Seth Gaaikema
ontleedt Lubbers
bioscopen
Schitterend solo
toneel van Lou Landré
Klinische
benadering door
James Conlon
Kathedraal York krijgt wellicht modern tintje
Concerten RPhO met koor onzeker
i*§*£eidde(2owurnt
Russische
glorie
kleinschalig
gedanst
HALF JAAR NA BRAND
jCUNST
CcidoeSou/iwit
ZATERDAG 2 FEBRUARI 198S PAGINA 9
Haagse Jazz Club
^ntvangt DL\ Six
)EN HAAG In de Haagse
azz Club aan de Papestraat 32
reedt zondagmiddag om drie uur
p de Dix Six uit Engeland. Deze
>and bestaat Das vier jaar. maar
leeft inmiddels driehonderd jaar
rvaring. wanneer men die van
verschillende leden bijelkaar
pielt. De groep speelt vele stijlen
•innen het dixieland-ideoom.
ca armee zij in Londen erg popu-
air zijn geworden. De groep be-
taat uit Richard Williams cornet,
eremy French trombone. Derek
Else klarinet en saxen. Ray
►mith piano. Jeff Green gitaar,
.lartvn Axon basguitaar. Brian
®'l ?hadwick drums en Paulina,
ang.
CeesSmal
in Pepijn
DEN HAAG -
In Theater Pe
pijn in de Nieu
we Schoolstraat
in Den Haag is
vanaf drie uur 's
middags op 10
februari het jazz
Quintet Cees
Smal met zange
res Letty de
Jong te zien en
te horen. Het op
treden wordt
verzorgd door de
stichting Jazz in
Den Haag.
ROTTERDAM Het is nog onze
ker of de concerten die het Rotter
dams Philharmonisch Orkest met
een koor zou geven door gaan. De
kosten van het contracteren, zoeken
en vervoeren van een ander koor
zouden in de buurt van 100.00Ö gul
den kunnen komen. „En dat geld
hebben we niet", aldus een woord
voerder van het orkest gisteren.
De president van de Amsterdamse recht
bank besliste donderdag in een kort ge
ding dat het Rotterdams Philharmonisch
Orkest tegen de NOS had aangespannen
dat de afspraak tussen de NOS en het or
kest niet waterdicht was en dat het Groot
Omroepkoor van de NÓS niet verplicht
was mee te werken aan de concerten.
Het orkest moet nu een buitenlands koor
vinden want de professionele Nederlandse
koren zijn in september, het begin van het
seizoen, allemaal bezig. Voor een ama
teurkoor is het oratorium „Christus" van
Liszt te zwaar, aldus de woordvoerder.
Als het orkes; geen koor kan vinden gaat
de voorstelling in Lyon niet door „en dat
zou jammer zijn", meent de woordvoer
der. „Voor de opening van het Rotterdam
se seizoen spelen we dan gewoon orkest
stukken".
Het orkest had voor het oratorium al een
aantal solisten gehuurd. „Zonder koor
kunnen die ook niet zingen, want er zijn
weinig stukken voor alleen solisten en or
kest". aldus de woordvoerder. „Die kun
nen dan schadeclaims indienen voor bij
voorbeeld de helft van hun honorarium".
Demonstranten onderbreken
nieuwe film Godard met traangas
LYON Religieuze liederen zingend hebben de
monstranten in Lyon donderdagavond de voor
stelling van Jean-Luc Godards nieuwe en contro-
veriéle film „Je vous salue Marie" onderbroken
en traangasgranaten in de zaal gegooid. Vijftien
betogers schreeuwden leuzen waarin zij „godslas-
ter en vrije moraal" veroordeelden. Zij wisten na
hun actie te ontkomen. Ook in Parijs en Nantes
was op deze manier fel tegen de film geprotes
teerd. In „Je vous salue Marie" wordt Maria voor
gesteld als een eigentijdse basketbal spelende tie
ner. Vijf dagen geleden oordeelde een rechtbank
in Parijs dat de film niet gecensureerd of verbo
den hoeft te worden, zoals twee katholieke orga
nisaties hadden geeist. De organisaties voerden als
argument, aan de beelden van een naakte Maria
met haar vriend Jozef, een taxi-chauffeur, zeer
beledigend te vinden.
