Leidse Courant | 1984 | 13 oktober 1984 | pagina 2

wMM

TAFEL

Anderhalve Eeuw Gereformeerden":

genoeg pepermunt

met harmonium en

CeidóeSomotf"!1

kerk
wereld

it

ACHTERGROND

fieldócSotvumt

Doopsgezinden en NPB niet naar de paus

Kerend tij in Salvador fct

Y

ZATERDAG 13 OKTOBER 1984 PAC

,EID

De Nederlandse Protestan
tenbond (NPB) stelt „met aan
zekerheid grenzende waar
schijnlijkheid" geen prijs op
een uitnodiging voor een ont
moeting met paus Johannes
Paulus II tijdens diens be
zoek aan Nederland volgend
jaar.

Dit heeft ds. A. van Lunteren

te Zeist, afgevaardigde van
de NPB naar de Raad van
Kerken in Nederland, giste
ren medegedeeld. Ook de
Doopsgezinde broederschap
zal bijna zeker verstek laten
gaan. „Wij hebben niets te
zoeken bij de paus", aldus ds.
S.A. Vis, voorzitter van de
Algemene Doopsgezinde So

ciëteit. „Tijdens de ontmoe
ting van de paus met de ver
tegenwoordiger/ van de pro
testantse kerken is er geen
enkel gesprek mogelijk. Bo
vendien is er geen sprake
van gelijkheid. Als voorzittei
van de Algemene Doopsge
zinde Sociëteit ben ik tegen
aanvaarding van de uitnodi

ging. Die mening wordt dooi
99 van de 100 Doopsgezinder
gedeeld".

Ook ds. Van Lunteren stelt
zich op het standpunt dat var
een echte dialoog tussen de
paus en dé Nederlandse pro
testanten geen sprake kan
zijn.

Om zijn doel te bereiken ci
teert zelfs de duivel uit de
Schrift.

William Shakespeare

In het Rijksmuseum Het
Catharijneconvent in
Utrecht is vanaf vandaag
(zaterdag) een heuse „ge
reformeerde huiskamer"
uit de jaren deftig te be
zichtigen. Een huiskamer
met een harmonium dus.
Erboven een prent met
de voorstelling van de
brede en de smalle weg
(Matth. 7 13-14). En aan
een andere wand een
handgeschilderd bord
met de fiere mededeling:
„Ik schaam mij het
Evangelie van Christus
niet". De bijbel bevindt
zich op het dressoir, op
het schrale kleed van de
eettafel liggen plaatjes
van de gereformeerde
zondagsschool Jacchin.
Bijna tegen het plafond
hangt de installatie van
de draadomroep. De so
nore dreun die uit het
kastje komt is het stem
geluid van, jawel, Hen-
drikus Colijn.

De gereformeerde huiskamer
is een van de meest geslaagde
onderdelen van de expositie
„Anderhalve Eeuw Gerefor
meerden, 1834 1984", die
gistermiddag officieel werd
geopend door prof. dr. W.F.
de Gaay Fortman. Het gaat
om de grootste tentoonstel
ling die ooit aan de gerefor
meerden is gewijd. Ze is door
het Catharijneconvent inge
richt op voorstel van de Ge
reformeerde Kerken in Ne
derland ter herdenking van
de Afscheiding, nu anderhal
ve eeuw geleden, waaruit

alle gereformeerde kerkge
nootschappen in ons land zijn
voortgekomen.

Initiatiefnemers van de Af
scheiding waren Hendrik de
Cock en H.P. Scholte, predi
kanten in de Nederlandse
Hervormde Kerk, die von
den dat de Kerk te vrijziniaig
was geworden en te ver was
afgedwaald van de Synode
van Dordrecht. Vooral Hen
drik de Cock had de bedoe
ling terug te keren tot de
„ware gereformeerde religie"
uit de tijd van de Republiek.
De acties van dit jeugdig
tweetal (ze waren in 1834
respectievelijk 33 en 29 jaar
oud) leidden tot de eerste
kerkscheuring in ons land na
de reformatie. De grote reeks
afsplitsingen (en de minder
frequente herenigingen) die
daarna tot stand kwamen zijn
in kaart gebracht op een
stamboom die is opgesteld bij
de entree van de expositie.
Liefhebbers zullen hier de
smaak trouwens direct al te
pakken krijgen. Een giganti
sche bak met pepermuntjes is
beschikbaar „voor tijdens de
dienst".

Zuigend op zo'n kingetje ont
waart men even verderop de
originele „Acte van Afschei
ding en Wederkering" die de
Ulrumse predikant De Cock
in 1834 schreef en die zo be
gint: „Wij ondergetekenden
Opzienderen en litmaten der
Gereformeerde Gemeente
van Jezus Christus te Ulrum;
sedert geruimen tijd opge
merkt hebbende, het bederf
in de Nederlandsche Her
vormde Kerk, zowel in de
vermindering als loochening
van de bediening der heilige
Sacramenten naar de veror
dening van Christus in zijn
woord etc.

Met de Afscheiding van 1834
verliet slechts een klein ge
deelte van de orthodoxen de
Nederlandse Hervormde
Kerk. De Doleantie van 1886,
waaraan de naam van Abra
ham Kuyper onverbrekelijk
verbonden is, vormde een
nieuwe afsplitsing van her
vormden die hun volkskerk
te vrijzinnig vonden. De
meeste Afgescheidenen van
1834 en Dolerenden van 1886
vonden elkaar in 1892 en
vormden samen de Gerefor
meerde Kerken in Neder
land.

De figuur van Abraham

Kuyper, voor zijn kleine luy-
den een „van God gegeven
leider", wordt in het Catha
rijneconvent ondermeer be
licht aan de hand van een
reeks spotprenten van de ca
ricaturist Albert Hahn. De
zelfde Hahn die op bijeen
komsten van de Sociaal De
mocratische Arbeiderspartij
optrad met een politieke pop
penkast waarin Abraham
Kuyper eveneens veelvuldig
figureerde. Ook deze poppen
kast is op de tentoonstelling
te zien.

De gereformeerde kerkge

bouwen en de kleding'van de
predikanten worden op de
tentoonstelling niet vergeten.
Zo zijn er de kuitbroek, de
witte bef en de zwarte kou
sen te zien van ds. P. A. Lan-
ting die in de tweede helft
van de vorige eeuw voorgan
ger was in Houwerzijl. De ge
reformeerde kerk-bouwstijl
wordt getoond aan de hand
van maquettes, waaronder
een maquette Christelijke
Gereformeerde Kerk in Lis-
se.

