ayer in opspraak door
paans spijsolieschandaal
Italiaanse jounalist klem
tussen misdaad en politie
Aff aire-Le Pen trekt oude wonden open
EeidócSoiwcMtt
r
11
PROMOTIE VOOR
COUPPLEGERS
:rhfS
«jnthield
Ltitormatie
xwer
^ernoorlog-
oering
Wakker in waterbed
1ELGIË BESCHERMT KIEZERS
Japan en
Canada
dreigen
met vertrek
uit Unesco
„Jordaans-
Palestijns
akkoord is
stap naar
erkenning
van Israël"
Buitenland
DONDERDAG 14 FEBRUARI 198S PAGINA S
bellen in
ozambique
irstoren voedselhulp
^NEVE In het zuiden van Mo-
nbique, waar meer dan twee
Ijoen mensen onder een ernstig
ort aan voedsel gebukt gaan,
rdt de hulpverlening verstoord
acties van opstandelingen,
woordvoerder van de VN-or-
lisatie voor hulpverlening in
npsituaties, UNDRO, verklaarde
vrachtwagens met voedsel op
dmijnen verongelukken en dat
pen worden aangevallen terwijl
hulpverleners bezig zijn voedsel
te delen. In Mozambique vech-
opstandelingen tegen de mar-
tische regering sinds het land in
onafhankelijk werd.
BARCELONA Het plegen van een
staatsgreep is in Spanje geen belemme
ring voor het maken van carrière. Dat
lijkt tenminste de conclusie na de pro
motie van vier leden van de Guardia
Civil, die op 23 februari 1981 samen met
Antonio Tejero gewapenderhand het
Spaanse parlement bestormden. De vier
militairen werden ieder tot drie jaar ge
vangenisstraf veroordeeld op beschuldi
ging van militaire rebellie. Op 3 augus
tus 1983 werden ze vervroegd op vrije
voeten gesteld en keerden terug naar
hun baan bij de Guardia Civil. Daar zijn
ze nu alle vier gepromoveerd van kapi
tein tot commandant.
Vermeende zoon Hitier overleden
SAINT-QUENTIN Jean-Marie Loret uit Saint-
-Quentin (Noord-Frankrijk), die een onwettige
zoon zou zijn van Adolf Hitler, is afgelopen zater
dag op 66-jarige leeftijd overleden aan een hart
aanval. Dat is gisteren bekendgemaakt. De West-
duitse historicus Werner Maser, die studie heeft
gemaakt van de Tweede Wereldoorlog, opperde in
1977 de theorie dat Loret een zoon van de „Füh-
rer" zou kunnen zijn. Hij heeft echter nooit de do
cumenten gepresenteerd, waaruit het vaderschap
van Hitier zou blijken. Volgens Loret heeft zijn
moeder hem kort voor haar dood in 1951 verteld,
wie zijn vader was. Tijdens de Eerste Wereldoor
log, toen de Duitse korporaal Adolf Hitler in
Noord-Frankrijk gelegerd was, zou zij met hem
een liefdesrelatie hebben gehad. Loret heeft later
aanspraak gemaakt op negen miljoen gulden als
zijn aandeel in de opbrengst van Hitiers boek
„Mein Kampf".
Amerikaans paar
trouwt op Zuidpool
WELLINGTON Witter
dan nu kan het huwelijk
van een Amerikaans paar
nooit geweest zijn. Op de
Zuidpool werden Randall
Chambers en Patricia Manu
el afgelopen maandag tijdens
een openluch tplech tigh eid
bij 45 graden onder nul in de
echt verbonden. Het is voor
zover bekend het eerste hu
welijk dat op de Zuidpool is
fesloten. Het paar had el-
aar ontmoet als werkne
mers op de grote Ameri
kaanse basis McMurdo
Sound op 2.500 kilometer
van de pool.
ën onze correspondent Ge-
u' rard Kessels)
ireclÖNN De Westduitse
'an ^emiegigant Bayer heeft
'n hjdrukkelijk ontkend iets
tten n doen te hebben met
beruchte Spaanse spij-
,n leschandaal, dat sinds
al meer dan 350
toffers heeft geëist,
dertiim 24.000 mensen lij
mden nog steeds aan de ge-
itspejlgen. Volgens enkele
ke e|aanse artsen is echter
3ndeet de spijsolie, maar het
t ef
•ndef
Bij,
van Bayer afkomstige
landbouwbestrijdingsmid-
del „Necamur" verant
woordelijk voor het dra
ma.
