liTiül TAFEL Gelijke behandeling homofielen slechts in schijn uitvoerbaar Kabinet beraadt zich over grondrechten kerk wereld Vaticaan gispt religieuzen vanwege abortusstandpunt Kerstmis op verkeerde dag en te laat99 Bezoek paus aan Engeland kostte 28 miljoen gulden £eidóc Spanning van de lucht •ACHTERGROND CeicUeSoora/nt WOENSDAG 19 DECEMBER 1984 PAGI1 Vaticaans congres over ruimtewapens Van 21 tot 25 januari 1985 vindt in het Vaticaan een congres plaats over militair gebruik van de ruimte en de problematiek van ruimtewapens. Dat heeft prof. Canuto van de pauselijke academie van wetenschappen meegedeeld in New York waar hij secretaris-generaal Perez de Cuellar een verslag overhan digde van een congres van de academie: „Gevolgen van onder zoek van de wereldruimte voor de mensheid". De academie doet daarbij een beroep op de VN alles in het werk te stellen om ontwikkeling en gebruik van ruimtewapens te verhinde ren. De academie is voorstander van intensief gebruik van sa tellieten en ruimtestations voor culturele uitwisseling tussen de volken en staten. Ontslag voor rabbijn Rodrigues Pereira De raad van de Nederlands-Israëlietische hoofdsynagoge in Amsterdam heeft maandag besloten de arbeidsovereenkomst met rabbijn Hans Rodrigues Pereira te ontbinden. De raad be paalde, dat dit besluit „op zo prettig mogelijke manier" moet worden uitgevoerd. Rabbijn Pereira is sinds 10 december ge schorst. Het besluit van de raad, het hoogste bestuursorgaan van de hoofdsynagoge, is een gevolg van de privéproblemen, waarmee rabbijn Rodrigues Pereira te kampen heeft. Hij is sinds 1964 voor drie dagen als rabbijn aan de joodse gemeente van Amsterdam verbonden. Daarnaast is hij leraar aan het Maimonides-lyceum in de hoofdstad. Beter is een handvol rust dan beide vuisten vol zwoegen en najagen van wind. Salomo (Van onze correspondent Cees Manders) De Paus treedt hard op tegen de „dissidenten" in de kerkelijke gelederen. Nu heeft het Vaticaan een groep van twintig Amerikaanse religieuzen op de korrel genomen, omdat zij het gewaagd hebben te tornen aan de kerkelijke leer inzake abortus. De religieuzen zetten in okto ber (toen abortus een strijd punt was in de Amerikaanse verkiezingscampagne) in de New York Times een adver tentie. Daarin verklaarden zij dat de pauselijke veroorde ling van abortus niet „de eni ge wettelijke katholieke leer" op dit punt was. Als de Ame rikaanse maatschappij dat dacht, dan vergiste zij zich, aldus de religieuzen in de New York Times. Het Vaticaan is hier erg boos over geworden. De congrega tie van de religieuzen (het Vaticaanse departement waaronder alle religieuze or des in de wereld ressorteren) heeft daarop de algemene oversten van de ordes en congregaties waartoe de „dis sidente" religieuzen behoren, een vlammende brief ge schreven. De oversten moe ten van het Vaticaan van de betrokken religieuzen eisen dat zij hun verklaringen in trekken. Zijn ze daartoe niet bereid, dan zullen zij uit de orde of congregatie moeten worden gezet. „Een noodza kelijke stap, hoeveel pijn die ook doet", aldus het Vati caan. Het Vaticaan herhaalt in de brief nog eens dat er maar één doctrine met betrekking tot abortus bestaat, en die luidt dat abortus een „afzich telijke misdaad" is. Deze leer is niet voor tweeërlei uitleg vatbaar. Het Vaticaan wijst op het kerkelijk wetboek, dat abortus straft als een misdaad tegen het leven. „Ieder die een abortus bewerkstelligt wordt automatisch getroffen door ex- communicatie". De geboorte van Christus wordt op de verkeerde dag en ze ven jaar na datum gevierd. zegt een Britse sterrekundige die zich met de bij belse Ster van Beth lehem