DICK ADVOCAAT
5
a
le
bondscoach tegen wil en dank
„Gouden
beloften
voorbaan
waren
niets
waard"
Don
Quichotte
TERUGGEKEERDE
HILBERT
VAN DER DUIM:
1
1-
ZATERDAG 1 DECEMBER 1964
Deze weken zijn hoogtijdagen
voor Joop Worrell. Voetbalbond
en Tweede Kamer vergaderen.
En Worrell is specialist op sport
gebied. Dus er hoeft op aie twee
terreinen maar één oprisping te
ontstijgen aan wiens gemoed dan
ook en Worrell staat op de barri
cades.
Ik weet niet hoe het komt. maar
zodra ik de naam Worrell hoor.
krijg ik visioenen van Don Qui
chotte en zijn trouwe helper San-
cho Panchez. Dit tweetal maakte
er, als ik de verhalen mag gelo
ven, een gewoonte van tegen
windmolens ten strijde te trek
ken. En datzelfde nu lijkt Wor
rell te doen.
Worrell maakt deel uit van de
grootste fractie in de Tweede Ka
mer. die van de PvdA. En door
dat elke zichzelf respecterende
politieke partij ook op sportge
bied wel eens iets te berde moet
brengen, dient daarvoor een spe
cialist te worden benoemd. Een
rol die Worrell met veel verve
vervult. Met de gedachte in het
achterhoofd, dat er, indien zijn
partij ooit nog eens tot regerings
verantwoordelijkheid wordt ge
roepen, wellicht een plaatsje als
staatssecretaris voor sport inzit.
Joop Worrell denkt in dit ver
band al aan het post-Van der
Reijden-tijdperk. Deze man heeft
tenslotte al te kennen gegeven
dat hij één ambtstermijn meer
dan genoeg vindt.
De ene Joop is de andere niet en
dat geldt ook voor Worrell en
Van der Reijden. De laatste
draagt het betaalde voetbal een
redelijk warm hart toe getuige
zijn laatste uitspraken. Worrell
draagt vooral zichzelf een warm
hart toe. Hij wil slechts één ding
publiciteit. En hoe bereik je dat
Door oppositie te voeren tegen
officiële standpunten van over
heid en sportwereld. En dan is
betaald voetbal natuurlijk een erg
dankbaar onderwerp. Want dat
metier zorgt regelmatig voor
trammelant en de voetbal belan
gen staan (zegt Worrell) haaks op
wat Worrell behartigt de mondi
ge en vrije voetballer.
En dat nu is in de voetbalbranche
een volslagen onhaalbare zaak en
vertaald naar Don Quichotte en
Sancho Panza is Worrell bezig
windmolens te bestrijden. Dat
weet Worrell natuurlijk ook wel,
maar zoiets toegeven zou gelijk
staan aan het regelen van z n po
litieke begrafenis. Want zo lang
Worrell in naam nog iets kan be
strijden. betekent dat publiciteit.
Er moet reclame worden ge
maakt voor de eigen winkel.
Kijk, dat je als kamerlid-met-
sport-als-specialiteit pleit voor
het afschaffen van het transfer
systeem doet het natuurlijk wel.
Even refereren aan de in de vori
ge eeuw afgeschafte slavenhan
del, doet het ook altijd wel. Maar
dat je in je honger naar publici
teit zo ver gaat, ae andere Joop in
een televisie-uitzending van de
(overigens bevriende) VARA om
25.000 gulden te vragen, geeft te
denken.
Even dacht ik dat Worrell zich
versprak en misschien 250.000
gulden had bedoeld. Maar nee,
het ging echt om 25 mille en die
zou moetenworden gebruikt om
onderzoek te doen naar het mis
bruik van anabolica in de sport
scholen. Dat is niet niks.
Waar Worrell al niet op komt in
zijn energieke strijd om vergro
ting van zijn naamsbekendheid.
Het viel nog mee, dat hij ook niet
de aanzet wilde geven tot een
brede maatschappelijke discussie
over het onderwerp. Zelfs een
Worrell kent dus grenzen.
Maar ondertussen is Worrell deze
weken weer flink aan zijn trek
ken gekomen. Maar ja, daar moet
hij dan weer een heel jaar op te
ren. Hoewel er in voetballand
maar weer iets hoeft te gebeuren
of hij bestijgt zijn stokpaardje.
