Het individu mag ontdooien in
nieuwe Joegoslavische cinema
bioscopen
16-30- 190°- 21-15-
Amsterdam exposeert
Meesterwerken in zilver"
^mi [LM/KUNST
Ceidó&Qowuvnt
VRIJDAG 19 OKTOBER 1984 PAGINA 9
een uitgebreide
genda, ook voor de ko-
ïende dagen raadplege
ien „UIT", de gratis we-
elijkse bijlage van deze
rant.
voor
Zich dÏPHEN AAN DEN RIJN
INEMA I (Van Boetzelaer-
q.faat 6. tel. 01720-20800): Co-
n m, de vernietiger (16); 18.45,
t vollefl5 za t/m w0 ook 13 45
IROCINEMA II: Gebroken
jels (16); 18.30, 21.00. «EU-
INEMA III: Police Academy
45, 21.15. za. t/m wo.
13.45. «EUROCINEMA IV:
Jones and the Temple
Doom (12); 18.30, 21.00. za.
de zeih wo. ook 13.30.
h»,nJcHTVOORSTELLING
y feUROCINEMA I: Conan,
beste (mietiger (16); za. 24.00.
sn en IfcUROCINEMA II: Gebroken
den. Qiegels (16); za. 24.00.
mt aanPCIN^A 1"^Sex society (18);
le ondfc
te haHOERVOORSTELLING
ht woftlROCINEMA II: 101 Dalma-
jrs (al); za. t/m wo. 13.45.
n 'llDEN LUXOR (Stationsweg
aarbij fe, 071-121239): Greyatoke,
ïgaan legende van Tarzan, heer
3 van n de apen (al); 14.30, 19.00,
e om}30- z0- 14-15- 16-30- 190°-
vèn fc30- LIDO I (Steenstraat 39.
i 124130): Once upon a time
bepaajAmerica (12); 19.45. zo. ook
aan loo. LIDO ll: Gebroken
Het bdegels (16); 14.30, 19.00,
ft „I,. «15. zo. ook 16.45. LIDO III:
V,Trancing the stone (12);
,net ,130, 19.00, 21.15. zo. ook
loor alL.45. LIDO IV: Indiana Jones
ïkenins the Temple of Doom (12);
de vvl30. 19.00, 21.15. zo. 19.00,
^15 STUDIO (071-133210):
literij op de Mounty (al);
verr30 19 00 21.15. zo. ook
a»45. TRIANON (Breestraat
sri tel. 123875): Een moordstel
t one* 14-30' 190°- 21-15- z0-
"hEX (Haarlemmerstraat 52.
•gewint) 071-125414): The young like
l juist ifot (16); 14.30. 19.00, 21.15.
er vf
NDERVOORSTELLING
...rllDO I: Alice in Wonderland;
W£f30 ,n L|D0 ,v zo 14 30 en
45.
rfzeile
er MiCHTVOORSTELLING
witfotfEX:2|P®' der bBkorlnS <18):
(0RDW1JK LIDOTHEATER
Bernhardstraat 56. tel.
1^19-12800): Geen opgave.
ITW1JK CITY THEATER I
30. tel. 01718-74075):
tonds are for ever (al); do.
zo. wo. 14.45, 19.00,
ma. dl. 19.00, 21.15.
THEATER II: Taxi in Ac-
I); tijden zie City I. CITY
ITER III: Yentl (al); tijden zie
CITY THEATER IV: De
irders van Saint Tropez
;do. vr. za. ma. dl. wo. 19.00,
iJ^I^IS. zo. 14.45, 19.00, 21.15.
IDERVOORSTELLING
THEATER IV: De onvoor-
Ibare tocht (al); do. vr. za.
van,. 14.45.
IRSCHOTEN GREENWAY
LATER (Schoolstraat 69. tel.
17-4354): Oneven en even
„do. t/m zo. 19.00. Do wraal.
n de Ninja (al); do. t/m za
15. Chosen (al); zo. 21.15
t/m wo. 20.00. Ciske de rat
do. t/m zo. 15.45.
opCJ
I van,. 14
chiedeOR-
ar en ff*
3b C
b. Er
ijvers,
gesc
eid ih idervoobsteuingen
afdoe ,in Hood; do. t/m zo. 14.00.
en. 25/10 14.30.
het tisSENAAR ASTRA (Lang-
aandaaf 32. t®L 01751-13269).
ft aan lk 1® boeten maar nat (12);
II t/m zo. 20.00. Fanny en
schied ,ander (16); ma. t/m wo
no:
ankeli
jewel
- stapio.
nstaptHAAG# ASTA (Spul 27, tel.
over 500): Under the volcano
dan n 14.00, 19.00, 21.30. zo.
