a
Broedplaats van Cobra
verlegd naar het U?
Schouwburgbezoekers betaalden na afloop
Stollen Lascae voor Res.Orkest
Nieuwe Komedie
speelt Negers
van Jean Genet
bioscopen
KUNST
£eïdoc Sowiont
WOENSDAG 28 NOVEMBER 1984 PAGINA 16r
Mr. H.J. Jong
directeur
bijdeVNT
AMSTERDAM Mr. H.
J. Jong (38), stafmedewer
ker op de afdeling Kunst
zaken van de Gemeente
Rotterdam, is per 15 febru
ari 1985 benoemd tot di
recteur van de Vereniging
van Nederlandse Toneel
gezelschappen (VNT) in
Amsterdam. Hij volgt drs.
B. J. Langenberg op die
per dezelfde datum in
dienst treedt bij de Neder
landse Opera Stichting als
hoofd van de afdeling Pu
bliciteit.
Calamity Jane
stond op scherp
LONDEN Een opvoe
ring van de wild-west-re-
vue Calamity Jane" door
het Amateur Opera Gezel
schap van Engeland is in
het weekeinde bijna op
een calamiteit uitgelopen
toen een toneelgeweer ge
laden bleek met scherp in
plaats van losse flodders.
De spelers werden vlak
voordat het doek zou op
gaan in het Palacetheater
van Wat ford ten noorden
van Londen gewaar
schuwd dat een wapen
winkel per ongeluk echte
patronen had geleverd in
plaats van losse flodders.
Ruim twee ton voor
tekening Rembrandt
AMSTERDAM Op een veiling van
tekeningen van Hollandse en Vlaamse
Oude Meesters, gehouden bij Christie's
in Amsterdam, heeft een Amerikaanse
particuliere verzamelaar 228.000 gulden
betaald voor een tekening van Rem
brandt. Het werk stelt zes rouwende fi
guren voor. Een tekening van Herman
van Steenwijck de Jongere, voorstel
lende de crypte van een kerk, bracht
205.200 gulden op. Voor een ijsgezicht
van Pieter Molijn uit 1655, dat in 1966
nog geveild werd voor ongeveer zeven
duizend gulden, had een koper nu
148.200 gulden voor over. De in totaal
178 tekeningen die onder de hamer
kwamen waren goed voor 1.319.360
gulden.
Verkeerscontrole levert
gestolen kunstwerken op
BONN Drie Westduitse mannen die in de kofferruimte van
hun auto een waar museum meesleepten dat zij tevergeefs in
Nederland hadden proberen te slijten, zijn in het Rijnland ge
pakt tijdens een routinecontrole.
Aangezien het trio de herkomst van negen waardevolle schilde
rijen van leerlingen van Rafael en Rubens, Spaanse keramiek
en een postzegelverzameling niet kon verklaren, werd men
meegenomen. Naar de justitie in Bonn gisteren meedeelde heeft
een van de drie, een 36-jarige koopman, de twee jongere man
nen tot kunstdiefstal aangespoord, terwijl hij zelf als recidivist in
een huis van bewaring zat.
De twee medeplichtigen waren het huis van een zakenman en
kunstverzamelaar binnengedrongen en hadden er o.a. de barok
ke schilderijen gestolen. Men ging naar Nederland om daar een
heler te zoeken, maar dat lukte niet. In Dilsseldorf trof men ten-
lotte een „verzamelaar" die interesse had. Men was naar hem op
weg, toen
i de val van de verkeerscontrole reed.
Nederlandse
Theaterdagen
DEVENTER In
Deventer worden
van 27 tot en met
31 december voor
de tweede keer de
Nederlandse Thea
terdagen gehou
den. Er worden op
zes lokaties met
acht speelplekken
in de binnenstad
vijftig voorstellin
gen gegeven. Hel
programma biedt
een representatief
overzicht van oor
spronkelijk Neder
lands en Vlaams
theater, aldus de
organisatoren.
Miljoen voor paneel
Breughel de Jongere
AMSTERDAM Een schilderij op paneel
(Lente) van Pieter Breughel de Jongere
heeft op een veiling van werken van
Oude Meesters bij Sotheby Mak van Waay
in Amsterdam, 997.000 gulden opgebracht.
