Jan van den Broek
twaalfeneenhalf jaar
op eigen benen99
GEMEENTEHUIZEN
TE VAAK DICHT
-LEIDEN OMGEVING
>'sT
CekbeSoutant
INA_
DINSDAG 26 FEBRUARI 1985 PAGINA 15
Gemekker
ïtenPoewe^ het klaa8hjke ge-
ekker wat gedempt over
nam, ontging het uit de
ifferbak van een auto ko-
ende geluid de agent niet.
ij hield de bestuurder aan
'etreïin vroeS kem ket deksel
•ril vï.an k°fferbak te openen.
Aer#oen aan dat verzoek was
^voldaan, stond de politiebe-
moambte plotseling oog in oog
jekejpet een levende geit die te
vreden een hap verse lucht
parn, even met de ogen
knipperde tegen het felle
ten|jcht en de agent vervolgens
Lllcdankbaar aankeek. De eige
naar van het dier stond gis-
teren oog in oog met kan-
:kten*onreckter Rigters. Deze
an dJteek de verdachte bepaald
nverhiet dankbaar aan en zei
tot sjdat het dé arme geit had
r I5.0pntbroken aan lucht en
tter fuimte en dat er daarom
ing, Sprake was geweest van no-
tera^Noze dierenkwelling.De
gadegeitentransporteur wenste
er weinig woorden aan vuil
'erlaie maken. Hij was met het
)lcjerfeeest op weg naar het
t ^slachthuis, zei hij. Een ritje
Rijnljn een benauwde ruimte
a dekan lang zo erE n^et zÜn aN
ovefiet kortstondige en fatale
)Verwerblijf in het abattoir, moet
de ohij hebben gedacht. Rigters
10e bgaf de man een boete van
150 gulden.
^Knuppel
A-Bij nog heel wat meer ver
ging. dachten waren verboden
'anabaken in de auto gevonden.
>rdeijjn deze gevallen ging het
in jniet om geiten of ander vee,
g wemaar om wapens als een
^Ploertendoder, windroeren
iideii(een deftige naam voor
jeprcjuchtbuks) en een honkbal-
tenknuppel (in het procesver-
is hebaal omschreven als een ba-
rioleiseballbat). De eigenaar van
1990,dat laatste voorwerp is geen
n b(beoefenaar van de edele
'en honkbalsport, maar hij had
het van origine sportieve
slaghout een bestemming
als (verdedigings)wapen ge
geven. Deze verdachte, een
«jongeman, werd in Noord-
ïCil wijk op het Kerkhofpad
aangehouden toen hij deze
eme straat vanuit een verboden
I gi richting inreed. Een vluch-
aa®ig' onderzoek bracht de
inctyiouten knuppel tevoor-
:er Tigchiin. „Je kunt ze zo ko-
°Pei^>en zei de jongen tegen
ethoi|Rjgters. Die man van wie ik
aanbem kocht zei dat het niet
statverboden was om een honk-
1 acabalknuppel te hebben", ver-
isch klaarde hij. „Maar je kunt
335 er ook een flinke mep mee
bew uitdelen", reageerde de
B w rechter. Officier van justitie
ac,' mevrouw De Vries vroeg
"jk een boete van 150 gulden
n vvoor de knuppel, 60 gulden
ariaavoor het rijden in verboden
te SJrichting en verbeurdverkla-
funlring van het slaghout.
»|,Daar schiet ik niets mee
ibentjp", zej de jongeman die op-
•ken.recbt verbaasd leek. Hij
motfklonk alsof hij geld toe ver-
ZÜ wachtte. „Je wordt er min-
da4der van. Dat is de bedoeling
rgeni!van het strafrecht", legde
tRigters uit. Hij 'deed wel
water bij de wijn want de
totale geldboete werd ver-
er laagd tot 125 gulden. De
'knuppel werd inderdaad
(verbeurd verklaard. Veel
■^jjidankbaarheid leverde dat
ibezJpu^e 6ebaar niet op. „Het
iin is I*41 wel of >k iemand onder
viifne froene zoclen heb gesla-
iJwgenmompelde de jongen
;lagöVer0ngelijkt"
bZBuik
i Alj
ee aDe man was al eerder op
kraibezoek geweest bij Rigters.
n daiHij droeg toen een wit T-
cht ishirt met de tekst „Wie
een fheöft mijn fiets gestolen?",
t ziji|Gisterochtend was hij er
ongeweer en ook dit keer sierde
zijn Ideze tekst zijn dikke buik.
