i b HTTïïTl TAFEL Televisie is de Sesamstraat van de foto journalistiek Hervormde synodeleden: toch maar niet naar paus kerk wereld Enquête: bisschop van buiten Den Bosch voor meesten geen bezwaar Omstreden staatsprijs ACHTERGROND Catdae Sou/iont WOENSDAG 13 FEBRUARI 198SPAGINP Hervormden akkoord met viering 5 mei Het breed moderamen (uitgebreid bestuur) van de synode van de Nederlandse Hervormde Kerk vindt het geen bezwaar de bevrijdingsdag dit jaar op zondag te vieren. In een brief hier over aan de kerkeraden schrijft het moderamen dat de zondag juist uitstek geschikt is om de grote daden des Heren te geden ken en te vieren en in verband te brengen met hetgeen wij als volk in 1945 mochten ondervinden. Over de viering van be vrijdingsdag op zondag is discussie ontstaan. In orthodox pro testantse kring bestaat bezwaar tegen een overmaat aan feeste lijkheden op zondag. Voorgesteld is daarom bevrijdingsdag dit jaar te verschuiven naar maandag. Het kabinet heeft dit voor stel niet overgenomen. Vriendin ds. Boesak stapt op De secretaris-generaal van de Zuidafrikaanse Raad van ker ken (SACC), ds. Beyers Naudé, heeft gisteren gezegd dat me vrouw Di Scott in december haar baan bij de SACC heeft op gezegd. Mevrouw Scott is het middelpunt van een controver se over haar verhouding met ds. Allan Boesak. Deze vooraan staande predikant, die leider is van het tegen de apartheid gekante Verenigd Democratisch Front, gaf zaterdag openlijk toe dat hij een verhouding heeft gehad met mevrouw Scott. De Zuidafrikaanse media meldden onlangs dat de Zuidafri kaanse geheime dienst Boesak heeft afgeluisterd en geluids banden met bewijzen van zijn relatie met Scott aan kranten heeft aangeboden. De wijze is goed voor de goeden. Voor de niet- goeden is hij ook goed: om ze goed te maken. Reformatorische boosheid over benoeming mgr. terSchure Dé Nederlandse Her vormde Kerk moet na de bisschopsbenoeming in Den Bosch het besluit om de paus te ontmoeten op nieuw bezien. Door naar de bijeenkomst met de paus te gaan, werken de hervormden eraan mee dat het Vaticaan een on gewenste kerkvisie aan de Rooms-Katholieke Kerk opdringt. Dit vindt synodelid dr. K. Blei te Haarlem, die het mo deramen van de Hervormde Kerk zal verzoeken de ont moeting met de paus (13 mei te Utrecht) op de agenda te zetten van de synodevergade ring in maart. Hiervoor heeft hij al enkele medestanders onder de synodeleden gevon den. zo zei hij gisteren in het KRO-radioprogramma Kruis punt. De synode heeft in november zijdelings gesproken over de uitnodiging van de Rooms- -Katholieke Kerk. Daar dit in de rondvraag geschiedde, kon de synode geen besluit ne men. Korte tijd later heeft het breed moderamen de uitnodi ging aanvaard. De basis voor de oecumeni sche samenwerking met de rooms-katholieken in ons land werd gevormd door de ontwikkelingen na het Twee de Vaticaanse Concilie, aldus Blei. De R.K. Kerk in Neder land kon toen haar eigen ge zicht bepalen. De bisschopsbe noemingen van de laatste ja ren, en vooral die van de Roermondse hulpbisschop mgr. J.G. ter Schure tot bis schop van Den Bosch, ver sterkt het oude beeld dat in de Rooms-Katholieke Kerk alles van bovenaf wordt opge legd. „Als protestants theoloog strijkt mij dat tegen de haren in", zo zei ds. Blei. Synodepraeses ds. H.J. Kou- wenhoven van de Gerefor meerde Kerken zei gisteren dat de gerformeerden het be sluit om de paus te ontmoeten, niet zullen heroverwegen. De benoeming van mgr. Ter Schure („een grote teleurstel ling") is, aldus ds. Kouwenho- ven, „voor ons des te meer re den om de paus te laten horen dat wij graag een ander beleid vanuit