Verboden liefde
'''"MCC6S
^Uchtbrug
!4ar VS
torslaand
Bloem der natie
blijft met jaaromzet
van drie miljard gulden
nationaal topprodukt
ZATERDAG 3 NOVEMBER 1964
in bee,
de groi
van h
eni
voetb,
De w<
en ree
1 het
ponee
aald, i
Tolk
Het Bloemenbureau Holland doet
er in elk geval alles aan, laat hij ten
overvloede weten. Via de vakpers
in Amerika worden de handelaren
langzaam maar zeker stormrijp ge
maakt. Zij krijgen ook overvloedige
informatie in het kleurrijke Hol
land FLower Magazine, dat vier
keer per jaar gratis naar 15.000 ge
ïnteresseerden wordt gestuurd. Een
doorslaand succes zijn voorts de
Design Shows, waar een Neder
landse arrangeur als tolk fungeert
van de Holandse bloemen en plan
ten. Dit jaar zijn er kris-kras door
Amerika 35 van dit soort happe
nings georganiseerd, die bezocht
werden door tienduizenden Ameri
kaanse bloemisten.
„Het succes ligt echt voor het grij
pen", herhaalt Hofman nog maar
eens, „nu is het alleen zaak onze
bruggehoofden uit te bouwen. We
zullen de Amerikaanse detaillisten
bijvoorbeeld aan het verstand moe
ten brengen, dat zij met impulsver
kopen zeker zo veel kunnen ver
dienen als met het calculeren van
hoge winstmarges, zoals ze nu
doen. Ze spelen nog te veel op ze
ker en vragen voor Hollandse bloe
men prijzen, die de gemiddelde
Amerikaan terecht afschrikken.
Als ze het lef hebben om grootscha
lig te denken en met goedkopere
Hollandse bloemen de straat op
gaan en dat kan zullen ze
gegarandeerd meer klanten trek
ken".
Onoplosbaar
De planten vullen een aanzienlijk
somberder hoofdstuk van deze
bestseller. Daarvoor gelden in
Amerika importbeperkingen,
waardoor een geregelde aanvoer
vrijwel onmogelijk wordt. Als er
nog één gram aarde aan de wortels
van een ingevoerde plant kleeft is
deze in Amerika automatisch taboe.
Want men is daar als de dood voor
geheimzinnige ziekten, die door ba
cillen in deze grondmonsters wel
licht binnengesmokkeld kunnen
worden.
„Dat lijkt een onoplosbaar pro
bleem", geeft Hofman toe, „maar
gelukkig zijn de Nederlandse telers
en exporteurs inventief genoeg om
ook daar iets op te vinden. Er wor
den trouwens al schoongespoelde
planten naar Amerika overgevlo
gen, bromelia's met name. Die wor
den door de douane wel geaccep
teerd. Er is dus nog hoop".
Ondertussen worden door het Bloe
menbureau Holland alweer nieuwe
exportmarkten met succes bewerkt:
Japan, Australië, Saoedi-Arabié en
de Golfstaten zijn de landen, die nu
aan de beurt zijn om door een inva
sieleger van Hollandse bloemen en
planten onder de voet te worden
gelopen.
LEO THURING
n, die 2
vaak vl
nde m*
Je dieri
voor e
week
'kken. i
letrekki
Die do
zou ku
wolf. 1
1 dan 1
als ou
waan,
s kraait
ilbond
'ié a ls
?eyeni
een ve\
tter Ml
I. Het
iet er
ou
"ei
'als
In de Bloemenveiling
Aalsmeer de grootste
in zijn soort ter wereld
vindt van 7 tot en met 11
november de Nationale
Bloemen vaktentoonstel
ling plaats. In 220 stands
zullen dan naar schatting
twee miljoen bloemen en
planten hun opwachting
maken. Tevens zullen
tientallen nieuwe bloe
men- en plantenvariëtei
ten en een groot aantal
ontwikkelingen op tech
nisch gebied dwingend
om aandacht vragen.
De 300 arrangeurs, die op
deze bloemrijke wapen
schouw ook acte de prê-
sence geven, bieden iede
re Nederlander op zater
dag 10 november van
's morgens negen tot tien
uur 's avonds en op zon
dag 11 november van
's morgens negen tot zes
uur 's avonds een unieke
kans om kennis te maken
met de prestaties van de
vaderlandse bloemisterij,
die dit jaar goed is voor
een omzet van drie mil
jard gulden.