van een klei ne 2000 jaar geleden heeft beziggehouden. Het geheimzinnige grote licht dat de drie "wijzen uit het oosten" naar de plek van Christus' geboor te leidde, werd ver oorzaakt door een sa menkomen van Sa- turnus en Jupiter, al dus dr. Percy Sey mour in het dagblad The Times. Dit gebeurde op 15 september in het jaar zeven vóór onze jaar telling, zegt hij. Een middeleeuwse kalen der liet het Anno Do- mini-tijdperk op een verkeerd tijdstip be ginnen. Dr. Seymour kwam tot zijn bevindingen in een planetarium in Plymouth. Hij maakte gebruik van bekende gegevens over de bewegingen van planeten en computerwerk van de Britse deskundige dr. David Hughes, een autoriteit inzake het mysterie van de Ster van Bethlehem. Dr. Seymour zegt dat op het scherm van het planetarium een grote ster verscheen, die de theorie van dr. Hughes' van de 15e september bevestig de. „Er is niets anders aan de nachtelijke hemel rond de jaren van de geboorte van Christus dat de ster kan verklarenal dus Seymour. „In feite is er sprake van een samenkomen van de planeten Sa- turnus en Jupiter aan de nachtelijke hemel in het sterren beeld Pisces. Een sa- menstand van plane ten als deze gebeurt maar ongeveer één keer in de 179 jaar. Dit is vrijwel zeker het astronomische gebeuren dat met de geboorte van Chris tus samenviel". EKD wil actie tegen apartheid De 27 miljoen leden tellende Evangelische Kerk in Duits land (EKD) zal bij de West- duitse regering actie onder nemen om te bewerkstelligen dat 6.000 zwarte werknemers in Zuid-Afrika weer in dienst worden genomen. Dit heeft de raad (moderamen) van de EKD gisteren beslo ten. De arbeiders werden vo rige maand na een waarschu wingsstaking ontslagen door de Sasol chemische industrie bij Johannesburg. Ze werden gearresteerd en tegen hun wil naar de thuislanden ge deporteerd. Ondanks protes ten uit binnen- en buitenland is de Zuidafrikaanse regering niet op haar besluit terugge komen. De EKD-raad had in september de gedwongen verhuizingen naar de thuis landen veroordeeld. De sta kingen begin oktober waren het gevolg van forse huur verhogingen in de zwarte woonwijken, aldus de EKD. De paus had tijdens zijn bezoek in Engeland ook een onderhoud met het hoofd van de Engelse staatskerk, koningin Elizabeth. (Van onze correspondent Roger Simons) Het pauselijke bezoek aan Groot-Brittannië in de zomer van 1982 heeft bijna 7 mil joen pond (28 miljoen gulden) gekost. Dit blijkt uit de giste ren gepubliceerde boekhou ding van Papal Visits Ltd.; de maatschappij die speciaal voor dit bezoek opgericht werd. De rooms-katholieke kerk van Engeland, Wales en Schotland, collecteerde het grootste deel van de kosten bijeen in de parochies. De zo geheten pauselijke souveniers brachten maar 250.000 pond 1 miljoen) op. De kerk had op vier maal zoveel gere kend. De totale kosten van het pau selijke bezoek lagen weinig hoger dan een raming van 1981. „Dat was een meeval ler", zegt mgr.Ralph Brown, die alles organiseerde, nu. Het eriige wat momenteel overblijft, is een van de vier zogeheten „pausmobiels", de gepantserde voertuigen, die door British Leyland speciaal gebouwd werden voor het transport van de paus op gro te bijeenkomsten in de open lucht. Er bestaan plannen om van deze ene „popemobile" een mobiele operatiekamer te maken. Na zijn bezoek aan Groot- Brittannië heeft de paus een van de vier popemobiles ca deau gekregen. De overige twee werden naar British Leyland teruggestuurd en door de fabrikant gedemon teerd. Tijdens het pauselijke bezoek aan Groot-Brittannië moest ook de politie betaald worden voor haar werk tijdens niet- openbare bijeenkomsten. Voor die welke op