Angst en onzekerheid beheersen
Ethiopische joden in Israël
f
De nieuwe loten
liggen klaar.
Oja.ennogeen
gelukkig nieuwjaar.
nrAn
Luchtbrug Ethiopische joden stopgezet na uitlekken operatie
VERBOD GEVRAAGD
OP BABYHANDEL
Méér kans in de Staatsloterij.-^
Amerikaanse delegatitF 4
verdeeld over aanpak
onderhandelingen
ra
O
PROCES TEGEN BARBIE
MOGELIJK NOG IN'85
Huwbare jonge vrouwen gezocht
BUITENLAND
EeidaeSouacwit
MAANDAG 7 JANUARI 1985 PAGIN,
Gandhi kondigt
hervormingen aan
NEW DELHI Premier Rajiv Gandhi
van India heeft enkele dagen na zijn beë
diging ingrijpende veranderingen en her
vormingen in veel sectoren van de poli
tiek en de economie aangekondigd. In zijn
eerste radio- en televisietoespraak na zijn
verkiezingsoverwinning hield Gandhi de
Indische bevolking voor dat de regering
op korte termijn via onderhandelingen de
crises in de staten Punjab en Assam wil
proberen op te lossen. Gandhi legde spe
ciale accenten op de economie, de bestrij
ding van de corruptie, het milieu en het
onderwijs. Hij riep op tot de vorming van
een „volksbeweging" om het milieu te
redden en kondigde een massaal herbe
bossingsprogramma aan.
Senator Kennedy bezoekt Soweto
i SOWETO De Amerikaanse senator Edward
Kennedy heeft gisteren in de zwarte woonge
meenschap Soweto in de buurt van Johannesburg
een barak voor werknemers bezocht. Hij noemde
het een van de meest benauwende en wanhopige
bezoeken uit zijn leven. Kennedy is op het ogen
blik in Zuid-Afrika, op uitnodiging van bisschop
Desmond Tutu. Eerder op de dag woonde hij een
mis bij en liep hij door de wijk onder luide toejui-
chingen van inwoners. In de barak sprak hij met
enkele Van de honderden werknemers uit „thuis-
i landen", die omwille van werk hun gezin daar
hebben moeten achterlaten. Een medewerker van
I Kennedy beschuldigde de Zuidafrikaanse politie
„uit politieke overwegingen" het bezoek tegen te
werken en de pers ervan te weerhouden daarvan
I getuige te zijn. De politie hield de senator zaterdag
i bisschop Tutu gaven gisteren na hun ont- aan l°en hij op weg was naar het huis van bis
schop Tutu in Soweto.
Prinses
Margaret
in ziekenhuis
LONDEN Prinses
Margaret, zuster van de
Britse koningin Eliza
beth, is dit weekeinde
in een ziekenhuis opge
nomen dat is gespecia
liseerd in hart- en
longziekten. Het is nog
niet bekend aan welke
ziekte zij lijdt. De 54-ja-
rige prinses, een zware
rookster, ondergaat
momenteel allerlei me
dische testen.
ASHKELON „Nu heb
ik een vraag. Wat komen
jullie hier doen? Waarom
zijn jullie hier? De mensen
hebben nog niet eens kle
ren. Ga over een maand
naar het opvangcentrum
en neem daar foto's. Dit is
een kamp. Je mag hier
geen foto's nemen".
Shmuel (27) is kwaad, teleur
gesteld, ontgoocheld en verbit
terd. Hij is al een aantal maan
den in Israël en werkt als tolk
en begeleider van nieuw aan
gekomen Ethiopische joden.
„Operatie Mozes", die in de af
gelopen twee maanden 7000
joden uit Ethiopië naar het be
loofde land heeft gebracht, is
stopgezet. De publiciteit is de
autoriteiten uit de hand gelo
pen. In hun wanhoop beschul
digen de Ethiopiers de pers, de
Israëlische regering en de Je
wish Agency, de organisatie
die de luchtbrug op touw zette.
