-Duitse justitie weet zich geen
jlraad met RAF-hongerstakers
u
Opzichter fabriek Bhopal
ging eerst thee drinken
Mengele hield
zich schuil
in Zuid-Tirol
Uitstel België
belasting
voor overleg
Oostenrijkse kanselier eist opheldering in affaire-Reder
BUITENLAND
fieidaeSotvumi
DINSDAG 29 JANUARI 1985 PAGINA I
warte poppen voor
1 Lrinderen Falasha's
'ERUZALEM Amerikaanse toe-
isten in Israël hebben 400 zwarte
(oppen verdeeld onder de dochter-
1 van Ethiopische joden „omdat
fe :e kinderen bang zijn van blanke
isïljppen". De actie werd op touw ge
ilet nadat enkele Amerikaanse jo-
Jen het bericht hadden gelezen dat
Ethiopische meisjes niet konden
Jyennen aan de blanke poppen, die
59* bij aankomst in Israël hadden
gekregen. Eind vorig jaar zijn on-
--.••jëveer 10.000 Etiopische joden die
jjjjh Soedan terechtgekomen waren,
333/1 het geheim per vliegtuig naar Is-
2i6^el overgebracht.
Geleerde wil
drooglegging Sovjet-Unie
MOSKOU De Russische toxicoloog Fjodor
Oeglov heeft in het dagblad „Moskovski
Komsomolets" gepleit voor een wettelijk ver
bod op de produktie en verkoop van alcoholi
sche dranken, in navolging van het „droge
tijdperk" dat van 1914 tot 1925 in Rusland
gold. „Absolute soberheid is de enige passen
de oplossing in ons tijdperk, willen wij niet
degenereren tot achterlijke wezens", zo
schreef de toxicoloog. Hij wees daarbij op een
uitspraak van de Engelse natuuronderzoeker
Charles Darwin: „Het alcoholisme is gevaar
lijker voor de mensheid dan de oorlog, de
honger en de pest te zamen". Volgens Oeglov
is bij 80 procent van alle misdrijven in de
Sovjet-Unie drank in het spel.
Overstromingen in
Brazilië
Drie Braziliaanse staten worden al
een maand lang geteisterd door
hevige regenval en overstromin
gen, waardoor meer dan 100
mensen zijn omgekomen en zeker
45.000 mensen dakloos zijn ge
worden. In de staten Minas Ge-
rais, Espirito Santo en Rio de Ja
neiro zijn ook uitgestrekte land
bouwgebieden zijn onder water
gelopen, waardoor oogsten zijn
vernield. Op de foto het plaatsje
Paciencia op 50 kilometer van
Rio de Janeiro, waar het water
meer dan een halve meter hoog
in de straten staat. Het Brazili
aans meteorologisch instituut
heeft meer regen voorspeld.
49.90
140.00a i;
33,40
ioaoo3 i (Van onze correspondent
27900 Gerard Kessels)
34o!oo jjONN Negen keer
1090.00 Jbben gevangen zittende
47900 jrroristen van de Duitse
105:00 jote Armee Fraktion
402:00 fAF) naar het wapen
sg-JJ an de hongerstaking ge-
42:00 repen. Maar nooit bleek
moo6 actie zo serieus als nu.
34770e Cechts één gevangene.
191.80 iernd Rösner, is met zijn
us:!» fctie gestopt. Kerstavond
f*™ jegon hij weer te eten.
êiisoe pmdat ik bloed heb
c,cn"ergegeven", zo moti-
erde hij zijn stap. Rös-
>r wist wat er op hem af-
Bij de RAF-hon-
- erstaking van 1981 hoor-
StOndS^e hij tot degenen die zich
li acuut levensgevaar be-
Pnden
Het startschot voor de honger
staking werd op 4 december in
de bunkers van het justitie-
complex van Stuttgart-Stamm-
heim gegeven door Brigitte
Mohnhaupt. „Wij strijden nu",
zo zei het RAF-lid tegen haar
rechters, „voor het samen
brengen van RAF-gevangenen
in grote groepen". De honger
staking in de Westduitse ge
vangenissen wordt door de
RAF-leden die zich nog op
vrije voeten bevinden luid
ruchtig begeleid. Ter onder
steuning van de actie zijn er al
zo'n 40 bomaanslagen ge
pleegd.
De justitie weet zich nauwe
lijks raad met de hongersta
king. Op papier is het allemaal
erg eenvoudig. Als de staat een
burger gevangen neemt, heeft
de staat ook de plicht voor
hem te zorgen. Of hij wil of
niet. Op basis van dat uit
gangspunt krijgen momenteel
vier RAF-gevangenen, die
zich in een kritische toestand
bevinden, kunstmatige voe
ding toegediend. Hoe dat ge
beurt, werd pas geschilderd
door een parlementariër tij
dens een Bondsdag-debat.
