finale
:lf
weekpuzzel door dr. Pluizer
I
f FWVt
WETENSCHAPPEN
postzegels
oplossing vorige puzzel
NR. 8
KRUISWOORDRAADSEL
O I I M
mm mm
s s n w
EcidócSoiwtMit
ZATERDAG 23 FEBRUARI 1985 PAGIN.
De prijswinnaars van puzzel nr. 7 zijn:
Mevr. P. van Haasteren, Zaanstraat 151, 2319 XD Leiden.
Mevr. A. Hoogenboom-Kerkvliet, Lijsterbesstraat 37,
2371 TG Roelofarendsveen.
De prijzen worden binnen drie weken per cheque toegestuurd.
HORIZONTAAL:
1. Zeegroene edelsteen.
6. Livreibediende.
11. Gezouten kuit van de
13. Vrouwelijk beroep.
15. Hoofddeksel.
16. Het nemen van een
loopje met iemand.
18. Universiteitsbode.
20. Sterk oxyderend gas.
21. Betrekking v.e.
persoon tot een
andere.
23. Wreedaard (fig.).
24. Scheepsvloer.
25. Drinkgelegenheid.
26. Telwoord.
28. Stad in Brazilië
(verkort).
29. Eminentie (afk.).
30. Gegraven diepte.
31. Hoge boogbal.
33. Onbezonnen.
35. En dergelijke (afk.).
36. Lange nekharen v.e.
38. Nauw straatje.
40. Regelmatig zesvlak.
42. Voorzetsel.
43. Sint (afk
44. Dwarshout aan een
46. brandstof.
47. Beroep.
48. Rijmeester.
49. Metaal.
50. Voorzetsel.
52. Boom.
53. Vis.
55. Aanvang.
57. Kantig been.
60. Europese hoofdstad.
62. Eerstvolgende (afk.).
63. Bloeiwijze.
65. Kunstprodukt.
66. Aanmatigende
houding.
67. Uitroep.
68. Cilinder.
70. Snelle loop.
72. Deel v.e. auto.
73. Verdwenen.
74. Land in Azië.
76. Stof uit de kamwol var
gelijknamige schapen.
79. Vrouw van Abraham.
80. Kleurling.
82. Springloop.
83. Provincie van de Unie
van Zuid-Afrika.
84. Aanzienlijk.
86. Innerlijk besef van
goed en kwaad.
88. Stad In Frankrijk.
89. Optisch instrument.
VERTICAAL:
1. Stijlperiode.
2. Deelbaar door 2.
3. Loopgraaf v.e. mol.
4. Dieregeluid.
5. Biersoort.
6. Bloem.
7. Paardeslee.
8. Deel v.e. auto.
9. Eer bewijzen.
10. Onbepaald vnw.
11. Onderaards bomvrij
gewelf.
12. Opstootje.
13. Loterijbriefje.
14. Niet gestemd tot spot.
15. Grondvlak.
17. Hete woestijnzand.
19. Gids te water.
21. Knaagdier.
22. Gelofte.
25. Bewaarplaats voor vis.
27. Uiteinde v.e. ra.
30. Sierplant.
31. Luitenant (afk.).
32. Dieregeluid.
34. Huiveringwekkend.
37. Noodzakelijk.
38. Verlengstuk van de
mast v.e. schip.
39. Platvis.
41. Titel.
43. Sneeuwschaats.
45. Houthakkersbijl.
49. Op een eerder tijdstip.
51. Vogel.
54. Hoofdstad van Iran.
55. Vrouwelijk dier.
56. Hofpersoon in
vroegere jaren.
58. Muzieknoot.
59. Verbrandingsrest.
60. Speeltuintoe.stel.
61. Tamelijk.
64. Belemmering (flg.).
66. Lokspijs.
69. Hoofdstad van
Nigeria.
71. Telwoord.
72. Russische munt.
73. Vloeistof.
75. Rivier in België.
77. Moerasvogel.
78. Bij voortduring.
79. Uitheems
vleesgerecht.