Rome zouden zien". Aartsbisschop Simonis van Utrecht heeft maandagmid dag paus Johannes Paulus II geïnformeerd over de moeilij ke situatie van de Rooms-Ka tholieke Kerk in Nederland en over de voorbereidingen van het pausbezoek. Samen met bisschop Bomers werd hij door de paus in privé-audiën- tie ontvangen. Mgr. Simonis verblijft in Rome om met de diverse Vaticaanse instanties te spreken over het bezoek van de paus aan ons land. Daarbij komen ook de voor waarden ter sprake, die de joodse kerkgenootschappen voor een ontmoeting met de paus hebben gesteld. Ziekenhuis van Albert Schweitzer wordt gerestaureerd Het Ubersee-museum te Bremen zal een inzamelings actie organiseren voor de restauratie van het door de arts en theoloog Albert Schweitzer te Lambarene in de Afrikaanse staat Gabon gestichte oerwoudhospitaal, dat door termieten wordt be dreigd. Het gebouwencom plex kwam vijftig jaar gele den tot stand. Dit jaar is het 110 jaar geleden dat Albert Schweitzer, die in 1965 over leed, in de Elzas werd gebo- Naar museumdirecteur dr. Herbert Ganslmayr meedeel de heeft de regering van Ga bon om hulp gevraagd voor dit doel. De historische ge bouwen zullen ook in de toe komst dienst blijven doen als hospitaal. De slaap- en werk kamer van Albert Schweitzer zullen als museum en ge denkplaats bewaard blijven. Op deze archieffoto Albert Schweitzer (tweede van rechts) temidden van zijn staf voor het ziekenhuis. DEN BOSCH Bijna tweederde (60 procent) van de katholie ken in het bisdom Den Bosch vindt het geen bezwaar dat een bisschop is benoemd die niet uit het eigen diocees afkomstig is. Rond 34 procent noemt dat wel een bezwaar. Zes procent heeft geen mening. Dit blijkt uit een opiniepeiling die het bureau Interact te Don gen vorige week voor het Brabants Dagblad heeft uitgevoerd. Daaruit mag bovendien worden afgeleid, dat 23 procent van de ondervraagde katholieken het eens is met de benoeming van mgr. Ter Schure. Ongeveer de helft is ervan overtuigd dat de komst van de Roermondse hulpbisschop naar Den Bosch „nog al wat gevolgen" voor het beleid zal hebben. Zestien procent voorziet „weinig gevolgen", eveneens zestien procent „geen ge volgen" en zeventien procent heeft hierover geen mening. De uitkomst dat twee van de drie katholieken het helemaal geen bezwaar acht dat mgr. Ter Schure niet uit het Bossche bisdom zelf afkomstig is, heeft de aandacht getrokken omdat dit bezwaar zo nadrukkelijk in vrijwel alle commentaren op de benoeming doorklonk. Tot en met bisschop Bluyssen aan toe had men liever „een van onze toegewijde, bekwame priesters uit het eigen bisdom als opvolger" gezien. Anderen spraken zelfs van „discriminatie" en „een vernedering". Niet meer dan een derde van de dioce- sanen blijkt deze bezwaren te delen, aldus de uitslag van het onderzoek. Keulse priesters voor afschaffing van celibaat Uit een onderzoek onder seculiere priesters en priesterreligieu zen in het aartsbisdom Keulen blijkt dat 78 van hen voor stander is van ontkoppeling van priesterambt en celibaat. Ver der toont meer dan 80 van de priesters en priesterreligieu zen zich bereid gehuwde priesters te accepteren. Het onderzoek is gehouden door de „werkgroep celibaat" in het aartsbisdom Keulen, waarvan diverse gehuwde priesters deel uitmaken. De werkgroep stuurde een vragenlijst naar 1580 priesters en priesterreligieuzen. Van hen hebben er 423 de lijst teruggestuurd. Uit het onderzoek blijkt dat 96 procent van de priesters meent, dat het celibaat als in vrijheid gekozen leefwij ze ook in deze tijd grote waarde heeft. Igvi Ito i: "tRECH otir gel jnoeme Utree noten, TT F1 «edi U IT het