>eth Gaaikema keert terug op
le politieke toer. In zijn Ora-
cel I-programma in het vorige
seizoen hield hij zich overwe
gend onledig met lijfelijke
iveeën en psychische trauma's,
erf van de eigen ziel, in
ervaren pijn ook, waar
jiiemand zich aan onttrekken
tan, soms gevolg van een be
luste levenskeus, soms van de
nysterieus bestierende hand.
Je had het maar te ondergaan,
tullen het de dwarse kinderen
/an de voorheen alternatieve
na wezen of de afschuw van
Haagse dametjes van hondepo-
P
Daar is hij nu in zijn Orakel II
X)k nog niet over uitgepraat,
aat staan uitgegleden, maar
ilij beziet de zaken nu wel
meer in een breder verband,
met name in zijn satirische
stellingname, nog lang geen
mgagement, in wat wij recent
aan politiek en derzelver fnui
kende misslagen over het
iioofd kregen uitgestort. Na
Sonja als de opspraak van de
Jag en de aan den Uyl gewijde
^OW-ballade. komt hij er al
inel toe de tv-serie RSV aan
;en persiflage te helpen. Een
peperdure série, maar er ston-
ilen stevig betaalde jongens in
Je hoofdrollen en dat hakt er
n. Daar zat dan op zeker mo
ment Molkenboer weer, die
monkelend en manipulerend
met papieren zich opnieuw
houding zocht, ditmaal in
Voorstelling: Orakel II. Teksten:
Seth Gaaikema. Zaal: Diligentia. Mu
ziek: Jan Blok en Bob Zimmerman.
Herhaling: vanavond en komende
twee weekeinden.
de persoon van Seth, die imi
terend steeds karakteriseren-
der kanten gaat vertonen. Het
scherpst viel dit in het oog bij
Edje, de groot-ogige VVD-er,
die een heldere kijk verpakt
in een wollige woordkeus.
Toen moesten van Aardenne-
boom en de aan verstikkings
verschijnselen lijdende Stikker
nog op komen draven, ook al
in de figuur van Gaaikema,
evenals de voortdurend enger
wordende Engwirda en de
ABP-croupiers op de speelta
fels van het burgerlijk pensi
oenfonds.
Ruim tevoren had Seth we
reldwijd en kamerbreed laten
weten, dat hij het geheim van
Lubbers' onsloopbare redelijk
heid had achterhaald en dat
hij dit in zijn voorstelling zou
onthullen. Nu lijkt dit niet de
plaats om daar het laatste
woord over te zeggen, zeker
niet omdat de premier gister
avond opnieuw schitterde, zij
het in dit geval door afwezig
heid. Maar wat niet is, hij kan
nog komen.
In tegenstelling tot de andere
figuren, die-hij' tot doelwit
maakte van zijn koudvuurpij-
len, kroop Seth niet in de huid
van de premier, ofwel omdat
deze zich moeilijk laat naboot
sen in zijn beheerste bewegin
gen dan wel omdat Gaaikema
priemender effecten beoogde
door hem op de ontleedtafel
van zijn komische kritiek te
leggen. Zeg maar psycholoog
Seth, die de karakterstructuur
van de eerste man van het
land als een staalmeester ont
rafelt. Waar Seth mee zit is dat
Ruud voortdurend redelijk
overkomt, altijd vriendelijk,
nooit uit zijn rol vallend, nim
mer zich laat zien en bekijken
als de mens die het allemaal
teveel wordt. Op die ene keer
na dan dat hij sprak over „de
kots" en daarbij zich nog in
acht nam door niet te zeggen
„ik kots". Die man moet er
gens een uitlaatklep hebben.
Seth heeft die ontdekt en legt
die open en doorzichtig in de
zaal neer.
