£«teLe(2omant
uveekpuzzel door dr. Pluizer
WETENSCHAPPEN
/postzegels
oplossing vorige puzzel
NR. 45
HONINGRAATPUZZEL
W A
n
ZATERDAG 17 NOVEMBER 1964
sters
e villa
toen",
enaar
restaur^
?1 zou 1
aelen vijswinnaars van puzzel 44
er om
ia driet Aartman, Kerkstraat 93,
Ie kok lijn, Pr. Hendrikstraat 18,
ïgliepen
worden binnen drie weken per cheque toegestuurd.
Rond de genummerde vakjes dienen woorden van zes letters van navolgende
betekenis te worden ingevuld. Alle antwoorden lezen in de richting van de wij
zers van de klok. De beginletter van het eerste antwoord komt in het linkervak-
je naast het cijfer 1. Het vakje voor de beginletter van elk van de overige ant
woorden dient door combinatie met de letters van de omringende antwoorden te
worden vastgesteld.
1.
Man van zeldzame schoonheid (fig.).
13.
Meel om een baksel te maken.
2.
Malie v.e. rijgsnoer.
14.
Dikte v.e. vacht.
3.
Soort duif.
15.
Gezicht.
4.
Soort fiets.
16.
Rangtelwoord.
5.
Telwoord.
17.
Ambtsgewaad.
6.
Overschot.
18.
Wijze van handelen.
7.
Kekererwt.
19.
Mengsel van lucht en methaan.
8.
Zijn kleren sterk verslijtend.
20.
Ensemble van zeven personen.
9.
Bepaalde afmeting.
21.
Natuurlijke begaafdheid.
10.
Direct.
22.
Klinkdicht.
11.
Reus.
23.
Dwaas.
12.
Manier waarop een gebeurtenis
24.
Groot liefhebber van de jacht.
wordt voorgesteld.
Welk(e) antwoord(en) begint/beginnen met de letter „T".
Oplossingen onder vermelding van Puzzel 45 moeten uiterlijk
woensdagmiddag in bezit zijn van de:
Leidse Courant, Postbus 11, 2300 AA Leiden.
Naam, adres en postcode s.v.p. in blokletters vermelden.
5
Spel der vergissingen
parentoernooi kwam
een spel voor dat aan-
lat soms zelfs de een-
;te conventies aanlei-
ninnen zijn voor rare en
1 p Misverstanden. Allereerst
u het spel vanuit de
ne met gepresenteerd
Moja"veparenwedstri^d en Zuid
H I
O V II10 7 6
O 6 42
AH 2
ZA 6
Ü543
O H B 107 3
973
♦VB972 N H 10 5 3
^9 w o °AH82
085 7 o A V9
V B 1086 5 4
84
V B 10 7 6
0642
AH 2
noord oost
1 Ru 1 SA
pas 2 SA
klopt iets niet", zou in-
Charles C.M.Carlier,
Schaduw gezegd heb-
a\ er niet klopt, kan
dit moment niet geheel
i. Hij zou op dit mo-
ationalotunnen gaan informeren
1 nadat/e betekenis van 2 klaver
dde bij! SA, maar is dat slim?
keerd^de honden moet je pas
>1 Newer maken als het bieden
|pen is; een bridge-waar-
daa#aar nogal eens tegen ge-
it on h^d wordt,
snelwéheeft 1 SA al gedou-
ra Houj, moet hij dan 2 SA ook
en. HeCren? Nee, want je moet
t geboütwee keer hetzelfde ver-
ijkt h& Zuid past dus, gevolgd
ifgeblaliog tweemaal pas. Hier-
dinganlgt dat partner noord wel
achtigefdermaatse derdehandso-
noet zi zal hebben gehad. Zuid
ewee!
Het contract huppelde één
down (71.-1 voor NZ), hoewel
oost best acht slagen had kun
nen maken via een ruitensnit,
en na afloop ontbrandde tus
sen oost en west een levendige
discussie naar aanleiding van
de betekenis van 2 klaver en 2
SA.
Laten we beginnen met te
stellen, dat 2 klaver een slecht
bod is. Het is een parenwed
strijd en als west een deelscore
wil spelen, moet hij natuurlijk
kiezen voor een edele kleur:
schoppen, +170 zou nog een
procentje of 35 hebben ge
scoord, want niet alle OW-pa-
ren boden de schoppenman
che.