81. Historisch
strafwerktuig.
83. Deel van de hals.
85. Uitroep.
87. Persoonlijk vnw.
Oplossingen onder vermelding van Puzzel 8 moeten uiterlijk woensdagmiddag in bezit
zijn van de:
Leidse Courant, Postbus 11, 2300 AA Leiden.
Naam, adres en postcode s.v.p. in blokletters vermelden.
Welke twee sleutelwoorden vormen de letters uit de vakjes 48 19 63
11 36 10 33 47 9 13 en 51 66 88 86 77 20 2 84 49 26?
0) O
Ze kc
bij Ai
laatst
neerc
zijn c
kerd
een r
wat,
Aard
met
en z<
nasis
seerc
schij
denk
maai
jes, i
Dral
boek
plar»
en
het.l
kan
plan
Ze i
En
dacl
laati
Hah
lijk
den.
hoo.
Vandaag wil ik ruimte geven
aan reacties van lezers, voor
zover ze niet inmiddels schrif
telijk zijn afgehandeld. Via
Chr. van Norel werd ik geat
tendeerd op een mogelijheid
die zich had kunnen voordoen
in de derde matchpartij tussen
Olga Lewina en Jelena Alts
joel om de wereldtitel bij de
vrouwen.
In de eerste diagramstand
heeft Altsjoel als laatste zet 24-
29 gespeeld en brengt daarmee
18-22 in de stelling. Het partij-
verloop was 39. 47-42 18-22 40.
27x18 13x33 41. 30-24 29x20 42.
38x18 3-8! 43. 32-27 8-13 44.27-
21 13x22 45. 21x12 9-13 46.45-
40 20-24 47. 42-38 22-27 48. 49-
44 13-18 49 12x23 19x28 50. 40-
34 27-31 51. 34-30 31x33 52.
30x10 4x15 53. 35-30 28-32 54.
43-39 33-38 55. 39-33 38x29 56.
30-24 29x20 57.25x14 32-37 58.
14-9 26-31 59. 44-39 37-41 en
Altsjoel boekte na vijf uur een
stijlvolle overwinning.
Tiemens vindt dat Lewina in
de diagramstand 39. 38-33
29x38 40. 30-24 19x30 41. 38x18
3x12 42. 35x24 moet spelen,
omdat 17-22 verliest door 37-31
26x28 43x23 18x20 27x16!, op
18-23 komt 24-19 23-29 19x10
JELENA ALTSJOEL
1
H £l' S*
w §A
- mam
OLGA LEWINA
4x15 37-31 en op 9-13 direct
32-28 en de zwarte voorpost
wordt opgepeuzeld.
Dit lijkt een sluitend geheel,
maar wanneer zwart eerst zijn
veropgedrongen schijf inlevert
door 38-42 kan hij, hoe wit ook
slaat, door 17-22 de schijf te
rugkrijgen. We mogen aanne
men dat beide speelsters deze
mogelijkheid hebben onder
kend, vandaar de witte zet 47-
42 na 24-29.
De heer J. Alfring komt terug
op de partij Jannes van der
Wal-Alexander Baljakin van
Reacties
~ni pp li n
i m
Q Q Ut
GERT TIEMENS
het jongste WK in Senegal.
Van de Wal werd voor zijn
prestatie, een fraaie overwin
ning, beloond met de schoon
heidsprijs. Het gaat om de
stand: zwart 15, 17, 18, 31 en
wit 25, 29, dam 41. Eerst hét
partijverloop, met Van der
Wal als witspeler: 56. 41-46 17-
22 57. 46-19 22-27 58. 29-24 31-
36 59. 19-46 18-22 60. 46-23 27-
31 61. 23-46 15-20 62. 25x14 22-
27 63. 46-19 27-32 64. 19x26 36-
41 65. 26-8 en Baljakin moet
zich gewonnen geven (41-47 8-
3 en 41-46 8-19). Alfring stelt
voor om in plaats van het of
fer 61. 15-20 te spelen 22-27,
volgens hem goed voor remise.
