Dadelpalm van eigen teelt
Foto als troost bij afscheid
Galerie Gerrit Doustraat 27
verkoopt kunst én koffie
I
jEl
Handig voor
recepties
Geen woorden voor Mini en Maxi
:x3zzvfd na Naxsvo siv vaolnow m vaa m SNvnoaaa Naa
■■■□DGGZGG
□□■□UBDÜ0D
Schoolkrijt
voorkomt
aankoeken
van vijlen
Trimagenda:
■■■□□EZGBGG
■■■■■■■■II
te
fpssh
Sfinx
zingtin
Lokhorst-
kerk
'Niets rijmt'bij
JoséenAsgo
Verwacht:
KA-Theater
in LAK
Echte plantenliefhebbers zijn
veel gelukkiger met een klein
plantje van eigen teelt dan met
een pracht exemplaar dat ze
kant-en-klaar kopen. Ze zaaien
en stekken (desnoods pikken ze
hier of daar een zaadje of stek
je) en koesteren de prille plant.
Om een dadelpalm zelf te kwe
ken is het niet nodig om iets te
pikken, want dadels zijn volop
te koop. Ze zijn op natuurlijke
wijze geconserveerd. Er kwam
geen extra hitte aan te pas zodat
de pitten in de meeste gevallen
ook nog kiemkrachtig zijn. Nu
zijn deze (lekkere) dadels niet
speciaal behandeld om ervan te
zaaien, dus de kiemkracht van
pit tot pit zal nogal verschillen
Maar geen nood: in een doosje
zitten heel wat vruchten en dus
pitten en die leggen we allemaal
gedurende twee etmalen in wa
ter van 30-35 graden Celsius.
Zet het bakje met pit en water
dus vooral op een warme plek.
Na dit weken stoppen we tel
kens vier of vijf pitten in een
pot met grond, waarin veel turf
door han de does
om vooral goed vochtig te blij
ven. Deze potten worden dan
weer op een warme plek gezet.
Een stukje folie of plastic erover
houdt grond en lucht boven de
grond vochtig en dat stukje folie
kan minstens een week of vijf
blijven zitten. Want in het beste
geval komen er na vijf zes
weken kiemen aan onze pitten.
Dan fluks folie eraf, vochtig,
maar niet te nat houden en
wachten tot de piepkleine plan
tjes 10 cm hoog zijn. Dan wor
den de kiemen met pit en ui
terst kwetsbare wortels in stan
daardpotgrond waaraan als
het kan iets klei is toege
voegd, verplant. Onderin de
hoge pot veel potscherven om
voor drainage te zorgen.
Zet de prille planten wel in het
licht, maar houd de zon wat uit
de buurt want palmen mogen
dan uit warme zonnige streken
komen, in onze droge huizen
houden ze niet van de felle zon
nestralen die door het glas (nog
erger dubbel glas!) heen komen.
Het duurt ongeveer twee jaar
eer we een echte Phoenix van
eigen teelt hebben en die kan
dan ruim 70 cm hoog worden
Het blad is prachtig gevederd
maar houdt niet van te droge
lucht. Dan krijgen de dopluizerj
hun kans. Dus geregeld afspon
zen of sproeien, 's zomers naar
buiten in de halfschaduw en al
in september 'naar binnen. De
Phoenix (dadelpalm in het Ne
derlands) kan 's winters koel
staan, maar verdraagt geen ech
te vorst. Mooi dus voor gang of
hal. Wie durft de eigen teelt
Het is niet waar dat vijlen al
leen voor metaalbewerking zou
den zijn en dat je ze zou ver
knoeien door er andere materi
alen mee te bewerken. Sandvik,
een van de belangrijkste ge
reedschapfabrikanten, laat we
ten dat dit een fabeltje is. Ook
hout. kunststoffen, leer. gips en
hard rubber zijn uitstekend met
een vijl te bewerken.
