ADM: geen cent
overheidssteun
Beleggers mogen over 1984 niet mopperen
Beursvloer verboden gebied
voor advocaat Zuidinga
MARKTEN
SINDS IK DE KRANT
BEZORG MAG IK
KLEREN KOPEN DIE IK
ZELF LEUK VIND.
7 Beurs van Amsterdam
ECONOMIE
CeidaeSommil
VRIJDAG 28 DECEMBER 1984 PAGI
Omzet luchtvrachtverkeer
boven half miljard gulden
SCHIPHOL De omzet in het uitgaande luchtvrachtverkeer
is in 1984 de grens van de 500 miljoen gulden gepasseerd. Ook
de voor het luchtvrachtverkeer zo belangrijke import heeft
dit jaar. na een aantal jaren van achteruitgang, een duidelijke
opleving te zien gegeven. Verwacht wordt dat de groei zich
ook in 1895 zal voortzetten, zij het niet met die toename van
het afgelopen jaar.
Volgens de Nederlandse Vereniging voor Luchttransport
NVVL waarin 51 luchtvrachtexpediteurs en loodsafhande-
laars op de Nederlandse vliegvelden samenwerken, zal het
succes volgend jaar met name beïnvloed worden door het
capaciteitsprobleem van het internationale luchtvrachtver-
voer. Met name voor de vervoersstromen naar de VS en, in
iets mindere mate, naar het Verre Oosten, is te weinig capaci
teit beschikbaar. Dit ligt aan het veel geringe aanbod van
luchtvracht vanuit de VS en het Verre Oosten aan Europa.
AMSTERDAM De
Amsterdamse advocaat
mr G. Zuidinga die vo
rige week op de aan
deelhoudersvergadering
van het baggerconcern
Boskalis aankondigde
dat hij justitie om het
faillissement van Bos
kalis zou verzoeken op
grond van het algemeen
belang, is de toegang tot
de Amsterdamse effec
tenbeurs ontzegd. Het
beursbestuur heeft zijn
toegangsbewijs inge
trokken, omdat Zuidin
ga behalve advocaat
ook gemachtigd beurs
bediende van het com
missionairshuis Keyser
beurs-
NA ACTIE VOOR BOSKALIS
i Co i
Volgens
woordvoerder is het op
treden van Zuidinga in
zijn hoedanigheid van
advocaat strijdig met
wat van hem zou mo
gen worden verwacht
in zijn hoedanigheid
van beursgemachtigde.
De actie van Zuidinga
in Sliedrecht is volgens
de beurs niet in het be
lang van de beleggers.
Van een beursgemach
tigde mag worden ver
wacht dat hij het belang
beleggers in het oog
houdt, zo meent de
beurs. De onderne
mingsraad van Boskalis
en aandeelhouders we
zen er vorige week op,
dat Zuidinga's actie
vrijwel alle betrokke
nen schade berokkent.
Alleen baisse-speculan
ten (handelaren die spe
culeren op een koersda
ling) zouden ermee ge
baat zijn.
Zuidinga zegt van de
beslissing „niet wakker
van liggen. Ik vind
beursgemachtigde een
prachtig vak, maar ik
was niet van plan het te
worden. Ik heb inmid
dels gekozen voor de
advocatuur", aldus
Zuidinga. Volgens hem
was hij slechts pro for
ma in dienst bij Keyser
en Co omdat dit een
manier was een toe
gangsbewijs voor de
beurs
Steeds minder
faillissementen
DEN HAAG Het aan-
tal faillissementen is in
1984 gedaald met 19 pro
cent ten opzichte van
1983, aldus gegevens van
het CBS. Vanaf 1978 tot
en met 1982 was het aan
tal faillissementen van
jaar op jaar toegenomen.
In 1982 werd het grootste
aantal uitgesproken fail
lissementen waargeno
men sedert het begin van
de Faillissementsstatis
tiek in 1900. In 1983 be
droeg de daling al 11 pro
cent.