Oost begaat de tweede fout:
die vat 2 klaver als Stayman
op en antwoordt braaf 2 SA:
twee hoge vierkaarten. Na een
tussenbod of een doublet ver
vallen normaal gesproken alle
SA-conventies, dus 2 klaver is
echt en oost had moeten pas
sen. Nu oost dat niet deed, had
west nog iets van zich moeten
laten horen. Hij had beider
fout nog goed kunnen maken
door op dit moment 3 schop
pen te bieden. Maar nee, deze
memorabele biedserie ging uit
als een nachtkaars en NZ
mochten de gedeelde top note
ren zonder dat ze daar veel
voor hadden hoeven doen.
Lebensohl
Als er na een 1 SA-opening bij
de volgende tafelgenoot iets
anders komt dan ,,pas", ver
vallen in principe alle conven
ties (Stayman, transfers enz).
Een conventie die dan pas op
gang komt, is Lebensohl, wat
een vrij ingewikkeld complex
is of althans kan zijn.
Dit 2 SA is de zgn. Lebensohl-
conventie, die de partner
VERPLICHT om 3 klaver te
bieden. Daarop kan noord pas
sen met een (zwak) klaverspel,
maar hij kan ook 3 ruiten of 3
harten bieden, aangevend een
zwak spel in ruiten of harten.
Dit is het eenvoudigste onder
deel van deze conventie, het
aangeven van een zwak spel
in een kleur ONDER de ge
volgde kleur. Immers, een
kleur die er boven ligt, kan
gewoon worden verkocht:
zuid west noord oost
1 SA 2 Ru 2 SA pas
3 KI pas 3 Ru
Noord vraagt nu naar een
hoge vierkaart. Dat doet hij
ook met:
Het verschil is dat hij in één
van beide gevallen (meestal
het eerste geval) tevens aan
geeft over een stop in de vijan
delijke volgkleur te beschik
ken. De partner van de SA-
openaar kan dat ook zonder
belangstelling voor de hoge
kleuren aangeven:
geeft aan dat noord NIET over
een ruitenstop. beschikt (en
ook niet over een hoge vier
kaart), maar wel over vol
doende kracht voor de manche
1 SA 2 Ru 2 SA pas
3 KI pas 3 SA
geeft aan dat noord WEL over
een ruitenstop beschikt. De
consequentie van een en ander
is dat zuid wat moet doen na
met bijvoorbeeld:
H V 10 8
<V4B9
O V 4
A B 103
Partner geeft aan géén ruiter-
stop te hebben en ook geen
hoge vierkaart, dus? Dus moet
zuid 4 klaver bieden. Partner
moet dan maar uitmaken of de
vijfde klaver daar nog aange
plakt moet worden, want een
manche in een lage kleur ver
eist nu eenmaal meer kracht
dan één in een hoge kleur. NZ
zijn in ieder geval dankzij west
volgbod niet in een kansloze 3
SA terecht gekomen en dan
kan 4 klaver best een uitste
kend eindcontract zijn. Noord
zal waarschijnlijk passen op 4
klaver met iets als:
A73
V8 7
O 1064
H942
week stipte ik al aan
Beckej natuurlijk betere argu-
lokatifi op tafel moeten ko-
)pera pni het falen van de
:ij in 19) Nederlanders goed te
tel had dan het warme weer en
met Wrekkige organisatie van
ken viK in Dakar,
interie^edelijk moeten we het
ig een i zoeken in een ernstige
p de !van onderschatting van
eigen^elnemers in Senegal, en
de logi van de Afrikaanse af-
tweehfe'ng- Want ook al heb-
s kuniP theoretisch gesproken
[al vanfroo „thuisspelers" zich
era- eJtunnen mengen in de
n. Hetom de ereplaatsen, toch
cett krh zij vele favorieten een
Iheid. j kunnen afsnoepen,
iladenide Afrikanen was na-
M
lajk de overwinning
ournaPa N'Diaye op Gant-
ianse l e^n hoogtepunt, dat
oek a# werd overtroffen door
idden ?e eindklassering van de
;waardplese kampioen Diallo,
treedt zomaar tussen de Rus-
ig op. I vóór vier Nederlanders
eeldt zMe
iallet ereede reden voor de te-
■kendeftende prestaties kan zijn
tijdenlet gewend zijn aan het
niet van zulke zware toer-
op de y Een finale om het Ne-
n haarfds kampioenschap telt
ocht. flbvaalf deelnemers, in de
GANTWARG
Sovjet-Unie worden achttien
deelnemers toegelaten. De
Russen zijn dus een slijtageslag
gewend. Maar in Nederland
zal men stellig niet gauw over
gaan tot toernooien van derge
lijke afmetingen, omdat deze
te kostbaar zijn. Nu worden
Nederlandse kampioenschap
pen over het algemeen afge
werkt in de paasvakantie en
dan kunnen ook spelers die
geen prof zijn zich nog wel
eens vrijmaken.
