f
j Buurtwachten in VS
succesvol tegen misdaad
Russen manipuleren met SS-20 raketten
Britse militante
dierenbeschermers
winnen terrein
CeidaeSoutant
Grijpgrage werkster:
ook nog 1 wc-bril
Mexicaanse
minister sluit
sabotage uit
Twee
giftige
repen
gevonden
ONDER INVLOED VAN NEDERLANDS BESLUIT?
4 IsSTm
^EGON
AGIJ
62.90
298.50
BUITENLAND
WOENSDAG 21 NOVEMBER 1984 PAGINA 11
Baskische leider
bij aanslag dood
LBAO De Baskische politicus
oLmti Brouard is gisteren voor zijn
kantoor in Bilbao door een onbe-.
kende doodgeschoten. Brouard was
lid van het bestuur van de Herri
Batasuna, de politieke vleugel van
de Baskische onafhankelijkheidsbe
weging ETA-militair. Hij was
voorts lid van het autonome parle
ment van Baskenland. De extreem
rechtse organisatie GAL heeft' in
telefoongesprekken met enkele
Baskische media de verantwoorde
lijkheid voor de aanslag opgeëist.
Deze terreurorganisatie heeft sinds
haar oprichting in december 1983
al tien aangeslagen gepleegd.
„Gouden
handen"
Het Westduitse fotomodel
Gigi Konen heeft volgens
kenners dr fraaiste handen
van de Bondsrepubliek. Niet
alleen de fraaiste, maar ook
de duurste. Want voor een
dagje showen van ringen en
andere sieraden vraagt zij
bedragen tussen de 1000 en
3500 gulden. Voor het slapen
gaan zet zij haar handen in
de vette crème, en trekt
vervolgens
nachthandschoenen aan
DORKING Mana Unsworth was dertien jaar lang werkster
in een Engels hotel en in die jaren, zo vernam de rechtbank
van Dorking, stal zij:
Vijf kristallen kroonluchters, 426 handdoeken, zo'n vijftien
honderd vorken, lepels en messen, 27 kilo suikerklontjes, 1 op
vouwbaar ledikant, 180 slopen, 236 lakens, 283 rollen toiletpa
pier, 13 koffiezetapparaten, 41 kroezen, 10 ketels, 1 koffer vol
antiek, 60 asbakken, kilo's boter, bloempotten, zeep en 1
wc-bril. Niemand had wat in de gaten tot dat twee collega's
eens in de tas keken die Maria in haar auto wilde zetten. Zij
vonden levensmiddelen uit de voorraadkast. De politie ging
bij Maria thuis kijken en daar stond alles netjes en ongebruikt
opgestapeld. „Zij heeft een moeilijk leven gehad en twee mis
lukte huwelijken", voerde haar advocaat aan. De vrouw moet
van de rechter 130 pond sterling schadevergoeding betalen en
heeft een proeftijd gekregen van drie jaar.
Groenen in Hessen
breken met SPD
WIESBADEN Na vijf maanden is er een
einde gekomen aan de eerste „rood-groene
coalitie" in de Bondsrepubliek. In de deel
staat Hessen hebben de Groenen besloten de
minderheidsregering van SPD-premier Bor-
ner niet langer te steunen. De prille vrijage
tussen de linkse partijen is gestrand op de
verdere ontwikkeling van kernenergie. De
Groenen weigeren akkoord te gaan met de
uitbreiding van een nucleaire opwerkingsfa
briek. De man die het meeste van de gebeur
tenissen in Hessen profiteert is bondskanse
lier Kohl. De SPD kan alleen aan de macht
komen door een verbond met de nog steeds
sterk groeiende Groenen. Na de ontwikkelin
gen in Hessen ligt een nieuw „rood-groen
verbond" niet direct in het verschiet.
Tweede transplantatie
kunsthart op komst
LOUISVILLE In de Verenigde Sta
ten wordt gewerkt aan de voorberei
ding van de tweede transplantatie van
een kunsthart. Dr. William De vries, die
in december 1982 het eerste kunsthart
inplantte bij de tandarts Barney Clark,
verklaarde gisteren dat hij en zijn me
dewerkers van de hartkliniek in Louis
ville een tiental kandidaten hebben ge
selecteerd. Hartspecialisten zijn van
mening dat het team van dr. bevries
ditmaal beter is voorbereid door de er
varingen met Clark, die 112 dagen met
een kunsthart in leven bleef. Men be
schikt nu over een verbeterd exem
plaar van een dergelijk orgaan. Ook de
compressor is sterk gemoderniseerd.
