reluidsoverlast
neemt sterk toe
Na al die jaren ben ik
indelijk van die pijn af
ALLERLEI(DS)
ik:
Meisje (16) geeft
verkrachting aan
Wr
Bouw hotel Schuttersveld
volgend jaar van start
JlTIËNTEN ZIEKTE VAN PAGET VERENIGEN ZICH
«sikLEIDEN
EudtaQowuvnt
VRIJDAG 19 OKTOBER 1984 PAGINA 3
fusie ziekenfondsen
ran Leiden en Alphen
-dt
.EIDEN De ziekenfondsen
an Leiden en Alphen aan
en Rijn gaan fuseren. Pot 1
onil\ nuarj 1985 zal er één nieuw
ekenfonds worden opgericht,
at zijn werkzaamheden zal
itstrekken over de werkge-
Tib eden van de huidige fond-
Het nieuwe ziekenfonds
IJ6t de naam Onderlinge
aarborgmaatschappij Regio-
aal Ziekenfonds Alphen-Lei-
>n. Door de fusie zullen geen
jwongen ontslagen vallen.
directie zal gaan bestaan
j de huidige directeuren van
lide ziekenfondsen, de heer
C.H. Kool en Chr. Vermeij.
tllf
EXTRA
VOORSTELLING
„ADIO"
LEIDEN Het Werktea-
ter brengt morgenavond
een extra voorstelling van
het stuk „Adio" in het
LAKtheater aan de Cle-
veringaplaats. Belangstel
lenden kunnen vanavond
tussen half acht en half
tien kaarten reseveren via
telefoonnummer 124890. De
extra voorstelling begint
om tien uur. In totaal
wordt „Adio" nu vier keer
in Leiden gespeeld.
Winkeldieven
aangehouden
LEIDEN Twee surveillerende poli
tieagenten hebben gisteravond op de
Haarlemmerstraat een man en een
vrouw (28 en 23 jaar) aangehouden die
even tevoren uit een boetiek voor ruim
500 gulden aan kleding hadden gesto
len. De eigenaar van de boetiek had
het tweetal betrapt maar hij had de
diefstal niet kunnen verhinderen. Hij
stelde onmiddellijk de politie in kennis
die het tweetal kort daarna in de kraag
kon vatten. De bedrijfsrecherche van
Vroom en Dreesman hield gistermid
dag een 42-jarige Leidenaar aan die
met een partij overhemden ter waarde
van 200 gulden, de winkel wilde verla
ten zonder te betalen. De man is over
gedragen aan de politie.
LEIDEN Een 16-jarig meisje
uit Leiderdorp heeft gisteroch
tend aangifte gedaan van ver
krachting en mishandeling.
Het meisje zou in de nacht van
woensdag op donderdag na een
ruzie in de woning van haar
Leidse vriend (24) door hem ge
bruikt en mishandeld zijn.
De jongen is gistermiddag aan
gehouden.
Vervuiling Kempeneers
kost ruim een ton
LEIDEN Het opruimen van de vervuilde grond
van het terrein Kempeneers aan de Langestraal
kost de gemeente 136.000 gulden. De gemeente
heeft geprobeerd de kosten te verhalen op het ga
ragebedrijf, maar dat is niet gelukt.
De garage moest plaats maken voor de bouw van
een aantal woningen en dat maakte het schoon
maken van de grond weer noodzakelijk. „Het pro
bleem was het leveren van het bewijs", aldus G.
In 't Veld, van de directie milieu. De vervuiling
zou afkomstig zijn geweest van tanks die in de
grond zaten. „Wij huldigen het principe dat de
vervuiler betaalt en hebben Kempeneers aanspra
kelijk gesteld. Zijn antwoord luidde dat er al van
vervuiling sprake was, voordat hij daar begon.
