]DA geeft voorwaardelijl
,Toen licht*" voor minister
Ook fractiespecialisten lazen pas in
RSV-rapport over geheime afspraak
Wintersporters
hebben nog kansje
op witte Kerst
MAKELAAR MAG ABP-MILJOENEN HOUDEN
Wet
mogelijk
aangepast
na leegloop
gezinszorg
Leden RSV-commissie
teleurgesteld en tevreden
NNENLAND
CaidMOowiant
DONDERDAG 20 DECEMBER 1984PAGINA 13
iwetendheid over vlam
de pan „rampzalig"
STERDAM Ruim de helft van de
erlandse huisgezinnen handelt „op
rampzalige manier" verkeerd als
rlarn in de pan slaat waardoor de
op een ernstig ongeluk sterk stijgt,
dijkt uit een onderzoek dat voor de
jnale Preventie Aktie is gehouden
er 500 huishoudens.
nEVEhts 49 procent van de mensen han-
juist door een deksel op de pan de
liven en/of het gas uit te draaien.
STAN l
rest doet volstrekt verkeerde din-
als de pan het raam uitgooien of
:n zetten, met water blussen, en
loek over de pan leggen of weet
maal niet wat te doen.
Vooralsnog maar
twee kerncentrales
DEN HAAG Het kabinet moet in
principe besluiten tot de bouw van
twee kerncentrales van ieder 1000
megawatt. De mogelijkheid van een
derde en eventueel vierde centrale
wordt opengehouden. Begin 1986 kan
een definitief besluit genomen wor
den, als de inspraakprocedures (PKB)
achter de rug zijn. Hierover hebben
de ministers Winsemius (VROM) en
Van Aardenne (Economische Zaken)
dinsdag overeenstemming bereikt, zo
melden welingelichte kringen in po
litiek Den Haag. Het kabinet kon vo
rige week nog geen principebesluit
over de kerncentrales nemen, omdat
Winsemius en Van Aardenne nog
met elkaar in de clinch lagen.
Toch uitkering
voor vrijwilligers
in Nicaragua
TILBURG De acht Tilburgers met een
uitkering, die eind vorige maand met nog
negen anderen voor zeven weken naar Ni
caragua vertrokken om daar te gaan helpen
bij de bouw van een kleuterschool, krijgen
van de gemeente Tilburg alsnog een week
gederfde uitkering uitbetaald. Burgemees
ter en wethouders van Tilburg besloten
daartoe gisteren naar aanleiding van een
verzoek van de Stichting Samenwerking
Tilburg-Nicaragua, die de reis heeft georga
niseerd. Het college motiveert het besluit
door te verwijzen naar „eerdere verwach
tingen" die de sociale dienst van Tilburg bij
de leden van de bouwploeg heeft gewekt.
Heroïneverstrekking
Amsterdam verboden
AMSTERDAM De regering wil niet dat
er in Amsterdam een proef wordt opgezet
met het gratis verstrekken van heroïne aan
een beperkt aantal verslaafden. Een derge
lijk experiment kan een ongewenste mag
neetfunctie hebben op verslaafden in bin
nen- en buitenland. Dit heeft de staatsse
cretaris Van der Reijden van Volksgezond
heid gisteren meegedeeld aan een delegatie
van het Amsterdamse gemeentebestuur. De
staatssecretaris heeft Amsterdam voorge
steld om ernstig verslaafden die dringend
hulp nodig hebben gebruik te laten maken
van het morfineproject, dat vorig jaar met
steun van de regering is gestart. Van de
maximale capaciteit van 60 plaatsen die dit
project heeft is tot dusverre slechts de helft
benut, aldus een woordvoerder van WVC.
Mr. Willem
Röll overleden
DEN HAAG Op
81-jarige leeftijd is
gisteren jhr. mr. Wil
lem Frederik Röll
overleden, oud-direc
teur van het Kabinet
der koningin. Röll, te
vens Kamerheer en
Jagermeester hono
rair van de koningin,
was Commandeur in
de orde van Oranje
Nassau en Rider in de
orde van de Neder
landse Leeuw. De be
grafenis zal maandag
24 december in stilte
plaatsvinden.
DEN HAAG Voor de meer dan 100.000 Nederlanders die
de komende dagen met auto. bus. trein en vliegtuig naar de
Alpenlanden vertrekken, is er enige hoop op een bescheiden
witte Kerst In Oostenrijk (Tirol) heeft het gisternacht boven
de 1000 meter urenlang gestaag gesneeuwd. In de lager gele*
gen gebieden regende het.
