Moordenaars Popieluszko wilden Jaruzelski blameren Hulpverleners voorspellen een catastrofe in Soedan Churchill wilde H-bom om invloed van VS tegen te gaan Zware Vietnamese aanval op basis in Cambodja Udenhout opnieuw premier Suriname Hoofdprijswinnaar Van der Haar: 75.000 gulden, ik kon het niet geloven.1 BUITENLAND Ccidae Somant WOENSDAG 2 JANUARI 19S5 PAGINA 6 Slachtoffers droogte vluchten naar Burkina Fasso ACCRA De leider van Burkina Fasso. Thomas Sankara. heeft laten weten dat slachtoffers van de langdurige droogte in Noord-Afrika zijn land binnenstromen. Hij deed een dringend beroep op de Organisatie van Afrikaan se Eenheid om zo snel voedsel naar Burkina Fas so te sturen. Volgens San kara was zijn land in okto ber al 150.000 ton voedsel tekort gekomen. Nieuwe regering India beëdigd NEW DELHI De Indiase pre- sident Zial Singh heeft maandag premier Rajiv Gandhi en zijn nieuw benoemde kabinet beë digd. De plechtigheid begon in de namiddag in het presidentiële pa leis Rashtrapati Bawan, in het centrum van New Delhi. Even daarvoor was Gandhi unaniem door de afgevaardigden van de Congres-partij gekozen als leider van deze partij in het parlement. De partij van Rajiv Gandhi had vorige week een grote overwin ning tijdens de algemene verkie zingen. De moord op mevrouw Indira Gandhi heeft velen op de Congrespartij doen stemmen. Leger Salvador negeert nieuwjaarsbestand SAN SALVADOR Het Ie- ger van El Salvador heeft zich niet gestoord aan een bestand van 72 uur, dat het Salvado raanse verzet eenzijdig had af gekondigd voor de nieuwjaars viering. Maandag overviel het leger een bijeenkomst van guerrillastrijders op het dorps plein van Poloros in het noordoosten van El Salvador. Bij die verrassingsaanval wer den vijf guerrillastrijders ge dood en nog eens vijf werden gevangen genomen. PARAMARIBO Te elfder ure is, bij na twaalf uur na het aanvankelijk voor genomen tijdstip, de nieuwe Surinaamse regering beëdigd. Zij bestaat uit twaalf ministers die maximaal 27 maanden zullen aanblijven, even lang als de na tionale assemblee, die later deze maand zal worden geïnstalleerd. De twaalf mi nisters van wie vijf door het militair ge zag, vier door de vakbeweging en drie door de vereniging van Surinaamse fa brikanten werden benoemd, legden gis teren tegenover waarnemend president Fred Ramdat Misier de eed af. De vorming van de nieuwe regering was tot op het laatste moment onzeker omdat de deelnemende partijen het niet eens konden worden over de verdeling van de zetels. Conflicten waren er rond de bezetting van het ministerie van so ciale zaken, dat eerder was bezet door een vakbondsman. Het nieuwe kabinet is nu aangetreden terwijl er nog een ze tel vakant is. In het kabinet keren acht van de negen ministers uit het vorige kabinet-Uden- hout terug. De herbenoeming van Udenhout als premier wordt in Para maribo een logische keuze geacht. Tot begin vorig jaar was de 47-jarige voor malige leraar Engels een man zonder noemenswaardige politieke ervaring. Zijn terughoudende en rustige wijze van optreden en het feit dat hij nooit ui ting heeft gegeven aan extreme opvat tingen maakten hem voor alle coalitie genoten aanvaardbaar. Zijn kennis van de Engelse taal leidde uiteindelijk tot zijn intrede in de politiek. Als adviseur van sterke man Bouterse vertaalde hij diens redevoeringen in het Engels. Udenhout was betrokken bij de uitwer king van een democratiseringsplan, dat door Nederland echter als onvoldoende werd beoordeeld. TORUN In kringen van de Poolse justitie is gezegd dat de vier ver dachten van de moord op de priester Jerzy Popie luszko handelden namens tegenstanders van de Poolse leider Jaruzelski. Door middel van de moord zouden zij