TAFEL
Leszek Kolakowski pleit voor
renaissance van de godsdienst
CcidoeGotwmtt
üTïül
SeidóctSoutfmt
„RELIGIE IS GEEN TWEEDEHANDS WETENSCHAP"
kerk
wereld
Crisis in India
ACHTERGROND
ZATERDAG 3 NOVEMBER 1984 PAGINA 2 [FT
Tussen priesters of domi
nees en sociale wetenschap-
Krs heeft het nooit willen
teren. Sinds jaar en dag
bestrijden ze elkaar over de
vraag wie de meest recht
matige aanspraken kan
doen gelden op het predi
kaat „ware kennis". Zijn
dat de wetenschappers, die
met nauwgezet onderzoek,
cijfers en theorieën feitelij
ke waarheden menen te ont
dekken? Of moet de voor
keur uitgaan naar de reli
gie, waarin de goddelijke
waarheid centraal staat?
Lang heeft het er op gele
ken, dat in de Europese cul
tuur het christendom het in
die strijd moest afleggen te
gen wetenschap. „Maar", zo
benadrukte de Poolse filo
soof Leszek Kolakowski
gistermiddag in de Martini
kerk in Groningen „plotse
ling zijn we wakker gewor
den in een geestelijke en
culturele verwarring. Het
jaagt ons steeds meer
schrik aan als we zien hoe
de wereld haar religieuze
erfgoed kwijtraakt, en onze
angst is heel terecht".
Leszek Kolakowski. vorig
jaar een van de vier winnaars
van de Erasmusprijs, sprak in
Groningen op uitnodiging van
de Stichting Van der Leeuw.
De basis van zijn carrière leg
de hij in zijn vaderland, waar
hij tot 1968 hoogleraar in de
filosofie was aan de universi
teit van Warschau. Vanwege
zijn afwijkende ideeen werd
hem in dat jaar het hoogle
raarschap ontnomen en ging
hij werken aan de universiteit
van Oxford.
Daar schreef hij in tien jaar
tijd een omvattend standaard
werk over de geschiedenis
-van het marxistisch denken.
Het boek betekende voor hem
tegelijk een afrekening met
de marxistische opvattingen
en een steeds sterker worden
de oriëntatie op het christen
dom. Tegen die achtergrond is
het begrijpelijk dat hij gister
middag de klemmende vraag
opwierp, of de wetenschap in
staat is effectief mythes, reli
gies of ideologen te kritiseren.
Het antwoord op die vraag
moet, zei Kolakowski giste
ren, ondubbelzinnig „nee"
luiden en dat is in zijn ogen
maar goed ook. De weten
schappelijke hoogmoed dient
voor de val gebracht te wor
den en het religieuze, spiritu
ele, dient weer in volle eer te
worden hersteld. Het chris
tendom moet ook, zo zette hij
nog een stap verder, ophou
den met pogingen bij de we
tenschap in het gevlei te ko
men. Dat zou een fundamen
tele fout zijn, die alleen maar
afbreuk doet aan het mytho
logische karakter van de
godsdienst.
Boedelscheiding
De pogingen een boedelschei
ding aan te brengen tussen
wetenschap en religie dateren
al uit de elfde eeuw, en be
reikten hun hoogtepunt in de
18e eeuwse filosofie van de
Verlichting. Het ging daarbij
telkens om de vraag in hoe
verre de geestelijkheid het
recht had zich te bemoeien
met de wereldse autoriteiten.
In het filosofisch verlengde
daarvan lag de voor Kola
kowski zo belangrijke vraag,
hoe het godsdienstig, mytho
logisch denken zich verhoudt
tot het wetenschappelijk den
ken.
In dat wetenschappelijk den
ken is alles steeds meer gaan
draaien om de rede, het ratio
nele: voor het verklaren van
gebeurtenissen mag geen be
roep gedaan worden op een
onaantoonbare God. Logica,
redeneren, onderzoek van de
feiten en samenhangende
theorieën moeten de werktui
gen zijn waarmee de weten
schap de wereld tegemoet
treedt. Het uitgangspunt van
die traditie van wetenschap
pelijk denken is dat „alleen
datgene, wat doelmatig aange
wend kan worden bij het
voorspellen en het beheersen
van natuurlijke fenomenen,
kennis genoemd mag wor
den". Dat uitgangspunt van
de rationele wetenschap, zo
verzuchtte Kolakowski in een
halve bijzin, laat zich overi
gens niet met zijn eigen mid
delen beargumenteren.
Het is eerder een menselijke
hartstocht om de natuur te
kunnen beheersen, net zoals
het een diepgeworteld mense
lijk verlangen is te zoeken
naar de zin van het leven.
Historisch bezien hebben die
twee hartstochten echter de
elkaar bestrijdende vormen
van „wetenschap" en „reli
gie" (of „mythe") aangeno
men.
Dat de wetenschap in de loop
van dat historische gevecht
aan de winnende hand is ge
weest, komt niet door de op
windende resultaten die ze
geboekt heeft De uitholling
van het christelijk erfgoed is
juist veroorzaakt door dat on
grijpbare verlangen de natuur
te beheersen. Het christen
dom is namelijk met dat ver
langen verkeerd omgegaan.
In plaats van te beseffen dat
de beheersing van de natuur
een bijbels idee is, heeft het
Europese christendom ge
tracht aansluiting te vinden
bij de wetenschap.
Twee fouten
Het gevolg was dat er in de fi
losofische geschiedenis en tot
op de dag van vandaag twee
grote fouten zijn gemaakt. De
eerste is dat priesters gepro
beerd hebben fundamentele
geloofszaken uit de christelij
ke traditie op dezelfde manier
als wetenschappelijke waar
den te rechtvaardigen. In
plaats van een goddelijke
boodschap vertaald in mense
lijke taal te zijn, probeerde
het christendom een tweede
hands wetenschap te worden.
De tweede fout die het chris
tendom in het historisch ge
vecht met de wetenschap ge
maakt heeft, is dat het de ere
dienst, magische rituelen en
gebeden als een soort tech
niek heeft behandeld. Een ge
bed tot deze of gene be
schermheilige zou, mits cor
rect uitgevoerd, onfeilbaar de
gewenste resultaten opleve
ren. Dat is, aldus Kolakowski,
misplaatst: de godsdienst moet
geen wedstrijd met de weten
schappelijke technieken aan
gaan. Dat is een op voorhand
verloren zaak, omdat het my
thologische, spirituele, van de
Als u mij uw
meningen moet
vertellen, vertel mij
dan waarin u gelooft.
