Leidse Courant | 1984 | 28 september 1984 | pagina 3

okale omroepen kunnen
pluriformiteit nieuwe impuls geven

Herbarium Gaymans is
na 300jaar weer „thuis

G. de Vries
blijft in
Leidse raad

«MINISTER BRINKMAN:

Leidse scholieren
voeren actie tegen
dierproeven Defensie

sRtiGda

Kies voor zekerheid op lange termijn.

De Rabobank Rente Stabiel Hypotheek

de rente-schokken op.

Rabobank Q

PAGnpDEN

CeicbcSouomot

VRIIDAG 28 SEPTEMBER 1984 PAGINA 3

:derlands Zuivelbureau:
084 goed kaasjaar"

l/^Jt

|/9 l!N HAAG De toch al niet
•inge afzet van Nederlandse
js in binnen- en buitenland
"Tons land 12,5 kilo per hoofd
h de bevolking per jaar)
èmt nog steeds toe. Vergele-
k met de eerste acht maan-
)i van 1983 is de afzet in die
fde periode van dit jaar in
Jlerland gestegen met 3,5
lister I)cent. Als grootste kaasex-
jingen kteur ter wereld kan ons
e uitspjd z'ch 'n datzelfde tijdvak

i geres^P6" op een stiJging van

l i juitvoer van 4,2 procent."
.eiijKe zej jrs j Schölvinck,
ecteur van het Nederlands
Ivelbureau gisteren in Den

chten
>uden ti

Inbraak
in woning

LEIDEN Bij een in
braak in een woning
aan de Rijndijk is gis
teravond een gouden
schakelketting met
een waarde van 3000
gulden ontvreemd als
mede een bedrag van
1500 gulden. De inbre
kers kwamen binnen
door een ruitje in de
voordeur kapot te
slaan. De inbraak is
gepleegd tussen 18 en
23 uur. De bewoners
waren een avondje uit.

Dronken radio-piraat
stoort politiezender

LEIDEN Een dronken FM-piraat
heeft vannacht een half uur lang de
Leidse politiezender gestoord zodat
communicatie via de mobilofoon
nauwelijks mogelijk was. De man
sloeg wartaal uit en naarmate de uit
zending vorderde werd zijn taalge
bruik onsamenhangender. Rond half
drie maakte de piraat, wellicht over
mand door alcoholgebruik, een einde
aan zijn uitzendingen. Het komt wel
vaker voor dat het mobilofoonnet
door piraten wordt gestoord. Zo lang
als deze piraat het vol hield, heeft de
politie echter nog niet eerder mee
mogen maken.

Aangifte
van

aanranding

LEIDEN Een 16-
jarig Leids meisje
heeft gisteren aangif
te gedaan van een
poging tot aanran
ding. Het meisje zou
op Woensdagavond
rond 22.30 uur in de
Laat de Kanterstraat
door een jongeman
zijn lastiggevallen.
Het meisje wist ech
ter te ontsnappen.

Kinderpostzegels
op 4 oktober

LEIDEN De kinderpost
zegelactie gaat landelijk op 3
oktober van start. In Leiden
en aangrenzende gemeenten
komen de scholieren een dag
later de deuren langs om de
bestellingen voor zegels en
wenskaarten op te nemen,
dit in verband met de vie
ring van Leidens Ontzet.

Op de kinderzegels, elk vel
kost ƒ5, staan dit jaar strip
verhaaltjes afgebeeld; de
wenskaarten zijn gemaakt
door Anton Pieck.

LEIDEN G. de Vries, lid van de
Leidse gemeenteraad voor de VVD, is
niet van plan uit de gemeenteraad te
stappen nu hij ook een zetel heeft ver
worven in het Europees parlement.
„Het reces is pas een paar weken ach
ter de rug dus of het werkt moet nog
blijken, maar ik wil proberen of ik bei
de functies kan combineren", aldus De
Vries. „Het is wel vermoeiend door het
vele heen en weer rijden, maar ik ben
voor een periode van vier jaar in Lei
den gekozen. Zo'n mandaat moet je af
maken".