(Van onze correspondent
Mare de Koninck)
WASHINGTON In de
discussie in Nederland
over burger- en buurt
wachten is niet voor niets
verwezen naar de Vere
nigde Staten als het land
waar dergelijke groepen
met redelijk succes en op
maatschappelijk aan-
vaardbare manier functio-
oj-neren. In Amerika heten
ze „neighbourhood watch-
clubs", letterlijk vertaald
betekent dat „buurtuit-
kijkclubs". In de periode
tussen 1978 en 1980 zijn ze
overal in het land als pad
destoelen uit de grond ge
rezen. Het waren de jaren
waarin de misdaad in de
VS een absoluut hoogte
punt bereikte.
sen
Inmiddels heeft het land enke
le jaren ervaring met de
buurtwachten en gemeentebe
sturen en politie spreken over
al van een succes. Het recht
streekse verband is moeilijk te
Wijzen, maar een feit is dat
'ji',20 "4i in de VS sedert 1982 een
*9o70 duidelijke teruggang in de
4.8 m/sdadigheid voordoet. In
1983 daalde het aantal geweld
misdrijven met een landelijk
gemiddelde van 10 procent. In
*ie buurten waar burgerwach
ten functioneren was volgens
de nationale raad voor mis-
daadpreventie sprake van een
36.oo| daling van 40 tot 50 procent in
het aantal inbraken en zo'n 20
procent in het aantal geweld-
4Ï!1 plegingen op personen (moord
179 en overvallen).
Intussen leeft éen op de zes
Amerikanen in een buurt
waar een anti-misdaadwacht
actief is. In grote steden neemt
het aantal ervan nog altijd toe.
In de hoofdstad Washington
DC (ruim 600.000 inwoners) is
thans liefst 30 procent van alle
huishoudens op een of andere
wijze betrokken bij een project
ter voorkoming van misdaad.
Roy Burton is een van de
twintig politiefunctionarissen
die zich in de stad Washington
speciaal bezighouden met het
organiseren van de preventie.
Hij zegt: „We hebben in 1981
een gemeentelijke campagne
gelanceerd, waarin we de be
volking hebben aangespoord
buurtwachten te vormen. Daar
is massaal op gereageerd.
Meestal kwamen er per wijk
zo'n tien tot dertig mensen bij
elkaar. Daar stuurden wij dan
een van onze specialisten op
af. Die gaven de bewoners drie
adviezen: geef alle waardevol
le persoonlijke bezittingen een
persoonlijk merkteken; spoor
iedereen aan om zijn huis be
ter te beveiligen en benoem
een soort leider van de buurt
wacht, die de oplettendheid
van de buurtbewoners coördi
neert en stimuleert, eventueel
met behulp van een speciaal
buurtblad.
Geen risico
De vorm van „uitkijken" en
„oplettend zijn" wordt volledig
aan de bewoners zelf overgela
ten, maar men mag nergens
meer doen dan alleen maar
kijken. Hoewel ook iedere
burger in de VS het formele
recht heeft een andere burger,
die op heterdaad wordt be
trapt, aan te houden, spoort de
politie iedereen aan zelf geen
actie en dus geen risico te ne
men, maar direct de politie te
waarschuwen. De buurtwach
ters blijven gewone burgers
die in Washington geen wa
pens mogen dragen.
Voor de buurten waar een
wacht actief, is stelt de ge
meente speciale verkeersbor
den ter beschikking. Daarop
staat een „onguur type" afge
beeld en in grote letters ver
meld: „Waarschuwing. Buurt
wacht actief. Deze gemeen
schap meldt elke verdachte ac
tiviteit onmiddellijk aan de po
litie". Soortgelijke borden ziet
men overal in de VS waar
preventieclubs functioneren.
In sommige buurten in Was
hington is helemaal geen spra
ke van zichtbare preventie-ac
tiviteit. Iedereen is een beetje
oplettender dan vroeger. In
andere wijken is er de af
spraak om beurtelings 's a-
vonds en 's nachts een paar
keer met de auto door de wijk
te rijden.