Ik heb twijfels genoeg
van mijzelf.
moet stellen. Wie dat wèl
doet, vernietigt de mythologi
sche kern van de godsdienst:
de boodschap die zin geeft aan
het leven, de dood en wat
daarna komt. Niet meer, maar
vooral ook niet minder. Aan
het bestaan van de moderne,
wetenschappelijke mens kan
men bovendien alleen maar
twijfelen. „Miljoenen, en mil
joenen „moderne mensen" ge
loofden of geloven in bijvoor
beeld de doctrine van het na
zisme of het communisme,
waarmee ze wilden bewijzen
dat ze immuun waren voor
bijgeloof".
Het Heilige
Alleen door het priesterschap, de profetie, door de handelingen
van het levende geloof, kan de menselijke deelname aan het
Heilige worden bewaard en versterkt.
religie zich niet in techniekjes
laat vangen.
De verzoeken als tweede
hands wetenschap erkend te
worden, blijken het duide
lijkst bij die christelijke den
kers, die hun best hebben ge
daan om de resultaten van het
moderne wetenschappelijke
onderzoek in te passen in de
religie. Tweeduizend jaar ge
leden was het wellicht nog
mogelijk te geloven in enge
len, die in een ver heelal le
ven en een hel die onder het
aardoppervlak brandt. Maar
voor wie de wetenschap met
de paplepel ingegoten heeft
gekregen, bestaan dat soort
mirakels niet meer, aldus Ko
lakowski.
Diverse christelijke denkers
hebben dan ook geprobeerd
het geloof te reinigen van
aperte nonsens, zonder daarbij,
de kern van dat geloof aan te
tasten. Die operatie is tot mis
lukken gedoemd, zo conclu
deerde hij. Filosofisch helpt
zo'n „reinigingsoperatie" van
de godsdienst weinig, omdat
men zich bij mythologische
begrippen als engelen, God,
duivel, en wederopstanding
geen concrete feiten voor
Voor Kolakowski, die de om
gang tussen rationeel en my
thologisch denken verbiedt,
moet de religie nu weer zijn
oorspronkelijke plaats op de
wetenschap terug veroveren.
„De verloren mythen lijken te
worden vervangen door een
verlichte rationaliteit, en nog
meer door hun angstaanjagen
de, wereldse karikaturen of
substituten. We zien met een
zekere opluchting verschillen
de vormen van een religieuze
renaissance, en de „terugkeer
van het Heilige" is een mo
dieus onderwerp geworden.
En toch kunnen wij en
met wij bedoel ik filosofen,
sociologen, psychologen, an
tropologen en historici niet
bijdragen aan dit proces. We
kunnen het beschrijven, met
hoop dan wel met vrees, maar
we zijn geen priesters. Alleen
door het priesterschap, de
profetie, door de handelingen
van het levende geloof, kan
de menselijke deelname aan
het Heilige worden bewaard
en versterkt. Intellectuelen
zijn daarbij van geen belang,
al helemaal niet wanneer ze
aan de vitaliteit van de mythe
proberen bij te dragen door te
verklaren, dat mythen onont
beerlijk zijn om deze of gene
culturele, morele, psychologi
sche of sociale reden. En de
pogingen om in het gevlei te
komen bij de rationalistische
ideologie door het christen
dom te „ontmythologiseren",
is de minst aangewezen weg.
Laten we het hierop houden".
lesl
tiTS
De moord op premier Indira Gandhi en het daarop volgen
de geweld hebben de Indiase bevolking met het harde fèit
geconfronteerd, dat hun land in een ernstige crisis verkeert.
Die crisis is niet door haar dood veroorzaakt, maar de moord
op premier Gandhi heeft veeleer een katalyserende uitwer
king op de al jarenlang elkaar bestrijdende politieke krach
ten in India. Nu steeds meer berichten uit New Delhi wijzen
op een komplot achter de aanslag, stelt menigeen de bange
vraag of het Indiase staatsbestel sterk genoeg zal zijn om
deze schok op te kunnen vangen.
Vooralsnog ziet het er niet naar uit dat de dood van
Indira Gandhi tot een geleidelijk uiteenvallen van de Indiase
samenleving zal leiden. De massale rellen en de vele honder
den doden zijn eerder symptomatisch voor India dan dat er
sprake is van een werkelijke uitdaging van het gezag. Ook
na de moord op Mahatma Gandhi, de grondlegger van de In-1
diase staat, deden zich soortgelijke woede-uitbarstingen voor,
zonder dat de in die tijd nog zo fragiele staatkundige eenheid
ten onderging.
MET de dood van Indira Gandhi is een charismatisch leider -
heengegaan, die zowel binnen als buiten India de schijn
heeft kunnen ophouden van een zich ontwikkelende demo
cratie in dat land. In zekere zin worden er inderdaad demo
cratische regels gerespecteerd en een overgrote meederheid
voelt weinig voor een opdeling van India in kleinere op reli
gieuze grondslag berustende staatjes. Tegelijkertijd is echter
ook gebleken dat, op momenten waarop familie- of groepsbe
langen de boventoon gingen voeren, deze democratische re
gels niet meer dan papieren wetten bleken te zijn.
De serieuze poging van mevrouw Gandhi om een dynastie
te vestigen heeft de tweespalt binnen de Congrespartij ver
groot en haar democratische geloofwaardigheid doen afne
men. Daarnaast vormt het sterk toegenomen onafhankelijk
heidsstreven in de diverse deelstaten, dat in toenemende
mate met extremistisch geweld gepaard gaat, een direct ge
vaar voor het land. Het optreden van militante sikhs heeft
een tijdbom onder de Indiase eenheid gelegd, die alleen door
een krachtige centrale regering onschadelijk gemaakt kan
worden.
De grote vraag is dan ook of premier Rajiv over voldoende
persoonlijkheid en politiek inzicht beschikt om de huidige
uitdagingen te kunnen weerstaan. Het feit dat hij in eerste
instantie niet uit eigen overweging de politiek is ingegaan,
maar min of meer door zijn moeder hiertoe werd gedwon
gen, roept de vraag op of hij de juiste man is om het land in
deze moeilijke periode te leiden. Daar waar hij over te wei
nig politiek inzicht en tact beschikt om de elkaar bestrijden
de partijen en groeperingen met elkaar te verzoenen, zal hij
wellicht een beroep doen op het leger, hetgeen zeker op kor
te termijn een democratische gang van zaken niet bevordert.