Pinkster maandag in Coventry plaats vond, vroeg de politie 280.000 pond (ruim 1,1 miljoen). Met de verklaring die minister Van Aardenne gistel heeft gegeven voor het feit, dat hij de Tweede Kamer J jaar geleden onjuist inlichtingen heeft verstrekt over der nanciële afwikkeling van de Rotterdamse Offshore-T Scheepsbouwmaatschappij is de politieke spanning vanl lucht. Het oordeel van de parlementaire RSV-commissie.t1 de minister destijds „onaanvaardbaar" heeft gehandeld,* geen directe consequentie hebben voor de positie van de F nister. De commissie zelf mag dan zijn kritiek op Van t denne handhaven en oordelen dat er door de verklaring j de bewindsman niets is veranderd, de politieke werkell heid is duidelijk anders nu de VVD-minister voor het fq van de Kamer het boetekleed heeft aangetrokken. Hij I daarmee immers voldaan aan de voorwaarde van met i het CDA, de grootste regeringsfractie, om weer in genadi worden aangenomen. TiJDENS het vanmiddag in de Kamer begonnen debat o de verklaring van de minister hebben de oppositiepartij met uiteraard de PvdA voorop, de gelegenheid stoom al blazen. Met name de sociaal-democraten zou daarbij enige rughoudendheid passen, want mede door de druk die zij <j tijds hebben uitgeoefend om toch vooral maar geen werk legenheid verloren te laten gaan,is de steun aan het RJ concern tot buiten alle proporties voortgezet. VAN groot belang is wel de houding van de CDA- en W kamerleden, die in de RSV-enquêtecommissie zitting hebb< Uitgezonderd de VVD'er Korthals hebben zij immers in I eindrapport het handelen van de minister betiteld als aanvaardbaar". Welke consequenties verbinden zij nu da 0j_ aan? Als zij niet uit zijn op politieke brokken en d jpj gaan wij vooralsnog van uit dan zou het verstandig z^ntc als zij zich schikken in de door Van Aardenne gemaakte v ver ontschuldigingen. Daar is alle aanleiding toe nu de minis hun de hand heeft toegestoken met zijn opmerking, dat hij n'~ de toekomst in soortgelijke gevallen wegen zal zoeken Kamer op de juiste wijze vertrouwelijk te informeren. HET Eerste-Kamerlid Zoutendijk heeft inmiddels zijn col ga's van de Tweede Kamer de suggestie gedaan een comra oor< sie in te stellen, waaraan een minister informatie kan gevi e die naar zijn mening vanwege het belang van de staat v heim moet blijven. Die commissie kan dan beoordelen of minister daarin gelijk heeft. Dat lijkt ons een uitstekend id" De ministers blijven dan immers dilemma's bespaard j kunnen ontstaan als gevolg van het spanningsveld tutfLüe hun verantwoordelijkheid voor het belang van de Staal|^ hun informatieplicht tegenover het parlement. Wanneer de parlementaire rsv-enquête uiteindelijk j resultaat krijgt, dat er nooit meer zal worden getornd aan i informatieplicht tegenover de beide Kamers der Staten-GJaa neraal, van essentieel belang voor de democratische control dan is op dit punt alle tijd en moeite ruimschoots beloon<P Gebakken boterhamworst met witlofsalade en gebakken aardappelen amandel- griesmeelvla Voor twee personen hebt u nodig: 2 plakken boter hamworst van 75 g, 10 g bo ter, paprikapoeder; 250 g witlof, 1 lepel azijn, 1 lepel yoghurt, zout, peper, suiker, 1 lepel olie, 1 appel, peterselie, 1 hardgekookt ei; 0,5 tot 1 kg aardappelen, olie, 10 g boter, zout; 0,5 liter melk, 30 g aman- delgriesmeel, 30 g suiker. Haal zonodig het vel van de plakken boterhamworst en bak ze in een paar minuten aan weerszijden bruin in hete boter. Leg de worst op een warm bord en strooi er als garnering wat paprika poeder over. Maak de struikjes witlof schoon door er bruine plekjes af te schrappen en /of lelijk blad weg te doen, onderin de