Het kunstwerk, afkomstig uit België, is
aangekocht door een buitenlandse privé-
-verzamelaar. Voor twee schilderijen van
bloemstukken van Juan de Arellano had
een Londense kunsthandelaar 232.000 gul
den over. Twee stillevens met bloemen
van Jan Philips van Thielen werden ver
kocht voor 88.160 gulden. Een ander stil
leven van Willem van Aalst bracht 83.520
gulden op en een schilderij van Anthonie
de Lorme 53.360 gulden.
AMSTERDAM Toen
koningin Elizabeth van
Engeland eens op staats
bezoek in Amsterdam
was, moet door haar op de
navolgende wijze aan haar
doorluchtige verbazing
blijk zijn gegeven: „U
hebt hier een station als
een museum en een mu
seum als een station". Met
het eerste doelde hare
majesteit natuurlijk op de
schepping die bouwheer
Cuypers in 1889 aan het IJ
had doen herrijzen: het
imposante Centraal Sta
tion. En het tweede sloeg
uiteraard niet op het
Rijksmuseum - ontworpen
immers door diezelfde
Cuypers - op het zoge
naamde „Stedelijk". Hoe
juist was de observatie
van de Britse vorstin. Of
schoon dit Stedelijk Mu
seum mede dankzij de fij
ne neus van zijn voormali-
te directeur jhr. Willem
andberg een collectie
moderne kunst herbergt
die een absolute wereld
top vormt, kon het ge
bouw qua voorkomen
even goed langs de spoor
lijn Hoogeveen-Roode-
school staan als aan de
Amsterdamse Paulus Pot
terstraat.
hoop dat aan deze onwaardige
situatie een eind kan komen.
Behalve kleinsteeds van uiter
lijk is het Stedelijk namelijk
ook nog te klein. Veel plannen
zijn er geweest om het gebouw
uitbreiding te geven in de
richting van het Museumplein,
maar de gemeenteraad heeft
deze initiatieven steeds conse
quent in de grond geboord.
Overweging: het enige plein
van allure dat de hoofdstad
kent, mag niet aan oprukken
de bebouwing worden geslach
tofferd. En terecht, al was het
maar vanwege de vraag waar
de honderdduizenden betogers
tegen kruisraketten een vol
gende keer verzameld zouden
worden.
Inmiddels gloort echter de len
De Wilde
De huidige museumdirecteur
Edy de Wilde bleef ondertus
sen met het ruimteprobleem
kampen, dat wel. Hetgeen
hem eens de verzuchting deed
slaken: „Ik droom soms van
een andere plek: het Ooster
dok, dicht bij het Centraal Sta
tion, aan het water, zo'n schit
terend daglicht".
En waarachtig: opeens maakt
de Amsterdamse Dienst Pu
blieke Werken - ook wel de
Staat in de stad genoemd - be
kend: „Het is niet uitgesloten
dat een opvolger van De Wil
de deze droom nog eens ziet
bewaarheid. Onder de 198 in
zendingen die de hoofdstad
heeft ontvangen op haar
ideeënprijsvraag voor een
nieuwe stedebouwkundige in
richting van het Oosterdok en
omgeving, zaten veel voorstel-
i centraal stede
lijke functie als het
van De Wilde moeiteloos zou
kunnen worden ingepast". Ko
ningin Elizabeth haar zin.
Naast een station als een mu
seum een museum als een mu
seum. Waarmee dan tevens
een oud Amsterdams zeer uit
de weg zou zijn geruimd.
Tegen de bouw van het Cen
traal Station zijn inderdaad
ernstige bezwaren gerezen
omdat de kolos het uitzicht op
het open havenfront benam -
als het ware de visuele band
doorsneed die de stad en het
water met elkaar hadden. Een
nieuw cultureel centrum aan
het IJ kan heel wel dienstig
zijn om die verbroken band
weer te herstellen.
Sjofele krans
Het Oosterdok en omgeving in
hun huidige vorm stellen ar
chitectonisch bar weinig voor.
Ze zijn een vrucht van 19de
eeuwse stadsuitbreidingen die
de vakbondspionier Henri Po
lak eens heeft samengevat on
der de noemer: „een sjofele
krans van schrijnende banali
teit en troosteloze lelijkheid".
Dat gaat dus veranderen.