De moderne tijd komt tref
fend tot uitdrukking in een
kwartetspel dat is uitgegeven

Ds. A. Brummel-
kamp leidt een
dienst van Afge
scheidenen in
een Gelderse
boerenwoning.
Een kopie van
een schilderij
dat in 'de tweede
helft van de vori
ge eeuw werd
vervaardigd
door H. Valken
burg.

door de Gereformeerde
Vrouwenbond en waarin de
trefwoorden zijn: solidariteit,
inspraak, milieu, energie.
Tenslotte zijn er dan de docu
menten rond de poging om
de Gereformeerde Kerken in
Nederland en de Nederland
se Hervormde Kerk weer bij
elkaar te brengen: het proces
Samen op Weg. Daar is de
cirkel bijna weer rond.

Rijksmuseum Het Catharijnecon
vent ligt aan de Nieuwe Gracht 63
in Utrecht. De openingstijden zijn
dinsdag tot en met vrijdag 10-17
uur. Zaterdag en zondag 11 -17 uur.
Maandag gesloten.

J - de si

van 1!

PRESIDENT Duarte van El Salvador gaat komende
de belofte inlossen die hij in het voorjaar tijdens zijn v il>satie
zingscampagne om het presidentschap heeft gedaan. Vcl.
eerste maal in vier jaar zal er maandag een directe on
ting zijn tussen Duarte en de politieke leiding van de
doraanse guerrillabeweging.

T-V "I

JL/e omstandigheden lijken voor Duarte niet direct om
stig. De Salvadoraanse president is er de afgelopen maa
onmiskenbaar in geslaagd zijn gezag uit te breiden. Hij
ker niet de gevangene gebleken van het militaire app
zoals vóór zijn verkiezing in alle toonaarden mismoedi
voorspeld.

is de
initiati
|d wor<
ji onge'
itra wc
ngen. i
ilpingw
van

De weerzinwekkende activiteiten van de rechtse d<
kaders zijn onder zijn gezag kennelijk beteugeld. Het
heeft zijn greep op het land, dank zij massale militaire
van de VS, kunnen versterken. Een offensief als da
drie jaar geleden, waarbij het grootste gedeelte van hel
onder controle kwam te staan van de guerrilla's, zou
denkbaar zijn. Niettemin is er geen uitzicht op een defi
ve overwinning. Alleen een politieke oplossing, die
doet aan de uiteenlopende aspiraties ter linker- en ter
terzijde, kan het zwaar beproefde land uitkomst bieder

d .JL.

DUARTE heeft altijd op een zeker krediet kunnen rel
van de politieke leiders van het Salvadoraanse verze
1979 stonden zij eendrachtig naast elkaar. Na de geweld
ge omwenteling in 1979 hadden verzetsleiders als Un{T
Zamora niet langer vertrouwen in een christen-demo
sche partij, die zich schuldig maakte aan een verbond
het door rechtse officieren gedomineerde leger, dat de d
eskaders naast zich duldde. Als Duarte aantoont dat dit
nu onder zijn controle staat, zal zijn aanzien bij de verze
ders ongetwijfeld stijgen. Veelzeggend is in elk geval d
hoogste Salvadoraanse militair, kolonel Cienfuegos, d<
eenkomst publiekelijk heeft toegejuicht.

De ontmoeting kan ook met vertrouwen tegemoet woIeIDEI
gezien op grond van het feit, dat de Colombiaanse presi ieuw
Betancur als bemiddelaar wil optreden. Betancur is gevroek
door de guerrilla's. In eigen land is hij erin geslaagd een eeg e
penstilstand van een jaar te bewerkstelligen, die een diiart eir
tussen regering en links verzet mogelijk moet maken.

DaT het tij in El Salvador aan het keren is, kan ookN
den afgeleid uit de reactie van de rechtse politicus D'Aifime,je_e
son, de man die zo'n grote rol heeft gespeeld in de acti).^ vo,
ten van de doodseskaders. Schoorvoetend heeft hij als lL]0tel b
van de politici in El Salvador het voorstel van Duarte F
tief" beoordeeld. Er is voor hem blijkbaar geen onti
aan, wil hij niet nog meer aan invloed inboeten. Het

is blijkbaar in brede kringen gerijpt, dat na een burgertoterk
die vier jaar heeft geduurd, die geen overwinnaars hedVr
geleverd maar wel minstens 59.000 mensen het leven\J-66S
gekost, alleen besprekingen een einde kunnen maken aa
strijd.

Grapefruit met zalm en
trecote met gemengde
groenten en patates frites
vanillepudding

Voor twee personen hebt u
nodig:

1 grapefruit, 2 schijven ana-
nas, half blikje zalm, 2 lepels
-mayonaise, zout, peper, 2
blaadjes sla, paprikapoeder;
circa 200 g entrecote, 25 g
boter, zout, peper, 1 prei,
100 g champignons, 1 papri
ka, struikje bleekselderij,
knoflook;

0,5-1 kg aardappelen of
(voorgebakken patates fri
tes), frituurvet;

- halve liter melk, 1 ei, 40 g
-.suiker, 45 g maizena, 1 pakje
vanillesuiker, flesje vruch -
tenpuddingsaus.

On t vlies de parten grape
fruit, snijd ze een keer door
en meng ze met stukjes ana-
'^Pas, zalm en mayonaise.
Breng het mengsel op smaak
met zout, peper en ananassap
en leg het op een blaadje sla
Jn coupeglazen. Garneer met
paprikapoeder.

Bak de entrecote in de boter
bruin in acht a tien minuten.
Houd het vlees op een scho-
tel warm en bak in het over
gebleven vet de kleingesne
den prei, paprika en bleek-
selderij samen met plakjes
champignon en geperste
knoflook, ongeveer vijf mi
nuten. Voeg het zout en pe
per toe aan de groenten en
leg ze bij het vlees.
Zet vandaag al bijna alle
imelk op. Splits het ei, meng
het geel met de suiker, mai
zena en het restje koude
melk. Schenk wat hete melk
l bij het maizenapapje, doe het
I in de pan, laat de pudding
even koken en doe er de
vanillesuiker bij. Klop het ei
wit stijf, schep het luchtig
door de hete pudding en doe
het mengsel in een natge
maakte puddingvorm. Keer
de pudding morgen om op
een schotel en schenk er wat
puddingsaus omheen.