Als het weer van gisteren
doorzet, zal er in de Oosten
rijkse wintersportplaatsen en
op de hellingen boven de 1400
meter waarschijnlijk wel een
pak sneeuw komen te liggen.
Maar of het voldoende zal zijn
om te skiën of te langlaufen,
valt te betwijfelen Alleen op
de hogergelegen hellingen en
op de gletsjers is vooralsnog
goede wintersport mogelijk. In
Zwitserland en Frankrijk zijn
de omstandigheden zo moge
lijk nog slechter. Slechts 29
van de 130 Zwitserse skicentra
zijn geopend. Alleen boven de
2000 meter ligt er voldoende
sneeuw. In Frankrijk blijven
talrijke ook zeer hoge
skipistes gesloten bij gebrek
aan sneeuw. Hetzelfde verhaal
geldt in grote lijnen voor de
wintersportplaatsen in Italië.
Volgens de weerprofeten van
het KNMI doen de computer-
voorspellingen voor de ko
mende dagen weinig goeds
verwachten voor de winter
sporters. De vooruitzichten
zijn. dat er de komende dagen
in de Alpen nog wel wat neer
slag zal vallen, maar niet de
pakken sneeuw die nodig zijn
om de skiërs een echte witte
Kerst te bezorgen. In de dich
terbij gelegen wintersportge
bieden (Ardennen. Eifel, Sau-
erland en de Harz) is helemaal
geen wintersport mogelijk, al
viel er gistermiddag in Lu
xemburg bij een temperatuur
van één graad onder nul een
beetje sneeuw.
DEN HAAG Als blijkt,
dat huisvrouwen die als
bijverdienste werken in
het huishouden van be
jaarden en gezinnen die
verzorging nodig hebben,
in het komend jaar mas
saal hun baan opzeggen
wegens de tweeverdie
nersbelasting, zal staatsse
cretaris Koning (Finan
ciën) daarvoor met spoed
een oplossing zoeken.
Die toezegging deed de staats
secretaris in het staartje van
het debat over het tweeverdie
nerswetsontwerp, dat het gis
teren. zoals verwacht werd, in
de senaat haalde, met tegen
stem van PvdA. D'66. PSP.
CPN. GPV. RPF en SGP
Het probleem met de bijver
diensten van de part-time ge-
zins- en bejaardenverzorgsters,
is in het nieuwe tweeverdie
nersstelsel dat van alles wat zij
beneden de zeven mille per
jaar aan inkomsten ontvangen
veel belasting moet worden
betaald; het tarief van de
hoogste belastingschijf waarin
hun echtgenoot valt. Netto zou
er per uur volgens de Raad
voor de Gezinsverzorging
slechts enkele guldens over
blijven.
Daar staat wel tegenover dat
alles wat de vrouw minder
dan zeven mille verdient per
jaa? bij de man wordt bijgeteld
als onbelastbare belastingvrije
voet.
Het gevolg van de maatregel is
dat de bereidheid van vrou
wen in deeltijd te werken bij
instellingen voor gezinszorging
en bejaardenhulp duidelijk af
neemt. Deze week zijn bij de
instellingen al honderden ont
slagaanvragen binnengeko
men. Verwacht wordt dat dit
aantal tegen het einde van
deze maand nog aanzienlijk
zal toenemen Er werken in
totaal 110 000 vrouwen op
deeltijdcontracten in de ge
zinsverzorging.
I HEMELS
aar bli>
gbantf
)ackup
0-9111
Minister Rietkerk ziet geen aanleiding voor maatregelen
Zadelhoff voor zijn bemidde
ling heeft ontvangen, geheel
of gedeeltelijk terug te vorde
ren. Rietkerk heeft dit giste
ren geantwoord op schriftelij
ke vragen van de PvdA-ka-
merleden Kombrink en Al
ders.
Aanleiding tot de vragen was
een rapport dat de Centrale
Accountantsdienst (CAD) van
het ministerie van financiën
in 1983 heeft opgesteld over de
„transactie van de eeuw" Pas
enige weken geleden kwam
dat via het weekblad Nieuwe
Revu in de openbaarheid In
het rapport werden zeer kriti
sche noten gekraakt over de
uit 1983 daterende mammoet-
-transactie. waarbij het ABP
voor 700 miljoen gulden aan
onroerend goed overnam van
de noodlijdende Fnesch Gro
ningse Hypotheekbank Hoog
Catharnne. waarvoor het ABP
425 miljoen gulden betaalde,
maakte deel uit van die aan
koop, evenals het winkelcen
trum Presikhaaf in Arnhem
De aanmerkingen van de
CAD golden onder meer de rol
van Van Zadelhoff. die bij de
transactie als makelaar en te
vens als taxateur fungeerde.