De verdachte reed destijds
met zijn fiets zonder licht
„^.en reflector in Leiderdorp.
Omdat hij nadat hij was
'aangehouden weer op de
fiets stapte, werd zijn rijwiel
i ii(fin beslag genomen. „Ik wil
foo/d'mjn racefiets terug", zei de
wetman tegen Rigters. „Dat
90s/t*i®eft u me destijds ook be-
Jaiïoofd". De kantonrechter
i- akon zich dat echter niet
zièpieer herinneren. Mevrouw
t Vries eiste een boete van
en maal 45 gulden en ver-
der/|beurdverklaring van de
geelifiets waarop de wielrijder
rprspe rechter nogmaals aan
zijn belofte herinnerde. „U
kon uw ogen niet van mijn
Jbuik afhouden", zei hij op
brutale toon toen Rigters
nog geen tekenen van her
kenning gaf. De rechter
:7avratte dR laatste kennelijk
vap^ls beledigend op, want op
t c/rvoge t00n &af bij de ver-
^Jblufte verdachte te verstaan
'eatufat deze zijn fatsoen moest
rj^Jbouden. Rigters legde de ge-
er/afir.raagde geldstraf op. „Uw
i is i".ets kunt u terugkrijgen. U
olieHuet wc' dflt ik met uw on-
i tw^boorlijk gedrag geen re-
>n lening houd", vonniste de
kennelijk niet haatdragende
rechter.
J KEES VAN HERPEN
,...EN DURVEN EXPERIMENTEREN, WANT HET IS ELKE DAG ANDERS..
Op mijn omwegen door stad en land
kom ik graag mensen tegen. U kunt
mij telefonisch of schriftelijk vertellen
wie u graag in deze rubriek zou willen
tegenkomen. Ik ben bereikbaar via 071
- 12 22 44 op toestel 10.
Als Jan van den Broek
het over zijn vader Dirk
senior heeft, hoor je lief
de, waardering en respect
in zijn stem doorklinken.
Vader was en is een voor
beeld voor Jan, en bijna
een oudere broer: ze ver
schillen nog geen 20 jaar.
„Jawel, vader was er
vroeg bij. Hij is nu krap
60, en ik ben alweer 40..."
Misschien daarom al
heeft het in die Amster
damse familie van boe
ren, burgers en buitenlui
altijd goed geklopt, on
derling: „Wat ik kan,
kunnen jullie ook", zei
Dirk, de jonge Oude.
Toen Jan op z'n 17e na de
middelbare school voor een
keuze stond was dat geen ge
makkelijke. Eigenlijk had de
knaap veearts willen worden,
vanwege z'n „boereninslag".
„Je ziet maar wat je doet", zei
pa: „Je kunt doorleren of aan
de slag gaan". Jan van den
Broek had z'n hele jonge le
ven al goed naar z'n vader ge
luisterd, „en dat doen we nog
steeds". Jan koos voor „aan
de slag" en kreeg van pa een
ticket enkele reis Londen.
Daar deed hij wat „zwemoefe-
ningen" en leerde een vak,
het vak van vader: kruide
nier. Later kwam hij bij vader
Dirk in de zaak, maar toen
Jantje al een hele Jan gewor
den was zei hij tegen de baas:
„Pa, ik ga toch maar voor me
zelf beginnen". Dat was
twaalf en een half jaar gele
den. In een gehuurd oud on
derkomen van een Katwijkse
rederij ontstond op geïmpro
viseerde basis het onderne
minkje.. Digros. Vorige week
vierde een eensgezinde volks
stam groot feest in „eigen
huis", in Treslong, Hillegom.
Het feest van koperen Digros,
onderdeel van een volslagen
in de hand gehouden com
merciële grootmacht met zo'n
5000 mensen aan het werk in
meer dan 120 winkels: de sa
menwerkende Dirk van den
Broek-bedrijven heet dat.
