Tan Uitham weet
an geen ophouden
ÜSENLAND
Sancties op wv vaak te zwaar
dimmer twee 1963 ook nu aan start
OVERVOLLE TREINEN,
LANGE WACHTTIJDEN
Horeca verwacht stormloop
IWART RUDEN NIET TE VOORKOMEN
1 Ambtenaren niet
l btalen uit geld
por bejaarden
ner y&L VOCHTI
Kostwinnerseis in
wwv moet vóór 1
maart verdwijnen
CeidócSoiruMit
VRIJDAG 18 JANUARI 1985 PAGINA 3
>boek moet
LOTle handel
Het fotoboek
op Wit" van de Amsterdam-
jrnatieve" uitgeverij Lont en
moet uit de handel genomen
i. Ieder exemplaar dat nu
[kocht wordt levert de uitge-
ïn boete op van 500 gulden
Datpmplaar- Dit gebeurt omdat
t eens z1'"1 foto's van de circa
nde stalenten in het boe^ ^een toe"
is gevraagd aan de ma
ten. Zo| hun auteursrechten hiermee
ren woeden zijn. Dit heeft de presi-
danig z£n de rechtbank in Amster-
rindt, d)r B.J. Asscher, gisteren be-
in het kort geding dat door de
afenfederatie tegen de uitge-
'as aangespannen,
p
Zf"
Jienlevir
id te vei
dse
e jaren,'
goe<
gev<
zij in
in een
Prinses Margriet viert morgen
haar 42e verjaardag.
Wereldleider moslims
opent Amsterdamse moskee
AMSTERDAM Er bestaat geen enkel be
zwaar tegen een speciale gebedsruimte in
een moskee voor vrouwen. Zijne eminentie
Hazrat Maulana Shah Ahmad Noorani Sid-
diqui verklaarde dit gisteren tijdens een
persconferentie in de morgen door hem offi
cieel te openen nieuwe moskee in Amster
dam Zuid-Oost. Het is de eerste moskee in
de hoofdstad. Siddiqui is voorzitter van de
"World Islamic Mission" en tevens hoogste
geestelijk leider van alle soenni-moslims in
de wereld. Zijn organisatie vertegenwoor
digt moslims uit 47 landen, zei hij. De mos
kee annex Islamitisch cultureel centrum
kostte twee miljoen gulden. Amsterdam
nam van dat bedrag een kwart miljoen gul
den voor zijn rekening. In Nederland wo
nen naar schatting 40.000 moslims.
Patiënten moeten
zich mondiger opstellen
NIJMEGEN Patiënten moeten
zich mondiger opstellen tegenover
hun medische hulpverleners. Ze zijn
zich te weinig van hun rechten be
wust en hierdoor wordt vaak de
schijn gewekt dat hun rechtspositie
zwak is. Een schriftelijke overeen
komst tussen arts en patiënt, waarin
de hoofdzaken van het behandelings
plan zijn vastgelegd, en het meebren
gen van een getuige wanneer de arts
informatie over de behandeling ver
strekt, geven de patiënt een sterkere
positie in geval van medisch falen.
Dat stelt de Roermondse juriste R.
Wijshoff in haar proefschrift „Arts-
-patiënt", waarop ze vandaag promo
veert aan de Katholieke Universiteit
in Nijmegen.
„Geluidwerende"
woning bij Schiphol
SCHIPHOL De eerste op
rijkskosten tegen het (vliegtui-
t)lawaai geïsoleerde woning bij
chiphol is gisteren officieel aan
de bewoonster overgedragen.
Uit handen van minister Smit-
-Kroes (verkeer en waterstaat)
ontving de 81-jarige mevrouw
A. Hoogmoed uit Rozenburg de
sleutel van haar huis, dat de af
gelopen maanden voor naar
schatting 70.000 gulden 'geluid-
werend' werd gemaakt. De
overheid wil de komende tien
jaar bij in totaal bijna 3.700 wo
ningen in de omgeving van
Schiphol geluidwerende voor
zieningen aanbrengen.
LEIDEN Een werknemer wordt ontslagen maar hij laat na bij het
Gewestelijk Arbeidsbureau bezwaar aan te tekenen tegen dat ontslag.