e plek|
zou
liscrim
st van
t zó in
/en
gaan,
an ziei
:n uit s
niet

(Vervolg voorpagina)
IlIDEN „De instanci
ng vai)uding van een plurifor-
l ervafc (dagblad)pers is mij
n»et jel wat waard". Aldus
niet inister Brinkman van-
ran zajddag in de Leidse Waag
ng in dens de feestelijke re-
ïgebrajptie van de jubilerende
r kumidse Courant. „Ik geloof
It steden waar maar één

jgionale krant verschijnt,

is de t z°geheten one-paper
-indusjies, de pluriformiteit in
»roep v nieuwsvoorziening een
e kanjpuls kan krijgen dank
»een _d( jg introductie van lo-
Z<dat re omroep. Ik heb be-
jking PPen dat uitgevers van
i overig- en nieuwsbladen
aardeeen bezwaar hebben te
ster fign Zo'>n concurrent, zo-
'h?°mroeP
stJansfminste
lijkste-

gefinancierd zorgde.

wordt uit andere midde
len dan reclame-inkom
sten. Als het aan mij ligt
wordt aan die begrijpelij
ke voorwaarde voldaan."
Aldus minister E. Brinkman
vanmiddag tijdens de feestelij
ke receptie van de jubilerende
Leidse Courant. Behalve door
de bewindsman werd het
woord gevoerd door onder an
deren burgemeester mr. C.
Goekoop van Leiden en
hoofdredacteur J.J. Hallewas.
Enkele honderden personen
uit alle geledingen van de
maatschappij waren aanwezig.
Zij zagen kort na half vijf van
af het water voor het Waagge
bouw enkele duizenden balon-
nen de lucht ingaan, „wegge
schoten" door politiecommissa
ris H.W. van Voorden terwijl
de Leidse Politie Brassband
voor een passende, dus feeste
lijke, muzikale begeleiding

In de Waag noemde minister bruikt als amusementsmiddel
Brinkman het redelijk, dat de voor het grote publiek, televi-

Opmerkelijk

lokale omroep bekostigd wordt
door de aangeslotenen op het
plaatselijke kabelnet. „Op die
manier komt er een lokale
omroep waar de mensen in die
gemeente prijs op stellen, waar
ze een redelijke prijs voor over
hebben. Tenslotte gaat dat bij
een dagblad op dezelfde wijze;
het dagbladprodukt moet van
dien aard zijn, dat de lezer er
zijn abonnementsgeld voor
over heeft".

Na een greep in de geschiede
nis, waarin de bewindsman
vaststelde dat Leiden in de
wereld altijd al een zeer voor
aanstaande plaats op het ge
bied van de gedrukte media
heeft ingenomen, stelde hij
vast, dat rond de eeuwwisse
ling de krant praktisch het
monopolie op het terrein van
de nieuwsvoorziening had.
„Films werden primair ge-

sie moest nog uitgevonden
worden en radio was nog in
zijn prille jeugd. Het is dan
ook geen wonder dat in die
tijd de opvatting werd gehul
digd dat kranten bijzonder
machtige wapens waren om de
publieke opinie te mobiliseren:
het tijdperk van de „almach
tige media". Die opvatting
leidde overigens niet altijd tot
veel respect voor degenen die
werkzaam waren bij die mach
tige media; in een van Mark
Twains speeches wordt over
journalisten gezegd dat zij „een
horde onwetende zelfgenoeg
zame sullen zijn, mislukt bij
het sloten graven en schoenen
lappen, en op weg naar het ar
menhuis in de journalistiek
verzeild geraakt". Een tame
lijk krasse uitspraak. Het mag
tot troost strekken dat met be
trekking tot politici vergelijk
bare uitspraken zijn gedaan".

merendeel tot een van de drie
grote kerkgenootschappen; de
Over de jubilerende krant zei lezerskring heeft een relatief
de heer Brinkman: „De Leidse boog welstandsniveau en is
Courant was speciaal gericht over het gemiddelde bezien
op het katholieke volksdeel vrij jong. Ogenschijnlijk vol-
van Leiden en omgeving; als doende redenen om met ver-
neutrale krant was er al het trouwen de toekomst tegemoet
Leidsch Dagblad en enkele ja-, te zien, ware het niet dat het
ren later verscheen voor het draagvlak van de krant met
protestants-christelijke volks- D000 abonnees wel wat klein
deel de Nieuwe Leidsche Cou- 1S
rant. Deze laatste is inmiddels
opgegaan in het ochtendblad
Trouw, waarmee te Leiden
twee plaatselijke avondbladen constatering dat de economi-
overbleven. Een opmerkelijke sche positie van de dagblad
positie voor een stad met pers een verbetering te zien
100.000 inwoners. De oor- geeft, na jaren van neergang