Hier het verhaal van een suc
ces dat sneltreinvaart bereik
te.
Margaret Thatcher reguleert
haar zaak vanuit 10, Dow-
ningstreet. Jan van den Broek
sinds '83 voorzitter van de
raad van bestuur van al die
samenwerkende D.v.d.B.-be-
drijven („Vader zit niet meer
in de zaken, maar we „mis
bruiken" hem wegens zijn
voortreffelijke relaties en
gouden ervaring, dus is hij
commissaris bij ons") diri
geert zijn 15 hoofdmoten gro
te rijk hoog boven „Reaal 5"
in Leiderdorp. Het enige dat
daar uit de hand is gelopen is
de onoverzienbare conferen
tietafel waarop stafkaarten
niet zouden misstaan. Hier
wordt de overkoepelende uit
gekiende strategie uitgestip
peld. Verdeel en heers? Mis
schien. Wie zal het zeggen?
Het moet toch èrgens van
daan komen. Luisteren we stil
naar het verhaal dat Jan van
den Broek vertelt, terwijl zijn
snelle eskaders hun doelen
naderen en hij, in alle een
voud, met het „zilverpapier"
van zijn formule de vijandelij
ke radar verstoort en omzeilt:
„Goede kwaliteit, voordelig,
en goede accommodatie, com
fort en verzorging".
Liever veearts
Waar nu, tussen Slotermeer
en Osdorp in het Amsterdam
se Nieuw-West, de uitgegra
ven Sloterplas recreatief ligt
te wezen, daar was eens het
grondgebied van Jans groot
vader: „opa's weilanden". Dat
bloed kroop ook bij Jan waar
het niet gaan kon: „Stallen
uitmesten! Heerlijk joh! Dat is
ook mijn boereninslag. Met
vee omgaan is nog steeds m'n
hobby. In Lisse heb ik een
wei waar koetjes rondlopen,
en schapen, lammetjes, pony's
en paardjes. Mijn vrouw Jea-
nette en ik rijden regelmatig
paard. Trouwens, we hebben
elkaar ook bij dat paardrijden
leren kennen".
Jan van den Broek had in zijn
Londense periode geen tijd
voor vee. Hij leerde daar het
„marktwezen" bij een dis
counter, met 32 volkssuper
markten in drukke buurten.
Daarna vertrok hij naar
Frankrijk, waar hij zich ver
der bekwaamde in „Carre-
four", één van de grootste hy-
per-marché's („Nederland is
absoluut niet geschikt voor
'die onpersoonlijke groot-be
drijven, waar je met je gezin
een dag kan gaan winkelen.
Dat kan bij ons niet"). In
Amerika, waar Jan z'n licht
ook opstak, ging het weer an
ders. Maar je leert wel, op die
manier. „Daarna militaire
dienst en toen bij vader in de
zaak; dat waren toen al 8 win
kels in Mokum, waar ook de
slijterij-organisatie werd ont
wikkeld. Dat was overigens
de sterke kant van Jan, die
zelf de kracht van de matig
heid kent.
Het „eigen leven" begon ruim
12 jaar geleden in Katwijk.
„Het was een ouwe toestand,
bij die rederij. Jeanette die
uit een slagersfamilie komt
en ik trouwden, en ik zei: ga
jij maar achter de kassa zitten,
ik vul de vakken wel. Dat
was onze eerste slijterij, in
Katwijk. Het liep aardig in de
1200 m3 grote hal en in '73
kwam de supermarkt. We
noemden het Digros: een
hommage aan het moederbe
drijf van Dirk, met „groot
handel" erin, grosso, gros, zo
iets hè. Lag lekker in het ge
hoor, die naam. Nu is het Kat
wijkse publiek anders dan het
Amsterdamse. Daar heb ik
nogal wat van geleerd; bij
voorbeeld met bakprodukten.
De Katwijkers bakken veel
meer zelf dan de Amsterdam
mers die weer meer om zoute
haring geven. En als ze me
vroegen: meneer, waar staan
de rooie kroten?, dan wist ik
het echt niet, want ik kende
alleen maar rode bietjes".
