Kustgemeenten
kunnen eigen
energie opwekken
Broei van tulpen in bollenstreek belangrijk
I
Ook gemeentehuizen verzamelen
giften „Eén voor Afrika"
Proef Schiermonnikoog toont aan:
PvdA en CDA willeno
twee politie-organenR<
Landbouwexport richt zich
op VS, Japan en China
Meer samenwerking
bij veilingen
YB A en EMM
e[ot
GROENTETIPVOOR DE CONSUMENT
BINNENLAND/BUITENLAND
Eetdóe Souiaut
MAANDAG 26 NOVEMBER 1984 PAGINA 6
U
jdi
aari de actie „Eén voor Afrika zijn uiten
aard welkom, maar het zal niemand worj.
den toegestaan reclame te maken. De or j^jo
ganisatoren van „Eén voor Afrika" heb<jaai
ben aan alle presentatoren en verslaggej,ee!
vers een dagorder doen toekomen, waajjpre<
in staat dat het noemen van merken ei^
bedrijven ten strengste verboden is. jvan
IZijn
De initiatiefnemers/organisatoren hopei^e i
dat bedrijven zelf wel begrijpen, dat he^un
van wenig smaak getuigt om een acti^gd,
voor de slachtoffers van de hongersnooLar]
in Afrika te gebruiken om het eigen prglj-en
dukt aan te prijzen. Maar voor alle zeke^el
heid hebben ze de medewerkers van alijggv,
omroepen er toch nog even op gewezen,(gru
Verontruste PSP'ers:
geen water in de wijn
ROTTERDAM Een groep PSP-leden die
zich ernstige zorgen maakt als volgend jaar
wordt besloten voor de komende Kamer
verkiezingen in zee te gaan met CPN en
PPR, heeft gisteren na afloop van het twee
daags partijcongres in Rotterdam geestver
wanten opgeroepen samen te zorgen dat de
PSP-idealen en opvattingen worden ge
waarborgd. De PSP'ers, onder wie de frac
tieleider in de Tweede Kamer, Fred van
der Spek, willen er voor waken dat de par
tij zal afglijden van de lijn die een radicaal-
socialistische partij volgens hen hoort te
volgen. Het congres heeft besloten dat van
dje lijn kan worden afgeweken. Volgens de
troep dwingt het „afbraakbeleid" van het
abinet hen tot radicale oppositie en niet
tot samenwerking.
EVP wil samenwerking
met Europese groenen
ARNHEM De Evangelische Volks
Partij (EVP) koerst aan op samenwer
king met de Europese Groenen en de ba
sisbeweging voor vrede en solidariteit
(BVS). Het najaarscongres van de EVP
ging zaterdag akkoord met deze koers.
EVP-voorzitter Herstel was somber over
de kans dat „vooruitstrevende" partijen
voor de Kamerverkiezingen van 1986 sa
men een alternatief vinden voor het „af
braakbeleid" van het kabinet-Lubbers.
Het idee om samen met andere kleinere
progressieve partijen een Kamerfractie
te vormen acht hij niet realistisch. „De
verschillen tussen deze partijen zijn te
groot". De EVP houdt het op de ontlui
kende samenwerking met de groep
Scholten-Dijkman.
Argentijns „ja" tegen
akkoord Beagle-kanaal
BUENOS AIRES Een overweldigende meerderheid
van de Argentijnen heeft in een referendum gestemd
voor de ondertekening van het vredesverdrag met Chili,
dat een eind maakt aan het geschil rond het Beagle-ka
naal. Het meer dan honderd jaar oude conflict met Chili
over het Beagle-kanaal, dat de Atlantische met de Stille
Oceaan verbindt, kwam tot een hoogtepunt in 1978 toen
Argentinië zijn troepen mobiliseerde en een oorlog dreig
de. Beide landen accepteerden op het laatste moment een
bemiddelingsaanbod van het Vaticaan. In september van
dit jaar werd een akkoord in Rome voltooid. Volgens het
akkoord krijgt Chili de soevereiniteit over de drie belang
rijkste eilanden in de doorgang. Beide landen garanderen
elkaar de vrijheid van doorvaart. De landen zijn voorts
grenzen overeengekomen die het recht op exploratie van
olie afbakenen op de continentale platten van beide ocea
nen en in Antarctica.