1C 0. 16.00, 19.00, 21.30.
ABYLON 1 (naast Centraai
.lion, tel. 471656): Amadeus
14.00, 20.00. BABYLON 2:
■na Jones and the Temple
Doom (12); 14.00, 18.45,
5. zo. 13.15, 15.45, 18.45,
,5. BABYLON 3: Police
'rtiemy (al); 14.00, 19.00,
"5. zo. 13.30, 16.00, 19.00,
5. CINEAC 1 (Bultenhol
el. 630637): Top secret! (al);
rder irfo. 18.45, 21.30. zo. 13.15,
inrevn0- 18-45' 21-30- CINEAC
liigevLTgpiash (a|). 1400 1845
ane '0. zo. 13.15, 16.00, 18.45,
andto. CINEAC 3: Streets of
treerd (12); 14.00. 18.45, 21.30. zo.
18-00- 18-48. 21.30.
CINEMA (Leyweg 910,
Dr. Zjivago (12); do.
5, 19.45. For your eyes only
vr. 13.45. 19.00, 21.30. You
live twice (12); za. 19.00,
ii da Bon **ur 02); zo. 13.45,
pi wa5. Gejaagd door de wind
es wa ma 13 45 19 45 2001. A
ft- ce odyssey (12); di. 13.45,
HOOR 5. West Side story (al); wo.
5. METROPOLE 1 (Carne-
an, tel. 456756): Once upon
in America (16); 13.30,
i METROPOLE 2: Purple
lf(al); 14.00, 18.45, 21.30. zo.
|5. 16.00, 18.45, 21.30.
IETROPOLE 3: Gebroken
■■^gels (16); 14.00, 16.45,
(0. zo. 13.15, 16.00, 18.45,
lO. METROPOLE 4: De
rioen (12); 14.00, 18.45,
zo. 13.15, 16.00, 18.45,
METROPOLE 5: Splash
14.00, 18.45, 21.30. zo.
IS. 16.00. 18.45, 21.30.
DEON 1 (Herengracht 13,
462400): Greystoke (al);
5. 18.45, 21.30. zo. 13.15,
18.45, 21.30. ODEON 2:
bubblegum (al); 13.45,
21.30. zo. 13.15, 16.00,
5, 21.30. ODEON 3: Poll-
:ademy (al); 13.45. 18.45,
zo. 13.15, 16.00, 18.45,
ODEON 4: The natural
18.45, 21.30. ma. di. ook
LE PARIS 1 (Kettlng-
it 12b, tel. 656402): Dia-
*tn spetters (18); 12.00 tot
zo. v.a. 13.30. LE PA-
Jongje meisjes met een
inkomen (18); 12.15 tot
vr. za. 22.45. zo. v.a.
LE PARIS 3: Tiroler
irtjes (16); 12.30 tot 17.00.
a. 14.00. vr. za. 23.00. Prui-
lloesem (18); 17.00 tot
Le PASSAGE (Passage 63,
I60977): The karate kid (al);
18.45, 21.30. zo. 13.15,
18.45, 21.30. e HAAGS
IUIS: The jaws of life (16);
0.00. Do you remember
Bell (16); vr. 20.00. Red
(16); za. 20.00. Special
lllon (16); zo. 20.00. Live
least (16); ma. 20.00. Bra-
gffmvaestro (16); dl. 20.00. Bal-
-x lsxpress (16); wo. 20.00. De
looflijke en droevige ge-
de onschuldige
haar harteloze
loeder (16); 22.00.
plegei
benad
derwei am
1 subje<D
2 over 3-
matei j
toricus 5.
van
uit de
Werel
F
Bookerprijs
voor Anita
Brookner
LONDEN Anita Brookner,
docente aan de universiteit
van Londen, die in haar vrije
tijd schrijft, heeft gisteren de
Bookerprijs gekregen voor
haar roman „Hotel du Lac".