Vanuit Katwijk breidde de
olievlek zich in snel tempo
uit: een winkel in een Sas-
sems garagebedrijf, in Noord-
wijk wist burgemeester Bon-
nike een open plek in de
Kerkstraat „die helemaal
dood was". Dat is nu een op
gepepte buurt geworden. In
Oude Wetering kwam Digros
de gemoederen verhitten en
ook in Leiden „waren velen
niet zo gelukkig met onze
komst". Daar is nu ook een
parkeergarage, „en het ge
meentebestuur waardeert Di
gros". Ook Leiderdorp is in de
maalstroom van de „graven
van den Broek Dirk en
Jan" geraakt: „Je blijft inves
teren en nieuwe dingen be
denken. Wat er allemaal ge
beurd is, hadden we 12 en een
half jaar geleden niet kunnen
dromen. In die koperen tijd is
de onderneming vertienvou
digd".
Dirk alom
De Dirk van den Broek be
drijven (vaders wil lijkt wet)
cmivatten, behalve een bestu
rend orgaan (Uniconsult b.v.),
onder andere ook supermark
ten van Dirk en Bas van der
Heijden, de Digros Multi-
markten, de Dirck III slijterij
en en Dirckz horecabedrijven,
de D-reizen, een touringcar-
bedrijf, een skipiste bij Hoofd
dorp, een banketspeciaalfa-
briek, discount-drogisterijen,
een appartementencomplex in
het Spaanse Lloret de Mar.
Sinds kort opereert het con
cern tevens met video-ver-
huurwinkels Jan zelf heeft
geen video, ofschoon hij in al
z'n kamers hele batterijen zou
kunnen installeren, „maar ik
heb er geen tijd voor". Kat
wijk heeft zo'n concessional,
een tweede komt in Leiden
en een derde in Oegstgeest,
terwijl ook Amsterdam en
Rotterdam bij dit samenwer
kingsplan betrokken zijn.
Het is eigenliik een optelsom
die Jan van den Broek voor
rekent: in '85 de 9e en 10e Di-
gros-supermarkt in Noordwij-
kerhout en Oegstgeest, in '86
de trekker in de Stevens-
bloem in Leidens nieuwste
woonwijk Stevenshof. „Plan
nen, steeds maar plannen om
goede zaken te bouwen. Men
nodigt ons uit als publieks
trekker, in centra waar de
consumenten weglopen omdat
er niet voldoende interessante
winkels zijn. En men is blij
met zo'n klimatologisch aan
gepaste Digrosvestiging,
geestdriftig zelfs, want waar
het regent, daar druppelt
het... Enfin".
„Je hoeft niet de grootste te
wezen, maar wel de beste",
zegt Jan van den Broek, die
me voorziet van een set bal
pennen, omdat ik onthand zit.
„Maar je moet alleen uitbrei
den als ie er de manschappen
voor hebt. Niets is zo erg als
als niet-kwalitatief goede
mensen in je bedrijf. De cas-
sière is onze gastvrouw. We
hebben een eigen school in
Katwijk, waar meisjes en jon
gens opgeleid worden. Die
meisjes bepalen je gezicht en
zorgen ervoor dat de klanten
terugkomen".
Brood en dranken
'J! cs* «es
(en een zus in de reisorganisa
tie), en langzaamaan het enige
van deze omvang in Neder
land. Jan is de commerciële
man. die, onder andere, nieu
we winkelformules en het to
tale commerciële beleid in
portefeuille heeft. En maar
praten. Over jenever, over
(buitenlands) brood, over cos
metica of dagtochtjes naar Pa
rijs, of om een drankenoorlog
uit te leggen. Eén van de
leukste dingen die Jan in '83,
'84 heeft mogen doen, in die
tijd als voorzitter van Neder
landse Tafelronde, was het
bezoeken van service-projec
ten in Afrikaanse landen: „Je
ziet wat van de wereld, en dat
is nog eens wat anders dan
een supermarkt: met mensen
omgaan. Maar winkels ope
nen is ook heel leuk werk
hoor, met die blije gezichten
om je heen. En de spanning,
die heb je ook nodig. Je moet
kunnen bewijzen dat je op de
goede weg zit. Zoeken naar
nieuwe lokaties voor grotere
restaurants. Of je er nu 8 of 18
hebt, 't maakt niets uit, als je
formule en de mensen die je
aan het werk hebt maar goed
zijn".
