IÏTïïTI
TAFEL
„Mensen voelen wel wat voor
leuke teksten boven Nederland
Moordenaars van Popieluszko
rekenden op steun superieuren
kerk
wereld
Chili laat priesters en nonnen vrij
CeidócSomont^
Zwaardere straf voor
laffe aanval en
achtervolging
van gewonde man
1
weer
ACHTERGROND
Qeidó&Qowuvnt
VRIJDAG 28 DECEMBER 1984 PAGINA
LEI
Vijf Nederlandse gemeenten in Spanje
Doordat in het midden van de jaren zestig zich veel Indische
Nederlanders aan de Spaanse zuidkust hebben gevestigd, later
gevolgd door anderen, bestaan er in Spanje thans reeds vier
-geïnstitutionaliseerde en door de Spaanse overheid erkende,
Nederlands sprekende, christelijke gemeenten. Dat meldt dr.
C. van Andel in „Woord en Dienst", orgaan voor het hervorm
de gemeenteleven. De meeste gemeenteleden zijn hervormd of
gereformeerd, maar ook rooms-katholieken nemen deel aan dit
„samen-op-weg"-gebeuren. De gemeenten komen samen in
Denia, Benidorm, Torremolinos en Fuengirola. De stichting
van een evangelische gemeente op Mallorca is in voorberei
ding.
Aartsbisschop haalt uit naar Thatcher
De Anglicaanse aartsbisschop dr. Robert Runcie heeft opnieuw
kritiek geuit op het economisch beleid van de Engelse premier
Thatcher. Met een verwijzing naar de mijnstaking wees dr.
Runcie er in zijn kerstpreek op dat sommige gezinnen in Enge
land werden geconfronteerd met onrecht als gevolg van con
flicten over de oorzaken van de economische ontwikkelingen
en door fysiek geweld. „Wat de een schrijnend onrecht vindt
wordt door anderen als een pijnlijke maar noodzakelijke stap
op weg naar genezing gezien. Voor herstel, zo wordt dan ge
zegd, moet de ziekte eerst erger worden. Maar wanneer artsen
van mening verschillen, lijdt de patient juist meer pijn", aldus
Runcie.
Er is geen schepsel zo
klein en nietig of het
houdt u Gods
goedheid voor ogen.
Thomas Kempis
De drie leden van de
Poolse veiligheidspolitie,
die in de Poolse stad To-
run terechtstaan wegens
de moord op priester Po
pieluszko, rekenden op
steun van hogerhand. Zij
gingen ervan uit dat zij
voor hun daad zouden
worden beloond. Dat
heeft de aanklager ver
klaard bij de openingszit
ting van het proces tegen
de verdachten van de
moord op de priester, die
een groot pleitbezorger
was van het verboden
vakverbond Solidariteit.
De rechtszaak tegen in totaal
vier verdachten begon gister
ochtend onder uiterst strenge
veiligheidsmaatregelen. Poli
tie sloot de wegen rond het
rechtsgebouw af en liet
slechts diegenen met een spe
ciaal pasje toe tot de rechts
zaal. Niet meer dan vijf wes
terse journalisten mogen het
proces bijwonen. In totaal
kregen 29 verslaggevers toe
gang tot de rechtszaal.
Tijdens het proces zullen 22
getuigen worden gehoord. Het
vonnis wordt naar verwach
ting uitgesproken op 21 janua
ri. De verdachten hangt een
straf boven het hoofd, die kan
variëren van acht jaar cel tot
de doodstraf.
Drie officieren van de veilig
heidspolitie hebben de moord
bekend. Het zijn de 33-jarige
kapitein Grzegorz Piotrowski,
de 32-jarige luitenant Leszek
Pekala en de 29-jarige luite
nant Waldemar Chmielewski.
Hun chef op het ministerie
van binnenlandse zaken, ko
lonel Adam Pietruszka, wordt
beschuldigd van aanzetten tot
en medeplichtigheid aan de
moord op de aanhanger van
Solidariteit. De twee luite
nants hebben tegenover de
politie verklaard dat hun chef
hen had verteld dat de op
dracht om de priester te ver
moorden „van het hoogste ni
veau" kwam. Piotrowski zou
hen hebben verteld dat de
operatie „topgeheim" was en
dat de moord hun
goede zou komen, aldus de roepsmatige frustratie" had
aanklacht. De hoofdverdach- gehandeld. Volgens hem was
te, Grzegorz Piotrowski, ver- de moord geen politieke pro-
klaarde dat hij in een „toe- vocatie.