Het werk gaat over een in de
wereld verloren gegane oude
vrijster, die aan de oevers van
het meer van Genève is te
rechtgekomen en daar zichzelf
terugvindt door een myste
rieuze misdaad. De jury sprak
van een „perfect werk". Aan
de prijs is bedrag van omgere
kend bijna 60.000 gulden ver
bonden. De opgetogen Brook
ner zei: „Eerst ga ik nieuwe
gordijnen kopen. Misschien ga
ik daarna waarschijnlijk naar
Amerika om iets voor de Kerst
te kopen. Zou dat niet leuk
zijn?".
nn
AMSTERDAM De
fraaiste kunstwerken
van Amsterdamse zilver
smeden van 1520 tot 1820
zijn in het kleine Am
sterdamse museum Wil-
let-Holthuysen bijeenge
bracht voor de tentoon
stelling „Meesterwerken
in zilver". Zilveren bier
pullen, kroesjes, drink
schaaltjes, kandelaars,
kelken, schotels, toilet
dozen, zoutvaten, drink
hoorns, melk-, thee- en
koffiekannen, kommen,
specerijbussen, terrines,
schalen, begrafenisschil-
den, kerkzilver en ande
re sier- en gebruiksvoor
werpen zijn tot 13 januari
té zien in dit statige pa
triciërshuis aan de He
rengracht in de hoofd
stad.
Kunstenaars als Lutma,
Schoitling, Brandt, Warneke
en Bennewitz, wier kunst
werken op de tentoonstelling
een plaats hebben gekregen,
maakten de hoofdstad eeu
wenlang tot belangrijkste zil
vercentrum van ons land.
Er is in de drie eeuwen, die
de expositie omvat, zeer veel
zilversmeedwerk in Amster
dam gemaakt. En de organi
satoren van de tentoonstel
ling hadden, ook al door de
royale medewerking van
particulieren, musea en an
dere instellingen, een drie
maal zo grote tentoonstelling
kunnen inrichten. Zij wilden
echter een positie van het
hoogste .esthetisch niveau,
waardoor men een indruk
kan krijgen van de kwaliteit
van de Amsterdamse zilver
smeden.
Onder de particulieren, die
kunstwerken hebben afge
staan voor deze expositie be
vinden zich de Britse konin
gin Elisabeth en koningin
Beatrix.
Een van de hoogtepunten
van de tentoonstelling is het
tot op heden vroegst bekende
gedateerde Amsterdamse zil
veren voorwerp: een mon
strans uit 1517 van het Am
sterdamse Klarissen-klooster.
Dit kerkelijk zilverkuns
twerk is in bruikleen afge
staan door de Dieterskerk in
Leuven.
De tentoonstelling omvat in
totaal zo'n 250 voorwerpen
van zilversmeden die in de
hoofdstad hebben gewerkt.
Zilver uit binnen- en buitenland, van vandaag af in Amsterdam te zien.
Werk van zes „Nieuwste Golf "-regisseurs in Haags Filmhuis
ASTA 1,2,3
Wie deze week goed heeft op
gelet. heeft kunnen zien dat
het Bijou-theater uit de bios
coopkolom verdwenen is. Asta
staat er nu. Dat wil absoluut
niet zeggen dat „Under the
volcano" nu ook in Asta
draait. Want dat theater wordt
nog altijd hersteld van de
brandschade, die het evenals
Calypso indertijd te verduren
kreeg. Nee, Hustons film
draait nog zoals vorige week
boven in het kleinste theater
tje in het pand aan het Spui.
Het is een op een wat merk
waardig moment ingezette ma
noeuvre met het oog op de toe
komst. De namen Bijou en Ca-
lypso gaan straks compleet
vervallen. Wanneer de drie
theaters weer compleet geres
taureerd zullen zijn zullen ze
Asta 1, 2 en 3 gaan heten. Om
dat de naam Asta nu eenmaal
het meest ingeburgerd is bij
het grote publiek, en omdat
alle inbouw-zalen in Den Haag
(Cineac, Metropole, Babyion)
zulke nummeringen hebben.
Overigens, als alles meezit zal
over een maand of twee Ca
lypso (Asta 2 dus) weer open
gaan en weer twee maanden
verder Asta zelf.
DENEUVE
In het Filmcentrum (in Studio
2000) krijgt „Je vous aime"
van regisseur Claude Bern
nog eenmaal een kans op dins
dagavond a.s. Catherine De-
neuve speelt er een soort vrou
welijke Don Juan in. Ze verza
melt er mannen in als postze
gels, maar helaas bekoelen de
erotische gevoelens snel en
blijven er vriendschappelijke
bindingen - en hier en daar
kinderen over. Achtereen
volgens plakt Deneuve in haar
album: Christian Marquandt,
Jean-Louis Trintignant, zan
ger Serge Gainsbourg, Gerard
Depardieu en Alain Souchon.