De Spaanse artsen Muro en
Frontela hebben het vermoe
den uitgesproken, dat een gro
te partij tomaten kort voor de
oogst met Necamur behandeld
is om plotseling opduikend on
gedierte onschadelijk te ma
ken. Necamur mag echter 60
dagen voor de oogst niet meer
gebruikt worden. Muro, die
4000 slachtoffers bezocht heeft,
zegt dat velen helemaal geen
spijsolie gebruikt hebben. Hij
meent zeker van zijn zaak te
zijn, in tegenstelling tot Fron
tela, die zich inmiddels gedis
tantieerd heeft van zijn uit
spraak, dat Necamur de schul
dige is.
De officiële Spaanse onder
zoekscommissie heeft de Neca-
mur-theorie inmiddels als
„misleiding van de publieke
opinie" van de hand gewezen.
De commissie is er echter nog
steeds niet in geslaagd de oor
zaak van de ziekte vast te stel
len. Gaston Vetorazzi, direc
teur van de afdeling land
de Werelc
satie (WHO), heeft in de
Spaanse pers gezegd ervan
overtuigd te zijn, dat de spijso
lie in elk geval niet de oorzaak
is. De gevangen zittende han
delaren in spijsolie blijven
echter in arrest. Hoewel het
onduidelijk is of de olie de
ziekte inderdaad veroorzaakt
heeft, staat het wel vast dat er
met het spul geknoeid is.
De Spaanse vestiging van Bay-
de Spaanse artsen over hun
bevindingen bericht hadden.
De onderneming ziet zich in
zijn goede naam en eer aange
tast.
In een persverklaring heeft
Bayer in Leverkusen laten
weten dat „nog nooit schade
lijk gevolgen zijn vastgesteld
als gevolg van de consumptie
van produkten die met Neca
mur behandeld waren". Het
ziektebeeld van de slachtoffers
is volgens Bayer van dien
er heeft inmiddels een klacht aard, dat een bestrijdingsmid-
ingediend tegen het Spaanse
weekblad Cambio 16, waarin
del als Necamur nooit de oor
zaak kan zijn.
Reagan houdt toespraak
in Europees parlement
STRAATSBURG De Ameri-
kaanse president Ronald Reagan
zal op 8 mei een toespraak houden
voor het Europees parlement in
Straatsburg. Dat heeft de voorzit
ter van het parlement, de Frans
man Pierre Pflimlin, bekendge
maakt. Reagan zal het parlement
toespreken na zijn officiële bezoek
aan de Bondsrepubliek, dat aan
sluit op de topconferentie van ge
ïndustrialiseerde landen in de
Duitse hoofdstad. De dag dat de
Europarlementariërs door Reagan
worden toegesproken, is het pre
cies veertig jaar geleden dat er
een einde kwam aan de Tweede
Wereldoorlog.
614 Gulden per
wereldbewoner voor defensie
NEW YORK Volgens een rapport van de Verenigde
Naties bedragen de defensie-uitgaven over 1984 een bedrag
van ruim 800 miljard dollar, ongeveer 2.960 miljard gulden.
Met een wereldbevolking van naar schatting 4.8 miljard
mensen betekent dit, dat per wereldbewoner vorig jaar on
geveer 614 gulden is uitgegeven aan de bewapening. De
meeste defensie-uitgaven kwamen voor rekening van zes
landen: de Verenigde Staten, de Sovjet-Unie, Groot-Brit-
tannie, China, Frankrijk en West-Duitsland Tussen 1974
en 1983 stegen de defensie-uitgaven van de ontwikkelings
landen echter twee maal zo snel dan die van de geïndustri
aliseerde landen. In legers over de gehele wereld dienen
en werken naar schatting 29 miljoen mensen. Sinds de
Tweede Wereldoorlog hebben zich 150 militaire conflicten
voorgedaan, waarbij 16 miljoen militairen en burgers de
dood hebben gevonden.
Dresden herdenkt bombardement
Meer dan tweehonderdduizend inwoners van Dresden herdachten gisteren tijdens een indrukwek
kende bijeenkomst het feit, dat precies veertig jaar geleden hun stad door Britse en Amerikaanse
bommenwerpers grotendeels werd vernietigd. De leider van de Oostduitse Communistische Partij.