De toegangsprijs bedraagt
7,50. Voor groepen, 65-
plussers en kinderen vijf
gulden. Parkeren is gra-
snelle afzet garandeert. Zij voelen
immers de hete adem van de con
currenten in hun nekken en wor
den wel gedwongen kapers op de
kust, waaronder Denemarken en
Israël, juist die ene beslissende zee
mijl vóór te blijven.
Verzadiging
Dat gebeurt dan ook. En met ver
bluffende resultaten. Buurman
West-Duitsland is al jaren de groot
ste exportmarkt voor Nederlandse
bloemen en planten, maar raakt
langzamerhand verzadigd. Vorig
jaar ging 60 procent van de totale
Nederlandse snijbloemenproduktie
rap over onze oostelijke grens. En
vanuit ons plantenrijk koos 43 pro
cent diezelfde vluchtweg. Het was
een exodus, die een waarde verte
genwoordigde van 1.242.000.000 gul
den. Daarmee was West-Duitsland
voor de Nederlandse bloemisterij
een klant, die qua omzet net iets in
teressanter was dan het eigen va
derland.
Zinloos
Het grootste wonder voltrekt zich
echter onmiskenbaar in de Vere
nigde Staten van Noord-Amerika
en in Canada. Je eigen bloemen
verkopen in Amerika lijkt even
zinloos als water naar de zee dra
gen. Maar de spijkerharde praktijk
heeft inmiddels uitgewezen, dat de
oppermachtige reus USA in zijn
siertuin voorlopig met deemoed
zijn meerdere moet erkennen in de
dwerg uit Holland, die dank zij zijn
know how en zijn perfect geleide
distributienet kans heeft gezien een
lucratieve bloemen-luchtbrug over
de wereldzeeën te slaan.
De cijfers liegen er niet om: in 1964
bleef de verkoop van Nederlandse
bloemen in Amerika steken bij het
schamele bedrag van anderhalfdui-
zend gulden. Tien jaar later werd
er reeds voor twee miljoen gulden
geëxporteerd. En dit jaar zullen
Amerika en Canada goed zijn voor
een afname van Nederlandse snij
bloemen, die een handelswaarde
vertegenwoordigt van 200 miljoen
gulden. Wat een omzetstijging bete
kent van 70 procent in vergelijking
met 1983. Daarmee heeft Amerika
in onze export van snijbloemen En
geland van de vierde plaats ver
drongen. Opzienbarend dus. Maar
nog steeds zijn in dit land de gren
zen van de groei voor de Neder
landse bloemisterij niet bereikt.
Ramp
Vandaar, dat het Produktschap
voor Siergewassen gelijk belet
heeft gevraagd bij KLM-boss Or-
landini, nadat de onheilsmare de
ronde had gedaan, dat onze natio
nale luchtvaartmaatschappij voor
de komende winter het aantal
vluchten naar Amerika met dertig
procent heeft gereduceerd. „Een
regelrechte ramp", tekent Niek
Hofman namens het Bloemenbu
reau Holland hierbij aan, „onze ex
porteurs moeten nu al knokken om
voor hun produkten ruimte te re
serveren in de beschikbare vlieg
tuigen. Als de KLM dus zegt: „Sor
ry, we gaan inkrimpen", kunnen
we de Amerikaanse markt voorlo
pig wel vergeten. Je kunt daar al
leen je snijbloemen met succes ver
kopen, als je kunt garanderen, dat
ze vierentwintig uur nadat de teler
ze op zijn veld heeft afgesneden, in
New York en andere Amerikaanse
steden te koop zijn. Dat is een voor
waarde, waar we tot nog toe ook
aan konden voldoen".
„Bloemen zijn in Amerika gemid
deld twee tot drie keer zo duur als
in Nederland. Toch heeft een Ame
rikaan die prijs er voor over, omdat
hij weet, dat hij een topprodukt
koopt. En dat moeten we zo zien te
houden".