De overstap van de mens-
Ruud naar het Ru-ding, die
geen centje pijn beleeft aan
een bezuinigingetje, is voor
Seth slechts een fluitje van een
miljard. Die man is weer heel
anders gebouwd, ook daarvan
legt Seth wat kabinetsgehei
men open. Niettemin laat
Gaaikema zijn bespotte perso
nages zelden of nooit psy
chisch naakt staan. De oorzaak
daarvan moet wel gezocht
worden in zijn meest ontwik
kelde eigenschap, het spel met
Seth steeds sterker in imitaties.
het woord, soms associatief,
soms bij wijze van begripsver
warringen. daarbij suggere
rend dat hoge bomen zich ook
maar hebben te buigen naar
waar de winden waaien.
niet gemakkelijk van ophou
den. Hij ziet het politieke spel
formeert naar de hebbelijkhe
den van het publiek op de
voorste rij en gebruikt de
daaruit te voorschijn gekomen
persoonlijke gegevens als ter-
persoonliiking van de mispoes
de kandidaten de kwelling
voorzet van wat ze niet gekre
gen hebben. Jan Blok (gitaar)
en Bob Zimmerman (piano)
zetten dit alles op haren en
TON OLIEMULLER
Het unieke Surfgame is voor u wanneer u een nieuwe
abonnee opgeeft. 1 speelmeer, 6 surfboards, 2 eilanden, 3
boeien, 1 windpijl, 1 start/finish, ISsurfcards, 1 dobbelsteen
en wedstrijdreglement. Alles waterproof en verpakt in een
handige koker.
De nieuwe abonnee wordt ook hartelijk door ons onthaald:
deze'krijgt de krant de eerste twee weken gratis.
I Noteer als nieuwe abonnee per:
NAAM;
POSTCODE/PLAATS:
TELEFOON:
Deze ontvangt de eerste twee weken de krant gratis.
Daarna wordt het abonnement betaald per:
f~l kwartaal
8 automatisch per maand
jaar
Stuur het Surfgame naai:
NAAM:
POSTCODE:PLAATS:
Shiur de bon ingevuld aan de Leidse Courant, Antwoordnummer 998,
2500 VD Den Haag (postzegel niet nodig) Code j NZ
Haagse Comedie, Lou Landré speelt
„Krapp's laatste band" van Samuel
Beckett. Vertaling: Jacoba van Vel
den. Produktleleiding: Georges
Lambrecht. In de catacomben van
da Koninklijke Schouwburg, vrijdag
1 februari, herhalingen t/m 11
De acteur Lou Landré toont in
de catacomben van de Ko
ninklijke Schouwburg hoe een
solovoorstelling van de eerste
tot de laatste minuut kan fasci
neren. „Krapp's laatste band"
is weliswaar een goed stuk van
de schrijver Beckett, maar
zonder de kwaliteit van Land-
ré's acteren zou het niet zo'n
belevenis zijn geworden.
In „Krapp's laatste band"
wordt teruggezien op het ver
leden. Krapp heeft het zijne
vastgelegd op de band. elk jaar
weer. Hij is oud geworden en
het moment om een volgende
band in te spreken is aange
broken. Hij luistert eerst naar
een oude band, die hij maakte
toen hij negenendertig was.
Uit zijn reactie blijkt dat hij
niet „sadder, but wiser" is ge
worden. Hij gromt, moet la
chen om de hoogdravende taal
uit zijn jonge jaren en blikt
met spijt terug. Met het inspre
ken van de nieuwe band
wordt hem het zinloze van
deze documentatie duidelijk.
Lou Landré.
Hij draait de oude band nog
maals om zichzelf te horen
zeggen dat hij de kans geluk
kig te worden heeft opgege
ven.
Landré beeldt zonder veel
schmink de oude Krapp uit.
Hij sloft in de aanvankelijk
duistere ruimte, mompelt wat
in zichzelf en eet een paar ba
nanen. Zijn subtiele gebaren,
trillende handen en een beetje
bibberend hoofd, tonen dat
Krapp verzwakt is Buiten
beeld trekt de acteur flessen
Diaghilev-programma door Natio
naal Ballet: Lee Bichee. Apollon Mu-
sagète, Petroesjka. Gieteravond In
Circuetheater Den Haag.