ërvoi
ïgonr
uijter
et CE
ële h
•rend
ordt
et m
ud p;
He
tan n
jeen
Dorné
»rroti
m dó
m
Lig
)e
vil
ar
[AZI
IAA(
afI
m b
lat k
e Jc
e on
/eek
strai
ulde
Itate
lurgi
iluijs
lat h
Geen krant ontvangen Bel tussen 18.00 en 19.00 uur. zaterdags tussen 14.00 tr0ef
en 15.00 uur, telefoonnr.071-122248 en uw krant wordt nog dezelfde avond ,_m
nabezorgd.
a n oc
Preisoep, cordon
bleu met
witlofsalade
Voor twee personen hebt u
nodig:
1 dunne prei, halve liter
bouillon (kip of tablet), 10
g maizena, ketoembar,
zout, peterselie, paar lepels
room, 1 plak gekookte
ham;
2 cordons bleu, 40 g boter,
mespunt bloem, aroma,
worcestersaus
2 lepels mayonaise, 1 lepel
izijn,
azijn, zout, peper, suiker, 1
appel, 1 lepel paprika-zoet
zuur, 200 g witlof, 1 ei;
0,5 tot 1 kg aardappelen;
kwart literblik abrikozen,
2 blaadjes gelatine, 125 g
kwark, 1 lepel citroensap,
35 g basterdsuiker, 0,75 dl
slagroom.
tien minuten in bouillon.
Bind de soep vervolgens met
de met koud water aange
mengde maizena, maak ze af
met ketoembar, zout, fijnge
knipte peterselie, room en
reepjes ham.
Bak het vlees bruin en gaar
in de boter in tien minuten.
Bak in het overgebleven vet
de bloem lichtbruin, voeg
weinig water toe met naar
smaak aroma en worcester
saus.
Meng mayonaise, azijn, zout,
peper, suiker, geraspte appel
en kleingesneden paprika-
zoetzuur. Snijd het afgespoel
de witlof in dunne schijfjes,
was het zonodig nog een
keer en meng het met de
overige ingrediënten. Gar
neer de salade met ei.
Maak de pudding vandaag.
Laat de abrikozen uitlekken.
Week de gelatine vijf minu
ten in koud water. Maak een
halve dl sap warm en los er
de gelatine in 'op. Meng de
kwark, citroensap, basterd
suiker en de meeste kleinge
sneden vruchten. Klop de
slagroom stijf en meng er het
afgekoelde sap en het
kwarkmengsel door. Bestrijk
de vorm dun met olie, doe er
de puddingmassa in en zet de
pudding koel weg. Keer hem
kort voor de maaltijd en gar
neer met een paar achterge
houden abrikozen.
Menutip voor maandag: nasi
goreng met komkommer -
mokkavla. JEANNE
LEIDEN: O.L.Vr Hemelvaart: za.
19.00 euch.viering. zo. 09.30, 11.00
mmv dames- en herenkoor.
H. Leonardus: za. 19.00 avondmis:
zo. 09.00 euch.viering. 10.45 hoog
mis.
H. Middelares: za. 19.00; zo. 9.30 ge
zongen viering. 11.30.
H. Lodewijk: za. 19.00. zo. 8.30. 10.00
hoogmis. 11.30. 18.00. 19.00 Lol.
St. Anthonius van Padua: za. 19.00
euch.. zo. 9.30 en 11.00 euch.
H. Petrus: za. 19.00; zo. 9.00, 10.30
hoogmis.
O.L.Vr. Onbev. Ontv.: za. 19.00; zo.
9.30, 10.45 hoogmis. 12.15.
Oud Katholieke Kerk: za. 19.00 hoog
mis (alleen tweede za. van de maand);
zo. 10.00 (behalve op tweede zo. van
de maand).
AARLANDERVEEN: za. 19.00; zo.
10.30 hoogmis.
AARDAM: zo. 9.00 hoogmis, 12.00.
ALPHEN AAN DEN RIJN: H. Pius: za.
19.00; zo. 9.00. 10.30 hoogmis.
H. Bonifatius: za. 19.00; zo. 9.45
hoogmis. 11.30.
De Heilige Geest: za. 19.00; zo. 9.00
en 11.30.
BOSKOOP: za. 17.30 „De Stek";
19.00 in kerk; zo. 9.30 en 11.00.
HAZERSWOUDE DORP: za. 19.00
met orgel; zo. 9.30 hoogmis; 11.30
wisselend van opzet.
HAZERSWOUDE-RIJNDIJK: zo.
10.00. Dep. Het Anker: za. 19.00; zo.
8.45 en 11.15.
HILLEGOM: St. Jozef: za. 19.00 met
Ned. liederen; zo. 10.00 gezinsmis
(kinderkoor), 11.30 Ned. liederen.
H. Martinus: za. 19.00; zo. 9.00 en
11.00.
HOOGMADE: za. 19.00: zo. 10.00.
KATWIJK A.D. RIJN: za. 19.00 euch
.viering met zang; zo. 9.30 hoogmis,
11.15 met zang. Dep. Rijnsburg: za.
19.00, gebeds- en communieviering;
zo. 10.30 met zang.
(Builen) KAAG/ABBENES: za. 19.00;
zo. 10,00.
LANGERAAR: za. 19.00; zo. 9.30 en
11.30.
LEIDERDORP (Menswording):- za.
19.00; zo. 10.00 en 11.30
LEIMUIDEN: za. 19.00; zo. 7.30, 9.30,
11.15.
LISSE: Agathakerk: za. 19.00 euch.;
zo. 10.00 en 11.30 (kinderneven-
dienst). Dep. Poelpolder: za. 19.00
euch.. zo. 9 en 11.30 euch.viering.
Mariakerk: za. 19.00; zo. 8.30, 10.00
hoogmis. 11.45.
H.H. Engelbewaarders (Beekbrug): za.
19.00; zo. 9.30 hoogmis (behalve eer
ste zo van de maand). 11.00 (hoogmis
eerste zo van de maand) en 17.45.
NIEUWKOOP: za. 19.00; zo. 9.00
hoogmis. 10.45.
NIEUWVEEN: za. 19.00; zo. 9.00,
11.00.
