Zwart geld circuit: voorkomen
is beter dan bestrijden
„Monsterverbond" vooralsnog een illusie
Uruguay gaat stemmen,
maar militairen kijken
over de schouders mee
Aftrekposten belasting overzichtelijk gebundeld
'VD LOOPT TE VEEL RISICO IN COALITIE MET PVDA
Politiek
Partij
Parlement
NA, BINNENLAND/BUITENLAND
ftzidócSomant
ZATERDAG 24 NOVEMBER 1984 PAGINA 7
ilitair
ikorrd DEN HAAG Tal van
hooggeleerden buigen
roepel zich op 8 december over
ikozei verschijnsel „infor-
n xnele economie". De jaar-
gerlei Bjkse vergadering van de
h me Vereniging voor de
terug Staatshuishoudkunde
r iat dit keer namelijk in
steuhet teken van die offi
cieuze economie, popu-
kiezei jair gezegd het zwarte
lafgj *en griJzel circuit» dat
lokal voor een Sro°t deel bui-
entieten de officiële cijfertjes
id. D blijft, maar wat er wel
ipelle toe bijdraagt dat we met
ident j'n allen veel rijker zijn
,€dan we naar buiten wil-
uinet len doen geloven.
ij Tel
NatiolTer gelegenheid van deze bij-
oraan eenkomst is een aardig, maar
•r he voor de doorsnee burger nog-
i"erreiial moeilijk boekje versche-
nilitainen waarin een aantal hoog-
ai geleerden hun zegje doen
Al over aard, omvang en toe-
lan komst van dit zwarte circuit,
tegen Sommige van die meningen
be zijn uiterst opmerkelijk en
iunzeker het doorgeven waard.
Niet in de laatste plaats geldt
ieledifdat de bijdrage van prof. dr.
in. Be, Douben, hoogleraar in de so-
l 3501 ciale economie aan de Katho-
Inam lieke Universiteit van Nijme-
urger gen en prof.dr. Van der Wil-
de, buitengewoon hoogleraar
ig vaiiyoor de economische proble-
Livitei matiek van het midden- en
kleinbedrijf aan de Vrije
..Universiteit van Amsterdam,
iaai Bestrijden van het steeds om-
'ar^vangrijker wordende zwarte
jpircuit heeft geen zin, consta-
't teren zij. Integendeel, het is
bi juist schadelijk voor ons alle-
""jLinaal. Daarom komen beide
hoogleraren tot de conclusie
dat integratie van het „infor-
jolitie mele" circuit in het formele
eerdei beste oplossing is. Kortom:
,pagn|het samensmelten van goed
*«?n kwaad.
witten
3elgië is ons in feite hierin
I voorgegaan. Daar kregen
burgers met zwart geld enige
•tijd geleden al volop de gele-
nheid dit „te witten", zon-
dat dit voor hen straf-
eriki
'en- noewei OOK li
^SS_l" and de informele
'eel harder groeit dan de
^formele, bloeit het zwarte en
ijze circuit naar mate men
trder naar het zuiden af
takt veel mooier en bonter
dan hier te lande. In de Mid
dellandse Zee-economieën bij
yborbeeld is naar schatting
mgeveer de helft van de eco-
nomie informeel, zeg maar
jewoon „zwart". Daar werkt
Het is werkelijk een
kunst niet te veel belas
ting te betalen.
Daarvoor
moet men goed op de
hoogte zijn met de af
trekmogelijkheden die
de belastingwetten bie
den, en dat is maar voor
weinige insiders wegge
legd. Wie zich wil verge
wissen of hij er werkelijk
alles uithaalt wat er in
Prof. N. Douben
men gedurende een beperkt
aantal uren per dag rustig
voor zijn baas, om zich tij
dens en na de siësta in volle
hevigheid op zwarte en grijze
activiteiten te storten ten ei
gen bate.
De groei van de informele
economie in eigen land ver
schaft tal van mensen een
behoorlijke boterham en dat
geldt zeker niet alleen de le
den van de fraudeteams. De
groei van het zwarte circuit
lijkt haast evenredig met het
aantal geleerden dat zich in
dikke wetenschappelijke of
meer populaire boekwerken
hierover buigt. De Amster
damse hoogleraar prof.dr.
Arnold Heertje staat al lang
niet meer alleen in zijn voor
liefde en deskundigheid inza
ke het zwarte geld.