Honecker, woonde de herdenking op het Theaterplein in Dresden bij en maakte van de gelegen
heid gebruik om nogmaals te waarschuwen tegen de gevaren van een atoomoorlog. Honecker was
eveneens aanwezig bij de opening van het beroemde Semper Opera-gebouw, dat bij het bombar
dement van 1945 met de grond gelijk werd gemaakt.
;s wi
proct
opia]
sijn i p
ASHINGTON De Vere-
Staten heeft noodplan-
n ontwikkeld voor oorlog-
ering met nucleaire diep-
wmmen in zeven landen
nder dat de betrokken re-
ringen dit wisten. Dit is
kend gemaakt door een
rticuliere Amerikaanse or-
nisatie voor defensie-on-
rzoek die zeer kritisch
at tegen het huidige Ame-
caanse defensiebeleid. De
'anisatie onthulde dat op
bnd van een uit 1975 date-
pd plan het Amerikaanse
ter na presidentiële toe-
jmming nucleaire diepte-
Irnmen mag gooien in de
öteren van de Britse ge-
pdsdelen Bermuda en Diè-
i Garcia, Canada, Ijsland,
'al- 1 P°rtuëese Azoreneilan-
in„ in, de Filippijnen, Spanje
nj~_ I Puerto Rico, geen van
jze landen werd ooit op de
rja. jogte gebracht, aldus het
stituut.
In de Amerikaanse hoofdstad Washington staat dit merk
waardige beeldhouwwerk, „Het ontwaken" genaamd. In nor
male omstandigheden steken armen en hoofd van het beeld
boven een groen grasveld uit. Maar vanmorgen was het een
tamelijk vochtig ontwaken. Er was in korte tijd zoveel regen
gevallen, dat het grasbed rond het beeld was veranderd in
een waterbed.
1USSEL De Belgische Se
at is akkoord gegaan met
n wetsontwerp, dat het ver-
;dt om in een periode van 30
gen voordat er verkiezingen
irden gehouden de uitslagen
n opiniepeilingen bekend te
maken. Dat geldt voor alle
verkiezingen in België, ook de
Europese. Het wetsontwerp
moet nog goedgekeurd worden
door de kamer van volksverte
genwoordigers. Met de wet wil
men de Belgische kiezers „be
schermen" tegen invloeden
van dubieuze opiniepeilingen.
Zo komt er ook een speciale
commissie, die toezicht zal
houden op de kwaliteit van de
peilingen.
;4MID JE VERHOLEN HET GEHEIM VAN DE UYLENBORGH
he 5
Urenlang worstelde smidje Verholen tegen
sneeuwstorm in, nu eens naar rechts gaan-
dan weer links afslaand. „Ik.... ik had al lang
uis moeten zijn", klappertandde hij. „Dat hou
zonder overjas nooit vol. Dat gaat helemaal
1. makkersIn de luwte van een zvyare
bleef hij even staan, om zich heenspeurend
mogelijke bekende aanknopingspunten,
te zien..., alles is anders", mompelde hij
en later. „Ik ben goed verdwaald, en zo verlo-
n als een naald in een hooiberg. Jonge, jonge,
kom Ik hier óóit nog levend uit..." Doch
i scheen plotseling de redding nabij, want
Is In de vertehéél eventjes maarflik-
le daar niet even een lichtje? Jadaar
onk dat lichtje wéér, om nu te blijven bran-
i. Het was een tweetal venster», waarachter
f. iiks I
de een of andere persoon lichten ontstoken
had. „Gered"! zuchtte de smid opgelucht. „Er
op af, jongens. Waarschijnlijk een daglonershut,
of de woning van een boswachter. Daar kunnen
ze me de weg naar Rijkhuyzen wijzen". Met
nieuwe moed zette hij er de pas in en hoe meer
hij in de buurt van die twee vensters kwam, hoe
duidelijker het werd, dat het om heel iets anders
ging dan om een eenvoudige woning. Langzaam
maar zeker doemden de contouren van een
grote ridderhofstede uit de sneeuwjacht op.
„Een kastééll" zei de smid verbijsterd. „Ik heb
nooit geweten, dat er in de buurt van het Rijk-
huyzer Bos nog een kasteel te vinden was!"
En toen liep hij de slotbrug over, op weg naar
de poort
(Van onze correspondent
Cees Manders)
ROME Het beroep van
journalist is in Italië een
riskant beroep aan het
worden. Het is alsof de
journalist zich hier telkens
tussen hamer en aambeeld
bevindt: wordt hij met zijn
onthullingen over corrup
tie niet door deze misdaad
zelf bedreigd, dan kan dat
altijd nog gebeuren door
de justitie.