„Twee bewakers houden de
benen van de gevangene, die
zich heftig verzet, stevig vast.
De gevangene wordt tussen
twee tafels geklemd en zijn ar
men worden op het tafelblad
vastgedrukt door bewakers.
Het hoofd van de gevangene
wordt aan de haren naar ach
teren getrokken en door een
neusgat wordt een plastic
slang naar binnen gestoken
door de keelholte tot in de
slokdarm. Door de slang wordt
vervolgens een zeer calorierij
ke vloeistof toegediend".
Vaak is het resultaat nihil. De
gevangene geeft meteen weer
over. Bovendien is deze me
thode zeer gevaarlijk, omdat
de gevangene gemakkeiijk
ernstige verwondingen op kan
lopen, aangezien hij zich met
hoesten en spuwen tegen het
inbrengen van de slang verzet.
Geen wonder dat de overgrote
meerderheid van de artsen
zich niet wil lenen voor deze
praktijk, die algemeen als
mensonwaardig wordt be
schouwd.
De Duitse Bondsdag heeft nu
besloten de gedwongen voe
ding af te schaffen. Dat besluit
is niet genomen naar aanlei
ding van deze hongerstaking,
het voorstel lag er al langer.
Pas als de gevangene niet
meer bij bewustzijn is en dus
niet meer kenbaar kan maken
dat hij geen eten wil. mag tot
voeding worden overgegaan.
In de praktijk zal het dan ech
ter meestal te laat zijn. omdat
de gevangene het schemerge
bied tussen leven en dood al
heeft betreden. Het aanvaar
den van de nieuwe wet bete
kent overigens niet dat de ge
dwongen voeding van vier
RAF-leden onmiddellijk stop
gezet wordt. De wetswijziging
wordt pas half februari van
kracht.
Met deze hongerstaking streeft
de RAF, in tegenstelling tot de
voorgaande acties, politieke
doeleinden na. Dat de samen
voeging in grote groepen voor
de justitie volstrekt onaccepta
bel is. beseffen de RAF-leden
maar al te goed. Het gaat er
veeleer om de sympathise
rende buitenwacht te stimule
ren tot aanslagen. Dat blijkt
ook uit het feit dat de RAF
ditmaal geen beroep heeft ge
daan op Amnesty Internatio
nal om te bemiddelen.
Na jaren van vergaande isola
tie is het verblijf in de West
duitse gevangenissen voor de
RAF-leden toch wat humaner
geworden. Na de hongersta
king van 1981 toonde de toen
malige minister van justitie
zich bereid de gevangen RAF-
-leden in kleine groepen bij el
kaar te zetten. Zo kunnen Mo-
nika Berberich, Gabriele Roll-
nik en Angelika Goder. die in
Berlijn-Moabit gevangen zit
ten. tien uur per dag gezamen
lijk doorbrengen. Verder heb
ben ze de beschikking over
een eigen keukentje en kun
nen ze televisie kijken. In Cel-
le kunnen Knut Folkerts,
Karl- Heinz Dellwo. Andreas
Vogel en Lutz Taufer elkaar
dagelijks ontmoeten. Ze krij
gen kranten uit Nederland.
Cuba en Saoedi-Arabië en ze
kunnen platen draaien, naar
de radio luisteren en televisie
kijken. In een aantal gevange
nissen hebben „gewone" ge
vangenen al om dezelfde pri
vileges gevraagd als de RAF-
-leden hebben.
ROME Josef Mengele, de kampbeul van Auschwit;
zou zich de afgelopen jaren voor korte of langere tij-
hebben schuilgehouden in Italiaans-Tirol. Deze ti
heeft de Italiaanse politie onlangs ontvangen uit Israël
De Italiaanse politie heeft inmiddels ontkend dat Mengele op di
ogenblik in Zuid-Tirol ondergedoken zou zitten. Maar de politi
geeft wel toe dat zij Mengele's familie, die in Zuid-Tirol woon
voortdurend in de gaten houdt. In Merano wonen Mengele'
vrouw Maria en zoon Karl-Heinz. die overigens elk contact me
de buitenwereld vermijden. De Italiaanse politie heeft geregel»
•huiszoekingen bij Maria Mengele verricht Het staat vast da
Mengele er zelf ook is geweest, toen hij direct na de oorlog vi.
Zuid-Tirol naar Zuid-Amerika ontsnapte.