In enkele gevallen kan hem dat komen te staan op een forse korting
in zijn ww-uitkering. Gemiddeld bedragen die strafkortingen voor
bovenminimale uitkeringen 2000 gulden. „Dat is meer dan de boetes
die door de strafrechter worden opgelegd", zo stelt Jaap Riphagen in
zijn proefschrift „Ontslag en het recht op ww-uitkering", waarop hij
gisteren aan de Leidse Universiteit is gepromoveerd tot doctor in de
rechtsgeleerdheid.
Volgens Riphagen wordt er vaak onenvenredig fors gekort op de uit
keringen, als blijkt dat de ww-aanvrager zelf mede schuldig is aan
zijn ontslag, of ten onrechte nagelaten heeft juridische actie tegen zijn
ontslag te ondernemen. Bovendien, zo stelt de promovendus, zijn de
sanctiebepalingen onvoldoende duidelijk en is de rechterlijke beoor
deling niet altijd eenduidig. Riphagen doet een aantal concrete aanbe
velingen. zoals het invoeren van een „waarschuwing" zonder geldelij
ke consequenties bij een eerste lichte overtreding.
i hieraf
00 wort
ikomen
s verrailRDERHOOGE-
ietreft JG Jan Uitham
onze bt van geen ophouden,
fummer twee van de
ledentocht van 1963 is
'1 het jddels zestig jaar,
et die <f wanneer volgende
aan„egk woensdag het start-
boereii' wordt gelost voor
andereëonstermarat'lon door
top vei wonderwitte Friese
aders tel zal de man uit
zelfderder hoogebrug er
De EurF bÜ z«n'
"V d'1 keer doe ik het wel
^J'rustiger aan dan in 1963.
nu te oud om nog gek
)en. In 1942 heb ik als jo-
van zeventien meege-
Nu wil ik ook weten
ju" het is om als zestiaari6e
ahaveityedstrijd te rijden. Ik teer
zullr een beetje op oude
luid#. Als ik vijftigste of zes-
e word, is het al mooi.
ijden is het doel. Maar
1 zo snel mogelijk, want
;en aan eerder ik er af ben, hoe
>f die er het me is", aldus Uit-
1 zal lei.
vraag
op ^eranen
sneeijs ^ij twee jaar geleden
sponsor verloor, draait
niet meer mee in het
m«> Minis van het super-lange
umpHoiktswerk. Maar dat bete
kent allerminst dat hij on
voorbereid aan de start komt.
Nog steeds traint hij met een
groepje veteranen. Uitham:
„Ik train nu als een liefheb
ber, niet om nog wat te laten
zien. Nu er over de Elfsteden
tocht wordt gesproken, krijg
ik weer de kriebels. Conditio
neel ben ik sterk genoeg om
de wedstrijd uit te rijden".
Waarschijnlijk is Jan Uitham,
wiens jongere broer Max (53)
mogelijk zal meedoen aan de
toertocht, volgende week
woensdag de oudste wedstrij
drijder. „Maar", zegt hij, „het
kan best zijn dat er nóg oude
re gekken zijn".
Ook de nummers drie en vier
van 1963, Jeen van den Berg
(57) en Appie Weijs (52), zul
len in Leeuwarden weer pre
sent zijn. De Heerenvener, die
in 1954 de wedstrijd won,
kampte na het nationaal kam
pioenschap in Westerland
weliswaar met een blessure,
maar zal waarschijnlijk tijdig
hersteld zijn. Gisteravond
reed hij al weer een marathon
in Wolvega.
De nummers één en vijf van
1963 zullen echter bij de start
ontbreken. De laatste winnaar
Reinier Paping heeft een ver
sleten heup en Henk Ottema
is al enige tijd niet meer actief
als schaatser, omdat zijn werk
als fysio-therapeut te veel tijd
vergt.
Vierde tocht
Voor Jan Uitham, wiens boe
renbedrijf werd opgeslokt
door de stadsuitbreiding van
Groningen, en sindsdien
werkzaam in de buitendienst
van het bureau Huisvesting,
wordt het ijs en weder die
nende de vierde Elfsteden
tocht. Hoewel hij zelf de tocht
van 1942 als de plezierigste
heeft ervaren, kent het grote
publiek Jan Uitham voorna
melijk van de barbaarse rit
van 1963, waarin alleen Pa
ping de samenspannende ele
menten beter kon weerstaan.