Begin deze week is in Milaan
de journalist Paolo Longanesi
achter de tralies gezet. Wegens
„persoonlijke bevoordeling"
van de maffia. Longanesi had
in zijn krant, II Giornale Nuo-
vo, een artikel gepubliceerd
met onthullingen over een
zeer discreet gerechtelijk on
derzoek. Dit onderzoek richt
zich tegen rechters, politie
mensen en ondernemers, die
door een overgelopen maffia-
-boss als zijn vrienden en hel
pers zouden zijn aangewezen
Longanesi is ervan beschul
digd diegenen tegen wie het
onderzoek loopt, in de kaart te
hebben gespeeld. Zij weten nu
dat ze door de justitie verdacht
worden en kunnen dus maat
regelen nemen. Had de journa
list zijn verhaal niet geschre
ven, dan zou de justitie het on
derzoek spoedig en met succes
.hebben kunnen afronden.
Longanesi heeft volgens de of
ficier van justitie de activitei
ten van de maffia begunstigd.
Begunstiging is in het Italiaan
se strafrecht een beginstadium
van medeplichtigheid, en Lon
ganesi wordt er dus zelf ook
van beschuldigd een maffioso
te zijn.
Volgens zijn hoofdredacteur
heeft Longanesi niet anders
gedaan dan de waarheid ont
huld. Een waarheid, die hij
zelf had opgespoord door de
geruchten die in de kringen
van de Milanese justitie liepen,
te onderzoeken. Hij had het
recht en de plicht die feiten te
publiceren. De Italiaanse orde
van journalisten (nog een ech
te ouderwetse gilde) heeft
krachtig geprotesteerd en con
stateert met spijt en woede dat
de rechterlijke macht de laat
ste tijd steeds vaker en harder
tegen de journalistiek optreedt.
Longanesi is niet de enige Ita
liaanse journalist, die met de
justitie te maken heeft of heeft
gehad. Op het ogenblik lopen
tientallen processen (civiel- en
strafrechtelijk) tegen de jour
nalisten, die zich aan smaad of
laster zouden hebben schuldig
gemaakt. Vele journalisten
moeten zich ook verantwoor
den, omdat ze weigeren hun
bronnen te noemen.
Naar aanleiding van Longane-
si's arrestatie is het conflict
tussen pers en justitie zo hoog
opgelopen, dat gesproken
wordt van een koude oorlog.
Vrede lijkt daarbij alleen nog
mogelijk als de politiek erin
slaagt de persvrijheid in een
goede wet te regelen. Zover is
het nog lang niet. Maar, zo
wordt opgemerkt, Italië viert
dit jaar pas de 40e verjaardag
van het herstel van de demo
cratie. De voorstanders van de
persvrijheid (een van de meest
elementaire democratische
rechten) moeten niet alles in
eens willen.
Journalisten die onthullingen
doen over maffia en misdaad,
moeten overigens ook goed op
passen voor die misdaad zelf.
Vorig jaar werd een van de
bekendste journalisten van Si
cilië. Giuseppe Fa va, door de
maffia vermoord. Hij had de
georganiseerde misdaad op Si
cilië gehinderd met zijn ont
hullende publicaties. Zijn
moordenaars zijn natuurlijk
nooit gevonden.
PARIJS Na West-Duits-
land, Denemarken en Neder
land hebben nu ook Japan en
Canada gedreigd hun lidmaat
schap van de Unesco op te zeg
gen, als deze VN-organisatie
geen grondige hervormingen
doorvoert. Zoals bekend zijn
de VS met ingang van 1 janua
ri van dit jaar al uit de Unesco
getreden. Engeland en Singa
pore willen dat voorbeeld op 1
januari 1986 volgen. Japan en
Canada vinden de tot nu toe
doorgevoerde hervormingen
onvoldoende.
De Unesco moet dit jaar dras
tisch bezuinigen, omdat door
het Amerikaanse vertrek een
kwart van de inkomsten is
weggevallen. De Russische
vertegenwoordiger heeft voor
gesteld de 143 Amerikaanse
employees van het Unesco-se-
cretariaat te ontslaan. Door
middel van deze ambtenaren
en door middel van het waar
nemerschap bij vergaderingen
zouden de VS de organisatie
willen blijven beïnvloeden, al
dus de Sovjet-afgevaardige.