Menutip voor morgen: bami'
met komkommersalade
ananasvla.

JEANNE

Geen krant ontvangen? Bel tussen
18.00 en 19.00 uur, zaterdags tussen
14.00 en 15.00 uur, telefoonnr. 071-
122248 en uw krant wordt nog dezelf
de avond nabezorgd.

V

LEIDEN: O.L.Vr. Hemelvaart: za.
19.00 euch.viering, zo. 09.30, 11.00
mmv dames- en herenkoor.
H. Leonardus: za. 19.00 avondmis;
zo. 09.0Q euch.viering, 10.45 hoog-

H. Middelares: za. 19.00; zo. 9.30 ge
zongen viering, 11.30.

H. Lodewijk: za. 19.00, zo. 8.30, 10.00
hoogmis. 11.30, 18.00, 19.00 Lof.
St. Anthonius van Padua: za. 19.00
euch., zo. 9.30 en 11.00 euch.
H. Petrus: za. 19.00; zo. 9.00, 10.30
hoogmis.

O.L.Vr. Onbev. Ontv.: za. 19.00; zo.
9.30, 10.45 hoogmis. 12.15.
Oud Katholieke Kerk: za. 19.00 hoog
mis (alleen tweede za. van de maand);
zo. 10.00 (behalve op tweede zo. van
de maand).

AARLANDERVEEN: za. 19.00; zo,
10.30 hoogmis.

AARDAM: zo. 9.00 hoogmis, 12.00.
ALPHEN AAN DEN RIJN: H. Pius: za.
19.00; zo. 9.00, 10.30 hoogmis.
H. Bonifatius: za. 19.00; zo. 9.45
hoogmis. 11.30.

De Heilige Geest: za. 19.00; zo. 9.00
en 11.30.

BOSKOOP: za. 17.30 „De Stek",
19.00 in kerk; zo. 9.30 en 11.00.
HAZERSWOUDE DORP: za. 19.00
met orgel; zo. 9.30 hoogmis; 11.30
wisselend van opzet.
HAZERSWOUDE-RIJNDIJK: zo.
10.00. Dep. Het Anker: za. 19.00; zo.
8.45 en 11.15.

HILLEGOM: St. Jozef: za. 19.00 met
Ned. liederen; zo. 10.00 gezinsmis
(kinderkoor), 11.30 Ned. liederen.
H. Martinus: za. 19.00; zo. 9.00 en
11.00.

HOOGMADE: za. 19.00; zo. 10.00.
KATWIJK A.D. RIJN: za. 19 00 euch
.viering met zang; zo. 9.30 hoogmis.
11.15 met zang. Dep. Rijnsburg: za.
19.00, gebeds- en communieviering;
zo. 10.30 met zang.

(Buiten) KAAG/ABBENES: za. 19.00;
zo. 10.00.

LANGERAAR: za. 19.00; zo. 9.30 en
11.30.

LEIDERDORP (Menswording): za.
19.00; zo. 10.00 en 11.30
LEIMUIDEN: za. 19.00; zo. 7.30, 9.30,
11.15.

LISSE: Aaathakerk: za. 19.00 euch.;
zo. 10.00 en 11.30 (kinderneven-
dienst). Dep. Poelpolder: za. 19.00
euch., zo. 9 en 11.30 euch.viering.
Mariakerk: za. 19.00; zo. 8.30, 10.00
hoogmis. 11.45.

H.H. Engelbewaarders (Beekbrug): za.
19.00; zo. 9.30 hoogmis (behalve eer
ste zo van de maand), 11.00 (hoogmis
eerste zo van de maand) en 17.45.
NIEUWKOOP: za. 19.00; zo. 9.00
hoogmis. 10.45.

NIEUWVEEN: za. 19.00; zo. 9.00,
11.00.

NIEUW-VENNEP: za. 19.00 avondmis;

zo. 10.00 hoogmis.

NOORDEN: za. 19.00; zo. 9.00, 10.30

hoogmis.

NOORDWIJK-BINNEN: za. 19.00; zo.
8.00, 10.00 hoogmis. 11.30.
NOORDWIJK AAN ZEE: za. 19.00
euch.; zo. 9.30 hoogmis, 11.00 euch.
NOORDWIJKERHOUT: St. Victor: za.
19.00 met koorzang; zo. 9.30 hoog
mis. 11.00 mis met samenzang. St.
Jozef: za. 19.00; zo. 9.00 en 10.30.
OEGSTGEEST: St. Wllllbrord: za.
19.00; zo. 9.00 en 10.30.

OUD-ADE: za. 19.00 avondmis: zo.
8.30 hoogmis, 10.30 gezinsmis.
OUDE-WETERING: za. 19.00 avond
mis; zo. 9.30 en 11.30.
ROELOFARENDSVEEN: Marlapre-
sentatie: za. 19.00; zo. 9.00 en 11.00.
Petrusbanden: za. 19.00 avondmis;
zo. 9.30 hoogmis, 11.30.
RIJPWETERING: za. 19.00 avondmis;
zo. 9.00 hoogmis (herenkoor), 10.30
mis.

SASSENHEIM: za. 19.00 euch.; zo.
9.30 hoogmis, 11.00 euch.
STOMPWIJK: za. 19.30 met zang; 70.
9.30 hoogmis, 11.00.

VOORHOUT: za. 19.00; zo. 9.00
hoogmis, 10.30, 11.45.
VOORSCHOTEN: St. Laurentius: za.
19.00; zo. 11.30. Moeder Gods: za.
19.00; zo. 10.00.

WARMOND: za. 19.00; zo. 8.S0. 10.00
hoogmis. 11.30.

WOUBRUGGE: za. 19.00; zo. 10.00
ZEVENHOVEN: za. 19.00; zo. 9.00
hoogmis, 10.45.

ZOETERWOUDE-RIJNDIJK: Meer
burgparochie: za. 19.00 met wisselen
de koren; zo. 10.00 hoogmis met wis
selende koren, 11.30 met orgel en
Ned. liederen.

