Koopmanswelvaren
Opknapbeurt voor f
Ingrijpende restauratie
parochiekerk Rijpwetering
Kobus: een gezellige
en lieve rode kater
Deze hondenrubriek
gunt af en toe ruimte aan
de poes, een ander popu
lair huisdier. Meestal
gaat het dan om echte
probleemkatten en daar
om zal het enige verwon
dering wekken dat dit
keer een ideaal poeze-
beest wordt gepresen
teerd. Het is Kobus, 5lA
kilo schoon aan de haak,
een kat waar eigenlijk
niets op aan te merken
is. Wie een lieve, gezelli
ge rode kater zoekt,
wordt dringend aangera
den vandaag nog het
asiel aan de Besjeslaan te
bezoeken.
Kobus, die ongeveer 2Vz jaar
oud is, werd op 1 februari
van dit jaar naar het asiel
gebracht nadat hij was ge
vonden op de Milanenhorst
in de Merenwijk. De gekas-
treerde kater zag er goed
verzorgd uit en de vlooien
band om zijn hek maakte
nog eens extra duidelijk dat
het geen zwerfkat betrof.
Maar tot nu toe heeft het
baasje van Kobus zich niet
gemeld en daarom is beslo
ten de kat in de kolommen
van deze rubriek op te voe
ren. Misschien dat de eige
naar zich alsnog meldt. De
kans daarop is echter klein.
Wie zijn huisdier echt mist,
neemt natuurlijk zo gauw
mogelijk een kijkje in het
asiel.
Kobus, een Europese kort
haar, heeft een volle en
glanzende wit-rode vacht.
Hij lijkt erg veel op de rode
kater die optreedt in een te
levisiereclame voor katten
voer. In deze reclamespot
zegt een dame in haar keu
ken op bekakte toon dat zij
niet met minder genoegen
neemt en dat haar kat dat
dus ook £iet hoeft te doen.
Deze televisiekat draagt de
wat vreemde naam Zand-
/- A
Wekelijks verschijnt in de Leidse Courant de rubriek
„Hond zoekt huis". In deze rubriek wordt een hond (of
soms ook wel een kat) beschreven die in het asiel ver
blijft om daar een zekere dood tegemoet te gaan... ten
zij het dier een goed tehuis vindt. De in de rubriek be
schreven honden zijn óf gevonden óf door hondenbezit
ters naar het asiel gebracht. Ze worden om uiteenlopen
de redenen afgestaan, vaak begrijpelijk, maar soms ook
volslagen onzinnig. De in „Hond zoekt huis" beschreven
dieren zijn alle goed gezond, hebben een wormenkuur
ondergaan en zijn volledig ingeënt. Tegen betaling van
circa 80 gulden (voor katten is dat 45 gulden) ten bate
van zwerfdieren zijn ze af te halen. Adres: Nieuw Leids
Dierenasiel, Besjeslaan 6b, Leiden. Tel.: 411670. Geo
pend di. t/m vr. 10-12 en 14-16 uur. Zondag en maandag
gesloten.
Kobus (ne
Hansje. M?'
LEIDEN/REGIOCeidóeSou/icwit
ZATERDAG 9 MAART 1985
RIJPWETERING De
parochiekerk van Rijpwe-
tering, toegewijd aan Onze
Lieve Vrouw Geboorte,
ondergaat een grondige
restauratie. Vanaf deze
week wordt de toren on
der handen genomen. Er
zullen steigers worden ge
plaatst, die voorlopig ze
ker een maand of drie het
uiterlijk van de monu
mentale, uit 1860 dateren
de neo-Gothische pseudo-
hasiliek zullen bepalen.
De werkzaamheden aan de
kerk begonnen ongeveer een
jaar geleden met de restauratie
van de absis, de achterzijde
van de kerk. Daarna zijn de
toten gerepareerd en is het
ak „verleid". Dat wil zeggen
dat de dakleien zijn verlegd
en, waar nodig, vernieuwd. De
kap van de kerk moet worden
behandeld tegen houtwurm.
Nu is het moment gekomen
dat de toren in de steigers
wordt gezet voor het restaure
ren van de klokkestoelen en
het uurwerk. De hele gevel
van de toren wordt opnieuw
gevoegd en de galmluiken op
geknapt en geschilderd. De lij
sten van de gothische ramen
krijgen een zandkleur. Zodra
de restauratie van de buiten
zijde van de kerk gereed is,
krijgt het interieur een grondi
ge schilderbeurt.
Bouwinspectie
Eind dit jaar moet het werk
gereed zijn. De kosten van de
totale restauratie bedragen
waarschijnlijk tegen de drie
ton. Volgens pastoor J.W.M.
Nijman van de OLV Geboor
te-kerk in Rijpwetering is mo
menteel nog niet te zeggen
hoeveel men aan subsidies te
rugkrijgt. „De parochie is in
ieder geval erg enthousiast en
doet zijn best om de zaak fi
nancieel gezond te houden", zo
zegt hij. De werkzaamheden
worden gecoördineerd door
het kerkbestuur in overleg
met de Bischoppelijke Bouw
inspectie en de Inspectie van
Monumentenzorg.