Brand in Manila woedt nog steeds
De brandweer van de Filippijnse hoofdstad Manila was er vanmorgen nog steeds niet In geslaagd
de brand te blussen, die sinds eergisteren woedt in het Regent of Manila Hotel Bij de brand in dit
negen verdiepingen tellende hotel zijn 27 mensen om het leven gekomen, terwijl een aantal nog
wordt vermist. Volgens de politie is de brand aangestoken. Zij leidt dat af uit het feit dat geen van
de veiligheidssystemen van het luxueuze hotel blijkt te hebben gefunctioneerd, terwijl de brand
weerlieden in hun werk werden gehinderd door een gebrek aan water. Het is de vierde hotelbrand
op de Filippijnen in enkele maanden tijd.
WASHINGTON/AM
MAN/JERUZALEM
De Amerikaanse regering
heeft de eerder deze week
bereikte Jordaans-Pale-
stijnse overeenkomst een
„mijlpaal" genoemd. Een
hoge Amerikaanse rege
ringsfunctionaris zei giste
ren dat de Palestijnen
voor het eerst een positie
ve stap hebben gedaan op
weg naar een vreedzame
oplossing van het Arabi-
sch-Israëlische conflict
Volgens de functionaris, die
niet met name genoemd wilde
worden, lijkt het erop alsof de
Arabische leiders een begin
hebben gemaakt met de aan
vaarding van het bestaans
recht van de staat Israel. De
Amerikaanse regering had
zich aanvankelijk wat terug
houdender opgesteld ten aan
zien van de Jordaans-Pales
tijnse overeenkomst.
De Jordaanse minister van
cultuur, Taher Hikmat, heeft
gisteren tegenover Ameri
kaanse Congresleden in Am
man laten weten, dat de Jor
daans-Palestijnse overeen
komst de Verenigde Staten de
historische kans biedt om een
regeling te treffen voor het Is
raëlisch-Arabisch conflict.
De Israëlische premier Peres
heeft verklaard dat zijn rege
ring eventuele voorstellen van
koning Hoessein niet zonder
meer zal afwijzen. Israel zal
pogingen om vrede te berei
ken serieus bekijken en is be
reid risico's te nemen, aldus
Peres.
De Verenigde Staten en de
Sovjet-Unie zullen volgende
week dinsdag in Wenen be
sprekingen beginnen over het
Midden-Oosten, die twee da
gen gaan duren. Dat heeft een
woordvoerder van het Ameri
kaanse ministerie van buiten
landse zaken woensdag be
kend gemaakt. Volgens het
State Department gaat het al
leen om een uitwisseling van
meningen en zal er zeker niet
worden onderhandeld
(Van onze correspondent Bob
van Huët)
PARIJS Jean-Marie Lc
Pen, de leider van het Franse
extreem-rechtse Nationale
Front, heeft aangekondigd het
linkse dagblad Libération een
proces te zullen aandoen we
gens smaad. Volgens Le Pen
zijn de in het blad gepubliceer
de getuigenissen van vijf Alge
rijnen, die hem ervan beschul
digen hen tijdens de Algerijnse
oorlog persoonlijk te hebben
gemarteld, vals. Libération be
drijft intellectueel en politiek
terrorisme, aldus Le Pen.
Zoals viel te verwachten, heeft
de nieuwste affaire Le Pen in
Frankrijk inmiddels de di
mensie aangenomen van een
groot schandaal. Alle kranten
gingen gisteren uitgebreid in
op de sensationele onthullin
gen van Libération. Le Pen
kreeg steun van militairen.
Een generaal zei dat Le Pen
nooit aan ondervragingen had
deelgenomen. Hiertegenover
staat een uitspraak uit 1962
van Jean-Marie Le Pen in het
Franse dagblad Combat „Ik
heb niets te verbergen. Ik heb
gemarteld, omdat het nodig
was. Als je iemand voor je
hebt. die 20 bommen heeft
verstopt, die elk moment kun
nen ontploffen en de dader wil
niet praten, dan moet je wel
bijzondere middelen gebrui
ken om die man tot praten te
dwingen. Wie dergelijke me
thodes in zo'n geval afwijst, is
zelf een misdadiger, want hij
heeft het bloed aan zijn han
den van tientallen slachtoffers,
wier dood vermeden had kun
nen worden, zei Le Pen toen
Een dag later ontkende hij
overigens alles. Net als zovelen
uit het Algerijnse drama kreeg
Le Pen in 1962 amnestie, re
den voor sommigen nu flink
uit te halen naar Libération
omdat het dagblad oude won
den opnieuw openhaalt