vaste kern weg te snijden en ze af te spoelen. Snijd het witlof in schijven en was die alleen nog een keer als er vuil in blijkt te zitten. Meng een sausje van azijn, yoghurt, zout, peper, suiker en olie met grofgeraspte appel en fijngeknipte peterselie en schep er het witlof luchtig door. Garneer de salade met ei. Kook de aardappelen zo lang van te voren gaar dat ze ge heel kunnen afkoelen. Kook ze al of niet geschild. In de schil gekookte aardappelen smaken anders en dat is goed voor de afwisseling. Ze ge ven bovendien weinig afval en het schoonmaken gaat vlug. Snijd de aardappelen in stevige plakken en bak die in een heet mengsel van olie en boter. Breng de helft van de melk aan de kook, strooi er al roe rende een mengsel van gries- meel en suiker in en laat de vla onder af en toe roeren vijf minuten zacht koken. Voeg van het vuur de resi koude melk toe en laat de vla koud worden. JEANNE Staatssecretaris Kappeijne van de Coppello DEN HAAG Nu ook het CDA zijn standpunt ten aanzien van de rech ten van homosexuelen heeft bepaald, zal het ka binet nog deze week in tern de discussie starten over de onderlinge ver houding van de verschil lende grondrechten uit de grondwet. Staatssecre taris Kappeijne van de Coppello (Emancipatie) heeft dat gisteren in de Tweede Kamer gezegd. Zij weigerde echter in te gaan op vragen om ophel dering van de kamerle den Van Es (PSP) en Rempt (VVD). Beiden wilden weten wat de aan genomen CDA-resolutie voor invloed zal hebben op de standpuntbepaling in het kabinet. De Wet Gelijke Behandeling moet volgens een kamermotie voor de zomer van 1985 zijn ingediend. De discussie in het kabinet heeft echter lange tijd moeten wachten op de stand puntbepaling binnen het CDA. Intussen heeft het kabi net wel ambtelijke adviezen van verschillende departe menten ingewonnen. Het hoopte dat daarmee een dui delijke lijn zichtbaar zou wor den in de zogenaamde grond- rechtenproblematiek, dat wil zeggen de strijdigheid van het algemeen discriminatieverbod in artikel een en de vrijheid van godsdienst en onderwijs in andere artikelen van de grondwet. De verschillende departementen hebben echter uiterst verdeeld geadviseerd, zodat het kabinet zelf de knoop moet doorhakken. Staatssecretaris Kappeijne wilde gisteren op geen enkele manier vooruitlopen op dit oordeel. Ze stelde ervan uit te gaan dat in het wetsvoorstel elke discriminatie op grond van sexuele voorkeur zal worden afgewezen, maar liet de vraag open of dit ook dwingend aan particuliere or ganisaties zal worden opge legd. Het CDA wees dat zater dag met een krappe meerder heid af. Inmiddels heeft de fractie van D'66 als haar oordeel uitge sproken dat de overheid haar subsidies aan instellingen die homo's discrimineren moet stopzetten. De afschuw van discriminatie moet zwaarder wegen dan de vrijheid van godsdienst, meent D'66. DEN HAAG De beroe ring, ontstaan rond de re solutie van de CDA-par- tijraad inzake gelijke be handeling van homofie len, is weinig meer dan een achterhoedegevecht van de grote maatschap pelijke worsteling die sinds 1815 het principe van gelijke rechten voor gelijke burgers als inzet heeft gehad. Dank zij die voortdurende strijd kan de nieuwe grondwet van vorig jaar (de vijftiende sinds de instelling van onze parlementaire de mocratie) beginnen met het imponerende artikel 1, dat zegt: „allen, die zich in Nederland bevin den, worden in gelijke gevallen gelijk behan deld. Discriminatie we gens godsdienst, levens overtuiging, politieke ge zindheid, ras, geslacht of welke grond van ook, is niet toegestaan". Klare taaL Toch steunde een frote meerderheid in de 'weede Kamer dit voorjaar een