Toch is 22-27 verliezend omdat
wit dan (cijferstand zwart 15,
27, 31, 36 en wit 24, 25, dam
41) het thematische 62. 25-20!
achter de hand heeft.
Zie maar: 62. 31-37 63. 46x16
36-41 64. 16-32! 41-47 (41-46 32-
5) 65. 32-10! 15x4 66. 20-15
47x20 67. 15x24 met een pro
blematische oppositiewinst.
De stand voor het tweede dia
gram is een probleem van
Gert Tiemens, gepubliceerd in
het Franse blad „La Marseil
laise" van vijdag 22 januari
1971, met de zwarte schijven
op 4, 9, 12, 13, 14. 17, 18, 20, 21,
22, 24, 27, 30, en de witte op 16,
29, 31, 32, 33, 36, 37, 38, 40, 41,
42, 45, 47.
De ontleding gaat als volgt: 16-
11 17x6 33-28 22x33 (gedwon
gen) 31x22 18x27 36-31 27x36
32-28 33x22 38-32 24x33 32-27
21x32 37x10 4x15 42-38 33x42
47x38 36x47 40-34 47X40 45x3
en het bekende eindspel 6-11
3-21 15-20 21-38 20-25 38-33 11-
16 33-39 16-21 39-43 21-26 43-
48 enz.
Er zijn meer winstvarianten
mogelijk in dit eindspelletje en
mede om deze reden heeft Tie
mens dit vraagstuk indertijd
alleen in Frankrijk laten
plaatsen. Verbaasd was deze
oud-inwoner van Epe dan ook
toen hij in de ladderwedstrijd
Kasteel (15) onder ogen kreeg,
waarvan de cijferstand luidt:
zwart 1, 9, 13, 14, 15, 17, 18, 20,
21, 22, 24, 27, 30, wit 11, 16, 29,
31, 32, 33, 36, 37, 38, 40, 41, 42,
45. 47.
De stand van Tiemens ontstaat
onmiddellijk na 11-7 1x12. Tie
mens constateert bovendien -
en enkele deelnemers aan de
ladderwedstrijd eveneens - dat
Kasteel (15) een bijoplossing
heeft in 40-35 17x6 31-26 en
het is duidelijk dat zwart
roemloos ten onder gaat. Kas
teel (15) is dus geen eerste pu-
blikatie.
Telkens weer krijg ik reacties
van lezers over de notatie van
gespeelde zetten. Velen vinden
het niet nodig dat ik bv. het
vervolg van een combinatie
aangeef. Misschien zijn zij ge
rustgesteld als ik verklaar dat
alleen te doen voor de niet-
topdammers. Niet iedereen
heeft immers onmiddellijk de
gevolgen in de gaten van een
combinatie: vandaar het volle
dige zettenverloop. De verkor
te notatie (bv. 328 i.p.v. 32-28)
mag wat mij betreft worden
gebruikt door de deelnemers
aan de ladderwedstrijd. Het
spaart wat schrijfwerk.
De schaaksport heeft de laatste
tijd, vooral in Nederland, een
ernstig prestigeverlies geleden.
Schreef ik vorige week over
onverkwikkelijke zaken in het
Hoogovenstoernooi, deze keer
moet ik opnieuw melding ma-
ken van zeer merkwaardig ge-
idrag. Dit keer was het FIDE-
president Campomanes, die
•opviel door een uiterst vreem-
,de beslissing. In de match tus-
'sen Kasparov en Karpov, waar
(juist het einde in zicht begon
]te komen, besloot de man in te
igrijpen en het geheel als be-
jéindigd te beschouwen. In sep
tember wordt er overgespeeld,
maar dan met een gelimiteerd
iaantal partijen. Als beide spe-
,lers ermee ingestemd hadden
lwas dit besluit te rechtvaardi
gen geweest, maar volgens
Campomanes' zeggen wilden
.beide spelers doorspelen, maar
Vond hij het onverantwoord
fomdat de match een te grote
^belasting voor de spelers aan
"het worden was.
