Leidse Courant | 1984 | 1 november 1984 | pagina 8

Beleefde comfortabele ruimte
\an de Renault 25.

Sublieme illustraties van
Kurt Löb bij Meermanno

DEKRANT
BRENGT
DE WERELD
BIJU
THUIS.

KUNST

£eidóc Sou/toni

S]

Grieks wonderkind
in Concertgebouw

Globe speelt absolute
liefde en dood

Renault, de permanente evolutie.

Leiden; Elam B.V., Haarlemmerweg 2-4, Tel. [phone].
Filiaal: Leidseweg 422, Voorschoten, Tel. [phone].

DONDERDAG 1 NOVEMBER 1984 PAGINA 8

„Traciërs"
met week
verlengd

ROTTERDAM
Gezien de overwel
digende belangstel
ling worden de ten
toonstellingen „Het
goud der Thraciërs"
en „Troje - Thra-
cië" in het museum
Boymans van Beu-
ningen in Rotter
dam met een week
verlengd. Beide ex
posities duren nu
nog tot en met zon
dag 25 november.

DEN HAAG In het Amsterdams Concertgebouw treedt zon
dagavond om 20.15 uur op de als „wonderkind" aangeduide 15-
jarige Griekse pianist Dimitris Sgouros. Hij speelt van Scarlatti
de sonate in F, van Van Beethoven de sonate Op. 81 "Les
Adieux", van Chopin de Ballade nr. 1 en een sonate van Liszt.
Dimitris, die inmiddels meer dan de halve wereld pianospelend
afreisde, kreeg zijn eerste lessen toen hij zes jaar was. Op zijn
achtste ging hij naar het conservatorium van Athene en twaalf
jaar oud mocht hij zich gediplomeerd pianoleraar noemen. Janu
ari van dit jaar voltooide hij zijn studie aan de Royal Academy
of Music in Londen bij prof. Guy Jonson (piano) en prof. Timot
hy Baxter (compositie). Zijn talent toont hij doorgaans alleen tij
dens weekeinden publiekelijk, omdat hij in Athene nog naar
school gaat en hij zijn huiswerk af moet hebben voor hij buiten
mag spelen; in dit geval: piano.

Expositie cartoons
gedetineerde Rus

AMSTERDAM Zestig tekeningen van de ge
detineerde Russische cartoonist Viacheslav Sys-
soiev zijn van 10 tot en met 23 november te zien
in de Gerrit Rietveld Akademie in Amsterdam.
De expositie is opgezet door de Nederlandse af
deling van AIDA, een internationale organisatie
ter bescherming van kunstenaars en de Rietveld
Akademie. Syssoiev werd op 12 mei 1983 tot
twee jaar gevangenisstraf veroordeeld omdat de
Russische autoriteiten het werk van de cartoon
ist als staatsvijandig beschouwen. Sindsdien
wordt hij vastgehouden in de Boutyrkagevange-
nis te Moskou. Aida wil met deze tentoonstelling
de aandacht er op richten dat kunstenaars in de
Sovjet Unie niet ongestoord hun beroep kunnen
uitoefenen.

Oscar

gevraagd

voor

„Schatjes'

DEN HAAG -
Het ministerie van
WVC heeft de
film „Schatjes"
aangemeld voor
een Oscar. De film
werd

door Ruud
Hemert. Ook de
korte film „Het
scheppen van een
koe' is voor een
speciale trofee
voor korte films
aangemeld.

Luit onder
aandacht

Gemeentemuseum

DEN HAAG Op za-
terdag 3 november
brengt Anthony Bailes
om 20.15 uur luitmuziek
ten gehore tijdens een
concert in de aula van
het Haags Gemeente
museum. Hij speelt op
instrumenten uit de col
lectie van het museum.
Het concert vindt plaats
in het kader van een
project waar ook nog de
volgende zondag gewijd
is aan de luit en de luit
muziek in de 16e en 17e
eeuw.

In „Savannah Bay" wordt op
tamelijk omzichtige wijze in
gegaan op het moment, waar
op de absolute Liefde wordt
gevoeld. Wat daarna in het le
ven rest, zou slechts het wach
ten op de dood zijn. En waar
om zou het niet verstandig zijn
na het beleven van zo'n mo
ment de dood te kiezen
De schrijfster Marguérite Du-
ras laat in het stuk een jonge
vrouw proberen achter een ge
heim te komen, dat een oudere
vrouw koestert. Er moet vijf
entwintig jaar geleden een
zelfmoord plaatsgevonden
hebben. Die vond plaats in Sa
vannah Bay, een jaar nadat
een zestienjarig meisje een
overrompelende verliefdheid
of liefde had gevoeld voor een
haar tot op dat moment onbe
kende man. Toen het kind uit
die liefde eenmaal geboren
was, pleegde de moeder zelf
moord. De jongere vrouw in
het stuk zou de dochter uit
deze liefde kunnen zijn, de ou
dere vrouw de moeder van de
dode. Duras spreekt deze ge
dachte niet uit.