motie, waarin het kabi- net-Lubbers gemaand werd vaart te zetten achter een wetsontwerp gelijke behande ling. Nog voor de komende zomer moet het zijn inge-. diend, oordeelde het parle ment. Waarom zo'n wet, waar de grondwet overduidelijk is? Omdat wetten met name de rechtsgeleerde prof. Ch. Enschedé heeft daar op gewezen door de wetgever nog wel eens worden gebruikt om van iets te getuigen. Dat kan en dat mag, aldus pro- f. Enschedé, maar hij voegt er fijntjes aan toe: „Of de wetge ver daar verstandig aan doet, is een politieke en geen juridi sche vraag". Ongeschonden Bij het (in wezen overbodige) wetsontwerp gelijke behande ling lijkt het om zo'n getui gende wet te gaan. De wetge ver wil nog eens laten zien, welke hoge waarden en nobe le doelstellingen aan zijn be leid ten grondslag liggen. Verstandig in de zin van En schedé? In ieder geval heeft het tot de nu heersende scher mutseling geleid. En de krijgskunde Teert, dat achter hoedegevechten zelden een strategische schoonheidsprijs verdienen. Zoals de politieke kaarten ge schud ziin, zal een wetsont werp gelijke behandeling (in de volksmond ant-discrimina- tiewet geheten) ongeschonden door de Kamer komen. VVD en PvdA zijn vierkant voor, terwijl ook een deel van de CDA-fractie, zo luidt de ver wachting, voor zal stemmen. Dit betekent, dat elke vorm van discriminatie tegen ho mofielen (die al niet mag van homofielen te weren, dat de CDA-resolutie wil gunnen aan particuliere instellingen die zich beroepen op een le vensbeschouwelijke grond slag, zal wel ongeschreven blijven. Papieren tijger Wat betekent ait in de prak tijk? Weinig, als men de Rot terdamse hoogleraar staats recht prof. Van Maarseveen mag geloven. Die heeft al ge rept over „het proclameren van waarden in wetsvorm met alleen een schijn van uit voerbaarheid". De vraag eens voorgelegd aan de juridische afdeling van de Algemene Bond van Onderwijzend Per soneel. Te verwachten valt immers, dat de gelijke behan deling van homofielen vooral op weerstand stuit bij sommi ge confessionele onderwijsin stellingen, die geen homo sexuelen onder hun leer»- krachten dulden. Na enig aandringen wordt toegegeven, dat een wet gelij ke behandeling in elk geval op het stuk van sollicitatie procedures een papieren tijger zal blijken te zijn. „Er be staat", aldus de ABOP, „geen enkele wettelijke regeling, die werkgevers verplicht om aan een sollicitant de reden te la ten weten, waarom hij niet in dienst is genomen. Het zal dus voor een afgewezen homofiele kandidaat bijzonder moeilijk zijn te bewijzen, dat hij is ge discrimineerd. Want als de wet gelijke behandeling er komt, mag je niet verwachten dat een schoolbestuur gek ge noeg zal zijn om te zeggen: ik weiger u omdat u homofiel bent, terwijl er van de wetge ver helemaal niets beargu menteerd hoeft te worden". Een iets nuttiger effect zal op treden voor homofielen, die reeds een dienstverband heb ben en die, dank zij een wet gelijke behandeling (maar ei genlijk al dank zij de grond wet) openlijk voor hun ge aardheid uit kunnen komen, zonder angst voor ontslag. Maar ook dit effect is betrek kelijk. Zo min als er gediscri mineerd mag worden op grond van sexuele geaard heid, zo min mag dat op grond van politieke gezind heid. Toch heeft onlangs een scholengemeenschap een le raar ontslagen, die bestuurslid was van de Centrumpartij. Niet op grond van dat lid maatschap weliswaar, maar ken leraar heeft de ontslag grond aangevochten bij de rechter en het wachten is op de uitspraak. Het voorbeeld leert echter al dat wie een hond wil slaan, altijd wel een stok vindt. Bij de ABOP ziet men in dat de homosexualiteit van een on