Volgens de CAD heeft Van
Zadelhoff voor Hoog Catharij-
ne een prijs bedongen die 30
miljoen te hoog ligt en voor
het winkelcentrum Presikhaaf
7 miljoen te veel. Bovendien
heeft hij een aantal belangrij
ke rapporten aangaande taxa
tie. contróle en staat van on
derhoud van de onroerend-
f'ocd-objecten achterwege ge-
aten.
BIJ U
DEN HAAG Minister Riet
kerk heeft „geen reden" om
aan te nemen dat drs. Cor van
Zadelhoff zijn taak als make
laar bij de verkoop van het
winkelcentrum Hoog Catharij-
ne aan het Algemeen Burger
lijk Pensioenfonds (ABP) niet
naar behoren heeft uitgevoerd.
Hij ziet dan ook geen aanlei
ding om het honorarium van
zeven miljoen'gulden, dat Van
ervolg van de voorpagina)
N HAAG Ook in de
A-fractie overheerste
vankelijk de mening
Van Aardenne niet
ger aanvaardbaar zou
Veel christen-demo
ten vonden de verkla-
g, die de minister dins-
had afgelegd, „te ma-
Zij meenden dat hij
onrechte geen excuses
gemaakt en dat hij
„goede bedoelingen"
>1980 niet had aange-
ïdaar dat fractieleider De
es in eerste instantie met
zeer kritisch verhaal
am, waarin ook enige „in-
ngende vragen" werden ge
ld. De minister moest maar
iral maar eens duidelijk
ken. waarom de Tweede
zich alleen maar „on-
fcgeinformeerd" en niet
■id" behoefte te voelen.
|Welde De Vries vast dat
Aardenne, in het licht
(nèe in februari en maart
gte houden debatten over
f ÜSV-zaak, hooguit een
ivaardelijk groen licht
Jde CDA-fractie" zou krij-
leider Nijpels daarente-
stelde zich, „namens alle
Afileden" van zijn fractie,
JAM|kant op achter zijn partij-
"-jt Van Aardenne. „Wat
reft is de vertrouwens-
tussen Kamer en minis-
it aangetast". Hoe plezie-
it voor Van Aardenne op
»k was, hij kwam er toch
in een lastig pakket.
>®u daardoor werd het hem
«gelijk nog wat dieper
ir het stof te gaan, aan welk
langen van het CDA hijzelf
tegemoet wilde komen,
iels verbood hem dat ech-
uitdrukkelijk. „Wij gooien
ego niet te grabbel. Als dat
CDA niet aanstaat, moeten
lat maar zeggen. Dan zul-
we eens zien wat de kiezer
Jrvan vindt", riep Albert
'O73 Evenhuis. vice-voorzitter
de VVD-fractie, gister-
taP nd dreigend in de wandel-
ignaagen.
udnes Lv,
gevolg was dat Van Aar-
ne „een aantal malen", zo-
lij z ^ater ze'' z*)n sPeec^
0 moeten herschrijven. Zo
im het dat de Kamer uit-
lelijk vijf uur en 35 minu-
moest wachten eer de
„f-premier aan z0n ant"
begon. Een onvermijde-
ïMteit daarvan was dat de
1ste geruchten de ronde be
nen te doen, bijvoorbeeld
Aardenne ervan te weer
den zijn ontslag aan te bie-
eurstelling
uiteindelijke betoog van
I ninister vormde voor velen
I l ook een bittere teleurstel-
I li „Hebben we daar al die
I Jfop moeten wachten?" riep
E If-woordvoerder Nypels uit.
hartekreet sloeg erop, dat
Aardenne heel omstandig
historisch overzicht begon
even van de gebeurtenis
die hem er uiteindelijk op
pril 1980 toe gebracht had-
de Tweede Kamer ver-
rde inlichtingen te geven.
iT voor de minister was dit
degelijk van essentieel be-
gevim omda hij alleen op die
[>orkei iier het CDA duidelijk kon
749 ten- dQt hij niet de opzet
gehad de Kamer „op het
leerde spoor" te zetten,
hij had alleen de schuld-
JO™ rs van RSV onkundig wil-
Fr 'aten van het feit dat de
Twee hoofdrolspelers in het debat; RSV-commissievoorzitter Van
Dijk en zijn fractievoorzitter De Vries, voortdurend naast elkaar
in de kamerbankjes.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG „De parlementaire enquête RSV komt
hierdoor zeker minder goed uit de verf", zo reageert
Marcel van Dam, eerste vice-voorzitter van de RSV-en-
quêtecommissie op de afloop van het kamerdebat over
de rol van minister Van Aardenne.