De poging van de jonge vrouw
wordt bemoeilijkt door het
spel van de oudere. Zij was ac
trice, zij wil of kan de herin
nering niet oproepen en ver
schuilt zich achter verzinsels.
Het is uiteraard ook moeilijk
om zo'n referentiepunt te ken
nen en zelf, in het besef zon
der die liefde gevoeld te heb
ben, door te leven met hetzelf
de resultaat, de dood.

In het sobere decor dat een
verstard toneel voorstelt, heeft
regisseur Lidwien Roothaan
een sensitieve en indringende

dag 31 oktober. Herhaling in Theater
•an de Haven, 24 november.

voorstelling gemaakt. De twee
actrices, Nettie Blanken en
Elisabeth Anderson, spelen de
beide vrouwen buitengewoon
goed. De aanzet lijkt flets, te
veel ingehouden, maar dat
biedt de mogelijkheid gaande
weg iets meer te geven zonder
uit te komen op pathos. Dat
zou dit stuk kapot hebben ge
maakt. Anderson en Blanken
brengen het spel tussen de
personages tot leven, maar wel
een leven dat wordt overscha
duwd door de immer aanwezi
ge dood. Anderson is daarbij
vanwege haar rol iets meer ac
trice, Blanken steelt „de show"
met een mogelijk nog perfec-

„Savannah Bay" is natuurlijk
wel een klein en typisch Du-
ras-stuk. De omzichtigheden
en de beperking in de hande
ling zijn hier helemaal geen
storende elementen. De intie
me sfeer en het zeer ontspan-

krijgt zelfs nog een subtiele
draai omdat Elisabeth Ander
son in geen geval de groot
moeder toont die haar perso
nage zou kunnen zijn van dat
van Nettie Blanken. De regie
van Lidwien Roothaan geeft
ons hiermee de kans om ons
de inhoud eigen te maken en
er nog eens over na te denken.

PETER SNEL

Weinig materiaal heeft illu
strator-vormgever Kurt Löb
nodig om tot sublieme presta
ties te komen. Dat toont t/m
17 november het Rijksmu
seum Meermanno aan de
Prinsessegracht 30, waar dat
beetje materiaal te kijk ligt
en waar in overzichtelijke vi
trines werk van Löb is on
dergebracht. „Boekkunste
naar" noemt Löb zichzelf;
een op het eerste gezicht wat
schimmige term die deze toe
lichting van node heeft: soms
is Löb illustrator, soms vorm
gever en soms beide. Maar
steeds met het antwoord op
de onderliggende vraag wat
voor iemand een illustrator
en/of vormgever mag zijn in
verband met de hem toege
reikte tekst.

Vraag

Want dit staat vast: uitgangs
punt is het te illustreren ma
nuscript, waarna de vraag
pas naar voren komt wat een
tekenaar ermee mag doen:
aanvullen? Verduidelijken?
Toevoegen?

In zijn voorwoord in de bege
leidende catalogus stelt Ru-
dolf Ekkart, dat de lezer toch
altijd uit de illustratie haalt,
wat hem het beste lijkt; dat
iedere lezer van Remi uit
„Alleen op de wereld" een
eigen voorstelling maakt, hoe
het jongetje ook uit de han
den van de illustrator naar
voren komt. Een nogal discu
tabele stelling, waarbij Ek
kart een erg hoge dunk lijkt
te hebben van de (geletterde)
lezer, die over zo veel voor
stellingsvermogen zou be
schikken, dat hij zich niet
door een illustrator laat beïn
vloeden.

Eenvoud

Hoe dit ook zij, de illustraties
van Löb zijn dermate su
bliem, van zo kostbare en
sprekende eenvoud, dat elke
illustratie een kunstwerkje
apart is. En er is meer. Tal
van tekeningen zijn boven
dien zo goed getroffen, dat,
gevaarlijk gesproken, tekst
en tekening eikaars gelijke
zijn geworden, zij het in an
dere materie. Deze conclusie,
bedoeld als compliment aan
het adres van Löb, houdt
echter niet in, dat de teke
naar de schrijver heeft willen
overtreffen. In tegendeel. Ie
dere schrijver zal zich geluk
kig prijzen met een illustra
tor die niet alleen zijn tekst
eigen heeft gemaakt - al was
het maar uit gezonde ijdel-
heid - maar ook over de vak-

Een van de sprekende tekeningen van Löb.

manschap beschikte om de
transcriptie mogelijk te ma
ken.