Daarin onderscheidt hn zich dan
wel van Don Quichotte's assistent
Sancho Panza. Die verplaatste
zich per ezel. En dat zie ik Wor
rell nog niet doen. Tenzij er een
fotograaf in de buurt is Wat te
denken van vragen over doping-
gebruik bij het open Nederlandse
kampioenschap ezeltje rijdent
Overigens ben ik die 25 mille
deze week nog ergens anders te
gengekomen. De oud-voorzitter
(laat h(j nou Van Es heten, een
vrije jongen kennelijk, van de jeu
de boulesbond zou dat bedrag
hebben zoekgemaakt Lijkt me
een zaak voor Worrell om vragen
over te stellen in de Kamer. Maar
dan het liefst de achterkamer
BUYS
DEN HAAG Dat Dick Ad
vocaat nu bijna dagelijks in de
Zeister bossen vertoeft heeft
hem zelf bijna nog het meest
verbaasd. Maar nu is de ma
nier waarop hij voor zijn hui
dige functie van bondscoach
werd benaderd ook wel een
heel aparte. Iedere voetbal
liefhebber kent Maarten
Spanjer en zijn imitaties van
Rinus Michels in het VARA-
programma Voetbal '80. Dick
Advocaat dus ook. Op een dag
rinkelt bij Advocaat thuis de
telefoon. Rinus Michels aan de
lijn. Of Advocaat er iets voor
voelt om bondscoach te wor
den. De gevraagde voelt nat
tigheid, denkt met Spanjer te
doen te hebben en veronder
stelt dat het een dolletje is.
Dan moet hij maar even te
rugbellen, zegt Michels. Advo
caat belt terug en Michels
neemt op. Herhaalt zijn ver
zoek en pas dan merkt Advco-
caat dat het menens is. Er
volgt een paar dagen later in
Zeist een gesprek van ander
half uur en Dick Advocaat is
bondscoach. En assistent van
Kees Rijvers zelfs. Ziedaar in
een notedop de transformatie
van een trainer van de zater
dag-tweedeklasser DSVP tot
assistent- bondscoach.
Het lijkt een verhaal uit een jon
gensboek, Kick Wilstra bijvoor
beeld. Maar het is pure realiteit.
Waaraan Dick Advocaat nu, na een
paar maanden, volkomen is ge
wend. „Maar", zegt hij terugbli-
kend op die gedenkwaardige dag
van het eerste telefoontje uit Zeist,
„ik was zelf misschien nog wel het
meest verrast. Maar met deze ge
schiedenis is maar weer eens geble
ken dat in het voetbal alles moge
lijk is".
Dat trad overigens ook na Advo-
caats benoeming tot KNVB-trainer
aan het licht. De inmiddels 36-jari-
ge Hagenaar was door Michels nog
niet binnengehaald of er klonken
her en der protesten op. De trai
nersvakbond WON trok aan de
bel, meende dat er een niet-gekwa-
lificeerde man was aangetrokken.
En de collega's in Zeist stonden al
evenmin te juichen, want in die ge
lederen was menigeen van oordeel
dat het helemaal niet nodig was om
een man als Advocaat aan te trek
ken als er bij de KNVB zelf vol
doende trainers rondliepen.
Spreekverbod
Deze heisa resulteerde in een heus
spreekverbod voor Advocaat, hem
opgelegd door zijn superieuren. En
ingesteld om de onrust in de Zeis
ter bossen, die toch al was aange
wakkerd door het rumoer rond de
eventuele opvolging van Rijvers,
niet nog verder te laten escaleren.
Inmiddels is de rust weergekeerd
en mag Dick Advocaat zijn woordje
doen. Hoewel de als brutaal te boek
staande Hagenaar in het vraagge
sprek de nodige moeite doet om
niet op lange tenen te gaan staan
en impopulaire uitspraken te ver
mijden. Als het interview is afgelo
pen en de gesprekspartner vaststelt
dat Advocaat keurig om de hete
brij heeft heengedanst zegt hij op
een nauwelijks onderdrukte triom
fantelijke toon: „Dan heb ik ook
dét weer heel slim gedaan".
Hij verwijst daarmee naar een eer
der in het gesprek vastgestelde
genschap van zichzelf. Waarbij Ad
vocaat na een voorzetje toegeeft dat
hij als voetballer ook altijd „heel
slim" heeft gespeeld. „Ik heb als
voetballer altijd heel precies gewe
ten waar mijn grenzen lagen", ver
van ovaaltjés op zijn thuisbaan Thi-
alf.
Dagtaak
Schaatsen is weer zijn dagtaak ge
worden, nadat een betrekking als
KNSB-functionaris om het schaat
sen voor gehandicapten op ijzers te
zetten niet doorging. „Een afknap
per", zegt de in de kernploeg terug
gekeerde Europese kampioen. „Ik
heb erg naar die betrekking toege-
leefd. Gouden beloften zijn gedaan.