De grofte van de vijl maakt al
licht uit of er veel materiaal
met elke streek wordt afgeno-
men bijvoorbeeld bij ontbramen
en afronden of juist weinig bij
glad afwerken
Hoe grof een vijl is blijkt uit de
kap' dat zijn de mgekapte
scherpe tanden op het blad Er
zijn vijlen met enkele kap (tan
den in één richting) en met een
dubbele kap Daar lopen de tan
den dus in twee richtingen on
der een hoek van 45 graden van
elkaar
Voor grof werk neem je het
liefst een vijl met dubbele kap,
want die nemen sterker materi
aal af Beide soorten worden in
bepaalde groften geleverd. 'Bas
terd' worden de vijlen genoemd
met hoogstens 26 tanden per 2'/4
cm lengte, 'halfzoet' komt neer
op maximaal 36 tanden per 2'A
cm en zitten er meer dan 36 tot
60 tanden per 2' cm bladlengte
op de vijl dan krijgt het gereed
schap de aanduiding 'zoetvijl'.
ComDinaties komen ook voor.
zoals de ene zijde basterd en de
andere kant halfzoet, of halfzoet
en zoet Ook kan men allerlei
bladvormtn kiezen als plat,
halfrond, rond. vierkant en
driehoekig in verscheidene ma
ten
Een bijzondere vijltip van Sand
vik is nog. dat vooral een zoete
vijl vol kan lopen met materi-
aaldeeltjes Er zijn speciale vijl-
borstels met dunne metaalliaar-
tjes' om de vijl schoon te ma
ken Om dergelijke 'koekvor-
ming' bij zachte materialen als
koper, aluminium en harsnjk
hout te voorkomen moet het
vijlblad na het srhoonborstelen
met schoolkrut worden inge
smeerd De kalklaag stoot de fij
ne klevende matcnaaldeeltjes
namelijk goeddeels af
Een laatste tip nog is dat een
bijna botte bijl vrij eenvoudig
met een goede zoetvijl weer
scherp is te maken Wacht met
tot de bijl helemaal bot is en
wet de bijl na het scherp vijlen
op een wetsteen met wat dunne
smeerolie (naaimachineolie bij
voorbeeld)
eigenlijk zeer eenvoudig deze uitvinding
h speciale rasp gebruiken. maar een goede gewone vijl is ook prima
Bijna iedereen zal het wel .eens
hebben meegemaakt bij een re
ceptie of een koud buffet Glas
in de ene hand. sigaret in de an
dere en dan wordt er plotseling
nog iets te eten aangeboden.
Een keurig hapje op een bord:
Hoe gaan we dat oplossen, siga
ret uitmaken, bukken voor de
asbak, bijna glas laten vallen.
Kortom: ellende.
Maar een Engelse firma biedt
uitkomst, geen verrassing overi
gens want nergens wordt zoveel
staande gegeten als daar Een
fabrikant ontwikkelde een zeer
simpel, wit plastic houdertje, dat
aan de rand van elk bord kan
worden geklemd en waarin de
meeste soorten glazen passen.
Eindelijk...
Het apparaatje, glasvasthouder
of zoiets, wordt geïmporteerd
door Holland Inex B V in Den
Haag, telefoon 070 - 605.987
Men levert eigenlijk niet aan
particulieren, maar als er men
sen zijn die minimaal 100 stuks
willen bestellen f
dan is dat mogelijk
Een foto als herinnering helpt kennis of familielid bij nodjg zijn om het gewenste plaatje te send simpel te bedienen ook
vaak als troost bij een afscheid om de foto te maken, want je maken, als het toestel niet te in- door mensen die nauwelijks fo-
Leuk is het vooral om zo'n foto. moet er ook zelf op. Niet zelden gewikkeld is. tografische ervaring hebben
te maken van het afscheid zelf. zal een conducteur van de trein Maar de tegenwoordige toestel- Natuurlijk laat je de gemaakte
Je hebt er dan de hulp van een of een andere omstander bereid len vol automatiek zijn verras- foto zo snel mogelijk ontwikke
len en afdrukken en stuur je
het plaatje zo vlug als maar kan
op Maar nog veel makkelijker
is het om de foto, die de eerste
pijn van het afscheid moet ver
zachten, te maken met een di
rect klaar camera. Je geeft dan
direct een foto mee en als je er
twee maakt heb je zelf ook nog
een aardige herinnering.
