„Als het bezuinigen nu stopt begin ik een frietkraam „Ach, in Zuid-Afrika leggen ze het christendom ook weer anders uit" fH t-*• CeidoeSou/uwt iun GERRITSE (CDA): MINDER HARD BELEID PAS ECHT ONCHRISTELIJK 'i-SrW CÖTE D'AZUR a8"SIJTHOFREERS BINNENLAND ZATERDAG 23 FEBRUARI 1985 PAGINi De C die CDA ea CNV bindt lijkt tegen woordig meer de C van controverse dan van coöperatie. De regen van kritiek die het Christelijk Nationaal Vakver bond over de daden van het Christende mocratisch Appèl nitstortte, toen de eerste fase van de bezuinigingen die het kabinet-Lubbers op zijn lijstje had staan werkelijkheid werd, is intussen uitgegroeid tot een storm en nadert de kracht van een orkaan. Hei blijft ech ter niet bij woorden. Een toenemend aantal CNVers lijkt te gaan betwijfe len of zij nog wel bij het CDA thuisho ren. Sommigen beantwoorden die vraag al neagtief en stappen op. In de afgelo pen weken registreerden onze sociaal- economische redacteuren Marga Rijerse en Arjen Broekhuizen de visie op deze ontwikkeling van achtereenvolgens staatssecretaris Lou le Zaken) en de bij ten bestuurders vi ambtenaren. Ton de veld. Vandaag Ia van de industriebo\ denaar, aan het wt Tweede Kamerlid jarenlang bij het Ci weest en er nog DEN HAAG „Ik heb er geen enkele behoefte aan .om mee te werken aan een verdere polarisatie 'tussen CDA en CNV. Daar zijn we geen van* beide bij gebaat". Voor een journa list die er op uit is een even orginele als eerlijke visie op de controverse tussen CDA en CNV te vernemen voorspelt zo n binnenkomer niet veel goeds. We weten echter dat drs. Gerrit Gerritse in politiek Den Haag niet bekend staat om zijn war me relatie met de dames en heren journalisten. Het tegendeel is eerder het ge val. Als geen ander bin nen de CDA-fractie mijdt Gerritse de publiciteit en hij is, hoe vriendelijk ook, uiterst behoedzaam als hij desondanks oog in oog met een verslaggever feomt te staan. Zijn „afkeer" van journalisten ten spijt wordt Gerritse dage lijks door hen achtervolgd in de wetenschap dat zijn politie ke gewicht de afgelopen jaren snel is toegenomen. Gerritse was een van de opstellers van de sociaal-economische en fi nanciële paragraaf in het re geerakkoord en figureert re gelmatig in kabinetskringen als het gaat om de uitleg en Uitvoering van die bezuini- rgingsparagraaf. In die hoeda nigheid opereert hij tevens als rechterhand van CDA-fractie- teider De Vries. We zijn dus om twee redenen blij dat Ger ritse zich bereid heeft getoond zijn bijna traditionele zwijgen te doorbreken. We confronteren Gerritse met de regen van verwijten aan het adres van het CDA. De pertij zou niet meer luisteren naar geluiden uit de samenle ving en zij zou het regeerak koord heilig hebben ver klaard. We verwijzen naar on- derzoekscijfers die zeggen dat de uitgetreden CDA'ers Schol ten en Dijkman op nogal wat steun kunnen rekenen uit het CNV en de kring van veront ruste CDA'ers. Gerritse rea- f;eert in eerste instantie nogal aconiek: „Als mensen in het Stemhokje staan reageren ze joch vaak anders. Ik herinner gie uit de tijd toen Bob Gouds- zwaard met veel trammelant afscheid nam van het CDA, dat veel mensen verwachtten dat daar wel het een en ander uit voort zou komen. Welnu, "de EVP, waarvan Gouds- zwaard overigens niet eens lid .werd, is nauwelijks terug te .Vinden in de polls. Dat effect \yerd ook lang niet zo groot als was verwacht" Dan gaat Gerritse dieper op de inhoud van de verwijten in: Mensen zeggen afscheid te nemen van het CDA op be paalde gronden, maar als ze daar dieper over nadenken moeten