Weer 126
Poolse boot
vluchtelingen
FLENSBURG Op
nieuw zijn 126 Poolse
passagiers van een schip
in een Duitse stad ach
tergebleven. Ook dit-
maal ging het om opva
renden van de veerboot
Rogalin die vrijdaga
vond in Travemunde
aanlegde op de geregel
de dienst tussen het
Poolse Sczeczin en Ko
penhagen. Het aantal
Poolse bootvluchtelin
gen is inmiddels opgelo
pen tot 427.
9V
(Vervolg van de voorpagina)
DEN HAAG/AMSTERDAM Voor
mensen die vandaag niet de deur uit
kunnen, hebben de meeste gemeentehui
zen speciale telefoonnummers beschik
baar gesteld, waar kan worden doorge
ven hoeveel men van plan is te schen
ken. De gemeentehuizen geven hun tota
len vanavond door aan Amsterdam, waar
een in de RAI opgestelde geldmeter van
minuut tot minuut de tussenstand van de
inzamelingsactie aangeeft.
Het binnengekomen geld zal worden ver
deeld over projecten (noodhulp en hulp
voor de langere termijn) in 27 verschil
lende Afrikaanse landen.
Bijdragen van grote en kleine bedrijven
■xti
SCHIERMONNIKOOG
Kust- en plattelandsge
meenten kunnen heel
goed in hun eigen ener
giebehoefte voorzien met
behulp van windmolens,
biogas- en warmtekrach
tinstallaties, Dit blijkt uit
pen onderzoek van het
Centrum voor Energiebe
sparing in Delft, waarvan
de resultaten zaterdag op
Schiermonnikoog bekend
^?ijn gemaakt.
-.-•tfet eiland diende als voor
dbeeld in de studie naar de
■haalbaarheid van eigen ener
gievoorziening. Wat de elek
triciteitsbehoefte betreft is de
eigen energievoorziening ren
dabel. De benodigde investe
ring van 1,8 miljoen kan bin
nen vijf jaar worden terugver
diend.
Zelfstandige warmtevoorzie
ning voor het eiland wordt
moeilijker, omdat de investe
ringen pas over langere ter
mijn zijn terug te verdienen.
Maar volgens de onderzoekers
zijn de bij-effecten zo gunstig
dat het zeker een alternatief
kan zijn voor normale warm
tevoorziening. „Het bouwen
van warmtepompen levert
meer werk op dan gas uit de
grond halen, olie importeren
en het bouwen van conventio
nele elektriciteitscentrales",
aldus het rapport. Voor een
eiland als Schiermonnikoog le
vert de bouw van vier perma
nente installaties 176 werkja
ren op en vier permanente ar
beidsplaatsen voor onderhoud.
Bij een investering van 15 mil
jard, zo stellen de onderzoe
kers, kunnen alle geschikte
gemeenten in Nederland wor
den voorzien van een systeem
van eigen energiezoorzineing.
Dat zou twee miljard kubieke
meter aardgas per jaar bespa
ren en 300.000 mensjaren aan
tijdelijk werk opleveren en
achtduizend mensjaren aan
continu-werk voor onderhoud
en beheer. Dit betekent werk
gelegenheid die vooral voor
economisch zwakkere gebie
den zeer interessant is, aldus
de onderzoekers. Andere voor
delen zijn minder schade aan
het milieu en het onafhanke
lijk zijn van energieprijzen.
Op 18 december zal de ge
meenteraad van Schiermon
nikoog een principebesluit ne
men over de uitvoering van de
plannen. Hiervoor is het nodig
dat al toegezegde subsidies en
financiële garanties van de
EG, van Economische Zaken
en de provincie Friesland wor
den bekrachtigd.