juryrapport, waarin wordt geadviseerd h aanti P.C. Hooftprijs toe te kennen aan prof.dr. Hugo Brandt OP de ki stius, blijkt dat ook in deze beoordeling zijn oeuvre nogal 'sn^eaf streden wordt geacht. Menigeen zal dit standpunt willen niet derschrijven en met de overige kabinetsleden heeft mini: Brinkman van Wélzijn, Volksgezondheid en Cultuur d)Ubli« ook bepaald geen moeite mee. n hun I om 1 TT. dat. V niJ is nog een stap verder gegaan en meent, dat aange2j,racht Brandt Corstius het kwetsen heeft gemaakt tot een inslj ment dat volgens de jury een integrerend bestanddeel is j zijn literaire kwaliteiten, de overheid zijn werk niet als 1 van waardering mag bekronen met een staatsprijs. Een I kroning zou bij sommigen de indruk wekken, dat het kJ net in de bestaande controverse partij zou willen kiezen de schrijver, aldus Brinkman. Uit zijn besluit en de motif ring ervan volgt uiteraard, dat het kabinet partij heeft gej' zen tégen de schrijver. In de nu ontstane beroering verwijt PvdA-woordvoerj^ Niessen de minister dat we door zijn besluit „op weg naar staatskunst". Naar zijn oordeel heeft de minister het 1 vies van de literaire jury eenvoudig maar te volgen en niet te verdiepen of en in welke mate een voor bekronl voorgedragen werk kwetsend is voor groepen uit ons vo Tegen die opvatting kan onder meer worden aangevoerd, j ook een jury voor de P.C. Hooftprijs zich tot literaire kwgN H teiten zou moeten beperken. hter DaT zij dat niet heeft gedaan blijkt bijvoorbeeld uit de ^^1 snede: „Tenslotte acht de jury het geen toeval, dat Lr P.C. Hooftprijs aan Brandt Corstius wordt toegekend in Ucen jaar dat de paus Nederland bezoekt". Het bezoek van de Plctjes bezwaarlijk of zelfs verwerpelijk te vinden staat een ie<Lrzj£ ook Brandt Corstius. uiteraard vrij. Als echter de jury vLntt( de P.C. Hooftprijs die stellingname in het advies aan de l nister onderschrijft en beklemtoont, mag men een mini3m^nj niet verwijten dat hij weigert zo'n advies op te volgen. I literaire kwaliteiten staan daar dan buiten. Die onderschijP®!^ de minister trouwens in zijn brief aan de jury door vastL^1^ stellen, dat de schrijver „inderdaad blijk heeft gegeven ais opmerkelijke kwaliteiten". |g vc mmis MINISTER Brinkman en de overige kabinetsleden wol* afj nu ook voor de voeten geworpen, dat de prijs is geweigfD zi omdat Brandt Corstius in zijn ongemeen scherp spotteif^c „columns" in dag- en weekbladen geregeld aanvallen h<Le z gedaan op kabinetsleden. Nu zal bijvoorbeeld minister fc rap ding van Financiën het noch begrepen, noch gewaarde» erv hebben, dat Brandt Corstius hem eens met Eichmann hen ka vergeleken. Desondanks achten wij het onwaarschijnlijk persoonlijke geraaktheden van kabinetsleden een rol heblissie gespeeld bij het besluit. Ministers zijn wat dat betreft wel cy-di nodige gewend. feque Niemand zal overigens meer tevreden zijn dan Bra^e, Corstius dat de eer van de prijs en de eraan verbonden giet g som van 10.000 gulden aan hem voorbijgaan. In de nu ontl not ne beroering krijgen zijn persoon en zijn werk meer dacht dan bij een soepel verleende prijs ooit het geval zijn geweest. Slechts in dat opzicht is minister Brinkman doel voorbijgeschoten. Speklapje in keljapsaus met bietensalade en aardappelen vla met gebakken appel De benodigdheden voor twee personen zijn: 200 g speklap, 20 g margarine, zout, peper, uitje, knof look, 1,5 dl water, 2 lepels ketjap, kerrie; 500 g bieten, 0,5 dl yoghurt, 2 lepels azijn, zout, peper, mosterd, suiker, 1 lepel olie, 1 appel, paar augur ken, 1 hard gekookt ei; 0,5 tot 1 kg aardappelen, 0,5 liter melk, 25 g custard, 30 g suiker, 1 