Tiij bedoelde waarschijnlijk dat
{zijn grote vriend Karpov het
{allemaal 'niet meer aan kon,
•want juist hij had in de twee
Saatste partijen verloren. Daar
bij maakte de wereldkampioen
ben uitgeputte indruk en het
door
L. Hofland
gerucht ging zelfs dat Karpov
iedere dag een psychiater be
zocht om er niet helemaal on
derdoor te gaan. Kasparov
daarentegen blaakte van
strijdlust en hij maakte de in
druk de match binnen vijf
partijen te willen winnen. Had
Karpov echt de match niet
meer voort kunnen zetten, dan
was het normaler geweest om
op te geven en in september
de revanchematch te spelen.
Om op deze schandalige ma
nier zijn „eer" te redden doet
Karpov waarschijnlijk meer
kwaad dan goed; voor de
schaakwereld is nu Kasparov
de morele wereldkampioen én
Karpov heeft veel van zijn in
tegriteit verloren. Niet alleen
hij is daaraan schuldigd, maar
vooral Campomanes. Die had
zijn vriend hiervoor moeten
behoeden.
Terug naar het echte schaken;
in de laatste twee partijen
bood Karpov misschien niet de
gebruikelijke tegenstand, maar
Kasparov toonde zich daarin
wel een waardig wereldkam
pioen!
A.Karpov-G.Kasparov.
47e partij.
Damegambiet Cambridge-
Wereldkampioenschap
c6 5.Lg5 Pbd7 6.e3 Da5.
Deze variant heeft niet zo'n
beste reputatie, maar wit moet
wel scherp spelen om ope
ningsvoordeel te behalen. De
meest gebruikelijke zet is nu
7.Pd2.
7.cxd5 Pxd5 8.Dd2 P7b6
9.Pxd5.
Een slappe voortzetting; be
kend is 9,Ld3 Pxc3 10.bxc3 Pd5
ll.Tcl Pxc3 12.0-0 en wit heeft
compensatie voor de pion. Na
de tekstzet krijgt zwart moei
teloos gelijk spel.
9....Dxd2+ 10.Pxd2 exd5
ll.Ld3 a5 12.a4?!
Verzwakkend, beter 12.Ke2.
12...Lb4 13.Ke2 Lg4+ 14.f3
Lh5 15.H4?
Nu komt wit echt in hèt na
deel, na 15.Thcl gevolgd door
Pb3 is er nog niet veel aan de
hand.
15...0-0 16.g4 Lg€ 17.b3 Lxd3+
18.Kxd3 Tfe8 19.Tacl?
Na deze zwakke zet is wit ver
loren. Goede verdedigingskan
sen bood nog 19.Thcl.
19....c5! 20.Lf4 Tac8 21.dxd5
Pd7 22.c6 bxd6 23.Thdl Pc5+
24.Kc2 f6 25.Pfl Pe6 26.Lg3
Ted8 27.Lf2?! c5 28.Pd2 c4
29.bxc4 Pc5! 30.e4 d4 31.Pbl
d3+ 32.Kb2 d2.
Wit geeft het op.
G.Kasparvo-A.Karpov.
48e partij. Russisch.
I.e4 e5 2.Pf3 Pf6 3.Pxe5 d6
4.Pf3 Pxe4 5.d4 d5 6.Ld3 Pc6
7. 04) Le7 8.c4 Pf6 9.Pc3 (H)
10.h3 dxd4 ll.Lxc4 Pa5
12.Ld3 Le6 13.Tel Pc6 14.a3
a6 15.Lf4 Dd7.
Hierna kan wit een verzwak
king van de koningsvleugel
forceren, aangewezen was
daarom 15...Pd5.
16.Pe5 Pxe5 17.dxe5 Pd5
18.Pxd5 Lxd5 19.Dc2 g6
20.Tadl c6? Overziet een
fraaie wending.