6.25-6.90, koeien 1e kw. 7,00-8.10,
2e kw. 6.20-6,60. 3e kw. 5.40-6,10,
worstkoeien 5,10-6.00, schapen
schapen 190-275, I
melk- en kaltkoeien 1e srt 1950-2600.
2e srt 1500-1950. kalfvaarzen 1e srt
1800-2250. 2e srt 1400-1800. guste
zwartbont 190-350. nuka's amerika-
nen 75-150, weldelammeren 180-240.
bokken en geiten 35-100. Overzicht:
60 - rustig - prijsh., gebruiksvee
83 - rustig - prijsh.. jongvee 63 - re-
- vlot - Iets hoger, varkens 153
tig - Iets hoger, bokken en geiten 5 -
rustig - prijsh.. totaal 3129.
EIERMARKTEN BARNEVELD (27-12)
- Elerveiling Eiveba BV Barneveld:
aanvoer 3 787.170 stuks, stemming
matig. Prijzen In gulden per 100
stuks: eieren van 51-52 gram 9,05,
i gulden per 100 stuks: eieren
0,20. 56MB
1-62 gram
10,80-12,30, 66-67 gram 11.85-12.65
Eiermarkt Barneveld: Aanvoer
1 050.000 stuks, stemming vlot. Prij
zen In gulden: eieren van 48-54 gram
10,25-11,65 per 100 stuks. 2.14-2.1f
13,50-13,60 per
2.11-2,03 per kg, scharreleieren
1.00-1,50 per 100 stuks hoger. Wit 64
Trotski en
Stalin op de
Moskouse
planken
MOSKOU Een nieuw
toneelstuk van twee toon
aangevende Russische
schrijvers, Sergej Bon-
dartsjoek en Aleksej
Prjasjnikov, doorbreekt
het taboe dat op een aan
tal figuren uit de geschie
denis van de Sovjetunie
ligt. In het nieuwe stuk
komen onder meer Stalin
en zijn aartsvijand Lev
Trotski op het toneel. De
naam Stalin wordt in de
Sovjet-geschiedschrijving,
waar mogelijk, achterwe
ge gelaten, terwijl Trotski
- naar het lijkt - niet heeft
bestaan.
Het toneelstuk „Vertraging
benadert de dood" werd deze
werk gepubliceerd in het Rus
sische tijdschrift voor het to
neel „Teatr". Het tijdschrift
behandelt de periode die leid
de tot de Oktoberrevolutie van
1917 en vraagt acteurs voor de
rollen van Trotski, Stalin en
andere leidende figuren die la
ter door de dictator zijn „weg
gezuiverd".
'Trotski, een van de revolutio
nairen van het eerste uur.
werd in 1927 door Stalin uit de
communistische partij gezet en
in 1940 in Mexico vermoord.
goud en zilver
De goud- en zilverprljzen van
gistermiddag, tussen haak|es de
vorige prijs. Goud onbewerkt
35.220-35 720 (34.190-34.690).
Bewerkt 37.510 verkoop (36.430
verkoop). Zilver onbewerkt
690-760 (665-735). Bewerkt 800
verkoop (780 verkoop).
DEN HAAG De Am
sterdamse scheepsrepara-
tiewerf ADM (900 werk
nemers) krijgt geen cent
overheidssteun meer. Mi
nister Ruding (economi
sche zaken ad interim)
heeft dat gisteren de
Tweede Kamer meege
deeld.
Het ging om een bedrag van
25 miljoen gulden. In een reac
tie op de beslissing van de mi
nister heeft het ADM-bestuur
gisteravond in een communi
qué verklaard dat de werf„in
contact is met een aantal bij de
werf betrokkenen om andere
vormen van financiering te
bewerkstelligen".
