"Cunsthart
oet zeker
rie jaar
eekunnen
ontwenningscentrum in opspraak
Arafat dicteert zitting
Palestijns parlement
1
Busongeluk: 31 doden
CcidócSou/icml
MAANDAG 26 NOVEMBER 1984 PAGINA 7
koelcel
staan.{
aar dat
x)fd la-
Manders)
Uruguayanen „sturen
dictatuur naar huis"
^MONTEVIDEO Julio Sanguinetti, kandi
daat van de centrum-rechtse Colorado-partij,
heeft zich tot winnaar uitgeroepen van de
^presidentsverkiezingen in Uruguay. Volgens
ït de voorlopige uitslagen is rond 41 procent
jvan de stemmen uitgebracht op Sanguinetti.
JZijn twee tegenstanders. Liber Seregni van
de linkse coalitie Frente Amplio en Alberto
an van de Blanco-partij, hebben hun
aag toegegeven. Met de presidents- en
►arlementsverkiezingen heeft Uruguay giste-
en grote stap gezet op weg naar het her-
an de democratie. In maart volgend jaar
i de militairen na ruim elf jaar de macht
njterug aan de burgers. „Wij sturen de dicta
tuur naar huis", aldus de Uruguayanen die
bisteren massaal naar de stembus trokken.
SURINAAMSE PREMIER UDENHOUT:
Verkiezingen „nog niet wenselijk"
PARAMARIBO/DEN HAAG Binnen enkele weken tot uiterlijk een
maand zal de Surinaamse regering concrete mededelingen kunnen doen
over een plan voor verdere democratiseringen. Dat heeft de Surinaamse
premier Udenhout gisteren gezegd in een vraaggesprek met het NOS-ra-
dioprogramma „Zorg en hoop". „Het was een moeilijke opgave, wij zit
ten nu in een afrondende fase", aldus Udenhout.
De Surinaamse premier zei dat over een aantal punten overeenstem
ming is bereikt in de zogenoemde denktank, het adviesorgaan van de
regering dat een democratisch plan moet opstellen en waarin de drie
regeringspartners (militair gezag, bedrijfsleven, vakbeweging) zijn verte
genwoordigd. Binnen de denktank is men het er volgens Udenhout over
eens, dat algemene verkiezingen op dit moment „niet wenselijk en niet
haalbaar" ziin. Na de ambtstermijn van het huidige kabinet, die op 31
december afloopt, zal er een „overgangsperiode" komen van maximaal
drie jaar, zo deelde Udenhout voorts mee. Udenhout zei verder dat zijn
regering volgende maand ook een economisch plan zal presenteren, dat
noodzakelijk is vanwege de economische crisis waarin Suriname ver
keert.
Geen eenzijdig concessies
VS inzake raketten
WASHINGTON De Verenigde Staten
zullen niet eenzijdig de plaatsing van
Pershing-II en kruisraketten in Europa
stopzetten. De veiligheidsadviseur van
president Reagan, Robert McFarlane,
sprak gisteren in een interview met het
televisiestation CBS speculaties tegen dat
Washington een dergelijk besluit zou
overwegen met het oog op de komende
ontmoeting tussen de ministers Shultz en
Gromyko. Een dergelijke stop is „geen op
lossing" en is „niet bevredigend aldus
McFarlane. Hij benadrukte dat de Sovjet-
Unie bij de raketten voor middellange af
stand een overwicht van tien tegen een
heeft. Een besluit de plaatsing van onze
raketten stop te zetten zou voor de Ameri
kaanse onderhandelaars „de grond onder
hun voeten wegslaan", zei hij.
3I10NTWERPER
ROBERT JARVIK:
iOUISVILLE Ruim
rekenil^ee uur nadat hij als
Turlowveede mens een kunst-
rscheidejjjart ingeplant had gekre-
den dpjen, kwam de 52-jarige
William Schroeder giste-
-ren in het Humana Hospi-
Ttal Audubon in Louisville
Kentucky) weer bij ken-
Door gebaren be-
ankte hij zijn artsen. De
langdurige operatie werd
litgevoerd door een team
an vijf artsen onder lei-
ling van dr. William De-
ries, bijgestaan door elf
issistenten. Volgens de
intwerper en maker van
iet kunsthart, Robert Jar-
ik, moet het zeker drie
;ot vijf jaar kunnen func-
boliërtfioneren.
verden^et ziekenhuis in Louisville
it vlak^aar °Peratie werd ver
richt behoort tot een particu
liere organisatie, die aan De-
Vries de financiering van hon
derd kunsthartoperaties heeft
gegarandeerd. Elke operatie
kost naar schatting tussen de
350.000 en 875.000 gulden. De
leider van het operatieteam,
40-jarige dr. William DeVries,
was in 1982 de eerste (en tot
nu toe enige) medicus die toe
stemming kreeg een kunsthart
in te planten. Dat gebeurde bij
een 62-jarige tandarts, Barney
Clark.