21.Lh6 Tfd8.
Zie diagram.
22.e6!
Hierna krijt wit een sterke
aanval in handen, die Karpov
slechts ten koste van materiaal
kan stoppen.
22...fxeé 23.Lxg6! Lf8 24.L*f8
Txf8 25.Le4 Tf7 26.Tefr Tg7
27.Tdd3 Taf8 28.Tg3 Kh8
29.Dc3 Tff7 30.Tde3 Kg8 31.
De5 Dc7 32. Txg7 33.Lxd5
Dxe5 34.Lxe6+ Dxe6 35. Txe6
Td7 36.b4 Kf7 37.Te3 Tdl+
38.Kh2 Tel 39.g4 b5 40.f4 c5
41.bxc5.
Hier werd de partij afgebro
ken. Kasparov kiest in het
vervolg niet de snelste weg
naar de winst (53.g5+ i.p.v.
53.f5), maar aan het resultaat
kan Karpov niets meer veran
deren.
41...Txc5 42.Td3 Ke7 43.Kg3 a5
44.Kf3 b4 45.axb4 axb4 46.Ke4
Tb5 47.Tb3 Tb8 48.Kd5 Kf6
49.Kc5 Te8 50.Txb4 Te3 51.h4
Th3 52.h5 Th4. 53.f5?! Thl
54.Kd5 Tdl+ 55.Td4 Tel
56.Kd6 Te8 57.Kd7 Tg8 58.h6
Kf7 59.Tc4 Kf6 60.Te4 Kf7
61.Kd6 Kf6 62.Te6+ Kf7
63.Te7+ Kf6 64. Tg7 Td8+
65.Kc5 Td5+ 66.Kc4 Td4+
67.Kc3.
Zwart geeft het op.
Correspondentieadres: Leo
Hofland, C.Fockstraat 113, 2613
DE Delft.
vDeskundigen gaan een onder
hoek verrichten naar de echt-
vheid van de stenen die de
yamateur-archeoloog Tjerk
yVermaning heeft opgegraven.
(Zij hebben op initiatief van de
provincie Drente en de Stich
ting van Nederlandse Archeo
logen (SNA) zitting genomen
ein een werkgroep.
Drente, dat van Vermaning
•^tenen kocht voor het Provin
ciaal» Museum, had al eerder
100 000 voor het onderzoek
■gereserveerd. De werkgroep
/.al onder meer gaan graven in
rhct gebied waar Vermaning
■j/ijn stenen heeft gevonden.
Vondsten van Vermaning
.vorden tentoongesteld in het
"Provinciaal Museum van
jDrente.
be amateur-archeoloog is ver-
leugd op de mededeling van
"'ie provincie: „Ik heb er tien
jaar op moeten wachten. Het
zal een volledig eerherstel
voor mij betekenen".
Tien jaar geleden klaagden
twee medewerkers van het
Biologisch Archeologisch Insti
tuut van de Rijksuniversiteit
Groningen Vermaning aan
wegens vervalsing. Het ging
hier onder meer om pijlpunten
en vuistbijlen uit pre-histori-
sche tijden. Van die beschuldi
ging werd de amateur-archeo
loog door het gerechtshof in
Leeuwarden vrijgesproken.
Het hof sprak zich echter niet
uit over de echtheid van de
stenen. Sindsdien is gesproken
over een onderzoek, dat nu
dan begint.
Vreemde antistof bij
autistische kinderen
De ontdekking dat autistische
Eindelijk onderzoek
stenen Vermaning
kinderen een vreemde antistof
in hun bloed hebben zou een
verklaring kunnen zijn voor
de oorzaak van deze ziekte, die
bij een op de 3.000 kinderen
voorkomt. Dit hebben onder
zoekers van de universiteit
van Stanford Californie be
toogd in de jongste publikatie
van de Amerikaanse Nationale
Academie van Wetenschap
pen. De twee geleerden, Ri
chard Todd en Roland Ciara-
nello, stuitten tijdens bloedon
derzoek bij kinderen die aan
autisme lijden op een onbe
kend antilichaam, waarvan zij
vermoeden dat het de signalen
naar de hersens van deze pa
tientjes blokkeert.
