Concessies Russen
voorwaarde voor
plaatsingsstop
B
ECONOMISCH HERSTEL IN VS ZET NIET DOOR
Rabobank Q
0]
Kies voor zekerheid op lange termijn.
1
De Rabobank Rente Stabiel Hypotheek
vangt 30 jaar lang
de rente-schokken op.
Uruguay maakt
eind aan
militaire dictatuur
BUITENLAND
SeidóaQowuvnt
ZATERDAG 24 NOVEMBER 1984 PAGINA! JjJs
Drie Noordkoreanen
gedood bij grensincident
SEOEL Op de grens tussen het
communistische Noord-Korea en
3uid-Korea heeft zich gisteren een
schietpartij voorgedaan bij een
vluchtpoging van een Russische gids.
Bij dit incident zijn minstens drie
Noordkoreaanse militairen gedood
toen zij de vlucht van de Rus wilden
verhinderen. De gids zelf is onge
deerd en naar Seoul overgebracht
om te worden ondervraagd. De
Noordkoreaanse militairen werden
beschoteir door leden van de onder
Amerikaans bevel staande VN-een-
Heid. De Noordkoreaanse radio
sprak van een ..barbaarse daad"
waarvoor de Amerikanen volledige
verantwoordelijkheid dragen.
Europese NAVO-landen akkoord
over materieelsamenwerking
DEN HAAG De defensieministers van dertien
Europese NAVO-landen hebben gisteren in Den
Haag plechtige afspraken gemaakt over nauwere sa
menwerking bij de ontwikkeling en productie van
wapens en ander militair materieel. Zij deden dit aan
het eind van de tweedaagse conferentie van de Inde
pendent European Programme Group (IEPG).
Verscheidene ministers, onder wie de Nederlander
Job de Ruiter, de Brit Michael Heseltine en de Duit
ser Manfred Wörner onderstreepten op een perscon
ferentie „het grote belang van de overeenkomst".
Als voornaamste resultaat beschouwt men de af
spraak dat in een heel vroeg stadium de militaire be
hoeften en de data, waarop materieel beschikbaar
moet ziin, op elkaar worden afgestemd.
Over drie concrete projecten: een zware gevecht
stank, een luchtafweerraket en een transportvlieg
tuig zal men zich nader beraden.
Politieman gedood
in Spaans Baskenland
SAN SEBASTIAN Een politieman is gister
avond gedood en twee zijn gewond geraakt bij
een aanslag in Spaans Baskenland. Twee on
bekende gemaskerde mannen, hoogstwaar
schijnlijk van de afscheidingsbeweging ETA,
wierpen een granaat naar een politie-auto die
op de autoweg reed, waarna ze verscheidene
malen op het voertuig schoten.
Enkele uren eerder waren bommen ontploft
in twee Franse levensmiddelenwinkels in Vi-
toria (Noord-Spanje), waarbij vijf mensen ge
wond raakten. De politie denkt dat ook hier
leden van de afscheidingsbeweging ETA voor
verantwoordelijk zijn. Frankrijk heeft de
woede van de ETA opgewekt door vermeende
guerrillastrijders aan Spanje uit te leveren,
waar zij gerechtelijk vervolgd zullen worden.
Duarte: geen snel
bestand in Salvador
SAN SALVADOR President Duarte van El
Salvador gelooft niet dat een spoedig bestand
met de guerrillabeweging waarschijnlijk is. La
ter deze maand zullen leden van de Salvado
raanse regering naar verwachting een tweede
gespreksronde houden met de linkse guerrilla
strijders. Duarte zei dat de guerrillastrijders
eerst antwoord moeten geven op de vraag of
zij willen afzien van hun plan met geweld aan
de macht te komen. Hij gaf te kennen dat hij
zelf niet aan de volgende gespreksronde zal
deelnemen. De kans op vooruitgang tijdens de
tweede ronde, na een eerste overleg in okto
ber, is kleiner geworden nadat de opstandelin
gen de regering er van beschuldigd hebben dat
zij de besprekingen probeert te frustreren door
eenzijdig te bepalen wanneer en waar die ge
houden worden.