„Graag wil ik eindigen met
tot optimisme stemmende

spronkelijk katholieke
tuur van de Leidse Courant is
al sedert vele jaren getransfor
meerd tot een algemeen-chris-

en verliezen. Ik wens de 75-ja-
rige Leidse Courant van harte
geluk met het behalen van
deze respectabele leeftijd en ik

telijke, overigens in volstrekte hoop dat over 25 jaar een van
onafhankelijkheid van enige mijn opvolgers zijn opwach-
kerkelijke of maatschappelijke ting kan maken bij uw eeuw
organisatie. De rond 11.000 feest", aldus minister Brink
abonnees behoren voor het man.

tgebeu

>te slajLEIDEN Het uit 1669
a hoe jdaterende Herbarium
'^ay™an? is na een

ig van meer dan

i van (driehonderd jaar weer
„thuis". Gisteren verwis
selden de drie waarde
volle boeken in de Se-
naatskamer van het Aca-
e„ -^demiegebouw van eige-
ïdactiëfiaar. Professor dr. Ar-

ithur Gibson, directeur

^an de botanische tuin
n de universiteit van
'alifornië (UCLA), over-
iandigde het herbarium
aan mr. K.J. Cath, voor
zitter van het college van
bestuur van de Leidse
universiteit. De Neder
landse botanische wereld
is erg blij met dit cadeau.
De plantenverzameling
L°wat |vu^t een gat *n de botani-
iperattsche geschiedenis. Men
nacht|hoopt hiermee meer te
In iweten te komen over de
k op (historie Europese en in-
'g^n Jheemse planten.

herbarium is een album
'ujmet gedroogde planten, ie-
e -dereen heeft wel eens plan-

PLANTENVERZAMELING VULT
GA TIN BOTANISCHE GESCHIEDENIS

[schoolschrift gedroogd. Anto-
'nius Gaymans (1632-1680)
'au' jdeed dit in feite op grote
■schaal, hij plukte planten in
de Leidse Hortus en bracht
[deze verzameling onder in
'ond 20reusachtige, in leer gebonden
c. mboeken. De in Arnhem gebo-
ip «Uren Gaymans vestigde zich in
jl656 als apotheker in Leiden.
o »Op het gebied van planten
jwas hij een amateur-weten-
o ijschapper, zijn herbarium is
o Jeen privéverzameling plan-
orten. Gaymans interesseerde
o (zich vooral voor de farma-
o Jceutische eigenschappen van
i Of planten.

1 o J De botanicus Gay mans gaf
opzijn planten zeventiende-
1 tOfeeuwse, pre-Linneaanse na-
2 ptnen. Linnaeus, de beroemde

plantkundige die van 1735 tot
1737 de Leidse Hortus regel
matig bezocht, publiceerde in
1753 de tweeledige benaming:
de geslachtsnaam en de
soortnaam. Vanwege het ge
bruik van „oude" (pre-Lin-
neaanse) namen is dit herba
rium van Gaymans ook bij
zonder. De historische waar
de van het herbarium is aan
zienlijk omdat het een bijdra
ge levert aan het onderzoek
naar de beoefening van de
Nederlandse plantkunde in
de „Europese periode". Zo
kan men een goed beeld krij
gen van de beginperiode van
de Leidse Hortus, zoals die in
1594 werd beplant op aanwij
zingen van Clusius.
De apotheker heeft-tenmin
ste drie herbaria aangelegd.
Een (met 750 exemplaren)
bevindt zich in Dublin, een
ander is spoorloos verdwenen
en de derde (en daar gaat het
om) dook in de zestiger jaren
op in Californië. Het feit dat
de herbaria over de wereld
zijn verspreid, was te danken
aan de weduwe van Gay
mans. Na de dood van haar
man verkocht zij allés aan de
meest biedende. Dit was ook
enigszins te danken aan.Gay
mans zelf. Hij kon niet met
geld omgaan en moest vlak
voor. zijn dood zijn apotheek
aan de Lange Mare verko
pen. In 1964 doken de drie
boeken op in Los Angeles en
de universiteit kocht de kost

bare collectie gedroogde
planten voor de bescheiden
som van 300 dollar. Wat er
tussen 1680 en 1964 met de
albums is gebeurd, is (nog)
onbekend.

Restauratie

De boeken lagen helemaal
uit elkaar, maar in de perio
de 1971-1977 zijn ze perfect
gerestaureerd. Het leer voor

ji Dr. Gibson toont een bladzijde uit het herbarium. Rechts: mr. K. Cath.