Mengele heeft zich lang schuilgehouden in Paraguay Maa-
sinds enige tijd zou hij het land hebben verlaten. Volgens d»
laatste berichten verblijft hij op de grens met Argentinië, da
hem ook liever kwijt is dan rijk. In verband daarmee is de Is j
raëlische dienst in verhoogde staat van paraatheid gebracht. Er
vandaar ook die tip aan de Italiaanse politie. Mengele moch
eens heimwee hebben naar Zuid-Tirol.
VAN DEN BROEK:
BRUSSEL De indruk wek- sel verklaard tegenover zijr i
ken dat niet wordt vastgehou- Belgische collega Tindeman;
den aan eerdere afspraken die hem consulteerde over eer
over de plaatsing van kruisra- mogelijk uitstel van de plaat
ketten kan een belasting vor- sing van raketten in Belgie
men voor de Amerikaans-Rus-
sische besprekingen over wa
penbeheersing. Dit heeft mi
nister van den Broek in Brus-
^Mysterieuze rots in Oeral
165,00
3200 JOSKOU Een stuk gesteente dat in 1976 werd gevonden bij
2430 'en r'vier 'n de Sovjetrepubliek Komi (Oeral) stelt Russische ge-
126000 eerden nog steeds voor een raadsel. Wetenschappelijke institu-
46,10 en zoeken naar de herkomst van het voorwerp, dat volgens hen
^soo een meteoriet kan zijn. Volgens een van de onderzoekers be-
153:00 reft het een kunstmatig voorwerp, waarvan de ouderdom min-
127500 er dan 100.000 jaar is. Het is samengesteld uit chemische ele-
i4a5o venten die men op aarde niet in zulke hoeveelheden bij elkaar
98,oo ietDe radioactiviteit is 140 maal zo groot als bij aards gesteen-
103.70 De geleerde sluit niet uit dat het voorwerp afkomstig is van
26.00 buitenaardse wezens in ons zonnestelsel. Hij acht het mogelijk
3380 91 ^et dateert van een bezoek van dergelijke wezens aan onze
132,50 aneet.
Meerderheid Amerikanen voor doodstraf
EW YORK De overgrote meerderheid van de Amerikanen
procent) is voor de doodstraf. Dit blijkt uit een opiniepeiling
gisteren gepubliceerd is. Van de ondervraagde personen
:ende evenwel 53 procent dat de de doodstraf niet op recht-
lardige manier wordt toegepast. 65 Procent dacht dat de ver
deelden die tot een minderheidsgroep behoren, vaker wor-
i terechtgesteld dan anderen. De doodstraf wordt toegepast in
staten. Verleden jaar werden 21 mensen terechtgesteld. Meer
n 1.400 veroordeelden wachten in de gevangenis op de vol-
ikking van het doodvonnis.
I Pretoria onder voorwaarden
I
>ereid met ANC te praten
1
1 ONDEN De Zuidafrikaanse regering zou bereid zijn met het
1 Zuid-Afrika verboden Afrikaans Nationaal Congres (ANC) te
nderhandelen. als het ANC afziet van het gebruik van geweld,
lit heeft een Zuidafrikaanse regeringswoordvoerder dinsdag te-
enover het Britse dagblad „The Times" verklaard. „Als het
,NC zijn gewelddadige campagne niet beëindigt, dan praten wij
1 iet". Eerder had ANC-leider Nelson Mandela, die een levens-
Inge gevangenisstraf uitzit, verklaard dat het ANC zijn gewa-
ènde strijd zal opschorten, als de Zuidafrikaanse regering met
et ANC gaat onderhandelen.
Joyrider
tegen
de muur
Een elf jaar oude
joyrider wordt
door de politie van
het Amerikaanse
Elmira (New Jer
sey) onder schot
gehouden, als hij
na een meer dan
twee uur durende
achtervolging
wordt ingerekend.
De jongen ont
snapte samen met
een 14-jarig meisje
en een 16-jarige
jongen uit een kin
dertehuis. Het
drietal stal een
auto, drong toen
de wagen het niet
meer deed een
woning binnen en
schoot met een
geweer op de net
thuiskomende be
woner, die overi
gens niet geraakt
werd. Daarna gin
gen zij opnieuw op
de loop, maar
konden korte tijd
later toch worden
aangehouden. De
politie nam met de
joyriders/schutters
geen enkel risico.
ENEN De Oosten-
kse kanselier, de socia-
Fred Sinowatz heeft
isteren zijn minister van
fefensie Friedhelm Fri-
henschlager gelast een
ïzoek aan Egypte af te
reken en naar Wenen te
rug te keren.