(Vervolg van de voorpagina)
WASHINGTON
Woordvoerders in Was
hington waarschuwen dat
het idee van een plaat
singsstop voor kruisraket
ten een „optimistische va
riant" is. Indien de Sovjet-
-Unie er geen concessies
tegenover zet, zal het NA-
VÖ-installatieschema ge
woon doorgaan. De direc
teur van het Amerikaanse
bureau voor wapenbe
heersing Adelman be
perkte zich gisteren dan
ook tot het commentaar
dat de Verenigde Staten
geen opschorting van de
plaatsing van de raketten
óverwegen. Er wordt ver
der op gewezen dat door
de Russen geen voorwaar
den zijn gesteld aan hero
pening van het nieuwe
overleg.
of de NAVO bereid zal zijn
een van de plaatsingslanden,
in dit geval Nederland, geheel
van de kruisrakettenverplich-
ting te ontslaan. Bovendien is
het de vraag op welk tijdstip
het tot een opschortingsak
koord kan komen, en voor hoe
lang dat zal gelden. Het lijkt
onwaarschijnlijk dat de afge
sproken ontmoeting tussen de
Amerikaanse minister Shultz
en zijr» Russische collega Gro-
myko begin januari in Genève
reeds tot enig concreet resul
taat leidt. Daar moeten waar
schijnlijk latere onderhande
lingsrondes voor zorgen, wel
ke naar de ervaring leert lang
kunnen aanslepen. Er zijn
thans reeds 93 van de 572
Pershing-II- en kruisraketten
in West-Europa geïnstalleerd
(in West-Duitsland, Italië en
Engeland). Nederland zou in
1988 de projektielen kunnen
ontvangen.
President Reagan zou het
thans verantwoord vinden en
ook vastbesloten te zijn om
met de Russen tot daadwerke
lijke ontwapeningsakkoorden
te komen, nu het Amerikaanse
militaire apparaat tijdens de
eerste vier Reagan-jaren be
langrijk is versterkt.
Over de vraag of gecoördi-
ken") over zowel lange- als
middenafstandsraketten en
ruimtewapens, de kans op
overeenstemming verhogen of
verlagen, lopen de opvattingen
in de VS uiteen. Sommige
waarnemers voorzien daar
door nog ingewikkelder en
uitzichtlozer gesprekken dan
zich in het verleden afspeel
den, andere achten onder een
„paraplu" meer uitruilmoge
lijkheden en dus kansen op
succes aanwezig.
Tot zover onze correspondent
Minister De Ruiter van defen
sie zei gisteren in Den haag
desgevraagd niets af te weten
van een eventuele bevriezing
van de plaatsing in West-Eu
ropa van kruisraketten en
Pershing-II.
DEN HAAG In Uruguay
gaat het militaire bewind dat
het land elf en een half jaar in
zijn greep heeft gehouden
plaatsmaken voor de democra
tie. Morgen trekken de Uru-
guayanen naar de stembus om
onder meer een president te
kiezen. Deze staat voor de taak
dit land ooit het Zwitser-
V M.
Tegenstander van Arafat op zijspoor gezet
De Palestijnse leider Arafat en een aantal van zijn naaste metgezellen brengen tijdens de zitting
van het Palestijnse parlement in ballingschap in Amman hun stem uit voor de ontzetting uit het
ambt van de voorzitter van de Palestijnse raad, Khaled Fahoum. Deze tegenstander van Arafat, die
op de hand Is van Syrië, werd ontheven van zijn functie omdat „hij zijn plicht heeft verzuimd"
inzake het bljeent.roepen van het parlement. Als nieuwe voorzitter werd benoemd Sheikh Abdoel
Hamid Al-Sayeh, een voormalige Jordaanse minister.
lÊmm
Li
land van Latijns Amerika ge
noemd uit een nijpende eco -
nomische crisis te slepen en d
wonden van elf jaar militair
onderdrukking te helen.
Krachtens een overeenkom!
IDE
tussen de strijdkrachten e hoe
verschillende politieke groepe ziel
ringen zal de nieuw gekoze ^et
president de macht op 1 maai me
ovedrnemen. Generaal Grego JrV
rio Alvarez en andere legerlei
ders hebben beloofd zien me Vei
hun troepen te zullen terug Sta;
trekken in de kazernes en a
nieuwe leiders te zullen steu
nen' ciei
De stemgerechtigden kiezel ]ajr
een president, een vice-presi /0n
dent, dertig senatoren, 99 afge
vaardigden en tal van lokal voc
bestuurders voor de negentie ten
provincies van het land. Djblij
opiniewpeilingen voorspelle^toe
dat de strijd om het president
schap een nek-aan-nekrace t j
zien zal geven tussen twe
kandidaten: Julio Sanguine!
van de Colorado-partij en A Ij.
berto Zumaran van de Natie 1
nale Partij. De meest vooraan»een
staande kandidaat voor hejvoo
presidentschap, Wilson Ferrel al
ra Aldunate, zit in een militai>nen
re gevangenis op grond vaigele
politieke beschuldigingen. Al»ove;
dunate heeft zich elf jaar lanjjton
een een uitgesproken tegenjSon
stander van het militaire begijn
wind getoond en werd in junlzeki
na terugkeer uit ballingschai.Niei
gearresteerd wegens beledijdat
ging van de strijdkrachten. BeJDou
halve Ferreira zijn nog 350tcialt
oude politici van deelnamjliek
uitgesloten omdat hun burger gen
rechten door de militairen zijnde,
opgeschort op verdenking vajyoo
staatsondermijnende activiteijmat
ten. Jklei
De strijdkrachtren grepen
juni 1973 de macht, twee ja$van
na de laatste verkiezingen tij
dens een turbulente periodf.