appel (Gol den Delicious), 10 g marga rine, 10 suiker, kaneel. Bak de speklappen bruin in de margarine, leg het deksel daarbij schuin op de pan (om de gemene spatten op te van gen) Temper het vuur sterk, schuif het vlees naar één kant van de pan en bak de kleingesneden ui en geperste knoflook lichtbruin Voeg vervolgens het water toe met zout. peper, ketjap en kerrie en stoof de speklapjes nog een half uur Neem voorgekookte bieten of spoel rauwe bieten af. kook ze een uur en laat ze afkoelen. Meng een sausje van yoghurt, zout. peper, mosterd, suiker en olie en schep er grof geraspte appel en stukjes augurk door. Ont vel de bieten, rasp of schaaf ze en meng ze ook door de saus Maak de salade op smaak af met azijn, zout en suiker. Garneer met parten ei. Zet de helft van de melk op. Meng custard, suiker en een weinig koude melk tot een papje, schenk er wat hete melk bij en doe het mengsel in de pan. Laat de vla al roe rende even koken, doe er van het vuur de rest van de koude melk bij en laat de vla koud worden Schil en boor de appel, snijd hem in centimeter dikke schijven en bak die licht bruin en gaar in de margari ne. Leg 'de appelschijven per persoon op een bord. strooi er een mengsel van suiker en kaneel over en leg er de vla op. JEANNE AMSTERDAM Ter wijl een zevenkoppige internationale jury zich stramme ruggen boog over 6000 foto's teneinde een waardige winnaar voor de jaarlijkse World Press Photo-competitie te zoeken, had elders in Amsterdam een symposi um plaats met als thema „Foto-journalistiek in het tv-tijdperk". Een geluk kige samenloop. De be zoekers van de aanstaan de tentoonstelling World Press Photo 1985 (tussen 5 april en 2 mei in de hoofdstedelijke Nieuwe Kerk, vervolgens kris kras door het land) zul len niet alleen zien dat de fotojournalistiek kolkt van leven, ze zullen bo vendien weten waarom. Amper tien jaar geleden woei er een andere, naargeestige wind. „De fotojournalistiek is dood", klaagden de deskun digen „En de moordenaar heet televisie" Allerprachtig ste, alleractueelste fotobladen als Life, Look en Vanity Fair werden moedeloos uit de markt genomen Murw ge concurreerd door de buis. treurden de rouwbrieven. In de bars van hotels op plaat sen waar de wereld in brand stond, lieten fotojournalisten zich gelaten vollopen. Door hun beneveling heen zagen ze het spookbeeld van char tervliegtuigen die de ene te levisieploeg na de andere uit braakten. De zesdaagse oor log in Israël was een eerste voorbode geweest van hoe het worden zou. Het Ameri kaanse televisiestation CBS vloog zeventig cameramen sen en technici over naar de klus. Daar viel voor de foto journalistiek niet tegen op te roeien. Phoenix Glorieus als een phoenix ech ter zou het gedoodverfde vak uit zijn as herrijzen. „Er zijn op het ogenblik in Amerika meer persbureaus en foto journalisten dan ooit", triom feerde David Burnett in Am sterdam. Net terug uit Ethio pië was deze globetrotter, met het uiterlijk van een ge meentesecretaris, die in 1980 de World Press Photo won. Onderweg naar een nieuwe brandhaard van menselijk leed; hij wist nog niet welke. Hoe de fotojournalistiék de slag met de televisie kon overleven? „Heel eenvoudig. Op de televisie gaat het alle maal van bang-pets-boem. meer zegt dan duizend knal len. Het is misschien afge zaagd om er weer mee te ko men, maar denk aan de foto „De terreur van de oorlog" waarmee de Vietnamese fo tograaf Huynh Cong Ut in 1974 World Press Photo won. Het naakte, huilende meisje dat wegvluchtte uit een hel van napalm. Ze was ook op de televisie geweest hoor, precies hetzelfde beeld, maar dat was verdronken tussen de