Een bladzijde
uit het

r-WË Herbarium

Gaymans.

de banden werd uit Duits
land gehaald, het papier
kwam uit Italië. Toch kostte
de restauratie niet veel, ver
telde professor Gibson giste
ren. Hij zei dat het werk was
gedaan door een oude dame
die er niet meer dan 150 dol
lar voor wilde hebben. Bij
een bezóek in 1965 aan de
universiteit in Los Angeles
ontdekte een Nederlandse
botanicus het herbarium en
niet lang geleden werd van
uit Nederland een verzoek
gedaan om het te mogen le
nen. Dat was echter onmoge
lijk omdat internationale le
ningen verboden zijn. Daarop
besloot de Amerikaanse uni
versiteit de drie boeken dan
maar cadeau te doen.

„Omdat de Hortus binnen
kort (in 1587) 300 jaar bestaat,
omdat we al een oude plan
tenverzameling aan Utrecht
hebben gegeven en omdat we
veel respect hebben voor
Utrecht en Leiden als botani
sche centra", motiveerde
Gibson deze beslissing. Hij
zei ook heel eerlijk dat zijn
universiteit de boeken niet
nodig heeft en dat ze in het
zomers zo vochtige Los An
geles moeilijk te bewaren
zijn. Hij vertelde dat de bi
bliotheek van de UCLA tien
miljoen boeken heeft en dat
het herbarium dus niet echt
wordt gemist.

„Als we het boek voor een
paar jaar hadden mogen le
nen, dan waren we al heel
blij geweest", werd opge
merkt. Met de historische
studie van de boeken wordt
snel begonnen. Het herbari
um verdween gisteren in de
kluis.

Rowena Sloos overhandigt de handtekeningen.

LEIDEN In het kader
van de strijd tegen de dui
zenden dierproeven die
onder verantwoording
van het Ministerie van
Defensie jaarlijks worden
uitgevoerd, hebben Rowe
na Sloos (10) en 18 mede
scholieren van de Leidse
Prof. Teldersschool giste
ren 1300 handtekeningen
aangeboden aan kolonel
A.P. de Jong, adjunct-di
recteur voorlichting van
Defensie.

In aanwezigheid van leden
yan de Nederlandse Vereni
ging tot Bescherming van
Dieren vond de overhandi
ging plaats in het Defensie
Informatie Centrum aan de
Lange Poten te Den Haag.
De kolonel feliciteerde de
tieners met hun actie en be
loofde de door hen opgehaal
de handtekeningen aan
staatssecretaris Van Hou we
lingen (defensie) te overhan
digen. Verder zei hij dat de
bewindsman de intentie van
de dierenbeschermers deelt
en reeds van plan is de dier
proeven waar mogelijk te
verminderen. „Overigens
worden de proeven niet voor
oorlogs-, maar voor medische
doeleinden gedaan. Ze die
nen ter bescherming van de
levens van mensen.", aldus
de defensie-voorlichter.
Na kennisneming van de re
sultaten van een onderzoek
naar de dierproeven waartoe
Defensie opdracht had gege
ven, toonde de Dierenbe
scherming zich in juni van
dit jaar zeer geschokt. In
1983 werden door ruim 7000
dieren proeven ondergaan,
voor het grootste deel ratten
en muizen, maar bij voor
beeld ook honden, katten en
apen.

Begin deze maand beloofde
de staatssecretaris in een ge
sprek met de Dierenbescher
ming geld uit te trekken als
een nog lopend onderzoek

van het Ministerie van WVC
alternatieven voor de proe
ven zou opleveren. Boven
dien zegde de bewindsman
toe het dierproevenbeleid in
NAVO-verband kritisch aan
de orde te stellen.

Fietstocht

De vereniging Swift toer houdt zondag de Leidens Ont-
zettocht. Iedereen kan aan dit recreatieve fietsevene-
ment deelnemen. Men fietst over 25 of 50 kilometer. De
start is tussen half elf en twaalf uur bij het clubhuis
van de vereniging aan de Adm. Banckertweg op het in
dustrieterrein De Waard in Leiden. Het inschrijfgeld
bedraagt vier gulden, kinderen hebben een gulden re
ductie.

Apotheek

De Doeza-apotheek verhuist per 1 oktober van de Doeza-
straat naar het Vijf Meiplein. De apotheek aan de Doeza-
straat blijft nog ^en jaar open.