Die tocht van 22 jaar geleden
stond ook in het teken van de
ongekend massale toeloop van
het publiek, waardoor met
name bij de finish een gigan
tische chaos ontstond. De
vrees lijkt gegrond, dat het
volgende week allemaal nóg
meer uit de hand zal lopen.
Maar volgens Uitham kan dat
voorkomen worden. „Het
hoeft geen puinhoop te wor
den. Maar dan moet de orga
nisatie wel goed aangepakt
worden. Laat de politie het
verkeer regelen en schakel
het leger in om het publiek
achter de dranghekken te
houden. Het kan allemaal
best, want er komen geen rel
schoppers op de Elfsteden
tocht af".
Jan Uitham: „Ik train nu als een liefheb
ber, niet om nog wat te laten zien".
Alternatieve
tochten gaan
gewoon door
LEEUWAR
DEN Hel
ziet er niet
naar uit dat
het eventueel
doorgaan van
de echte Elf
stedentocht ge
volgen zal heb
ben voor de
organisatie van
de alternatieve
tochten op het
Kallavesimeer
bij de Finse
plaats Kuopio
(2 maart) en op
de Mazurische
meren in Po
len (20 februa
ri)
De wedstrijd in
Finland gaat
onder alle om
standigheden
door. Aart
Koopmans, de
man achter de
tocht in Polen,
houdt echter
nog een slag om
de arm. Hij gaat
er van uit dat
er tussen „zijn"
evenement en
dat in Friesland
minimaal een
week tijdsruim
te moet zitten.
Overigens ziet
Koopmans de
echte Elfsteden
tocht geenszins
als een concur
rent. „Er is na
tuurlijk niets
mooiers dan
een Elfsteden
tocht in Fries
land", zegt hij.
LEEUWARDEN De Ne
derlandse Spoorwegen ver
wachten dat ze volgende
week niet voldoende mate
rieel voorhanden zullen heb
ben om de ongeveer één mil
joen mensen, die dan afreizen
om de Elfstedentocht mee te
maken, op de plaatsen van
bestemming te brengen. Vol
gens woordvoerder Meijer ligt
wat de spoorwegen betreft de
nadruk op de hoofdlijn tussen
Zwolle en Leeuwarden.
Hoe het vervoer van passa
giers op de nevenlijnen van
Leeuwarden naar Harlingen
en Stavoren zal gaan verlo
pen, wist Meijer gisteren nog
niet. „We zullen proberen ex
tra dieseltreinstellen uit Gro
ningen naar Leeuwarden te
halen om de drukte zo goed
en zo kwaad als het gaat op te
vangen", aldus de woordvoer
der. Overigens hebben de N.S.
nog geen draaiboek beschik
baar voor volgende week.
Schema's uit het verleden
blijken niet helemaal werk
baar te zijn. omdat er toen
van meer materieel werd uit
gegaan dan er nu beschikbaar
is. En dat heeft alles te maken
met de winter, die ook de rest
van het land teistert. „Nu nog
missen we vijf procent van
het normale materieelaanbod
in de spitsuren", aldus Meijer.
Hij verwacht dat de Neder
landse Spoorwegen en met
name de verkeersleiders in
Leeuwarden alle improvisa
tietalenten van stal moeten
halen om de drukte het hoofd
te bieden. Een chaos^ ver
wacht Meijer niet, maar wel
overvolle treinen en mogelijk
lange wachttijden.
In tegenstelling tot de spoor
wegen heeft de Streekver-
voersmaatschappij VRAM in
middels wel een draaiboek
gereed, dat voorziet in extra
pendeldiensten en een servi
ce-verlening die vergelijkbaar
is met de skibussen in de win
tersportgebieden van de Al
penlanden. De VRAM is van
plan om groepen schaatsers,
die halverwege van het ijs
stappen, te vervoeren naar de
stations Sneek, Stavoren, Hin-
deloopen, Franeker en Har
lingen.
Voorzitter
Sipkema van de
Vereniging de
Friesche Elf
Steden (tweede
van links) licht de
verzamelde media
in over de laatste
ontwikkelingen.