rest van het geweld. De foto daarentegen, dat bevro ren moment, bleek te beklij ven en wel zodanig dat het een symbool werd voor de verschrikkingen van heel de Vietnamese oorlog. De foto, niet de tv. heeft toen de pu blieke opinie in heel de we reld tegen de Vietnamese oorlog gemobiliseerd". Verschil Intellectueel gebrilde Burnett kijkt dan ook enigszins op het medium televisie neer. „Weet je wat het verschil is? Televisie gaat met een snel heid van, geloof ik, dertig beelden per seconde. Verve lende momenten duren even lang als spannende. Dat heeft een vervlakkende uitwer king. In een foto zit de span ning samengebald. Foto's zijn ingedikte spanning. Ze wor den genomen op precies de juiste plaats en precies het juiste ogenblik. Ze sommen alles op wat er te zeggen valt. Je hebt geen commentator nodig om je te vertellen wat er aan de hand is. Ze spreken voor zich en blijven dat doen. Waar tv-beelden vervluchti gen en nauwelijks indruk achterlaten, daar kan een foto uitgroeien tot een docu ment met eeuwigheidswaar de. Neem de afgelopen Olympische Spelen in Los Angeles. Die waren gekocht door de televisie. Wij foto journalisten kwamen er nau welijks aan te pas. Maar wat zag je? De televisie ging steeds vaker met vertraagde beelden werken. Dan zeg ik: slow-motion is niets anders dan een poging om terug te keren naar de fotografie. Laat ons dat niet vergeten". Robert Pledge, directeur van het bekende Amerikaanse fo topersbureau Contact, was ook in Amsterdam en deed er een schepje bovenop. „Hier, deze foto's van hon dengevechten. Een gruwelij ke sport die in de Verenigde Staten streng verboden is. De televisie zal er nooit toegang krijgen, maar de fotograaf met de verborgen camera wel. Of deze foto's uit India na de moord op premier Gandhi. De televisie laat al leen de voorkant van een land zien, de facade, het cli ché. tv-ploegen kunnen maar kort ter plekke blijven, want anders wordt het te duur. Fo tografen daarentegen zijn veel vrijer om te gaan en te staan waar ze willen, en om te blijven zolang ze het nodig vinden. Daarom kunnen fo tografen de achterkant van een land of een situatie bloot leggen, het onderhuidse. Hier, foto's uit Cuba. Daci.t je dat een televisieploeg ooit met zulke beelden zou zijn teruggekomen? Uit het Cuba van Fidel Castro?". Banvloeken Als meest uitgesproken tele visie-criticus echter ontpopt zich John Durniak. de voor malige chef fotoredactie van topbladen als Time. Look en de New York Times, tegen woordig adviseur van ABC- Television. Verre van zijn nieuwe broodheer te sparen, slingert hij banvloeken in de richting van de buis waarvan ze mag men hopen ook in Hilversum rode oortjes zullen krijgen. „De eeuw van de televisie, het klinkt waar achtig alsof er een nieuwe re naissance is aangebroken", schampert deze rot in het vi suele vak. „De televisie zal de wereld veranderen. Wel ja. Ik denk dat de werkelijk heid anders ligt. Ik beschouw de televisie liever als de stoe re bink van de straat. Meer spierballen dan hersenen, weetje wel. Veel geschreeuw en weinig wol. Begrijp me goed: ik acht televisie een van de grootste uitvindingen van onze tijd. Er kan een gi gantische invloed van uit gaan. Maar hij wordt slecht gebruikt" Met stemverheffing en prie mende vinger; „Ik begrijp het niet. Televisie bestaat bij de gratie van de beweging. Maar wat is het scherm9 Net één groot, pratend hoofd. Een radio die licht geeft. We hadden het hier in Amster dam beter kunnen hebben over fotojournalistiek in het radiotijdperk. Bij heel de Amerikaanse televisie zit geen enkele man of vrouw die visueel denkt. Het zijn al lemaal voormalige