Het probleem voor ons was dat wij niet kunnen
aantonen dat niet zo was. Juridisch maak je dan
verder geen enkele kans".
priest
inds
lloze
iritste jaren steeds meer
Het komt echter maar
IIDEN Geluidsover-
k Da 1 c*oor kuren neemt de
errei
indt
den voor dat die over-
iderw it constant aanhoudt. De
achten zijn over het al-
- meen incidenteel. De
finkU ?rlast die een 78-jarige
jóude}UW de Kraaienhorst
te "did van haar bovenbuur-
ervulin en daarom een kort
iing tegen hem aan-
inde, is dan ook een uit-
wondering te noemen. Een
;se rechter verbood
bovenbuurman nog
;er herrie te maken op
:fe van een dwangsom
250 gulden voor elke
dat hij dat wel doet
LC van gisteren).
ievoorlichter Dick Gra-
stelde gistermiddag
jvraagd dat het maar
voor komt dat een
'geding over een derge-
aangelegenheid wordt
jespannen. „De politie is
reïntdt erg alert als het om ge
in erdsoverlast gaat. Als er een
de'lding binnenkomt, gaan
I altijd kijken. Het komt
maar zelden voor dat er zo'n
topdrukte is dat het er niet
van komt", aldus Graveland.
In 1982 is er bij de Leidse po
litie een team ingesteld dat
zich speciaal met zaken die
irritatie kunnen veroorza
ken, bezighoudt. Dit om te
voorkomen dat onschuldige
ruzietjes escaleren.
Daarnaast zou er bij de poli
tie in het kader van hulpver
lening veel aandacht aan
klachten over geluidsoverlast
worden besteed. Vorige
week kon deze afdeling zelfs
de 10.000-ste mutatie van
hulpverlening noteren.
Voorlichter Graveland:
„Mensen moeten natuurlijk
wel melding maken van die
overlast. Het komt wel voor
dat mensen bij voorbaat den
ken dat het toch niet is op te
lossen en dan ook maar niet
bellen. Tsja, dan weten wij
ook niets natuurlijk. Meestal
is de procedure na het mel
den van geluidsoverlast zo,
dat we zelf komen luisteren.
Als er inderdaad overlast is,
dan gaan we naar die buren
en geven meestal eerst een
waarschuwing. Als dat niet
helpt dan nemen we het ma
teriaal in beslag dat voor de
overlast zorgt. Dat kan bij
voorbeeld een stereotoren
zijn, maar dat kan ook de
buurman zelf zijn. Het komt
wel voor dat iemand erg
dronken is en niet voor re
den vatbaar. Dan nemen we
hem mee naar het bureau ter
ontnuchtering. Dit is zo vast
gelegd in de Algemene
Plaatselijke Verordening.
Herhalen de klachten zich
dan gaan we weer kijken en
verwijderen weer de spullen
die voor de last zorgen. Blij
ven de klachten dan nog
aanhouden dan wordt er
meestal met de woningbouw
vereniging gepraat, die het
beheer heeft over de huizen
om te kijken of de woningen
niet extra gehorig zijn. Als
dat zo is moet daar iets aan
gedaan worden, maar is het
niet zo, dan wordt bekeken
of de herrie makende buur
man uit het huis gezet kan
worden. Bij koopwoningen
ligt het iets moeilijker, maar
dan wordt geprobeerd op an
dere manieren een eind aan
de overlast te maken. En nu
is dan gebleken dat een kort
geding tegen zo'n geluidspro-
ducerende buurman of -
vrouw, ook goed werkt".
Zo gaat het nieuwe hotel eruit zien.
LEIDEN Met de bouw
van een hotel en aangren
zende kantoorruimte op
het Schuttersveld wordt
in januari 1985 begonnen.
De gemeente heeft met de
Nederlandse Bouw en Ar
chitectuur b.v. overeen
komst bereikt over de uit
gifte in erfpacht van de
grond. De bouwer koopt
de erfpacht voor het hotel
voor 99 jaren af en die
voor het kantoor voor 75
jaar. Met de gronduitgifte
is een bedrag gemoeid van
ruim drie miljoen gulden.
Het beoogde hotel zal worden
geëxploiteerd door Queens-ho-
telketen en gaat 119 kamers
bevatten. Het kantoorgedeelte
omvat 6700 vierkante meter
vloeroppervlak. Hiervoor zijn
reeds twee gegadigden gevon
den. Het gebouwencomplex
voorziet in de eigen parkeer-
behoefte, er zal een parkeer
kelder aangelegd worden. Het
is de bedoeling dat de bouw
nog voor de zomer in '86 afge
rond wordt. Dit is van belang
in verband met het toeristen
seizoen. Het Queens-hotel
krijgt de status van een drie
sterren hotel.