"]|2UWARDEN De Vereniging
-Friesche Elf Steden houdt vast aan
|r plan niet meer dan 16.000 toerrij-
toe te laten tot de volgende week
.ouden tocht. „Wie zich te laat aan-
_1°!dt, heeft pech gehad", aldus wed-
strijdleider Gerrit van der Ham gis
teravond na afloop van een vereni
gingsvergadering. De inschrijving zal
naar verwachting niet eerder dan
maandag beginnen. „We realiseren
ons dat we niet kunnen voorkomen
i zullen zijn die zonder
kaart aan de Elfstedentocht willen
meedoen. Bij zoveel deelnemers heb je
weinig controle". Van der Ham zei
niet te geloven dat een groot aantal
zwartrijders de kans op het breken
van het ijs vergroot. „In de loop van
de tocht daalt hun aantal waarschijn
lijk snel. Het is een zware tocht, en
daarom zal het probleem van de
zwartrijders zich waarschijnlijk van
zelf oplossen".
LEEUWARDEN In de Friese horeca
heerst zogezegd de stilte voor de storm. Het
bekend worden van een definitieve datum
voor de Elfstedentocht zal naar verwachting
bij de leveranciers een lawine van bestellin
gen opleveren van horeca-middenstanders in
plaatsen aan de route. De belangrijkste hore-
ca-groothandel in Friesland, Vrieslok BV in
Drachten, heeft terdege rekening gehouden
met de te verwachten extra vraag naar stevi
ge kost. „We zijn klaar voor de grote klap",
verzekert woordvoerder T. de Vries die uit
gaat van een dubbele omzet voor de komende
week. „Erwtensoep, Gelderse worst, boere-
kool, zuurkool en andere typische winterkost
hebben we speciaal in verband met de Elfste
dentocht in extra grote hoeveelheden ingesla
gen. Ook hebben we pannen van zeventig li
ter gehuurd, waarvan afnemers gebruik kun
nen maken".
De hotels in Leeuwarden raken naar ver
wachting vandaag nog door hun bedden
heen. Het aanhouden van het koude weer
heeft er voor gezorgd dat door de deelnemers
aan de Elfstedentocht vroegtijdig de twee
grootste hotels in de Friese hoofdstad zijn
volgeboekt. Het Oranje-hotel is er zelfs al toe
overgegaan bedden op de zes zalen te plaat
sen tot zo ver de veiligheidsvoorschriften dat
toelaten. „We willen in principe niemand
naar huis sturen, zelfs met een slaapzak kun
nen ze terecht", aldus een woordvoerder.
3 O
13 1°
9 1
J J HAAG De Federatie Landelijke Samenwerking Bejaar-
-s -i6thuizenorganisaties voorziet een verlies van ongeveer dui-
3 arbeidsplaatsen als minister Brinkman van WVC zijn be-
T gingsmaatreel in deze sector doorzet. Door het inleveren
'MO min gulden door de bejaardenoorden, zoals de minister
ii 4 ogen heeft, komen niet alleen de arbeidsplaatsen, maar ook
valiteit van de verzorging op de tocht te staan. De Federa-
00UV'1 act'es dan ook niet uit. Brinkman wil 40 miljoen gulden
ft budget voor de oorden besteden aan uitbreiding van pro
file en gemeentelijke apparaten, die nodig zouden zijn om
jenten en provincies voortaan de inning van de eigen bij
van de bejaardenoorden te laten overnemen. De 'witte
;n ten koste van de witte jassen', zo schetst de LSB het
lemen van Brinkman.
en
(ireniging samenwerkende
fen diversiteiten opgericht
i
middajgCHT Na een jaar voorbereiding is vandaag in Utrecht
alen iefereniging van Samenwerkende Nederlandse Universiteiten
In defU) opgericht. De VSNU is bedoeld als platform voor het
sneefeg tussen en de belangenbehartiging van de universiteiten
Pgescholen.
zal de vereniging overleg voeren met de minister van On-
gemi<fis over zaken die de instellingen betreffen. Hiermee wordt
i centirfeel van de taken overgenomen van de Academische Raad,
hoge pM worden opgeheven. De adviserende taak van de Acade-
ïe raad gaat naar de Adviesraad Hoger Onderwijs,
zitter ir. W. van Lieshout van de Katholieke Universiteit
n 30Nijmegen noemde de oprichting van de vereniging een mijl-
in de geschiedenis van de gezamenlijke universiteiten en
^fcholen. Volgens hem hebben de laatste maanden scherp
40|toond hoe breekbaar de peilers van de samenwerking tus-
30fle instellingen van wetenschappelijk onderwijs zijn. Van
45»out waarschuwde dat de vereniging bij het overleg en de
•^tiwerking dient te beseffen dat de universiteiten en hoge-
len ook eikaars concurrenten zijn.