Hoe dan ook, de KNDB zal
toch moeten overgaan tot een
onderzoek naar het waarom
van het falen van vier van de
vijf Nederlandse deelnemers
aan dit WK, dat in Senegal zo-
KORENEVSKI
veel publiciteit heeft gekre
gen.
Als eerbewijs aan de nieuwe
wereldkampioen volgt hieron
der nog de winstpartij van
Gantwarg in de laatste ronde
tegen zijn voormalige landge
noot Wladimir Kaplan.
Gantwarg speelt met wit: 1. 33-
29 17-21 2. 39-33 11-17 3. 31-26
6-11 4. 44-39 20-25 5. 5<M4 14-20
6. 36-31 1-6 7. 41-36 10-14 8. 33-
28 18-22 9. 38-33 21-27 10. 32x21
16x27 11. 46-41 13-18 12. 42-38
18-23 13. 29x18 12x32 14. 37x28
8-12 15. 47-42 5-10 16. 42-37 3-8,
zie diagram.
Kaplan staat bekend als een
speler die zich meestal voor
zichtig opstelt en vaak heel ge
niale invallen heeft. Ook hier
is voorzichtigheid troef. Gant
warg gaat als eerste een beslis
sing nemen.
17. 34-30 25x34 18. 39x30. Laat
de ruil 19-24 toe omdat de
overblijvende stand gunstig
voor wit is. 18. 20-24 19. 48-
42 9-13 20. 40-34 13-18 21. 44-39
19-23 22. 28x19 24x13 23. 30-25
18-23 24. 37-32 11-16 25. 32x21
16x27 26. 34-29 23x34 27.
39x30. De strijd heeft een
principiële wending genomen.
Na het wegruilen van 23 con
centreert Gantwarg zich volle
dig op de voorpost op 27. maar
vergeet niet op de andere bor-
drand groot positievoordeel te
verwerven.
27.6-11 28. 33-29 13-18 29. 29-
24 8-13 30. 41-37 13-19 31. 24x13
18x9 32. 37-32 11-16 33. 32x21
16x27 34. 42-37 7-11 35. 37-32
11-16 36. 32x21 16x27 37. 38-33.
Nu de overtollige witte schij
ven op de lange vleugel zijn
afgeruild is dit een sterke
voortzetting, die zwart dwingt
tot 37. 2ï-32. De strijd ver
plaatst zich naar de andere
vleugel 38. 45-40 12-18 39. 40-
34 2-7 40. 34-29 14-19 41. 30-24
19x30 42. 35x24 9-13 43. 43-38
32x43 44. 49x38 13-19 45. 24x13
18x9 46. 38-32 9-13 47. 29-23 7-
11 48. 31-27 22x31 49. 36x27.
Na andermaal een „aanvallen
de" ruil te hebben gedaan, is
de strijd meteen gestreden.
Gantwarg heeft alle belangrij
ke velden in bezit genomen.
Zwakke twee
Ook tegen de zwakke twee
wordt Lebensohl wel gebruikt:
zuid west noord oost
2 Sch dbl. pas 2 SA
pas 3 KI pas
Oost past nu, biedt 3 ruiten of
3 harten, om aan te geven dat
hij over een zwak spel be
schikt. Dit ter onderscheiding
van:
zuid west noord oost
Het voordeel hiervan is dat je
na een zwakke twee van de te
genpartij niet te gauw te hoog
komt en daarvoor is deze va
riant van Lebensohl uitermate
geschikt.