Vakmanschap

Over die vakmanschap be
schikt Löb in heel ruime
mate. Soms lijken zijn illus
traties op snelle schetsen, die
wel even lijken te zijn ge
maakt. Maar als dat al het
geval mocht zijn, wat meestal
niet zo is, dan moet Löb zich

de desbetreffende tekst éérst
wel heel eigen hebben ge
maakt. om in één tekening
een hele passage samen te
kunnen vatten, waar schrij
ver nogal wat tekst voor no
dig heeft gehad.

Soms is dat niet zo. En dan
vóegt Löb gewoon iets aan de
tekst toe, die daar alleen rij
ker van kan worden en daar
mee de lezer. Dat Löb boven
dien vormgever is, en wel

een heel goede, blijkt uit zijn
tekeningen niet zonder meer,
maar toch is dat zo. Die be
wuste vormgeving spreekt
onder meer uit de omslagen,
de keuze van lettertypen en
de plaats waar dit soort din
gen worden gezet. Normaal
gesproken staat de lezer daar
niet bij stil - als het goed is -
en dat hoeft ook niet. Maar
het is soms toch aardig om te
weten dat geen enkele letter
zó maar wordt geplaatst, van
die soort, die grootte en op
die plaats. Het was steeds
passen, meten en weten wat
een letter, een woord of een
zin kan aanrichten op die
welgekozen plaats.

Fifi

Het woord, de naam „Fifi"
alleen al, uit een verhaal van
de Maupassant. Men kent het
resultaat en heeft er zonder
enig voorbehoud vrede mee.
Maar vóór Löb het ontwerp
had, ging er echt wel iets aan
vooraf. Dit, en nog zo veel
andere zaken meer, maakt

deze tentoonstelling goed
duidelijk: om met plezier,
met een glimlach naar te kij
ken, later goed voor wat ge
paste eerbied voor de kunste
naar die een boek zo onder
handen nam, dat een lezer er
aardigheid in kreeg het in
handen te nemen en het te
willen lezen. Zeker; vaak, zo
niet altijd, moet een tekst
voor zichzelf kunnen spre
ken. Maar als een boekkun
stenaar als Löb zich ermee
gaat bemoeien, krijgen tek
sten die dat verdTenen, een
zorgvuldige behandeling
mee. En Löb is ook weer
geen tekenaar die zich met
rommel inlaat; ook dat blijkt
uit deze expositie, die onder
meer ook naar Assen, Mün-
chen, Hamburg, Amsterdam
en Enschede gaat.

FRITS BROMBERG
Expositie Kurt Löb, boek
kunstenaar. Rijksmuseum
Meermanno Westreenia-
num, Prinsessegracht 30,
Den Haag. Geopend Maan
dag t/m vrijdag van 13 tot
17 uur. T/m 17 november.

De Renault 25 is het absolute topmodel in onze
showroom. Tot en met ontworpen op bedie
ningsgemak en veilig en comfortabel rilden.
Aërodynamisch vorm gegeven naar de normen
van morgen. En met uitgesproken riante ruimte
voor alle inzittenden.

De Renault 25. Een wonder van technologische
en electronische perfectie. Zoals op vele model
len de centrale portiervergrendeling met
afstandsbediening, een boordcomputerenelec-
trischczijruitbediening. Een auto die optimaal in
conditie blijft door corrosiebescherming en revo
lutionaire lakafwerking. En met de zuinigheid die
u van Renault mag verwachten. Beleef de com
fortabele ruimte van de Renault 25. Hij staat bij
ons klaar voor een proefrit De Renault 25 m.
is leverbaar v.a. f 32.250.-. Adeverings-
kosten f 509,-.

|25TS/GTSl 1995 air*-103 DIN pk.
125 TD/bTU Diesel i 2068 air1 - 64 DIN pk.
|25GTX/GTX Autl 2165 nrf' - 123 DIN pk.
25 VB InjVV6 Inj.Aut. 2664 air1-14-1 DIN pk.
[25 Tïirtao Diesel' 2068aiv,-85l)INpk.

I ttFNAÏIITl Kninult advisml elf oliën
i\r.I\/\UL.i I lYijswIjzigingen voorbehouden.