Sommigen vermoeden zelfs
een Israëlische samenzwering,
om verdere emigratie onmoge
lijk te maken. Een aantal mili
tante leiders zegt actie te zul-
yni -n-rrb
sVi ycr
"v,
D>\-rnt>v jrvÉ? i O'-fiD D'-'rv
unm
Vff
gesloten. Hier en daar maken
zwarte vingers een spleet in de
jalouziën. Donkere ogen vol
gen de fotografen en de came
raploegen, die vergeefs zoeken
naar de „Falasja's", de
„Vreemdelingen", zoals de jo
den in Ethiopië worden ge
noemd.
Mokkend trekt de pers zich te
rug in een zaaltje, waar ambte
naren van de Jewish Agency
niet goed raad zitten te weten
met de situatie. Een sociaal
werkster legt uit waarom de
Ethiopiers niet willen praten.
„Ze willen niet op de foto om
dat ze menen dat hun familie
leden in Ethiopië er last van
kunnen ondervinden. En ze
zijn kwaad omdat ze vinden
dat de pers de kans kleiner
heeft gemaakt dat ze hun fa
milie ooit nog zullen terug-
Ethiopische joden protesteren voor de Klaagmuur in Jeruzalem tegen het stopzetten van de opera
tie „Mozes".
het
waarop de veroorzakers
lekken naar de pers voor
rechter zijn gesleept.
Het protest komt niet van de
nieuw aangekomenen, maar
van de Ethiopiërs die al langer
in Israël zijn. Zij spreken de
taal en weten de weg in de bu-
n het opvang-
werk. De nieuwelingen, die al
les nog moeten leren, luisteren
naar Shmuel en zijn collega's.
Wat hun orders zijn wordt
duidelijk bij de aankomst van
de Israëlische en buitenlandse
pers
het militaire recrea
tieoord, waar de Ethiopiërs tij
delijk verblijven voor ze wor
den doorgestuurd naar immi
gratiecentra. Het kamp lijkt
uitgestorven. De deuren van
Na sterke aandrang van de op-
vangautoriteiten en duidelijk
met tegenzin verschijnen uit
eindelijk vier Ethiopische tol-
ken-begeleiders. Shmuel en
zijn collega's houden het kort.
Ze zeggen dat de publiciteit en
de stopzetting van de lucht
brug als gevolg daarvan, hun
familie in Afrika in gevaar
heeft gebracht. „Ze weten nu
de lage witte gebouwtjes zijn
wie er onderweg zijn. Ze kun
nen met ze doen wat ze wil
len".
Het nieuwe argument van de
Jewish Agency, dat alleen pu
bliciteit de operatie nog kan
redden, maakt op Ethiopiërs
als Shmuel geen indruk.
„Weet je wat jullie moeten
doen", adviseert hij de groep
journalisten, „zo snel mogelijk
verdwijnen".
De blijdschap en de dankbaar
heid van de Ethiopische immi
granten na hun behouden aan
komst, is verdrongen door
angst en diepe ongerustheid.
Weer nieuwe emoties voor
mensen, die in korte tijd al zo
veel hebben meegemaakt.
Bij de instanties die de opera
tie uitvoeren, heerst nervosi
teit. Iedereen beschuldigt alle
anderen van het laten uitlek
ken van informatie. De in
tocht van de Ethiopiërs is zo
onderwerp geworden van een
ordinaire politieke ruzie. De
nieuw aangekomen Ethiopi
sche emigranten begrijpen niet
waarom iedereen elkaar in de
haren is gevlogen. Zij vatten
de problemen eenvoudig sa
men: „De vader is hier. De
zoon is daar. Wat in de kran
ten staat, helpt ons niet. Zij,
die daarginds op weg zijn, lo
pen gevaar".
AD BLOEMENDAL
TEL AVIV/BRUSSEL De spectaculaire luchtbrug
ivan Ethiopische joden naar Israël is gisteren stopgezet
als gevolg van de voortijdige publiciteit rond de opera
tie, die werd uitgevoerd onder de codenaam „Mozes".