De Ratel
Werkgemeenschap De Ratel viert zondag haar 34-ste ver
jaardag met allerlei aktiviteiten in de MEAO-school aan
het Lammerschanspark 4 in Leiden. De bijeenkomst begint
om 's morgens om half elf en de toegang is gratis.
Film
„Het meisje met het rode haar" is de film die dinsdag
23 oktober wordt gedraaid in de Kapelzaal van K&O
aan de Oude Vest 45. Deze film van Ben Verbong gaat
over de verzetstrijdster Hanneke Schaft (Renée Sou-
tendijk). De voorstelling begint om kwart over acht
Politieke vorming
ogedlfg]
l 'tast
gen 08
ix Min
nplemi
k IDEN/ZOETERWOU-
vEen vraag aan zo
a ar een arts. Wat kan er
en de ziekte van Paget
rden gedaan? Kunnen
iënten die aan deze
kte lijden, worden ge
lpen? Antwoord van die
„De ziekte van Paget
n ziekte die de botten
ist en daar is helaas
veel tegen te doen",
n uitspraak die niet re-
sentatief wil zijn voor
l kennis van de medi-
le stand van de ziekte
i Paget maar, zegt pro-
sor dr. O.J.M. Bijvoet,
it is dat zowel bij dok
en als bij Paget-patiën-
zelf nog onvoldoende
eend is over hetgeen in
Academisch Zieken-
s Leiden (AZL) tegen
ziekte gedaan kan wor-
i". Bijvoet is verbonden
het AZL en hij heeft
h in de loop der jaren
wikkeld tot dé specia-
op het gebied (van de
itrijding) van de ziekte
i Paget. Bijvoet is de
n die het medicijn ge-
i imd „APD" ontwikkel-
dat de aandoening bij
ia alle patiënten aan
ijlden legt.
tegendeel lijkt misschien
geval, maar botten zijn net
Is bijvoorbeeld de huid aan
12 voortdurende verandering
- erhevig. Cellen worden af-
roken en cellen worden
gemaakt. De ziekte van
13 [et heeft tot gevolg dat het
nwicht, dat tussen dat aan
een en afbreken van cellen
11 et bestaan om botten hun
"n en functie te laten be
den, wordt verstoord. Ver-
I'siingen in meer of mindere
(e zijn het gevolg. Nestelt
riekte zich in de schedel
i kan een vergrote schedel
reden, zit de ziekte in een
nt mei n een arm ^an bunnen
llS MUI 'e '°°P der jaren die lede-
xposri len krom, langer of korter
GENDA fden. Dat alles kan met
Lpijn en vermoeidheids-
hijnselen gepaard gaan.
Dit ziektebeeld werd in 1877
voor het eerst omschreven
door de Engelsman James Pa
get, die zijn studie baseerde op
één patiënt. Pas later zou de
ziekte de naam van de Engels
man meekrijgen.
De ziekte van Paget is een
kwaal waar de medische we
tenschap nog veel vraagtekens
bijzet. Zo is niet precies duide
lijk, waar de ziekte door wordt
veroorzaakt. Voorlopig houdt
men het erop dat een virus de
boosdoener is. En ook de pre
cieze werking van APD, het
medicijn dat in het AZL tegen
de ziekte wordt gebruikt, is
niet bekend.
Prof. Bijvoet schat dat 2 a 5
procent van de Nederlandse
bevolking aan de ziekte lijdt.
„Alleen blijkt in de praktijk
dat maar 5 procent van die 2 a
'5 procent ook daadwerkelijk
iets van de ziekte merkt. De
rest valt het niet op, heeft ner
gens last van of de ziekte
wordt niet als zodanig her
kend". Daarbij speelt ook een
rol dat de ziekte zich meestal
pas na het veertigste levens
jaar openbaart.
Steunzolen
De heer A. Koevoet uit Zoe-
terwoude is zo'n Paget-patiënt.