Een film over vrouwelijke on
macht tot een relatie.
Om compleet te zijn: Ook in
het Haagsfilmhuis worden er
tweede kansen gegeven. Nu
voor „Erendira" - gebaseerd
op een verhaal van Marquez
elke avond in de tweede voor
stelling deze week.
SKOLIMOWSK1
De Poolse regisseur Jerzy Sko-
limowski is even acteur ge
worden. Hij sepelt een rol in
„White nights" van collega
Taylor Hack ford („An officer
and a gentleman"). Het ver
haal speelt in Siberië en uiter
aard moest Finland daar weer
eens model voorstaan (een
eiland in de Botnische golf).
De gevluchte danser Mikhail
Baryshnikov speelt de hoofd
rol en de Pool Skolimowski zal
dus wel een Bus mogen vertol
ken. Een deel van de film
speelt zich in het Kirov thea
ter van Lenigrad af. Taylor
Hackford is inmiddels naar
het San Carlos-theater van
Lissabon vertrokken dat op
het Kirov schijnt te lijken.
Wie zei ook weer dat film illu-
BEESTEN
ken voorgoed de basis voor het
filmevangelie van George Lu
cas en zijn profeet Steven
Spielberg. Spielberg was al
producent van „Gremlins" -
de zich via water duplicerende
boze beestjes die hier de Kerst
mis onveilig komen maken
i neemt hij dezelfde taak op
zich voor „Goonies". Richard
Donner regisseert en het heeft
niets met „Gremlins" te ma
ken. „Het is geen „creature-fe
ature" aldus distributeur War-
- Bros. Aardige term, maar
ik geloof het nog niet zo. Ten
slotte gaat George Lucas een
televisie serie maken die
„Ewoks" heet en die de wolli
ge beestjes uit - was het Star
Wars?" - prolongeert. Lucas-
Spielberg: Gewoon een mon
sterverbond.
BERT JANSMA
DEN HAAG Het
Haagsfilmhuis draait
door. Ondanks alle ver
wikkelingen met het be
stuur blijft het personeel
het „the show must go
on"-principe huldigen.
Vandaar dat er deze
week een confrontatie in
het Filmhuis te beleven
valt met het nieuwe Joe
goslavische filmen. Via
zeven films uit een film
land dat na wat dorre tij
den weer redelijk in bloei
lijkt te staan.
Het naakte feit dat er in Joe
goslavië een heuse filmindu
strie bestond drong bij het
grote publiek pas in de zesti
ger jaren door. Het waren
vooral de films van regisseur
Dusan Makavejev die interna
tionale erkenning kregen en
in het westen gedraaid wer
den op festivals en in de eer
ste „art-houses" uit die tijd.
Zijn „Liefdesdossier, de trage
die van een telefoniste", zijn
„Weerloze onschuld" bleken
sterk individuele films waarin
de waarheid steeds meerdere
kanten kon hebben. Makave-
jevs zeer persoonlijke stijl zou
hem later in moeilijkheden
brengen met de Joegoslavi
sche censuur en hem in het
Westen doen belanden met
o.m. zijn film over Wilhelm
Reich en diens sexuele vrij
makingstheorie. Eerder was
het Aleksandar Petrovic, die
in het westen succes had met
zijn film „Ik heb zelfs geluk
kige zigeuners ontmoet"
(1967). Bekim Fehmiu, acteur
in die en vele andere films,
werd hier zelfs bekend als de
„Joegoslavische Belmondo",
hetgeen hem ook in het wes
ten filmrollen opleverde.
(O.m. in Karei Reisz interes
sante mislukking „Isadora"
en in de zeer vervelende Ha
rold Robbins-verfilming „The
Adventurers").
Praag
Het jaarlijkse filmfestival in
het Romeinse amphi-theater
in Pula, op het schiereiland
Istrië, drpeg veel aan die be
kendheid bij. Enkele Neder
landse filmkritici kwamen er
terecht en deden - onder hen
collega Otto Milo - er pio
nierswerk voor de Joegoslavi
sche film. Die Joegoslavische
„Nieuwe Golf" zou echter
langzaam wegebben. Het in
het westen zo aansprekende
hyper-individualisme strookte
weinig met de sociaal-realisti
sche theorieën die in Joego
slavië toch nog altijd gekoes
terd werden. Pas rond 1980
werden we hier weer op
merkzaam gemaakt op de
Joegoslavische film. En het is
een merkwaardige speling
van het lot, dat die nieuwe
aandacht gevraagd werd door
een aantal filmers die allen de
Praagse filmschool (Famu)
hadden doorlopen. Ze stu
deerden er onder meer onder
Jiri Menzel, een regisseur die
Herinneringen aan striptease-danseres Dolly Bell in
Emir Kusturica's debuutfilm.