Dit heeft de woordvoerder van het Joods Agentschap,
verantwoordelijk voor de immigratie van joden naar
Israël, bekend gemaakt.
Een woordvoerder van de Trans European Airways (TEA), die
sinds november vorig jaar in 35 vluchten ongeveer 7.000 joden
vanuit Soedan naar Israël heeft gevlogen, bevestigde gisteren
dat zijn maatschappij zich uit „de operatie Mozes had terugge
trokken". Diplomatieke bronnen in Soedan hebben laten weten zorgde de Israëlische
dat ook dit land zijn medewerking aan de luchtbrug heeft stop
gezet. In Israël is echter vernomen dat toch nog naar mogelijk
heden wordt gezocht om de achtergebleven Ethiopische joden maandblad
naar Israël over te brengen. Volgens plan zouden nog zo'n 10.000 Emonim".
joden moeten worden overgebracht.
Deze joden lopen grote risico's ernstig lastig gevallen te worden wekelijks beraad
door de Ethiopische autoriteiten.
/oor dat de kwestie buiten de
publiciteit bleef, maar op die dag sprak de directeur-generaal
het Joods Agentschap erover in een vraaggesprek met een
de extreem-nationalistische beweging „Goesj
Volgens de woordvoerder
reeds in Israël aanwezige Ethiopische joden erg boos
stopzetten van de luchtbrug en vrezen zij voor het leven
De Israëlische .regering heeft gisteren een groot deel van haar
aad aan de operatie „Mozes" gewijd. De Israëlische
minister van toerisme, Sharir, suggereerde zelfs dat er ontslagen
zouden moeten vallen in de organisaties, die verantwoordelijk
het^ Joods Agentschap zijn de zjjn geweest voor het uitlekken van het nieuws over de lucht-
^et brug De te verwachten boze reacties in de Arabische wereld
uitgebleven. Libië, Syrië, Iran en de PLO hebben de
Soedan is ernstig be-
nog in Afrika zijn. De luchtbrug heeft bijna luchtbrug veroordeeld. Vooral de rol
het geheim gefunctioneerd. Tot afgelopen woensdag kritiseerd.
Afgezant van
Salvadoraanse
president vermoord
SAN SALVADOR Een per-
soonlijke afgezant van de Sal
vadoraanse president Duarte,
Pedro Rene Yanes, is zaterdag
gedood bij een moordaanslag
tijdens een Driekoningenvie
ring in Concepcion de Oriente,
ruim 200 kilometer ten noord
oosten van de hoofdstad San
Salvador. Bij de aanslag kwa
men ook drie medewerkers
van Yanes om het leven. De
dader werd neergeschoten en
ernstig verwond door een van
de lijfwachten van Yanes. Een
ooggetuige, die zich in het ge
zelschap van Yanes bevond,
verklaarde dat de dader een
lid was van de extreem-recht
se Arenapartij van Roberto
D'Aubuisson.
(Vervolg van de voorpagina)
LONDEN De geboorte van de eerste baby bij een Britse
„gastmoeder" heeft de discussie in Engeland over deze proble
matiek hoog doen oplaaien. Van vele kanten wordt aangedron
gen op een wettelijk verbod op deze „babyhandel". Gewezen
wordt op de ernstige problemen, die door het gebruik van gast-
moeders veroorzaakt kunnen worden in „het mijnenveld van de
menselijke relaties". Er wordt vooral op gewezen, dat toch het
kind weer het onschuldige slachtoffer van deze nieuwe ontwik
keling is. De baby waar het nu om gaat, ligt nog steeds in het
ziekenhuis, maar heeft geen naam. De zusters noemen het meis
je „baby Cotton", naar de natuurlijke moeder Kim Cotton, een
28-jarige moeder van twee kinderen. Direct na de geboorte is de
baby onder toezicht van de Britse sociale dienst geplaatst. De
Britse adoptiewetten verbieden elke vorm van financiële trans
acties. Bovendien wordt adoptie van Britse kinderen door bui
tenlanders niet gemakkelijk toegestaan.