Nu is hij gepensioneerd, maar
tot een paar jaar geleden wa^
hij als docent aan een school
verbonden. Op het laatst
werkte hij nog maar halve da
gen, want door de ziekte van
Paget was een volledige werk
dag niet meer mogelijk. Koe
voet: „Als ik van school thuis
kwam, zei ik tegen mijn
vrouw: „Ik ben doodmoe, ik ga
een half uurtje liggen". Ik
kwam met die pijn in mijn
botten bij de dokter en die zei
dat ik steunzolen moest heb
ben. Een goeie man, maar hij
wist van niets. Uiteindelijk be
landde ik bij professor Bijvoet
in het AZL en die heeft me
echt helemaal geholpen. Hij
gaf me APD en nu voel ik me
herboren. De pijn is na al die
jaren eindelijk weg en ik kan
weer alles".
Sinds de jaren vijftig is op ver
schillende plaatsen onderzoek
gedaan naar de mogelijkheden
om de ziekte van Paget aan te
pakken. Er werden stoffen
ontwikkeld die in meer of
mindere mate effect hadden,
maar vaak waren er ook aller
lei bijwerkingen. Bij gebruik
van die medicijnen werden
botten minder hard met grote
kans op breuken en bij lang
durig gebruik kregen sommige
patiënten zelfs te maken met
gaten in de botten. Invaliditeit
kon op langere termijn het ge
volg zijn.
Zeepfabriek
Professor Bijvoet: „Een patiëntenvereniging zou voor mensen met de ziekte van Paget een goede
zaak zijn. Het kan het onderzoek naar medicijnen stimuleren er is al een stof die nog veel effec
tiever is dan APD en mogelijk ook op langere termijn voor andere botziekten bruikbaar is en
patiënten kunnen ervaringen uitwisselen".
De heer Koevoet: „Het is zo jammer dat nog niet iedereen kan
profiteren van het medicijn dat in Leiden tegen de ziekte van Pa
get is ontwikkeld".
Bijvoet zegt daarover: „Wij
vonden de bijwerkingen te
groot. Dat kon zo niet door
gaan, je kon je afvragen of het
middel niet erger was dan de
kwaal".
Onder leiding van Bijvoet en
met behulp van de onderzoek
safdeling van de Duitse zeep
fabriek Henkei werd na jaren
studie in Leiden het middel
APD ontwikkeld. „APD is een
medicijn waarin fosfonaten
zitten", legt Bijvoet de betrok
kenheid van de zeepfabriek
uit, „en fosfonaten hebben
weer te maken met fosfaten
zoals ze in wasmiddelen zit
ten".
Zoals gebruikelijk in het geval
van nieuwe medicijnen wer
den eerst uitgebreid dierproe
ven gedaan voordat het aan
mensen gegeven mocht wor
den, maar in 1977 was het zo
ver. In het AZL werd voor het
eerst APD toegepast. Het
bleek een schot in de roos, zegt
Bijvoet. „Bij zo'n tachtig pro
cent van de patiënten bij de
een na een paar weken, bij de
ander na een jaar bleek de
ziekte zich niet verder te ont
wikkelen. De mensen leden
minder pijn en op foto's was te
zien dat herstel van botten op
trad. Alleen als botten echt
verregaand aangetast waren,
was herstel niet mogelijk".
Bijvoet noemt het gebruik van
APD inmiddels „een routine
klus". „Eenderde van de be
handelde patiënten heeft na
zes jaar nog steeds geen last en
bij 95 procent blijkt APD ef
fect te hebben. Als Paget na
een paar jaar weer de kop op
steekt, behandelen we weer
met APD. Dat is geen pro
bleem".
Praktijk verkocht
Dat de toepassing van APD in
het AZL succesvol is, wil niet
zeggen elke Nederlandse Pa
get-patiënt ervan kan profite
ren, laat staan dat het middel
in het buitenland verkrijgbaar
is. De effecten van nieuwe
medicijnen moeten jaren wor
den onderzocht voordat alge
meen gebruik is toegestaan en
dan kan het nog jaren duren,
voordat ook andere landen
een nieuwe stof toestaan.
Noodzakelijke procedures, om
dat medicijnen op langere ter
mijn soms toch desastreuze ge
volgen kunnen hebben. Softe-
non is daar een bekend voor
beeld van. Dat goedje op de
markt gebracht als een rustge
vend middel bleek bij het
gebruik door zwangere vrou
wen ernstige misvormde ba
by's tot gevolg te hebben.