In het noordoosten van de
stad, waar van relatief veel
misdaad sprake is, heeft men
de zaken krachtiger aange
pakt. Men rijdt er met speciaal
herkenbare auto's rond, die
beschikken over telefoon en
een eigen, permanent bemand
„commando-centrum". Maar
ook hier geldt: geen wapens en
alleen maar buurtbewoners
zelf als deelnemers. Volgens
Roy Burton doen zich opmer
kelijk weinig excessen voor.
Hij kent geen voorbeelden van
potentiële misdadigers die
zichzelf als buurtwachter aan
bieden met het oogmerk er
misbruik van te maken. „De
wachten staan onder sterke so
ciale controle. Mensen die
graag geweld gebruiken wor
den niet door de anderen geac
cepteerd. En wie misbruik
maakt van bijvoorbeeld de we
tenschap dat de bewoners van
een huis op vakantie zijn,
maakt zichzelf meteen tot de
eerste verdachte".
Verdere samenwerking
Een woordvoerder van de na
tionale raad voor misdaadpre
ventie wijst op verderrijkende
positieve gevolgen van de
buurtwachten. „We zien dat
mensen ook op andere terrei
nen samen gaan werken. Er
ontstaat bijvoorbeeld samen
werking tussen bewoners, po
litie en sociale diensten. Men
komt dank zij de buurtwach
ten op het spoor van kinder
en vrouwenmishandeling.
Men ontdekt dat veel crimina
liteit wordt gepleegd door aan
drugs verslaafde jongeren uit
de eigen omgeving. Men raakt
als buurt meer betrokken bij
zulke problemen, omdat men
ze zelf heeft opgespoord. In
steden als New York en Chi
cago hebben vroegere jeugd
bendes zich omgevormd tot
buurtwachten. Zij voelen zich
nu beschermers van de ge
meenschap en een verlengstuk
van de politie. Vaak houden ze
speciaal bejaardenwoningen in
de gaten. Goede begeleiding
van en samenwerking met de
politie moet ervoor zorgen dat
de jongeren niet eigenmachtig
gaan optreden tegen verdach
ten", aldus de woordvoerder.
Hij zegt dat de grootste proble
men zich voordoen in buurten
met een zeer hoge misdadig
heid. Dat zijn de waarachtig
a-sociale wijken, waar van
enige gemeenschapszin geen
sprake is. Meer nog dan de ar-
mengetto's gaat het daarbij om
„doorstroom-wijken" met
goedkope woningen waar
mensen op zoek naar iets be
ters maar korte tijd blijven
wonen.
In een aantal steden zijn jeugdbendes omgevormd tot een soort burtwachten. Op de foto twee
leden van de „Guardian Angels", de voormalige jeugdbende die tegenwoordig in de metro van
New York een oogje in het zeil houdt.
Een massagraf in Mexico-stad voor de slachtoffers van de enorme gasontploffingen en -branden
van afgelopen maandag. In dit graf liggen vooral kinderen.
MEXICO-STAD De Mexi
caanse minister van energie,
Francisco Labastida, heeft uit
gesloten dat sabotage de oor
zaak is geweest van de ont
ploffingen van afgelopen
maandag in een gasopslagsta-
tion in het noorden van Mexi
co-stad. De ontploffingen en
daarop volgende branden heb
ben, aldus het Mexicaanse
Rode Kruis, aan 305 mensen
het leven gekost. Meer dan
3.000 personen zijn gewond ge
raakt Volgens minister Labas
tida wijst alles er op dat het
weglekken van een hoeveel
heid vloeibaar gas in een par
ticulier bedrijf de inleiding
vormde tot de ramp. Overi
gens zal het dodencijfer de ko
mende dagen waarschijnlijk
verder stijgen, omdat veel ge
wonden er slecht aan toe zijn.
Hoeveel mensen dakloos zijn
geworden, is nog niet vastge
steld. In de verwoeste sloppen
wijken rond het opslagstation
wordt overigens nog steeds
naar slachtoffers gezocht. Het
leger heeft het gebied afgezet
om plunderaars tegen te nou-
den
LONDEN Een brand
bom in een hondenfokke
rij. Een viswedstrijd waar
bij de deelnemers met ste
nen worden bekogeld.
Meer dan 100 aanslagen
op slagerijen en huizen
van onderzoekers die met
dieren experimenteren.