radiomen sen en ik hoor dat het in Ne derland niet veel beter is. Wanneer ik thuis de tv aan heb staan en naar de keuken ga om een borrel in te schen ken, mis ik niks. Volgens mij moet het echte nieuwe van de televisie, de doorbraak, nog helemaal komen. Weet je wanneer we pas werkelijk tv hebben? Als je het geluid uit kunt zetten en toch weet waar het nieuws over gaat. Eerder niet". Gedrukte media Durniak maakt een weg werpgebaar. „De tv is alles ineens, maar alleen op het moment dat de tv het wil. Daarom gaat mijn visuele voorkeur onverminderd uit naar de gedrukte media. De televisie is de Sesamstraat van de fotojournalistiek. Ra dio, opgedoft voor een gekos- Morgen wordt bekend ge maakt welke persfotografen het afgelopen jaar de beste foto's hebben gemaakt. In Amstelveen had de afgelo pen dagen de jurering van de ruim 5750 inzendingen van 900 foto grafen voor de jaarlijkse World Press Photo wed strijd plaats. Ongeveer der tig procent van de inter nationale in zendingen be staat dit jaar uit kleurenfo to's. Op de foto van links naar rechts Christian Cau- jolle, Howard Shapnick, -Fri- so Endt, Per Mortensen, Heinz Mor- stadt, Colin Jacobson, Pa tricia Seppala, voorzitter, Ist- van Bara, Yuri Golovjatenko en secretaris Vincent Ment- zel. tumeerd bal. Kinderspel. De fotojournalistiek daarentegen is de beste, de meest volwas sen vorm van journalistiek die de wereld ooit heeft ge had. Daarvan zullen de men sen zich op World Press Pho to 1985 weer kunnen gaan overtuigen. De zwart-wit fo tografie met name, want kleur heeft de onhebbelijk heid dat het de aandacht af leidt van de emotionele la ding, en foto. dat is emotie. De emotie van dat ene, on deelbare moment. Je kunt een foto niet gisteren nemen. De fotojournalist kijkt altijd vooruit, want hij moet al met zijn camera in de aanslag staan voordat er iets gebeurt. En de taal van de fotojourna listiek is universeel. Hij wordt overal ter wereld ver staan. Commentaar overbo dig. Foto is gestold drama. De werkelijkheid, van zijn franje ontdaan. Het leven, maar dan uitgekristalliseerd. Geen en kel medium, ook niet in het zogenaamde tijdperk van de televisie, is zo handzaam en zo universeel als de fotojour nalistiek". PIET SNOEREN De tweede vorstperiode deze winter maakt een kans nog minstens tot volgende week voort te dul In de afgelopen nachten 1 het 10 graden gevroren, v door de ijsdikte op de vaaij gen snel toeneemt. De kom de dagen wordt wel een 4 val op de vorst ondernoiycT maar de vorstgrens bereikt, terdag in de buurt vanjlJ^ Frans-Belgische grens 1| meest noordelijke positie. komt omdat een nieuw uil*-** poolstreken afkomstig h< drukgebied naar het zeegeflST tussen Schotland èn Nooimse gen trekt en zo een barngs tegen de opdringende zajldel oceaanlucht opwerpt. Mof» V verandert er in het weerbO 1 nog weinig. Vannacht isJD-1! helder met een minimumjgrij peratuur van -10 graden, fldst gen overdag kunnen wolk) ha luiers overdrijven, maart vai zijn ook zonnige perioden^. het blijft droog. De midh temperatuur ligt rond d(g v graden en er waait een mi in oostenwind. Van vrijdaga\)nti tot zondagochtend is ing sneeuwkans met name irjn b zuidelijke provincies Ms' groot. Het blijft tot en P maandag licht tot matig 1 - Weerrapporten v inmorgen 07 u Max Min tamp tamp Amsterdam onbew. Oe Bilt onbew. Deelen onbew. Eelde onbew. Eindhoven onbew. Oen Helder onbew. Rotterdam onbew. Vlissingen onbew! Zd. Limburg onbew. Barcelona onbew. 20° Innsbruck I bew Klagenfurt onbew Kopenhagen onbew bew. 15° 11* 18* 12* 16° 12° - 9° -18° Tel-Aviv onbew

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1985 | | pagina 2