ZOETERWOUDE: St. Jan: zo. 9.30
hoogmis. 11.00. Chr. Dienaarkerk: za.
19.00 met zang; zo. 10.00 hoogmis.
DE ZILK (Noordwijkerhout): H. Hart-
kerk: za. 19.00; zo. 10.00 hoogmis.
11.30.

Prot. Kerkdiensten Zondag 14 okt.
1984.

STAD LEIDEN Herv. Gemeente
Hooglandse kerk: 10 u. Ds. E.M. Pan-
nekoek 11.45 u. Oec. Studenten-
dienst. Marekerk: 10.u Ds. A.J. de
Jong; 17 u. Ds. G.C. Post, Ermelo.
Maranathakerk: 10 u. Ds. R.J. Kooi-
stra, jongerendienst. Regenboog:
9.30 u. pastoor J.A.A. v. Well Prof.
Dr. M. de Jonge; 11.15 u. past. v.
Well. Bethlehemkerk: 10 u. Ds. A.
Christ, Eek en Wiel. Opendd. Bevrij
dingskerk: 10 u. Ds. K.J. Jansen. Vre-
deskerk: 10 u. Ds. S.T. de Mey-Meu-
lendijk. Eglise Wallone: 10.30 u. pas
teur D. Ribs. Acad. Ziekenhuis: 10.15
u. Ds. J. Bovenberg. Diaconessehuis:
10.30 u. Ds. H W. Hemmes Ds. H.B.
van 't Hof (H.A.) Jeugdkapeldiensten:
Vredeskerk: 10 u.; Bevrijdingskerk:
10 u. Ds H.E. Sterringa; Stevenshof:
10 u. Drs. N. Falkenburg.

Geref. Kerken en andere kerken Stad

Vredeskerk: 10 u. Ds. S.T. de Mey-
Meulendijk. Petrakerk: 10 u. Ds. H.
Hortensius (H.A.) Oude Vest: 10 u.
Ds. Veenstra. Maranathakerk: 10 u.
Ds. R.J. Kooistra. Bevrijdingskerk: 10
u. Ds. K.J. Jansen; 17 u. Ds. R.J.
Kooistra. Bejaardenhuis Groenhoven:
10 u. Ds. D. Bakker, Oegstgeest. Me-
renwijk aula Valkenpad 9.30 en 11 u.
Eucharistie/Avondmaal. Chr. Geref.
Kerk: 10 en 17 u. Drs. G.C. den Her
tog. Geref. Kerk Vrijg.: 10 en 17 u.
Dienst des Woords. Doopsgez./Rem.
Kerk: 10.30 u. Ds. E.H. de Clercq en
Ds. P. Messie, Breda. Bapt. gem. 10
u. Ds. G. Bosveld. Evang. Luth. Kerk:
10.15 u. Ds. J. Mostert. Nieuw Apost.
Kerk: Diensten 9.30 en 16 u. Ev. Chr.
Gemeenschap: 10 u. Evang. Dikkes.
Leger des Heils: 10 en 19 30 u. sa
menkomsten Zevende-Dag-Adventis
ten: Zaterdag: 9.45 u. Bijbelstudie;
10.45 u. Eredienst. Evang. Centrum
Zijlsingel 2a. Dhr. Zijlstra. Zendings-
groep ..Jeruel": samenkomst 17 u.
Pinkstergemeente Oude Vest 13: 10
u. Evang. C. Dekker.
AARLANDERVEEN Herv. Gemeen
te: 10 u. Ds. M. Bogaart, Apeldoorn;
18.30 Kand. Rietveld, Woerden. Ge
ref. Kerk: 10 u. Ds. P.M. Brouwer,
Schiedam; 18.30 Kand. T. Eigenhuis.
(Purmerend) Chr. Geref. Kerk: 9.30 u.
Dienst des Woords.

TER AAR Herv. Gem.: 9.30 en
18.30 u. Dienst des Woords. Geref.
Kerk: 9.30 en 18.30 u. Drs. J. Broer.
ABBENES Herv. Gem. 9.30 u. Ds.
G. Rang, Nw. Vennep.

ALPHEN a/d RIJN Herv. Gem. Op-
standingskerk: 10. u Ds. J.J. v.d. Hel
den; 18.30 u. Drs. R.H.M. de Jonge.
Adventskerk: 10 u. Drs. R.H.M. de
Jonge; 18.30 u. Ds. J.J v.d. Helden.
Kruiskerk: 10 u. Ds. P. Schalk.

Geref. Kerk: Maranathakerk: 10 u.
Mw. J. van Rijn; 18.30 u. Ds. P.M.
Brouwer. Salvatorikerk: 10 u. Ds. D.J.
Modderaar; 18.30 u. Mw. M. v.d. Pol.
Baptistengemeente: 10 en 18.30 u.
Ds. H.G. Koekkoek. Leger des Heils:
10 en 18.30 u. samenkomsten. Volle
Evangelie Gemeente: 10 u. Dhr. W.
van Putten.

ALPHEN-NOORD (Herv./Geref. dien
sten) Goede Herder: 10 u. Ds.
Moll; 18.30 u. Dienst des Woords
(H.A.) De Bron: 9.30 u. Dienst des
Woords; 10 15 u. Ds. Nieuwenhuis;
18.30 Ds. Moll Ashramcollege: 10 u.
Ds. Verheul (H.A.) Driehoorne: geen

ALPHEN-NOORD (Herv. Gemeente)

Sionskerk: 9 30 en 18.30 u. Kand.
T. Cammeraat, Urk. Oudhoornseweg:
10 u. Ds. Oort.

BODEGRAVEN Herv. Gemeente.
Dorpskerk- 10 u. Ds. J. Richter; 18.30
u. Ds. J. Wieman. Salvatorkerk: 10 u.
Ds. R.J, v.d. Hoef; 18.30 u. Prof. A.
v.d. Beek, Valkenburg. BethJehem-
kerk: 10 u. Kand. J. de Jonge, Wer
kendam; 18.30 Ds. v.d. Hoef. Geref.
Kerk: 10 u. Ds. D.H. Elderman; 18.30
u. Ds. W A. v.d. Berg.

BOSKOOP Herv Gemeente.
Dorpskerk. 9.30 u. Ds. J. Haitsma; 17
u. Ds. J. Mansveld, Bussem, gez.
jgdd. in Ger. kerk. De Stek (Herv./Ge
ref.): 9.30 u. Ds. H.A. v.d. Pol. Geref.
Kerk: 9.30 u. Ds. J.C.W. van 't Hoff;
17 u. Ds. J. Mansveld, gez. jeugdd.
Chr. Geref. Kerk: 9.30 en 17 u. Ds.
P.N. Rlbbers.