ze toegeven dat wat CDA en CNV bindt toch veel méér is dan wat beiden scheidt. Neem nou de eerste bladzijde van het nieuwe CNV-program „In actie voor morgen". Die zou zó uit een CDA-program overgeschreven kunnen zijn. De meningsver schillen tussen ons en het CNV zijn in feite beperkt. Ze gaan niet over de vraag óf de Nederlandse economie gesa neerd zou moeten worden, maar over de manier waaróp en het tempo waarin. Er zijn daarnaast echter zoveel pun ten van gemeenschappelijk be lang dat het mogelijk moet zijn daar overheen te komen". Geen verstrengeling Veel van die CNV-verwijten zijn niet juist, vindt Gerritse. Hij erkent dat het CDA een open oor moet hebben voor wat het CNV zegt. „Maar", zegt hij. „ik zou er geweldige bezwaren tegen hebben als er sprake was van een nauwe verstrengeling tussen CDA en CNV. Als het CNV zich volko men zou verkopen aan het CDA zou dat voor mij bijna een reden zijn voor het vak verbond te bedanken. Het CNV moet de belangen van haar leden behartigenen en in dat kader met iedereen zaken kunnen doen. Vereenzelviging met een partij is niet in het be lang van de leden". Dat CNV en CDA op basis van dezelfde achtergrond makke lijker met elkaar praten vindt het Kamerlid logisch. „Het CNV meent van het CDA op grond daarvan wat meer te mogen verwachten dan van een andere politieke partij. Evengoed meent het CDA van het CNV wat meer begrip te krijgen dan van bijvoorbeeld de FNV. Maar dat betekent niet dat het CDA dan volledig zijn oren zou moeten laten hangen naar wat het CNV zegt". Ter illustratie verwijst Gerrit se naar het convent van chris telijke organistaties. Daarin overleggen werkgevers en werknemers van christelijke huize met elkaar, maar met name over sociaal-economi sche zaken worden ze het lang niet altijd eens. Het CNV staat vaak tegenover de andere deelnemers. „Dat toont aan dat de C weliswaar duidt op een zelfde achtergrond maar dat die gemeenschappelijkheid niet altijd tot dezelfde conclu sie hoeft te leiden. Wel moet je dan overtuigd blijven van el- kaars goede intenties. Wij heb ben als CDA helemaal niet zo'n behoefte aan ruzie maken binnen onze eigen christelijke familie. We moeten meer oog zien te hebben voor wat ons bindt en niet specifiek gaan zoeken naar wat ons scheidt. Daar hebben we geen belang bij en dat schaadt juist dat ge weldige stuk dat we wèl ge meenschappelijk hebben. Maar misschien komt het daarom ook extra hard aan als we het op sommige punten niet eens zijn". Regeerakkoord Centraal punt in de verwijten blijkt steeds weer het regeer- regeerakkoord is een afspraak op basis waarvan je beleid gaat voeren. Dat laat zich vergelij ken met een CN V-program op basis waarvan de aangesloten bonden hun beleid uitstippe len. Zo'n afspraak geeft een richting aan. De cijfertjes uit het regeerakkoord zijn en wa ren niet keihard. Daar is in de praktijk aan afgedaan en toe gevoegd. Het is dus zeker niet waar dat wij als parlementa riërs een stelletje computers zijn waarin iedere week een cassette „regeerakkoord" wordt gestopt. Kijk maar naar de herstructurering van de so ciale zekerheid, die een niet onaanzienlijk deel van het re geerakkoord uitmaakt. Hoe is die operatie niet in de tijd ver schoven, anders gefaseerd en op onderdelen, zoals ten aan zien van de echte minima en de WAO, afgezwakt. Daar hebben we zelfs een keer een lovende telex van het CNV over ontvangen. Het verwijt dat wij er zuiver als Jan met de Korte Naam bij zitten is dus in strijd met de feiten". Hard beleid „Het regeerakkoord is de neerslag van een beleid, een