Minister Ruding heeft het ad
vies gevolgd van het college
van Advies voor Herstelfinan
ciering. In dat advies staat dat
ADM. al of niet in verkleinde
vorm, geen reëel perspectief
heeft op continuïteit en aan
vaardbaar rendement, ook niet
wanneer de werf nog over
heidssteun zou krijgen.
Het college stelt zelfs dat de
steunaanvraag alleen in be
handeling is genomen omdat
de werf onlangs een grote or
der heeft verworven (het ver
bouwen en opnieuw uitrusten
van de Peruaanse kruiser Al-
mirante Grau) en omdat het
de laatste grote reparatiewerf
in de Amsterdamse haven is.
Volgens het advies heeft de
100 miljoen gulden overheids
steun die ADM sinds de op
richting heeft ontvangen, niet
bijgedragen tot een rendabele
werf. Bovendien moet voor
1984 worden gerekend op een
verlies dat tenminste drie
maal zo groot is als het bedrijf
in haar prognose van novem
ber 1983 aannam. Het mange-
ment heeft daarvoor geen an
dere verklaring dan dat de
markt zich op een veel lager
niveau stabiliseerde dan ver
wacht, concludeert het college.
Ook de prognose voor 1985 is
volgens het college te optimis
tisch.
Het college concludeert voorts
dat het zakelijk gezien niet
verantwoord is de Peruaanse
order via de ADM voor Neder
land te behouden. Dat is de lo
gische consequentie van het
feit dat ADM een order heeft
aangenomen die haar financië
le kracht te boven gaat, aldus
het advies.
Reacties
De PvdA wil zo snel mogelijk
na het kerstreces van de
Tweede Kamer een gesprek
mische zaken met minister
Van Aardenne over de ADM.
Volgens Van der Hek kan de
Peruaanse order de ADM in
afgeslankte vorm nog jaren
boven water houden.
CDA-woordvoerder Van Iersel
is uiterst somber over de toe
komst van de ADM nu het
College van Advies voor de
Herstelfinanciering zulke ne
gatieve conclusies heeft ge
trokken over de werf. Volgens
hem zullen er heel sterke ar
gumenten moeten worden
aangedragen om nog van het
advies van het college af te
wijken.
De vakbonden vinden het be
sluit van EZ om ADM geen
steun meer te geven onjuist.
De bonden werken aan een
„aanvaardbaar overlevings-
f»lan" voor de werf, dat eigen-
ijk bedoeld was voor het col
lege. „Men heeft daar kenne
lijk gemeend om voor vijftien
januari, wat de termijn was,
advies te moeten geven, zon
der ons te horen. Op z'n
zachtst gezegd een wonderlijke
manier van werken", aldus
bestuurder G. Honing van de
Industriebond FNV.
Koopjesjacht
In Engeland is gisteren de uitverkoop begonnen en dat betekent
voor duizenden mensen schuifelen langs de kraampjes om een
koopje te bemachtigen.
DOLLAR BREEKT RECORDS
AMSTERDAM Ondanks een duidelijk dalende Amerikaanse
rente heeft de dollar gisteren op de Europese wisselmarkten een
aantal oude records gebroken. Ten opzichte van de gulden be
reikte de Amerikaanse munt met 3,55, de hoogste koers in der
tien jaar ten opzichte van de gulden. Dat gebeurde na een stij
ging met drie cent. Ten opzichte van de Zwitserse frank werd
het hoogste punt in zeven jaar genoteerd en ten opzicht van de
yen het hoogste in twee jaar. In Londen bereikte het pond een
absoluut dieptepunt ten opzichte van de dollar.
houden het in deze laatste dagen van
het jaar voor gezien, met als gevolg magere omzetten. De
meeste fondsen kwamen gisteren op de Amsterdamse effec
tenbeurs nauwelijks van hun plaats en in de verschuivingen
die te noteren vielen, was geen lijn te ontdekken. Op de lo
kale markt was Boskalis 1,60 in herstel. Vast was Hollan-
dia Kloos, die/8 klom. Minder goed verging het Bredero,
die 4 achteruit ging. Breevast zakte een tientje. De obliga-
tiemarkt was rustig met weinig veranderingen. Overpein
zingen van de president-directeur van Ned-Lloyd dat het
herstel van de lijnvaart wel eens van tijdelijke aard zou
kunnen zijn, werden duchtig afgestraft met een koersdaling
van/ 6.