Het zijn allemaal voor
beelden van de wijze
waarop in Groot-Brittan-
nië militante groeperin
gen die opkomen voor de
rechten van dieren naar
buiten treden. Het jongste
wapenfeit was het dreige
ment met de vergiftigde
Mars-repen. Intussen ver
liest de de traditionele
dierenbescherming steeds
meer terrein.
Het Britse Dierenbevrijdings
front werd in 1976 opgericht.
Ronnie Lee, de publiciteits-
man van het front, is een van
de weinigen die zijn identiteit
niet verborgen houdt. Hij
heeft al tweemaal een gevan
genisstraf uitgezeten na het
bevrijden van dieren uit labo
ratoria en is te bekend om nog
verder aan de acties deel te
nemen.
„Het is heel redelijk om meer
waarde te hechten aan het le
ven van een onschuldig dier,
dan aan het leven van iemand
die zijn dag doorbrengt met
het martelen van hulpeloze
wezens. Daar is niets fouts
aan", aldus Lee. Hij voegt hier
echter aan toe dat het tegen de
principes van het front is, om
dierenbeulen serieus te ver
wonden.
Het front heeft weinig op met
de traditionele dierenbescher
mers. „Die beweging bestaat al
tientallen jaren, maar werkt
niet erg doeltreffend. Alleen
door directe acties kun je iets
bereiken". In een circulaire
van het front, „Bevrijding
door Vernietiging", wordt de
dierenbescherming ervan be
schuldigd geobsedeerd te zijn
door het principe van geweld
loosheid. De circulaire haalt
ook voorbeelden aan van een
slager, die zijn zaak met een
§eweer tegen het front verde-
igde, en van een pluimvee
houder, die vorig jaar tijdens
een actie daadwerkelijk op le
den van het front schoot
„Wanneer dierenbeulen wa
pens gaan gebruiken, dan mo
gen de dierenbevrijders zich
minstens met gelijke wapens
uitrusten".
Naast het Dierenbevrijdings
front zijn er nog enkele klei
nere organisaties, die opkomen
voor de rechten van de dieren.
De Vereniging van Saboteurs
van de Jacht telt zo'n 5.000 le
den. De acties van de vereni
ging zijn in principe geweld
loos. Maar sommige leden ge
loven niet meer dat er via de
wetgeving iets tegen de jacht
gedaan kan worden en hebben
een eigen groep opgericht.
„Het is tijd voor een nieuwe
aanpak. Het is tijd om terug te
veenten", aldus de afgescheide
groep. Volgens Colin Lewis,
penningmeester van de Sabo
teurs van de Jacht, zijn „die
mensen gefrustreerd, omdat
we worden geschopt en met
een rijzweep afgeranseld". On
der cle voorvechters van de
dierenrechten wordt de kloof
tussen de aanhangers van
vreedzame en militante acties
intussen steeds breder. Vol
gens woordvoerder Lee van
het Dierenbevrijdingsfront
komt de recente roep om poli-
tie-optreden tegen de militante
acties te laat „Men dacht eerst
dat we een stelletje exentrie-
LONDEN De Mars-re
pen die eind vorige week
naar de BBC en de Sunday
Times waren gestuurd, als
bewijs voor het dreige
ment van het Britse Die
renbevrijdingsfront dat
het talrijke repen zou heb
ben vergiftigd, blijken in
derdaad ingespoten met
gif. Volgens de politie be
vatten de repen alphakil.
een middel aat alleen ge
vaarlijk is als het in grote
hoeveelheden wordt ge
bruikt. De speurtocht naar
vergiftigde repen in de
winkels heeft tot nog toe
gien resultaat gehad. Het
ierenbevrijdingsfront
heeft inmiddels verklaard
dat het verder geen repen
met gif heeft ingespoten
kelingen waren en dat onze
beweging vroeg of laat vanzelf
dood zou bloeden. Maar we
zijn alleen maar geeroeid. Tus
sen mei en september hebben
we meer dan 250 acties uitge
voerd. En we zullen nog meer
moeten ondernemen, wanneer
we ons doel van een totale die-
renbevrijding willen berei
ken".