vaak erg hard beleid. Dat voe ren we echter niet omdat we het zo leuk vinden, maar om dat het naar onze mening no dig is de Nederlandse samenle ving weer economisch gezond te maken. Als je die mening bent toegedaan is het verwijt dat we slaaf zijn van het re geerakkoord niet te aanvaar den". „Kijk, dat het een hard beleid zou worden wist men. De gro te lijn van wat de mensen te wachten stond was bekend. Er is immers schreefgroei in het beleid: de collectieve sector (ambtenaren. trendvolgers) plus de sociale zekerheid is veel te zwaar geworden. Als bestuurders van de christelijke ambtenaren in jullie krant dan klagen over ongelijke behan deling, dan moet mij toch van het hart dat ik met ontzettend veel overtuiging lid ben van de CN V-ambtenarenbond CFO, maar dat ze ons hier toch niet netjes behandelen. Die ongelijke behandeling van ambtenaren en trendvolgers vloeit immers logisch voort uit een beleid waarbij je bepaalde sectoren wilt laten terugtre den". Mannetje Gerritse maakt zijn verhaal duidelijk met het voorbeeld van het mannetje met de steen, dat hij tijdens spreek- beeurten in het land ook vaak vertelt. „De marktsector, het bedrijfsleven is een mannetje. Dat draagt om zijn hals een mooie siersteen: da s de collec tieve sector, waarin de over- heidsduitgaven zitten. Die steen gaat groeien. Da's heel mooi, maar op een bepaald moment wordt de steen niet alleen groter en mooier, maar ook zwaarder. Ons mannetje krijgt er pijn in de nek van en wordt naar voren getrokken. Uiteindelijk dreigt hij om te vallen met alle gevolgen van dien voor mannetje en steen. Wat moet#er dus gebeuren? Het is weinig groeizaam weer, dus het mannetje kan niet snel genoeg groeien. Dan zit er niets anders op dan de steen bij te slijpen. Dan wordt ie wel wat kleiner, maar hij kan lan ger mee „Zo zit het in de economie ook. We kunnen niet iedereen naar verhouding laten inleve ren, want dan verandert er niets aan de krachtsverhou dingen in de economie en blijft het probleem even groot. Er moet een stuk van de collectie ve sector af om de marktsector te versterken en dat vereist een ongelijke behandeling. Die collectieve sector is immers gefinancieerd met geld dat we niet hebben en de komende ja ren niet eens zullen krijgen". „De ombuigingen waren be doeld om ruimte te scheppen AA CDA-Kamerlid Gerritse: „Ik J J ga ook liever als Sinterklaas dan als Zwarte Piet door het land. Toch doe ik dat niet, want ik vind dat dit beleid de enig begaanbare weg is om tot de noodzakelijke sar - te komen". betekent nu bezuinigen", is de boodschap van het CDA-Ka merlid. Frietkraam „Het bedrijven van politiek en het uitoefenen van het beroep politicus is op dit moment he lemaal niet zo leuk. Het is zelfs erg vervelend", verzucht Gerritse. „Ik ga ook liever als Sinterklaas dan als Zwarte Piet door het land. Toch doe ik dat niet, want ik vind dat dit beleid de enig begaanbare weg is om tot de noodzakelijke sa nering te komen. Laten we dit achterwege, dan zal er in de toekomst nog veel sterker ge snoeid moeten worden. Als ik door om de economie te saneren. Er het gevoel heb dat wordt aan de steen van het mijn falen op dit moment in mannetje geslepen, opdat hij de toekomst nog veel hardere die beter door de wereld kan dragen. Het maatschappelijk draagvlak om ook in de toe komst een goed stelsel van so- maatregelen nodig zijn, dan stop ik als politicus en begin ik liever vandaag nog een friet kraam". ciale zekerheid te behouden „Als het resultaat van ons be- moet nu worden verbreed. Dat leid binnen zes weken zicht baar was