gepro beerd hebben de Poolse leider in diskrediet te brengen. Kolonel Pietruszka, een van de voornaamste verdachten, zou volgens deze kringen vandaag, wanneer het proces wordt hervat, een verklaring in die zin afleggen. Waarne mers achten het evenmin uitgesloten dat een door Mos kou gesteunde groep binnen de communistische partij op dracht heeft gegeven voor de moord op Popieluszko om Jaruzelski in diskrediet te brengen, omdat de Poolse leider zich te slap zou opstel len tegenover de verboden vakbond Solidariteit. De Poolse president Jablons- ki zei eerder in zijn nieuw jaarstoespraak dat de moord plannen waren gesmeed door onbekenden die de situatie in Polen wilden destabiliseren. Ruim 25.000 gelovigen woon den dit weekeinde in een kerk in Warschau een mis bij voor de vermoorde pries ter Popieluszko. Deze droeg de laatste zondag van de maand steeds een mis op in de kerk van de heilige Sta nislaus na de afkondiging van de staat van beleg in 1981. Zij trokken ten tijde van zijn leven al een massale belangstelling, maar deze is nu nog groter geworden. In de voorbije vijf maanden hebben ruim 370 strijdbare Polen die in de oppositie wa ren, zich overgegeven aan de autoriteiten, daarbij profite rende van een amnestie die hen vrijwaart voor straf. Dit heeft een regeringswoord voerder in Warschau meege deeld. Niettemin vinden de VS dat de onderdrukking in Polen weer is toegenomen. ENORME VLUCHTELINGENSTROOM UIT ETHIOPIE KASSALA Soedan, het land dat al de meeste vluchtelingen herbergt van alle Afrikaanse sta ten, heeft te kampen met een enorme toevloed van slachtoffers van de hon gersnood uit Ethiopië en Tsjaad. Ongeveer 200.000 vluchtelingen uit deze landen zijn inmiddels naar Soedan getrokken op zoek naar voedsel. Volgens regeringsfunctio narissen en hulpverleners zijn nog eens 250.000 Ethiopiërs op weg naar de Oostsoedanese stad Kassala. Deze exodus heeft de Vere nigde Naties en Soedan ge dwongen tot een noodkreet om hulp. Gevreesd wordt dat de hoeveelheid voedsel die de komende maanden is toege zegd aan Soedan niet vol doende zal zijn voor het groei ende leger vluchtelingen. De toevloed van de honderd duizenden Ethiopiërs wordt gezien als het grootste pro bleem, maar ook de komst van talloze Tsjadiërs baart de autoriteiten ernstige zorgen. In Soedan bevinden zich mo menteel ongeveer één miljoen vluchtelingen. Jarenlang hebben duizenden Ethiopiërs uit de aangrenzen de provincies Eritrea en Tigre al hun toevlucht gezocht in Soedan om te ontkomen aan droogte, de strijd tussen rebel len en regeringstroepen, mili taire dienst of het marxisti sche bewind. De Soedanese regering, hulporganisaties en het Hoge Commissariaat voor de vluchtelingen van de VN hebben reeds een infrastruc tuur opgezet voor opvang van de vluchtelingen. De huidige vluchtelingenstroom dreiet deze infrastructuur echter zwaar te overbelasten. De Ethiopische vluchtelingen ko men in groepen van ongeveer 5.000 aan, die veelal een we kenlange voettocht achter de rug hebben. Deze infrastructuur voed sel, artsen, opvangcentra, hulporganisaties en water voorzieningen bestaat niet aan de Tsjadische grens. Functionarissen vrezen dan ook dat een plotselinge toe vloed van mensen, die de droogte in Tsjaad ontvluch ten, niet kan worden opge vangen. „Het is niet hetzelfde als in het oosten, waar wordt gerekend op 200.000 of meer. Hier verwachten wij 50.000 tot 60.000 mensen, maar dat is alleen het topje van de ijs berg", zo zei een VN-functio- Aan beide grenzen is de situa tie slecht. De vluchtelingen moeten samenleven met de Soedanezen, die door de droogte zelf te kampen heb ben met een van de slechtste oogsten sinds jaren. De op brengsten van landbouw lig gen ongeveer 