Zowel Schroeder als Clark
hadden op het moment van de
operatie nog maar enkele da
gen te leven. Clark heeft na de
operatie qog 112 geleefd. Hij
overleed uiteindelijk doordat
belangrijke organen niet meer
functioneerden. Zijn longen en
nieren verkeerden al in een
slechte conditie op het mo
ment dat hij het kunsthart
ontving. DeVries sprak toen al
de hoop uit dat een tweede pa
tiënt gezonder zou zijn.
Schroeder lijdt net als Clark
aan „cardiomyopathie", een
ziekte die tot een voortduren
de verzwakking van de hart
spier leidt. Voor hij de operatie
onderging heeft Schroeder
formulieren ondertekend
waarin staat dat hij met het in
planten van het kunsthart ak
koord gaat; de operatie „een
experiment" is en dat succes
niet verzekerd is. Onder de
verklaring staan ook de hand
tekeningen van Schroeders
vrouw en dr. DeVries.
Het ingeplante kunsthart, naar
de uitvinder ervan Jarvik 7
genaamd, is ongeveer even
groot als het hart van een vol
wassen mens. Uiterlijk en
werking ervan zijn echter to
taal verschillend. In plaats van
twee kamers bestaat het 330
gram zware kunsthart uit twee
roomkleurige, trechtervormige
pompjes, die door middel van
een doorzichtige plastic buis
Een kijkje in de
operatiekamer
van het
ziekenhuis van
Louisville. Op de
voorgrond het
kunsthart, dat
tijdens een
langdurige
operatie bi) de
52-jarige William
Schroeder werd
ingeplant.
zijn verbonden met een uit
wendige compressor. Het hart
op zich kost ruim 52.000 gul
den. De 150 kilo zware com
pressor ter grootte van een ta
felmodel koelkast, waaraan de
patiënt tot zijn dood is verbon
den, kost ruim 120.000 gulden.
Er bestaat een experimentele
draagbare compressor ter
grootte van een boodschappen
tas. Schroeder zal daar echter
nog geen gebruik van kunnen
maken.
(Van onze speciale verslagge
ver Rick Kersjes)
AMMAN Sinds de Jor
daanse burgeroorlog var
1971 zijn wij eindelijk
weer terug in Jordanië er.
nu willen wij zo snel mo
gelijk naar de onderhan
delingstafel om met alle
betrokken partijen tot eer
oplossing te komen var
het Midden-Oosten-con-
flict; een oplossing die
moet voorzien in de vor
ming van een Palestijnse
staat op de door Israël be
zette Westelijke Jordaan-
oever en in de Gaza-
strook.
Deze gedachte beheerst de zit
ting van het Palestijnse „parle
ment in ballingschap" in Am
man. De bijeenkomst wordt
gekenmerkt door een breuk
met de Palestijnse radicale en
extremistische groeperingen
en lijkt in het teken van een
verzoening met Israël te staan.
Door de meeste Palestijnse lei
ders is hier in Amman zeer be
heerst gereageerd op de ope
ningsspeech van koning Hoes
sein waarin hij benadrukte dat
een Palestijns-Jordaanse sa
menwerking gebaseerd zou
moeten zijn op VN-resolutie
242. Volgens Khaled Al-Has-
san, een gematigd lid van het
centrale comité van Fatah, de
grootste Palestijnse guerrilla-
groepering, wordt de rede van
Hoessein „niet beschouwd als
een politiek initiatief, maar als
een uitgangspunt voor een mo
gelijke samenwerking tussen
Jordanië en de PLO." Dat de
in Amman aanwezige Palestij-
Zware bom
onklaar gemaakt
AMMAN De Jordaan
se politie heeft zaterdag
een explosieve lading
van negen kilo in Am
man gedemonteerd
slechts twee minuten
voordat deze zou ontplof
fen. De bom was ge
plaatst tegen de gevel
van het particuliere
Amerikaanse archeologi
sche instituut in Amman
niet ver van de plaats
waar het Palestijnse par
lement in ballingschap
beraadslaagt.
het
de
noodzaak van een Jordaans-
Palestijns samengaan beklem
toonde ook Faroek Khadoemi,
hoofd van het politieke depar
tement van de PLO in een uit
voerig rapport.