zou het allemaal nog wel gaan. Een belangrijk deel van de resultaten bestaat ech ter niet uit het totstandbren- gen van een aantal mooie din gen, maar uit het voorkomen van een hoop nieuwe narig heid. En voor zover het resul taat wèl zichtbaar wordt is dat pas over een paar jaar. Intus sen worden wel uitkeringen gekort, komen jongeren nau welijks aan de slag, gaan lonen niet omhoog etcetera. Dat maakt de zaak er niet makke lijker op". Een belangrijk deel van de controverse tussen CDA en CNV lijkt daarmee terug te voeren op een verschil tussen de korte en de lange termijn. Gerritse heeft best begrip voor de wanhopige verhalen waar mee mensen bij hem komen, maar hij kan ze moeilijk hel pen. „Ik kan niet voor mijn verantwoording nemen dat df zaken op den duur nóg slech ter gaan". Ik word nogal eens aangevallen op het sociale ge zicht van het CDA. Dan wordt AMS altijt jpen Khn tred bodj zijn deld Waa hom me gevraagd of ik nog ide christelijk bezig ben. Za^as doet me echt pijn. Ik venjcjnc mezelf nu vaak genoeg, dat destijds zoveel van Bestelae hebben afgeknabbeld. Hadc we dat toen niet gedaan, «De zou het beleid nu veel miniPrar hard zijn geweest. We mojnahs daarom niet weer in die |okto vervallen". hel I „Als ik op dit moment weererva weg van de minste weerste de a; zou kiezen en iedereen «Fielt plezier zou doen, dan zou der niet alleen al die mensen zUn al veel offers hebben gebra»Cam belazeren, maar bovendo 0 asociaal bezig zijn ten opzie ontv van al die mensen die oiecht een paar jaar dan nog vafst< harder moeten worden gepa weh Zo laf kan, wil en mag ik t Khr zijn. Als we nu niks doen «een helpen we de zaak op tern Hot< naar de hel en zullen de ro z*ch sen met een minimum i °Yei echt de dupe worden. Dat hier pas werkelijk onchnste Mae zijn. het ARJEN BROEKHUIZ Hij ven VOORZITTER INDUSTRIEBOND CNV OVER RELATIE MET CDA: Dit) |re r enk mar ons Voorzitter Simon Weide naar van de CNV-Indus- triebond: „Misschien moet er aan de inko mensverdeling worden gesleuteld. Dan moet mijn salaris éérst omlaag. Ik verdien 3000 gulden per maand netto, ik kan heus wel 200 gulden om laag". NIEUWEGEIN „De ellende van het christendom is dat het op zoveel manieren te interpreteren is. In Zuid- Afrika hebben ze dezelfde bijbel als hier, maar als je kijkt naar de apartheidspolitiek lijkt wel of ze een to taal andere bijbel hanteren. Misschien is dat wel ons grote probleem". Voorzitter Simon Weidenaar van de CN V-Industriebond ligt niet wakker van de opge lopen discussies tussen CDA en CNV. „Wij hebben geen en kele partij-politieke bintenis", zegt hij met klem. „Vanuit onze eigen invalshoek zullen we het kabinetsbeleid op de feitelijkheden beoordelen. Het kabinetsbeleid wordt gedragen wordt door een politieke meerderheid in de kamer. Het CDA en de WD zullen we dan ook op het kabinetsbeleid moeten aanspreken. Het is een goede zaak als je als vakorga nisatie contacten hebt om je SUSKE EN WISKE HET DREIGENDE DINGES fill htnnrur mi wf ieli Ot nrm un 1 ntyl ondiudthih twr ill ig nitl viirtimi) (/IfljWfj r 7 Stdjnht hoor/ullrouR1) Qddr frddf het m die metrpsdl "H," "V standpunt kenbaar te maken. Er heeft onlangs een gesprek plaatsgevonden met de PvdA. op hun verzoek. Daar is ge sproken over onze uitgangs punten en visie. Als andere democratische partijen vragen om een gesprek dan gaan we daar ook op in, maar een der gelijk verzoek van het CDA heeft ons nog nooit bereikt". Weidenaar voelt er niets voor zich te liëren aan de twee uit het CDA gestapte kamerleden Scholten en Dijkman. „Wat Dilo Van Commenée