Een archieffoto van van de
Poolse priester Jerzy Popie
luszko (rechts), in gezelschap
van Lech Walesa (links) en de
priester Jankowski.
Amerikaanse
„Witte Paters"
niet langer wit
De raad van het provinci-
alaat van de Witte Paters
in de Verenigde Staten
heeft besloten de bena
ming „Witte Pater"
voortaan achterwege te
laten. Daarvoor heeft de
congregatie drie redenen
gegeven: er zit een raciaal
getint vlekje op hun witte
boernoes, het habijt
wordt hoe langer hoe
minder in het openbaar
gedragen en er treden
steeds meer zwarte paters
toe tot deze missie-con-
ïh de Verenigde Staten zal de
congregatie voortaan alleen
nog bekend zijn onder de
naam Missionarissen van
Afrika, zodat de afkorting
achter een naam, W(hite) F(a-
ther), vervalt en wordt ver-,
vangen door M.Afr. Dat heeft'
het hoofd van de congregatie
in de VS, pater John Heigl,
meegedeeld.
De congregatie van de Witte
Paters is in 1868 in Algiers ge
sticht. De latere kardinaal C.
Lavigerie, aartsbisschop van
Algiers, gaf hiertoe de beslis
sende stoot. Het bleek in het
warme Afrika heel praktisch
een wit habijt te dragen, voor
al ook omdat het overeen
komsten had met de kleding
van de plaatselijke bevolking.
Sinds 1948 gingen de paters
de latijnse afkorting van Pa
tres Albi achter hun naam
dragen.
Dit instituut van paters, broe
ders en tegenwoordig ook ge
specialiseerde leken als artsen
en landbouwdeskundigen, die
een contract voor drie jaar
sluiten, heeft als bijzonder
doel de evangelisering van
Afrika. Sinds 1952 bevindt
het moederhuis zich te Rome.
De Nederlandse leden van de
congregatie blijven zich nog
wel „Witte Paters"
PERSONALIA
De bisschop van Rotterdam, mgr. R.
Favente Deo binnen
de katholieke Stichting voor verzor
ging en verpleging in Den Haag;
P.F.G. Van den Bosch tot pastoor
van de parochie H.Engelbewaarders
in Lisse met gelijktijdig eervol ont
slag als pastoor v
i de parochie H.Teresia v
Eervol ontslag
De militaire regering in Chili
heeft de Amerikaanse rooms-
-katholieke priester Dennis
O'Mara gisteravond het land
uitgezet. De priester werd op
een vliegtuig met als eindbe
stemming Miami gezet. In een
afscheidsbrief, die op het
vliegveld voor een menigte
van 100 mensen werd voorge
lezen door een andere pries
ter, Luis Connaughton, zei
O'Mara; „Wees niet boos. Mijn
verplichting aan de waarheid
en het leven eiste van mij een
protest tegen marteling, onge
acht de gevolgen".
Dennis O'Mara werd, evenals
de Ierse priester Liam Houli
han en twee Chileense non
nen, afgelopen zondag gear
resteerd wegens het uitdelen
van anti-regeringspamfletten.
Ook Houlihan en de twee
nonnen zijn gisteren vrijgela
ten. Zij mochten in Chili blij
ven. De vier deelden op Eer
ste Kerstdag voor een kerk
kerstkaarten uit, waarin Chili
een gelukkig nieuwjaar werd
gewenst zonder folteringen.
De 48-jarige uit Chicago af
komstige O'Mara heeft zes
jaar in Chili gewoond en de
afgelopen tijd gewerkt met al
coholici in een arme arbei
dersvoorstad van Santiago.
Zijn uitwijzing zal de toch al
gespannen betrekkingen tus
sen het bewind van generaal
Pinochet en de kerk opnieuw
belasten. De kerk in Chili
speelt een actieve rol in de
verdediging van de mensen
rechten.