Wie, zoals ondergetekende, het
geluk heeft gehad de vroegere
glorie van de Diaghilev-ballet-
ten in de jaren dertig scènisch
nog goeddeels onaangelengd te
hebben mogen zien, moet bij
herinstuderingen, zoals thans
door het Nationaal Ballet, toch
wel constateren, dat de klas
sieke techniek, eens de zin- en
oogverrukkende basis van zo'n
podiumfeest. er niet op vooruit
is gegaan. Nu is die techniek
uiteraard geen doel op zich
zelf. maar zij is wel een onmis
baar onderdeel van de sfeer
van die Diaghilev-balletten.
waarin veel meer werd geac
teerd dan thans in een balleto
pleiding wordt geleerd. En dan
zwijgen wij nog maar over de
hier eveneens noodzakelijke
pantomime. Zet men, zoals nu
gebeurt, jong en zeker enthou
siast danstalent in historische
rollen, zoals bijvoorbeeld in
„Les Biches" van de zo in
vloedrijke choreografe Nijins-
ka, in de pure, abstracte lyriek
van Balanchine's „Apollon
Musagète" of in het opvallend
ste schoolvoorbeeld van een
karakterballet, zoals „Petroesj
ka" van Fokine. dan is dat be
grijpelijkerwijs meer scènische
ervaringsmogeliikheid voor de
uitvoerenden dan stilistische
en danstechnische genieting
voor de toeschouwer. Bij zo'n
grote podiumbevolking als in
dit Diaghilev-programma is
het noemen van namen onbe
gonnen werk. Geconstateerd
moet worden, dat het Jugend-
stil-ballet „Les Biches" op de
sprankelende muziek van
Poulenc bijna tot parodie op de
oorspronkelijke choreografie
werd. Van de bizarre, luxe le
vensstijl van de jaren twintig
aan de Céte d'Azur was prak
tisch niets overgebleven In
„Petroesjka" bleek Toer van
Schayk de oorspronkelijke
choreografie te heboen „gemo
derniseerd", compleet met een
teringachtig straatdanseresje
en een balalaika-spelende jon
geling. Maar ondanks de dui
delijke symfonische intentie in
de orkestbak, waarin Adam
Gatehouse het Ned. Balletor
kest overigens voortreffelijk
leidde, sjokte de Beer in zijn
eigen tempo over het podium.
En wat zou de fameus opge
schilderde danseres die de Pop
vertolkt, feitelijk hebben be
grepen van de tragedie van de
„eeuwige ballerina", die de
grens naar het menselijke
nooit mag overschrijden0
FRANK DELBOY
open om te laten horen waar
dat door komt. De ingehouden
woede en het gebrek aan vre
de maakt Landré door middel
van een grom in zijn stem dui
delijk. En gaandeweg dringt zo
het uitzichtloze van de situatie
tot je door.
Een van de meest fraaie mo
menten in deze voorstelling
biedt zich aan als Krapp naar
zijn eigen stem op de band
luistert. De stem lacht en
Krapp lacht mee. Het verschil
is treffend: de lach op de band
is jong en arrogant en wordt
begeleid door verbitterd, spot
tend commentaar, een hoon
lach. Het is een van de sterke
momenten die Landré creèert
en waardoor je merkt dat hij
met liefde aan de voorstelling
heeft gewerkt. De gebaren en
de mimiek zijn doordacht, het
in zichzelf mompelen is le
vensecht en de aanwezigheid
van het personage is dermate
levensecht dat je je adem in
houdt om hem niet te storen in
zijn herinneringen. Het is een
voorstelling om niet te missen.
PETER SNEL
ALPHEN AAN DEN RIJN EURO
CINEMA I (Van Boetzelaerstraat 6.
tel. 01720-20800): Top ««ere» (all:
18.45. 21.15. za. zo. wo cok 13.30
EUROCINEMA II: Ghostbusters
(al): 18.45 21.15. za zo wo ook
13.45. EUROCINEMA III: Broad
way Danny Rose (ai): 18 45. 21.00
za. zo. wo. ook 14 00. EUROCl-
NEMA IV Purple rain tal); 18.30.
21.00. za. zo. wo ook 13 30.
NACHTVOORSTELLING
EUROCINEMA i Top secret i6n
za. 24.00. EUROCINEMA li De
erotische kijkdoos (18). za 24 00.
EUROCINEMA ill: Broadway
Danny Rose (16): za. 24.00. EU
ROCINEMA IV: Night life (18); za.
24.00.
KINDERVOORSTELLING
f EUROCINEMA l: Sneeuwwitje en
de zeven dwergen, za. zo wo.
13.45.