Hij toonde zich hevig teleurgesteld. „Nu is gebleken dat je als
enquêtecommissie kunt vaststellen wat je wil, maar dat zoiets op
zich niets zegt. Wij constateerden dat het handelen van een mi
nister misleidend en onaanvaardbaar was geweest, waardoor het
uitgesloten had moeten zijn dat hij kon blijven. Deze conclusies
zijn nu ondergeschikt gemaakt aan politieke belangen. Het is
buitengewoon treurig", aldus de PvdA'er.
Commissievoorzitter Van Dijk (CDA) was echter een andere
mening toegedaan. „De enquêtecommissie heeft nooit een poli
tieke lading willen geven aan haar uitspraken over minister
Van Aardenne. De motie van de heer Den Uyl deed dat wel.
Dat was een motie van afkeuring. Wij houden vast aan de con
clusies van de parlementaire enquêtecommissie, maar waar het
de politieke gevolgen betreft die daaraan verbonden moeten
worden, lopen onze meningen uiteen".
Volgens Van Dijk was er geen sprake van dat het werk van de
enquêtecommissie, zoals Van Dam had betoogd, onderuit was ge
haald door de meerderheid van de Kamer. „Onze conclusies zijn
overgenomen. Bovendien heeft de minister erkend dat hij niet
juist heeft gehandeld en gezegd dat het nooit meer zal gebeuren.
Dat is een rijke vrucht".
Het zat minister Van Aardenne
niet lekker dat hij tot de laatste
termijn moest wachten tot hij
van het CDA een „voorlopig
groen licht" kreeg.
staat alle verliezen op de grote
scheepsbouw voor haar reke
ning zou nemen. Tussen neus
en lippen mompelde de minis
ter nog wat excuses, zodat de
christen-democraten ook op
dat punt nog enigszins aan
hun trekken kwamen.
Voor CDA-voorman Bert de
Vries bleek het allemaal ruim
schoots voldoende. „Wij wil
den de minister een faire kans
gegeven. Welnu, die heeft hij
gegrepen". Volgens De Vries
was zijn fractie er nu unaniem
van overtuigd dat de minister
in 1980 goede bedoelingen had
gehad. Ook toonde hij zich te
vreden over de „volmondige
erkenning" van gemaakte fou
ten en over de „royale toezeg
gingen" dat de minister zoiets
nooit meer zou doen.
Helemaal unaniem was het
CDA overigens niet. Toen het
op stemmen aankwam, bleken
Joep de Boer en Sytze Faber,
die zich 's ochtends in de frac
tie (zeer) kritisch over Van
Aardenne hadden uitgelaten,
de vergadering te hebben ver
laten. Dat kwam uit, doordat
er hoofdelijke stemming was
gevraagd. VVD-leider Nijpels
wilde op deze manier nog eens
goed duidelijk maken, dat de
CDA-fractie tégen moties van
wantrouwen zou stemmen. „In
onze visie kan dit maar één
ding betekenen, namelijk dat
de meerderheid in deze Ka
mer het vèrtrouwen uitspreekt
in deze minister", aldus Nij
pels.
(Van onze parlementaire
redactie)
DEN HAAG Veel
Tweede-Kamerleden wis
ten tot voor kort niets
over de in het geheim
door minister Van Aar
denne (Economische Za
ken) op 23 april 1980 met
RSV gemaakte afspraak
over het „afdekken" van
de verliezen op de grote
scheepsbouw en de off
shore. Zij zijn daar pas
achter gekomen na het
uitkomen van het eind
rapport van de parlemen
taire enquêtecommissie
RSV.
De conclusie dat de Kamer
van die afspraak, waarover
Van Aardenne de Kamer
„misleidend" informeerde, had
kunnen weten, is niet juist. Dit
zegt drs. Arie van der Hek,
RSV-speeialist van de PvdA-
fractie. Hij is tot die slotsom
gekomen aan de hand van zijn
eigen ervaringen in de betrok
ken jaren. Volgens hem geldt
dit ook voor de woordvoerders
van andere fracties.
Het RSV-rapport vermeldt dat
Van Aardenne de Tweede Ka
mer op 24 april liet weten dat
hij de ROS-verliezen voor
RSV tot 280 miljoen gulden
zou afdekken. Zouden die ver
liezen hoger worden dan 330
miljoen (50 miljoen zou RSV
zelf betalen, red.), dan zou er
weer gepraat worden. Een dag
eerder had Van Aardenne
echter een geheime overeen
komst met RSV gesloten. Die
luidde dat de verliezen tussen
330 en 400 miljoen voor de
helft door de overheid gedra
gen zouden worden en nog ho
gere verliezen voor 80 procent.