van activiteiten in het hel»,
land van de stadsguerrillabe}'
weging Tupamaros en ernstig^.?
studenten- en arbeidersonn
Zij verboden toen alle politie!"1^
ke activiteiten en lanceerden°e l
een onderdrukkingscampagn«"et
tegen linksdenkenden. L*0
WASHINGTON Min
der dan drie weken na de
nadrukkelijke herverkie
zing van president Reagan
lijken de fundamenten
van zijn „nieuwe Ameri
kaanse renaissance" teke
nen van verzwakking te
gaan vertonen. Het krach
tige economische herstel,
dat met zoveel tam-tam
werd aangekondigd in
Reagans verkiezingscam
pagne, blijft uit en het
zachte tikken van de be
grotingstijdbom de be
groting toont een reusach
tig tekort is veranderd
in een luid geratel dat van
het Witte Huis tot in het
buitenverblijf van de Rea
gans in Santa Barbara te
De stemming in Wall Street is
ingehouden en nerveus; de Re
publikeinse overwinning
wordt dit keer niet gevierd
met de traditionele prijsstij-
§ing na de verkiezingen. Zelfs
e langverwachte daling de
eerste in twee jaar in de
rentetarieven heeft de apathi
sche sfeer niet kunnen verja
gen.
Een verandering in de econo
mische tendens is niet een
kwestie van een paar dagen of
weken en is ook niet op één
enkele verzameling cijfers te
baseren. Aan het einde van de
zomer kwamen al de eerste
waarschuwingen die wezen op
een vertraging in het economi
sche herstel. Op dat moment
begon de robuuste groei van
de voorafgaande achttien
maanden de eerste barstjes te
vertonen.
Maar dat was een boodschap
die niemand wilde horen of
begrijpen. Amerika was volko
men in de ban van het gevoel
dat het nu toch goed ging, door
de superdollar, de vaderlands
lievende stemming, de nieuw
geschapen werkgelegenheid in
ruimte- en technologische pro
jecten en door een president
met een opgeruimde persoon
lijkheid en een zonnige kijk op
de toekomst. De mensen die
vraagtekens bij die toekomst
plaatsten waren onheilsprofe
ten. Walter Mondale met zijn
verhalen over de dreiging van
een nieuwe crisis, de fiscale
warboel en de slechtste beta
lingsbalans uit de Amerikaan
se geschiedenis, kon gemist
worden als kiespijn.
Sinds de verkiezingen zijn de
barstjes die al voor de verkie
zingen gesignaleerd konden
worden, uitgegroeid tot grote
kloven. Met het bruto natio
naal product, de maatstaf bij
uitstek voor het bepalen van
de economische rijkdom en ac
tiviteit van een land, is het in
het derde kwartaal van dit
jaar sterk bergafwaarts ge
gaan. De halsbrekende groei
van 8,5 procent in de eerste zes
maanden van dit jaar is terug
gelopen tot 1,9 procent en Mal
colm Baldrige, de minister van
handel, heeft al voorspeld dat
er in de resterende maanden
van 1984 misschien helemaal
geen sprake van groei zal zijn.
De laatste economische gege
vens wijzen hier ook op. De
bouw zakte in oktober met
tien procent in en kwam zo op
het laagste punt sinds twee
jaar te staan; het gaat slechter
met de detailhandel; het ni
veau van de industriële pro-
.duktie is niet omhoog gegaan
en aan de vooravond van
Thanksgiving Day heeft Ame
rika te horen gekregen dat er
een daling van 4,1 procent in
de fabrieksorders die een
aanwijzing geven van de ko
mende economische tendenzen
geconstateerd is.
Dit alles hoeft echter nog niet
te betekenen dat de VS afste
vent op een nieuwe crisis. Het
(ADVERTENTIE)
I W LONG IN ES IIOKLOGE VAN MARCHAL
HORLOGERIE SUISSE-HOOGSTRAAT IS PALEISPROMENADE TEL «3016
SUSKE EN WiSKE AMORIS VAN AMORAS
betekent echter wel dat het vi
sioen van Reagan van een ja
renlange stabiele niet-inflatoi-
re groei weinig overeenkomst
vertoont met de werkelijk
heid. Het economische herstel
maakt een o
bare indruk
VS de economieën van Europa
en de Derde Wereld op sleep
touw zou kunnen nemen, lijkt
een fantastische droom.