HAZERSWOUDE Herv. Gem.: 9.30
u. Kand. C. van Dis, R'dam; 18.30 u.
Ds. Z. de Graaf. Geref. Kerk: 9.30 u.
Dienst des Woords; 17 u. Ds. J.C. de
Moor, Waddinxveen.

HOOGMADE Herv. Gem.: 10 u. Ds.
H.L. Boonstra.

DE KAAG Herv. Gem.: 10 u. Dienst
des Woords

KATWIJK a/d RIJN Herv. Gem.
Dorpskerk: 10 u. Ds. L. Boer; 18 u.
Dr. S. Meijers. Ontmoetingskerk: 10
u. Ds. M.J. Aarents; 18.30 u. Ds. L.
Boer.

KATWIJK AAN ZEE Herv. Ge
meente. Nieuwe Kerk: 10 u. Ds J.
Vroegindeweij; 18 u. Ds. C.B. Schuur
man. Oude Kerk: 10 u. Ds. D. Drie
bergen; 18 u. Ds. C. van Sliedregt.
Ichtuskerk: 10 u. Ds. J.P. van Roon;
17 u. Ds. J. Vroegindeweij. Pnielkerk:
9.30 u. Ds. C. van Sliedregt; 18 u. Ds.
D. Driebergen Bestevaer Mavo: 10 u.
Ds. C.B. Schuurman. Kapel Overduin:
14.15 u. Ds. H. van den Beid.

Geref. Kerk.

Open Hof: 9.30 u. Ds. J. van Bree-
voort; 17 u. Ds. S. v.d. Veen, Rijswijk.
Triumphator 10 u. Ds. G. Aalbers-
berg, Vlaardingen; 17 u. Ds. P.C.
Koster. Vredeskerk: 10 u. Ds. P.C.
Koster; 17 u. Ds. J. van Breevoort.
Chr. Geref. Kerk: 10 en 17 u. Ds.
Slagboom.

KOUDEKERK a/d RIJN Herv.
Gem.: 10 u. Ds. P.C. 't Hooft, Llsse;
19 u. Dhr. W. Hoffenaar, gez.d. in Ge
ref. Kerk. Geref. Kerk: 10 u. Ds. H.
Bade; 19 u. Ds. A.L. Lapré, gem.
dienst ger. Kerk.

LEIDERDORP (Herv./Geref. diensten)

Dorpskerk: 10 u. Ds. A.W.J.A.
Knorth (H.A 15 u. Ds. P. v.d. Horst:
18.30 u. Ds. G. v. Loenen. 3 uur ds.
P. van der Horst. Katwijk. Dienst met
verstandelijk gehandicapten m.m.v.
leerlingen van de school „Samen on
derweg" o.l.v. mevrouw C. Swen, Hei
lig Avondmaal. Hoofdstraat: 10 u.
Mw. Ds. E. Visser, Leiderdorp.
Scheppingskerk: 9 en 10.30 u. Mw.
Ds. H. Westera-Franke (H.A. en jon-
gerend.).

LEIMUIDEN Herv. Gem.: 9.30 u.
Dienst des Woords. Geref. Kerk: 9.30
u. Ds. W. Bakker. A'veen; 19 u. Ds. J.
de Korte, Oude Wetering.

LISSE Herv. Gem. Dorpskerk: 10
u. Ds. G. Germans, Sassenheim; 19 u.
Ds. B.J. Roosjes, jeugdd., m.m.v.
Griffin Singers. Pauluskerk: 10 u. Ds.
B.C. de Gelder (H.A.). Geref. Kerk: 10
u. Ds. E. Boswijk; 19 u. Ds. J. Roos-
jen, jeugdd. Herv. kerk. Chr. Geref.
Kerk: 10 u Oud. P H Scholte; 16.30
u. Ds. J.W. v.d. Gronden. Geref.
Gem.: 10 en 16 u. Leesdlenst. Geref-
.Kerk Vrijg.(Prlnc.str.): 8.45 u. en
16.30 u. Leesdienst. Ned. Geref. Kerk
(Salvatori): 10 u. Ds. M. de Jong, Al
phen; 19 u. Ds. J.H. Carlier, Badhoe
vedorp.

NIEUWKOOP Herv. Gem.: 9.30 u.
Dhr. J. Goedhart. Nieuwkoop; 18.30
u. Ds. G. v. Doorn, Alphen. Geref.

Kerk: 9.30 en 18.30 u. Drs. G.P. Noo-
teboom (H A. Chr. Geref. Kerk: 9.30
en 18.30 u. Ds. H. van Leeuwen.
NIEUWVEEN Herv. Gem.: 9.30 u.
Ds. J. Kaai; 18.30 u. Dr. J. Haitsma.
NIEUW-VENNEP Herv. Gem 9.30
u. Dr. P.L. Schram; 19 u. L. Doorn.
Haarlem, jeugddienst. Geref. Kerk:
9.30 u Ds. Bergsma; 16.30 u. Ds. G.
Rang. Chr. Geref. Kerk: 9.30 en 16.30
u. Ds. D Visser.

NOORDWIJK Herv. Gemeente
Geertruidahof. Voorstraat: 10 u.
Jeugdkapel. Grote Kerk: 10 u. Ds. W.
van der Lee. Kerk aan Zee: 10 u.
Jeugddienst; 17 u. Ds. J.J. Kuiper. De
Rank: 10 u. Ds. L. Roetman, Wad
dinxveen. Grote Kerk: 17 u. Dhr. K.J.

Geref. Kerk Hoofdstraat (Buurtkerk):
10 u. Ds. R.S Elgersma. Vinkenlaan:
10 u. Ds. J.J Kuiper; 19 u. Ds. W. v.d.
Lee (G D.). Stichtingskerk: 11 u. Ds.
Ch. H. Swen. Den Helder. Sole Mio: 9
u. Ds. R.S. Elgersma.
NOORDWIJKERHOUT Herv. Gem.:
10 u. Dhr. J. de Vries, Heemstede
(GD.)