Corr: p/a Leharstraat 10, 2162
AC Lisse.
waarvoor Kaplan geen enkele
compensatie heeft. In feite had
Kaplan zich hier wel gewon
nen kunnen geven. Hij laat
het echter toch op eei) kans
loos eindspel aankomen.
49. 11-16 50. 33-29 10-14 51.
29-24 14-19 (gedwongen) 52.
23x14 4-9 53. 14x3 13-18 54.
3x21 18-22 55. 27x18 16x38 56.
18-13 38-43 57. 13-8 39-43 58. 8-2
49-32 59. 2-16 32-23 60. 16-49 23-
12. Het blijven bezetten van de
lange lijn baat zwart niet om
dat 26 toch een dam wordt en
wit daarna een vangstelling
opbouwt.
61. 49-35 12-3 62. 35-44 3-9 63.
26-21 9-18 64. 21-16 18-27 65. 16-
11. Kaplan geeft het op.
Kaplan had het ook tegen Ko-
renevski erg moeilijk. Vanuit
de stand van het tweede dia
gram ging Kaplan als volgt de
nederlaag tegemoet: 31. 18-
22 32. 28-23 13-18 33. 23x12
17x8 34. 32-28 22-27 35. 42-37 8-
12 36. 28-23 21-26 37. 38-32
27x38 38. 33x42 9-13 39. 39-33
13-18 40. 33-28 3-8 41. 44-39 18-
22 42. 28x17 12x21 43. 42-38 4-9
44. 39-33 9-13 45. 33-28 8-12 46.
28-22 21-27 47. 22x31 36x27.
Kaplan weet nog wel telkens
een ruiltje in de stelling te
vlechten, maar het zal hem
niet baten.
48. 37-32 13-18 49. 32x21 26x17
50. 38-32 17-21 51. 23-19! 18-22
52. 19-13 22-27 53. 32-28 27-31
54. 13-9 31-36 55. 28-22 10-14 56.
9-4. Kaplan geeft het op.
d tus
ewooni
De pas
:e en
e vrou
farta
elijk:
Luchtverontreiniging in huis 't ernstigst
weg de meeste huizen
lucht sterker verontrei-
in buiten op straat. Dit
r. E. Lebret van de
•uwhogeschool vak-
.uchthygiëne gezegd tij
een bijeenkomst over
Wie in woningen en het
ervan voor de gezond-
t baseert deze uitspraak
iderzoek van zijn vak-
naar de mate van lucht-
«iniging in woonruim
te! onderzoek is welis-
j niet beëindigd, maar
lucht in woningen vui-
lan de buitenlucht staat
De onderzoeker splitst
luchtverontreiniging in
h in vier groepen. Een
♦an de verontreigde lucht
ff uit koolmonoxyde, een
ttn uit stikstofdioxyde
»n, de derde categorie be-
piii zwevende stofdeeltjes
en de vierde groep wordt ge
vormd door vluchtige organi
sche verbindingen.
Koolmonoxyde en stikstof
dioxyde blijven hangen na het
gebruik van een geiser, vooral
als er geen of nauwelijks on
derhoud aan het apparaat
wordt uitgevoerd. Zwevende
stofdeeltjes bestaan voor een
zeer groot deel uit de over
blijfselen van tabaksrook. Ver
scheidene lijmsoorten en ande
re stoffen die in meubilair en
bouwmateriaal van woningen
zitten brengen de vluchtige or
ganische verbindingen in de
lucht.
De Wageningse onderzoekers
hebben vastgesteld dat een ku
bieke meter lucht in een wo
ning 40 microgram zwevende
stofdeeltjes bevat. Woont er
een roker in huis, dan is die
hoeveelheid twee tot 2L keer
zo groot.
Nog niet bekend zijn de effec
ten hiervan op de luchtwegen
van de mens. Dit deel van het
onderzoek bevindt zich nog in
een beginstadium. Wel hebben
de onderzoekers aanwijzingen
gevonden dat er wel degelijk
nadelige effecten van uitgaan.
Om zo min mogelijk koolmo
noxyde en stikstofdioxyde bin
nen te krijgen adviseert Le
bret een afzuigkap boven de
geiser te laten monteren of
een mechanische luchtafvoer-
buis. De remedie tegen het in
haleren van organische ver
bindingen is volgens hem ven
tilatie.