Voorzitter Van den Broek
houdt staande, dat je „in onze
organisatie aardig carrière
kunt maken en zelfstandig
aan de gang kunt gaan vol
gens eigen ideeën, mits je ie
'houdt aan de filosofie, aan de
formule. De jongeman van 15
jaar die bij ons kwam om de
vakken te vullen, is nu direc
teur van onze slijterij-organi
satie. De grootste slijter van
Nederland". Uitspraken: „Doe
het beter dan je buurman", en
„Hoe meer concurrentie, hoe
liever het ons is". Een ander
„statement": „Het is niet „zo
snel mogelijk geld verdie
nen", maar „Zo goedkoop
mogelijk verkopen. Conse
quent. Beding extra kortingen
bij de fabrikant. Dat werkt
door in de lagere prijzen voor
de consument, die dat best
weet te waarderen. Kien in
kopen, dat bespaart je 20 tot
30 procent Je nebt bij Jan op
het centrale kantoor op Reaal
5 een prachtig uitzicht over
het zwaartepunt van zijn
machtsgebied. Is dit zonnig
carrière maken? In juli ne
men de gezamenlijke
D.v.d.B.-bedrijven in Hoofd
dorp, in het gebied De Beu
kenhorst, een nieuw kanto
renpark in bezit. Nederzetting
voor alle stafdiensten. Con
centratie van vier kantoren-
Prachtig centraal gelegen bij
Schiphol en de uitritten naar
Bollengebied, Amsterdam en
Leiden, een afstand van niets
naar de Schiphollijn. Werkge
legenheid voor 120 mensen,
met computers en machines
eromheen. Exit Reaal 5 de
gouden penning waar munt
uit geslagen werd en waar
straks een nieuwe huurder op
neerstrijkt
„Hoofddorp wordt een hele
ingreep, want we zijn altijd
voorzichtig geweest met het
bouwen van kantoren. Maar
je groeit groter, dus moet je
vooruit zien. Soms hou je je
hart vast Maar we zijn klaar
voor de jaren '90. wat dat be
treft. In de winkels moet het
verdiend worden. In Hoofd
dorp geven we het weer uit.."
Het klinkt bijna rtlcksichtlos.
„Ik treur niet over m'n lot
hoor. Ik heb het zelf gewild
en geambieerd. Maar winkels
inrichten is het mooiste wat
er is. Dat moet ik nu aan an
deren overlaten. Jammer, een
beetje. Niet meer voordelig sla
inkopen op de veiling aan de
Jan van Galenstraat in Am
sterdam-West. Daar kreeg je
verstand van alles. In deze
business, net zogoed als in an
dere. gaat het erom er lol in te
hebben; goed te luisteren naar
anderen, en niet te denken
dat je het evangelie verkon
digt. En durven experimente
ren, want het is elke dag an-
Kruidenier
En Jan van den Broek gaf
nog meer innerlijks prijs, wat
in deze kolommen niet staat
opgetekend. Maar hoe komt
hij nu werkelijk aan zijn lage
prijzen? Zelf zegt hij: „Ik zou
weieens willen weten hoe het
er over 10 jaar allemaal bij zal
staan. Je wordt door het en
thousiasme van je eigen men
sen gestimuleerd om sneller
door te gaan dan je van plan
was. Ik ben nog steeds trots
op ons bedrijf. En als ik door
de politie word ingehaald om
dat ik te snel heb gereden
geef ik altijd m'n gewone be
roep op: kruidenier. Wij, de
Van den Broeken zijn een
grote zelfstandige, en dat wil
jan van der Broek in zijn Leiderdorpse Digros-vestiging.
len we lang blijven. Probeer
je zaken maar zelf te regelen,
heeft vader ons altijd voorge
houden? want als je aan ande
ren bent overgeleverd kan
het heel makkelijk mis gaan".
LEIDEN/DEN HAAG
Gemeentehuizen zijn te
vaak dicht. Maar tien pro
cent van de gemeenten
stellen het stadhuis 'sa-
vonds open, bijvoorbeeld
tijdens de koopavonden.