Dat het is misgegaan, heeft mij een
klap gegeven".
Een half jaar geleden meldde de
KNSB hem toch niet voor de staf
functie geschikt te achten. Het mi
nisterie van WVC deed een bemid
delingspoging, maar de wil van de
schaatsbond was wet. Het proefbal
lonnetje, dat WVC-staatssecretaris
Joop van der Reijden in Sarajevo
had opgelaten, was lek en niet te
plakken. Daarom staat Van der
Duim nog steeds ingeschreven bij
het plaatselijk arbeidsbureau. Niet
voor een baan als onderwijzer,
waarvoor hij ooit werd opgeleid.
„Dat trekt me me niet zo. Ik sta in
de boeken als commercieel mede
werker, of voor een baan in de
sportieve recreatie of revalidatie".
Een toekomstige beroepsmatige
binding met de KNSB sluit hij na
genoeg uit. Van der Duim: „Kenne
lijk bestaan er bij de KNSB voor
oordelen tegen mij. Er was in elk
geval geen vertrouwensbasis. In
dienst van de KNSB zou ik als pro
fessional te boek staan. Ik kon geen
marathonwedstrijdje meer rijden.
De KNSB weigerde de ISU te ver
zoeken een uitzondering op die re
gel te maken. Bovendien werd mij
verboden af en toe een rubriek te
schrijven over schaatsen. Ik zou
moeten verhuizen naar Amers
foort, mijn salaris zou niet passen
in de hiërarchie op het bondsbu-
reau. Ik denk dat ze het niet leuk
vonden, dat ik in de keuken van de
KNSB had kunnen kijken".
Derhalve was Van der Duim ge
doemd thuis rond te hangen, een
bezigheid die hem niet erg beviel.
Zonder baan besloot de rijder, die
na zes achtereenvolgende Neder
landse titels met een mislukt olym
pisch toernooi afscheid had geno
men van het allround-schaatsen, de
oude praktijk toch weer op te vat
ten. Van der Duim zag zien min of
meer gedwongen te kiezen voor
nog een jaar. Weer een seizoen
„scnaatsmoe", zoals hij zelf zegt, de
momenteel nog weinig intensieve
trainingen van de nieuwe coach
Gemser ten spijt. „Zonder wrok ten
opzichte van de KNSB", oordeelt
de afgewezen sollicitant. „Er zal ze
ker wel jaloezie geweest zijn, dat
kan ik mij wel voorstellen. Niet ie
dereen krijgt zo maar een baan
aangeboden'
Nog niet veel
Van het onlangs opgerichte bureau
„Start", dat zich met de begeleiding
van ex-schaatsers gaat bezighou
den, verwacht de Fries in de nabije
toekomst niet veel. „Van de rente
op het beginkapitaal bieden ze de
kans een zaak op te zetten Maar
dat is niets voor mij. Al heb ik met
mijn dertig trainingspakken dat
krijg je van al die sponsorwijzigin
gen wel wat handel".
De gebeurtenissen in de zomerpe
riode bepaalden Van der Duim's
gewijzigde houding voor het win
terseizoen. Hij behoudt zich het
recht voor pardoes de schaatsen op
te bergen, zodra zich de mogelijk
heid voordoet een maatschappelijke
carrière op te bouwen. Volwassen
geworden in wat nog steeds de rel-
gcvoeligste vaderlandse sportbond
is, wil hij voortaan „met plezier
schaatsen en vooral narigheid ver
mijden". Een provocatie als een
„verkeerde" trui voor de televisie
camera aantrekken, valt in de toe
komst niet te verwachten Duistere
zaakwaarnemers houdt Hilbert van
der Duim voortaan verre van zich.
Soort investering
HEERENVEEN Het gaat
goed met Hilbert van der
Duim. De man die terug
kwam, beantwoordt de be-
leefdheidsvraag naar zijn wel
bevinden bevestigend. Van'
der Duim, schaatsenrijder
zijns ondanks, heeft zin in het
nieuwe seizoen, dat vandaag
in Deventer per traditie wordt
geopend met de allerminst
maatgevende klassieker om
de IJssel Cup.
Zo vertrouwd als de aanwe
zigheid van de tweevoudige
wereldkampioen (1980
1982) bij de gewestenstrijd op
de 500 en 1500 meter zal zijn,
zo verrassend was zijn optre
den de laatste weken in enige
KNSB-marathons. Althans,
voor wie goede nota had ge
nomen van Van der Duim's
plannen aan het eind van vo
rig seizoen.