45^
...en
toen
ging de
kachel
ook nog
kapot...
FEMELS
tex, IK tmT m pi$6üevmJltw-
'toffé
Geheimen
Nadat door het strij
ken van de stuwen
de waterstand van
de Maas enkele me
ters is gezakt, geeft
de rivier enkele ge
heimen prijs. Zo
vond men gisteren
in Oyen, nabij Oss,
twee gestolen au
to's, een Porsche,
gestolen in mei '84
en een Golf, die een
maand geleden ver-
DEN HAAG Staatssecretaris De Graaf van sociale zaken en
werkgelegenheid zal niet wakker liggen van het bevel dat de
rechter de Staat heeft opgelegd om vóór 1 maart de kostwinner
seis uit de wet werkloosheidsvoorziening (wwv) te schrappen.
En ook de veroordeling tot het betalen van de proceskosten
(1500 gulden) is voor de schatkist niet onoverkomelijk.
De FNV won weliswaar gisteren het kort geding dat de vakcen
trale had aangespannen tegen de Staat, maar de door de rechter
uitgesproken datum van 1 maart is ook de datum die het kabinet
zich heeft gesteld om de wwv vrij te maken van kostwinnersbe
palingen.
Premier Lubbers zei vorige week na afloop van het wekelijkse
kabinetsberaad dat er een nieuw wwv-wetsontwerp voor advies
naar de Raad van State is gestuurd. De discriminatie van vrou
wen in deze werkloosheidsvoorziening wordt daarin met terug
werkende kracht tot 23 december vorig jaar opgeheven. De ex
tra kosten die deze gelijkberechtiging met zich meebrengt wor
den door bezuinigingen binnen de wwv gedekt
De gelijke behandeling, conform de derde Europese Richtlijn,
betekende voor de wwv dat gehuwde vrouwen die geen kost
winner zijn en derhalve geen uitkering krijgen, vanaf die datum
wel voor wwv in aanmerking zouden moeten komen. Deze uit
breiding van uitkeringsrechten (volgens de FNV komen 30.000
vrouwen momenteel niet in aanmerking voor wwv) zou de
schatkist honderden miljoenen kosten. Vanwege de daaraan
verbonden kosten diende staatssecretaris De Graaf een wets
voorstel in met de strekking om ook gehuwde mannen die geen
kostwinner zijn, het recht op wwv te ontzeggen. Een brede ka
mermeerheid verwierp het voorstel echter.
Brief
De Graaf beloofde vervolgens in een brief aan de Kamer een
nieuw wetsvoorstel, waarin de uitkeringsrechten met terugwer
kende kracht zouden worden geregeld. Hij sprak de verwach
ting uit dat de parlementaire besluitvorming vóór 1 maart van
dit jaar moet kunnen ziin afgerond. Het bevel van de president
van de Haagse rechtbank, mr. J Wijnholt, ligt nu in handen van
het parlement. Daar zal voor 1 maart de knoop moeten worden
doorgehakt.
Het nieuwe wetsontwerp dat vorige week aan de Raad van State
ter advies is voorgelegd, kwam drie dagen na de behandeling
van het door de FNV aangespannen kort geding. Op dat mo
ment was namelijk nog onduidelijk wat er met de wwv zou ge
beuren en derhalve eiste de vakcentrale het vervallen van de
kostwinnerseis met terugwerkende kracht tot 23 december 1984
De Haagse rechtbankpresident zei in zijn uitspraak het van
groot belang te vinden dat de huidige onzekere situatie zo kort
mogelijk duurt. Wijnholt zei, in verband met de ingewikkeld
heid van de uitkeringsregeling, als rechter niet onmiddellijk een
einde aan deze onzekerheid te kunnen maken. „Het enige wat
de rechter kan floen en behoort te doen is de Staat het bevel te
geven de onzekerheid voor 1 maart op te heffen in een nieuwe
wettelijke regeling"
Een belangrijk juridisch winstpunt voor de FNV is ook het feit
dat de rechter de stelling van de landsadvocaat verwerpt, als zou
de FNV niet kunnen optreden namens niet met name genoemde
gehuwde vrouwen. Volgens het vonnis is deze zienswijze van de
S»r»n1 nnitiisf