Reuzen geveld
Mooi gelijk gingen zater
dag in Dordrecht vier reu
zen van schoorstenen ge
strekt tegen de grond. De
94 meter hoge pijpen heb
ben met de bijbehorende
centrale Merwedehaven
sinds 1949 dienst gedaan.
Ze zouden al twee jaar ge
leden zijn neergehaald,
maar de inspectie voor de
volksgezondheid had er
toen een stukje voor ge
stoken vanwege het ge
vaar dat te veel asbest bij
de explosie zou vrijkomen.
Metingen hebben zaterdag
aangetoond dat de nu ge
nomen voorzorgsmaatre
gelen effect hadden: er is
geen asbest in de lucht ge
meten.
(Van onze parlementaire
redactie)
DEN HAAG CDA en PvdA
staan positief tegenover de
plannen van de politiebonden
om een provinciale politie in
te stellen met behoud van de
gemeentepolitie.
De PvdA is zondermeer voor
het plan, en het CDA ook als
de kabinetsplannen te duur
zijn. Dat bleek zaterdag in een
discussie voor de Vara-radio
tussen de Kamerleden Stoffe-
len (PvdA), Faber (CDA) en
Dijkstal (VVD).
Vandaag wordt het wetsont
werp van de ministers Riet
kerk (Binnenlandse Zaken) en
Korthals Altes (Justitie) in de
Tweede Kamer besproken
Het wetsontwerp gaat uit v^
één politie-orgaan.
In het vorige week geprese^ I
teerde plan van de politiebod
den wordt het bestuur van bt» J
de korpsen ondergebracht n/
het ministerie van binnei
landse zaken.
Faber: „Een extern bureq
moet volgens ons eerst bekfM*
ken of het wetsontwerp zoal
het er nu ligt te veel gaat kajl
ten. Als dat zo is dan is ty
voorstel van de bonden aai,
merkelijk beter dan de al te}
natieven van het kabinet".
De VVD houdt voorlopig va^
aan één politie-orgaan.
DEN HAAG Minister Braks
van Landbouw wil volgend
jaar meer samenwerken bij de
export van landbouwproduk-
ten met de ministeries van
Economische Zaken en Ont
wikkelingssamenwerking. De
exportbevordering zal erop ge
richt zijn onze positie binnen
de EG te behouden en in be
paalde regio's, zoals Zuid-
Frankrijk, te versterken. Bui
ten de EG zal de meeste aan
dacht uitgaan naar groeimark
ten als de Verenigde Staten en
Japan. Ook krijgt China extra
aandacht; daar zal een land-
bouwattaché worden aange
steld. In Peking staat een grote
landbouwmanifestatie op het
programma.
Braks maakte dit vanmiddag
bekend bij de presentatie van
het exportprogramma van zijn
ministerie. Dit jaar stijgt, zoals
bekend, de landbouwexport
met zestien procent tot 8 mil
jard gulden, een kwart van de
totale Nederlandse export
waarde.
De exportom vang steeg met
3,5 procent. Van iedere gulden
die in de landbouw verdiend
wordt, is 60 cent afkomstig uit
export. Naast reizen naar Ni
geria en de Filippijnen brengt
Braks in 1985 bezoeken aan
Hongarije en de DDR. Staats
secretaris Ploeg zal in 1985 rei
zen ondernemen naar Iran
(een groeiende markt voor de
pluimvee- en melkveehouderij
alsmede de visserij), Soedan
(waar een bijeenkomst voor
zien is met collega's uit een
aantal Arabische landen),
Zuid-Korea (met kansen voor
de vlees- en zuivelindustrie),
Zweden en Noorwegen.