derwijskracht door een schoolbestuur aangevoerd kan worden om een ontwrichting van de arbeidsrelatie of een andere gewichtige reden voor ontslag te construeren. „Dat zal dan, wanneer de betrok kene de ontbinding van het arbeidscontract aanvecht, wel voor de rechter erg hard ge maakt moeten worden" Overigens zegt de juridische afdeling van de ABOP slechts weinig geconfronteerd te worden met regelrechte dis criminatie van homofielen. „Wij hebben de afgelopen vier jaar misschien twee of drie gevallen gehad, waar duidelijk werd gezegd dat ho mosexualiteit de reden was om een arbeidscontract niet te verlengen". Behoudens... Een wet met alleen een schijn van uitvoerbaarheid. Prof- .Van Maarseveen lijkt de spij ker op de kop te slaan. Maar ook om een andere reden ver dient het achterhoedegevecht rond de gelijkheid geen schoonheidsprijs. Dat is waar de pleitbezorgers voor de vrij heid van particuliere instel lingen om homofielen te mo- Sen weren, zich beroepen op et grondrecht van de gods dienstvrijheid of de vrijheid van onderwijs. Een ons opge legde gelijke behandeling van homofielen botst met die grondrechten, luidt hun argu ment. Hoezeer hier van een drogre den sprake is, wordt duidelijk als men het voorbeeld neemt van de in Nederland levende islamieten of hindoes, die vol komen vrij zijn in de beleving van hun godsdienst, maar die daarom nog niet hun geiten ritueel mogen slachten of hun stoffelijke overschotten in het openbaar mogen verbranden, hoewel hun levensovertuiging zulks eist. De verklaring voor deze schijnbare botsing is eenvou dig. Achter elk grondrecht in de grondwet staat onveran derlijk de toevoeging: „behou dens ieders verantwoordeiijk- Mi Prof. Van Maarseveen: „een schijn van uitvoer baarheid". heid volgens de wet". In te kentaal betekent dit voor arti kel 6, dat de vrijheid van godsdienst regelt: „Jij, burger, hebt vrijheid van godsdienst, als je die religie maar niet op een zodanige wijze belijdt, dat het in strijd is met enig ander wetsartikel". Precies zoals de wet op de lijkbezorging of de vleeskeuringswet gaan boven het grondrecht van de gods dienstvrijheid waardoor het voor gelovige hindoes on mogelijk is hun doden in de openlucht te verbranden of voor islamieten om in hun achtertuin een geit ritueel te slachten precies zo gaat de anti-discriminatiewet boven het grondrecht van de gods dienstvrijheid. PIET SNOEREN Weinig verandering DE BILT (KNMI) Hel er naar uit dat de k< dagen regenachtig zullen Boven de oceaan is een tige westelijke luchtstr< ontstaan waarmee regengel den afkomstig van Amer snel de oceaan oversteken in West-Europa terechtkom* Ook morgen is dit het gev |0o Bovendien blijft er veel wii en staan. In het binnenland is zuidwestenwind vrij kracht tn kracht 5, aan de kust en op hjen IJsselmeer neemt de wind tot hard en mogelijk tot stance achtig, windkracht 7 8. e Vorst komt momenteel voarfn Rusland en grote delen v aai Oost-Europa. In Zuid-Scan^r! navië is de vorst weer verdict ven. Aan de Middellandse ZiH. komen nog temperaturen vo pei van 18 graden, maar plaaUiuc lijk zorgt een depressie hij Itfhp; lië voor regenbuien. Amsterdam zw.bew. De Bilt zw.bew. Deelen zw.bew. Eindhoven regen Den Helder regen. Athene zw.bew. Barcelona onbew. Berlijn mist Bordeaux l.bew. Brussel regen Dublin l.bew. Gendve onbew. Helsinki sneeuw Innsbruck regen Luxemburg Stockholm zw.bew. Wenen zw.bew. Zurich zw.bew. Casablanca h.bew. iw.bew. 22 17 01 Geen krant ontvangen? tussen 18.00 en 19.00 uur. terdags tussen 14.00 en 15 uur, telefoonnr.071-122248 uw krant wordt nog avond nabezorgd.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1984 | | pagina 2