LEIDEN LUXOR (Stationsweg 19.
tel. 071-121239): Body double (16):
14.30. 19.00. 21.15. ZO. 14.15.
16.30. 19.00. 21.15. LIOO I
(Steenstraal 39. tel 124130): Grem
lins (al); 14.30. 19.00. 21.15. zo. ook
16.45. LIOO li Amadeus tal):
20.00. zo. ook 14 30. LIOO Uk
1984 (12): 14.30. 19 00 21.15. zo
ook 16 45. LIOO IV Under the
vulcano (16); 14.30. 19 00. 21.15.
ZO. ook 16.45. STUDIO (071-
133210); De ijssalon (16): 14 30.
19 00. 21.15. zo ook 16 45 TRIA
NON (Breestraat 31. tel 123875):
Onze eerste wip (16); 14.30, 19.00.
21.15. zo. 14.15. 1630, 19.00.
21.15. REX (Haarlemmerstraat
52. tel. 071-125414) Schoolmeisjes
met Intieme wensen (16); 14.30.
19.00, 21.15.
NOORDWIJK LIDO THEATER (Pr
Bernhardstraat 56. tel. 01719-
12800): The Natural (al); zo. 15.00.
dl. 19.00. wo 14 30. Pirahne (al); zo.
20.15. ma. di. 21.15. Rabbi Jacob
(al); ma. 19.00.
KATWIJK CITY THEATER I (Bad-
straat 30. tel. 01718-74075): Grey
Stone (12); do. vr. za. zo. wo. 14.45,
19.00. 2115 ma. di. 19.00. 21.15.
CITY THEATER II: Ten to Mid
night (16); tijden zie City I CITY
THEATER lil Superstar tijden zie
City I. CITY THEATER IV: Vier
vuisten hebben tropenkolder (al):
tijden zie City I beh. za. wo. 14.45.
KINDERVOORSTELLING
CITY THEATER IV Dick Trom en
het circus (al): do. vr za. wo 14 45
VOORSCHOTEN GREENWAY:
Police academy (al); vr. 19.00. za.
15.45, 19.00. zo* 15.45. 19 00 wo
"-do.
KINDERVOORSTELLING
Pietje Bell, de Rotterdamse straat
jongen: za zo. wo 14 00
WASSENAAR e ASTRA: Strang#
infadar». i2i. do. t'm zo 20 00 The
hit (16): ma t/m wo 20 00.
KINDERVOORSTELLING
Lucky Luck; De ballade van de
Oaitons za. zo 14.00
DEN HAAG* ASTA 2 (Spul 27. tel
463500): Gremlin# (al); 14 00.
19 00. 21 30 zo 13 30. 16 00.
19.00. 21 30. ASTA 3 Ghostbus-
ters (al): 14.00, 19 00. 21.30 zo.
13 30, 16 00. 19 00. 21 30 BABY
LON 1 (naast Centraal Station tel.
471656). Amadeus (al); 14 00.
20.00. BABYLON 2 (12); Chost-
busters (al): 14.00, 19 00. 21.30 zo.
13.30. 16.00. 19 00, 21.30. e BABY-
LON 3 A star is born (al); 14 00.
20 CINEAC 1 (Buitenhof 20. tel
630637) Body double (16); 14 00.
18.45, 21 30 zo 13 15. 18 00.
18.45. 21.30. e CINEAC 2 The na
ked face (12). 18.45. 21 30. do. vr
ma. dl. ook 14 00 CINEAC 3 The
happy hooker goes Hollywood 116>
14 00. 18.45. 21.30. zo 13 15.
16 00. 18 45. 21 30 EURO CINE
MA (Leyweg 910. lel. 6670661 The
never ending story (alk 14.00.
19 00. 21 30 zo 14 00. 16 15.
19.00. 21 30 (Cocktail) Film mara
thon. vr. 15 tebr. 24.00 t m za 16
febr 12 00 METROPCLE 1 <Car-
negtelaan. tel 456756): Paris.
Texas (16); 14.00. 20.30 METRO-
POLE 2: Gremlins (al): 14 00. 18 45.
21.30. zo 13 15. 16 00. 18.45.