Voor een uitgebreide
agenda, ook voor de ko
mende dagen raadplege
men „UIT", de gratis we
kelijkse bijlage van deze
krant.

bioscopen

6. tel. [phone]): Co-
dename: Wild Geese (16); 18.30,
21.00. za. zo. wo. ook 13.30.

(16);
MA

IA III: Claaa (16); 18.45. 21.15.

(beh. di.) 18.30, 21.15.
i. ook 13.45.

NACHTVOORSTELLING

EUROCINEMA I: Codaname:
Wild Gmh (16); za. 24.00.

EUROCINEMA II: Yellow bird
(16); za. 24.00. EUROCINEMA
III; Gravin Begeert (18); za.
24.00. EUROCINEMA IV: Ka
mermeisjes met wulpM wen*
•en (18); za. 24.00.

KINDERVOORSTELLING

«.30. 19.00. 21.15.

124130): Bolero (16); 14.30,
•>.00. 21.15. zo. ook 16.45.
LIDO II: The woman in red
(al); 14.30, 19.00, 21.15. zo. ook
16.45. LIDO III: Romancing
the «tone (12); 14.30. 19.00,

19.00, 21.15. zo. 19.00, 21.15.
zo. ook 16.45. STUDIO (071-
133210); Once upon a time in
America (12); 19.3Q. TRIA-

01719-12800): Jawa III (12);

KATWIJK CITY THEATER I
(Badstraat 30. tel. [phone]):
Indiana Jone* and the temple
of doom (al); do. t/m zo. wo.
14.45, 19.00, 21.15.

KINDERVOORSTELLING

CITY THEATER IV: Dik Trom
en zijn dorpegenoten (al); za.
14.45.

LIDO THEATER: Sjora en
Sjimmy en de toverring (al); za.

01717-4354): Raiders of the lost

2); vr. za. 15.45, 19.00. zo.
15.45. Het huis bij het kerkhof

(16); do. 20.00. vr. za. 21.15. zo
19.00. Maz Havelaar (al); ma. di.
20.00. Bienvenuta (16); zo.

KINDERVOORSTELLINGEN
Ciske de rat; za. zo. 14.00. wO.
14.30.

WASSENAAR ASTRA (Lang-
t 32. tel. [phone]):
Footloose (al); do. t/m zo. 20.00.

OEN HAAG* BIJOU (Spui 27.
tel. 463500): Under the vulcano
(16); 14.00, 19.00, 21.30. zo.
13.30, 16.00. 19.00, 21.30,

BABYLON 1 (naast Centraal
Station, tel. 471656): Amadeus
(al); 14.00. 20.00. BABYLON 2:
(12); Police academy (al); 14.00.'
19.00, 21.15. zo. 13.30. 16.00.
19.00. 21.15. BABYLON 3: In
diana Jones and the Temple ot
Doom (12); 14.00. 18.45. 21.15.
zo. 13.15, 15.45, 18.45, 21.15.

CINEAC 1 (Buitenhof 20, tel.
630637): The woman in red (al):
14.00, 18.45, 21.30. zo. 13.15.
16.00, 18.45, 21.30. CINEAC
2: Firestarter (16); 14.00. 18.45,
21.30. zo. 13.15, 16.00. 18.45.
21.30. CINEAC 3: Dragon for
ce (16); 14.00, 18.45. 21.30. zo.
13.15, 16.00, 18.45, 21.30.

EURO CINEMA (Leyweg 910,
tel. 667066): Dr. Zjivago (12); do.
13.45, 19.45. For your eyes only
(12); vr. 13.45, 19.00, 21.30. You
only live twice (12); za. 19.00,
21.30. Ben Nur (12); zo. 13.45,
19.45. Gejaagd door de wind

ei

V(

(12);

13.45, 19.45. 2001: A
(12); di. 13/'
story (al); v

-

19.45. METROPOLE 1 (Carne-
glelaan. tel. 456756): Once upon
a time in America (12); 13.30,
19.30. METROPOLE 2: Purple
rain (al); 14.00. 18.45, 21.30.

j ODEON 1 (Herengracht 13.
tel. 462400): Bolero (16); 13.45.
18.45, 21.30. zo. 13.15, 16.00.
18.45, 21.30. ODEON 2: Grey-
stroke (al); 13.45, 18.45, 21.30.
13.15, 16.00, 18.45, 21.30.

16.00, 18.45. 21.30. ODEON 4:
Maria's lovers (16); 13.45. 18.45.
21.30. za. zo. wo. 13.15. 16.00.'
18.45. 21.30. LE PARIS 1 (Ket-
tlngstraat 12b, tel. 656402p:

boe (18); 12.30 tot 23.00.

Tsj<

Oost
groo

Lei<

Finli
hore
de v