Nog geen twee maanden gele
den verbood de regering Ig-
nacio Gutierrez, een van oor
sprong Spaanse priester en
leider van de kerkelijke orga
nisatie voor de mensenrech
ten, naar Chili terug te keren.
Volgens de regering hebben
Gutierrez, O'Mara en andere
priesters deelgenomen aan
politieke activiteiten. Deze
zelfde reden werd vorig jaar
maart ook gegeven voor de
uitwijzing van drie andere
buitenlandse priesters.
Het protest op Eerste Kerst
dag was georganiseerd door
de „Sebastian Acevedo" anti-
-marteling beweging. De be
weging is genoemd naar een
man die zichzelf vorig jaar in
brand stak uit protest tegen
de weigering van de geheime
politie om de verblijfplaats
van zijn vastgehouden kinde
ren te onthullen. Leden van
de beweging, onder wie veel
priesters en lekenhulpen van
de kerk, hebben ter onder
steuning van hun anti-marte
ling campagne verschillende
demonstraties gehouden voor
gebouwen van de geheime po
litie. De regering heeft de
herhaaldelijk geuite beschul
diging dat gevangenen door
de geheime politie worden ge
marteld steeds ontkend.
Pizza met wortel
witlofsalade
vegetarisch
Voor twee personen hebt u
nodig:
pizza- of boterkoekvorm
van 20 cm, zachte boter,
125 g zelfrijzend bakmeel,
halve theelepel zout, €0 g
kwark, half ei, 2 lepels
melk, 2 lepels olie, bloem,
plastic folie, 200 g witte
kool, 1 dunne prei, 100 g
kaas in blokjes, selderij, 2
eieren, 1 dl melk, zout, pe
per, nootmuscaat, 25 g ge
rapte kaas;
2 lepels azijn, zout, peper,
suiker, 1 lepel olie, struik
je witlof, kleine winter
wortel, paar augurken.
Vet de vorm dun in met bo
ter. Meng bakmeel en zout.
Klop het halve ei en de twee
lepels melk door elkaar en
roer dit mengsel met de olie
en kwark door het bakmeel.
Kneed de massa met één
hand tot een, bal. Leg het
deeg op met bloem bestoven i
folie, stuif er iets bloem oven
en rol het uit tót een lap, die
groot genoeg is om de vorm
te bekleden.
Leg het deeg ihet de folie bo
ven in de vortp, haal de folie
weg, snijd overhangende de-
Jen deeg weg en prik de bo
dem een paar keer in.
Kook de fijngesneden kool
en prei in vijf minuten, laat
ze uitlekken en afkoelen.
Meng de groenten met de
kaasblokjes en fijngeknipte
selderij en leg het mengsel
op het deeg. Klop de overige
benodigdheden door elkaar
en schenk deze massa over
het koolmengsel. Bak de piz
za op stand 6 of 225 in 25 mi
nuten gaar. Presenteer het
ker en olie tot een slasausje.
Rasp de geschilde appel grof\
en meng ze direct, anders
wordt ze bruin, door het
sausje. Rasp de wortel ook\
grof. Spoel het witlof schoon,1
snijd het fijn, was het zono
dig nog een keer en schep
het met de wortel door het,
appelmengseltje. Garneer
met de augurk. Maak de sa
lade zo kort mogelijk voor de1
maaltijd klaar, dan heeft u|
het meest aan de vitamine C\
uit appel en groenten.
JEANNE
ACTEUR/PILOOT JAN COCHERET KOMT MET NIEUWE LUCHTRECLAME
AMSTERDAM Met
zijn eerste vlucht op 1 de
cember joeg hij de men
sen de stuipen op het lijf.
Op het Leidseplein in
Amsterdam brak paniek
uit. „De marsmannetjes!"
riep iemand vol ontzet
ting. „Bliep-bliep-bliep",
zag men in de lucht, „we
are coming in peace", ge
volgd door „this is an ifo
(Identified Flying Ob
ject).