21.30. e METROPOLS 3: Over the
21.30 METROPOLE 4 Begirt
met liefde (al); 14 00. 18.45. 21.30.
zo 13 15. 16.00. 18.45. 21 30.
METROPOLE 5 Los santos inno
cente# (16); 14 00. 18.45. 21.30. zo.
13.15. 16.00. 18.45, 21 30. ODE-
ON 1 (Herengracht 13. tel. 462400):
Commendol (12); 13 45. 18.45.
21.30. zo 13.15, 1600, 18 45,
21.30. e OOEON 2 The Ninja mis
sion (16); 13.45. 18 45, 21.30 zo
13.15, 16.00, 18.45. 21.30 ODE-
ON 3: Bachelor party (12); 13 45.
18.45. 21.30. zo. 13 15. 16 00.
18 45. 21.30 ODEON 4 De ijssa-
lon (12); 13.45. 18.45. 21 30 zo.
13.15. 1600. 18.45. 21 30 LE
PARIS 1 (Kettingstraat 12b. tel.
656402): Ladies night (18): 12 00
tot 22.30. zo. v a. 13.30 e LE PA
RIS 2 Marilyn (18); 12 15 tol 22.45
zo v.a. 13-45 vr za. 22 45 LE
PARIS 3 Katharina. de naakte
Tsarina (18). 12 30 tot 23 00 zo
v a 14 00 vr za 23.00 PASSA
GE (Passage 63. t«t. 460977). Mis
sing in action 16); 14 00. 18 45.
21.30 zo. 13.15. 16 00. 21 30
LEIDEN James Conlon toonde zich gisteren in de Stadsge
hoorzaal tijdens het concert door het Rotterdams Philharmo
nisch Orkest, in veel opzichten een dirigent, die mijlenver bo
ven het gemiddelde uitsteekt en de dirigerende groten der aarde
indrukwekkend dicht nadert. Het heeft echt iets sensationeels
om te zien hoe hij met een ontspannen gebaar het orkest in elke
samenstelling en in zeer afwisselende stijlen moeiteloos zijn wil
weet op te leggen, een haarscherpe technische precisie weet af te
dwingen en een duidelijke uitgesproken, herkenbare visie op te
leggen, of dit nu in de begeleiding van Mozarts vierde hoorncon
cert gold, de begeleiding van Ravels pianoconcert voor de lin
kerhand. 'La mer' van Debussy of de ouverture 'Groot Russisch
Paasfeest' van Rimsky Korsakov. Hij staat overtuigend boven de
materie en heeft die zo gezegd in zijn broekzak zitten
Dat wil niet zeggen dat gisteravond alles koek en ei was met het
R.Ph.O Juist die broekzakbeheersing namelijk wekte de indruk
dat Conlon het programma nogal vanuit de hoogte, afstandelijk
en vaktechnisch benaderde. Technische perfectie was de formu
le. waarmee hij onveranderlijk werkte. In Mozart pakte dit mu
zikaal nog erg spiritueel uit. maar in 'La mer' ontbrak duidelijk
wat in de Franse literatuur het 'parfum van de klank wordt
genoemd: een zinnenbedwelmende roes. die uit de muziek op
stijgt en die bij de luisteraar een stroom van fantasieën over zon-
bespeuren iJü
gave, die te exact geleed was en bovendien met te dikke lijner
van met name de koperblazers was opgetrokken
De verwachting dat Conlon in Ravel, die immers sterk naar het
exacte expressionisme toewerkt, muzikaal overtuigender zou
opereren, kwam zeker niet bedrogen uit, hoewel me ook hier
een hartverwarmender uitvoering had kunnen voorstellen Te
bereiken was dit geweest door de fortes minder breed uit te me
ten Pas in Rimski Korsakows' ouverture werd de indruk ge
wekt dat met hart en ziel gemusiceerd werd. De geladen Russi
sche pathetiek doorbrak Conlons superieure afstandelijkheid
blijkbaar, met als opvallend gevolg dat hij de klank relatief be
scheiden hield, een verdienste, die nij weer losliet in de ouvertu
re Candide van Leonard Bernstein, inderhaast als toegift aan
het programma vastgeplakt, want het publiek zat weer als een
waanzinnige te klappen.