Over het gebruik van APD op
langere termijn zegt Bijvoet:
„Het middel wordt toegepast
sinds 1977 en tot dusver is nog
niets gebleken van ernstige
bijwerkingen. Integendeel.
Maar dat weet je natuurlijk
pas zeker als het middel dertig
of veertig jaar wordt ge
bruikt".
Iemand die heeft ondervonden
wat het gevolg is van het feit
dat APD nog zo nieuw is, is de
Amerikaanse arts P. Kimball.
Kimball lijdt al dertig jaar aan
de ziekte van Paget. De ziekte
en het jarenlange gebruik van
minder effectieve medicijnen
als APD hebben ervoor ge
zorgd, dat hij inmiddels niet
meer kan lopen en zeker al
vier keer botbreuken heeft op
gelopen. Kimball heeft jaren
lang allerlei Amerikaanse spe
cialisten bezocht, maar veel
resultaat had het allemaal niet.
Totdat hij begin dit jaar van de
resultaten van Bijvoet in Lei
den hoorde. Hij verkocht zijn
artsenpraktijk, reisde met zijn
vrouw naar Nederland, ligt nu
in het AZL en wordt met APD
behandeld.
Hij is vol lof over de verrich
tingen van Bijvoet. „Ik voel
me als herboren", zegt hij. Met
veel moeite buigt hij zijn rech
terbeen. „Een paar maanden
geleden kon ik dat been niet
meer bewegen, nu gaat dat
weer. De pijn is nu ook stuk
ken minder". Bij Kimball is de
ziekte van Paget al zover dat
het de vraag is, of hij ooit weer
helemaal zal kunnen lopen,
„maar nu is er tenminste weer
hoop, er treedt herstel op".
Hij hoopt dat zijn ervaringen
ook andere Paget-patiënten in
Amerika kunnen helpen. Aan
hem zal het niet liggen, want
hij schrijft met hulp van zijn
vrouw vanuit zijn ziekbed
In de Lucas van Leydenschool aan de Aalmarkt 6 wordt
vanaf 23 oktober een cursus politieke vorming voor vrou
wen gehouden. De cursus is bedoeld voor vrouwen die nog
niet veel van het politieke bedrijf afweten. De cursus be
staat uit tien lessen en kost 1,50 gulden per keer. Nadere
informatie is telefonisch verkrijgbaar: 314910.
VIDO-groep
De werkgroep VIDO houdt dinsdag 23 oktober in het
Vrouwenhuis aan de Hooigracht 79 een thema-middag
over acupressuur. Dit is een alternatieve geneeswijze,
die men in tegenstelling tot acupunctuur wel zelf kan
doen. De bijeenkomst begint om twee uur en duurt tot
vier uur. De cursus is bestemd voor vrouwen van veer
tig tot zestig jaar.
Amnesty
De Leidse werkgroep van Amnesty International houdt
dinsdag 23 oktober schrijfbijeenkomsten in de Bevrijdings
kerk (Zuid-West) en de Vredeskerk (Burggravenlaan). Bei
de bijeenkomsten beginnen om half acht. Donderdag 25
oktober kan vanaf acht uur in de Ekklesia (Rapenburg
100) geschreven worden. Het gaat Amnesty dit maal om
drie vrouwen: een acht jaar geleden verdwenen Chileense
vrouw, een Joegoslavische vrouw en een Vietnamese non.
Kind en Ziekenhuis
Het onderwerp van de thema-ochtend voor vrouwen in
clubhuis niatilo aan de Zaanstraat, op dinsdag 23 okto
ber, is „Kind en Ziekenhuis". Een voorlichter van de
vereniging Kind en Ziekenhuis zal een toelichting ge
ven. De bijeenkomst begint om half tien en is rond elf
uur afgelopen. De toegangsprijs bedraagt anderhalve
gulden.