Overdonderend groot is de be
langstelling voor de prijsvraag
geweest. „Tot op de dag van de
afsluiting reden taxi's met
deelnemers af en aan", meldt
Publieke Werken. „De inzen
der die alle liften van ons ge
bouw bezet zag en in arren
moede met zijn materiaal alle
trappen opliep om tenslotte in
de menigte op de negende ver
dieping te ontdekken dat tij
dens het transport enkele es
sentiële onderdelen van zijn
maquette wel zeer ingrijpend
waren verschoven, vormde
geen uitzondering". Een prij-
zenpot van 100.000,- was on
getwijfeld mede verantwoor
delijk voor deze stormloop.
Armslag
Als winnaar heeft een jury on
der voorzitterschap van rijks
bouwmeester prof.ir.T.Dijkstra
uiteindelijk de architecten-
combinatie De Boer, Van den
Bosch, Hosper en Van Kreel
aangewezen. In hun plan ook
is duidelijk de waardige arm
slag aanwezig die het Stedelijk
als broedplaats van Cobra en
bakermat van Appel verdient.
Hoe ziet het er in grote trek
ken uit? De zone van het IJ
oostelijk van het Centraal Sta
tion wordt geactiveerd ten be
hoeve van een nieuwe stede
lijk verblijfsgebied met een
promenade, jachthavens en
horeca-voorzieningen. Daarop
moet een bebouwing aanslui
ten met onder andere een hal
voor grote manifestaties en
een kapitaal hotel. Aan de
noordkant zijn zes torenachti
ge gebouwen gesitueerd met
winkels en kantoren. Voor de
zuidkant staat een uitkijktoren
met een hoogte van 175 meter
op het program.
Themapark
En daarbij blijft het niet. De
ontwerpers willen rondom het
befaamde Marine-etablisse
ment dat het Scheepvaartmu
seum herbergt, een groot ste
delijk themapark aangelegd
zien, „even populair als het Ti-
volipark in Kopenhagen, maar
wellicht meer verwant met
Midden op de voorgrond, het stadhuis-muziektheater in Amsterdam in aanbouw.
het ambitieuze, nog in het ont-
werp-stadium verkerende
Pare de la Villette in Parijs",
aldus de winnaars van de
prijsvraag in hun toelichting.
Ze denken onder meer in de
richting van een monumentale
hal met een evenementenge
deelte (voor bijvoorbeeld pop
concerten, zesdaagsen en ijsre-
vue's), een indoor sportgedeel-
te, een expositiegedeelte en
een accommodatie voor cruise
schepen. Op het ogenblik
wordt het gehele prijsvraag-
materiaal plus het juryrapport
door Publieke Werken diep
gaand geanalyseerd. Gezien de
voorgeschiedenis van de Sto
pera (de beruchte combinatie
van Stadhuis en Opera die mo
menteel op de voormalige
vlooienmarkt van het Water-
looplein zijn omstreden vol
tooiing staat te naderen) zal er
nog veel water door het IJ
„Amsterdamn heeft het", luidt
de leus van een actie waarmee
burgemeester Van Thijn de
stad een betere naam hoopt te
bezorgen. In zijn te krappe
museum als een station kan
men directeur De Wilde hard
op horen denken: „Zou Am
sterdam het krijgen?"
PIET SNOEREN
David Ward
overtuigt
met Mozart
•vond 27 november.
Niet geheel ten onrechte
merkt David Ward in zijn ei
gen programmatoelichting bij
zijn recital op, dat de piano
muziek van Mozart niet altijd
naar waarde wordt geschat.
Toch blijft een recital met al
leen werken van één compo
nist, al is het Mozart, een
waagstuk. Veel hangt in zo'n
geval af van de programmasa
menstelling. Wat dat betreft
heeft David Ward een goede
keus gedaan met behalve twee
Parijse sonates (330 in C en
333 in Bes) zes variaties op een
thema van Salieri, Fantasie en
Fuga in C KV 394 en de Fan
tasie in c KV 396.
David Ward's pleidooi voor de
piano-muziek van Mozart
overtuigde gelukkig nog het
meest door zijn spel, dat ;n al
les een speciale affiniteit met
deze componist verraadt. Zijn
interpretatie is helder en spre
kend. Opvallend is een mini
mum aan pedaalgebruik,
waarbij toch de muziek blijft
zingen en de grote lijn wordt
vastgehouden. Wie met zo
weinig pedaal bijvoorbeeld in
het andante van de sonate in C
de aanduiding „cantabile" nog
kan waarmaken mag met
recht een meester op het in
strument genoemd worden.