NIEUW-VENNEP: za. 19.00 avondmis;
zo. 10.00 hoogmis.
NOORDEN: za. 19.00; ZO. 9.00, 10.30
hoogmis.
NOORDWIJK-BINNEN: za. 19.00; zo.
8.00. 10.00 hoogmis. 11.30.
NOORDWIJK AAN ZEE: za. 19.00
euch.; zo. 9.30 hoogmis. 11.00 euch.
NOORDWIJKERHOUT: St. Victor: za.
19.00 met koorzang; zo. 9.30 hoog
mis, 11.00 mis met samenzang. St.
Jozef: za. 19.00; zo. 9.00 en 10.30.
OEGSTGEEST: St. Wllllbrord: za.
19.00; zo 9.00 en 10.30.
OUD-ADE: za. 19.00 avondmis: zo.
mis; zo. 9.30 en 11.30.
ROELOFARENDSVEEN: Mariapre-
sentatle: za. 19.00; zo. 9.00 en 11.00.
Petrusbanden: za. 19.00 avondmis;
SASSENHEIM: za. 19.00 euch.; zo.
9.30 hoogmis, 11.00 euch.
STOMPWIJK: za. 19.30 met zang; zo.
9.30 hoogmis. 11.00.
VOORHOUT: za. 19.00; zo. 9.00
hoogmis, 10.30, 11.45.
VOORSCHOTEN: St. Laurentius: za.
19.00; zo. 11.30. Moeder Gods: za.
19.00; zo. 10.00.
WARMOND: za. 19.00; zo. 8.30, 10.00
hoogmis. 11.30.
WOUBRUGGE: za. 19.00; zo. 10.00.
ZEVENHOVEN: za. 19.00; zo. 9.00
hoogmis, 10.45.
ZOETERWOUDE-RIJNDIJK: Meer
burgparochie: za. 19.30 met wisselen
de koren; zo. 10.00 hoogmis met wis
selende koren. 11.30 met orgel en
Ned. liederen.
ZOETERWOUDE: St. Jan: zo. 9.30
hoogmis, 11.00. Chr. Dienaarkerk: za.
19.00 met zang; zo. 10.00 hoogmis.
DE ZILK (Noordwijkerhout): H. Hart-
kerk: za. 19.00; zo. 10.00 hoogmis.
STAD LEIDEN Herv. Gemeente
Hooglandse kerk: 10 u. ds. E. M.
Pannekoek 11.45 u. Oec. Studenten-
dienst.
Marekerk: 10 u. ds. S. Meljers (H.A.);
17 u. ds. A. J. de Jong.
Maranathakerk: 10 u. ds. A. Th. Kra
mer.
Regenboog: 9.30 u. en 11.15 u. pas
toor J. A. A. van Well.
Bethlehemkerk: 10 u. ds. H. Hortensl-
us. Herv./Gerf. dienst in Petrakerk.
Bevrijdingskerk: 10 u. ds. K. J. Jan
sen.
Vredeskerk. 10 u. ds. S. T. de Mey-
Meulendijk, gezinsdienst.
Eglise Wallone: 10.30 u. pasteur D.
Ribs.
Acad. Ziekenhuis: 10.15 u. ds. M. Ter
louw-Sterk.
Diaconessehuis: 10.30 u. ds. H. W.
Hemmes.
Jeugdkapeldiensten: Vredeskerk: 10
u.; Bevrijdingskerk: 10 u. A. Faas.
Stevenshof; 10 u. drs. N. Falkenburg.
Geref. Kerken en andere kerken stad
Leiden:
Zuiderkerk:
Vredeskerk: 10 u. ds. S. T. de Mey-
Meulendijk. gezinsdienst.
Petrakerk: 10 u. ds. H. Hortensius,
gez. dienst.
Oude Vest: 10 u. ds. R. J. Koolstra.
Maranathakerk: 10 u. ds. A. Th. Kra
mer.
Bevrijdingskerk: 10 u. ds. K. J. Jan
sen; 17 u. ds. H. Hortensius.
Bejaardenhuls Groenhoven: 10 u. dhr.
J. v. Wallinga. L'dorp.
Merenwijk aula Valkenpad 9.30 en 11
u. Eucharistie/Avondmaal.
Chr. Geref. Kerk: 10 en 17 u. ds. G.
C. den Hertog.
Geref. Kerk. Vrljg.: 10 u. en 17 u. ds.
P. Houtman.
Doopsgez./Rem. Kerk: 10.30 u.
Dienst des Woords.
Bapt. gem.: 10 u. ds. G. Bosveld.
(H.A.).
Evang. Luth. Kerk: 10.15 u. ds. J.
Mostert, ELK-dienst.
Nieuw Apost. Kerk: Diensten 9.30 en
16 u.
Ev. chr. Gemeenschap: 10 u. Evang.
Dikkes.
Leger des Heils: 10 en 19.30 u. sa
menkomsten.
Zevende-Dag-Adventisten, zaterdag:
9.45 u. Bijbelstudie; 10.45 u. Ere
dienst.
Zendlngsgroep „Jeruel": samen
komst 17 u.
Pinkstergemeente Oude Vest 13: 10
u. dhr. J. Eikerbout.
AARLANDERVEEN Herv. Gemeen
te: 10 u. ds. G. van Driel; 18.30 u. ds.
P. Taselaar. Alphen.
Geref. Kerk: 10 u. ds. C. B. Weljs,
Vere; 18.30 u. ds. J. Stolk. Alphen.
Chr. Geref. Kerk: 9.30 u. Dienst des
Woords.
TER AAR Herv. Gem.: 9.30 u. en
18.30 u. ds. E. S. Kleln-Kranenburg.
Geref. Kerk: 9.30 u. drs. P. Noordam;
18.30 u. drs. J. Broer.
ABBENES Herv. Gem.: 9.30 u. ds.
M. Bergsma.
ALPHEN A/D RIJN Herv. Gem.:
Opstandingskerk: 10 u. drs. R. H. M.
de Jonge; 18.30 u. ds. J. J. v.d. Hei
den.
Adventskerk. 10 u. ds. J. H. Sogers;
17 u. ds. G. Rang in Maranathakerk.
Kruiskerk: 10 u. ds. J. J. v.d. Heiden.
Geref. Kerk:
Maranathakerk: 10 u. dr. B. Roetveld;
17 u. ds. G. Rang.
Salvatorikerk: 10 u. ds. J. Stolk;
18.30 u. drs. C. H. B. Weijs.