OEGSTGEEST (Herv./Geref.' dien
sten) Endegeest: 10 u. Ds. L.H.C.
Friederich. Mauritskerk: 10 u. Ds. K.
Vegter. Groene Kerkje; 10 u. Ds. J.J.
Kooman. Pauluskerk: 10 u. Ds. R.E.
da Costa (H.A.). Gemeentecentrum:
10.30 u. Mw. Ds. A. Möhring-Wilter-
dink; 19 u. Ds. R.S. Elgersma. Van
Wijckersloot: 16 u. Dhr. W.J. Schot.
Acad. ziekenhuiè: 10.15 u. Ds. J. Bo
venberg. Ned. Geref. Kerk: 8.45 u.
Stud. L.G. Compagnie; 16 u. Ds. H.
Kiezebrink(Baarn).

OUDE EN NIEUWE WETERING
Herv. Gem.: 9.30 u. Ds. J. de Korte.
Geref. Kerk: 9.30 u. Drs. H. Jaspers
Focks; 18.30 u. Dienst des Woords.
RIJNSATERWOUDE Herv. Gem.:
9.30 u. Ds. W. v.d. Kamp; 19 u. Ds.
M. Bergsma.

RIJNSBURG Herv. Gemeente
Grote Kerk: 9.30 u. Ds. v. Niel; 17 u.
Ds. Smaling. Bethelkerk: 9.30 u. Ds.
Smaling.

Geref. Kerk

Patrakerk: 9.30 u. Ds. D.W. Geeslnk,
Noordwijk; 17 u. Ds. Baayen. Imma-
nuelkerk: 9 en 10.30 u. Ds. v. Niel; 17
u. Cziria. Maranathakerk: 9.30 u. Ds.
Baayen; 17 u. Mw. Ds. T.H. Attema-
Roosjen. Chr. Geref. Kerk: 9.30 en 17
u. Ds. W. van Sorge.

SASSENHEIM Herv. Gem,: 9 en
10,30 u. Ds. v, Dalen, Den Haag; 19 u.
Open-Deurdlenst. Chr. Geref. Kerk:
10 en 17 u. Ds. J.M. Aarnoudse. Ned.
Prot. Bond Sassenhelm/Lisse: 10.30
u. Dhr. H. den Boeft, Leiden.
VALKENBURG Z.H. Herv. Gem.:
10 u. Ds. W.A.B. Hagen. Zwolle; 18.30
u Ds. C. Vermeulen. Geref. Kerk:
9.30 u. Dienst des Woords; 18.30 u.
Ds. Th. Ferwerda. Sassenheim.
VOORHOUT Herv. Gem.: 10 u. Ds.
C.J. de Jong.

VOORSCHOTEN Herv. Gem. Dorp:
10 u Prof. v.d. Beek. Valkenburg: 19
u. Ds A K v.d. Schoot. Geref.Kerk:
10 u. Ds. De Zeeuw; 19 u. Ds. v.d.
Schoot „Ontmoeting" (Herv./Geref.):
Ds. W Blanken.

WARMOND Herv. Gem.: 10 u. Ds.
J. Muis.

WASSENAAR Herv. Gem.
Dorpskerk: 10 u. Ds. R. Steenstra
(H.A.); 16.30 u. Ds. G.J. Wolters (H.A.)
Kievietkerk: 10 u. Dr. W. van Bruggen
(H.A.) Messlaskerk: 10 u. Os. W. van
Waasbergen (H.A.) Dorpscentrum:
9.30 u. Ds. C. Trouwborst, Vlaardin
gen. Shalom (Jeugdkerk vanaf 12 j.)
Geref. Kerk

Bloemcampkerk: 10 u. Dr. O. Jager,
Kampen. Zijllaan 4: 10 en 17 u. Ds. C.
v.d. Woude. Ned.Prot.Bond: 10.30 u.
Ds. D A Werner.

WOUBRUGGE Herv. Gem.: 9.30 en
18.30 u, Ds. W.J.J. Koelewijn (H.A.).
Geref. Kerk: 9.30 u. Ds. T. de Boer.
Hoofddorp; 18.30 Ds. G. den Heeten,
Hoofddorp.

ZEVENHOVEN Herv. Gem.: 9.30 u.
Ds. E.S. Klein Kranenburg; 19 u. Ds.
W. v.d. Kamp. Geref. Kerk: 9.30 u.
Dhr. De Vries; 19 u. Ds. G. Rang.

18.30 u. Ds. P. Buikema. Gem. Evang.
dienst In Herv. Kerk. Geref. erk: 10 u.
Ds. D.J. Modderaar, Alphen; 18.30 u.
Drs. P.B. Buikema. Gem. Evang.
dienst in Herv. Kerk.

ARTSEN Leiden: Groep 1: Mas
tenbroek. Tan, Van Tol, Zwijnenburg,
Meyer, R. van Leeuwen. Verhage,
Groeneveld en Kloprogge: za. dr.
Groeneveld, tel. 218661, zo. dr. Van
Tol, tel. 142427. Groep 2: Pieterse,
Van Gent. Taytelbaum, Van Luyk,
Klaassen, Rus. Kruis en Lahr: za. dr.
Lahr, tel. 120347, zo. dr. Kruis. tel.
126371. Groep 3: Pleiter. J. van
Leeuwen, Smit, W. de Bruijne, J. de
Bruijne, Stolk, Engel en Fogelberg:
za. dr. Smit. tel. 130177. zo. dr. Jur-
gens. tel. 125820. Groep 4: Van
Wingerden. Van Rijn, Bénit, Nieuwen
huis, Roos. Boer, Van de Waard en
Arnou: za. dr. Boer, tel. 310420. zo.
dr. Roos, tel. 766123. Groep 5:
Schaefer, Jasperse. Crul, Kooyman,
De Jong, Prince, Reinders, Hammer-
steln en Kortmann: za. dr. Reinders,
tel. 760947, zo. dr. Prince, tel.
761754. Oegstgeest: vanaf za. 10
uur: dr. Van Overvest, tel. 173994.
Patiënten van dr. Steenhoven of dr.
Voorzaat: bellen naar 176867.
Spreekuur za. en zo. 11.30-12.30.
Leiderdorp: za. dr. Landsmeer, tel.
413913, zo. dr. Kemme, tel. 893139.
Spreekuur van 12.30 tot 13.00.
Voorschoten: za. dr. Schotanus, zo.
dr. Baars. Warmond - Voorhout: dr.
Lempers, tel. [phone]. Noord-
wijk: Groepspraktijk tel. 19300.
Noordwijkerhout - Llsse: Antwoord
apparaat eigen hulsarts Katwijk
aan Zee: dr. Henneman, tel. 12182.
Katwijk - Rijnsburg Valkenburg:
dr. Priester, tel. 21024. Sassen
heim: dr. Schmidt, tel. 11253. Alke
made Rijnsaterwoude Leimulden:
dr. Beekhuis, tel. [phone]. Al
phen: groep 1. za. dr. Varkevisser,
zo. dr. Plag. groep 2, za. dr. Bos. zo.
dr. Hetzberger. Hazerswoude -Kou
dekerk: dr. Van Buuren, tel. 01714-
2020. Benthuizen Boskoop: dr.
Hermans, tel. [phone]. Longe
raar - Nieuwveen - Ter Aar - Wou-