David Ward's opvatting van
Mozart is dwingend maar
nooit nadrukkelijk Zo zou de
Fantasie in c wellicht nog
scherper en dramatischer kun
nen worden aangezet, maar
voor de oplettende luisteraar is
ook bij David Wards interpre
tatie alles aanwezig. Zijn dui
delijke muzikale opvatting
verhindert ook, dat men lang
stil blijft staan bij een enkele
technische onvolkomenheid,
zoals in het snelle passagespel
in het Allegretto graziozo van
de sonate in Bes.
David Ward dankte het en
thousiaste publiek nog met
twee fraaie toegiften: de be
kende Turkse mars en een
prachtig Adagio, oorspronke
lijk voor glasharmonica, ge
componeerd in 1791.
OTTO BENTINCK
EXPERIMENT GESLAAGD:
WINSCHOTEN Bevalt
de voorstelling niet, dan
betaalt u ook niets. Ónder
dat motto presenteerde
theaterdirecteur Gerard
Schenk gisteravond in het
cultureel centrum de
Klinker in Winschoten
een voorstelling met in de
hoofdrol Jasperina de
Jong. Deze keer echter
niet schitterend in een
musical of als cabaretière,
maar in een bloedserieus
uit het Amerikaans ver
taald toneelstuk van W.
Mastro-Simone over een
poging tot verkrachting.
Omdat tijdens de voorverkoop
al snel duidelijk was geworden
dat deze „andere" Jasperina
maar weinig theaterbezoekers
aansprak, besloot Schenk de
mensen de mogelijkheid te
bieden vrijblijvend te gaan kij
ken. „De mensen moesten ae
kans hebben haar in deze rol
te zien, of ze het nu goed zou
den vinden of niet". Wie het
gebodene teleurstellend vond
mocht in de pauze zonder iets
betaald te hebben de Klinker
weer verlaten. Wie bleef zitten
verplichtte zich na afloop als
nog fl 18,50 of 12,50 te betalen.
Van de 200 bezoekers die naar
de voorstelling kwamen kij
ken, liepen er in de pauze vier
weg, aldus directeur Schenk.
nen het een „walglijk stuk" te
vinden. De andere bezoekers
bleven tot het einde geboeid
kijken en vonden het volgens
Schenk een fantastische voor
stelling. Zij betaalden ook na
afloop vlot aan de kassa's als
nog hun kaartje, hoewel een
deel vantevoren al zoveel ver
trouwen in Jasperina bleek te
hebben dat zij voor de voor
stelling alvast maar hun en
treebewijs hadden gekocht.
Volgens Schenk was het expe
riment als zodanig zeker ge
slaagd. De Klinker-directeur
toonde zich echter teleurge
steld over het totale bezoe
kersaantal. Hij had op een 350
bezoekers gerekend. Wat dat
betreft heeft de mogelijkheid
eventueel gratis te kijken dus
niet extra veel Groningers
naar de Klinker gelokt.
Cabaret 220 Volt
pV speelt „Episode"
Het Cabaret 220 Volt speelt
vrijdag 30 november en zater
dag 1 december in theater Pe
pijn nog twee keer „Een episo
de", met Hans de Jong en
Benno Hagenbeek. Het tweetal
geeft hier deze toelichting op:
„Na „Première" en „Bravo,
bravo" brengen we nu ons
derde programma, „Een episo
de", of met andere woorden,
een terugblik op wat komen
gaat. „Episode" staat voor de
avontuurlijke afsluiting waarin
we onze voorstellingen combi
neerden, maar waarbij het
nooit tot een definitieve keuze
is gekomen. Het in zicht ko
mend eind van deze manier
van werken, leverde een aantal
evenementen voor deze voor
stelling: arbeid, kunst, man
vrouw-verhouding, studie,
vriendschap, geluk, onderwijs,
vrije tijd. Als rode draad in het
programma loopt een (blauwe)
muur, symbool voor het be-
krompene in onze samenle
ving. Nederland: „Wat niet ver
boden is, is verplicht". De
muur die de weg verspert
vraagt om een keuze: links,
rechts, of erover. Maar wat is
er achter?".