Baptistengemeente: 10 u. ds. H. G.
Koekkoek; 18.30 u. ds. G. van Mame
ren.
Leger des Heils: 10 en 18.30 u. sa
menkomsten.
Volle Evangelie Gemeente: 10 u. dhr.
C. v.d. Heuvel.
ALPHEN-NOORD Herv./Geref.
diensten:
Goede Herder: 10 u. ds. J. Verheul;
18.30 u. ds. R. Nieuwenhuis.
De Bron: 9.30 u. ds. P. Taselaar;
10.15 u. ds. R. Nieuwenhuis; 18.30 u.
ds. J. Verheul.
Ashramcollege: 10 u. ds. G. Mulder.
Driehoorne: Dienst des Woords.
Herv. Gemeente:
Sionskerk: 9.30 u. ds. B. J. Wiege-
raad. Bilt; 18.30 u. ds. J. Ouwendijk.
Oudhoornseweg: 10 u. ds. Oqrt.
BODEGRAVEN Herv. Gemeente:
Dorpskerk: 10 u. ds. R. J. v.d. Hoef;
18.30 u. ds. J. Richter.
Salvatorkerk: 10 u. ds. J. Richter;
18.30 u. ds. J. Wieman.
Bethelehemkerk: 10 u. ds. J. v.d. Vel
den, Woerden; 18.30 u. ds. B. J. van
Vreeswijk.
Geref. Kerk: 10 u. ds. D. H. Elderman;
18.30 W. v.d. Berg.
BOSKOOP Herv. Gemeente:
Dorpskerk: 9.30 u. ds. W. A. Vlas
blom; 18.30 u. ds. J. Haitsma (H.D.).
De Stek (Herv./Geref.): 9.30 u. ds. H.
A. v.d. Pol.
Geref. Kerk: 9.30 u. ds. G. J Smink,
Haastrecht; 17 u. ds. J. Mondeel.
Chr. Geref. Kerk: 9.30 en 17 u. ds. B.
Witzier. 's-Gravenhage; 17 u. ds. P.
N. Ribbers.
HAZERSWOUDE Herv. Gem.: 9.30
u. en 18.30 u. Z. de Graaf.
Geref. Kerk: 10 u. ds. G. Snel. Rijns
burg; 17 u. ds. K. Welbedacht,
jeugdd.
HOOGMADE Herv. Gem.: 10 u. ds.
H. L. Boonstra, Dankdag.
DE KAAG Herv. Gem.: 10 u. dhr.
Koldewijn.
KATWIJK A/D RIJN Herv. Gem.
Dorpskerk: 10 u. ds. M. J. Aarents
(H.D.); 18 u. ds. J. Gebraad.
Ontmoetingskerk: 10 u. ds. J. Ge
braad (H.D.); 18.30 u. ds. M. J. Aa-
KATWIJK AAN ZEE Herv. Ge
meente:
Nieuwe Kerk: 10 u. ds. D. Driebergen;
18 u. ds. J. Vroeglndewelj (H.D.).
Oude Kerk: 10 u. ds. C. van Slledregt;
18 u. ds. K. A. B. Klelder (H.D.).
Ichtuskerk: 10 u. ds. S. de Jong; 17 u.
D. Driebergen (H.D.).
Pnielkerk: 9.30 u. ds. J. P. van Roon;
18 u. ds. C. van Slledregt (H.D.).
Bestevaer Mavo: 10 u. ds. H. Visser.
Kapel Overduln: 14.15 u. ds. H. van
de Beid.
Geref. Kerk:
Open Hof: 9.30 u. dr. E. de Vries. Den
Haag; 17 u. ds. J. van Breevoort.
Triumphator: 10 u. ds. P. C. Koster.
17 u. dr. A. Wessels, A'veen.
Vredeskerk: 10 u. ds. J. van Bree
voort; 17 u. ds. P. C. Koster.
Chr. Geref. Kerk: 10 en 17 u. ds.
Slagboom.
KOUDEKERK A/D RIJN Herv.
Gem.: 10 u. drs. H. H. v.d. Kloot Mey-
burg. Jeugdd.; 19 u. ds. R. Femhout.
gez. dienst In Herv. kerk.
Geref. Kerk: 10 u. Jeugdzondag; 19 u.
ds. R. Fernhout, gez.d. In Herv. kerk.
LEIDERDORP Herv./Geref. dien
sten:
Dorspkerk: 10 u. ds. G. van Loenen;
18.30 u. ds. G. van Loenen.
Hoofdstraat: 10 u. ds. G. Stegeman.
Scheppingskerk: 9 en 10.30 u. ds. A.
W. J. A. Knorth.
LEIMUIDEN Herv. Gem.; 9.30 u.
Dienst des Woords.
Geref. Kerk: 9.30 u. dhr. 0. J. Brou
wer. Katwijk; 17 u. Evangelisatie-
dienst in (het „Spant").
LISSE Herv. Gem.:
Dorpskerk: 10 u. ds. B. C. de Gelder.
Pauluskerk: 10 u. ds. P. C. 't Hooft;
19 u. ds. B. C. de Gelder.
Geref. Kerk: 10 u. ds. E. Boswijk; 17
u. ds. Th. Ferwerda, Sassenheim.
Chr. Geref. Kerk: 10 en 16.30 u. ds. J.
van Dijken.
Geref. Gem.: 10 en 16 u. ds. D. Hak
kenberg.
Geref. Kerk Vrijg. (Princ.str.): 8.45 u.
ds. C. de Putter; 15 u. ds. D. Grutter.
Ned. Geref Kerk (Salvatori): 11.15 u.
ds. W. Steenbergen. Rijswijk; 19 u.
ds. B. Witzier, Den Haag.
NIEUWKOOP Herv. Gem.: 9.30 u.
dhr. P. Taselaar, Alphen; 18.30 u. ds.
J. Bronsgeest, jeugdd.
Geref. Kerk: 9.30 u. en 18.30 u. drs.
G. P. Nooteboom.
Chr. Geref. Kerk: 9.30 en 18.30 u. ds.
W. van Sorge.
NIEUWVEEN Herv. Gem.: 9.30 u.
ds. H. O. Molenaar; 18.30 u. ds. J.
Stelwagen.
NIEUW-VENNEP Herv. Gem.: 9.30
u. ds. L. Romein, R'dam; 19 u. ds. J.