De draagmoeder was bevrucht geworden met sperma, afkomstig
van een Amerikaan. De aspirant-pleegouders van het meisje,
een Amerikaans echtpaar, proberen al dertien jaar om zelf kin
deren te krijgen.
SMIDJE VERHOLEN HET GEHEIM VAN DE UYLENBORGH
5) „Zo te zien hebt U van die brandstapel weinig
merkbare schade overgehouden," merkte Go-
zewijn van Uylen nuchter op. „Maar waar het nu
om gaat. is dit: U heeft dit oude pandje dus ook
nog mèt trapgevel gekend. Zag het er toen zo
uit. als op deze gravure?" Gozewijn ontvouw
de nógmaals zijn gravure, en liet deze zien, als
was het een kostbaar schilderij. Smidje Verho
len bekeek de plaat eens goed en zei: „Ja.... zó
zag het huis er toen uit. Boven de deur van de
smidse bevond zich precies zo'n trapgeveltje.
Alleen. dat ronde ding daar. toen ik het huis
zag, was daar nog een rond venstertje. Op die
plaat lijkt het wel dichtgemetseld..." „Deze
gravure is gemaakt in 1830," legde de boek
handelaar uit. „Toen bevond zich op die plaats
een ovale gevelsteen, waarop de naam van het
huis gebeiteld stond. U woont in het huis „Uy-
lenborgh", meneer! Wel sakkerloot, nu zal ik U
ook de oude familiekronieken laten zien. Ik heb
ze in de auto!" Opgewonden stormde Goze
wijn naar buiten, doch daarbij kwam hij in pijn
lijke botsing met de stoere gestalte van boer
Knolle, die juist binnentrad. „Wat mot die stad
se snaak van je Verholen?" vroeg Knolle. en hij
stak de brand in een fijn sigaartje. „Ik trof hem
onderweg aan met een auto, die het niet meer
deed, want er zat verkeerdigheid in het motor-
mesjien. Toen heb ik hem een sleepie gegeven,
hier naar de smidse...."
Dierenfront gooit
met benzinebommen
LONDEN Activisten van
het Britse dierenbevrijdings
front hebben gisteren benzine
bommen gegooid naar de wo
ning van de directeur van een
laboratorium voor medisch
woningen van vijf andere staf
leden van het laboratorium
beklad of met stenen beko
geld. De acties zijn de laatste
in een reeks bizarre aanslagen
door activisten voor de dieren
rechten, die zich steeds extre
mer opstellen. Verleden
maand onteerden zij het graf
van de 10de Hertog van Beau-
derzoek" nabij ~Londèn"en de fort, een vooraanstaand jager.
(ADVERTENTIE)
Ze zijn er weer, de nieuwe staatsloten. Twee
miljoen in totaal. En er zitten één miljoen prijzen in
de pot. Van een tientje tot het half miljoen. Die kans
mag u niet missen. Adressen van lotenverkopers
vindt u in de Gouden Gids. Speelt u liever per giro
mee? Dat kan ook Bel voor inlichtingen de Staats
loterij, 070-477484.
Ondertekenaars
Charta '77
vrijgelaten
WENEN Zeven vooraan-
staande leden van de Tsje-
choslowaakse mensenrech
tenorganisatie Charta '77 die
donderdag in Praag werden
gearresteerd, zijn gisteren
vrijgelaten, zo is gisteren in
kringen van Tsjechoslowaak-
se emigranten in Wenen ver
nomen. Onder de vijf man
nen en twee vrouwen zijn de
schrijver Vaclav Havel, Va
clav Benda, Jiri Ruml en
Jana Sternova. Charta '77
stelt geregeld verklaringen
op over de mensenrechten
en andere onderwerpen, die
ze naar de autoiteiten stuurt
en aan westerse journalisten
geeft. In december beschul
digde Charta de staatsmedia
ervan dat ze de waarheid
niet zegt en de bevolking be
langrijke inlichtingen ont
houdt. Er zijn van de oor
spronkelijke twaalfhonderd
ondertekenaars van Charts
in 1977 nog vijftig actief
voor het merendeel katholie
ke en marxistische intellec
tuelen.