Khadoemi vertelde niet hoe de
Jordaans-Palestijnse relatie er
uit zou komen te zien. Op dit
punt hullen de parlementsle
den zich trouwens in een ge
heimzinnig zwijgen. Khalin
Al-Wazir, Arafats rechter
hand, wilde nog wel kwijt dat
een samenwerkingsverband
met Jordanië „het midden zou
houden van de Fez-resoluties
en de VN-resolutie 242. Wazir
is een uitgesproken voorstan
der van een hechte band met
Jordanië, maar het grote pro
bleem is VN-resolutie 242, die
koning Hoessein aanvaardt als
basis voor onderhandelingen
met Israël. Wazir zegt dat de
uit 1967 daterende resolutie
242 „niet de legitieme rechten
van de Palestijnen erkent, om
dat zij daarin worden om
schreven als vluchtelingen.
Hierdoor worden de rechten
van de Palestijnen ontkend en
bovendien wordt de PLO niet
erkend als enige vertegen
woordiger van het Palestijnse
volk". Wazir zei daarom vast
te houden aan de besluiten
van de Arabische topconferen
tie van september 1982 in Fez,
die onder meer bepalen dat de
PLO als onafhankelijke part
ner moet deelnemen aan de
vredesbesprekingen.
Hoewel duidelijk een pro-Jor
daanse koers wordt ingesla
gen. gelooft men niet dat het
nieuwe politieke programma
van het Palestijnse parlement
een verrassende wending te
zien zal geven. Algemeen
wordt verwacht dat het open
zal zijn, d.w.z. er zal ruimte ge
creëerd worden om de breuk
met de radicale Palestijnse
groeperingen weer te herstel
len en de banden met Syrië
opnieuw aan te halen. On
danks alle gematigde geluiden
van Arafats aanhangers kun
nen de Palestijnen geen af
stand nemen van de gewapen
de strijd. Dit leidt soms tot bi
zarre verklaringen. Zo be
weerde de officiële woord
voerder van de PLO, Ahmed
Abdel-Rahman, „dat deze zit
ting een bevestiging is van de
Jordaans-Palestijnse samen
werking". In een adem vertel
de hij desgevraagd dat „de
PNC echter de nadruk zal blij
ven leggen op militaire acties
Gevraagd hoe het mogelijk-,»
in de door Israël bezette gebie
den een gewapende strijd te
beginnen, zei hij dat de Pales
tijnen nog op zoek zijn „naar
stabiele bases en naar een me
thode de strijd te hervatten".
Rahman sloot een gewapende
strijd vanaf Jordaans grondge
bied uit. De oproepen voor een
gewapende strijd lijken dan
ook vooral te verwijzen naar
een „heroïsch verleden" en
onderstrepen nog eens dat
deze PLO vergaande conces
sies moet doen aan de gema
tigde Arabische regeringen,
die vrede met Israël voorstaan.
Ondertussen blijft PLO-leider
Arafat de zitting duidelijk do
mineren ondanks het hanteren
van democratische spelregels.
Bij stemmingen en bij afwezig
heid van zijn tegenstanders is
er steeds een ruime meerder
heid voor de PLO-voorzitter
en zijn bepleite opening naar
Jordanië.
EG wil met gouden handdrukken strooien
(Van onze correspondent Aad
Jongbloed)
BRUSSEL De Europese Ge
meenschap heeft te veel we
tenschappers en er is een plan
in de maak om zich van hen te
ontdoen door middel van roy
ale gouden handdrukken. Zo
wil men 120 wetenschappelij
ke ambtenaren aanbieden te
vertrekken met behoud van
zeventig procent van hun sala
ris tot het moment waarop zij
met pensioen gaan. Dat „pen
sioen zal bovendien jaarlijks
geïndexeerd worden. Met deze
Sinterklaasachtige operatie is
een bedrag van ongeveer hon
derd miljoen gulden gemoeid.
Om plaats te maken voor
Portugezen
Spanjaarden
zullen, op het
toetreding van Spanje en Por
tugal, nog eens ongeveer dui
zend van de tienduizend em
ployees die werken bij de Eu
ropese Commissie in Brussel,
moeten vertrekken, maar ook
met behoud van 70 procent
van hun salaris.
Wat de wetenschappers betreft
gaat het voornamelijk om
ambtenaren uit alle landen
van de EG, die werkzaam zijn
bij het kernprojekt in het Ita
liaanse Ispra, dat stilgelegd
dreigt te worden. Het betreft
voor het merendeel mensen
van boven de veertig jaar. die
gemiddeld een jaarsalaris heb
ben van honderdduizend gul
den netto. Er zijn er bij, die te
gen de tijd dat ze de pensioen-
gerechtigde leeftijd bereidt
ebben, een bedrag van an
derhalf miljoen gulden geïn
casseerd zullen hebben zonder
tegenprestatie.