Vooral de probleemloos wer
kende Polaroid-toestellen kan je
zonder moeilijkheden in andere
handen geven om het fotootje te
schieten De belichting wordt
■■■■■■□□Uïï
automatisch geregeld en de af
stand hoeft bij menig type toe
stel ook al niet te worden inge
steld. Iedereen maakt zo binnen
een minuut een kant-en-klare
en geslaagde foto's om zelf te
houden of om cadeau te geven
En bezit u dan een Polaroid-
toestel van het zogenaamde 600
type dan kunt u daarin de ver
beterde films gebruiken Opval
lend zijn daarbij de fraaie war
me kleuren en de nog grotere
scherpte van de foto's.
HULP MJ MET N
I VAM EZM AFSCHEIDSFOTO IS GEWOONLIJK GEEN PSOBLEEM
ZATERDAG 19 JANUARI
den haag Tweede deel Drieluikma
rathon over 14,06 km en prestalielo-
pen over 2.6. 5,2 en 10.4 km Aan
vang vanaf 13.30, start bij Openlu
chttheater Zuiderpark. Inschrijven
in kantine Sparta aan Zuidlaren-
straat vanaf 12 30, organisatie atle-
tiekver Sparta, inlichtingen F We-
verling, lel 01747 - 47 831
ottoland Boezem cross over 1V4, 3'A
en 10 km. aanvang vanaf 13.45, or
ganisatie atletiekver Typhoon, in
lichtingen G van Santen, tel
01830 - 36.657
spijkenisse Ter Meulen Runs over
2. 6, 9 en 21 km. aanvang vanaf
12 00. organisatie atletiekver Spark,
inlichtingen K van der Meijde. lel
01880- 18 027
mZONDAG 20 JANUARI
Dordrecht Trainingsloop over 2, 5,
7'en 10 km. aanvang vanaf 1100,
organisatie Dordtse Krachtsport- en
Atletiekver Hercules, inlichtingen
P van Gemert, tel 01859 - 6953
leiden Bosloop over vele afstanden,
aanvang 1100, organisatie atletiek
ver Holland, inlichtingen A. van
der Molen, tel 01719 -11 321
delft Trimlopen over 2. 5 en 10
km, aanvang vanaf 10 30 sportpark
Brasserskade. organisatie Av 40. in
lichtingen H van der Helm. tel
01731 - 9304
leimuiden 16de Drechtloop over 4.
8 en 21 km. aanvang vanaf 12 00. or-
Knisatie sportver Kickers'69. in-
htingen C Heuzen. tel 01721 -
9910
Gerrit Doustraat 27, Leiden:
Litho's en etsen van Erik Jan
Kuiper uit Voorschoten.
Geopend: maandag t/m
vrijdag 8.00-20.00 uur,
zaterdag en zondag 11.00-17.00
uur. Tot eind januari.
Verscholen in een rijtje laag
bouw, onder de rook van de
universiteit, bevindt zich sinds
kort een nieuw etablissement.
Het betreft een uitspanning in
de Gerrit Doustraat, waar op
nummer 27 koffie en kunst
worden verkocht. De combina
tie is geen nieuwe ontdekking.
Veel eigenaren van koffiehui
zen verkiezen tegenwoordig ori-
door flora stiemer
ginelen boven rcprodukties aan
nun muren De drie eigenaren
van het pand in de Gerrit Dou
straat hebben echter ideeeier
motieven. Hén is het in de eer
ste plaats om de kunst te doen
en is de koffie slechts een mid
del om de financiële nood te le
nigen
Sinds het ontstaan van de Gale
rie-koffieshop. twee maanden
geleden, heeft het koffieschen-
ken echter weinig opgeleverd.