Mensenrech ten
De Stichting Leidse Vrouwenraad houdt op 24 oktober in
het gebouw van de Vrouwenraad aan de Caeciliastraat 18
een bijeenkomst over „mensen en mensenrechten". Hierbij
zal vanaf tien uur de heer C. Visser, historicus verbonden
aan het Instituut Clingendael in Den Haag spreken over
mensen en mensenrechten.
Vrouwen zijn
oplichter
te slim af
LEIDEN Een jongeman
(circa 23/24 jaar) die zich uit
gaf voor controleur van het
energiebedrijf Rijnland en die
trachtte enkele vrouwen geld
afhandig te maken, keerde gis
terochtend tweemaal onver
richter zake naar huis terug.
De jongen belde gisterochtend
bij een huis op de Van der
Waalslaan aan met de mede
deling dat hij het hoge gasver
bruik kwam controleren. De
nepcontroleur draaide vervol
gens de gashaard lager waar
voor hij 400 gulden in reke
ning bracht. De vrouw zei
hem dat zij het geld niet in
huis had maar dat hij na een
half uurtje terug kon komen.
De vrouw belde onderwijl de
politie maar de man kwam
niet meer opdagen.
Even later vervoegde hij zich
wel bij een woning aan De Sit-
terlaan waar hij meedeelde dat
hij een gaslek op kwam spo
ren. Toen hij ook hier aankon
digde geld te willen hebben,
deelde de vrouw des hujzes
hem mee dat hij er niets mee
te maken had hoeveel gas zij
verbruikte omdat zij daar im
mers voor betaalde. Ook hier
keerde de onfortuinlijke op
lichter zonder een cent rijker
te zijn geworden, huiswaarts.
„Dierenmisbruik
bij Indoor Leiden"
LEIDEN De Dierenbe
scherming afdeling Leiden en
omstreken beschuldigt de or
ganisatoren van Indoor Leiden
van dierenmisbruik. Op dit
paardensportevenement, dat
op vrijdag 26, zaterdag 27 en
zondag 28 oktober wordt ge
houden in de Groenoordhal-
len, zullen 100 kinderen touw
trekken met drie Zeeuwse
paarden. De Dierenbescher
ming is hier fel op tegen. „Die
renmisbruik als reclamestunt",
wordt dit door de organisatie
genoemd.
Volgens de Dierenbescher
ming worden dieren steeds va
ker gebruikt voor vermaaks-
of kunstzinnige doeleinden.
Men wijst op varken- en ka-
melenraces en stunts met nijl
paarden. De stunt met de drie
paarden en de 100 kinderen,
slaat volgens de Dierenbe
scherming alles. In een brief
aan de organisatoren, de direc
teur van de Groenoordhallen,
de gemeente Leiden en de
Leidse politie wordt gevraagd
om ervoor te zorgen dat het
touwtrekken tussen kinderen
en paarden van het program
ma wordt afgevoerd.
brieven naar de Verenigde
Staten om zijn ervaringen uit
te dragen.
Een patiënt met de ziekte van
Paget, die in Groningen of
Maastricht woont, kan ook
APD krijgen. Tenminste als
zijn internist meewerkt en
Leiden vraagt APD te ver
strekken of de patiënt verwijst
naar Leiden. Zolang APD nog
niet uit zijn „proefperiode" is,
zal het zo moeten. Voor Zoe-
terwoudenaar Koevoet staat
vast dat dat niet altijd gebeurt
en daarom werkt hij met vier
lotgenoten aan de oprichting
van een vereniging van Paget-
patiënten. „Paget-patiënten in
Nederland bevinden zich in
een sterk geïsoleerde positie,
terwijl ze juist de mogelijkhe
den moeten hebben om erva
ringen uit te wisselen. Als wij
onze krachten bundelen, kun
nen we de wetenschap makke
lijker vragen meer aandacht
aan ons te besteden. Daarom is
een patiëntenvereniging no
dig".
Degenen, die meer willen we
ten over de ziekte van Paget
of willen helpen bij het opzet
ten van de patiëntenvereni
ging, kunnen terecht bij A.
Koevoet, Jan van Banning-
straat 33, 2381 AT Zoeterwou-
de, tel. 01715-2618. De afdeling
van het AZL, waaraan profes
sor Bijvoet aan is verbonden,
is te bereiken onder nummer
071-262428.
MARCEL GELAUFF