(Vervolg van de voorpagina)
GENEVE President
Reagan heeft Shultz geïn
strueerd zich te verzetten
tegen Sovjetvoorstellen
om beperkingen op te leg
gen aan het ontwikkelen
van een anti-raketsys
teem.
Naar Amerikaanse regerings
functionarissen vorige week
verklaarden is Shultz opgedra
gen in zijn gesprekken met
Gromyko twee sporen te vol
gen:
proberen de Russen over te
halen de eind 1983 afgebroken
onderhandelingen over beper
king van de strategische bewa
pening (START) en de raket
ten voor de middellange af
stand in Europa (INF) te her-
Moskou aanbieden alleen te
praten (niet te onderhandelen)
over de toekomstige anti-ra
ketsystemen.
Shultz en Gromyko zijn geen
vreemden voor elkaar. Zij
hebben elkaar nu vier maal
ontmoet. Shultz heeft de repu
tatie een rustige, geduldige
maar ook vasthoudende on
derhandelaar te zijn. Gromyko
wordt de meest ervaren minis
ter van buitenlandse zaken ge
noemd van deze eeuw.
Shultz wordt vergezeld van
een grote delegatie, die de ver
deeldheid weerspiegelt die
binnen de Amerikaanse rege
ring bestaat over de problema
tiek van de wapenbeheersing,
met name tussen Pentagon
(defensie) en het State Depart
ment (buitenlandse zaken).
Shultz, Paul Nitze (de vroege
re INF-onderhandelaar die nu
adviseur is van Shultz) en
Reagans nationale veiligheids-
kRAN
yietna
jaad d
jrie
tetskai
adviseur Robert McFarlapiet T
vormen een groep die ervjampe
overtuigd is dat oprecht ondej00fdl
handeld moet worden met fchme
Sovjets. Tegenover hen staCpvrji(
twee functionarissen van wre r J
bekend is dat zij een harderr zijn
lijn voorstaan: Edward RowiTi.
/J_ CTAOT
;ussen
(de vroegere START-ondi
handelaar) en onderminisl
van defensie Richard PerJ
die zei niet te geloven dat
VS en de Sovjet-Unie hun
schillen kunnen oplossen
verdragen.
Geneve wordt bevolkt d
journalisten uit de hele
reld. De Amerikaanse omroe|
maatschappij heeft het stad
bestuur betaald om de foontei
in het meer van Genève te li
ten spuiten als mooie achtef
grond voor de televisiejournj
listen voor wie zeventig
mers zijn gereserveerd in
Hilton.
Den Uyl
Het wapenoverleg in Genèv
zal volgens PvdA-fractievoofclND
zitter Den Uyl het kabinet q^an J
mogelijkheid bieden niet v
te gaan tot plaatsing van de f:
kruisraketten. Volgens DeP^
Uyl worden de Amerikane)Uac'1
en Sovjets gedwongen te oibntke
derhandelen over een akkooiftij h<
omdat de uitgaven voor de boen a
wapening ondragelijk hoq-
worden. Dat zal volgens De-1
Uyl kunnen leiden tot nieut*Fen.
voorstellen van het kabinet, fschil.
Nederlandse Franciscaneiaan I
hebben de afgelopen nacht oipiiljo
het plein voor het gebouw vaL^f^
JïbruU
de Verenigde
bedswake gehouden. Het gaai0
hen om te waken en te biddetvan
voor de vrede, aldus een vai
hen.
De Russische minister Gromyko bij aankomst in Genève. Link!
achter hem de Russische ambassadeur in de VS, Dobrynin, dit
deel uitmaakt van de Sovjet-delegatie.
AMMAN Jordanië zal bin
nenkort geavanceerde grond
en luchtverdedigingswapens
afnemen van de Sovjet-Unie.