Het optreden van de 27-jarige
acteur en freelance piloot Jan
Cocheret in de lucht boven
Amsterdam, Rotterdam, Lei
den en de bollenstreek had
honderden Ufo-meldingen tot
gevolg. Door het ontbreken
van navigatielichten reali
seerden maar weinig mensen
zich dat ze hier te maken had
den met een nieuwe vorm
van luchtreclame; een pri
meur voor Nederland, de
lichtkrant.
Jan Cocheret, die dit reclame
medium naar ons land haalde,
heeft grootse plannen met dit
fenomeen. Hij wil er popcon
certen, avond-sportmanifesta
ties en koopavonden mee op
vrolijken, maar ziet de licht
krant toch vooral als aankon
diging van culturele activitei
ten, filemeldingen en infor
matie over alle mogelijke za
ken. Daarnaast heeft hij ver
gevorderde plannen voor een
luchtballet tijdens luchtshows
en andere massa-bijeenkom
sten.
Cocheret speelde na de to
neelschool in Maastricht als
acteur bij verschillende gezel
schappen, danste in shows als
Toppop en verdiende veel
geld met het organiseren van
tentoonstellingen. Van dit
laatste bekostigde hij vliegles
sen. Op een avondschool be
haalde hij in 1'A jaar tijd al
zijn papieren voor verkeers
vlieger. Op de vraag wat zijn
beroep nou eigenlijk is, acteur
of piloot, antwoordt hij met
een hartgrondig: „Dat vraag
ik me ook wel eens af!" Voor
lopig houdt hij het er op dat
hij twee dagen per week
Jan Cocheret en zijn partner Michiel Kneevel... grootse plannen.
vliegactiviteiten staan er ook
nog plannen op stapel voor
een film en voor een luchtbal
let. Dit laatste is al.in een ver
gevorderd stadium.
Kunstenares Marte Röhling
heeft zich bereid verklaard
het vliegtuigje „pop-art" te
beschilderen, de bekende ca-
beretpianist Jan Huydts com
poneert de muziek voor het
luchtballet en Joke Hoff ver
zorgt de choreografie. Jan
Cocheret zelf zal optreden als
luchtdanser.
Hij zegt er dit van; „Stuntvlie-
gen als voorsteling bij licht
shows interessert me eigenlijk
niet zo. Het lijkt me veel leu
ker om op de grond muziek te
laten horen en in de lucht op
de maat een vlieguigje allerlei
dingen te zien doen, compleet
met rook en zo. Dingen waar-
i kunnen lachen
kunnen huive
ren. Bijvoorbeeld: op de grond
hoor je totaal catastrofale ge-
Ontdekkincstocht
Tussen de bedrijven door belt
hij zich vanuit de oefenruim
tes een slag in de rondte om
„Airplay products" het'
luchtreclamebedrijfje dat hij
samen met zijn vriend Mi
chiel Kneevel runt van de
grond te krijgen. Van de op
brengsten wil hij dan tochten
maken zoals hij vorig jaar
maaktfe: met drie vliegtuigen
een ontdekkingstocht boven
heel Afrika.
Zolang zijn lucht/lichtkrant
echter nog niet massaal wordt
ingeschakeld trekt hij binnen
kort nog .maar even het pilo-
tenpak aan, zet de pet op en
gaat lijndiensten vliegen. Een
uitbreiding op het stuntvlie-
gen en het uitvoeren van
chartervluchten van de afge
lopen twee jaar. Naast al deze
je.'
Mooie dingen
Toen Cocheret in 1982 al zijn
brevetten haalde, vloog hij
een tijdlang als reclamesleper
om ervari/ig op te doen. Om
dezelfde reden vervoerde hij
zakenmensen naar het buiten
land. Maar intussen was hij
geen seconde van plan om dit
werk zijn hele leven te blij
ven doen, alleen om te kun
nen vliegen.
„Het is natuurlijk wel leuk
om met de burgemeester van
Shanghai een sightseeing bo
ven Nederland te maken of
om Lee Towers naar de plaats
waar hij moet optreden te
brengen", aldus de acteur,
„maar zoiets verveelt snel.