In dit verband merkte prof.dr.
K. Biersteker (gezondheids
leer, Wageningen) op dat
slechts een derde van de be
volking goed ventileert in
huis. Een derde ventileert he
lemaal niet, en nog eens een
derde van de huishoudens doet
niet anders, ofwel, heeft de
hele dag de ramen openstaan.
Lebret voegde hier nog aan
toe dat de mens in de westerse
wereld 90 procent van zijn le
ven binnen doorbrengt. Vol
gens hem en Biersteker is het
dus maar de vraag of de lucht
verontreiniging buiten oor
zaak is van aandoeningen aan
luchtwegen en longen, zoals
milieugroeperingen stellen.
Te veel arsenicum
De hoeveelheid arsenicum in
het Nederlandse milieu neemt
zo schrikbarend toe, dat het
gebruik ervan drastisch moet
worden verminderd. Dat vindt
de stichting Natuur en Milieu.
Dr. Lucas Reijnders van de
milieu-organisatie berekent
daarin dat een op de 1.000 Ne
derlanders huidkanker krijgt
door blootstelling aan arseni-
cuip Dit gif woVdt naast cad
mium. lood en kwik tot de
vier meest schadelijke stoffen
gerekend.
De hoeveelheid arsenicum in
de Nederlandse bodem neemt
jaarlijks toe met enige tienden
van een procent, aldus de
stichting. Het gif, dat de kans
op kanker kan vergroten,
wordt gebruikt als conserver-
ings- en bestrijdingsmiddel in
de landbouw en bij de produk-
tie van metaal en plastic.
Natuur en Milieu vindt dat dit
gebruik moet worden beëin
digd De stof moet worden
verwijderd uit afval van ko
lencentrales en metaalindu
strie. Het aldus gewonnen ar
senicum kan dan worden ge
bruikt bij het maken van pro-
dukten die wórden gerecycled,
zoals accu's en zonnecellen.
Reijnders bepleit het stellen
van normen voor de aanwe
zigheid van arsenicum in voe
dingsmiddelen en dranken. Nu
bestaan daar geen richtlijnen
voor, terwijl dat wel het geval
is voor bij voorbeeld lood en
kwifc.
Het halfjaarlijkse schaakboek
„Schaakinformator" is vorige
maand weer uitgekomen.
Hierin staan de 675 (theore
tisch) interessantste partijen
uit het eerste halfjaar van 1984.
Ondanks de groeiende concur
rentie van het New In Chess-
projeet blijf ik in een goede
toekomst voor Schaakinforma
tor geloven. Dit komt door de
grotere aandacht voor het
eindspel en het middenspel.
Hetgeen zich uit door meer
complete analyses in de
Schaakinformator alsmede de
aparte rubrieken Middenspel
en Eindspel, waarin vele inte
ressante stellingen als pro
bleem worden voorgelegd.
Erg aardig is ook de rubriek
waarin de beste partij en het
belangrijkste theoretische
nieuwtje, uit het vorige num
mer, door een deskundige jury
worden gekozen. In de tweede
helft van 1983 werd met grote
meerderheid onderstaande
partij als beste aangewezen.
Lezers met een goed geheugen
zullen zich herinneren, dat ik
deze partij vorig jaar ook be
sproken heb. Deze keer zijn de
analyses echter gebaseerd op
opmerkingen van Kasparov,
daarom leek het mij de moeite
deze fantastische partij nog
een keer te tonen.
G.Kasparov-L.Portisch.
Niksic 1983.
Dame-Indisch.
I.d4 Pf6 2.c4 e6 3.Pf3 b6 4.Pc3
Lb7 5.a3 d5 6.cxd5 pxd5 7.e3
Pxc3.
Na 7....Le7 is 8.Lb5+ c6 9.Pxd5
lastig voor zwart, maar tegen
woordig is 7...g6 populairder;
de resultaten zijn hiermee re
delijk voor zwart.
8.bxc3 Le7 9.Lb5+ c6 10.Ld3
c5 11(H) Pc6.
Direkt 11..0-0 leidt na 12.Dc2
tot een lelijke verzwakking
van de koningsvleugel, dit is
ook de reden dat zwart in het
X
X
A
JL A
A
1
S
A A
s
vervolg pas rokeert als wit zijn
dame heeft gespeeld.