Jarenlang werd in het Calvi
nistische Nederland toch
schande gesproken van deze
met Roomse blijheid geasso
cieerde traditie. Maar er
heeft inmiddels ook in de
lage landen bij de zee een
kentering plaatsgevonden.
Ondanks sterk geïntensiveer
de fraudebestrijding is het
zwarte circuit tegen de ver
drukking in verder toegeno
men. Pragmatisch als we hier
zijn heeft dat feit ons geleide
lijk op andere gedachten ge
bracht. We staan veel minder
afwijzend tegenover „infor
mele activiteiten". Alleen al
het bedenken van zulke mooi
klinkende termen voor wat
in feite toch niets anders is
dan een vorm van sociale op
lichting duidt daar al op.
Er bestaat nog geen eenslui-
Prof. A. Heertje
dend oordeel over de aard en
omvang van de informele
economie. Schattingen liggen
thans rond de 40 tot 60 mil
jard gulden of nog vele tien
tallen miljarden meer, afhan
kelijk van wat je er allemaal
onder verstaat. Zwart werk
valt onder de informele eco
nomie, daar is iedereen het
over eens, evenals beunhaze
rij. Dat we de activiteiten
van koppelbazen en misbruik
van sociale voorzieningen er
onder moeten rangschikken
lijkt ook duidelijk. Het ont
duiken van belasting draagt
er toe bij, maar ook het han
dig ontwijken van belasting
en sociale premies wordt
door sommigen tot de infor
mele economie gerekend.
Ook minder voor de hand
liggende verschijnselen wor
den echter onder deze noe
mer gebracht: doe-het-zelf-
activiteiten, eigen arbeid in
huis en gezin, maar ook bu-.
renhulp en vrijwilligerswerk.
Zelfs de overheid zelf speelt
tegenwoordig een actieve rol
bij het uitbreiden van het in
formele circuit door het sti
muleren van werken met be
houd van uitkering.
Bestrijding achterhaald
Daarmee is net aan de orde
stellen van een keuze tussen
krachtig bestrijden of tolere
ren van het zwarte circuit,
dan wel integreren hiervan
in het officiële circuit een
schijnvraagstelling. De keuze
is in feite al gemaakt, ook
door de overheid. Die heeft
trouwens driftig meegewerkt
aan de belangrijkste oorza
ken van de groei van het
zwarte circuit door de burger
steeds zwaardere lasten op te
leggen en de koopkracht ja
renlang door bezuinigingen
en kortingen op de uitkerin
gen te beperken.
Bestrijden van het zwart geld
circuit is mede daardoor een
gepasseerd station geworden,
een achterhaalde zaak. We
kunnen immers niet meer
zonder, met name niet als we
met ons inkomen onderaan
de inkomensladder staan.
Dan is zwart bijverdienen
vaak een noodzaak om te
overleven, stellen de hoogle
raren Douben en Van der
Wilde. En zwart bijverdienen
gaat ook steeds gemakkelij
ker: we krijgen immers door
de arbeidstijdverkorting
enerzijds steeds meer vrije
tijd, maar tegelijk steeds min
der inkomen aan de andere
kant. Zo'n ontwikkeling
werkt het zwart er bij wer
ken (schnabbelen) alleen
maar in de hand. Het is voor
sommigen zelfs een nood
zaak, constateert met eerder
genoemde hoogleraren ook
prof.dr. Heertje.
Dat zo zijnde brengt het
zwarte circuit overigens wel
een hoop problemen met zich
mee. Belastingen en sociale
premies worden immers ge
neven over het geld dat in
het officiële circuit, het witte
geld dus, wordt verdiend. Uit
de hierboven geschetste ont
wikkeling kan men afleiden
dat het draagvlak voor die
heffing steeds geringer
wordt. De overheid krijgt
daardoor steeds minder in
komsten binnen en zal ge
neigd zijn de lasten voor de
burger te verhogen om de
eindjes aan elkaar te knopen.
Die lastenverhoging maakt
het zwart werken, waar die
immers niet hoeft te worden
opgebracht, weer extra aan
trekkelijk. Met andere woor
den: we dreigen in een ont
wikkeling te belanden, die
het al slinkende officiële cir
cuit gaandeweg de das om
doet en het uitdijende zwarte
circuit op alle mogelijke ma
nieren stimuleert.