Door deze situatie worden
vooral alleenstaanden met
een baan, tweeverdieners,
zelfstandigen en mensen
die van anderen afhanke
lijk zijn zoals bejaarden
benadeeld.
Dit is de conclusie van een
onderzoek dat D'66 heeft ge
daan naar de openingstijden
van gemeentehuizen. De re
sultaten van het onderzoek
werden gisteravond bekend
gemaakt in het tv-program-
ma de Konsumentenman.
D'66 heeft het onderzoek ge
daan op basis van de vele
klachten over het onderwerp
die via de „Wat heet ge
woon" telefoonlijn binnen
kwamen.
In het onderzoek benaderde
D'66 ruim tien procent van
alle gemeenten (78). Daar
naast onderzocht men acht
grote steden (waaronder Den
Haag, Groningen en Utrecht)
en zes forensengemeenten
waaronder Lelystad, Almere
en Zoetermeer. Onder de 78
gemeenten bleek tien pro
cent de kantoren soms 's
avonds open te houden. Bij
de acht grote steden waren
de kantoren overal 's avonds
dicht. In de zes forensenge
meenten waren in 50 procent
de kantoren 's avonds open.
Als reden voor het niet geo
pend hebben van het ge
meentehuis in de avonduren
gaven de gemeenten: de ex
tra kosten, overwerk voor
ambtenaren, de ambtenaren
wilden niet Volgens D'66
kan via arbeidstijdverkorting
en het minder open hebben
van gemeentehuizen overdag
aan de situatie een eind ge
maakt worden.
Emilie Knappert
De Emilie Knappert scho
lengemeenschap voor Mid
delbaar Dienstverlenings en
Gezondheidszorg Onder
wijs, houdt donderdagmid
dag 28 februari van twee
tot vier uur een voorlich
tingsmiddag over de oplei
dingsmogelijkheden van de
school. Deze middag wordt
gehouden in het gebouw
aan de 5-Meilaan, hoek
Churchilllaan in Leiden
Zuid-West. Ook kan men
een folder over de school
Leidse Hofjes
Het Bewoners Overleg
Leidse Hofjes houdt don
derdag 28 februari om twee
uur een bijeenkomst in de
Hooglandse Kerkgracht 32.
Gesproken wordt onder
meer over algemene pro
blemen in hofjes, de inhoud
van de Hofjeskrant en de
verhuizing van de Hofjes-
soos naar het Rapenburg
100.
Cursus voeding
De stichting „Interkruis"
geeft in maart een cursus
„gezonde voeding" in het
gezondheidscentrum aan
het Bevrijdingsplein. De
cursus, die zeven gulden
vijftig kost, is bedoeld voor
iedereen, die is geïnteres
seerd in gezonde voeding.
Op vier achtereenvolgende
donderdagen (7, 14, 21 en 28
maartkomen de volgende
onderwerpen aan de orde:
„wat is gezonde voeding",
„wat kun je op een verpak
king lezen", „vreemde stof
fen in onze voeding" en
„wat is de invloed van re
clame als je boodschappen
gaat doen". Deelnemers
kunnen zich melden bij In
terkruis, Middelweg 38, tel
121753.
Duinen
Het Instituut Natuurbe-
schermmgseduactie draait
vrijdagavond 1 maart vanaf
acht uur de film „De vier
duindagenin de collcgzaal
Zoölogie aan de Kaiscr-
straat 63. De film vormt de
introductie op oen cursus
door IVN over de duinen.
Nadere inlichtingen zijn te-
Volksdansinstuif
Clubhuis Matilo aan de
Zaanstraat houdt vrijdag 1
maart weer een volksdans
instuif voor ouderen. De in
stuif begint om twee uur en
staat onder leiding van Ger
Else naar. De toegangsprijs
bedraagt twee gulden vijf
tig
Diabetes
De Diabetes Vereniging Ne
derland, afdeling Leiden,
houdt vanavond om acht
uur een informatieve bij
eenkomst over deze ziekte
in het Academisch Zieken
huis (gebouw 5). Dr. Lem-
kes, internist, spreekt. De
bijeenkomst begint om acht