Net zoals het niets voor mij is
om alleen als reclame in de
lucht te hangen. Wat mij aan
spreekt in dat vliegen is de
combinatie van keiharde
techniek en in het resultaat
een soort sentimentele roman
tiek. In dat opzicht lijkt het
op toneelspel. Ik kan er ont
zettend van genieten, vooral
op momenten dat ik waanzin
nig mooie dingen zie".
Zijn partner bij „Airplay pro
ducts", Michiel Kneevel had
dezelfde kijk op de dingen en
na een lange speurtocht koch
ten ze samen een vliegtuigje.
„Zo'n piepklein tweepersoons
gebakje", grinnikt Cocheret,
„maar het ding is geschikt
voor de gekste dingen en dat
sprak ons aan". Cocheret
maakte vervolgens in België
kennis met het fenomeen
lichtkrant.
Verbijstering
Daar is het, net als in Ameri
ka en allerlei andere landen,
al heel gebruikelijk dat wie
toevallig 's avonds naar bui
ten kijkt of zijn hondje uitlaat
oog in oog komt te staan met
deze Ufo-achtige verschijning.
Die de aardbewoners met 300
lampjes bestookt met reclame
teksten of andersoortige in
formatie. Dat komt omdat de
lichtkrant van elf bij twee
meter onder de vleugels van
een klein vliegtuig wordt ge
monteerd en via een pons
band goed leesbare lopende
tekst produceert.
Het effect bij een eerste con
frontatie, zo bleek 1 decem
ber in ons land overduidelijk,
is er een van totale verbijste
ring, zodat de aandacht voor
de uitgedragen boodschap
verzekerd is. Cocheret ver
wacht er dan ook veel van.
Vooral omdat hij zich wil toe
spitsen op de actualiteit. Het
project startte in mei. Binnen
een paar weken waren alle
vergunningen binnen, „onze
proefvlucht van 1 december
was een aardige graadmeter
hoe iets dergelijks mensen
'kan overvallen", zegt de pi
loot, „toch hebben we ook
veel enthousiaste reacties ge
had. De mensen voelen wel
wat voor leuke teksten boven
Nederland.
CORRY VIS
Steun voor Brinkman
De meerderheid van de Tweede Kamer staat vierkant acli
ter de aanpak van minister Brinkman van de omroepen di^EID
de reclameregels overtreden. Althans, ze is er voorstandejustig
van dat deze omroepen worden gestraft; ze zet alleen vraagden,
tekens bij de hoogte van de opgelegde boetes. Het eerste ma^nal,
geen verwondering wekken. De Kamer heeft immers zelf dien
wet vastgesteld, die de minister nu uitvoert. Het tweede weien I
want de omroepen zijn lang genoeg gewaarschuwd sluikr^ntpl
clame uit hun programma's te bannen. Ze trokken zich ejjet n
echter vrijwel niets van aan. Logisch, dat de minister uitein>verl
delijk geredeneerd heeft: wie niet horen wil, moet voeleqjjkt i
Hij wist zich daarbij gesterkt door de landsadvocaat, volgenen
wie op de sancties juridisch niets is aan te merken. Het iLeids
daarom jammer, dat de kamermeerderheid er voor terugjruk
schrikt de minister helemaal te volgen. Strikt genomen heef^jnd
dat echter geen enkel gevolg. De minister heeft immers onjk
te blijven, al wacht hjVe h
[loud
itak
HET is overigens ergerniswekkend, dat de omroepen nu dnaar
dagenlang hun zendtijd misbruiken door uiting te geven aaffiee.
een vorm van zelfbeklag, die alle proporties te buiten gaa^acb
Met name de TROS en Veronica maken zich daaraan schulyant
dig. Nu hebben deze omroepen nooit onder stoelen of bankeÊ ini
gestoken, dat zij een groot voorstander zijn van commercial^
sering van ons radio- en televisiebestel. Op zeer goede gronj^J j;
den wil de meerderheid van het parlement daarvan niet ween c
ten. Het wordt tijd, dat deze omroepen zich leren houden aa£uurv
democratisch vastgestelde regels. Wat ons betreft mogen ztiaal
daarbij hun politiek geladen „bedankjes" aan het adres vaflet v
CDA-minister Brinkman achterwege laten. !orm*
|cwaiT
irootl
omwonden gezegd bij zijn t
het verweer van de omroepen af.