De Oostenrijkse kanselier wil
een persoonlijke verklaring
van de minister over het feit
dat deze de vrijgelaten Na
zi-oorlogsmisdadiger Walter
Reder van Oostenrijkse origi
ne persoonlijk van het vlieg
veld heeft gehaald bij diens te
rugkeer uit Italië. De minister
is het mikpunt van hevige kri
tiek van politici en pers.
De voorzitter van de Oosten
rijkse liberale vrijheidspartij
Norbert Steger, tot wie Fri-
schenschlager behoort, heeft
met een kabinetscrisis ge
dreigd. als de laatste tot aftre
den wordt gedwongen. Aan de
coalitie van liberalen en socia
listen onder leiding van Sino
watz zou daarmee een einde
komen. Volgens voorzitter
Steger heeft Frischenslager
„de situatie verkeerd beoor
deeld". Hij is naar de mening
van Steger niet meer verant
woordelijk voor de pijnlijke si
tuatie dan minister Gratz van
buitenlandse zaken „met wie
hij de kwestie heeft bespro
ken". Gratz is lid van de socia
listische partij. Verscheidene
socialistische ministers vinden
dat hij moet aftreden.
Portugese extremisten zeggen NAVO-
schepen te hebben beschoten
LISSABON Het „Volksfront van de 25e april" (FP-25), een
Portugese, links-extremistische beweging, heeft gisteren de ver
antwoordelijkheid opgeëist voor de beschieting van drie fregat
ten van de NAVO in de haven van Lissabon Een van de sche
pen, die overigens niet werden geraakt, was het Nederlandse
fregat Jan van Brakel. Sinds 1980 heeft FP-25. dat zich onder
meer verzet tegen het Portugese lidmaatschap van de NAVO.
meerdere aanslagen gepleegd Een vijftigtal vermeende leden
van de beweging zit op dit ogenblik gevangen. Onder hen is lui
tenant Otelo de Carvalho, een van de leiders van de Anjerrevo
lutie.
tan vormen voor de onder
handelingen die wij zo graag
met succes bekroond willen
zien" Eerder al had de Ita
liaanse minister Andreotti, die
eveneens was geconsulteerd
door Tindemans, verklaard
dat het niet de tijd is om signa
len van zwakte te geven.
Van den Broek zei overigens
dat Nederland „niet in een po
sitie is om druk of aandrang
uit te oefenen op de Belgische
regering. Desgevraagd voegde
hij hier aan toe dat de positie
van Nederland anders is dan
die van Belgie Nederland
heeft al ten tijde van het
NAVO-dubbelbesluit in de
cember 1979 gezegd niet zeker
te zijn dat dat op Nederlands
grondgebied kruisraketten
worden geplaatst Belgie, aldus
de minister, heeft wel plaat
sing geaccepteerd, maar alleen
het tijdstip in het onzekere ge
laten. Nederland kan niet ver
weten worden aangegane ver
plichtingen niet na te komen,
want er zijn geen verplichtin-
g.»n aangegaan, aldus Van den
roek.
CONFERENTIE
OVER EUROPESE
VEILIGHEID
IN STOCKHOLM
HERVAT
STOCKHOLM Vanmorger
is in de Zweedse hoofdstac
Stockholm de conferentie her
vat. die tot doe) heeft het ge
vaar van een convenuonelc
oorlog in Europa te beperken
Er heerst voorzichtig optimis
me over vooruitgang, nu d«
VS en de Sovjet-Unie weei
over de kernwapens gaan on
derhandelen Aan de confe
rentie. die zijn tweede jaar ii
ingegaan, wordt deelgenomen
door 35 landen de Verenigde
Staten, de Sovjet-Unie, Canada
en alle Europese landen behal
ve Albanië Doel van de confe
rentie is het opbouwen van
een vertrouwenssysteem om
ieder mogelijk conflict te voor
komen in het uitgestrekte ge
bied van de Oeral tot de At
lantische Oceaan. Het resultaat
van de gesprekken tot nu toe
is zeer mager: men is het al
leen eens over de conclusie,
dat er geen vooruitgang is ge
boekt.
j»MIDJE VERHOLEN HET GEHEIM VAN DE UYLENBORGH
'4) Het zal wel niemand verbazen, dat Gozewijn
753,4&n Uylen snel weer helemaal de oude was. Zo
93i/«en we hem hier afscheid nemen van smidje
IIVerholen met enkele fraaie volzinnen, die duide-
42 iijk bewezen, dat hij niet alleen boeken ver
vlocht, maar ze ook lós. „Woorden schieten te-
351/iOrt om u te danken voor de goede zorgen, aan
«iffj beste®d. heer smid," lachte hij. „Het ont-
43 3/iJert mij tot op de bodem van mijn hart. als ik
34 1/iedenk hoe belangeloos gij ervoor zorgdet, dat
u'ni een 9°ed bed en de juiste medische bijstand
12 3/ireeg. Ik zal dat niet gauw vergeten. Verholen.