12.Lb2 Tc8 13.De2 <H> 14.Tad 1
Dc7?!
Er dreigde 15.dxc5 gevolgd
door Lxh7+, maar dit is met
de goede parade. Gebruikelijk
is 14...cxd4, waarna wit, door
het sterke centrum, de betere
kansen houdt.
15.c4!
In de partij Poloegajevsky-
Portisch, Plovdiv 1983, speelde
wit minder goed I5.e4. Na
15...Pa5! kreeg zwart voldoen
de tegenspel.
Na de tekstzet dreigt onder
omstandigheden d5, waarna de
witte lopers de zwarte ko
ningsvleugel onder vuur ne-
15....cxd4.
Niet mogelijk was 15....Lf6'':
16.d5! Pe6 17.Pxe5 Lxe5
18.Lxh7 gevolgd door Dh5 met
pion winst.
16 exd4 Pa5 17.d5!
Middels een fraaie pointe ko
men de witte lopers tot leven.
17...Pxc4 faalt nu op 18.De4 g6
19.Lxc4! Dxc4 20.De5 f6 21.
Dxe6+ Tf7 22.Tcl Da6 23 d6
Txcl 24.Txcl Ld8 25.Pg5! fxg5
26.Tc7! Lxc7 27.Te8+ Tf8
28.De5! met ondekbaar mat.
17. ...exd5 18.cxd5 Lxd5
19.Lxh7+ Kxh7 20.Txd5.
Wit dreigt nu 20.De4+ gevolgd
door 21.Th5. Daartegen is
20...Dc2 geen goede verdedi-
Schaakinformator
ging! 21.Td2 Dc5 22.Pe5! en
wit wir.t.
20...Kg8.
Zie diagram.
Lijkt een goede verdediging,
daar nu op zowel 21.Pg5 als op
21.De4 het sterke 21 Dc2*
volgt. Het is Portisch niet
kwalijk te nemen, dat hij de
volgende schitterende wendin-
§en niet heeft gezien.
l.Lxg7ü Kxg7 22 Pe5!
Een fraaie stille zet. die het lo
peroffer meer cachet geeft.
Zwart staat voor onoplosbare
problemen, zoals blijkt uit de
volgende varianten: 22...f5
23.Td7 Dc5 24.Pd3 en wint.
22...Tcd8 23.Dg4+ Kh7 24.Pd7!
en wint. 22...Dc2 23 Dg4+ Kh7
24.Td3 Tc6 25 Df5' enz.
22 Th8 23 Dg4+ Kf8 24 Df5 f6
25.Tel Pc6 26 Pd?+ Kf?
27.Txe7+! en wint. Wat Por
tisch doet biedt nog het meeste
weerstand
22...Tfd8 23.Dg4+ Kf8 24.Df5!
Dwingt de beslissende ver
zwakking af. Zwart kan hier
niet onderuit, want na 24...Ld6
25.Df6! heeft wit een beslissen
de mataanval.
24...f6 25.Pd7+.
Na 25.Pg6+? Kg7! <25...Ke8
26.Dh5!) 26.PI4 Txd5 27.Dg6+
Kh8 moet wit eeuwig schaak
geven.
25...Txd7 26.Txd7 Dc5 27.Dh7
Tc7 28.DH8+!
Wit moest ook opletten, want
er dreigde verrassend
28 D\tJ 29 Kxf2 U-5+ enz.
28...Kf7 29Td3 Pc4 30.Tfdl
Pe5?
Voor de hand liggend, maar
direkt verliezend. Na 30 ..Ld6!
31 Td5 Dc6 32.h4 kan zwart
nog vechten.
31Dh7+ Ke6 32.Dg8+ Kf5
33.g4+! Kf4 34.Td4+ Kf3
35.Db3+.
Zwart geeft het op, het mat is
onvermijdelijk.
Correspondentieadres: L. Hof
land, C.Fockstrat 113, 2613 DE
Delft.