jverk
l'oort
L*
Dok
ander
kleim
voere
(Vervolg van de voorpagina)
AMSTERDAM Het hof acht bewezen dat drie van de
jongens, C.J.P. (20), C.P. (21) en F.J.B. (29) Ceesman hebben a
gevallen en zodanig hebben mishandeld dat hij overleed,
vierde jongen J.J.W. (21) kreeg de laatste straf, omdat die n
gens het hof niet aan de aanval zelf heeft deelgenomen, m
wel later aan de achtervolging van de ernstig gewonde man
Het hof vindt niet, zoals de Alkmaarse rechtbank, dat er sprak
was geweest van een vechtpartij, maar van een aanyal
de straffen daarop gebaseerd. Het stelt dat Ceesman is aangeva
len in een steeg bij een café in Egmond, waarbij hij ernst
hoofdletsel opliep. De jongens zijn hem later gevolgd naar C
duinen, waar volgens het hof nog wel een schermutseling hee
plaatsgevonden, maar waarbij geen hoofdletsel meer is toegr
bracht.
„De verdachten hebben de aanval op Ceesman voortgezet doo
hem lafhartig te achtervolgen, hoewel hij er slecht aan toe v
en in deerniswekkende toestand verkeerde", aldus" het hof
zijn arrest tegen de drie zwaarst gestraften.
Het heeft er bij de straffen wel rekening mee gehouden dat d
verdachten nooit eerder zijn veroordeeld en spijt hebben b<
tuigd. „Zij zullen moeten leven met de wetenschap dat de doo
van Ceesman mede aan ieder van hen te wijten is".
Het hof acht niet bewezen dat de vierde jongen aan de aanval
de steeg heeft meegedaan en stelt dat hij dus part noch dee
heeft gehad aan het letsel dat Ceesman noodlottig is gewordei
Wel heeft de jongen deelgenomen aan de „lafhartige achtervo
ging" van de gewonde man.
J°g
r frl
Rustig
DE BILT (KNMI) De ko
mende dagen houden we rus
tig weer. Het hogedrukgebied
boven Rusland breidt zich ver
der over onze omgeving uit.
De luchtstroming blijft mees
tentijds in de hogere luchtla
gen uit het noordoosten. Dit
houdt in dat er vrij weel be
wolking van de Oostzee via
Denemarken en Duitsland
naar ons land getransporteerd
wordt. Uit deze bewolking kan
plaatselijk wat lichte neerslag
vallen, maar de hoeveelheid is
van geen betekenis. De tempe
ratuur is 's nachts een a twee
graden onder nul, overdag en
kele graden daarboven. De
wind blijft zwak tot matig en
waait overwegend uit het
noordoosten.
Langlauf routes
in Oostenrijk tZ
weer uitgezet onz
ges
doo
DEN HAAG In de Alp<^
zijn de skimogelijkheden op d ^ez
hoger gelegen pistes in het a|'s
gemeen goed. De sneeuwkoij n?r
ditie op de lager gelegen pist< die
en in de dalen in het algemee
redelijk. Op diverse plaatse Alc
kunnen afdalingen tot in h< re 1
dal gemaakt worden. Bïjri ^ar
overal zijn de langlaufrout« De;
uitgezet. Vooral in Oostenrij 'an
ligt echter hier en daar na zf r
nauwelijks sneeuw van beti Cu;
kenis in het dal. wei
In de Ardennen, de Eifel
het Sauerland zijn geen winder
tersportmogelijkheden, in dvee
Harz slechts zeer beperkt. ])var
deze gebieden wordt geeen
sneeuwval verwacht.
Een overzicht van de gemidc
delde sneeuwhoogten in cent!v
meters:
reg
(openhagen
SM»*
gar
Verwachting: kans op w(ver
lichte sneeuw. Vorstgrens douc
800 meter. per
Gedetailleerde informatie ov( lan
de sneeuwhoogten in boveftson
staande landen is dag en nachten
verkrijgbaar via de sneeuwlijgro
ANWB/KNMI, telefoon: 071250
264646. ver