Integreren
We kunnen ons er beter op
richten het officieuze circuit
in het officiële te integreren,
vinden de hooggeleerden. Je
zou het ook anders kunnen
stellen: Het voorkomen van
omstandigheden waarin het
zwarte circuit kan voortwoe
keren lijkt de beste manier
om het te bestrijden. Dat
vergt drastische maatregelen,
die er met name op neer ko
men dat de oorzaken die ons
allen naar het zwarte geld
hebben gedreven, worden
weggenomen. Minder belas
ting en premies betalen,
meer geld voor onze inspan
ningen en dus ook meer
prikkels om ons in te span
nen nemen daarbij een cen
trale plaats in. Met name ar
beidsintensieve diensten zijn
duur en in deze sector woe
kert het officiële circuit. Het
afschaffen van de BTW en
de premies die over arbeid
moeten worden betaald kan
hierin verandering brengen.
De overheid heeft door haar
belasting- en premiepolitiek
en haar regelzucht de laatste
jaren een torenhoge drempel
opgeworpen om eerlijk in de
maatschappij bezig te zijn.
Die drempel moet omlaag.
Dat kan inderdaad door de
arbeidskosten in het informe
le circuit (waar ze door het
niet betalen van premies in
feite nul zijn) en die binnen
het officiële circuit naar el
kaar toe te brengen. Dat
heeft uiteraard gevolgen
voor die uitkeringstrekkers
die er niets bij doen, dat hen
tot deelnemers in het zwarte
circuit zouden maken. Hun
uitkering kan met de beperk
te middelen die dan nog bin
nen komen immers nooit op
het huidige niveau worden
gehandhaafd. Maar het door
gaan van de huidige ontwik
keling, waarbij zoals gezegd
het officiële circuit tot mi
nuscule proporties krimpt en
het zwarte circuit maar uit
dijt, zou toch uiteindelijk tot
het zelfde resultaat hebben
geleid.
ARJEN BROEKHUIZEN
zit kan zich nu een han
dig hulpje aanschaffen.
Geen gewone alround
belastinggids, maar een
echte controlelijst met
vrijwel alle mogelijke
denkbare aftrekposten
en vrijstellingen: 333 in
Het boekje bestaat uit twee
delen. In deel I de feitelijke
opsomming van wat er alle
maal aan aftrekposten en
vrijstellingen te koop is.
Daarin verwijzingen naar
de tweewekenlijkse belas
tingnieuwsbrief fiscoloog,
in samenwerking waarmee
dit boekje werd samenge
steld, maar ook verwijzin
gen naar deel II, waarin
toelichtingen uit deze
nieuwsbrief op de belang
rijkste actuele aftrekposten
zijn opgenomen. Zelfs zon
der een abonnement op fis
coloog kan deze bundel af
trekposten bijzonder nuttig
zijn. Op een heldere manier
worden tal aftrekmogelijk
heden vrij uitvoerig behan
deld, voorzien van tal van
actuele voorbeelden uit de
fiscale rechtspraak. Met
name door die voorbeelden
geeft dit boekje een veel
duidelijker beeld van wat
men allemaal aan aftrek
mogelijkheden heeft dan de
gemiddelde belastinggids.
niet te boven: die
negentien gulden hebt u er
zo uit.
ARJEN BROEKHUIZEN
Uitgeverij Lexico bv., 333
Aftrekposten vrijstellin
gen. Checklist voor belas
tingbetalers, 231 pagina's.
Prijs: ƒ19.
DEN HAAG In Uru
guay gaat het militaire be
wind dat het land elf en
een half jaar in zijn ijzere
greep heeft gehouden,
plaatsmaken voor de de
mocratie. Morgen trekken
de Uruguayanen naar de
stembus om een president
te kiezen. Deze staat voor
de taak het Latijnsameri-
kaanse land uit een nij
pende economische crisis
te slepen en zal de bevol
king moeten helpen de
wonden van de keiharde
onderdrukking te helen.
Behalve een president
zullen de kiezers ook een
vice-president en een par
lement aanwijzen.
Van de negen kandidaten die
zich in de strijd om het presi
dentschap hebben gestort zal
het uiteindelijk slechts om de
kandidaten van de drie be
langrijkste partijen gaan. Die
favorieten zijn de liberaal Ju
lio Maria Sanguinetti (48) van
de centrum-rechtse „Partido
Colorado" (de Roden), Alberto
Saenz de Zumarén (43) van de
centrum-linkse „Partido Na-
cional", ook Blancos (de Wit
ten) genoemd, en Juan Maria
Crottogini (75) van het coali
tie-blok van linkse partijen.