Het vertrek van de ongeveer
duizend Brusselse ambtenaren
door de komst van Spanjaar
den en Portugezen is het ge
volg van een beslissing van de
regeringen van de EG-lidsta-
ten geen extra gelden vrn te
willen maken voor een ambte
lijke uitbreiding van de Ge
meenschap.
ag. EWVa
chijnen
i okto-
stulpemOME Het grootste
en vee^ntwenningscentrum voor
orh^Jlrugsverslaafden van Ita-
hter^ë en wellicht van heel
j5aaJ)uropa bevindt zich op de
i vraa^euvel ten zuiden van Ri-
r en no*iini en heet de 'Gemeen-
imerik^chap van San Patrigna-
§jj 2a5° ^an Patrignano heeft
nexpor moeilijk, want leiding
leandéjn staf staan nu voor de
intisch^echtbank van Rimini. Ze
>en. Dbrorden ervan beschul-
gelopeqjgd de drugsverslaafden
een aj te hardhandige
v„.Pan*er van ^un vers^a"
rTuÜeifing te hebben afgehol-
San Patrignano is een kwestie
waarover Italië zich in twee
kampen heeft verdeeld, in
voor- en in tegenstanders van
de harde ontwenningsmethode
voor drugsverslaafden. De
rechtbank zal over enige tijd
ongetwijfeld moeten conclude
ren dat San Patrignano -beter
is dan niks. Want als San Pa
trignano en soortgelijke parti
culiere ontwenningscentra in
Italië niet zouden bestaan, zou
den massa's verslaafden in dit
land helemaal geen hoop meer
op 'bevrijding' meer hebben.
San Patrignano werd in 1978
gesticht door Vincenzo Muc-
cioli, een man die zijn hotel in
Rimini had verkocht om iets
te doen voor drugsverslaafden.
Hij kocht een stukje grond in
de heuvels achter Rimini en
begon een landbouwbedrijf.
Zijn deur zette hij wagenwijd
open voor drugsverslaafden
die hun leven wilden beteren.
Muccioli (50) is een gedreven
mens uitgerust met een Ver
losser-complex, die de samen
leving van de gesel van de
drugs wil verlossen. Zijn re
cept is: keihard werken, liefst
in de buitenlucht, een ijzeren
discipline, solidariteit en
vriendschap.
De opvang van drugsverslaaf
den is in Italië een zaak van
particulier initiatief, zoals zo
vele andere aspecten van de
sociale zorg. Er zijn wel offi
ciële opvangstcentra, maar
deze verlenen de verslaafden
vaak niet meer dan de eerste
hulp en sturen hem vervol
gens weer heen, met een buisje
methadon-tabletten. In de gro
te steden zijn bovendien nog
(particulier) ontwenningskli
nieken. Maar deze zijn veel te
duur en ook daar is de behan
deling slechts tijdelijk. De me
thode van San Patrignano (die
overigens in een tiental andere
werkgemeenschappen wordt
gehanteerd) is het meest suc
cesvol gebleken.
Nadat San Patrignano bekend
heid had gekregen zijn uit heel
Italië wanhopige ouders hun
hopeloos verslaafde kinderen
bij Muccioli komen afleveren.
Rechtbanken uit het hele land
hebben veroordeelde drugs
verslaafden naar San Patrig
nano gestuurd, in plaats van
naar de gevangenis. In de
meeste gevallen heeft Muccioli
weer mensen gemaakt die het
leven aankunnen. In San Pa
trignano leven en wetken nu
550 ex-verslaafden, van wie 50
ex-echtparen en 40 kinderen.
De gemeenschap is een soort
coöperatie of kibboets die zich
zelf geheel bedruipt en waarin
alles van iedereen is. Dank zij
giften van donateurs en dank
zij de gemaakte winst heeft
het bedrijf nu een omvang ge
kregen van 200 hectaren. Er is
een grote bontwerkerij en een
wijngaard, die zelfs aan de
Amerikaanse markt levert. De
onbetwiste leider van de coöp
eratie is Vincenzo Muccioli die
als een patriarch voor orde
zorgt.