AMSTERDAM Beleggers
hebben weer een goed beurs-
jaar achter de rug, al was het
jaar niet zo spectaculair als
1983 toen het algemene koers-
niveau met 53 procent steeg.
Het afgelopen jaar moest de
beleggende wereld met een
stijging van 17,5 procent ge
noegen nemen. En dat was
dan nog het resultaat van ster
ke schommelingen, die ander
maal bewezen dat koerswin
sten en verliezen elkaar on
verwacht kunnen afwisselen.
Beleggers moeten de vinger
aan de beurspols houden en
niet de illusie koesteren dat
aandelenbezit een belegging
voor weduwen en wezen is.
Het jaar startte opzienbarend.
In januari verdrongen de ko
pers elkaar om aandelen te be
machtigen, waardoor het alge
mene koersniveau met 16 pro
cent tot een nieuw hoogtepunt
steeg. Het kon allemaal niet
op. Maar in de eerste week
van februari sloeg het noodlot
toe. Van 3 tot 10 februari ging
de winst van een maand te
loor. Het wordt met een kleine
opleving in de eerste helft van
mei, kabbelen en afglijden, tot
SUSKE EN WISKE AMORIS VAN AMORAS
punt op 24 juli werd
bereikt.' Al met al sedert 1 fe
bruari een teruggang van 18
procent.
Het leed was toen geleden,
langzaam maar zeker kroop
het algemene koerspeil naar
een all time-record van 182,3
op 19 december, wat sedert het
dieptepunt een koerswinst van
24 procent betekende. In de
laatste weken van het jaar is
er na al dat rumoer niet veel
meer gebeurd.
Angst
Waar was die plotselinge val
na 1 februari nu aan te wijten.
De grote boosdoener was Wall
Street, die het Damrak in zijn
kielzog meetrok. De terugslag
bij de grote Amerikaanse
broer was wel heel opvallend.
Het Dow Jones-gemiddelde
voor industrie-aandelen kel
derde van 1200 eind december
1983 via 1160 op 10 februari tot
1087 op 15 juni. De sterke eco
nomische groei in de eerste
helft van het jaar riep in de
Verenigde Staten angst op
voor een stijgende inflatie en
een stijgende rente (de zoge
naamde lange rente steeg in
derdaad van bijna 12 procent
in januari tot bijna 14 procent
in juni). Er was vrees dat het
centrale bankwezen de kre
dietteugels strak zou houden,
waardoor de rente nog verder
zou stijgen. De kooplust voor
aandelen zakte en die voor
obligaties ging omhoog.
In de tweede helft van het jaar
ging het in de VS precies an
dersom, maar de angst bleef.
De economische groei begon
juist tegen tc vallen en er ont
stond onzekerheid en angst dat
dit op een recessie zou uit
draaien en dat de winsten van
de ondernemingen zouden
gaan dalen. Na half juni liep
het Dow Jones-gemiddelde
weliswaar op tot 1200 begin
augustus, maar in de maanden
daarna schommelde het koers
niveau wel sterk (al naar ge
lang pessimisme of optimisme
de boventoon voerden) en aan
het eind van het jaar was het
gemiddelde opnieuw 1200.
Kompas
De invloed van Wall Street op
onze Amsterdamse beurs was
in het tweede halfjaar opval
lend kleiner. Vaker v&art het
Damrak op eigen kompas, va
ker ook gaat het sterk verbe
terde economische klimaat in
ons land een rol spelen.