Essens, tel. [phone].
TANDARTSEN Leiden - Leider
dorp - Oegstgeest: dr. Copper, tel.
172828, za en zo spreekuur om 13.00
uur. Leidachendam: Voor spoedge
vallen tel. 238356. Bollenstreek: dr.
Hoek. tel [phone].

APOTHEKEN Leiden - Leiderdorp
- Oegstgeest - Voorschoten: Haven
Apotheek in Leiden en Apotheek Hof
land in Voorschoten. Alphen: Apo
theek Somberg. Alkemade: Apo
theek Alkemade. open: zat 12-13,
17.30-18 u. zon feestdagen 12.30-
13 en 17.30-18 u. Katwijk: Katwijk-
se Apotheek. Noordwijkerhout: za
geopend van 9-13. u. en van 17-18 u.
en zo van 12-13 u. en 17-18 u. Spoe-
drecepten tel. 3511 of dienstbel.
WIJKVERPLEGING Leiden: Inter-
kruis, tel. 122222. Bollenstreek: Wijk
verpleging Gezondheidscentrum, tel.
02522-14147. Hillegom: Opgave via
het antwoordapparaat, tel. 02520-
16217. Leidachendam: Leldschen-
damse Kruisvereniging, tel. 070-
455300.

DIERENARTSEN Leiden: dr.

Roest, tel. 890405 en dr. Van der
Wouw, tel. 764058. Oegstgeest; dr.
Van Duyn, tel. 173266. Voorschoten -
Leidachendam: dr. Westgeest, tel.
071-768616.

ONGEVALLENDIENST ZIEKENHUI
ZEN LEIDEN Ongevallendienst
elke dag Academisch Ziekenhuis be
halve van dinsdag 13.00 u. tot woens
dag 13.00 u. (Diaconessenhuis) en
van vrijdag 13.00 u. tot zaterdag
13.00 u. (Elisabeth-ziekenhuis).
BEZOEKUREN ZIEKENHUIZEN
Diaconessenhuis: Bezoekuur dage
lijks van 16.00 tot 17.00 uur ep van
18.30 tot 19.30 uur. Kinderafdeling

dagelijks van 14.00 tot 20.00. Niet
meer dan twee bezoekers per patiënt.
Sint Elizabeth-ziekenhuis: Volwas
senen dagelijks van 14.00-14.45 u. en
van 18.30-19.30 u.; klasse-afdelingen
ook 11.15-12.00 u. Kraamafdeling:
dag. van 11.15-12.00 u. (alleen voor
echtgenoten) van 15.00-16.00 u. en
van 18.30-19.30 u. Kinderafdeling
dag. 15.00-18.30 u. CCU (hartbewa-
king) dag. van 14.00-14.30 u. en van
19.00-19.30 u. Intensieve verpleging:
dag. van 14.00-14.30 u. en van 18.30-
19.00 u. Sport-Medisch Adviescen
trum: Spreekuur ma. 19.30-20.30 u.
in het St. Elisabeth-ziekenhuis. En
degeest: Di. en vr. 13.00-14.30 u.; zo.
11.00-12.00 u. en 14.00-15.00 u.; eer
ste klasse: de gehele dag. Acade
misch Ziekenhuis: Voor alle patiën
ten (behalve kinderen) zijn de be
zoekuren als volgt: Dagelijks 14.15-
15.00 u. en 18.30-19.00 u. Avondbe
zoekuur afdeling verloskunde: 18.00-
19.00 u..De Praematurenafdeling da
gelijks van 14.30-14.45 u. en 18.30-
18.45 u. Bezoek aan ernstige patiën
ten: wanneer aan ernstige .patiënten
doorlopend bezoek wordt toegestaan
kan de hoofdverpleegkundige hier
voor speciale kaarten verstrekken. De
bezoektijden van de kinderkliniek zijn
dagelijks 15.00-15.45 u. en 18.30-
19.00 u. De bezoektijden van de kin
derafdeling (alleen voor ouders van
kinderen kan er een afwijkende tijd
afgesproken worden met de hoofd
verpleegkundige) zijn dagelijks van
14.15-15.00 u. en van 18.30-19.00.
Rijnoordziekenhuis: Dagelijks 14.30-
15.15 u. en 18.30-19.30 u. Extra be
zoek hartbewaklng: 11.00-11.30 u.
Extra bezoek vaders kraamafdeling:
19.30-20.30 u. Kinderafdeling 15.00-
15.30 u. alleen voor ouders 18.00-
18.30 u.

S.O.S.-DIENST Telefonische hulp
dienst, tel. [phone]. Voor allen die
in moeilijkheden verkeren of eenzaam
zijn. Vertrouwelijk. Dag en nacht be-

BUREAU VOOR RECHTSHULP

Herengracht 50, tel. 123942; spreeku
ren ma. en di. 10.00-12.30 u.. wo.
13.30-16.00 u.; do. 18.30-20.30 u.
LEIDSE RECHTSWINKEL Juri
disch Adviesbureau. Ketelboeters-
steeg 10. tel. 130775; Afdeling wo
nen en werken: ma. 18.30-20.30, wo.
10.00-12.00, do. 18.30-20.30. Afde
ling belastingen: di. 18.30-20.30, wo.
18.30-20.30. Klachtenbureau: di.
18.30-20.30, do. 18.30-20.30.
DIERENHULPDIENST Hulpverle
ning aan verongelukte honden, kat
ten, vogels, e.d. in de gemeenten Lei
den, Leiderdorp, Oegstgeest, War
mond en Zoeterwoude. Tel. 071-
220021.