M. de Mei. ontmoetingsdienst.
Geref. Kerk: 9.30 en 16.30 u. ds. N.
Wijngaarden.
Chr Geref. Kerk: 9.30 en 16.30 u. ds.
D. Visser.
NOORDWIJK Herv. Gemeente:
Grote Kerk: 10 u. ds. W. v.d. Lee; 19
u. ds. R. S. Elgersma (G.D.).
Kerk aan Zee: 10 en 17 u. ds. D. Keu-
ning.
De Rank: 10 u. dhr. K. J. Visser.
Grote Kerk: 17 u. dhr. K. J. Visser.
Geref. Kerk:
Hoofdstraat (Buurtkerk): 10 u. ds. A.
Bolwijn. Rijswijk; 17 u. ds. W. v.d. Lee
(GD.).
Vinkenlaan: 10 u. ds. R. S. Elgersma.
Stichtingskerk: 11 u. ds. E. E. Slof-
stra.
Sole Mio: 9 u. drs. P. Wamelink.
NOORDWIJKERHOUT Herv. Gem.:
10 u. ds. A. v.d. Mey, gezinsdienst.
(H.D.).
OEGSTGEEST Herv./Geref. dien
sten:
Endegeest: 10 u. pater J. W. M. Bos
houwers.
Mauritskerk: 10 u. ds. K. Vegter.
Groene Kerkje: 10 u. ds. J. J. Koom-
an. (H.D.).
Pauluskerk: 10 u. ds. A. Noorman.
Gemeentecentrum: 10.30 u. ds. R. E.
da Costa. Maaltijddienst; 19 u. ds. R.
E. da Costa (H.A.).
Van Wijckersloot: 16 u. mw. ds. C. H.
Visch-Tonsbeek.
Luthersekerk: 10.15 u. ds. J. Mostert.
Diaconessehuis:
Acad. Ziekenhuis: 10.15 u. mv. M.
Terlouw-Sterk.
Genootschap der Vrienden (Quakers):
10.30 u. Dienst des Woords.
Ned. Geref. Kerk. 8.45 u. ds. G. de
Lange; 16 u. ds. A. H. Algra. Maas-
OUDE EN NIEUWE WETERING
Herv. Gem.: 9.30 u ds. H. Jaspers
Focks, Gez. Herv. dag/Gerf. Kerk.
Geref. Kerk: 9.30 u. ds. H. Jaspers
Focks. Hervormingsdag; 17 u. drs. J.
Broer, (Ter Aar).
Remonstrantse Gem. 10 u. dr. E. P.
Meyering, Oegstgeest.
RIJNSATERWOUDE Herv. Gem.:
9.30 u. ds. W. L. v.d. Geer. Woerden;
19 u. ds. W. v.d. Kamp.
RIJNSBURG Herv. Gemeente:
Grote Kerk: 9.30 u. ds. Smaling; 17 u.
ds. Romein.
Bethelkerk: 9.30 u. ds. Roemeln.
Geref. Kerk:
Petrakerk: 9.30 u. ds. K. Welbedacht.
H'woude; 17 u. ds. Ribberlnk.
Immanuelkerk: 9 u. en 10.30 u. ds.
Baayen; 17 u. ds. Damsma.
Maranathakerk: 9.30 u. ds. Ribberlnk;
17 u. ds. Snel.
Chr. Geref. Kerk: 9.30 u. Dienst des
Woords; 15.30 u. ds. B. de Romph.
Noordeloos.
SASSENHEIM Herv. Gem.: 9 en
10.30 u. ds. Germans; 19 u. Dienst
des Woords.
Geref. Kerk: 10 u. ds. W. Baas; 19 u.
ds. E. Boswijk. Llsse.
Chr. Geref. Kerk: 10 en 17 u. ds. J.
M. Aarnoudse.
Ned. Prot. Bond Sassenheim/Lisse:
VALKENBURG Z.H. Herv. Gem. 10
u. ds. C. Vermeulen; 18.30 u. prof. A.
Geref. Kerk: 9.30 u. ds. L. C. Polet,
A'dam; 18.30 u. drs. S. Oegema.
VOORHOUT Herv. Gem.: 10 u. ds.
Th. Ferweda, Sassenheim.
VOORSCHOTEN Herv. Gem. Dorp:
10 u. prof. v. Gennep. Leiden; 19 u.
ds. W. Blanken. Gerf. K.
Geref. Kerk: 10 u. ds. G. de Zeeuw;
19 u. ds. W. Blanken.
„Ontmoeting" (Herv./Geref.): 10 u.
ds. J. D. A. de Zwart.
WARMOND Herv. Gem.: 10 u. en
17 u. ds. J. Muis.
WASSENAAR Herv. Gemeente:
Dorpskerk: 10 u. ds. R. Steenstra;
16.30 u. ds. H. W. Riphagen; 19 u.
Leerdlenst.
Kievletkerk: 10 u. dr. W. van Bruggen.
Messiaskerk: 10 u. ds. W. van Waas-
bergen.
Dorpscentrum: 9.30 u. ds. J. Wieman,
Bodegraven.
Shalom (Jeugdkerk vanaf 12 jr.).
Geref. Kerk:
Bloemcampkerk: 10 u. dr. G. C. v.d.
Zijllaan 4: 10 en 16 u. ds. C. v.d.
Woude.
Ned. Prot. Bond: 1Q.30 u. prof. dr. J.
van Goudoever, A'dam.
WOUBRUGGE Herv. Gem.: 9.30 u.
ds. W. J. J. Koelewijn; 18.30 ds. Z. de
Graaf. H'woude.
Geref. Kerk: 9.30 u. ds. M.J. Aalders;
18.30 u. ds. H. Jaspers Focks. Oude
Wetering.
Ned. Prot. Bond: 19 u. O. A. Werner
in de „Wijk".
ZEVENHOVEN Herv. Gem.: 9.30 u.
dhr. J. Goedhart.
Geref. Kerk: 9.30 u. dhr. P. Koenes;
19 u. ds. Attema-Roosjen.
ZWAMMERDAM Herv. Gem.: 10 u.
ds. J. Haakman, Dronrijp; 18.30 u. ds.
T. A. Eysenga, Zwammerdam.
Geref. Kerk: 10 u. en 18.30 u. drs. P.
B. Buikeman (H.A.).
ARTSEN Lekten: Groep 1:
Mastenbroek, Tan, Van Tol. Zwijnen-
burg. Meyer, R. van Leeuwen, Verfla
ge, Groeneveld en Kloprogge: za. dr.