Muccioli heeft zijn eigen op
vattingen over ontwennings
methoden voor drugsverslaaf
den. Verslaafden die na hun
aankomst in San Patrignano
in een onthoudingscrisis raken
werden eerst door Muccioli ge
ketend aan handen en voeten.
en vervolgens opgesloten in
hondenhokken, duivenkooien
en andere ruimtes die als ge
ïmproviseerde gevangenis
dienst konden doen. Maar vol
gens Muccioli deed hij dat uit
sluitend op verzoek van de
verslaafden zelf, nooit op ei
gen initiatief. De verslaafden
wilden koste wat kost van hun
aandoening afkomen en waren
zelfs bereid daarvoor geweld
te ondergaan. Muccioli sloot
hen op of sloeg hen zelfs, als
ze daarmee akkoord gingen.
Hij had er groot succes mee,
want de verslaafden kwamen
hun crisis te boven. Maar eind
1980 ging het fout, en vandaar
dat hij en zijn staf zich nu voor
de rechtbank moeten verant
woorden. Een van de verslaaf
den liep weg uit de kibboets
naar het politiebureau in Ri
mini. Toen de politie in San
Patrignano arriveerde trof zij
vijf personen aan geketend en
opgesloten in hondenhokken.
Muccioli werd gearresteerd.
De geketenden kregen hun'
vrijheid terug, maar een van
hen, nog volledig in de ont
wenningscrisis pleegde op de
trein naar huis al zelfmoord.
Muccioli heeft veertig dagen
in voorlopige hechtenis door
gebracht, voordat hij onder
druk van de publieke opinie
werd vrijgelaten. Zijn therapie
heeft hij sindsdien vermense
lijkt, niet op verzoek van de
verslaafden zelf, maar op aan
drang van de justitie.
Deze week vindt in Rimini het
proces tegen hem en zijn me
thoden plaats. Muccioli wordt
verdedigd door de beste advo
caten van het land, die hun ui
terste best doen de hele zaak
terug te brengen tot de volgen
de principiële vraag: Mag je ie
mand van zijn vrijheid bero
ven als dat bijdraagt tot zijn
genezing. Als hij daar zelf toe
stemming voor heeft gegeven?
Muccioli en zijn advocaten
vinden van wel, en wijzén
slechts op de positieve resulta
ten en de uitstekende resulta
ten die San Patrignano als op-
vangstcentrum voor drugsver
slaafden ook in kringen vén
Italiaanse justitie geniet Het
proces tegen Muccioli en zijn
dertien medewerkers (allen
ex-verslaafden) gaat enkele
weken duren. De drugsver
slaafden blijven ondertussen
naar San Patrignano komen
om „door hard werken en ijze
ren discipline" te worden ge-
5USKE EN WISKE AMORIS VAN AMORAS
Tweede gesprek
Aanslag op
VS-ambassade
Duarte-verzet
op 30 november
tinnlddtli kom st/ike bij
SAN SALVADOR De ge
sprekken tussen de Salvado
raanse regering en vertegen
woordigers van guerrillabewe
gingen worden op 30 novem
ber voortgezet. Dat is vanmor
gen in de Salvadoraanse
hoofdstad bekendgemaakt.
Aartsbisschop Arturo Rivera y
Damas, bemiddelaar tussen de
regering en de guerrillabewe
gingen weigerde uit veilig
heidsoverwegingen bekend te
maken waar de besprekingen
worden gehouden. Hij wilde
ook niet zeggen wie aan het
overleg zullen deelnemen. De
eerste bijeenkomst tussen re
gering en gewapende oppositie
vond op 15 oktober plaats in
de stad La Palma in het noor
den van El Salvador. Presi
dent José Napoleon Duarte
nam toen persoonlijk deel aan
de besprekingen.
Bij een frontale botsing tussen een vrachtwagen en een passagiersbus In Turkije zijn gisteren 31
Turken om het leven gekomen en 23 gewonden gevallen. De bus vervoerde bruiloftsgasten De
buschauffeur zou achter het stuur in slaap zijn gevallen. Op de foto de totaal vernielde bus.
in Lissabon
LISSABON Een Portugesde
extremistische groepering
heeft de verantwoordelijkheid
opgeëist voor de aanslag giste
ren op de Amerikaanse am
bassade in de Portugese hoofd
stad Lissabon. Op het gebouw
werden vier 6Ómm-mortier-
granaten afgevuurd. Daarbij
werd volgens een ambassade
medewerker lichte schade toe
gebracht aan drie amhasadfc-
voertuigen. Persoonlijke onge
lukken deden zich niet vodr
Volgens de politie werden ^e
mortieren vanuit een passe
rende auto afgevuurd De
groepering, FP-2§ heeft al eer
der aanslagen op de ambassade
gepleegd en heeft verder efn
reeks van politieke moorden
op zijn naam staan.