,,De kracht van de vriendschap brengt ons een beter
leven", een officiële kreet achter een niet zo officieel
spelend orkest in „Red Boogie".
Petra en Ljupce op weg naar een „Special Educa
tion" in Goran Markovic' film.
Het Romeinse amphi-theater van Pula, waar steeds de schijnwerpers op de
Joegoslavische film gericht worden.
zoals vele Tsjechoslowaakse
collega's (né de periode van
bloei met Menzel, Forman,
Nemec) zelf een zeer laag of
ficieel plafond boven zijn ar
tistieke bedoelingen vond. In
Joegoslavië zelf was er inmid
dels een „dooi" en een zich
steeds sterker op het westen
richten ingetreden. Naast de
clichématige films over de
partizanen in strijd met die
verdoemde Duitsers, mochten
er weer individuelere films.
Het laatste succes hier te lan-
Rooie jazz
„Red Boogie" van Karpo Go-
dina - bekend geworden als
cameraman voor vele Joego
slavische regisseurs voordien
- is zo'n dooi-film: Een bitter
zoet portret van Slovenïe in
de tijd na de oorlog. Het ver
haal van een orkest dat door
het land trekt, en daar „mo
reel verantwoorde muziek"
moet brengen, maar waarvan
de musici gevormd zijn door
illegale platen en de klanken
van westerse radiozenders
met jazz, boogie-woogie en
blues. Om officieel en, als mu
zikant te overleven maken ze
er een merkwaardig allegaar
tje van, de „rooie boogie uit
de titel. Opwindend voor de
stiekeme jazzfans onder hun
toehoorders en net niet pro
gressief genoeg om de oren
van achterdochtige partijba
zen pijn te doen.
De Bosnische regisseur Emir
Kusturica was een van de
laatste Joegoslavische studen
ten die onder Menzel in Praag
in het filmvak „promoveer
den". Zijn „Do you remember
Dolly Bell?" is een warm-
menselijke komedie gebaseerd
op autpbiografisch werk van
de Bosnische dichter Abdulah
Sidran. Ook al een terugblik,
nu naar de jaren zestig, waar
in Westerse scooters, muziek
en kapsels het slaperige Sera-
jewo zouden verontrusten.
Centraal staat een jongen van
zestien jaar, open voor al die
westerse opwinding, maar aan
de andere kant gebonden aan
zijn Moslim-familie en een
zeer patriarchale vader, die
een persoonlijke mixture van
de Koran en Marx predikt.
Dolly Bell uit de titel is een
striptease-danseres die op
treedt in een opwindende, ge
ïmporteerde westerse film in
die dagen, „Europe by night".
Idealen
Het verleden, niet zoals het in
de boekjes staat, maar zoals
het persoonlijk ondergaan is,
van idealen die in botsing met
de werkelijkheid komen, van
de waarheid die veelzijdiger is
dan officiële lezingen vaak
willen toegeven, dat zijn de
thema's van de meeste films
in deze week-cyclus. „Bravo
maestro" ('78) van Rajko Grlic
- een van de eerste Joegosla
vische Pragenaars - laat mu
ziekstudenten zien, hoopvol,
aan het begin van hun carriè
re die anders zal lopen dan ze
denken, „Live Broadcast" van
Darko Bajic ('82) gaat over
een hardloopster die zegt geen
doping gebruikt te hebben,
maar door de media gekru-
sigd wordt en de filmer Filip
die met een documentaire
achter de waarheid probeert
te komen maar die niet kan
slijten, „Balkan Express" ('83)
van Branko Baletic is het re
laas van een groepje oplich
ters tijdens de tweede wereld
oorlog, tussen collaboratie met
de fascisten en glorieus ver
zetswerk in.
In „Special Education" van
Goran Markovic (uit 1977)
gaat het om de strijd van het
individu tegen zijn omstan
digheden en zijn meerderen
die een belofte voor een nieu
we toekomst inhoudt. En dat
laatste mag je dan symbolisch
noemen voor deze „Nieuwste
Golf" uit Joegoslavië.
