop v< Haagse Bezuidenhoioanni Geen reddingsactie belei Den Haag maar een o* de die al haar aandelen in,taf e drijf wil afstoten. Dat sterie voor enkele maanden ogeen anders. tin t niet Of het nieuwe beleid v^e aa nomische Zaken stand» eco is de vraag. De schrik z^stort goed in. Anderen, a en van wijze mannen, gr gaan beslissen over déonwI aan bedrijven. Dat is (ve motto waarvoor de amleen- top de steun heeft V|raat Tweede Kamer. Ajyen moeten maar vuile fc krijgen als bedrijven weer om geld bedele angst over de kop te r l gaan. Het is slechts een vei stelling, maar stel dat nomische groei die sinds kort weer kenm nieuw inzakt. En stel wijze mannen binnen tien bedrijven die vragen een nul op hetijef geven, waardoor enkeljjeer zenden arbeidsplaatsen ren gaan. Wedden dat nieuwe RSV-tjes weer gj worden? De parlemeni quête uit de jaren 1983- dan allang weer vergeteoucj CAREL GOSEf ste Sovj de Vlieg met uw krant naar de zon: 8 dagen MALLORCA/640.- 15 dagen MALLORCA/870. El Arenal, de grootste badplaats van het eiland Mallorca met een internationaal karakter, ligt aan het zuidoostelijke gedeelte van de baai van Palma. Vanaf het begin van El Arenal tot aan de haven loopt de 4 km lange boulevard, die bestaat uit een breed trottoir. Langs en in de direkte omgeving van deze boule vard zijn hier in grote aantallen terrassen, uitgaansmogelijkhe den en winkels. Ons bijzonder fraaie driesterrenhotel Metropoli tan Playa ligt in een boomrijke hotelwljk aan de rand van de be bouwing. (De afstand naar het fijnzandstrand is 650 m. en naar het centrum 1900 m.) De kamers zijn uitstekend Ingericht en voorzien van bad/douche, toilet, bidet en balkon. iet beschikt over ten lift. Airconditioning in de openbare ruimten, roomservice, kluisver- huur. babysit, lounge met komfortabale bankstellen, een gezel lige bar, sfeervolle dansvloer, een prachtig zwembad met heer lijk zonneterras. De verzorging is op basis van volpension. U wordt in het restau rant volledig bediend. De prijs bedraagt voor een 8-daags verblijf bij vertrek op 7 april a.s. (speciale Paasreis) alsmede op 5 en 12 per persoon op 14. 21 en 28 april a De 15-daagse r< 740.- 640.- 870.- Inbegrepen retourvlucht Amsterdam-Palma komfortabele chartervlucht Tijdens de „lichte" maaltijd aan boord. Vrij vervoer va bagage per persoon Luchthavenbelasting, vliegveld-hotel v.v Gezamenlijk afscheidsdin candlelight Begeleiding door deskundige i Gecombineerde reisverzekering 8 dagen 20,- persoon, 15 dagen 37,50 per persoon c kosten. Annuleringsverzekering 3 1/2% reissom 6.- pollskosten. Er is een kortingsregeling van 25 tot 90% op j reissom bij verblijf op kamer bij 2 volwassenen vf VJ kinderen t/m 9 jaar. boi Inlichtingen en boekingen telefo nisch onder nummer 070-190882 oi persoonlijk in onze vestiging aan de Spuistraat 71 /hoek Spui te Den Haag (maandag t/m vtijdag van 9-16 uur), POSTBUS 16050 2500 AA DEN HAAG TEL 070-190882

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1985 | | pagina 4