„Frente Amplio" (Breed
Front).
Algemeen wordt aangenomen
dat dat de drie vrijwel de tota
liteit van alle 2.257.000 stem
men zullen verzamelen. Ieder
van hen maakt volgens recen
te opiniepeilingen een goede
kans generaal Gregorio Alva
rez op 1 maart 1985 als presi
dent op te volgen. Op die dag
moeten de militairen de macht
dadawerkelijk aan de burger
lijke autoriteiten overdragen.
Colorado-kandidaat Sangui
netti is de enige „echte" kan
didaat. Zijn rivalen, Zumaran
en Crottogini, zijn in feite ver
vangers voor de werkelijke
leiders van hun formatie: Wil
son Ferreira Aldunate voor de
Blanco-partij en generaal Li
ber Seregni voor het Frente
Amplio. Ferreira werd op 16
juni gevangen genomen toen
hij na elf jaar ballingschap
naar zijn land terugkeerde.
Het bewind ontnam hem zijn
politieke rechten, waardoor hij
geen presidentskandidaat kan
zijn. Dit geldt eveneens voor
Liber Seregni, die in maart na
acht jaar gevangenschap werd
vrijgelaten.
Meer dan welke andere factor
ook worden de militairen door
de economische crisis gedwon
gen naar de kazerne terug te
keren. In ruim elf jaar dicta
tuur in 1973 namen zij de
macht over hebben zij het
ooit welvarende land aan de
rand van de economische af
grond gebracht. Tot in de ja
ren '60 kende Uruguay het
hoogste inkomen per hoofd
van de bovolking van Latijns-
Amerika. Daarna is de econo
mie door een reeks van bin
nen- en buitenlandse oorzaken
hollend achteruit gegaan.
Het economisch herstel staat
voor alle partijen centraal in
de verkiezingscampagne. Die
opleving moet plaatsvinden
door de traditionele export
van vlees en wol nieuw leven
in te blazen. De Uruguayanen
gaan gebukt onder schulden,
loonsverlagingen en een werk
loosheid van rond de 15 pro
cent. Bedelende kinderen
zwerven door de straten van
Montevideo, waar de laatste
Europese auto's uit de jaren '40
dateren. De buitenlandse
schuld bedraagt meer dan 15
miljard gulden, dat is zes keer
zoveel als in 1973 en staat ge
lijk aan de inkomsten uit ex
port gedurende vijf jaar. De lo
nen zijn met 60 procent gekort
en de peso is in twee jaar met
meer dan 450 procent in waar
de gedaald. Uruguay staat wat
betreft de schuld per hoofd
van de bevolking na Venezue
la op de tweede plaats in La-
tijns-Amerika. Alleen het tou-
nog een bron van
ie krijgt de nieuwe president
nog te maken met een ander
probleem, dat het leger niet in
de laatste plaats zorgen moet
baren. De militairen hebben
zich tijdens hun bewind schul
dig gemaakt aan de grofste
schendingen van de mensen
rechten, met name in de ge
vangenissen. Vrijgelaten poli
tieke gevangenen hebben veiCC
slag gedaan van de gruwelijke
martelingspraktijken. Het land
haalde in de jaren '70 het',
hoogste percentage politieke
gevangenen en gemartelden
ter wereld. Ook op het gebied
van emigratie kwam het re
cord in zicht. Dit alles heeft
het regime de reputatie be
zorgd het meest totalitaire van
Latijns-Amerika te zijn.
Na afspraken met de politieke
partijen hebben de militairen
sinds het begin van het jaar
steeds meer gevangenen vrij
gelaten. Naar verluidt zitten
nu nog ongeveer 500 mensen
om politieke redenen vast, on
der wie negen leiders van de
eertijds zo gevreesde stads-
guerrilla-beweging Tupama-
ros. In de onderhandelingen
met de partijen hebben de mi
litairen een aantal „uitzonde
ringsregels" bedongen met het
oog op een toekomstige wijzi
ging van de huidige grondwet
van 1967. Deze lijken volgens
waarnemers echter slechte een
doel te dienen: de invloed van
het leger in het politieke leven
in Uruguay blijvend te garan
deren. Bovendien zullen zij er
alles aan doen om te voorko
men, dat zij voor de in de ge
vangenissen bedreven misda
den worden gestraft.