50 procent lager dan normaal. „Als wij 250.000 Ethiopiërs krijgen zou dat evenveel zijn als de hele be volking van Kassala. Daarom proberen wij die vluchtelin gen naar andere plaatsen over te brengen om ernstige span ning te voorkomen", zo zei het hoofd van de Soedanese vluchtelingencommissie. Geen voedsel voor rebellen Vluchtelingen, die aankwa men in Kassala, vertelden dat zij naar Soedan moesten ko men omdat de Etiopische re gering weigerde voedsel te ge ven omdat zij afkomstig wa ren uit gebieden, die door re bellen worden beheerst. De „evacuatie" is georgani seerd door het Volksbevrij dingsfront van Tigre, het TPLF, dat streeft naar een ei gen staat los van het bewind in Addis Abeba. Soedanese regeringsfunctonarissen en hulpverleners van de VN schatten dat alleen al in de af gelopen week tussen de 3.000 en 4.000 Ethiopiërs, voorna melijk vrouwen, kinderen en bejaarden, zijn samenge stroomd in drie kampen bij Kassala, ongeveer 50 kilome ter van de Ethiopische grens. In die kampen woonden al vluchtelingen die in de voor gaande jaren naar Soedan wa ren gevlucht, voornamelijk vanwege het krijgsgeweld in Tigre en een andere Ethiopi sche provincie die naar auto nomie streeft, Eritrea. De vluchtelingen hebben vaak afstanden van meer dan 500 kilometer te voet afgelegd door het uiterst onherbergza me terrein. Na de barre tocht staan ze vaak uren in de rij op de winderige hoogvlakte bij de ingang van het vluchtelin genkamp Tokalbad bij Kassa la, wachtend op een onder zoek van een uit een arts en een verpleegster bestaande „medische staf". Deze twee mensen, uitgezonden door de organisatie Medecins sans Frontières (Artsen zonder Grenzen) moeten bepalen welke vluchtelingen er het ergst aan toe zijn en het drin gendst hulp nodig hebben, 's Nachts, wanneer de tempe raturen vaak rond het vries punt schommelen, verblijven de vluchtelingen dikwijls zon der enige beschutting in de buitenlucht. Er is een groot tekort aan tenten. Het UNHCR schat dat bij Kassala de afgelopen weken tussen de 20 en 30 vluchtelingen per dag bezwijken aan ondervoe ding, mazelen, tuberculose en uitdroging. Onder de slachtof fers bevinden zich relatief veel kinderen. De internationale hulporgani saties zijn niet goed voorbe reid op de vluchtelingen stroom uit Tigre, omdat in eerste instantie de vooruit zichten voor de oogst in het westelijk deel van die provin cie redelijk goed waren. West- -Tigre is in normale tijden in staat de hele provincie van voedsel te voorzien. In Oost- -Tigre ligt de oogst tussen de 20 en 40 procent onder de verwachtingen vanwege ge brek aan regen en een wor- menplaag, die de gewassen heeft aangetast. In een poging aan de hongers nood te ontkomen, hebben tal van Tigre'ers, overwegend koptische christenen, hun toe vlucht gezocht in een Afri kaans land waar na drie jaar droogte ook al voedselgebrek heerste. Soedan kampt al drie jaar met onvoldoende regen en mi soogsten. Bovendien woedt er ook nog een oorlog. Ethiopië dankt voor voedselhulp ADDIS ABEBA Ethiopië heeft op nieuwjaardag dank betuigd aan de landen die het land het afgelopen jaar heb ben geholpen met voedsel, medicijnen en andere hulp goederen. Ruim zeven miljoen Ethipoiërs worden na een droogteperiode van drie jaar in de Hoorn van Afrika be dreigd met de hongerdood. Het hoofd van de coördinatie voor de hulpverlening in Ethiopië schat dat het afgelo- SMIDJE VERHOLEN HET GEHEIM VAN DE UYLENBORGH 1) Dit verhaal vangt aan in Ravelijn, een sto koud. klein stadje In een vergeten uithoek van het land. In dat stadje dreef de heer Gozewijn van Uylen een kleine boekhandel, waar bene vens letterkundige werken als stripverhalen ook schoolschriften, kroontjespennen en stuk jes vlakgom