De universiteitsgangers lijken
de gelegenheid nog niet ontdekt
te hebben. Het was een reden
voor de eigenaars om eens wat
meer ruchtbaarheid aan hun
initiatief te geven, temeer daar
de plannen ook wat de kunst
betrof zo mooi waren
Het was de bedoeling dat de ga
lerie zich voornamelijk op de
regio zou richten. Kunstenaars
uit Leiden en omstreken, nog
aan het begin van hun loop
baan, zouden in de Gerrit Dou
straat gelegenheid kunnen krij
gen te debuteren. Daarnaast
zouden circa tweehonderd le
den van een te vormen stich
ting a tweehonderd gulden per
jaar tezamen voor een bedrag
van 40.000 gulden moeten zor
gen, hetgeen besteed zou wor
den aan de oprichting van een
regionaal kunsttijdschrift. Het
overschot zou dan geïnvesteerd
worden in incidentele kunstpro
jecten. Het aantal leden bleek
tot nu toe echter wat optimis
tisch geschat. Daar kwam bij
dat de Leidse Stichting Burcht,
de culturele sociéteit die sinds
november in het Burchtzaal-
complex zetelt met soortgelijke
en dus concurrerende plannen
rondliep.
Van de doelstellingen, die de
koffiehuisbezitters nastreefden
zijn tot nu toe dan ook alleen de
lage prijzen van het geëxposeer
de werk en de hierdoor opge
wekte drang tot kopen bewaar
heid geworden. Op zich al een
uHBSSmL
een kijkje in de nieuwe galerie aan de gerrit doustraat
leuke ontdekking. Kennelijk
hebben de prijzen dus wel dege
lijk invloed op de afname van
kunst, zelfs als die kunst tame
lijk experimenteel is.
Opvallend is ook dat het bezoek
dat de zaak binnenkomt, eerst
enthousiast de muren op kunst
inspecteert in plaats van meteen
achter een tafeltje voor een kop
koffie te schuiven. Zowel eige
naars als publiek is het hier dus
in de eerste plaats om te kunst
te doen, een verheugende ont
dekking.
KUIPER
Momenteel is er in de galerie
werk van Erik Jan Kuiper te
zien, een leerling van de Acade
mie van Enschede en woonach
tig in Voorschoten. Uit zijn li
tho's en etsen spreekt een ster
ke worsteling met de vorm. Fi
guratief of abstract, wél of geen
kleur, strakke contouren of juist
schetsmatig. Kuiper is er nog
niet uit en dat maakt de exposi
tie dan ook niet tot een hoog
standje. Het lijkt of Kuiper
meer nieuwe technieken aan
het uitproberen is dan vorm te
teven aan een bepaalde inhoud,
laan we daarentegen de foto
boeken op van ander werk van
Kuiper dan zien we dat het ook
anders kan. Met name de af
beeldingen van kleurige hout
sneden bewijzen dat Kuiper in
deze techniek in ieder geval
goed doorkneed is. Het is dan
ook jammer dat de houtsneden
niet geëxposeerd zijn, maar vol
gens de galerie-eigenaars wilde
hij dat niet, en hebben ze hem
vrij gelaten in zijn keuze.
Het tekent overigens de sympa
thieke sfeer van de galerie: alles
mag, niets hoeft. Of hiermee
ook grote plannen verwezen
lijkt zullen worden is de vraag.
Een ding is echter zeker: de ge
schonken koffie is alvast van
eerste kwaliteit.
de ingredit-nten van een zeer
afwisselend programma Goo
chelen, bellen blazen, levende
cartoons schilderen, dansen en
muziek maken, Mini en Maxi
doen het allemaal met dezelfde
inzet tot perfectie.
Het publiek kan wederom ge
nieten van het gehaspel met
draadjes in 'De Marionet', maar
zal zeker verbluft zijn door het
slotnummer 'Twee clowns'.
Daarin zijn Mini en Maxi op
hun best als twee clowns waar
de onbeholpenheid en triestheid
vanaf druipt.
De ondersteuning van danseres
Ans Bosveld, die ook enkele in-
stumenten bespeelt, verrijkt dit
indrukwekkende optreden van
de beide heren en geeft een re-
vue-achtige kleur aan het ge
heel. Kortom: deze nieuwe
show van Mini en Maxi maakt
iedereen sprakeloos.