De burgerregering die begin
volgend jaar het roer mag
overnemen, erft de diepe won
den die de militairen zowel de
bevolking als de economie
hebben toegebracht. Het was
belangrijk de „weg uit de tun
nel der dictatuur" te vinden,
om woorden van de kandidaat
van de Colorado's, Sanguinetti,
aan te halen. Maar welke toe
komst de democratie in Uru
guay tegemoet gaat, valt nog
niet te voorspellen.
SN HAAG Het was
i vertrouwd beeld tij-
het kabinet-Van
[t-Wiegel. Elke week
>nd er in de wandelgan-
n van de Tweede Ka-
wel een VVD'er te
lelden dat er „potjando-
met dat CDA" niet te
ïrken viel. Wat voor af
raken er ook in het ka-
het gemaakt werden, al-
i weer gooide de CDA-
actie grote lepels roet in
t eten. Het ergste voor
liberale kamerleden
nog dat zij weinig
eer konden doen dan
helden. Hans Wiegel
immers zo verrukt
n de ministerssteek op
[i hoofd, dat geen enke
vernedering door het
)A echt indruk op hem
ek te maken.
was die machteloosheid
het modale VVD-kamer-
waaruit het zogeheten
Des-Indesberaad werd gebo
ren, genoemd naar het Haagse
hotel uit de tempo doeloe.
Daar zochten VVD'ers eens
per maand het gezelschap van
gelijkgestemden uit de
...PvdA. Vele sociaal-democra
ten voelden zich tenminste
evenzeer getormenteerd door
het CDA, wiens „verraderlij
ke" leider hun Joop den Uyl
uit het Catshuis had gema
noeuvreerd. Zo werd bij een
roemer sherry en een glas bier
door liberalen en sociaal-de
mocraten gezwijmeld over die
mooie dag, dat een coalitie van
PvdA en VVD „die onbe
trouwbare confessionelen" de
macht zou ontnemen.
De bijeenkomsten in Des Indes
waren aanvankelijk diep ge
heim. In die dagen werd om
gang met iemand uit het ande
re kamp zowel in PvdA als
VVD nog een beetje als hoog
verraad beschouwd. Immers
van 1945 af, toen prof. Oud uit
de PvdA stapte en de VVD op
richtte, waren de leden van
deze twee partijen eikaars te
genvoeters. In de zestiger en
het begin van de zeventiger ja
ren, toen vele politiek strate
gen het elkaar verketteren
(polarisatie) als beste middel
beschouwden om stemmen te
trekken, ontstond er zelfs zo
iets als vijandschap.
Groot was dan ook de verba
zing bij Wiegel en Den Uyl,
toen het inmiddels ter ziele
gegane weekblad Nieuws
net het bestaan onthulde van
het geheime bitteruurtje in
Des Indes en ruimschoots ci
teerde uit de notulen daarvan.
De VVD bevond zich, als coa
litiegenoot van het CDA, na
tuurlijk in het lastigste parket.
De top van deze partij, waarin
toen ook nog Haya van Some
klem dat er een partnerruil
werd voorbereid. VVD en
PvdA waren eikaars tegenpo
len en dat zou waarschijnlijk
nog wel heel lang zo blijven,
aldus de troïka Wiegel-Van
Riel-Van Someren.
tief begrip en ,,'t can verkeer-
en", zoals Bredero zei. Me
vrouw Van Someren en de
heer Van Riel zijn overleden
en Hans Wiegel leeft in zelfge-
zochte ballingschap in het ver
re Friesland. Als nieuwe he
ren mocht de VVD verwelko
men fractieleider Ed Nijpels
voorzitter Jan Kamminga,
die zo jong ziin dat zij de
sie van prof. Oud, oprii
de VVD, tegen de PvdA
Nieuwe heren
Maar „heel lang" is i
alleen uit overlevering ken
nen. Beiden hebben dan ook
weinig last van politieke voor
oordelen en lijken in staat de
mogelijkheid van een samen
werking met de PvdA op za
kelijke merites te bekijken.
Onder hun bewind heeft de
Des-Indesgroep die, toen hij
eenmaal in de publiciteit geko
men was, wel moest blijven
bestaan om te bewijzen dat hij
zeer onschuldig was aan
status gewonnen.