Dat leidde uiteindelijk tot de
beschuldiging van de enquête
commissie, dat minister Van
Aardenne de Tweede Kamer
„ronduit" had „misleid", het
geen als „onaanvaardbaar"
werd gekwalificeerd.
Maar volgens de commissie
en de fractieleiders van CDA
en VVD zeiden het haar giste
ren na had de Kamer allang
van die afspraak door drie
bronnen op de hoogte kunnen
zijn. Maar volgens Van der
Hek is dat niet zo. Een desbe
treffend artikel in het Finan
cieel Dagblad ging wel over
RSV maar bevatte slechts vier
regels over een geheime over
eenkomst, zonder nadere de
tails. In een overleg van de
kamercommissie met Terlouw
werden ook geen echte bijzon
derheden over de zaak gege
ven. Terlouw meldde een en
ander ook niet, toen hij de Ka
mer in een brief van 7 april
1982 op de hoogte stelde van
nieuwe steun aan RSV. De mi
nister zei alleen dat de af
spraak ertoe zou leiden, dat de
staat niet 280 maar 624 miljoen
gulden, kwijt zou zijn.
Niet misleid
Minister Van Aardenne ont
kent overigens dat hij de
Tweede Kamer bewust „op het
verkeerde been" heeft gezet.
Van Aardenne meende dat
gisteren te kunnen bewijzen
door een uitvoerige schets te
geven van de omstandigheden
bijna vijf jaar geleden. Volgens
hem was het allemaal begon
nen met het verlangen van de
Tweede Kamer, dat de grote
scheepsbouw zou worden ge
red. Daarom had het kabinet
besloten een „staatswerf" op te
richten, de Rotterdamse Off
shore en Scheepsbouwcombi-
natie (ROS), aldus Van Aar
denne. Maar toen de kosten
van de ROS hoger dan de voor
dat doel uitgetrokken 250 mil
joen gulden dreigden uit te
vallen, was het kabinet van
standpunt veranderd. De ROS
zou toch niet worden opge
richt. wat neerkwam op slui
ting van met name de VDSM-
werf in Rozenburg. Dat besluit
viel op 3 april en de Kamer
werd op 15 april schrifteljk op
de hoogte gesteld. In de brief
van minister Van Aardenne
stond dat de sluiting van de
ROS 275 a 285 miljoen zou
kosten.
Na een interruptie van de
CDA'er Van Dijk (tevens
voorzitter van RSV-enquête-
commissie) erkende Van Aar
denne dat zich ook toen al een
risico had afgetekend dat de
sluiting honderden miljoenen
meer zou kosten. „Maar ik
achtte dat risico klein en te
vergelijken met de kans dat
eens in de tienduizend jaar de
dijken doorbreken en er een
groot aantal slachtoffers valt.
Naar nu is gebleken was dat
ten onrechte, maar ik had dat
nu eenmaal zo ingeschat", al
dus Van Aardenne.
Geen ROS
De Kamer had aanvankelijk
geweigerd akkoord te gaan
met sluiting van de grote
scheepsbouw en offshore en
nam op 16 april 1980 een motie
van de CDA'er Van Houwe-
lingen aan dat de ROS er toch
moest komen. Van Aardenne
weigerde dit en het kabinet
schaarde zich twee dagen later
achter hem. Op 24 april ver
scheen de minister weer in de
Kamer om over het kabinets
besluit te debatteren. „Er was
toen veel kritiek op de rege
ring. maar het besluit de ROS
niet op te richten werd niet
aangevochten", aldus Van
Aardenne. „De kosten van
sluiting werden daarin niet be
sproken". Dat gebeurde pas in
tweede termijn, toen VVD'er
Jacobse informeerde naar de
kosten voor RSV van het af
maken van ROS-orders. „Ik
gaf toen een onjuist antwoord.
Ik betreur dat. Ik had moeten
zeggen; op die vraag kan ik
geen antwoord geven. Wel
licht kunnen we dat eens ver
trouwelijk bespreken", aldus
Van Aardenne.
De minister bestreed de ziens
wijze van PvdA-leider Den
Uyl, dat de bewuste informatie
voor de Kamer wel van groot
belang was geweest, omdat zij
alleen op die manier had kun
nen beoordelen of de motie-
Van Houwelingen terecht niet
was uitgevoerd. „Als dat zo'n
kardinale vraag was geweest,
hadden alle woordvoerders in
eerste termijn dat punt wel op
gebracht".