4? *lfcns ho°P 'k 'n staat te zijn u daarvoor te belo-
30 3/ion. en... wie weet! Misschien is dat al wel héél
42 Kiauw." Toen reed Gozewijn van Uylen weg
n de smid dacht er het zijne van. „Wel ver-
jraaid," mompelde hij. „Die snaak gaat schat-
zoals altijd gelijk had, moge blijken uit het feit,
dat heer Gozewijn even later waargenomen kon
worden voor de uitstalkast van de plaatselijke
ijzerhandel. Daar waren benevens gieters en
harken ook houwelen, zagen, bijlen en schop
pen te koop... „Ik moet graven..., of mis
schien bomen omhakken of takken afzagen,"
mompelde de boekhandelaar. „Het lijkt me
daarom verstandig het een en ander van dit
hulpgereedschap aan te schaffen..." En als
er nu toevallig een toeschouwer in de buurt was
geweest, dan had deze kunnen zien hoe Goze
wijn van Uylen nog diezelfde middag met zijn
bejaarde auto het Rijkhuyzer Bos binnenreed,
dieper..., al maar djeper...
„Verzameling""
collegegelden
LONDEN Een Britse
jongeman heeft het
klaargespeeld in vier
jaar tijd ongeveer ze
ventigduizend gulden
aan beursgeld op te
strijken, zonder dat hij
studeerde. De inventie
ve jongeman had zich
bij negen verschillende
universiteiten inge
schreven en telkens een
andere naam, geboorte
datum en adres opgege
ven, wanneer hij een
beursaanvraag indien
de. In de meeste geval
len schreef hij zich voor
een bepaalde studie in,
volgde een paar colleges
en liet zich vervolgens
niet meer zien. Na eni
ge tijd werd de beurs
stopgezet, waarna de
jongeman weer een an
dere studie begon.
NEW YORK Een op
zichter in de fabriek van
het chemische concern
Union Carbide in het In
dische Bhopal nam een
theepauze, voordat hij zich
vorig jaar december met
een lekkage bemoeide.
Als gevolg van die lekka
ge ontsnapte het zwaar
giftige gas methylisocya-
naat. dat aan meer dan
2.500 mensen het leven
kostte. Dat schreef giste
ren de New York Times,
in het eerste artikel uit
een serie over deze groot
ste chemische ramp uit de
geschiedenis.
Volgens de krant heeft zeven
weken van onderzoek uitge
wezen, dat de ramp op 3 de
cember geheel te wijten is aan
fout handelen en gebrek aan
bekwaamheid van het perso
neel en aan achterstallig on
derhoud De krant heeft ge
sproken met meer dan 100 (ex-
)-personeelsleden van de fa
briek en met een hoge functio
naris van de Indische rege
ring Ook hebben journalisten
technische documenten van de
fabriek bestudeerd. De directie
van het Amerikaanse moeder
bedrijf heeft niet met de krant
willen praten
Volgens de New York Times
zijn zeker 10 standaardproce
dures van het Amerikaanse
moederbedrijf en het Indische
filiaal geschonden Zo had de
opzichter, die eerst dacht dat
er water ontsnapte, direct
alarm moeten slaan in plaats
van thee te drinken. Een koe
linstallatie. die het methyhso-
cyanaat koel moest houden om
een chemische reactie te voor
komen, was in strijd met dc
voorschiften enkele maanden
tevoren stilgelegd Van de drie
belangrijke veiligheidssyste
men werkte er maar een De
andere twee waren wegens
onderhoud al enige tijd buiten
gebruik. Bovendien was de
controle-apparatuur van de fa
briek niet betrouwbaar Het
personeel was gewend het tra
nen van de ogen te beschou
wen als de belangrijkste aan
wijzing. dat er ergens gas ont
snapte En op het moment dat
de ernst van de situatie tot het
personeel doordrong, raakten
de meesten in paniek en na
men de benen, waarna de be
woners van de stad zich maar
moesten zien te redden
Uit andere (Amenkaanse) ge-
Svens is onlangs verder ge-
cken. dat de Amenkaanse
moedermaatschappij op de
hoogte was van de gevaarlijke
toestanden in de fabriek in
Bhopal, maar daar niet tegen
wilde optreden