BURGERRAADSLIEDEN Koren
brugsteeg 2, tel. 143171 (kantooru
ren). Spreekuren ma., di. en wo.
11.00-12.00 u„ do. 18.30-20.00 u.
GEZINSVERZORGING Stichting
gezinsverzorging Leiden. Aanvragen
hulp voor bejaarden en langdurige
zieken en gezinsverzorging, Rem-
brandtstraat 17, tel. 149441 (ma. t/m
vr. 9.00-10 00 u. en 13.00-14.00 u.).
KINDER- EN JONGERENTELEFOON
Op woensdag- en zaterdagmiddag
van 14-18 u. telefoon 071 - 120611.
MAATSCHAPPELIJK WERK Bu
reau Maatschappelijk werk. Oude
Rijn 44c, spreekuur dagelijks 14.00-
15.00 u.; do. ook 19.00-20.00 u., tel.
142144. Spreekuur gemeentelijke so
ciale dienst: di 14.00-15.00 u. Apollo-
laan 1a. Zuid-West; do. 14.00-15.00
u. Herensingel 3, Lelden Noord. Ook
tel. van 09.00-10.30 via 766600, afde
ling maatschappelijk werk.

RAAD VAN ARBEID Hoge Rijndijk
306, Lelden, tel [phone]. Kantoor
geopend ma. t/m vr. 9-12 u. 14-16 u.
Telefonische Informatie over kinder
bijslag: 8-12 u.

SOCIALE RAADSVROUW Spreek
uren sociale raadsvrouw. Binnenstad:
Gerecht 10. wo. 17.00-18.00 u.;
Noord: Van Hogendorpstraat 36, ma.
10.30-11.30 u.; Kooi: Driftstraat 49a.
di. 10.30-11.30 u.; Morskwartier:
Buurthuis Morskwartier. Topaaslaan,
10.00-11.00 u. wo. 10.00-13.00 u.;

Tulnstadwijk: Herengracht 4!
10.30-11.30 u.

SOCIALE RAADSVROUW
SCHOTEN Spreekuren: m»
20.00 u. wo. en vr. 9.00-10 30u
seweg 33, Voorschoten. Tel.
SP HULP- EN INFORMATII
Groenesteeg 33, Leiden. Tel
134640 of 071-144600. Hulp
matie op medisch, juridisch enn
gebied, werk, sociale verzekerii
huurkwesties. Spreekuur: elke
derdag van 20.00-21.00 u.
STICHTING VRIJWILLIGERS
TRALE Pallasstraat 1. Alphet^
den Rijn. Tel. [phone].
ding en opvang van mensen,
welke reden dan ook, tijdelijk
nodig hebben. Bovendien wordt
matie verstrekt over andere
heden van hulpverlening en
reikbaarheid daarvan.
VRIJWILLIGERS CENTRALE -
gegracht 246a, Leiden. Tel. 11
Dagelijks bereikbaar van 9.00
u. voor informatie over vrijwil a<
werk en cursussen of een
gesprek.

K [iding t

verken
>n Ba vel

wWgden

riEWM

Sulles

De
>n, die
'es, di
disc he
tact, si
mo jen'get
tmantis

14 nnen t
inbaar
i chten

i perst

i rwfn<

5-833 ,n

WERKENDE JONGEREN

ten- en informatieuur Elke d
avond van 17.00 tot 20.00 u
kantoor Koppenhinksteeg 2,
Tel. [phone].

WERKLOZEN ADVIES CENTRI
Breestraat 19, tel. 122000. Sprt
ma. en do. 14-16 u. (Gedurei
maand augustus gesloten).

LEIDS WERKLOZEN KOMITE
terskerkchoorsteeg 15. tel 11
Spreekuur wo. 10.11.30
WETENSCHAPSWINKEL ll
tiecentrum voor onderzoek
Leidse universiteit. StationswǤai
tel. 071 - 148333. Geopend:
vr. 10.00-16.00 i
FIOM Hulpverlening bij
schap en alleenstaand ouder
Noordeinde 40 b. tel. 144715.
GASTOUDERPROJECT St
Gastouderproject. Merenwijk
dorhorst 1, tel. 210430 (dag.
15.30 u.).

HULP VOOR MOEDER EN KI
Bij niet gewenste zwangerschap
foon 071-895724 en 01728-8""
HUURAANGELEGENHEDEN
Spreekuren huurcommissie. V<
den: Schuttersveld 9 (tel. 071-
van 10.00-12.00 u.). Spreekui
t/m vr. 8.30-10.00 u. Voor
Opstandingskerk, Prinses M
straat 69. Spreekuur do. 14-15
MOEDERS VOOR MOEDERS
vrouw zuster E. Janssen-NI<
Hofdljck 32, Oegstgeest, tel.
153652.

ONDERW1JSWINKEL Sophll
36. tel [phone] of 126325.
maandag tot en met vrijdag
17.30 u.

OPVANGCENTRUM VROUWI

Crisiscentrum voor vrouwen
eventuele kinderen) in nood.
Maarten, St. Jacobsgracht
tel.[phone]. Dag en nacht

HULP AAN BUITENLANDER e

Spreekuur voor Marokkanen,
aan den Rijn, Emmalaan 2. tel
- 94841. ma. 9-10 u. di. 14-15
den, bureau voor maatschi
werk. Oude Rijn 44c tel. 071
en 146049. do. en vr. 14-15 u.
JONGEREN ADVIES CENTRI
Caeciliastraat 67. Lelden. Tt
126052. Geopend: ma. t/m vr.
22.00; za. 14.00-17.00.

nogen

de j
nar lee

lent er.
f'( urlijkh
m 'erheei

imes C
'rzich ti
Int 'mfonit
iding i
at wat
uzikah
ie bei

en

echts t
bleef,
'n fern
en sch
lifamma
'Idyll
Hade
tot ^Psvec

A :id qu
immur,
ebruik
iema 's
it de bt
}rradei
I laat
i/i Dvi
haast
amatii
i derlin
oment
tfintwik,
en intt
"Ie ball.

'Vr R

t oor mi
laf ieesten
1' ligendt
'le bei
?h oi
ïng uil
ie hij t

GRATIS ELKE WOENSDAG DE