Lokhorstkcrk,
Pieterskerkstraat 1 Leiden:
Concert door het vocaal
ensemble Sfinx. Op 19 januari
(20.15 uur).
Sfinx is een nog jong koor, eind
1983 werd het opgericht door
Michel Havenith. Havenith stu
deerde toen aan het Koninklijk
Conservatorium in Den Haag
koordirectie bij Frans Moonen
en volgt daar momenteel een
opleiding orkestdirectie. Sfinx
bestaat uit 18 zangers en zange
ressen en brengt koormuziek
uit allerlei stijlperiodes ten ge
hore.
Op zaterdag 19 januari worden
de volgende liederen gezongen
'Missa Secuna' van Hans Leo
Hassler, 'Carmina Chromatico",
'Sibylla Persica' en 'Sybilla
Cimmeria' van Orlando di Las
so, 'Sfogava con le stelle' en
'Luci Serene' van Claudio Mon
teverdi, 'Te Deum Laudamus'
van Henry Purcell, 'I praise the
tender flower' en 'Clear en gen
tle stream' van Gerald Finzi.
'The prince of sleep' van Ed
ward Elgar, 'The evening prim
rose' van Benjamin Britten, 'Si
lence and music' en vijf Engelse
folksongs van R. Vaughon Wil
liams. Sfinx, dat wekelijks in
Den Haag repeteert, is overi
gens nog op zoek naar nieuwe
koorleden. Na afloop van het
concert in de Lokhorstkerk
kunnen geïnteresseerden daar
over met dirigent Havenith van
gedachten wisselen.
LAK—theater,
Clevcringaplaats, Leiden:
José Alders en Esgo Heil met
'Niets rijmt'. Op 23 januari
(20.30 uur).
Van de Toneelschuur uit Haai
lom zijn twee mensen afkomstig
die woensdag 23 januari iets in
het LAK presenteren Het zijn
Esgo Heil en José Alders met de
voorstelling 'Niets rijmt'. José
heeft meegewerkt aan produk-
ties van onder meer Onafhan
kelijk Toneel en Esgo Heil ken
nen we van bijvoorbeeld De
Factorij. 'Niets rijmt' is het re
sultaat van een eerder project
van José Alders. Reserveren
kan van maandag tot en met
vrijdag van 14.00 tot 17 00 uur
tel. 124890.
mDEN HAAG
tie-Ork olv Emmanuel Krcvme
met pianist Nelson Freire. Beetho
ven 8ste symfonie. De Falls Nach
ten in de tuinen van Spanje. Franck
Variations symphornques en Rouiael
2de suite Bacchus et Ariane (27/1)
en «»lv Dimitri Demetriades met pia
nist Shura Cherk.issky: Brahms 1ste
pianoconcert en Mahler 1ste symfo
nie (7,8/2) Concertgebouwork en
koor met sopraan Lucia Popp en ba
riton John Shirley Quirk, olv Ber
nard Haitink Muzart symfonie
K 318 en 2 aria's en Brahms Ein
Deutsche» Requiem (9/3). Ned Ka-
merork olv Antom Ros-Marba met
pianiste Elianc Rodrigues Haydn
4de symfonie, Mo/art pianoconcert
K414, Hadings 9de symfonie en
Dvorak serenade voor strijkers
op 22 (18/3) Toon Hermans
(9.10.12.13,16.17/4)
imi.igt ntia (070 4a4306) Mal tllie Bijl
(25,26/1) Lindsay Strijkkwartet
Mozart K 465. Tippelt nr 2 en Dvo
rak ou 106 (29/1) Pianist Bruno Le-
i.irdo Gelher Schumann
ni)22, Liszt Au hord d'
Harmonie du soir en Mefisto-wals
en Schumann Etudes symfomques
(10 2) Mclos Strijkkwartet plus al
tist Franz Bayei Mozart kwintel
K 5U» m Brahms kwintet op lil
(2H 2)
kon schouwburg <070 4wm44» Ned
Operasticht en Radio Kamerork
olv Nicholas Kraemcr 'Orlando'
van Handel (31/1)
circustheater (070-4588001 Ncd Opc
rasticht met Ned Kamerork olv
Edo <le Waart met Stravinsky's 'The
rake's progress' 16/2)
mROTTERDAM
de doelen (010-132490) Rotterdams
Philh Ork olv James Conlon mei
pianist Kun-Woo Paik en hoornist
Pieler Gouderjaan Dvorak ouvertu
re Carnaval, Mozart hoornconcert
K 495, Ravel pianoconcert en piano
concert voor de linkerhand en
Riinski-Korsakow ouverture Groot
Ruvsivh Paasfeest (2,3/2) Borodin
Strijkkwartet Tsjaikovski op 22/2.