verkrijgbaar waren. De heer Goze wijn van Uylen mocht zich ook eigenaar noemen van een stokoude auto, waarvan de geestige In woners van Ravelijn altijd zeiden, dat dit wagen tje nog ouder was dan het stadje zélf. En dit mag een zéér humoristische opmerking ge noemd worden, als men in aanmerking neemt, dat Ravelijn In 1230 was gesticht- Op een goede ochtend nu laadde de heer Van Uylen een grote koffer In zijn auto en sloot de deur van zijn boekwinkeltje af. „Héla, buurman, ga je op reis?" vroeg Kobus Kaas. de melkwin- kelier. „Ik moet naar Rijkhuyzen", antwoordde Gozewijn van Uylen plechtig. „Voor een belang rijk, wetenschappelijk onderzoek. Verder zeg ik niks..." Toen startte hij zijn auto en ging op weg. Uren en uren reed hij langs allerlei landwe gen en tenslotte bereikte hij de provinciale weg, die langs de rand van het Rljkhuyzer Bos leidde. Doch toen begon zijn auto plotseling vreemde kuren te vertonen. Het voertuigje huppelde, sprong, kuchte en hoestte enkele malen, en bleef toen stokstijf staan. „Sakkerloot! Hij doet het niet meer!" sprak Gozewijn, geheel naar waarheid... Slachtoffers giframp eisen snellere hulp van Indiase regering BHOPAL Enkele duizen den slachtoffers van de gi framp in Bhopal hebben giste ren urenlang het verkeer in deze Indiase stad geblokkeerd. Zij protesteerden daarmee te gen de trage financiële hulp van de Indiase regering. De betogers begonnen met hun protestmars bij de fabriek van Union Carbide, waar vori ge maand de giframp ontstond. Vandaaruit trokken zij naar het centrum van Bhopal en legden het verkeer lam. De re geringssteun aan de slachtof fers van de giframp is opge schort. omdat de autoriteiten eerst willen uitzoeken wie er voor hulp in aanmerking komt. Parijs wil gratie voor veroordeelde Vietnamezen PARIJS De Franse pre mier Fabius heeft persoon lijk bij de Vietnamese am bassade in Parijs gepleit voor gratie voor de vijf mannen, die op 18 decem ber in Ho Chi-Min-stad ter dood zijn veroordeeld op beschuldiging van hoog verraad. Fabius heeft zijn brief vo rige week zaterdag aan de Vietnamese ambassade ge stuurd. Twee van de vijf veroordeelde Vietnamzen zouden de Franse nationa liteit bezitten. Vietnam er kent het Franse staatsbur gerschap van de twee ver oordeelden echter niet. Gevangene kaapt vliegtuig NEW YORK Een gevange ne op transport van de Maag deneilanden naar New York; heeft maandag een DC-10 van; American Airlines gekaapt. Hij overmeesterde zijn bewa-, kers, pakte hun geweer af en eiste dat het toestel naar Cuba zou vliegen. In Havanna werd de kaper door de Cubaanse au toriteiten gearresteerd. Na een oponthoud van enkele uren, kon het toestel de vlucht naar New York voortzetten. NONG SAMET Tijdens de jaarwisseling is er in Cambodja weer hevig ge vochten tussen Vietname se troepen en guerrilla strijders. Bij gevechten om Nong Samet, een guerril- labsis aan de Cambod- jaans-Thaise grens, zijn ze ker twee guerrillastrijders omgekomen en raakten er tientallen gewond. De Vietnamezen voerden de zwaarste artillerie aanval sinds zij zes jaar geleden Cambodja binnenvielen. Tijdens de kerstdagen hadden de Vietna mese troepen de basis Nong Samet veroverd. Maar in en kele delen van de basis waren nog guerrillastrijders achterge- De premier van het pro-Viet namese regime in Cambodja, Khan Sy. is op 50-jarige leef tijd overleden aan een hart kwaal. Dit meldde het Cam bodjaanse persbureau maan dag. Het is niet duidelijk waar en wanneer Khan Sy is over/- LONDEN De vrees dat de Verenigde Staten een wereldoorlog zouden ont ketenen was voor Enge land de belangrijkste re den om een eigen water stofbom te ontwikkelen. Dit blijkt uit de notulen van de Britse ministerraad uit 1954, die