Ierse PTT herdenkt
reiziger St.Brendaan
140 ?.öo --- 2öo--~ 4BO 260 2»o
FCR0YAR: FÖR0YAR l HOROYAR i FGROttRj FORDYARj IÜR0YAR
Van 21 tot 30 september werd
te Melbourne in Australië de
internationale filatelistische
tentoonstelling „Ausipex 84"
gehouden. Naar aanleiding
daarvan verscheen een minia
tuurvelletje met zeven zegels,
elk ter waarde van 30 c. Deze
zegels dragen elk een afbeel
ding van een vroeger versche
nen Australische postzegel en
zegels uit Australische kolo
niën. De gebieden die onder
de aandacht worden gebracht
ziin: Queensland. New South
Wales, Tasmania, Van Die-
mensland. South Australia,
Western Australia en Victoria
Hierbij is vanzelfsprekend ook
de overbekende zegel „Kan
goeroe met kaart" in de rode
1.- d. uitvoering.
De Kerstzegels van Australië
hebben dit jaar als thema „Ge
brandschilderde ramen" Op
17 september verscheen reeds
een zegel van 40 c. met als mo
tief het gebrandschilderde
raam van de Maria-kapel van
de St. Franciscuskerk te Mel
bourne. Dit glas-in-loodraam
werd in 1858 vervaardigd door
de Britse firma John Harman
and Co.
De kerstserie werd gecomple
teerd op 31 oktober toen de
overige vier zegels werden uit
gebracht, in de waarden 24 e..
30 c., 50 c. en 85 c.
Toen het Ierse parlement in
1783 een zekere mate van zelf
standigheid verkreeg van de
Britse regering, was het aan
nemen van een wet die een
onafhankelijk Iers postwezen
tot stand bracht, een natuur
lijk gevolg Zo kon Ierland op
14 mei 1784 bogen op een ei
gen postadministratie Ter
herinnering daaraan werd op
19 oktober een postzegel van
26 p. in omloop gebracht met
een motief vol symboliek. Op
de eerste plaats duidt het op de
200-jarige continuïteit van
deze overheidsinstelling Een
afbeelding van een poststem
pel. in di dagen rond 1784 be
kend als het bisschopsmerk.
Dit merk dient beschouwd te
worden als de voorloper van
de gegomde postzegel, zoals die
in 1840 in gebruik werd geno-
het jaartal „1984" in digitale
cijfers, hetgeen symbolisch is
voor de technische vooruit
gang in de achterliggende
twee eeuwen. Het drukken in
meerden- kleuren- werd ver
zorgd door „Irish Security
Stamp Printing Lid
We blijven nog even bij Ier
land. want daar stichtte de
handeldrijvende prinses van
Galway in de 13e eeuw een
nederzetting. Deze nederzet
ting verkreeg in de 14e eeuw
stadsrechten en werd naar de
prinses genoemd.
Het pad van deze stad is in het
verleden niet over rozen ge
gaan. Als de Ieren niet onder
elkaar aan het twisten waren,
hadden zij het aan de stok met
de Noormannen of andere
vechtlustige indringers.
Galway groeide tegen de ver
drukking in en thans getuigen
grote en nieuwe gebouwen
van de welvaart. De bevolking
groeide de laatste tien jaar met
een derde van het aantal in
woners van daarvoor Het 500-
jarig jubileum van Galway
wordt nerdacht met de uitgifu-
van een zegel van 26 pont
worpen door Peter Wildbur.
daarop ziet men de ambtske
ten van di burgemeester van
Galway Verder de tekst
„Gailhmhe 1484-1984
Naar .lanleiding van het feit
dat 1500 jaar geleden St. Brvn-
daan geboren werd. bracht de
Ierse rTT een herinneringsze
gel van 44 p. in omloop. Sl.
Brondaan was een zoon uit een
welgestelde familie en werd in
een klem Iers dorp geboren
Hij reisde naar diverse landen
om daar U- prediken Hierdoor
kreeg hij de bijnaam ..De Rei
ziger" De heilige leefde ah
kluizenaar en stichtte later di
verse kloosters in Ierland Hij
stierf rond het jaar 580 in een
klooster waarvan zijn zuster
abdis was.
De aan hem gewijde zegel
toont de heilige zoals hij staat
afgebeeld in een Engels manu
script uit de 15e eeuw Dit ma
nuscript bevindt zich in de
Bodleian Bibliotheek van Ox
foni in Engeland.