Stravinsky Three pieces en Ek-etho
ven op 59/1 (5/2) Sopraan Elly
Amrlmg en pianist Rudolf Jansen
liederen van Schubert (6/2) Ncd
Kamerork olv Antom R os-Mar bi
met pianiste Elianc Rodrigues
Haydn 4de symfonie. Moz.irt piano
concert K 414, Badings 9de symfonie
en Dvorak serenade voor strijkers
op'22 (15/3)
Wenen (7 l m 10 2)
mAMSTERDAM
carrft (0K 225223) Hoofdstad Open tte
met 'Die lustige Witwr-' van Léhat
(t/m 311 U-li ma Rohorl Long
solo (28/1)
concertgebouw (020 711345) Concert
gebouwork olv Bernard Haitink
rm-t het Beaux Art» Trio Schal 2de
symfonie en Beethoven Tripeicon
cert (30,31/1) en met koor. sopraan
Lucia Popp en bariton John Slur
ley Quirk Mozart symfonie K 318
en 2 aria's en Brahms Ein deutsches
Requiem (6.7/3)
Tripodia, Hoorncsplein.
Katwijk: Mini en Maxi
presenteren 'Sprakeloos'.
Regie: Nick van den Boezem.
Met Karei de Rooy, Peter de
Jong en Ans Bosveld.
Muzikale begeleiding: Combo
o.l.v. Krijn van Driel. Op
vrijdag 18 januari (20.15 uur).
De samenwerking tussen Mini
en Maxi, oftewel Karei de Rooy
en Peter de Jong, dateert al uit
1967 toen beiden een harde
leerschool bij Tom Manders on
dergingen. Na een aantal jaren
schnabbelen, een vaste mede
werking aan de Snip en Snap-
revue en later bij de shows van
Ted de Braak, hebben Mini en
Maxi sinds enkele jaren een ge
heel eigen programma En sinds
die avondvullende voorstellin
gen is de genialiteit van dit
clowneske muzikale duo steeds
meer opgevallen. De tv-verfil-
ming van hun programma
'Clowns in de Gloria' werd zelfs
naar Montreux gezonden
Dit seizoen brengen Mini en
Maxi een combinatie van be
kende en geheel nieuwe num
mers in hun show 'Sprakeloos'.
De titel geeft al aan dat hun
vakkundige mimiek wederom
een grote plaats inneemt. Ster
ker nog, in het hele programma
wordt geen woord gezegd. Mu
ziek, licht en beweging vormen
LAKtheater,
Cleveringaplaats, Leiden: Ka
theater met 'Alice'. Op 20
januari (15.00 uur).
Het Katheater komt zondag
naar het Lak-theater met een
kindervoorstelling. 'Alice' Het
zoals 'Don Quichotte', 'Pinok-
kio' en 'De Kruik' Het Kathea
ter heeft nu een eigen bewer
king gemaakt van 'Alice in
Wonderland In deze versie wil
Alice maar één ding en dat is
avonturen beleven Het liefst
leuke, spannende avonturen,
maar als net moet ook droevige. I
als het maar avonturen zijn De I
voorstelling is geschikt voor I
kinderen van 7 tot 12 jaar Aan- I
vang 15.00 uur. Reserveren kan I
van maandag tot en met vrijdag I
van 1400 tot 1700 uur. tel
124890 MIM EN MAXI ALS ONBEHOLPEN CLOWNS IN SPRAKELOOS