Hofman is er tevens van overtuigd,
dat er in Amerika een gouden toe
komst gloort voor de Nederlandse
bloemisterij. „Als je je realiseert,
clat er ih Amerika 243 miljoen
mensen wonen", rekent hij voor,
„en daarbij bedenkt, dat de detail
handel in bloemen in de meeste
Amerikaanse steden nog steeds ge
brekkig functioneert, is het zon
neklaar, dat er met een up-to-date-
distributienet en een uitgekiende
propaganda duizelingwekkende
mogelijkheden zijn om onze omzet
in Amerika en Canada te vergro-
Eén i MB
iere bl\
wat sh
Hij 9EN Het alarmerend
gèiftêct, waarmee onze
mo<£ welvaart heen en weer
ende ttgerd wordt van gouden
O/ien, waar de bomen ver in
groeien, tot in de
donkere plooien der
w :e dalen, is tot nog toe
1 waarneembaar bij de
van flel in Nederlandse bloe-
kunn\ en planten, die nog
aatif tis in een wassende stroom
'Jweg weten te vinden naar
moet 0
houd)mers in binnen- en bui-
1 ij al /find.
?cter i
ik heloem der natie, eeuwenlang
rer ovesterd en vertroeteld op onze
e oujgronden, is momenteel een
/ssc/ii'fodukt, dat goed is voor een
tken inzet, die in 1984 de magische
vertn van drie miljard gulden zal
ren. Van die reuzenruiker
?r en tórie kwart naar het buiten-
hef g.En het resterende kwart staat
Wat 1 in week uit te kijk in ons ei-
niet 1 Hollandse binnengebeuren,
zich landgenoten ondanks de nog
van et voortsluipende recessie dit
wwe/toch weer uit hun huishoud-
^anderhalf miljard gulden heb-
z/'epgediept voor de aankoop van
en planten.
n fwöde verkoop in het buitenland,
De öteeds belangrijker wordt om
hkoogst bereikbare rendement
egt h\eze nationale goudmijn veilig
heóMlen, wordt de kas opgemaakt
te fafflhet Bloemenbureau Holland,
•h maianuit het Flower Centre in
1 ai. Djn de wereld bestookt met ton-
nocf/Jjedrukt papier, vlaggen, fol-
jpersberienten en advertenties,
ns forerleidelijke teksten bevatten
Hij /iVerliefd? Een bloemetje kan
iet nijl doen" en „Ohne Blumen
iben ietwas". Opererend met een
of (idget van veertien miljoen
len Ai is dit bureau de koningsspin
van wijd vertakt web met steun-
bij oln in Düsseldorf, Londen, Pa-
van 41 New York. Een spin, die zijn
activiteiten ontplooit
?voe£tos 23.000 telers, 2.500 veiling-
èyés, 8.500 groothandelaren
op porteurs, 23.000 detaillisten en
leveranciers van professione-
istingen voor de Nederland-
imisterij. Via vakheffingen,
lïnd worden door het Pro-
voor Siergewassen,
dit leger van hoog gekwali-
le vakmensen trouw elk jaar
pitaal bijeen, dat nodig is om
I de verste uithoeken van de
het onweerstaanbare verhaal
lien van de onmisbare Ne-
bro/mdse bloemen en planten.
Een van de oogstrelende inzen
dingen voor de Nationale Bloe-
menvaktentoonstelling in Aals
meer zal een uiterst kostbare or
chidee zijn, die afkomstig is uit de
binnenlanden van Columbia. Be
halve exclusieve orchideeën tonen
de 220 exposanten ook nog een
fantastisch assortiment toppro-
dukten op het gebied van bloe
men en planten.
et eerste gezicht lijkt het een
1ije uit duizend en één nacht:
ind van Madurodam-formaat
kleur en fleur in de hele
fd. Dat kan dus niet waar zijn.