Foto: Hans de Jong en Benno
Hagenbeek: 220 Volt.
DEN HAAG Pierre
Stoll leidt het Residentie-
Orkest in het derde keu
ze-concert op 1 december
in het Koninklijk Conser
vatorium. Pianist Geof
frey Madge zal dan solist
zijn in het Pianoconcert
van Roussel en het Piano
concert van de Amerikaan
Henry Cowell.
Het programma vermeldt
voorts „Mirage" van Druck-
man en „La course du prin-
temps" van de Franse compo
nist Charles Koechlin. Ter ge
legenheid van deze uitvcoe-
ring komen twee dochters van
de in 1950 overleden compo
nist en enkele bestuursleden
van de Association des amis de
l'oeuvre de Charles Koechlin
naar Den Haag om het concert
bij te wonen
Violist Alexandru Lascae van
het Residentie-Orkest treedt
als gastdirigent op bij „zijn"
orkest, tijdens het Jongeren-
concert vrijdag 7 december en
het Promenadeconcert op za
terdag 8 december. De pianis
ten Marja Bon en Ronald
Brautigam zijn op beide conc-
certren solisten in het concert
voor twee piano's van Mozart;
dit programma wordt geopend
met het symfonisch gedicht
„La mort de Wallenstein" van
d'Indy; na de pauze wordt uit
gevoerd de balletbuziek uit
„La boutique fantasque" en
„Rossiniana" van Respighi.
Deze balletmuziek is ook te
beluisteren tijdens het lunch
concert in de Nieuwe Kerk op
woensdagmiddag 5 december,
ook onder leiding van Alexan
dru Lascae.
DEN HAAG Toneelgezelschap Nieuwe Komedie in
Den Haag heeft het theaterspektakel „De Negers" van
Jean Genet op het repertoire genomen. In de regie van
Rufus Collins en Henk Tjon wordt de produktie ver
wezenlijkt in samenwerking met het Soeterijn Theater
in Amsterdam, waar het stuk 7 december op het Stage-
doorfestival in première gaat. Het is voor het eerst dat
dit stuk in ons land door niet-blanken wordt gespeeld,
zoals de auteur ook heeft voorgeschreven.
Het werd tot nu toe slechts een keer in 1959 in Parijs en in 1961
in New York door alleen negers gespeeld. Voor de Nieuwe Ko
medie brachten de regisseurs twaalf theatermensen met uiteen
lopende bekwaamheden en vaardigheden bijeen. Hun individue
le ervaringen zijn mede van invloed op de interpretatie van het
stuk. De uitvoerenden zijn: Martijn Apituley, Arnie Breeveld,
Felix Burleson, Alma Gardeslen, Gerda Havertong, Maarten
van Hinte, Donald Jones, Helene Kamperveen-Lochem, Ellen
Ombre, Eartha Silos, Gerald Stadwijk en Otto Sterman.
Het stuk is in 1959 geschreven als een groteske weergave van de
geschiedenis der blanke overheersing met een revolutie als aan
val op het kolonialisme. De voorstelling biedt een spel in een
spel. Een groep negers speelt de reconstructie van een moord op
een blanke en de overwinning op de blanken. De groep woreft
gadegeslagen door een hof, gevormd door de koningin, een mis
sionaris, een rechter en de gouverneur, allen gespeeld door ne
gers. Een wervelende show vol vrolijke vooroordelen en dubbe
le bodems, aldus Nieuwe Komedie.
Van De Negers zijn de komende drie maanden reeksen voorstel
lingen voorzien, in december behalve in Amsterdam ook in
Utrecht en Den Haag, in januari onder meer in Den Haag, Haar
lem en Amsterdam, in februari onder meer in Amsterdam, Lei
den en Rotterdam.
Geen krant ontvangen? Bel tussen 18.00 en 20.00 uur, zaterdags
tussen 14.00 en 16.00 uur, telefoonnr. 190888 en uw krant wordt
nog dezelfde avond nabezorgd.
Voor een uitgebreide
agenda, ook voor de ko
mende dagen raadplege
men „UIT", de gratis we
kelijkse bijlage van deze
krant.