Met de eerste solist van de avond, de hoornist Pieter Gouderjaar
in Mozart, was het ongeveer hetzelfde gesteld. Technisch ir
hoge mate perfect - alle nootjes klonken keurig op tijd - maa:
muzikaal ontbrak er wat. Geen spoor van solistische uitstraling
toonde zijn spel. dat zodoende vreselijk slaapverwekkend wa
De tweede solist, de Koreaanse pianist vormde daarentegen he
muzikale hoogtepunt van de avond. Ook hier was sprake van
een moeiteloze techniek, maar dan gecombineerd met een ver
fijnde en gevoelige toon, die slechts waar nodig uitgebouwd
werd tot een imposante, dominerende klank en Ravels muziek
tot in de kern wist te raken.
DIRK VOOREN
YORK „Ik ben al elf
jaar aartsdiaken in de
anglicaanse kerk. dus
maak ik me niet meer zo
druk over problemen met
kerkdaken aldus John
Southgate. de nieuwe de
ken van York, terwijl hij
ogenschijnlijk onverstoor
baar toekijkt hoe de repa
ratiewerkzaamheden
geschatte kosten: twaalf
miljoen, gulden aan de
grootste gothische kathe
draal in Noord-Europa
vorderen
Het is nu zes maanden geleden
dat een brand een gedeelte
van het dak van de kathedraal
in York verwoestte. Volgens
Bob Littlewood, die al veertien
jaar lang toezicht houdt op de
restauratiewerkzaamheden
aan de kathedraal van York is
al veel van de schade hersteld,
hoewel het nog jaren zal duren
voordat de kathedraal in al
haar glorie herrezen zal zijn.
De Littlewoods zijn al vier ge
neraties lang aan het werk in
de kathedraal/ Bob begon
veertig jaar geleden onder de
hoede van zijn grootvader, een
timmerman. tegenwoordig
heeft hij 35 mensen in dienst
allemaal gespecialiseerde
handwerklieden Drie weken
na de brand had de beschadig
de zuidelijke zijbeuk al weer
een nooddak gekregen Het
beroemde rozenvenster. dat
bestaat uit ongeveer achtdui
zend stukjes glas. werd stukje
voor stukje verwijderd, net als
de stenen er omheen, die door
het vuur aangetast waren.
Dertig meter boven het hoofd
van deken Southgate zijn twee
metselaars bezig de tachtig
vervangende stenen op hun
plaats aan te brengen. „Op een
gegeven ogenblik doet het je
niets meer. die hoogte", zegt
een van hen „Er komt een
moment dat je hier als een aap
rondslingert"
Men is ook begonnen met een
•whoonmaakoperatie om de
kathedraal te ontdoen van de
laag roet die zich op de muren
heeft vastgezet. Een takelin-
stallatie moet de schoonma
kers zesenvijftig meter om-
hoog hijsen in de centrale to-
ren van de kathedraal. Op
plaatsen waar de takel niet bij
kan komen zullen hoogtewer
kers vanaf het dak worden
neergelaten
In d< Wi ik plaats, waar het ge
luid van de pneumatische ha
mers de arbeidsvitaminen
overstemt en een pin-up foto
zusterlijk naast een poster
hangt, die tot biechten op
roept. zijn acht steenhouwers
en '..vee beeldhouwers druk
bezig met het uithouwen en
graveren van de vervangende
stenen
Geoff Butler werkt al twintig
jaar als beeldhouwer voor de
kathedraal. Elke steen kost
hem een maand werk. Bin
nenkort gaat hij beginnen aan
de versieringen voor het pla
fond van de zijbeuk, waarvan
motieven 2oals phoenixen of
blusapparatuur zullen mis
schien in de plaats komen van
de oorspronkelijke vijftiende-
eeuwsc bladmotieven-
Het heeft maanden geduurd
Romeinse afvoer
°S
■■^^■Jvoerpijpcr.
mder de fundering van de b
thedraa) hebben vermoedelijk
veel van het bluswater af kun
nen voeren.
Nog steeds komen er bij de
aartsdiaken giften uit alle de
len van de wereld binnen De
verzekering dekt het grootste
gedeelte van de rcapratickos-
ten. maar de extra bijdragen
zullen gebruikt worden voor
het brandvrij maken van het
dak
MARTYN HALSALL
Copvruight The Guardian