Autisme is een ziekelijke vorm
van in zich zelf gekeerd zijn.
De patient verliest vaak iedere
relatie met de buitenwereld en
reageert niet op pogingen met
hem in contact te treden. Todd
en Ciaranello verklaarden dat
zij de vreemde antistof hadden
gevonden in het bloed en het
ruggemerg van een kwart van
de autistische kinderen die zij
hadden onderzocht. Bij gezon
de zowel als zwakzinnige kin
deren komt dit antilichaam
niet voor.
Een antilichaam is een eiwit
dat in het lichaam wordt ge
vormd als een immunologische
reactie op een binnengedron
gen vreemde stof. Het kan de
indringer onschadelijk maken
door zich ermee te verbinden
tot een stof die voor het li
chaam onschadelijk is.
7000 Jaar oude
hersenen ontdekt
„Spectaculair" noemen Ameri
kaanse archeologen de vondst
op een oude begraafplaats in
de VS van twee goed-gecon-
serveerde menselijke hersenen
van 7000 jaar oud. Een onder
zoek heeft de aanwezigheid
aangetoond van DNA, de ge
netische (erfelijke) blauwdruk
van het leven.
„Het bestaan van twee gecon
serveerde hersenen op een ar
cheologisch terrein en 7000
jaar oud menselijk DNA
maakt dit tot een spectaculaire
vondst", zei William Haus-
wirth, microbioloog aan de
universiteit van Florida. „Wij
hebben nog nooit de kans ge
had 7000 jaar oud genetisch
materiaal te onderzoeken
DNA (desoxyribonucleïne
zuur) is de moleculaire drager
van alle erfeliike eigenschap
pen. De schedels met hersenen
werden gevonden op een ar
cheologisch afgravingsterrein
op de Windover Farms Subdi
vision bij Titusville, bij de In
dian River van het ruimte
vaartcentrum Kennedy.
Tot nu toe zijn meer dan 1700
beenderen gevonden van
mensen die waarschijnlijk ja
gers waren. Er zijn beenderen
bij van 7950 jaar oud en ande
ren van tussen de 7250 en 7330
jaar. Opzienbarend waren de
schedels van een vrouw van
45 jaar en een man van 27,
omdat de hersenen er nog vol
ledig inzaten.
Mixed en Interpoli J-i
Temidden van het Interpolis-
geweld speelde zich uiterst
bescheiden het NK ge
mengde paren af, een kampi
oenschap waarover nogal eens
geringschattend wordt gedaan.
Het serieuze element was dit
jaar in ieder geval dat de
sterkste combinatie won. Het
echtpaar Anton Maas en Bep
Vriend verdiende een retour
tje Bordeaux (EG-kampioen-
schappen), een ticket dat ze
overigens ook uit anderen
hoofde wel zouden hebben ge
kregen.
Voor het geval u dit jaar niet
tot de „gelukkigen" behoorde,
presenteer ik u een aantal pro-
olemen uit de (halve) finale.
Op grond van de resultaten
kunt u mogelijk overwegen
volgend jaar ook een greep
naar de macht te doen.
Eerst een tegenspelprobleem:
Z/OW, paren
en west start met harten 9, de
10, de heer en het aas. Hoe
speelt u verder?