van onze Hout- en Bouwbond doet moet hij weten. Scholten en Dijk man zijn niet meer dan twee loslopende honden in de Tweede Kamer. We willen op geen enkele wijze een odium krijgen dat wij er behoefte aan hebben om deze twee mensen via een politieke partij tot onze vertegenwoordigers te bom barderen. Daarom vinden wij ook dat iedere binding met po litieke partijen uiterst gevaar lijk is omdat persoon en func tie moeilijk zijn te scheiden". Weidenaar zelf is lid van de Evangelische Volkspartij (EVP). Hij voelt er echter niets voor zich als bondsvoorzitter actief op te stellen binnen die partij. „De vakbeweging be hoort zich volledig te distan- tieren van welke partij dan ook". Volgens Weidenaar bete kent het zich sterk afzetten te gen een bepaalde partij, iets wat zijn collega-voorzitters de laatste tijd veelvuldig doen, dat je van die partij meer ver wacht dan van een andere.. „Daarmee spreek je toch een zeker voorkeur uit. Maar op een bepaald moment kan dat ook averechts werken" Wei denaar geeft toe dat de christe lijke signatuur het CDA met het CNV verbindt. „Daarop zou je elkaar kunnen aanspre ken. Naastenliefde, gerechtig heid, opkomen voor de zwak ken. laten we eens uitspreken wat we precies daarmee be doelen. Want ik vraag me wei eens af of de opstelling van het CDA nog wel te rijmen valt met hetgeen we iedere zondag in de kerk horen". Korter werken Arbeidstijdverkorting is vol gens Weidenaar dé slag van de vakbeweging. „Als we die ver liezen, dan heeft de vakbewe ging compleet verloren. Dan moeten we ons terugtrekken en wat dan? Tegen de leden zeggen dat het toch een goede zaak is voor de rendements verbetering van de bedrijven om al het geld maar in de be drijven te laten zitten? Wat zou onze achterban dan zeg gen, want die maakt op een bepaald moment wèl de dienst' uit". Die achterban zit volgens de bondsvoorzitter ook niet be paald te springen om korter werken en vooral niet als er geen uitbreiding van de werk gelegenheid tegenover staat. „Arbeidstijdverkorting is geen doel maar een middel om de bestaande werkgelegenheid over meer mensen te verde len. Iedereen heeft genoeg vrije tijd. Wij gaan ervan uit, dat als de werkgevers blijven bij hun weigering door te gaan op de ingeslagen weg van ar beidstijdverkorting, we ze dan zullen opschepen met forse looneisen. Reken dan maar op tien procent", zegt hij vol ver ve. Ook het kabinet staat op het standpunt dat arbeidstijdver korting noodzakelijk is. „Maar ze bedoelen blijkbaar niet het zelfde als wij", meent Weide naar. „De vraag is: wenst het kabinet door te gaan met ATV als zijnde het belangrijkste middel voor het scheppen van werkgelegenheid óf wil het kabinet via korter werken de rendementen van de bedrijven verbeteren en ophouden met arbeidstijdverkorting zodra er weer wat centen te verdelen zijn?" Cao-coördinator van de CNV- bond Frits Hanko valt zijn voorzitter bij: „Het kabinet is bezig de tweedeling in de sa menleving tot een feit te ma ken. Neem de koopkrachtver betering voor de werkenden, die is ten koste van de uitke ringen gegaan". Weidenaar „Het politieke spel van CDA en VVD is er momenteel op gericht zoveel mogelijk stem men te krijgen bij de verkie zingen. En er zijn nu eenmaal meer werkenden dan niet- werkenden. Dit jaar hebben de werkenden 60 tot 100 gulden meer gekregen en dat gaat volgend jaar wéér gebeuren". Leren leven Die koopkrachtverbetering kan wel, volgens minister De Koning van Sociale Zaken. Hij wil tevens wel een 36-urige werkweek, dan gaat het ook weer wat beter met de bedrij ven, maar een