afgelopen maandag zijn vrijgegeven. Premier Winston Churchill verklaarde in juli 1954 in het kabinet dat Engeland zonder moderne kernwapens zijn in vloed als grote mogendheid niet zou kunnen handhaven. De opbouw van een Britse nu cleaire macht moest verzeke ren dat in Washington geluis terd zou worden naar het Brit se standpunt. Engeland nam zijn eerste kernproef in 1952. Volgens de vrijgegeven notu len achtte het Britse kabinet het „mogelijk dat de ontwik keling van een waterstofbom het risico van een oorlog zou verminderen. Sommigen dach ten dat het grootste risico was dat de VS de wereld in een oorlog zouden storten, hetzij door een verkeerd beoordeel de interventie in Azië, hetzij om een aanval van Rusland voor te zijn". Uit de notulen blijkt verder dat de Britse regering bij ver scheidene gelegenheden nogal wantrouwend stond tegenover de VS. Churchill was er in zijn laatste ambtsjaar vooral op uit om de Britse positie van grote mogendheid te handhaven. Uit de notulen blijkt tevens dat binnen de regering geregeld spanningen ontstonden, omdat Churchill eigenmachtig beslis singen nam zonder zijn colle ga's daarin te kennen. Zo stuurde Churchill in 1954 buiten het ministerie van bui tenlandse zaken om een brief aan de Sovjet-minister van buitenlandse zaken, Molotov. In deze brief verzocht hij om een onderhoud met Molotov. In drie zittingen probeerden de Britse ministers er achter te komen wat hun premier pre cies had ondernomen. Enkele ministers dreigden met aftre den, omdat Churchill volhield dat hij het volste recht had Over het Midden-Oosten ont hullen de notulen, dat Enge land een plan had ontwikkeld om Israël binnen te vallen vanuit het zuiden. Dit plan zou in werking treden als Israël een grote aanval op Jordanië, zou lanceren. Engeland had indertijd een veiligheidsver- drag met Jordanië. (ADVERTENTIE) Keur Koop deelde opnieuw prijzen uit Breda, de heer A.B. van der Haar uit Bergen op Zoom kon aanvankelijk niet geloven dat hij de hoofdprijs had gewon nen in KeurKoop's 1/4 miljoen Prijzentrekking 1984. Maar op 12 december j.l. werd hij in Breda voldoende over tuigd toen KeurKoop-direc- teur Brandt hem 75.000 gulden "handje contantje" overhan digde. "Ik dacht eerst dat iemand een grap met ons wilde uithalen", vertelt een opgetogen mijnheer Van der Haar. Vooral omdat de priis uitgereikt zou worden op onze 9-iange trouwdag. "Maar toen ik de aangetekende brief met de officiële bevestiging ontving, moest ik het wel geloven. En nu ik de koffer met inhoud in handen heb. ben certificaat heb ingestuurd." En25.000 gulden naar Friesland En cp 17 december was het groot feest voor de heer en mevrouw De Ja ger. Zi| waren uit Bergum (Friesland) naar Breda gekomen, omdat zij de Kerst Express Priis van 25.000.- in KeurKoop's Provincie Priistrekking Koop's Pnizentrekkingen. die tot hadden gewonnen. niets verplichten maar waar schitte- "Hoe bestaat het. al iaren doen wi| rende prijzen mee te winnen ziin. mee. omdat wi| tevreden zi|n over de KeurKoop. het snelgroeiende post service en de artikelen, en dan zo'n warenhuis, met meer dan 400 mede- prijs... het is fantastisch", aldus de werkers, die met elkaar ruim 1 miljoen gelukkige winnaar De Jager nadat hi| pakies naar tevreden klanten zenden, de 25 groene briefjes van 1 000 gulden En als straks, tezamen met de aan- uit handen van onze directeur consu- trekkeh|ke Koopgids, de nieuwste mentenzaken Van den Hoek mocht KeurKoop Priizentrekking bij u in de ontvangen. bus valt. geldt meer dan ooit: mee- Meedoen loont doen men,en. het loontl "Jen KEURKOOP om ook in 1985 mee te doen aan Keur- Vu> vriendelijk* PoUurnrnkuU

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1985 | | pagina 6