Het is onbetwistbaar dat we er
een stuk op vooruit zijn ge
gaan. De produktie ging om
hoog, de produktiviteit steeg
door rationalisatie en sanering,
de investeringen liepen op, de
exporten deden het uitstekend
mede door de versterking van
onze concurrentiepositie, wat
weer terug te voeren is op de
loonmatiging. Dankzij het stij
gende overschot op de han
delsbalans was er ook een zeer
groot overschot op de lopende
rekening van de betalingsba
lans, wat een voortdurende
vraag naar guldens uitlokte en
onze valuta sterk hield.
Om het beeld compleet te ma
ken moeten we nog wijzen op
een sterk herstel van de wins
ten, op een matige inflatie (3,5
procent), op een lager finan
cieringstekort van de overheid
en op een dalende rente. Van
eind 1983 tot eind 1984 zakte
het gemiddelde rendement op
staatsobligaties van 8,4 procent
tot 7,2 procent. Het werkloos
heidscijfer bleef met bijna
800.000 onmatig hoog en ook
de consumptie van de gezin
nen mede uiteraard door de
loonmatiging wilde maar
niet stijgen.
De opvallende opleving op
onze aandelenmarkt sedert be
gin augustus is niet alleen aan
de dalende rente te danken,
maar zeer zeker ook aan de
stroom van uitstekende wins
tcijfers die in en na augustus
los komen. En tot slot liet het
buitenland zich niet onbetuigd,
vooral in de week voor de
kerstdagen. De koers-winst-
verhouding is in buitenlandse
ogen namelijk erg laag (gemid
deld is de koers circa zeven
maal zo hoog als de winst) en
goede aandelen verhuizen dan
ook naar het buitenland.
Emissies
Toch was het aan de uitgifte
van nieuwe aandelen nauwe
lijks te merken dat de conjunc
tuur zich in opwaartse richting
beweegt. Op de beurs werd
voor circa anderhalf niüjard
gulden aan nieuwe aandelen
uitgegeven (exclusief beleg
gingsmaatschappijen). Vorig
jaar rekende minister Ruding
voor, dat echt economisch her
stel een maandelijkse uitgifte
van nieuwe aandelen zou ver
eisen in de orde van grootte
van 300 miljoen per maand.
De Amsterdamse beurs is te
leurgesteld dat „het gewenste
peil van circa 3,5 miljard bij
lange na niet is gehaald". Men
wijst erop dat slechts van een
opleving van de emissieactivi
teit op aandelengebied sprake
zal kunnen zijn, wanneer ver
werving en bezit van aandelen
fiscaal aantrekkelijker wordt
gemaakt dan nu. Maatregelen
hiervoor zijn weliswaar aange
kondigd, maar moeten volgens
de beurs met spoed tot uitvoe
ring worden gebracht.
Viel de emissie-activiteit van
aandelen tegen, des te drukker
was het aan het introductie-
front. De fondsenlijst op de pa-
rallelmarkt steeg met dertien
en op de officiële markt ver
schenen twaalf nieuwelingen.
Daarvan waren er drie die
vanaf de parallelmarkt door
stoomden naar de „grote"
beurs: Medicopharma, Bever
en BrinkfMolyn.
Eurobonds
Op 16 april werd op het Dam
rak begonnen met de handel
in Eurobonds. Dit zijn obliga
ties, uitgegeven door een on
derneming of instelling, die
worden overgenomen door
een internationaal syndicaat
en op één of meer kapitaal
markten worden geplaatst. In
gezetenen van verschillende
landen kunnen hierop in
schrijven. Eurobonds komen
voor in verschillende valuta.
Ook de optiebeurs kan terug
kijken op een buitengewoon
druk en vruchtbaar jaar. Vlak
voor de kerstdagen passeerde
de omzet het peil van vijf mil
joen contracten tegen drie en
een half miljoen contracten in
geheel 1983. Ook bij de omzet
ten werden records gebroken.