Copyright The Guardian
(Van onze correspondent
Aad Jongbloed)
BRUSSEL De Sovjet-
-Unie manipuleert met
het aantal direct inzetbare
SS-20-raketten. Het wordt
niet uitgesloten geacht dat
dit het gevolg is van het
Nederlandse juni-besluit
om 48 kruisraketten te
plaatsen als het aantal
SS-20-raketten op 1 no
vember 1985 groter blijkt
te zijn dan 378. Dat werd
gisteren door twee NA
VO-bronnen veronder
steld.
Aan het slot van een vergade
ring van de speciale overleg
groep van de NAVO in Brus
sel zei een hoge Amerikaanse
functionaris: „Het laatste jaar
aantal SS-20-bases in één en
kel jaar sinds de ontwikkeling
van de SS-20 in 1977". Maar
hij voegde eraan toe, dat een
aantal van deze bases (14 stuks
in totaal) nu bestemd lijkt te
worden voor de experimente
le. intercontinentale SS-25,
waarmee de VS kan worden
bereikt. Over het aantal aan
wezige SS-20-raketten zei de
Amerikaan: „Er zijn er aan
zienlijk meer dan de 378 die
we sinds december kennen.
Officieel houden wij echter
nog aan die 378 vast". Hij sloot
niet uit dat door het geschuif
met bestemmingen voor de
nieuwe Sovjet-bases het zal
kunnen gebeuren dat er op ze
kere dag minder dan 378 ge
plaatst blijken te zijn. Hij wees
er op dat het operationeel ma
ken van een SS-20-raket
slechts een kwestie van uren
is.
Minister van Buitenlandse Za
ken Hans van den Broek, die
gisteren in Brussel was voor
EG-overleg, wilde niet ingaan
op de vraag of plaatsing dan
wel de voorraad aan SS-20-ra-
ketten de uiteinelijke beslis
sing van Nederland op 1 no
vember 1985 zal bepalen. „Als
er op 1 november 1985 aspec
ten zijn, die voorbijgaan aan
de geest van ons besluit dan is
het tijd genoeg om daarover te
discussieren".
De Sovjet-Unie gaat intussen
ook door met het vervangen
van de FROG-raket door de
meer accurate SS-21 in Oost-
-Europa. Over het plaatsen
van Pershing 2- en kruisraket
ten aan NAVO-zijde zei de
Amerikaanse onderminister
van Buitenlandse Zaken Dob
bins dat er volgens schema
wordt geplaatst. Volgens het
Dubbelbesluit van 1919 moet
de plaatsing van de 572 mid
dellange afstandsraketten voor
1988 voltooid zijn.
Sjtsjaranski
onvindbaar
DEN HAAG De in de Sov
jet-Unie tot 13 jaar gevange
nisstraf en strafkamp veroor
deelde joodse dissident Anatoli
Sjaranski is sinds een maand
spoorloos. Dit heeft het Sohda-
riteitscomité voor de joden in
de Sovjet-Unie vernomen van
Sjaranski's vrouw Avital. Avi-
tal heeft van de moeder en zus
van de dissident, die beiden in
de Sovjet-Unie wonen, bericht
gekregen dat Anatoli Sjaranski
sinds zijn overplaatsing van
een gevangenis naar een straf
kamp onvindbaar is en dat de
Sovjet-autoriteiten weigeren te
onthullen waar hij zich mo
menteel bevindt
W//W 5TÊA/EMMCtati
Kirkpatrick
wil aftreden
NEW YORK De Ameri
kaanse ambassadeur bij de
Verenigde Naties, mevrouw
Jeane Kirkpatrick, heeft aan
gekondigd aat zij eind decem
ber wil aftreden. Maar de 58-
jarige diplomate heeft haar
ontslagbrief nog niet bij presi
dent Reagan ingediend. Kirk
patrick werd de afgelopen we
ken herhaaldelijk genoemd als
mogelijke opvolgster van
George Shultz (Buitenlandse
zaken) of van Robert McFarla-
ne (president Reagans nationa
le veiligheidsadviseur). Beiden
zouden echter in hun functies
aanblijven.
Vol mei allerlei
nieuwtjes. Over 15 vakantie
parken ln Nederland en Duitsland Over fijne
bungalows en ruime kampecrplaatscn En over allerlei leuke
aanbiedingen en anangementen (óók met Kerst en Oud
en- Nieuw!) Vul gauw de bon In of bel in kantooruren
naar AEGON VakantielIJn 070 -523141