'dewerkers van het Bloemen-
fu Holland weten, dat sprook-
tellers in commerciële krin-
Keen poot aan de grond krij-
ïij weten ook dat het produkt,
Noor zij oorverdovend op hun
fcganda-tamtams beuken, al-
Jverkocht kan worden als een
werkende organisatie de
tente kwaliteit en een razend-
NEW YORK Gehoord dat Dries van Agt zijn beklag heeft gedaan
over het welig woekerende anti-Amerikanisme in Nederland. U zult
zeggen, nou ja. Dries van Agt. Maar als u het uit onverdachte bron wilt
hebben: toen ik or.langs weer even op Nederlandse bodem moest zijn.
trof het mij als „tijdelijke Amerikaan" inderdaad hoe blakend het Yan
kee-etende gewas er in ons land bijstaat
Ik heb het zelf helpen zaaien. Johnson was een moordenaar. En Nixon
ook. Maar toch was er toen al een soort besef dat je duivels in gradaties
hebt. Ze waren toch minder erg dan Hitier. Ze maakten veel, maar dui
zendmaal minder slachtoffers. Hetgeen nog altijd ontzettend was. En is.
Ook vandaag heeft Amerika veel akeligs. Ik kan het weten, want het u
melden van alle slechte kanten is mijn voornaamste inkomstenbron.
Maar m'n lieve Nederlandse mensen, ik hoop toch niet dat ik de indruk
heb gegeven dat het hier zo ongeveer hetzelfde is als wat ik van nazi-
Duitsland anno 1938 heb gelezen. Ik zal u in het luchtige kader van dit
artkel wat verklappen. Amerika is een zalig land. Het is heerlijk om
hier te wonen en te werken en met de bevolking te verkeren.
Wat jammer nou dat ik zulke mooie gevoelens in Nederland blijkbaar
beter voor me kan houden. Als ik daar zei dat ik het hier prima naar
m'n zin heb, dan viel er meestal een on
gemakkelijke stilte alsof ik bekend had
fout te zijn geweest in de oorlog. Soms
volgden er onaangename twistgesprek
ken, waarin ik mezelf moest aanhoren als
advocaat van Uncle Sam. Mijn hemel, dat
ik nog 'ns zo diep zou zinken.
Toch ben ik niet de enige Nederlander
die onder de bekoring kan komen van de
American lifestyle. Vrijwel iedereen die
vanuit Nederland op bezoek komt, gaat
voor de bijl. Kopstukken bijvoorbeeld
van mijn geliefde PvdA blijken uitermate
ontvankelijk voor de charmes van de ge
middelde Amerikaan, wiens hardnekkige
vriendelijkheid en energie de kritische
buitenlandse gast in een onafgebroken
opgetogen stemming dreigen te houden.
Een jaar geleden bracht ik met Joop den
Uyl een avond door in Georgetown, het
gezelligheidscentrum van Washington.
Hij is een van mijn helden. Zo enthou
siast, om niet te zeggen uitgelaten, als die avond in de Amerikaanse
hoofdstad heb ik hem nog nooit meegemaakt. Hij praatte honderduit
over zijn vakantie, een jaar daarvoor, met Liesbeth op het Amerikaanse
continent. „Fantastisch ja, ja. Prachtig land. Aardige mensen, ja. ja". Aan
tafel vroeg de vlees geworden matigheid Joop den Uyl om „wijn, ja. veel
wijn" en het was een lust om hem onhandig (en onschuldig) de typisch
Amerikaanse serveerster het hof te zien maken, die op haar beurt zelf
bewust en geestig Joop in d'r schortzak stak.
In San Francisco zat ik deze zomer in de hal van een hotel op een cana
pé naast Marcel van Dam. Deze zat ondanks een ontstoken oog zijn om
geving te beschouwen en liet zich zomaar ontvallen: „Ja. ik mag dit volk
wel".
„Ook als dit volk Reagan herkiest?".
„O ja, dat begrijp ik best".
Marcel was onder de indruk van het organisatorisch verloop van de
massale conventie van de Democratische Partij. Hij dacht dat een PvdA-
congres van die omvang in Nederland nooit in elkaar te steken zou zijn,
vanwege allerlei brutale Hollanders die zich niet aan de regels zouden
Ik kan zo nog wel even doorgaan. Max
van der Stoel vindt het „verrukkelijk"
om in New York te wonen. En ik zal de
namen niet noemen van alle PvdA-frac
tieleden die ik hier tijdens hun bezoeken
aan de VS vol bewondering heb horen
uitroepen, dat die rare Amerikanen het
allemaal weer formidabel voor hen gere
geld hadden.