Bomexplosie in
Parijs bij
Armeens f estiv^J
PARIJS Zes mensen zij
gewond geraakt toen gisten
in de hal van een concertza
in Parijs een bom explodeerdj
De aanslag vond plaats ko|
voordat in het gebouw, de o
de Are de Triomphe gelega
Salles Pleyel, een festival val
Armeense folklore zou begii
nen. De explosie sloeg een
in een muur van de ingaifrV'
De politie houdt er rekenil
mee dat de aanslag een Turlof
vergelding is voor verscheidejjarj
ne aanslagen en moorden d°Cen
Armeense terroristen. W'lj
"Ten
"*tal
<Ke
BANDEN TUINBOUW
Bij de Coöperatieve E.M.M.-
veiling in Roelofarends-
veen krijgen de leden nog
meer inspraak dan zij al
hadden. Het bestuur heeft
namelijk aangekondigd
produktencommissies in te
stellen voor onder meer ro
zen, tulpen, fresia's, anjers,
trosanjers en diversen. Het
doel van de oprichting van
deze commissies is om ze
adviserend te laten optre
den over alle zaken welke
een stimulans of verbete
ring van de afzet beogen.
Ze zullen zich dan ook gaan
bezighouden met onder
meer de aanvoerwijze, de
kwaliteit, de sortering en de
prijsvoering. Andere taken
behelzen het verstrekken
van adviezen om te komen
tot een regelmatig aanbod
en uitbreiding van het aan
bod. Bovendien gaan de
commissies meepraten over
de veiltijd en de veilvolgor-
de en zullen ze de prijsont-
wikkelingen nauwlettend
in de gaten houden. De
commissies worden samen
gesteld uit ten minste één
E.M.M. bestuurslid, vier le
denaanvoerders van het
desbetreffende produkt en
de vorig jaar aangestelde
E.M.M.-contactman. Zono
dig worden de vergaderin
gen bovendien bijgewoond
door een keurmeester, de
directie, vertegenwoordi
gers van de handel of ande
re ledenaanvoerders. De in
stelling van produktcom-
missies maakt deel uit van
een breed scala van maatre
gelen bij de Veense EMM-
veiling. Tezamen vormen
ze een omvangrijke nieuwe
beleidsnota. Een van de
nieuwe maatregelen is het
ter beschikking stellen van
vijftigduizend gulden voor
afzetbevorderende taken.
Het E.M.M.-bestuur wil zich
aktief gaan bezighouden
met het aantrekken van
nog meer exporteurs, zal
alle mogelijke steun worden
gegeven voor een goede
start. Tezamen met de
V.B.A. in Aalsmeer wordt
een onderzoek „zonder
voorwaarden vooraf" inge
steld naar de toekomstmo
gelijkheden van E.M.M. De
reeds bestaande samenwer
king op het gebied van im
port, technische zaken,
kwaliteit en sortering zal
worden geïntensiveerd of
zelfs uitgebreid. Voorts gaat
E.M.M. meer aandacht be
steden aan het volgen en
beoordelen van de prijsvor
ming om de kwekers meer
inzicht te verschaffen in de
waardering van hun pro-
dukten.
fanê
Mitg'
De broei van tulpen in het
algemeen en in de bollen
streek in het bijzonder, is een
sector die flink in de lift zit.
Was de broeierij nog niet zo
lang geleden een zaak die
zich in hoofdzaak in Rijns
burg en wat mindere mate in
de Veenstreek afspeelde, nu
is ook West-Friesland in de
markt. In totaal werden vo
rig seizoen maar liefst 490
miljoen tulpebollen in bloei
getrokken. Dat wil zeggen: in
een periode die in hoofdzaak
loopt van januari tot half
april, moesten 49 miljoen bos
sen tulpen aan de man ge
bracht worden.
In totaal houden bijna 1100
bedrijven zich met de broei
van tulpen bezig. Het groot
ste gedeelte daarvan nl.
742 is in de provincie
Zuid-Holland gevestigd en
daarvan kan men er 528 in
de bollenstreek vinden. De
broeiers in Zuid-Holland pro
duceerden het vorig seizoen
330 miljoen tulpebloemen
de bollenstreek alleen 192
miljoen en Noord-Holland
was goed voor 146 miljoen
stuks.