Was de totale omzet in 1983
125 miljard, in 1984 werd het
ruim 150 miljard. Al met al
mogen de beleggers over het
algemeen dus weer niet mop
peren.
hoofdfondsen
Dordtsche petr 155.30
Kon. £)lle 169.20
Nat. Ned. 248.70
Nedlloyd Gr 154.00
overige aandelen
Slot-
Slot-
27-12
Slot- Slot-
Asd Rubber
Asd Rijt.
27l)oo
258.00
27 LOO
Mljnb. W.
N aarden 48.50 47.00
Nagron 32.00e 32.70
Audet
253.00
88000
Nedap 101.00
Beek" van
z!
440)00
Ned. Springs!. 55000 1640 00
Berkel°P
Blydenst C
Boer Druk
116 80
440.70b
Nijverdal 28°'oo* 284 00
Palembang 79.(X)
Borsumlj W
Brlnk-Molijn eert
277.50
182)50
279,00
13,00
219)50
182)00
PorceL°Fles 102)00e 102.20
Rademakers 248.00b -
Ravast 20.50b
Reeslnk 345.00 345.50
Id cert 1060)00e 1065)00
Rohte Jlsk
Calvé D ceri
ld 6 pet eert
CSM
Ceteco
Clndu-Key
Claimlndo
397.60
2210.00
155,00
205)00
397.60
157,00
205)00
Sanders8'^0 108,00 106)50
Sarakreek 118,50 119.00
Schupperf - 205)00
SmlHnternat. 43)30 43)30
Telegraaf 252.00 253.50
Deli My
63,20
Ubb?nkra 178)00e 183)50
Ver. Glasf. 369.50 372.00
irlks*
252.00
83)30
28)90
Verio cert. 52.20 52.20
Wegener c certo 55,50 55.00
Wessanen c 165.20 165.00
ld 5 pel pr
Gel. Delft c
11
Wolters Samsom 212.00 216.00
Wyers 52.60 52.00
Hagemeijer
'8:8
75)80e
beleggingsfondsen
Holl. Sea Search
237)50
155 00
237)00
16300
r-izxisr- «I:» ™f|
isf£r
52)30
332,00
333)00
Bemco Austr. 67.00 67.00
Bever Belegg. 35.70 35.00
Binn. Belt. VG {55 00* 15500
Kï""
403)00
90,00
404.50
CoLGrowlh 30)20 30.30
33)50
MTS
Goldmines 1265.00 1305.00
K°inaoolskvP
1 sis
128)50
SSL Z:»Y
Macintosh
271)00
277.00
Nww York Ind 1205.00 1215.00
Medicopharma
M)OO
MS
Old Court Dlr 99.50 99.50
Betmij. Rentalent 1106.20 'J®*-®®
Moeara Fn
705.20
Rentotaal NV 25.70 25.70
W^I-4
1835.00
1950.00
Technology F 36.40 36.40
obligaties
Slot-
Slot. Slot-
12.75 Ned. 81-91
136.50
1».»
7.75 id 77-97 101.40 101.40
7.75 Id 77-92 101.70 101.70
12.25 id 81-88
12.00 id 81-91
12.00 Id 81-88
11.75 Id 81-91
108)60
113.20
i;i!
7 50 Id 69-94 100,80 100.80
7.50 Id 72-97 101.50 101.80
1l)50 !d 81-92
11.50 Id 82-92
i|j8
116)60
7)50 Id 7I-88-2 102.10 102)00
7.50 Id 83-90-1 101.20 101.00
10 00 id 82-89-1
104.30 104.30
102!50 102!50
3.25 ld 55-85 98.70 98.7i
buitenlands geld
102.20 102.20
103,90 103.90
Belgische (r. (100)
Port escudo (100)
Canadese dollar
Fr Irank (100)
Zwits frank (100)
Zweedse kroon (100)
Noorse kroon (100)
Deense kroon (100)
Oostenr. sch. (100)
Spaanse peseta (100)
Gr. drachme (100)
J.Slav. Dinar (100)
beurs van New York
Dupont Ni
United Technotog