6, tel. 01720-20800): Vrij
dag de 13e IV (16); 18.45, 21.15.
(di alleen 21.15). .EUROCINEMA
II: Splash (al); 18.30, 21.00. (dl
alleen 18.30). wo. ook 13.30.
•EUROCINEMA III: Up the
Creek (16); 18.45, 21.15. wo.
19 00, 21.15.
KINDERVOORSTELLING
EUROCINEMA I: Pinkeltje (al);
(12); 14.30, 19.00, 21.15. LIDO
cret (al); 14.30, 19.00. 21.15.
i LIDO IV: Once upon a time ii
America (16); 19.30: STUDIO
(071-133210): Paris, Texas (16);
20.15. TRIANON (Breestraat
31. tel. 123875): Blame it on Rio
NOORDW1JK LIDOTHEATER
(Pr. Bernhardstraat 56, tel.
01719-12800): Indiana Jones an
the Temple of Doom (al); ma di.
KATWIJK CITY THEATER I
(Badstraat 30. tel. 01718-74075):
Angel (16); wo. 14.45, 19.00,
21.15. ma. di. 19.00. 21.15.
CITY THEATER II: Lassiter
(al); tijden zie City I. CITY
n At
TROt
11 uit v
vent
op J
ncertgt
opt
elte ziji
horen
n Sti
o Dos
Zij
r Mar
Scho
door
in gt
wes
ds vor
Nieuwt
elmatii
aarder
tot
over
terdan
d dien
City I. CITY THEATER IV:
Stripes (al); ma. di. wo. 19.00.
Zelig (al); ma. di. wo. 21.15.
KINDERVOORSTELLING
CITY THEATER IV: De schele
koning en de kraai (al); wo.
01717-4354): Diamonds
15.45 De schor-
WASSENAAR ASTRA (Lang
straat 32. tel. 01751-13269): The
dresser (al); 20.00.
(16); 14.00, 19.00, 21.30. BA
BYLON 1 (naast Centraal Sta-
471656): Amadeus (al);
Doom (12); 14.00. 18.45, 21.15.
CINEAC 1 (Buitenhof 20. tel.
derl
ie kun:
een ge
ntaire
te en t
stennji
Yiele
prodi
e tel
ontw,
\stenac
'd wee
die jt
vinden
ten tu:
sing a.
Set
kn
de Ku
leerm
<hedent
de he
schilc
akten, t
10 uur
i METROPOLE 1 (Carneglelaan,
456756): Under fire (16);
Ameririca(12); 13.30, 19.30.
METROPOLE 3: Paris, Texas
18.45, 21.30. METROPOLE 5:
Purple rain (al); 14.00. 18.45.
21.30. ODEON 1 (Herengracht
13. tel. 462400): „1984" (12);
18.45, 21.30. wo. 13.15, 16.
18.45. 21.30. LE PARIS 1 (Ket
tingstraat 12b, tel. 656402): Ba
byion blue (18); 12.0"
E PARIS 2: Pri
verleiden (18); 12.15
23.00. PASSAGE (Passage
63. tel. 460977): Startrek III (al);
14.00, 18.45. 21.30. HAAGS
FILMHUIS: Voor onbepaalde tijd
gesloten.
KINDERVOORSTELLINGEN
EUROCINEMA: Billie Turf
contra Kwel; wo. 14.00 CINE
AC 3: Walt Disney's festival; wo.
14.00.
tweed
ock, M
Ned. I
GRATIS ELKE WOENSDAG DE
TROS
10 Voe
Coerve
25 De
pramm.
sen.
BIJLAGE BIJ UW KRANT MH 10 Jak'
INFORMATIE OVER FILMS,MUZIEK eerje a
THEATER, RECREATIE.EXPOSITIES
EN EEN COMPLETE AGENDA
I Joui
TROS
-flO Fort
Jramm;
PO TeU
pginnt
NOS
Joui
Soc
iet Kin<
Tros
3(EVai
168 dl
FIGUURPUZZEL
PLUS 1-PUZZEL
1 autokenteken Spanje;
Titsaart
25 Ein
Concert
friks, R
iftrechtj
P-I.v. Wi
15 De
Pntvanq
P5 TRÓ
35 De
f5 Nieu
•lechthi
'OJieq L 4
o