Een opvallend verschijnsel is
dat de grootste broeiers zelf
geen enkele bol voor dit doel
telen. Die worden dus alle
maal bij kwekers gekocht.
Het betreft hier 434 bedrij
ven die goed zijn voor 40%
van het totaal. Eep groot deel
van die grote broeiers is on
getwijfeld in Rijnsburg ge
vestigd. Verder zijn het voor
al de kleinere bloembollen-
bedrijven met arealen die lig
gen tussen de 1 en 4 ha, die
grote hoeveelheden tulpen
broeien. Zij tekenen voor 25%
van het totaal. Dat blijkt uit
de cijfers van de landbouw
telling 1984 die een dezer da
gen door het Ministerie van
Landbouw op een rijtje zijn
gezet.
De grote bloembollenbedrij-
ven tonen weinig of geen be
langstelling voor de broeierij
te hebben. Zo veel te groter
de bedrijven zo veel te min
der zij broeien. Dat houdt
mede verband met het feit
dat de grote bloembollen-
kwekers in de bollenstreek
vrijwel allemaal een grote
„kraam" hyacinten telen. En
die vraagt al vroeg in het jaar
de nodige zorgen. Men heeft
dan geen tijd om ook nog
eens volop aan het broeien
van tulpen te denken. Het
dienen van twee heren is bij
die bedrijven niet goed mo
gelijk.
Risico's
Een aantal broeiers blijkt het
nemen van grote financiële
risico's niet te schuwen. Een
groep van 141 bedrijven trekt'
een miljoen en meer tulpen
in bloei. En als men de vrien
delijke bollenprijzen van de
afgelopen jaren in het achter-
Bssis
ontv
net
vik,
'ii
worden getrokken uit bollen"
die een jaar geleden werden^
gerooid. Die bollen werdenMet
in kisten geplant, maar vlak^331"
nadat ze aan de groei waren*
gegaan, gingen ze de koelcel*
in en kwamen daar bij twee I
graden onder nul te staan. I
Op die manier zet men de V
groei stil. Men kan ze na ver-P
loop van tijd op commando in"
bloei laten komen. Desnoods
middenin de zomer, maar dat
zal men wel uit zijn hoofd la
ten. In die tijd is er naar tul
pen beslist geen vraag. DdVan
eerste ijstulpen verschijnen
eind september, begin okto
ber. Het aanbod van ijstulpemON
is de afgelopen maanden veelntw
froter geweest dan voorheen jrup
teeds meer bedrijven krii-i:* t
en"—
;el—
ee
del
t4-
De grootste tulpenbroeiers zijn in hoofdzaak in Rijnsburg en omgeving gevestigd.
hoofd neemt, dan is er maar
een simpel rekensommetje
nodig om te zien welke kapi
talen men in de grond stopt
zonaer enige zekerheid wat
betreft afzet en prijs. De
weersomstandigheden alleen
kunnen de broeierij maken
of breken.
Het gaat allemaal „op hoop
van zegen". In een paar
maanden moet men de grote
klap maken. Een speculatie
ve zaak dus, maar t is nooit
anders geweest.
In de cijfers zijn ook ver
werkt de hoeveelheden ij-
stulpen die worden aange-
gen goed de vinger achter d<£
preparatiemethode. Daar*
komt nog bij dat de vraa^euv
naar tulpen in oktober en noilini
vember vooral in Amerikqpha]
veel groter blijkt te zijn dan0'
men ooit voor mogelijk had
gehouden. De bloemenexpor*
teurs kunnen ze aan de ande*n
re kant van de Atlantischdech'
Oceaan goed verkopen. Dflvorc
prijzen die men de afgelopei|jgd
trwee maanden betaalde watp e,
ren zeer bevredigend. En nu*T
is het wachten op tulpen vaiffan
oogst 1984. Maar die zullening
zich als gevolg van het onlen.
gunstige groeiseizoen dit jaa^
later aandienen dan norrnaak.
het geval is. >U%
te*.jH
In de groentewinkels is op het ogenblik een flink sortiment
fruit te koop.