Dit heeft de opperbevelhebber
van de Jordaanse strijdkrach
ten, generaal Sherif Zeid Bin
Shaker, bekendgemaakt.
In Amman werd gezegd dat de
aankopen voornamelijk zullen
bestaan uit Russische lucht-'
Jordanië koopt DEI
Russische raketten vee
op -
doelraketten. Bin Shaker ze WO(
dat het wapencontract vorij in:
jaar werd ondertekend. Bil ^en
Shaker zei verder dat Jordal
nië ook van Frankrijk eii
Groot-Brittannië wapens zajeis€
aankopen. wo'
tegi
ma,
ger
LYON -
de c
sne
De Franse rechter die belast is met het onderzoeM
rlogsmisdaden van Klaus Barbie heeft zijn onderzoeM
afgerond. Rechter Christian Riss droeg het dossier Barbie
maanden van onderzoekingen, waarbij hij talloze getuigen hoor °P
de en documenten bestudeerde, over aan de openbare aanklagei ves
van Lyon, die thans de aanklacht kan gaan opstellen. Barbie zei
was tussen 1942 en 1944 commandant van de Gestapo in Lyon, me
Hij wist sinds het einde van de oorlog de Franse justitie te onti pe,
wijken en leefde clandestien in Zuid-Amerika. Op 5 februar| r
1983 werd hij door Bolivia naar Frankrijk uitgewezen. Verwach
wordt dat het proces tegen de 71-jarige Barbie nog dit jaar zai wc
worden gehouden. Het zal waarschijnlijk het laatste grote procei oui
tegen een nazi-oorlogsmisdadiger zijn. fal
Iran vraagt
VN-inspectie van
getroffen
burgerdoelen
TEHERAN Iran heeft de
Verenigde Naties formeel ver
zocht de schade op te nemen,
die volgens Teheran door Irak
Zw
aan Iraanse burgerdoelen ii me
toegebracht. Dit heeft een ^oi
VN-woordvoerder gisteren ii|
Teheran meegedeeld. Bil
Iraakse luchtaanvallen zijn vo
rige week 30 personen om hei C|
leven gekomen en vielen meet
dan 100 gewonden, zo is in Tej
heran bekend gemaakt. Dt. I
aanvallen zouden onder andc*
zijn uitgevoerd op de
BARCELONA Een groep
van 142 vrijgezellenmannen
uit het piepkleine Spaanse
Pyreneeëndorpje Plan in
de provincie Huesea heeft
via een krantenadvertenties
jonge huwbare vrouwen op
geroepen om een bezoek te
brengen aan hun vallei en
terloops een echtgenoot uit te
kiezen voor het vormen van
een gezin.
De mannen kwamen op het
idee van de massale huwe
lijksadvertentie na het bekij
ken van de speelfilm West
ward the Woman, die in 1951
door William Wellman werd
gemaakt. De film beschrijft
de avonturen van een groep
trouwlustige vrouwen, die in
1850 vanuit Chicago naar een
ranch vol vrijgezelleneow-
boys in Californië werd ver
voerd. De Spaanse dorpelin
gen vinden het zenden van
zo'n vrouwenexpeditie ook
een uitstekende oplossing
voor hun problemen. Het Py
reneeëndorpje telt 700 inwo
ners. Van hen zijn 142 man
nen tussen de 30 en 50 jaar
door een schrijnend tekort
aan vrouwen niet getrouwd.
De reden is dat steeds meer
jonge Spaanse
de grote steden trekken voor
het zoeken van een baan.
Meestal vinden ze er tegelij
kertijd ook een man.
De mannelijke dorpelingen
staan dan voor het blok. Ze
blijven achter als vrijgezel, of
trekken ten einde raad ook
maar naar de grote stad. Vol
gens de sociologen is dit pro
ces precies een van de rede
nen waarom er op het Spaan
se platteland steeds meer
dorpjes volledig zijn ontvolkt.
Alleen al in de provincie
Huesea zijn meer dan 200
dorpen al jarenlang volledig
onbewoond.