Meyer, tel. 215510. zo. dr. ZwIJnen-
burg. tel. 412166. Groep 2: Pieter-
se. Van Gent. Taytelbaum, Van Luyk,
Klaassen. Rus. Kruis en Lahr: za. dr.
Taytelbaum. tel. 120266. zo. dr. Kruis,
tel. 126371. Groep 3: Pleiter. J. van
Leeuwen. Smit, W. de Bruijne, J. de
Bruijne. Stolk. Engel en Fogelberg:
za. dr. Jurgens. tel. 146096, zo. dr.
Stolk. tel. 125820. Groep 4: Van
Wingerden, Van Rijn. Bènlt. Nieuwen
huis. Roos, Boer, Van de Waard en
Amou: za. dr. Van der Waart. tel.
311414. zo. dr. Boer. tel. 310420.
Groep 5. Schaefer. Jasperse, Crul,
Kooyman. De Jong. Prince. Relnders,
Hammersteln en Kortmann: za. dr. De
Jong. tel. 123752. zo. dr. Jasperse.
tel. 124961. Oegstgeeeh vanaf za.
10 uur: dr. Huaenholz. tel. 155666.
Patiënten van dr. Steenhoven of dr.
Voorzaat: bellen naar 176867.
Spreekuur za. en zo. 11.30-12.30.
Leiderdorp: za. dr. Van der Beek. tel.
894539, zo. dr. Van der Leden, tel.
894539. Spreekuur van 12.30 tot
13.00. Voorschoten: za. dr. Koop-
mabs. zo. dr. Van Dam. Warmond -
Voorhout: dr. De Gijzel, tef. 01711-
10834. Noordwij k: Groepspraktljk
tel. 19300. Noordwijkerhout - Us
ee: Antwoordapparaat eigen hulsarts
Katwijk ean Zee: dr. Ten Hove, tel.
13777. e Katwijk - Rijnsburg - Val
kenburg: dr. Verhage. tel. 21818.
Sassenheim: dr. Moerman, tel.
11119. Alkemade - Rijnsaterwoude
- Leimukten: dr. Glansbeek. tel.
01713-2511. e Alphen: groep 1. za.
veld. Hazerswoude -Koudekerk: dr.
Harkes. tel. 01728-8790. Benthui
zen - Boskoop: dr. Leeuwenburgh.
tel. 01727-5700. Langeraar -
Nieuwveen - Ter Aar - Woubrugge:
dr. Nooter. tel. 01729-8104. Nieuw
koop - Noorden: dr. Brinkman, tel.
01725-9301.
TANDARTSEN Leiden Leider
dorp - Oegstgeest: dr. Labruyere, tel.
134244, za en zo spreekuur om 13.00
uur. Leidschendam: Voor spoedge
vallen tel. 238356. Bollenstreek: Dr.
De Jong. tel. 02522-17037.
APOTHEKEN Leiden - Leiderdorp
- Oegstgeest - Voorschoten: Cen
traal Apotheek in Leiden en Apotheek
Boehmer in Leiderdorp. Alphen:
Apotheek Herenhof. Alkemade:
Apotheek Alkemade. open: zat 12-13,
17.30-18 u, zon feestdagen 12.30-
13 en 17.30-18 u. Katwijk: Sloot
haak Apotheek. Noordwijkerhout:
za geopend van 9-13. u. en van 17-18
u. en zo van 12-13 u. en 17-18 u.
Spoedrecepten tel. 3511 of dienstbel.
WIJKVERPLEGING Leiden: Inter-
kruis, tel. 122222. Bollenstreek: Wijk
verpleging Gezondheidscentrum, tel.
02522-14147. Hillegom: Opgave via
het antwoordapparaat, tel. 02520-
16217. Leidschendam: Leidschen-
damse Kruisvereniging, tel. 070-
455300.
DIERENARTSEN Leiden: dr.
Roest. tel. 890405 en dr. Vestjens,
tel. 144323. Oegstgeest: dr. Van
Duyn, tel. 173266. Voorschoten -
Leidschendam: dr. Frencken, tel. 070-
271110.
ONGEVALLENDIENST ZIEKENHUI
ZEN LEIDEN Ongevallendienst
elke dag Academisch Ziekenhuis be
halve van dinsdag 13.00 u. tot woens
dag 13.00 u. (Diaconessenhuis) en
van vrijdag 13.00 u. tot zaterdag
13.00 u. (Elisabeth-ziekenhuis).
BEZOEKUREN ZIEKENHUIZEN
Diaconessenhuis: Bezoekuur dage
lijks van 16.00 tot 17.00 uur en van
18.30 tot 19.30 uur. Kinderafdeling
dagelijks van 14.00 tot 20.00. Niet
meer dan twee bezoekers per patiënt.
Sint Elizabeth-ziekenhuis: Volwas
senen dagelijks van 14.00-14.45 u. en
van 18.30-19.30 u.; klasse-afdelingen
ook 11.15-12.00 u. Kraamafdeling:
dag. van 11.15-12.00 u. (alleen voor
echtgenoten) van 15.00-16.00 u. en
van 18.30-19.30 u. Kinderafdeling
dag. 15.00-18.30 u. CCU (hartbewa-
king) dag. van 14.00-14.30 u.
19.01
dag. van 14.00-14.30 u. en van
19.00 u. Sport-Medisch Adviescen
trum: Spreekuur ma. 19.30-20.30 u.
in het St. Elisabeth-ziekenhuis. En
degeest: Dl. en vr. 13.00-14.30 u.; zo.
11.00-12.00 u. en 14.00-15.00 u.; eer
ste klasse: de gehele dag. Acade
misch Ziekenhuis: Voor alle patiën
ten (behalve kinderen) zijn de be
zoekuren als volgt: Dagelijks 14.15-
15.00 u. en 18.30-19.30 u. Avondbe
zoekuur afdeling verloskunde: 18.00-
19.00 u. De Praematurenafdeling da
gelijks van 14.30-14.45 u. en 18.30-
18.45 u. Bezoek aan ernstige patiën
ten: wanneer aan ernstige patiënten
doorlopend bezoek wordt toegestaan
kan de hoofdverpleegkundige hier
voor speciale kaarten verstrekken. De
bezoektijden van de kinderklinlek zijn
dagelijks 15.00-15.45 u. en 18.30-
19.00 u. De bezoektijden van de kin
derafdeling (alleen voor ouders van
kinderen kan er een afwijkende tijd
afgesproken worden met de hoofd
verpleegkundige) zijn dagelijks van
14.15-15.00 u. en van 18.30-19.00.