De Rijpweteringse parochie
kerk dateert uit 1860 en is ge
bouwd naar een ontwerp van
Th. Molenboer. De bouwkos
ten bedroegen indertijd 70.000
gulden- De bijzonder mooie
kerk is een driehoekige neo-
Gothische pseudo-basiliek met
smaller koor en toren. Deze
toren bestaat uit twee vierkan
te en een achtkantige geleding
met naaldspits. Het nu witge
pleisterde interieur bevat een
aantal zeer waardevolle onder
delen. In de eerste plaats zijn
dat de vaste delen, zoals de op
gietijzeren kolommen rustende
neogotische orgeltribune, de
orgelkas en de opvallende neo
gotische ingebouwde kasten
aan weerszijden van de in
gang.
Van de losse onderdelen date
ren sommige al van vóór de
bouw van de kerk. Deze zijn
afkomstig uit een tijdelijke
houten behuizing van de RK-
parochie na afsplitsing van
Oud Ade. Deze kerk stond
schuin links van de huidige
kerk.
Communiebank
Behalve de op zolder opgesla
gen neo-barokke communie-
VOORSCHOTEN
Onder het motto
„Help Voorschotens
monument restaure
ren" gaat de onlangs
opgerichte Stichting
Diogenes in Voor
schoten haar eerste
restauratieproject on
der handen nemen.
Het ligt in de bedoe
ling dat het histori
sche pand Het Koop
manswelvaren aan de
Voorstraat 11, dat da
teert uit 1583 een in
grijpende opknap
beurt krijgt. De Stich
ting Diogenes is deze
week een actie be
gonnen met het wer
ven van donateurs om
het benodigde geld
voor de restauratie bij
elkaar te krijgen. De
Stichting Diogenes in
Voorschoten heeft,
evenals gelijknamige
stichtingen in Am
sterdam, Leiden en
Haarlem, als doel om
met het restaureren
en onderhouden van
monumenten een bij
drage te leveren aan
stads- en dorpsver
fraaiing.
Met het Ambachts- en Bal
juwhuis vormt Het Koop
manswelvaren met de statige
18-eeuwse voorgevel het
meest monumentale pand
langs de Voorstraat. Helaas
bevindt het gebouw zich op
dit moment in vervallen
staat. Om verdere achteruit
gang te voorkomen heeft de
Stichting Diogenes besloten
om het woonhuis en de stal
geheel te restaureren. Deze
worden omgebouwd tot drie
wooneenheden. Of het koets
huis ook in de restauratie
kan worden betrokken is
nog onzeker.
Volgens de nieuwe stichting
ontleent de Voorstraat zijn
karakter niet alleen aan de
lindebomen aan weerszijden
van de straat, maar vooral
aan de talloze oude huizen
die eraan liggen. Bezorgd ziet
de organisatie echter moder
ne woningbouw naar de
oude dorpskern oprukken.
De overheid heeft al in 1968,
op aanraden van de gemeen
te Voorschoten besloten om
de Voorstraat als beschermd
dorpsgezicht aan te wijzen.
Plaatsing op de monumen
tenlijst vindt Diogenes echter
niet voldoende. Zij wil actief
bijdragen aan de restauratie
en het onderhoud van de
historische panden. Nadat de
lindebomen door een boom-
chirurg zijn behandeld het
Ambachts- en Baljuwhuis
door de gemeente in de oude
luister is hersteld, volgt daar
om nu een opknapbeurt voor
Het Koopmanswelvaren.
Volgende maand wordt een
begin gemaakt met de res
tauratie van de stal. De stich
ting heeft ter ondersteuning
een ruime overheidssubsidie
gekregen. Om het tekort van
150.000 gulden te dekken
doet zij een beroep op de be
volking van Voorschoten. Ie
dereen die een bijdrage wil
leveren, kan deze storten op
Rabo-bankrekening
36.61.24.005 ten name van
Stiochting Diogenes Voor
schoten of het gironummer
van de bank, 23.89.29.