Stoppen zou hij, gaan werken voor
de kost en af en toe nog wat sprin
ten. Bij aanvang van het na-olym
pische schaatsjaar bereidt Van der
Duim zich echter driemaal daags in
zijn woonplaats Heerenveen voor
op ziin zoveelste seizoen als all-
rounder. Hein Vergeer, getipt als
opvolger, trekt zijn baantjes voorlo
pig nog in het spoor van de 27-jari-
ge, dus nog niet te oude meester.
Bij wijze van uitzondering hoeft hij
in de aanloop naar de schaatswin-
ter niet ver van huis. Omdat de
kernploegtrainers Tjaart Klooster
boer (dames) en Henk Gemser (he
ren) aan het CIOS in Heerenveen
doceren en met veel passen en i
ten de trainingen geven, ov
schrijden de kernploegen de grens
uitsluitend voor wedstrijden. De
gebruikelijke stage in Inzeil („Ei
genlijk noodzakelijk voor de snel-
.heidstraining") is voor Van der
Duim vervangen door het draaien
met zijn vriendenploeg. Hij heeft
mij, toen ik door Michels werd bin
nengehaald, gezegd dat hij niet zo'n
liefhebber was van spelers zoals ik.
Ik heb hem toen gezegd, dat hij wel
wat erg vlug klaar stond met zijn
oordeel en heb hem gevraagd om
mij na twee jaar pas te beoordelen.
Zo ver is het dus niet gekomen,
omdat hij zelf opstapte. Ik heb toen
nog wel tegen Rijvers, met wie ik
heb samengewerkt in de aanloop
naar de wedstrijd tegen Hongarije,
gezegd dat je de oorlog ook niet
wint met een elftal dat alleen maar
bestaat uit types zoals Rijvers zelf
was. Ik werk met Michels nu beter
samen dan ik met Rijvers ooit zou
hebben kunnen doen".
Waarop Dick Advocaat, gevraagd
naar de huidige problemen van de
Nederlandse clubs en landenteams,
verklaart dat de oorzaak onder
meer ligt bij het manco van de spe
lers om in het veld bepaalde zaken
bij te sturen. ,'Als het in een wed
strijd niet zo gaat als je vantevoren
hebt uitgestippeld moet er wat ge
beuren. Vroeger kon één speler
dan wijzigingen aanbrengen, zelf
initiatieven daartoe nemen. Nu
moet de spelers alles haarfijn wor
den verteld en uitgelegd. En moet
er worden ingespeeld op bepaalde
mogelijke ontwikkelingen".
„Neem bijvoorbeeld Oostenrijk-Ne
derland. Van Tiggelen zou, had Mi
chels gezegd, op het middenveld
spelen. Maar, zo was er aan toege
voegd, als Oostenrijk met drie spit
sen zou gaan spelen moest Van Tig
gelen rechtsback gaan staan. En dat
gebeurde. Rijvers had voor de wed
strijd tegen Hongarije wel een goed
plan. Daar was iedereen het tevo
ren over eens. Maar in de wedstrijd
zelf liep het anders. Maar toen kon
er niet meer worden veranderd".
Dick Advocaat, dat zal duidelijk
zijn, heeft Michels hoog zitten. De
Hagenaar is de bondscoach er er
kentelijk voor dat deze hem naar
Zeist heeft gehaald. „Dit is een
soort investering voor mijn toe
komst", zegt de in het bezit van een
B-diploma zijnde bondscoach. „Be
zwaar is misschien dat je minder
gericht naar het weekeinde werkt
met een ploeg. Dat is een probleem.
Maar aan de andere kant doe ik
hier weer zo veel ervaring op, dat
ik daar later alleen maar profijt
van heb".
Of die hem nog ooit eens in het
Zuiderpark doen belanden? „ADO
blijft mijn club. Ik heb daar van
mijn tiende tot mijn 24e gespeeld.
Ik behoorde op een bepaald mo
ment zelfs tot het meubilair. Daar
om ben ik toen Roda JC me toen
vroeg ook weggegaan. Maar mijn
hart gaat nog steeds uit naar het
Zuiderpark. Daar zou ik graag ooit
nog eens als trainer actief zijn. In
de eerste- of eredivisie maakt me
dan niets uit. Maar je kunt niets
plannen als trainer. Dat zie je nu
weer aan Hans Eykenbroek. Ik heb
een contract voor twee jaar. Als die
om zijn dan zie ik wel weer verder.