De verlaging van de rentevoet
en het zakken van de dollar
koers mag dan enige verlich
ting met zich meebrengen
voor de trage Europese econo
mie en die Latijns-Amerikaan-
se landen, die enorme schul
den hebben, maar kan nauwe
lijks beschouwd worden als
voldoende compensatie voor
de stagnatie in ae Amerikaan
se Économie. Voor veel landen
in de wereld werd de motor
achter het economisch herstel
gevormd door het grote gat in
ae Amerikaanse handel, waar
door de Amerikaanse markt
veel behoefte had aan import-
artikelen uit het buitenland.
Alarmerende gevolgen
Een langzamer verloop of mo
gelijkerwijs zelfs een stagnatie
in het economische herstel
kan alarmerende gevolgen
hebben voor de tekorten op de
Amerikaanse begroting en de
gezondheid van de internatio
nale economie op lange ter
mijn. De toch al ontmoedigen
de verwachtingen over het
Amerikaanse begrotingstekort
van 210 miljard dollar dit jaar,
gevolgd door een jaarlijks te
kort van 200 miljard dollar tot
aan 1989 zijn nog wel geba
seerd op optimistische veron
derstellingen van de ploeg van
Reagan.
De huidige regering spreekt
van een gladjes verlopende
economische groei van vier
procent per jaar. Dit is, gelet
op eerdere ervaringen en de
recente economische verande
ringen, een volkomen onrea
listisch beeld. Een langzamer
groeitempo zal de staat op
minder belastinginkomsten
komen te staan en eerder een
uitbreiding dan een inkrim
ping van de tekorten veroor
zaken. De begrotingscommis
sie van het Amerikaanse Con
gres, dat van wat aannemelij
kere economische vooruitzich
ten uitgaat, verwacht dat het
tekort in 1989 tot 260 miljard
dollar zal stijgen.
Tegen deze achtergrond is het
niet vreemd dat de regering-
Reagan duidelijke' tekenen
van paniek begint te vertonen,
gezien Reagans harde verkie
zingsbeloften dat er niet op de
ïkort zal
das tingen
niet omhoog zullen gaan. Uit
gelekte berichten vanuit het
Witte Huis zelf melden dat de
(•resident zo rond de jaarwisse-
ing „door het stof zal moeten
nper
treffend zei.
President Reagan staat voor de
taak ergens 50 miljard dollar
op te moeten bezuinigen. Dit is
haast onmogelijk zonder aan
de defensiebegroting te knab
belen en maakt het ook waar
schijnlijk dat hij zijn belofte de
belastingen niet te verhogen
niet waar zal kunnen maken.
Zijn eigen minister van finan
ciën Donald Regan zinspeelde
afgelopen woensdag op de mo
gelijkheid dat bijverdiensten,
die op dit moment nog niet bij
het inkomen gerekend wor
den, in 1986 belastbaar wor
den. Het proces van het „ver
meerderen van de staatsin
komsten" is misschien al be
gonnen.
Het is nu de vraag of president
Reagan zijn beloften zo snel al
zal willen inslikken. Wanneer
dit niet gebeurt zal Wall
Street, door te weigeren staat
sobligaties te kopen en de ren
te scherp te verhogen, hem
uiteindelijk tot actie dwingen.
Op dat moment zal de pr<
dent de wereld echter al bijn
zeker in een nieuwe crisissiti
atie hebben gebracht en zie
verzekerd hebben van e«
plaatsje in de geschiedenisbo
ken als een van Amerika|f„J,
mislukte leiders.
ALEX BRUMMER
Copyright The Guardian
(ADVERTENTIE)
13%
12%
t
11%
10%
9%
8%
7%
70 71 72 73 74
75 76 77 78 79
80 81
82 83 84 85
86 87
Het principe van de Rente
Stabiel Hypotheek is simpel.
Stel dat de hypotheekrente op
het moment van afsluiten 8%
is. Zolang de hypo-
\theek-rente tussen
de 6% en 10% blijft, ge
lbeurt er met uw rente
1 niets. Stijgt de rente ver-
ider naar'11%, dan wordt
luw rente 9%. Daalt de
irente weer tot 10%,
|dan gaat uw rente
weer naar 8%. Daalt de rente naar
i 5% dan wordt uw rente 7%.
Stabiel Hypotheek van de Rabo
bank 30 jaar lang de rente-schok
ken op. Bij maandbetalingen
gemeente-garantie is
de advies-rente 8,3%.
Kies voor zekerheid op lange
termijn. Maak een afspraak met de
hypotheekadviseur van de
Rabobank. Hij geeft u een advies op
maat en kan u precies vertellen
wat de voorwaarden van uw eigen
Rabobank zijn.
geld en goede raad