Rijnoocdztekenhuls: Dagelijks 14.30-
15.15 u. en 18.30-19.30 u. Extra be
zoek hartbewaklng: 11.00-11.30 u.
Extra bezoek vaders kraamafdeling:
19.30-20.30 u. Kinderafdeling 15.00-
15.30 u. alleen voor ouders 18.00-
18.30 u.
S.O.S.-DIENST Telefonische hulp
dienst. tel. 071-125202. Voor allen die
in moeilijkheden verkeren of eenzaam
zijn. Vertrouwelijk. Dag en nacht be
reikbaar.
BUREAU VOOR RECHT8HULP
Herengracht 50. tel. 123942; spreeku-
LEIDSE RECHTSWINKEL Jurl- jlein
disch Adviesbureau, Ketelboeters- jistei
steeg 10. tel. 130775; Afdeling wo- |e p
oen en werken: ma. 18.30-20.30. wo. |wi!f.
10.00-12.00. do. 18.30-20.30. Afde- >CUd;
ling belastingen: di. 18.30-20.30. wo. oe c
18.30-20.30. Klachtenbureau: di. Jeme
18.30-20.30. do. 18.30-20.30. ilich
DIERENHULPDIENST Hulpverle- en
ning aan verongelukte honden, kat
ten. vogels, e.d. In de gemeenten Lei
den, Leiderdorp, Oegstgeest, War- ils
mond en Zoeterwoude. Tel. 071- n V
220021. en i
BURGERRAADSLIEDEN Koren- "V*
brugsteeg 2, tel. 143171 (kantooru- an8
ren). Spreekuren ma., dl. en wo. *ac"
11.00-12.00 u., do. 18.30-20.00 u. Toen
GEZINSVERZORGING Stlchtlrvj ants
gezinsverzorging Leiden. Aanvragen ,waf
hulp voor bejaarden en langdurige
zieken en gezinsverzorging. Rem-"era
brandtstraat 17, tel. 149441 (ma. t/m ladei
vr. 9.00-10.00 u. en 13.00-14.00 u.). fan i
KINDER- EN JONGERENTELEFOON
Op woensdag- en zaterdagmiddag
van 14-18 u. telefoon 071 - 120611. vo°'
MAATSCHAPPELIJK WERK Bu
reau Maatschappelijk werk, Oude)e V
Rijn 44c, spreekuur dagelijks 14.00- ,n s
15.00 u.; do. ook 19.00-20.00 u., tel.
142144. Spreekuur gemeentelijke so- J
ciale dienst: di 14.00-15.00 u. Apollo- en
laan 1a, Zuid-West; do. 14.00-15.00 n de
u. Herensingel 3, Leiden Noord. Ook luiti
tel. van 09.00-10.30 via 766600, afde- „aat
ling maatschappelijk werk.
RAAD VAN ARBEID Hoge Rijndijk ma«
306, Leiden, tel 071-899375. Kantoor an
geopend ma. t/m vr. 9-12 u. 14-16 u. De
Telefonische informatie over kinder- rop
bijslag: 8-12 u. oor,
SOCIALE RAADSVROUW Spreek-
uren sociale raadsvrouw. Binnenstad:
Gerecht 10. wo. 17.00-18.00 u.;Ueitl
Noord: Van Hogendorpstraat 36. ma. eva
10.30-11.30 u.; Kooi: Driftstraat 49a. jug
di. 10.30-11.30 u.; Morskwartier: i
Buurthuis Morskwartier. Topaaslaan.,
10.00-11.00 u. wo. 10.00-13.00 u.;001^
Tulnstadwijk: Herengracht 45, vr.feze
10.30-11.30 u. pvo
SOCIALE RAADSVROUW VOOR-öjit
SCHOTEN Spreekuren: ma. 19.00-
20.00 u. wo. en vr. 9.00-10.30 u. Leld-'J,
seweg 33. Voorschoten. Tel. 3254. dn'1
SP HULP- EN INFORMATIEDIENST
Groenesteeg 33, Lelden. Tel. 071-
134640 of 071-144600. Hulp en Infor
matie op medisch, juridisch en milieu—
gebied, werk. sociale verzekering en
huurkwestles. Spreekuur: elke don
derdag van 20.00-21.00 u.
STICHTING VRIJWILLIGERS CEN
TRALE Pallasstraat 1, Alphen aan
den Rijn. Tel. 01720-33033. Begelei
ding en opvang van mensen, die om
welke reden dan ook, tijdelijk hulp
nodig hebben. Bovendien wordt infor
matie verstrekt over andere mogelijk
heden van hulpverlening en de be
reikbaarheid daarvan.
VRIJWILLIGERS CENTRALE Lan-
gegracht 246a. Lelden. Tel. 149064.
Dagelijks bereikbaar van 9.00-17.00
u. voor informatie over vrijwilligers
werk en cursussen of een persoonli,'v:
gesprek.
WERKENDE JONGEREN Klacl
ten- en informatieuur Elke dlnsda(
avond van 17.00 tot 20.00 u. KW.
kantoor Koppenhinksteeg 2, Leiden.
Tel. 071-121139.
WERKLOZEN ADVIES CENTRUM -
Breestraat 19. tel. 122000. Spreekuur,
ma. en do. 14-16 u. (Gedurende de
maand augustus gesloten).
LEIDS WERKLOZEN KOMfTE Ple-
terskerkchoorsteeg 15. tel 123271.1
Spreekuur wo. 10.11.30 u.
WETENSCHAPSWINKEL Informa
tiecentrum voor onderzoek van de
Leldse universiteit. Stationsweg 37.
tel. 071 - 148333. Geopend: ma. t/m,
vr. 10.00-16.00 u.
FIOM Hulpverlening bi) zwanger
schap en alleenstaand ouderschap.
Noordeinde 40 b. tel. 144715.
GASTOUOERPROJECT Stichting
Gastouderproject. Merenwijk Con-
dorhorst 1, tel. 210430 (dag. 13.30-
15.30 u
HULP VOOR MOEDER EN KIND -
Bij niet gewenste zwangerschap, tele
foon 071-895724 en 01728-8333.