Vervolgens een biedpro-
bleempje. Noord is gever (nie
mand kwetsbaar) en het bie
den gaat:
ZUID WEST NOORD OOST
1 KL 1 Ha
pas pas 1 SA 2 Ha
2 SA
Wat biedt u als west met
O/allen
V953
O AH
O A B 10 5
AH5
B 7 6
A 108
N
V 10
W O
OB53
OHV7642
0983i
*1083
VB4
H 4
O
0 V987642
9762
kei
V 10 8
O 8
O V 109 4
9864
A3* H 4
O 92 OAVB8543
O A H 8 7 O V 10 5
♦AV764 *5
De bieding gaat:
ZUID WEST NOORD OOST
4 Ha pas pas dbl.
pas 4 Sch pas pas
pas
Partner noord start met har
tenheer, overgenomen met het
aas en hartenvrouw na, waar
op iedereen nog bekent. Wat
speelt u na?
Troefbehandeling
In het volgende spel bent u,
licht optimistisch, in 7 harten
beland:
Het laatste probleem is een
start tegen 3 SA. Als noord
heeft u (NZ):
1074
O B
O AV 106 3 2
AB4
en het bieden gaat:
ZUID WEST NOORD OOST
pas 1 SA 1) 2 Ru 3 Ru 2)
pas 3 SA a.p.
1). 12-14.
2). Lebensohl, aangevend:
geen ruitenstop en belang
stelling voor de hoge kleu
ren.
Waarmee komt u uit?
Interpolis
noord zuid
AH 63 *10
1073 A V 8654
O B 10 7 2 o AH
H4 4 A V 9 3
Tijdens een van de achtste fi
nales kwam in De Bilt het vol
gende spel op tafel, waarbij de
scores luidden 6 harten min
één of 4 harten plus één, het
geen inhoudt dat geen enkele
zuid het tot meer dan elf sla
gen bracht.
Aan een van de tafels had zui>
de kans van haar leven: n
haar opening van 2 harte
volgde west met 3 ruitej
waarna partner noord haar i-
6 harten parkeerde.
Ruitenheer was de start. J
Zuid maakte nu de fout om d
reet ruitenaas te leggen (in
hand klaver weg) en ging eet j,£
tje down. Zuid had gebrul j(r
moeten maken van wests bj) (ja
den en wel door o<j)
speelplan.
1). Ruiten in de hand getroefi
2). Kleine schoppen.
Nu zijn er twee wegen die t<
12 slagen leiden:
A. West neemt schcppena|
(de kortste weg), waarna
schoppenvrouw en ruitenai
de twee verliezende klave^
weggaan.
B. West neemt schoppenaJ
niet (een iets langere wegl
Zuid slaat hartenaas en -heeu.
gooit op ruitenaas schoppei^_
heer weg, gaat met een scno]^H
penintroever naar de hand e^H
haalt de laatste troef. Klave^l
naar het aas en ruitenboet—
voor, waarop zuid een klaver-
wegdoet (werkt ook als de kl^H
vers niet 33 zitten). We^H
kan nu hoog of laag springei^H
maar de 12 slagen zijn binnerv
aangezien op ruiten 10 zuid
laatste verliezende klave|V
weggaat.
Correspondentie: p/a Lehéi^^
straat 10, 2162 AC Lisse.
Het is dit jaar honderd jaar ge
leden dat in Antwerpen de
grondslag werd gelegd voor de
huidige Belgische journalisten
vereniging. Men kende in Bel
gië vele jaren twee journalis
ten-organisaties, de Persbond,
waarvan ook de directeuren
van bladen lid konden zijn, en
de Beroepsunie van de Belgi
sche Pers. Beide organisaties
zijn in 1976 opgegaan in de
AVBB, waarvan op dit mo
ment de overgrote meerder
heid van de beroepsjournalis
ten lid is.
Het jubileum is aanleiding
voor de uitgifte van een bij
zondere postzegel (9 fr.) die
aan afbeelding geeft van de
hoed van een verslaggever
met zijn perskaart tussen de
band. Het ontwerp voor deze
zegel is vervaardigd door Gé-
rard Alsteens. Op 4 maart ko
men in België twee bijzondere
postzegels uit met als thema
het Belgische Rode Kruis, ter
gelegenheid van het 50-jarig
Sbileum van „De Nationale
ienst voor het Bloed". Het
Belgische Rode Kruis heeft op
dit moment de beschikking
over 39 transfusiecentra en -
diensten. De door Danny Gil-
son en K. Meersman ontwor
pen zegels hebben een waarde
van 9 fr. 2 fr. en 23 fr. 5
fr.