verdergaande ATV is van de baan. Dat bete kent dat we moeten leren le ven met 700.000 werklozen. De collectieve sector is behoorlijk gesaneerd en dan is verdere werktijdverkorting weinig in teressant meer. Dat is de visie van het kabinet", denkt de voorzitter van de industrie bond CNV. Volgens Weidenaar is het niet opportuun het bereiken van een 32-urige werkweek in 1990 als doelstelling na te stre ven. „Het bestaande werk moet gewoon eerlijk onder alle mensen verdeeld worden en als dat het geval is bij 36 uur, akkoord, maar als we naar 25 uur zouden moeten, dón maar naar 25 uur!" „Zodra het beter gaat in het land moet het de uitkerings trekkers ook beter gaan en misschien moet die 70 procent die ze nu nog over hebben op een bepaald moment mis schien wel naar 90 procent. Dat hangt af van wat we heb ben te verdelen. En als de el lende dan weer groot zou wor den door een verdere recessie, dan moeten we allemaal min deren, ook de laagstbetaalden, dat kan niet anders. Misschien moet er dan aan de inkomens verdeling worden gesleuteld. Dan moet mijn salaris éérst omlaag. Ik verdien 3000 gul den per maand netto, ik kan heus wel 200 gulden omlaag". Een veel gehoorde klacht is gen om< op dat de afstand tussen bruto- daa nettoloon te groot is geward10pt] Deze „wig" zou via premiev dui laging moeten worden v Wii kleind. Weidenaar vindt zjei redenering onzin. „We hebt raa toch gevochten voor niveijez ring, en nu zou plotseling I ene geld weer een prikkel moei wei zijn om te werken. Het b dar beleid van het kabinet en o een van de werkgevers is daar hei gericht. De werknemer eer koopwaar geworden. En v«de het geld gaan we allemi her door de knieën". De houding van de werk) vers zal er volgens Frits Hi *- ko toe leiden dat volgen week, als de meeste cao-andi handelingen weer word te hervat, de zaak muurvast {ij komen te zitten. „Het is duic lijk dat dan met de achterii moet worden overlegd wél n, stappen er vervolgens gei n- men moeten worden. Ik vol zie dat we dan tot acties zul) uj overgaan", aldus Hanko. te MARGA RIJERS— (ADVERTENTIE) Met uw krant naar de Franse Riviéra: 8-DAAGSE LUXE TOURINGCARREIS Vertrek maandag 11 en 25 maart a.s. Genieten van het plezierige klimaat der Franse Ri Dat is de bedoeling van onze reis naar het nabi| Freji vlak aan het goudgele sti gelegen hotel Sat s Middellandse Zee Aygull In dit steervolle holel (alle i bad/douche, toilet) onder Ne- wordt gedurende ons verblijf al- derlandse leiding daar gelogeerd Maandagochtend vertrekt de bus om acht uur uil Oen Haag en hall negen uit Rotterdam Zowel op de heen- ais op de terugreis wordt overnacht in Holel Le Rully na- bi| Dyon De volgende dag gaat hel via hel fraaie Rhóne-dal naar hel hoiel bi| Freius Ti|dens uw verbii|t worden enkele excursies gemaakt o m naar Freius. Porie Gnmaud. Samt Tropez. en een pi|penfabnek|e te nede twee volle dagtochten naar Grasae (bezoek parfumlabneki. Sl Paul de Vence. Cannes. Nice en Monaco Eventueel kan bovendien aan een sa faritocht worden deelgenomen De priis van deze bi|zonder aantrekkel:|ke xap Cole d Azur-tour bedraagt slechts J op basis van een 2-persoonskamer me Toeslag voor een eenpersoonskamer I 75 Annule ringsverzekering 3 1/2% van de reissom /6_- polrs- koslen. gecombineerde persoon 5 - poliskosten Inlichtingen en boekingen telefo nisch onder no 070-19088? (van maandag t/m vri|dag van 9 tot 16 uur) ol persoonli|k in onze vesliging Spuistraat 71 Den Haag (op de hoek 2500 AA DEN HAAG TEL 070-190882 j0

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1985 | | pagina 4