Het stadium
van een geheime jongensclub,
geboren uit rancune, is allang
gepasseerd. Zowel in de PvdA
als in de VVD is men onmis
kenbaar bezig de tegen elkaar
Maar zal dat ooit tot iets lei
den? Had premier Lubbers ge
lijk, toen hij onlangs in een in
terview de volgende coalitie
samengesteld zag uit socialis
ten en liberalen? Of zei Lub
bers dat alleen maar om (nog
meer) CDA'ers ervan te weer
houden op de VVD te stem
men? De politicologen P. Maas
en J. Clerx en de journalist F.
Lafort hebben getracht dit po-
bleem op te lossen, door zich te
wenden tot de meestbetrokke-
nen van PvdA en VVD, onder
wie Joop den Uyl en Ed Nij
pels. Hun opmerkingen zijn
gebundeld onder de titel „Illu
sie of Monsterverbond?"
Afkeer
In de meeste kranten heeft dit
boek geleid tot koppen, die
suggereren dat een sociaal-li
berale coalitie een realiteit ge
worden is. Dat doet de drie au
teurs geen recht, qmdat zij zelf
nadrukkelijk niet tot een posi
tieve of negatieve conclusie
komen Zij gaan niet verder
dan de constatering dat de vi
sies van PvdA en VVD op ve
lerlei terrein niet langer on
verenigbaar zijn en dat dc po
litiek leiders van PvdA en
VVD elkaar niet meer uitslui
ten als toekomstige coalitiege
noten.
Tegelijk wijzen zij erop dat
vooral de liberalen grote risi
co's zouden lopen als bondge
noten van socialisten. Nijpels
windt daar in de bundel ook
geen doekjes om. „Het gevaar
is niet denkbeeldig dat de
VVD dan volledig wordt ver
morzeld tussen een CDA, dat
op de rechter helft opereert en
een PvdA, die op de linker
helft werkt". Dat brengt de
VVD-leider tot de opmerking:
„Wat politiek wenselijk is,
hoeft vooral op lange termijn
lang niet altijd verstandig te
zijn
Daar is geen woord Frans by.
Vanwaar dan toch al die an
dersluidende kranteberichten?
Die lijken het gevolg van het
feit, dat veel journalisten net
als Den Uyl „een afkeer" heb
ben van het CDA, al was het
alleen maar vanwege de van
zelfsprekendheid
christen-democraten zich nu al
zo'n zeventig jaar ophouden in
het centrum van de macht. Nu
bovendien het CDA steeds
„rechtser" wordt, is de PvdA,
zoals Den Uyl donderdag
avond zei op een symposium
over sociaal-liberale samen
werking, bereid tot een „doel
matigheidsakkoord met de
VVD". In die gemoedstoestand
willen sommigen weieens de
wens de vader van de gedach
te laten worden.
In zijn zak
Dat leidt dan tot een verkeer
de inschatting van uitspraken.
Als Nijpels zegt een gesprek
met de PvdA „zinvol" te vin
den, indien de huidige CDA-
VVD-coalitie geen meerder
heid haalt, dan zegt hij waar
schijnlijk meer over de toe
stand van vandaag dan die
van na de eerstvolgende ver
kiezingen. Het is immers een
publiek geheim dat Lubbers,
nu de kwestie van de kruisra
ketten achter de rug is, een
lachbui krijgt, als hij alleen
maar denkt aan een dreiging
van Nijpels met een kabinets
crisis. De premier weet dat hij
de VVD-leider in zijn za<
heeft, zolang het niet gaat om
zaken, die door de meerderC
heid van de liberalen van wé
zenlijk belang worden geacht
Zie het gebeuren rond heC
wetsontwerp Tweeverdieners,
dat uiteindelijk, alsof het de
communistische partij in de
Sovjet-Unie betrof, leidde tot
een openbare zelfbeschuldi
ging van Nijpels.
Onder die omstandigheden
mag het geen verwondering
wekken dat een hevig gefrus
treerde politiek leider van dc
VVD een coalitie met de PvdA
boven de markt hangt. Mis
schien dat een dergelijk
zwaard van Damocles, al
hangt het dan niet aan een
haar maar aan een kabeltouw.
gaan denken dat hij zijn VVD-
collega de komende anderhalf
iaar wat meer tegemoet moet
komen, omdat anders de
droom van Des Indes toch ooit
omgezet wordt in de daad.
RIK IN T HOUT