Kijkhuis

Het Kijkhuis (Vrouwenkerkkoorstraat 17) vertoont
•van donderdag 4 tot en met woensdag 10 oktober de
film „A nos amours" van Maurice Pialat. Deze film
tracht duidelijk te maken dat liefde en sex niet het
zelfde is. Het verhaal gaat over een meisje dat van het
ene bed in het andere duikt. De voorstellingen begin
nen om acht uur en om kwart over tien.

Gratis

Volgens traditie is stedelijk museum De Lakenhal aan de
Oude Singel op 3 oktober van tien tot twaalf uur gratis toe
gankelijk. Te zien zijn de beroemde hutspot, persoonlijke
bezittingen van burgemeester Van der Werff, speelkaarten
door de Spanjaarden bij hun overhaaste vertrek in een
schans achtergelaten en het Lanckaerttapijt waarop het
ontzet door de geuzenvloot in beeld is gebracht.

LVC

In het LVC aan de Breestraat treedt vanavond vanaf
half elf de rockgroep Loaded op. Het optreden van The
Scabs dat voor morgenavond stond gepland, gaat niet
door en in de plaats daarvan verzorgt de punkgroep
The Nitwitz een optreden. In het kader van het Vrou
wenfilmfestival wordt vanavond de film „Dance Girl
Dance", gedraaid. De film begint om kwart voor ne
gen. Voor volgende week donderdag staat „The Post
man always rings twice" op het programma.

Volkshuis

Het Leidse Volkshuis start naast de bestaande lees- en
schrijfgroepen voor vrouwen op dinsdagmiddag en donder
dagmorgen een gemengde lees- en schrijfgroep op dinsdag
avond. Deze groepen zijn bedoeld voor mensen die niet of
nauwelijks kunnen lezen en schrijven. De deelnemers le
ren in hun eigen tempo. De bijeenkomsten duren 2 uur en
kosten 1 50 per keer. Meer informatie via tel. 149180 of bij
het door de verbouwing tijdelijk aan de Middelstegracht 5-
7 gehuisvestte Volkshuis.

Muziekschool

Nu 1985 is uitgeroepen tot het Europese jaar van de
muziek, heeft de Streekmuziekschool diverse nieuwe
projecten gestart. Begin oktober wordt begonnen met
een oriëntatiecursus van 10 lessen elektrische gitaar.
Voor volwassenen wordt na de herfstvakantie begon
nen met een cursus algemene muzikale vorming, een
aanvangscursus die 'sochtends en bij voldoende be
langstelling ook s'avonds gegeven zal wordn. Daar
naast is er nog plaats voor de volgende instrumentale
lessen: kerkorgel, piano, gitaar, contrabas, hoorn en
trombone. Informatie via tel. 141041.

Gevangenis

Onder leiding van Jan Eerbeek en Joop Spoor, gevange
nispastores in Scheveningen gaat zondag 7 oktober een se
rie van drie bijeenkomsten van start met als thema 'gevan
genispastoraat en nazorg'. De bijeenkomsten worden ge
houden in de Oudevestkerk, Oudevest 133. Op 7 oktober
staat het thema 'gevangenispastoraat en theologische ach
tergrond' centraal. Op 14 oktober wordt een bezoek ge
bracht aan het Huis van Bewaring voor volwassenen en
het jeugdhuis 'De Sprang'. Er wordt dan een kerkdienst
bezocht. Op 21 oktober wordt aandacht besteed aan: De
pastorale nazorg aan de gedetineerden vanuit de bijzondere
mogelijkheden die de kerkelijke gemeente daartoe heeft.
Bij het 'leerhuis Zuiderkerk' is zondag een stencil met na
dere informatie verkrijgbaar.

(ADVERTENTIE)

Het principe van de Rente
Stabiel Hypotheek is simpel.
Stel dat de hypotheekrente op
het moment van afsluiten 8%
is. Zolang de hypo-
|theek-rente tussen
de 6% en 10% blijft, ge
beurt er met uw rente
niets. Stijgt de rente ver
der naar 11%, dan wordt
uw rente 9%. Daalt de
fente weer tot 10%,
dan gaat uw rente

ujanpt 30133113119 weer naar 8%-Daa|t de rente naar

O J O 5% dan wordt uw rente 7%.

bank 30 jaar lang de rente-schok
ken op. Het nieuwe, verlaagde
rente-tarief bij maandbetaling en
gemeente-garantie is 8,5%.

Kies voor zekerheid op lange
termija Maak een afspraak met de
hypotheekadviseur van de
Rabobank. Hij geeft u een advies op
maat en kan u precies vertellen
wat de voorwaarden van uw eigen
Rabobank zijn.

geld en goede raad