Timmerman
In een folder die de Stichting
Diogenes over Het Koop
manswelvaren heeft uitgege
ven, wordt de lange geschie
denis van het gebouw be
schreven. De oudste vermel
ding dateert uit 1583 toen het
pand bewoond werd door
een timmerman. Tot het be
gin van de achttiende eeuw
is daar waarschijnlijk weinig
in veranderd, want nog in
>wc
b
rini
1719 gaat het huis o\ .,zl
handen van meestertiid
man Cornelis Sneuwaftste
is sprake van „een hi&lij]
erve sijnde een timmerOv
winkel". In 1764 wor^ec
gebouw samen met kgn
melkattributen en al htr»
geveild door Frans Gr
van Leeuwen. Bij de oj?e
re verkoping in de hffyY1
„Het wapen van Vowj
teri" krijgt het gebouk t
omschrijving als ,,een;eri'
hegt, sterck en weldó<8e*
mert huys, erve en fln»
met zijn koe- en paar<Pa
ling, schuur en hooyj^p
Het Koopmanswelvarenrtf
van de hand voor het lonc
bedrag van ongeveeririo
zend gulden. In beziivai
Nanning Vlasveldt islva
pand waarschijnlijk 4eli
bouwd tot de laat achtfP"'
eeuwse stijl waarin hel°vt
nu bevindt. Na die tijd jj>e'
het huis nog een groot £e
aanzienlijke eigeifta*
waaronder het echtpaa
ben-Spitholt, eigenaars^
„Het wapen van Vooi,
ten" en burgemeester i
penaer. Nadat het pand
vijftig jaar in bezit va
rooms-katholieke kerk|
geweest, werd de gen
Voorschoten in
naar. Het is de bedoeliil
Het Koopmanswelvaref
in erfpacht aan de Stid|
Diogenes wordt uitgegel
met honden. Kobus doet
sterk denken aan de rode
kater die „meespeelt" in de
strip „Jan, Jans en de kin
deren". Deze filosofisch in
gestelde stripkat is ook een
goede lobbes die met ieder
een goede vrienden is. In
het asiel gedraagt Kobus
zich heel rustig. Hij heeft
zijn eigen mand waarin hij
lekker veel slaapt. Deze ge
zellige rode kater vindt ei
genlijk alles best en is met
heel weinig tevreden.
Ancos
De fraaie Duitse herder
Ancos heeft veel bezoek
mogen ontvangen. Ancos is
woensdag naar een gezin in
Leiden gegaan, waar hij
kennis heeft gemaakt met
Ramses. Ramses verscheen
zes jaar geleden in deze ru
briek.
bank, zijn alle onderdelen neo
gotisch van stijl. Pastoor Nij
man wil de unieke houten
communiebank te zijner tijd
weer een plaatsje geven in de
kerk. De belangrijkste losse
neogotische interieur-onderde
len zijn de banken in de zij
beuken, de kruiswegstatie, het
zij- en het Maria-altaar en een
aantal houten beelden. De
banken „met wangen in de
vorm van vierpassen in cir
kels" waren van oorsprong
eens zo breed, maar zijn in
tweeën gezaagd, zodat ze in de
zijbeuken konden worden ge
plaatst.
De Kruiswegstatie, in een
nieuwe omlijsting, is in 1862
geschilderd door de in Breda
geboren en werkzame W.J.
Kerremans. Deze Kerremans
schilderde bij voorkeur figuur-
en genrestukken bij kaars- of
lamplicht, hetgeen duidelijk te
zien is op twee van de staties.
Het eenvoudige houten neogo
tische zij-altaar bevat een re
liëf in hout van de doop van
Johannes. Het Maria-altaar in
het noordelijke zijkoor bevat
een beeldengroep met een tro
nende Maria geflankeerd door
Johannes de Evangelist en Jo
zef met de timmermanszaag.
Bovenin het altaar is een beel
dengroep die de Geboorte uit
beeldt. Volgens kenners zijn al
deze beelden van hout. Een
aantal andere houten beelden
in de kerk, waaronder de vier
Evangelisten, zijn thans witge
schilderd. Sommige waren
daarvoor al geloogd. Aan de
beelden wordt grote waarde
gehecht, omdat zij van een
goede artistieke kwaliteit zijn.
Volgens een bouwkundig rap
port vormt het interieur van
de Rijpweteringse kerk een
waardevol neogotisch ensem
ble met onderdelen van „bij
zondere kwaliteit". Helaas zijn
enkele onderdelen niet meer
in de kerk aanwezig. Zo is het
gebeeldhouwde hoofdaltaar
door een modern exemplaar
vervangen en is de oorspron
kelijke preekstoel verdwenen.
Deze door een parochiaan ge
schonken preekstoel was ooit
een bekroond werk op een
tentoonstelling van kerkelijke
kunst in Parijs. Dit doet even
wel niet af aan de bouwkundi
ge en historische waarde van
dit monument.
De Rijpweteringse RK-kerk die voor 300.000 gulden wordt opgeknapt.
tfoenohottr) tfoopjrxtm Vtii/Mrtn
De achttiende eeuwse voorgevel, de stal en het woonhuis van het monumentale pand Het Koopmanswelvaren worden binnei
ingrijpend gerestaureerd.
De kat van deze week kan
goed opschieten met kinde
ren, stelt het gezelschap
van collega-katten op prijs
en kan op goede voet leven
haar. Het is niet duidelijk
wat Kobus krijgt voorgezet,
maar het kan niet anders of
het moet goed voer zijn. De
kater ziet er bijzonder ge
zond en levenslustig uit, hij
is wat men noemt een wel
varende poes. Niet dat Ko
bus te dik is. Hij is gewoon
flink uit de kluiten gewas
sen, de m kilo zijn hem
dan ook niet aan te zien.
Lieve Kobus heeft een erg
zacht karakter. Het is een
echte knuffelpoes die op
het gebied van aanhalen
bijna alles goed vindt. Ko
bus is een huispoes, die wel
graag af en toe een blokje
om wil om een luchtje te
scheppen. Deze poes is ge
schikt voor iedere omge
ving en ieder gezelschap.