Er is op het ogenblik een ruim
sortiment fruit te koop tegen
redelijke prijzen. Bij appelen
en peren wordt de prijs onder
meer bepaald door de kwali
teit en de maat, aangegeven in
mm doorsnee. Golden Deli
cious in de maat 70/80 mm
kost 1,50 per kilo. Een maal
kleiner 60/70 mm kost 1,-.
Voor Goudreinette betaalt
men 1,38 per kilo, James
Greeve kost 76 cent per kilo.
Enkele duurdere soorten zijn
de Cox nl. f 3,22 en de Jona
Gold 2,76 per kilo (beide
70/80 mm). De goedkoopste
peer is de St. Rémy 1,42 per
kilo (maat 70/80 mm). Iets
duurder is de Bonne Louise
f 1,66 per kilo (maat 60/70
mm). De Conférence kost
f 2,20 (maat 55/65 mm) en het
duurst is de Doyenné du Co
rnice met 3,10 per kilo (maat
70/80 mm).
Naast het Hollandse fruit is er
volop citrus fruit te koop. De
mandarijnen komen op het
ogenblik uit Spanje en Marok
ko. De Marokkaanse clementi
ne kost j 3,80 per kilo, de
Spaanse kosten 4,50. Satsu-
ma mandarijnen kosten 3,-
per kilo. Voor de sinaasappe
len schommelt de prijs rond 4
gulden per kilo. De liefhebbers
van meer exotisch fruit kun
nen ook aan hun trekken ko
men. Er worden ananassen in
gevoerd uit de Ivoorkust, die
te koop zijn voor f 6,20 per
stuk. Voor kiwi's uit Nieuw
Zeeland is men 1,50 per stuk
kwijt. De prijzen voor het
groentesortiment zien er voor
de komende week als volgt
uit. Onder de prijs van 1 gul
den kan men een keuze ma
ken uit de volgende gewassen.
Winterpeen 50 cent per kilo,
rode kool 56 cent per kilo, wit
te kool 54 cent per kilo, kroten
58 cent per kilo, koolraap 28
cent per kilo, groene kool 1
gulden per kilo en raapsteel-
tjes voor 40 cent per bosje.
Tussen 1 en 2 gulden kan de
keuze vallen op de volgende
soorten. Voor spruiten varieert
de prijs van 1,45 tot 1,70
per kilo. Spitskool kost 1,38
per kilo. Prei is duurder ge
worden, men betaalt nu 1,80
per kilo. Voor koolrabi moet
men rekenen op 1,40 per
stuk. Knolselderij is te koop
voor 1,16 per stuk. Bleeksel
derij, een zeer smakelijke en
gezonde groentesoort kost
f 1,07 per stuk. Radijs is op het
ogenblik duur, er moet 1.80
per bosje betaalt worden. Voor
sla varieert de prijs van 56
cent tot 1,2.0 per krop (ge
wicht 130 tot 210 gram). Boe
renkool is niet direkt goed
koop en kost 1,95 per kilo.
Voor spitskool moet men reke
nen op 1,38 per kilo. Boven 2
gulden blijven er een aantal
gewassen over, waarvan de
prijzen sterk uiteen lopen. Het
aanbod van witlof wordt nog
steeds groter. Klasse I kost
4,70 per kilo, klasse II 3,90
en klasse III 3,-. Andijvie is
goedkoper geworden en kost
nu 2,70 per kilo. Spinazie
verandert niet veel in prijs,^
men moet rekenen op 3,75
per kilo. De aanvoer van
bloemkool is kleiner aan het*—
worden. Voor een flinke kool
telt men 4,40 neer, een sl
kleiner kost 2,96. Voor kom
kommers ligt de prijs tussen
f 1,48 en 2,38 per stuk (3
tot 760 gram). Naast de Hol
landse export tomaten, d
f 4,80 per kilo kosten, zijn
Spaanse tomaten te koop voo
4,50 per kilo.