Als ik het goed heb gedaan mag ik
misschien blijven".
Op Cyprus winnen
En nog even vooruitblikkend naar
de wedstrijd van het Nederlands
elftal later deze maand uit tegen
Cyprus zegt Dick Advocaat, die de
Cyprioten onlangs bekeek tegen
Hongarije: „Die wedstrijd gaan we
winnen. Of het moeilijk zal wor
den? Ja, dat wel. Of er andere spe
lers in het Nederlands elftal moe
ten? Het is heel gevaarlijk om na
men te noemen van spelers, die er
uit zouden moeten. Ik moet tenslot
te met die gasten werken. Je moet
op je woorden letten in deze positie.
Heb ik dat? Dan heb ik het weer
heel slim gedaan".
FRANK WERKMAN
gehad. Het heeft meer te maken,
denk ik, met de manier waarop ik
mij als voetballer altijd heb gepre
senteerd. Dat sprak een man als
Michels kennelijk aan".
Hetzelfde karakter
Waarop Advocaat zich waagt aan
een vergelijking tussen zichzelf en
de huidige bondscoach. „We heb
ben hetzelfde karakter", conclu
deert hij. „Ik wil niet zeggen, dat ik
dezelfde capaciteiten heb als hij,
verre van dat. Ik ben tenslotte pas
drie jaar bezig als trainer en heb
slechts gewerkt bij een zaterdag-
amateurclub. Maar kennelijk is er
toch sprake van een zelfde soort
uitstraling. Ik vind bijvoorbeeld
helemaal niet dat Michels moeilijk
te benaderen is. Hij staat voor ie
dereen open. Kort voor de wed
strijd Oostenrijk-Nederland heeft
hij nog in de spelersgroep gezegd
dat iemand met problemen rustig
bij hem kon aankloppen".
En doorbordurend op de vergelij
king tussen zijn baas en zichzelf
vervolgt Advocaat: „Je moet er al
tijd voor zorgen dat ze nooit precies
weten hoe en wat je bent. Alleen
dan haal je iets extra's uit je spe
lers. Zodra je een open boek bent
voor de voetballers gaat je invloed
teruglopen. Het is ook een kwestie
van aanvoelen wanneer je bij een
bepaalde club moet vertrekken.
Han Berger bijvoorbeeld is bij FC
Utrecht een jaar te lang gebleven.
Maar daarom is hij niet ineens een
slechte trainer. Een Georg Kessler
ziet 't altijd goed. Die is altijd pre
cies op tijd ergens weg. En toch
heeft-ie een hele goeie naam".
Uitstraling
„Michels heeft een zekere autor
taire uitstraling. Spelers tonen re
peet voor Michels. Als Michels i
staat, dan staat er iemand. Dat had
ik vroeger met Happel, onder wie
ik heb gespeeld. Van zo'n trainer
gaat iets uit, wat Rijvers bijvoor
beeld niet had. Rijvers was bezig
telt Dick Advocaat, die overigens
in burgertenue aanzienlijk langer
oogt dan in voetbal-outfit bekeken
vanaf een tribune. „Ik wist boven
dien heel goed mijn zwakke plek
ken te camoufleren. En als die
daardoor eën ander niet of nauwe
lijks .opvielen, dan had ik het goed
goed gedaan".
Afzwakken
Waarop Dick Advocaat zich haast
om deze als wat negatief uit te leg
gen opmerking af te zwakken.
„Maar ik ging wel altijd voorop in
de strijd. Ik liet de boel nooit zak
ken. Mijn sterkste punt was, dat ik
altijd vrij stond, altijd aanspeelbaar
was, goed positie koos. Vervolgens
kon ik dan verder bouwen aan een
aanval. Ik was voor elk elftal waar
ik heb gespeeld een nuttige speler.
Daarom ook ben ik steeds door
clubs gevraagd. Als trainer ben ik
een praktijkman. Mijn kwaliteit
ligt waarschijnlijk in het feit, dat ik
veel van mezelf eis en dat ook van
anderen doe. Mijn voordeel is dat
ik de juiste mensen op de goede
plaatsen neerzet".
Mentaliteit, want gebrek daaraan
heeft nooit iemand Dick Advocaat
kunnen verwijten, is waarschijnlijk
de reden geweest waarom Rinus
Michels de gedrongen Hagenaar bij
de KNVB heeft binnengehaald. „Er
is hier en daar wel gesuggereerd
dat Michels mij zou kennen uit
onze Amerikaanse tijd. Maar toen
heb ik nauwelijks contact met hem