In Nederland liet ik foto's zien van mijn
levensgezellin met haar zwarte klasgeno
ten in Washington. Mensen van wie ik
zeker weet dat ze mijn serieuze artikelen
lezen, zeiden: „Goh, dus die rassenschei
ding is toch niet overal" Ze denken
blijkbaar dat het hier Zuid-Afrika is. Een
vooroordeel valt niet weg te schrijven.
Dat had ik trouwens als correspondent in
België al ontdekt
„En al die daklozen danvroeg iemand
in Den Haag, even opkijkend van een
Amerikaanse tv-serie. Inderdaad, hoe
wreed is ook de vriendelijke Amerikaan.
Maar ik ben nog steeds niet over de
schok heen, die in vuilnisbakken wroe
tende zwervers me bezorgden toen ik per
trein Den Haag was binnengekomen. In
totaal heb ik er die dag zeven gezien. Ze
zijn een nieuw fenomeen. Hoe is 't moge
lijk in Nederland, waar iedereen altijd
voor iedereen zorgde. Totdat het econo
misch even een beetje minder ging. De
arme drommels zijn precies dezelfden als die in Amerika. Ziek en waan
zinnig en eenzaam verschanst achter een muur van stank. „Maar die
mensen kiezen ervoor. Je kunt ze niet tegen hun zin opnemen", zei een
Hagenaar uit de sociale sector. Het was alsof Ronald Reagan aan het
woord was.
O ja, en of ik niet bang was vermoord te worden in Amerika. Ach. het is
een groot land en er zijn heel wat Zeedijken. Maar 95 procent van de
natie laat op de parkeerterreinen de auto met opengedraaide raampjes
achter en je hoeft zelfs je fiets niet op slot te zetten. Men ziet hier nog
vrij scherp in wat voor een afgrijselijk en laf misdrijf het is om iemands
fiets te stelen.
„En zoals Reagan die kruisraketten er in Nederland wil doordrukken,
dat is toch verschrikkelijk?".
Toen schoot ik even uit Weet je wat nog
verschrikkelijker is? Dat jullie er einde
loos over blijven sputteren, maar er niet
eens een politieke meerderheid tegen
kunnen organiseren. Terwijl ik al lang
vanuit Washington had gemeld dat de
Amerikanen zich reeds bij een nee van
ons land hadden neergelegd. Het was
voor meneer Reagan een blijde verras
sing dat er toch nog een soort ja kwam.
Goed, het wemelt in de VS dus van de
kwalijke zaken en de kritiek daarop
moge fel en bitter zijn. Op het bloedige
gehannes in Centraal Amerika bijvoor
beeld. Maar de VS is een democratie en
haar politiek weerspiegelt hoe dan ook de
wil of misschien vooral de twijfels van
het volk. Die politiek is het produkt van
een vrije samenleving, die niet per se
slechter is dan pak-weg de Nederlandse
en die in elk geval ook magnifieke facet
ten heeft. Zoals de fanatieke persvrijheid,
om eens iets anders te noemen.
Hartstochtelijke anti-Amerikanen mogen zich realiseren dat ook Neder
land een democratie is en dat de Nederlanders uit vrije wil al meer dan
tweehonderd jaar een diplomatieke omhelzing met Amerika uitvoeren,
uit vrije wil tot de NA VO-getrouwen van het eerste uur behoren en uit
vrije wil wel zes atoomtaken op zich hebben genomen, waarmee ze het
Russische volk, dat ons nooit iets heeft misdaan, constant met vernieti
ging bedreigen.
Zien meer vredelievende landen daarin aanleiding tot hartstochtelijk
anti-Nederlandisme? Wellicht Maar toch hou ik van Nederland. Zelfs
altijd nog een tikkie meer dan van Amerika.
MARC DE KONINCK
Marcel van Dam: „Ja ik mag
dit volk wel. Ook als dit volk
Reagan herkiest. O ja. dat
begrijp ik best".
Nauwelijks was president
Nixon in januari 1969 ge
ïnaugureerd of de Haagse
politie arresteerde een
Utrechtse student in de psy
chologie die voor de ambas
sade van de VS demon
streerde met een bord
„Nixon oorlogsmisdadiger,
wie is de volgende?".
Joop en Liesbeth den Uyl In Amerika: Fantastischja, ja. Prachtig land.
Aardige mensen, ja, ja".