Het uitgifteprogramma voor
1985 van Luxemburg wordt op
4 maart geopend met acht bij
zondere postzegels: een serie
van drie, een serie van vier en
een losse zegel.
De serie Oan vier zegels heeft
als thema de Kuituur van Lu
xemburg. en omvat zegels in
de waarde van 4, 7, 10 en 30
Lfr. Op de zegel van 4 Lfr.
prijkt de historicus Johannes
Bertels (1544-1607) op een me
daillon, uit speksteen gesne
den. Een bronzen medaillon
met de beeltenis van keizer
koning Karei de Vijfde (1500-
1558) is te zien op de zegel van
7 Lfr. Filips de Tweede (1527-
1598) werd afgebeeld op een
zilveren medaille uit 1537 die
te zien is op de zegel van 10
Lfr Tot slot prins Maurits
(1567-1625), die ook de titel
Graaf van Vianden voerde. De
zegel van 30 Lfr. toont een in
1615 vervaardigd zilveren me
daillon met zijn beeltenis. Al
deze voorwerpen zijn te zien
in het Muntenkabinet van het
Staatsmuseum in Luxemburg.
Met drie zegels, elk van 10
Lfr., worden even zoveel jubi
lea onder de aandacht ge
bracht. Zo'n 100 jaar geleden
werd zowel in Frankrijk als in
Duitsland aan de voorloper
van de huidige auto gewerkt.
Reeds in 1769 verscheen de
Fransman Cugnot met een
stoomwagen op straat. Vervol
gens was het de Luxemburger
J.J. Etienne Lenoir die in 1860
de tweetakt-gasmotor ont
wierp. Een revolutionaire vin
ding was de viertaktmotor van
N A. Otto te Keulen in 1876.
Herdenkingszegelsn 9<
van België
en Luxemburg
Uj
Tot op heden wordt het over{®n
grootste deel van de modern^" c
auto s uitgerust met motorerf®1-
van dit type. De eerste auti^
die in Luxemburg te zien was
verscheen in 1895 op de wegi
Het was een Benz-Velo
een 1-cilinder viertakt benzir 1
nemotor met een vermoger)—
van 1,5 pk bij 700 t./min. Deze
auto is te zien op een van dfl
zegels.
Hoewel in 1884 in Luxemburg
reeds een soort telefoondienst^
bestond, kwam pas in 1885 eei^
telefoonnet in de stad Luxemjiiari
burg tot stand. Op 1 oktobe®#rc
1885 werd dit net officieel irmeri
gebruik gesteld. In de daarojltoo
volgende jaren werd het nefcurc
uitgebouwd naar Esch/Alzett^H'
en Mondorf. Sinds 1963 is hef°u
net, met 148.000 aansluitingen;
geheel geautomatiseerd. Mei
een van deze zegels wordt hel
100-jarig bestaan van de tele
foondienst herdacht. Op de ze
gel prijkt een telefoontoestel),
temidden van gestyleerde ge-jfj
luidsgolven. c
Al 50 jaar lang wordt in Luv 0
xemburg in clubverband ge-f78
schermd. De Luxemburgs^»'
schermbond omvat op dit mo-C1'
ment 6 verenigingen met in
totaal 240 actieve leden. Op de
zegel die dit jubileum onder
aandacht brengt ziet mertl
naast het bondsembleem twee
schermers bezig de degens tejn
kruisen. Te|
Dit jaar zal paus JohanneS--
Paulus II een bezoek aan Lu-r™
xemburg brengen. Ter gele-*^
genheid van dit feit wordt een
bijzondere postzegel van Iff
Lfr. uitgebracht. Op deze zegeln|f
ziet men het wapen van dqj«
paus afgebeeld. 45
